Nowa ustawa o efektywności energetycznej z 20 maja 2016 r. weszła w życie 1 października 2016 r., wprowadzając szereg zmian w dotychczasowym systemie efektywności energetycznej. Cześć tych zmian może mieć wpływ na koszty energii elektrycznej oraz gazu dla odbiorców końcowych. Dodatkowo nowa ustawa o efektywności energetycznej zmienia obecny system uzyskiwania wsparcia na projekty efektywności energetycznej. W niniejszym artykule skupimy się na jej najważniejszych aspektach mających wpływ na odbiorców końcowych.

1. 17
Energetyka | Utrzymanie Ruchu 4/2016
Konsekwencje
oraz możliwościnowej ustawy o efektywności energetycznej
dla odbiorców końcowych
Nowa ustawa o efektywności energetycznej z 20 maja 2016 r. weszła w życie 1 października 2016 r., wprowadzając
szereg zmian w dotychczasowym systemie efektywności energetycznej. Cześć tych zmian może mieć wpływ
na koszty energii elektrycznej oraz gazu dla odbiorców końcowych. Dodatkowo nowa ustawa o efektywności
energetycznej zmienia obecny system uzyskiwania wsparcia na projekty efektywności energetycznej.W niniejszym
artykule skupimy się na jej najważniejszych aspektach mających wpływ na odbiorców końcowych.
nie 45 dni od złożenia wniosku. Na podsta-
wie tej decyzji przedsiębiorca będzie miał
przyznane białe certyfikaty, ale – co należy
podkreślić − otrzyma je dopiero po zreali-
zowaniu przedsięwzięcia. Zmianę tę nale-
ży ocenić pozytywnie, bo przedsiębiorca
będzie mógł już przed realizacją przedsię-
wzięcia zagwarantować sobie określoną
wartość wsparcia, której ostateczne przy-
znanie nastąpi po zrealizowaniu przedsię-
wzięcia.
Zgodnie z art. 19 nowej ustawy jako przed-
sięwzięcia efektywności energetycznej,
na które można uzyskać wsparcie, zostały
wymienione m.in.:
• izolacja instalacji przemysłowych, prze-
budowa lub remont budynku wraz z in-
stalacjami i urządzeniami technicznymi,
modernizacja lub wymiana: oświetle-
nia, urządzeń i instalacji wykorzystywa-
nych w procesach przemysłowych lub
w procesach energetycznych, teleko-
munikacyjnych lub informatycznych,
lokalnych sieci ciepłowniczych i lokal-
nych źródeł ciepła,
• modernizacja lub wymiana urządzeń
przeznaczonych do użytku domowego,
odzyskiwanie energii, w tym odzyski-
wanie energii w procesach przemysło-
wych,
• ograniczenie strat związanych z pobo-
rem energii biernej, strat sieciowych
związanych z przesyłaniem lub dys-
trybucją energii elektrycznej lub gazu
ziemnego, strat na transformacji, w sie-
ciach ciepłowniczych, związanych
z systemami zasilania urządzeń tele-
komunikacyjnych lub informatycznych
czy też stosowanie do ogrzewania lub
chłodzenia obiektów energii wytwa-
rzanej w instalacjach odnawialnego
źródła energii, ciepła użytkowego
w wysokosprawnej kogeneracji lub
ciepła odpadowego z instalacji prze-
mysłowych.
Ponadto minister właściwy do spraw
energii ogłasza, w drodze obwieszczenia,
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospoli-
tej Polskiej „Monitor Polski”, szczegółowy
wykaz przedsięwzięć służących poprawie
efektywności energetycznej.
W jaki sposób uzyskać białe
certyfikaty?
Nabór wniosków o przyznanie białych
certyfikatów będzie prowadzony w try-
bie ciągłym, a prezes URE powinien wydać
decyzję o przyznaniu białych certyfikatów
w terminie 45 dni od złożenia wniosku.
Na podstawie tej decyzji przedsiębiorca
otrzyma białe certyfikaty po zrealizowaniu
przedsięwzięcia. Wydane świadectwa nie
będą jednak od razu trafiały do obrotu, tyl-
ko niejako będą „w depozycie” u prezesa
URE. Przedsiębiorcy będą je otrzymywali
dopiero po zrealizowaniu zaplanowanych
i zgłoszonych przedsięwzięć, co będzie
przez nas sprawdzane [1].
Wniosek do prezesa URE powinien zawie-
raćnazwęspółki,adressiedzibyoraznumer
identyfikacji podatkowej (NIP) podmiotu
oraz:
Kacper Skalski
radca prawny, szef zespołu prawa energetycznego w Kancelarii Raczyński Skalski & Partners sp.p.
W
edług dotychczasowych regula-
cji przedsiębiorcy mogli uzyskać
finansowanie przedsięwzięć
efektywności energetycznej, otrzymując
białe certyfikaty, które następnie mogli
sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii.
Białe certyfikaty przyznawane były w dro-
dze przetargu organizowanego przez pre-
zesa URE. System przetargów miał wiele
wad, wśród których przedsiębiorcy najczę-
ściej wymieniali: długość postępowania
przetargowego, które trwało nawet kilka-
naście miesięcy, fakt, że przetargi były ogła-
szane raz do roku, oraz odrzucanie ofert
z powodu nieistotnych błędów formal-
nych, których nie można było uzupełniać.
Głównie z tych względów ustawodawca
zdecydował się na rezygnację z przetar-
gów, wprowadzając możliwość składania
wniosków w trybie bezprzetargowym
oraz przyznawanie białych certyfikatów
po spełnieniu określonych warunków for-
malnych.
Nowe zasady pozyskiwania
świadectw efektywności
energetycznej
WedługnowychprzepisówprezesUREbę-
dzie prowadził nabór wniosków w trybie
ciągłym – oznacza to, że wnioski o wyda-
nie białych certyfikatów mogą być skład-
ne w każdym momencie, a nie – tak jak
dotychczas – tylko w terminie przetargu.
Jeżeli spełnione zostaną warunki formal-
ne, prezes URE powinien wydać decyzję
o przyznaniu białych certyfikatów w termi-

2. 18
Utrzymanie Ruchu 4/2016 | Energetyka
• określenie przedsięwzięcia służącego
poprawie efektywności energetycznej
oraz jego lokalizacji;
• ilość energii finalnej, wyrażona w to-
nach oleju ekwiwalentnego, planowa-
nej do zaoszczędzenia średnio w ciągu
roku,w wynikurealizacjiprzedsięwzięcia;
• wskazanie okresu uzyskiwania oszczęd-
ności energii finalnej dla danego przed-
sięwzięcia, wyrażonego w latach kalen-
darzowych;
• oznaczenie terminu realizacji przedsię-
wzięcia.
Do wnioskuo wydanieświadectwaefektyw-
ności energetycznej należy dołączyć audyt
efektywności energetycznej oraz oświad-
czenie o spełnianiu warunków.
Zmiana sposobu kalkulacji
wartości przyznawanych
białych certyfikatów
W stosunku do poprzednich przepisów
nowa ustawa wprowadza mniej korzystny
sposób kalkulacji liczby przyznawanych
świadectw pochodzenia.
W oparciu o ustawę z 2011 roku prezes URE
wydawał białe certyfikaty za zaoszczędzo-
ną energię pierwotną, a na podstawie no-
wej ustawy będzie wydawać świadectwa
za oszczędności w finalnym zużyciu ener-
gii. Jest to zasadnicza różnica wpływająca
na wartośćotrzymywanegowsparcia.W ra-
machstaregosystemuprzetargówwystępo-
wało zjawisko tzw. apetytu na świadectwa
efektywności energetycznej, co związane
było z istnieniem współczynnika akceptacji
ofert ogłaszanego przed każdym kolejnym
przetargiemprzezministragospodarkioraz
wartościąefektuenergetycznegopropono-
wanego przez podmiot składający ofertę.
Firmy mogły składać oferty w taki sposób,
że na przykład oszczędzając 100 toe energii
pierwotnej, można było wystąpić o świa-
dectwa na 200 toe i je otrzymać. Teraz jeśli
na przykład owe 100 toe zaoszczędzonej
energiipierwotnejprzełożysięna 70 toeza-
oszczędzonejenergiifinalnej,to świadectwa
będą przysługiwać tylko za 70 toe [1].
Powyższa zmiana ma negatywny wpływ
na wielkość wsparcia na ewentualne pro-
jektyefektywnościrealizowaneprzezprzed-
siębiorców.
Wzrost wartości opłaty
zastępczej
Jak zostało wskazane powyżej, obowiązek
w zakresieefektywnościenergetycznejmo-
żebyćspełnionyzarównoprzezumorzenie
białych certyfikatów, jak i poprzez uiszcze-
nie opłaty zastępczej. Nowa ustawa zmie-
nia wysokość opłaty zastępczej, co może
mieć wpływ na koszty zakupu energii elek-
trycznej oraz gazu. Zgodnie z art. 12 ust.
2 nowej ustawy o efektywności energe-
tycznej jednostkowa wysokość opłaty za-
stępczej wynosi: 1000 zł w 2016 r. i 1500 zł
w 2017 r. Natomiast w każdym kolejnym
roku kwota 1500 zł będzie indeksowana
corocznie o 5%, czyli za 2018 rok opłata za-
stępcza wyniesie 1575 zł, a w 2019 r. – już
1653,75 zł. Może to spowodować wzrost
kosztów wypełniania obowiązków przez
sprzedawców energii elektrycznej i gazu,
a tym samym wzrost cen energii i gazu dla
odbiorców końcowych.
Obowiązkowy audyt
energetyczny dla
przedsiębiorstw
Oprócz uproszczenia systemu uzyskiwania
białych certyfikatów nowelizacja wprowa-
dziłarównieżnoweobowiązkidlaprzedsię-
biorców.Istotnązmianąjestwprowadzenie
obowiązkowego audytu energetycznego
dla tzw. dużych przedsiębiorców, którzy
zatrudniają średniorocznie powyżej 250
pracowników lub którzy osiągnęli roczny
obrót netto ze sprzedaży towarów, wy-
robów i usług oraz operacji finansowych
przekraczający równowartość w złotych
50 mln euro lub sumy aktywów jego bi-
lansu sporządzonego na koniec jednego
z tychlatprzekroczyłyrównowartośćw zło-
tych 43 mln euro.
Audyt powinien być sporządzony w ciągu
12 miesięcyod dniawejściaw życieustawy,
tj. do 30 września 2017 r. Audyt energetycz-
ny przedsiębiorstwa przeprowadzany jest
co 4 lata, natomiast na potrzeby kontroli
dane dotyczące audytu powinny być prze-
chowywaneprzezkolejne5 lat.Po przepro-
wadzeniu audytu przedsiębiorca zawiada-
mia o tym fakcie prezesa URE w terminie
30 dni od jego przeprowadzenia.
Sporządzanie audytów energetycznych
powinno się opierać na następujących
wytycznych: według dyrektywy 2012/27/
UE – Kryteriaminimalnedotycząceaudytów
energetycznych,w tymaudytówprzeprowa-
dzonych w ramach systemów zarządzania
energią oraz art. 37 Ustawy o efektywności
energetycznej.
Niewykonanie obowiązków określonych
przez przepisy ustawy będzie skutkować
nałożeniem na przedsiębiorstwa kar pie-
niężnych – za nieprzeprowadzenie audytu
energetycznego do 5% przychodu ukara-
nego przedsiębiorcy, osiągniętego w po-
przednim roku podatkowym, oraz do 10%
przychodu ukaranego przedsiębiorstwa
energetycznego lub odbiorcy końcowe-
go osiągniętego w poprzednim roku po-
datkowym za niewykonywanie obowiązku
umorzenia białych certyfikatów.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę zmiany w sposobie
obliczania obowiązku w zakresie efektyw-
ności energetycznej oraz wysokości opła-
ty zastępczej, może się okazać, że będzie
to mieć wpływ na ceny energii elektrycznej
i gazu dla odbiorców końcowych. Dodat-
kowoczynnikiemkosztowymdlaprzedsię-
biorców będzie obowiązek sporządzania
audytów.
Natomiast pozytywnie należy oceniać
próbę usprawnienia systemu pozyskiwa-
nia białych certyfikatów oraz przyznanie
wsparcia dla projektów planowanych.
Praktyka zweryfikuje nowy model funk-
cjonowania świadectw efektywności ener-
getycznej, między innymi, czy możliwym
będzie dotrzymanie przez URE 45-dnio-
wego terminu na przyznanie certyfikatów.
Niestety zmiana sposobu kalkulacji war-
tości przyznawanych białych certyfikatów
spowoduje spadek rzeczywistej wartości
wsparcia otrzymywanego przez przedsię-
biorców na projekty efektywności energe-
tycznej. q
Piśmiennictwo
1. Nowak D.: URE:pojawiająsiętzw.termino-
weświadectwaefektywnościenergetycznej.
http://energetyka.wnp.pl/d-nowak-ure-po-
jawiaja-sie-tzw-terminowe-swiadectwa-
efektywnosci-energetycznej,283261_1_0_2.
html.
Pozytywnie należy
oceniać próbę
usprawnienia systemu
pozyskiwa­nia białych
certyfikatów oraz
przyznanie wsparcia dla
projektów planowanych.