1. 27 kwietnia 2016 r.
Uwagi do projektu ustawy o
efektywno ci energetycznej
1
1 Uwagi ogólne
Dyrektywa w sprawie efektywno ci energetycznej 2012/27/Uź1
("EED") wymaga od państw
członkowskich między innymi ustanowienia systemów zobowiązujących do efektywno ci
energetycznej, w wyniku których w okresie 2014 – 2020 będą uzyskiwane oszczędno ci energii
wynoszące 1,5% rocznie lub alternatywnych rozwiązań przynoszących analogiczne
oszczędno ci energii. Polska zadeklarowała, e istniejący system białych certyfikatów zostanie
utrzymany i zmodyfikowany, tak aby stanowił system zobowiązujący do efektywno ci
energetycznej w rozumieniu źźD. System białych certyfikatów wymaga jednak usprawnienia i
dostosowania do wymagań źźD.
źźD zachęca tak e do promocji usług energetycznych, w sektorze publicznym oraz w ród
odbiorców końcowych.
Spełnienie wy ej wymienionych wymagań źźD będzie korzystne dla konsumentów energii,
gospodarki i rodowiska. Dlatego pozytywnie oceniamy przyjęcie przez rząd i przekazanie do
Sejmu (druk nr 426), po ponad półtora roku prac, projektu ustawy o efektywno ci energetycznej
("Projekt").
2 Najistotniejsze ulepszenia w zaproponowane w Projekcie
W szczególno ci pozytywnie oceniamy następujące postanowienia ProjektuŚ
1. Wła ciwa podstawa prawna do przygotowania i przekazania Komisji Europejskiej
krajowego planu działań dotyczącego efektywno ci energetycznej oraz strategii
wspierania inwestycji w renowację budynków (Art. 4 Projektu)
Poprzedni krajowy plan działań przygotowano na podstawie obecnie obowiązującej ustawy o
efektywno ci energetycznej, która nie uwzględnia wszystkich wymagań źźD dotyczących
krajowego planu działań. Art. 4 Projektu prawidłowo transponuje art. 24 i art. 4 źźD. Przepis
ten jest istotny z punktu widzenia formalnoprawnego oraz z punktu widzenia praktycznego,
poniewa zapewnia, e krajowy plan działań będzie zawierał wymagane przez EED
elementy i w związku z tym, kompleksowo ujmował zagadnienia związane z efektywno cią
energetyczną.
2. Przepis stanowiący, że jednostka sektora publicznego może realizować i finansować
przedsięwzięcie służące poprawie efektywno ci energetycznej na podstawie umowy
1
Dz. Urz. Unii Europejskiej L 315 z 14.11.2012 r., s.1.

2. 2
o poprawę efektywno ci energetycznej oraz okre lający podstawowe elementy takiej
umowy (art. 7 Projektu).
Do tej pory brak było w polskich przepisach jakiejkolwiek wzmianki o umowie o poprawę
efektywno ci energetycznej, mimo e źźD zawiera definicję takiej umowy, a tak e wymaga
od państw członkowskich wspierania sektora publicznego w korzystaniu z usług
energetycznych, zwłaszcza poprzez udostępnianie wzorów umów o poprawę efektywno ci
energetycznej (umowa o poprawę efektywno ci energetycznej jest często elementem takich
usług). Pojawienie się jej definicji to istotny krok w kierunku lepszej promocji usług
energetycznych2
. Przepis zapewnia czę ciową transpozycję art. 2 pkt. 27) i art. 18 ust. 1 lit.
d) źźD. Mimo, e komentowany przepis zapewnia jedynie czę ciową transpozycję
wymienionych przepisów źźD, jego wprowadzenie ma du e znaczenie praktyczne.
Jednostki sektora publicznego często obawiają się zawierania tego typu umów
nienazwanych. Pojawienie się w przepisach wzmianki o mo liwo ci zawierania umów o
poprawę efektywno ci energetycznej przez jednostki sektora publicznego pomo e rozwiać te
obawy oraz spopularyzować tę formę realizacji inwestycji proefektywno ciowych.
3. Oszczędno ci wyrażone w energii finalnej
W ustawie o efektywno ci energetycznej z 2011 r.3
oszczędno ć energii, jaką powinny
uzyskać podmioty zobowiązane jest wyra ona w energii pierwotnej (art. 15 ust. 1 pkt. 1)
ustawy o efektywno ci energetycznej z 2011 r.). Jest to niekorzystne przy obliczaniu
oszczędno ci energii uzyskanych w bran y ciepłowniczej. Zgodnie z art. 14 Projektu
oszczędo ć, którą mają uzyskać podmioty zobowiązane, jest wyra ona w energii finalnej.
4. Rezygnacja z przetargu na wydawanie białych certyfikatów, na rzecz wprowadzenia
wydawania białych certyfikatów w systemie ciągłym
W obecnym stanie prawnym białe certyfikaty są wydawane na podstawie przetargów
organizowanych przez Prezesa URź. Prezes URź ma obowiązek przeprowadzić co najmniej
jeden przetarg rocznie. Teoretycznie mo e przeprowadzić ich więcej, ale w praktyce, w
związku ze stopniem skomplikowania procedury i brakami kadrowymi, URź było w stanie
zorganizować jedynie jeden wymagany prawem przetarg rocznie. Przetargi nie cieszyły się
zainteresowaniem i w wyniku ka dego z przeprowadzonych przetargów przyznawano
jedynie ok. 4% z zaplanowanej do przyznania liczby. Procedurę przetargową wprowadzono,
gdy obawiano się nadpoda y białych certyfikatów i mechanizm przetargowy miał jej
zapobiec. Praktyka pokazała jednak, e białe certyfikaty nie są na tyle atrakcyjne dla
inwestorów, aby ta nadpoda wystąpiła (wystąpił wręcz niedobór białych certyfikatów na
rynku). źliminacja przetargu na rzecz wydawania białych certyfikatów w systemie ciągłym,
na podstawie wniosku, pomo e zwiększyć poda białych certyfikatów. Przepis ten jest
bardzo istotny z punktu widzenia zapewnienia skuteczno ci systemu białych certyfikatów. W
związku z tym po rednio przyczynia się on do wła ciwej transpozycji art. 7 ust. 1 EED, który
wymaga od państw członkowskich osiągnięcia za pomocą systemów zobowiązujących do
2
Zgodnie z źźD „usługa energetyczna” oznacza fizyczną korzy ć, udogodnienie lub po ytek pochodzące
z połączenia zu ycia energii z wykorzystywaniem technologii energooszczędnych lub działania, które
mogą obejmować czynno ci, utrzymanie i kontrolę niezbędne do wiadczenia danej usługi, która jest
wiadczona na podstawie umowy i która w normalnych okoliczno ciach prowadzi do sprawdzalnej i
wymiernej lub mo liwej do oszacowania poprawy efektywno ci energetycznej lub do oszczędno ci energii
pierwotnej.
3
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywno ci energetycznej, t.j. Dz.U z 2015 r., poz. 2167.

3. 3
efektywno ci energetycznej konkretnych oszczędno ci energii. Skuteczny system białych
certyfikatów zapewni osiągnięcie takich oszczędno ci.
5. Ograniczenie możliwo ci uiszczania opłaty zastępczej.
W obecnym stanie prawnym podmioty zobowiązane do uzyskania i przedstawienia do
umorzenia białych certyfikatów mogą zwolnić się z tego obowiązku płacąc opłatę zastępczą
w wysoko ci 1000 zł za 1 tonę oleju ekwiwalentnego. Opłata jest obecnie pełnoprawną
formą spełnienia obowiązku w zakresie oszczędzania energii. W Projekcie ograniczono
mo liwo ć płacenia opłaty zastępczej. Zgodnie z Projektem (art. 11 Projektu) w 2016 r.
mo na zrealizować 30% obowiązku poprzez opłatę zastępczą, w 2017 r. - 20%, a w 2018 r.
- 10%. Po roku 2018 co do zasady obowiązek będzie nale ało wypełnić poprzez uzyskanie
i przedstawienie do umorzenia białych certyfikatów. Dodatkowo, w latach 2016 – 2018,
podmioty zobowiązane będą mogły ui cić opłatę zastępczą w większym zakresie ni
wskazano w poprzednim zdaniu, je eli wyka ą, e w danym roku składały zlecenia kupna
białych certyfikatów, lecz nie nabyły ich na sze ciu sesjach w ciągu roku, z powodu ich
niewystarczającej poda y lub ze względu na okoliczno ć, e cena białych certyfikatów jest
wy sza ni jednostkowa opłata zastępcza. Po roku 2018 podmioty zobowiązane równie
będą mogły uiszczać opłatę zastępczą, je eli wyka ą e nie nabyły białych certyfikatów z
powodu ich niewystarczającej poda y lub ze względu na okoliczno ć, e cena białych
certyfikatów była wy sza ni jednostkowa opłata zastępcza. Przepis ten jest bardzo istotny z
punktu widzenia zapewnienia skuteczno ci systemu białych certyfikatów. W związku z tym
po rednio przyczynia się on do wła ciwej transpozycji art. 7 ust. 1 źźD, który wymaga od
państw członkowskich osiągnięcia za pomocą systemów zobowiązujących do efektywno ci
energetycznej konkretnych oszczędno ci energii. Skuteczny system białych certyfikatów
zapewni osiągnięcie takich oszczędno ci.
6. Nieznaczne podniesienie wysoko ci opłaty zastępczej.
W roku 2016 opłata zastępcza ma wynosić tyle samo co obecnie. Jednak od roku 2017 ma
ona wynosić 1500 zł. Podwy szenie opłaty zastępczej jest bardzo istotne z punktu widzenia
zapewnienia skuteczno ci systemu białych certyfikatów i po rednio przyczynia się do
wła ciwej transpozycji art. 7 ust. 1 źźD, który wymaga od państw członkowskich osiągnięcia
za pomocą systemów zobowiązujących do efektywno ci energetycznej konkrentych
oszczędno ci energii. Skuteczny system białych certyfikatów zapewni osiągnięcie takich
oszczędno ci. Trzeba jednak zaznaczyć, e nawet po przewidzianym w Projekcie
podwy szeniu, opłata zastępcza mo e okazać się zbyt niska (zob. pkt 4 w czę ci 3 poni ej).
7. Przeznaczenie przez Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej
("NFO iGW") cało ci wpływów z opłaty zastępczej na realizację przedsięwzięć
służących poprawie efektywno ci energetycznej u odbiorców końcowych (art. 11 ust.
4 Projektu).
Zgodnie z art. 12 ust. 5 Projektu NŻO iżW powinien przeznaczać cało ci wpływów z opłaty
zastępczej na realizację przedsięwzięć słu ących poprawie efektywno ci energetycznej u
odbiorców końcowych. Dodatkowo NŻO iżW powinien corocznie zdawać sprawozdanie z
wydatkowania rodków z opłaty zastępczej oraz uzyskanej w wyniku tego wydatkowania
oszczędno ci energii finalnej ministrowi wła ciwemu do spraw energii (art. 12 ust. 6
Projektu). W obecnym stanie prawnym wpływy z opłaty zastępczej uiszczanej zamiast
uzyskania białych certyfikatów, wraz z wpływami z opłaty zastępczej z zielonych certyfikatów

4. 4
i wiadectw pochodzenia z kogeneracji, są przeznaczane na szeroko rozumianą poprawę
efektywno ci energetycznej, kogenerację i odnawialne ródła energii, a minister
odpowiedzialny za realizację krajowego celu w zakresie efektywno ci energetycznej nie ma
bezpo redniego wglądu w wydatkowanie tych rodków przez NŻO iżW. Art. 12 ust. 5
Projektu jest bardzo istotny z punktu widzenia prawidłowego wdro enia art. 7 ust. 1 źźD.
System zobowiązujący do efektywno ci energetycznej musi bowiem przynosić konkretne
oszczędno ci energii. Je eli czę ć obowiązku jest spełniania poprzez zapłatę opłaty
zastępczej, nale y zapewnić, e jest ona wydawana na osiągnięcie analogicznych
oszczędno ci energii, jakie zostałyby osiągnięte, gdyby uzyskano białe certyfikaty.
3 Propozycje zmian do Projektu
Aby zapewnić skuteczno ć systemu białych certyfikatów, spójno ć, jasno ć i praktyczną
realizację przepisów oraz wypełnienie celów nało onych przez źźD, proponujemy
wprowadzenie następujących zmian do ProjektuŚ
1. Wskazane byłoby rozbudowanie przepisów dotyczących usług energetycznych
Projekt nie transponuje wszystkich przepisów źźD dotyczących usług energetycznych. Nie
jest zwłaszcza transponowana sama definicja usług energetycznych (art. 2 pkt. 7) EED) oraz
wymóg ich promowania (art. 18 EED). Rozbudowanie przepisów dotyczących usług
energetycznych jest bardzo istotne z punktu widzenia prawidłowej transpozycji art. 18 EED.
Nale ałoby zwłaszczaŚ
 wprowadzić definicję usług energetycznychś
 wprowadzić obowiązek publikowania przez URź lub ministra wla ciwego do spraw
energii informacji na temat umów na usługi energetyczne oraz klauzul, które nale y
uwzględnić w takich umowach (najlepiej w formie wzorów umów), aby zagwarantować
oszczędno ci energii i prawa odbiorców końcowychś w przepisie takim nale ałoby w
szczególno ci uwzględnić potrzeby odbiorców końcowych w gospodarstwach
domowychś nale ałoby zadbać o rozpowszechnienie w.wym informacji w ród jak
największego grona potencjalnych zainteresowanych (art. 18 ust. 1 lit. a) pkt. (i) EED);
 wprowadzić obowiązek publikowania i regularnego aktualizowania przez URź lub
ministra wla ciwego do spraw energii wykazu dostępnych dostawców usług
energetycznych (art. 18 ust. 1 lit. c) EED);
 wyznaczyć i reklamować punkty kontaktowe, w których odbiorcy mogą uzyskać
informacje o usługach energetycznych (art. 18. ust. 2 lit. a) źźD).
2. Wprowadzenie wymogu składania zleceń kupna i braku nabycia białych certyfikatów
na sze ciu sesjach w ciągu roku, w odniesieniu do okresu po roku 2018 (art. 11. ust. 3
Projektu)
Informacja o braku nabycia białych certyfikatów pomimo składania zleceń kupna na sze ciu
sesjach w ciągu roku powinna dotyczyć zarówno okresu do roku 2018 (art. Art. 11 ust. 2
Projektu), jak i okresu po roku 2018 (art. 11 ust. 3 Projektu), a tak e być powtórzona w
o wiadczeniu, o którym mowa w art. 15 ust. 5 Projektu. Brak wymogu składania zleceń
kupna i braku nabycia białych certyfikatów na sze ciu sesjach w ciągu roku, w odniesieniu
do okresu po roku 2018, w sytuacji gdy taki wymóg istnieje w okresie do roku 2018, mo e

5. 5
powodować wątpliwo ci interpretacyjne. W celu uniknięcia takich wątpliwo ci omawiany
przepis Projektu nale y zmienić, poprzez wprowadzenie takich samych wymogów w tym
zakresie, w odniesieniu do okresu do 2018 r. i po tym roku.
3. Doprecyzowanie pojęć „zrealizować przedsięwzięcie” (art. 10 pkt. 1 Projektu),
„zakończenie realizacji przedsięwzięcia” (m.in. art. 24 i art. 55 Projektu) oraz „data
rozpoczęcia przedsięwzięcia” (projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowego
zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywno ci energetycznej, wzoru karty
audytu efektywno ci energetycznej oraz metod obliczania oszczędno ci energii,
załącznik 3 wzór karty audytu).
Doprecyzowanie powy szych pojęć pozwoli uniknąć wątpliwo ci interpretacyjnych i
ewentualnych zarzutów podawania błędnych informacji przez podmioty wykazujące
realizację obowiązku uzyskania oszczędno ci energii oraz pozostałych uczestników systemu
białych certyfikatów.
4. Podwyższenie opłaty zastępczej
Szacuje się, e opłata zastępcza powinna wynosić co najmniej 3000 zł. Wysoko ć opłaty
zastępczej jest niezwykle istotna z punktu widzenia zapewnienia skuteczno ci systemu
białych certyfikatów. Je eli opłata zastępcza będzie odpowiednio wysoka, będzie opłacało
się przeprowadzać inwestycje mające na celu poprawę efektywno ci energetycznej.4
Alternatywnie, nale y zmienić warunek mo liwo ci realizacji obowiązku okre lonego w art.
10. ust. 1 Projektu poprzez uiszczenie opłaty zastępczej, gdy oferowana cena wiadectwa
jest wy sza od opłaty zastępczej, na taki, gdzie oferowana cena wiadectwa jest wy sza od
trzykrotno ci warto ci opłaty zastępczej. Jak zostało wspomniane powy ej, wsparcie 1 toe
oszczędno ci równowarto cią niskiej opłaty zastępczej nie zachęca do inwestowania w
projekty, które miałyby na celu pozyskiwanie wiadectw. Zwiększenie mo liwo ci
kompensaty za inwestycję w efektywno ć energetyczną spowodowałoby zachętę do tego
typu przedsięwzięć większą ilo ć podmiotów. To z kolei utworzyłoby rynek, który
konkurowałby ceną wiadectw a ich cena byłaby wyznaczana poprzez ten rynek, do
trzykrotno ci warto ci opłaty zastępczej.
5. Weryfikacja wielko ci obowiązku w zakresie oszczędno ci energii nałożonego na
podmioty zobowiązane
W art. 14 ust. 1 Projektu wielko ć obowiązku w zakresie oszczędno ci energii finalnej
nało onego na podmioty zobowiązane została okre lona jako 1,5% oszczędno ci energii
finalnej rocznie. Taka wielko ć mo e okazać się niewystarczająca dla osiągnięcia celu w
zakresie oszczędno ci energii nało onego przez art. 7 ust. 1 EED. Cel ten wynosi
równowa no ć 1,5% nowych oszczędno ci energii rocznie, osiąganych w latach 2014 -
4
To, e wsparcie w postaci 1000 PLN/toe, czy nawet 1500 PLN/toe jest niewystarczającą zachętą dla
inwestycji w efektywno ć energetyczną zostało przedstawione w opracowaniu prof. Krzysztofa Berbeki pt.
„Analiza ekonomiczna wprowadzenia wybranych zmian systemowych do mechanizmu wsparcia
efektywno ci energetycznej w Polsce” (Tabela 10 Rola warto ci przyznanych białych certyfikatów w
procesie zwrotu poniesionych kosztów na realizację przedsięwzięcia energooszczędnego).

6. 6
2020. W sumie, przyjmując podstawowy model przewidziany w źźD, państwa członkowskie
powinny uzyskać 10,5% oszczędno ci energii do roku 2020. Jest to cel wią ący.
Okoliczno ć, e system zobowiązujący do efektywno ci energetycznej wdro ono po 2014
roku, nie ma znaczenia dla wielko ci celu. Państwa, które spó niły się z wdro eniem źźD
muszą osiągnąć wymagane oszczędno ci w krótszym czasie. Wła ciwe okre lenie wielko ci
obowiązku jest istotne z punktu widzenia corocznego raportowania Komisji źuropejskiej
stopnia realizacji celów w zakresie efektywno ci energetycznej. Nale y odpowiednio
zwiększyć cel, tak aby osiągnąć dzięki zmodyfikowanemu systemowi białych certyfikatów
10,5% nowych oszczędno ci do 2020 r., mimo opó nienia we wdro eniu zmian do systemu
białych certyfikatów mających na celu transpozycję źźD.
6. Weryfikacja wielko ci oszczędno ć energii zaplanowanych do osiągnięcia do 2020 r.
za pomocą systemu białych certyfikatów
W art. 18 Projektu okre lono, e oszczędno ć energii wynikająca z systemu białych
certyfikatów powinna do dnia 31 grudnia 2020 r. wynie ć nie mniej ni 2645 tys. ton oleju
ekwiwalentnego. Z uzasadnienia do Projektu wynika, e jest to wielko ć oszczędno ci do
osiągnięcia od 2016 r. do 2020 r. Trzeba pamiętać jednak, e, jak wspomniano w punkcie 0
powy ej, cel do osiągnięcia w 2020 r. pozostaje niezmienny, bez względu na moment
wdro enia systemu zobowiązującego do efektywno ci energetycznej. Z Krajowego Planu
Działań dotyczącego źfektywno ci źnergetycznej5
wynika, e cel dla Polski w zakresie
oszczędno ci energii do osiągnięcia w 2020 r. zgodnie z art. 7 ust. 1 źźD, nawet po
maksymalnych odliczeniach dozwolonych przez art. 7 ust. 2 EED wynosi 3,675 megaton
oleju ekwiwalentnego, a więc jest większy od celu wskazanego w art. 18 Projektu. Być mo e
zamiarem Projektodawcy było doliczenie do celu okre lonego w art. 18 Projektu
oszczędno ci energii osiągniętych w latach 2014 - 2016 w wyniku ju istniejących
mechanizmów wsparcia efektywno ci energetycznej, zwłaszcza systemu białych
certyfikatów w jego obecnym kształcie. Trzeba jednak pamiętać, e obecny system, a tak e
inne instrumenty mające na celu poprawę efektywno ci energetycznej (np. Żundusz
Termomodernizacji i Remontów, czy odpowiednie programy NŻO iżW) nie uwzględniają
wielu wymogów źźD (m.in. wymogu dodatkowo ci, zob. pkt. 11 poni ej). Dlatego, osiągnięte
za ich pomocą oszczędno ci mogą zostać uznane za niezgodne z EED. Wła ciwe
okre lenie wielko ci obowiązku jest istotne z punktu widzenia corocznego raportowania
Komisji źuropejskiej stopnia realizacji celów w zakresie efektywno ci energetycznej. Nale y
odpowiednio zwiększyć cel, tak aby osiągnąć dzięki zmodyfikowanemu systemowi białych
certyfikatów 10,5% nowych oszczędno ci do 2020 r., mimo opó nienia we wdro eniu zmian
do systemu białych certyfikatów mających na celu transpozycję źźD.
7. Rozszerzenie katalogu przedsięwzięć, za które można uzyskać białe certyfikaty (art. 19
Projektu) m.in. o inteligentne budynki, monitoring i zarządzenie energią oraz
instrumenty Demand Side Management
źźD zezwala na uwzględnianie oszczędno ci energii uzyskanych dzięki szeroko pojętym
działaniom prowadzącym do sprawdzalnej i wymiernej lub dającej się oszacować poprawy
efektywno ci energii. Zbyt daleko idące zawę enie katalogu przedsięwzięć, za które mo na
uzyskać białe certyfikaty, mo e zostać uznane za niezgodne z źźD. Uchybienie to jest
istotne z punktu widzenia prawidłowej transpozycji źźD, zwłaszcza jej art. 2 pkt. 5) i 19).
5
wersja 1.9 z dnia 20 pa dziernika 2014 r., s. 12.

7. 7
8. Doprecyzowanie w art. 20 ust. 4 pkt. 4) Projektu, że chodzi o planowany termin
realizacji przedsięwzięcia
Aby nie narazić podmiotów ubiegających się o białe certyfikaty na zarzut podania błędnych
informacji, nale ałoby dodać w art. 20 ust. 4 pkt. 4 słowo „planowany”. Termin realizacji
przedsięwzięcia mo e ulec zmianie z powodu czynników pozostających poza kontrolą
podmiotu ubiegającego się o białe certyfikaty.
9. Wzmocnienie przepisów dotyczących wydawania przez NFO iGW rodków
pochodzących z opłaty zastępczej uiszczanej zamiast uzyskania białych certyfikatów,
np. poprzez wprowadzenie wymogu uzyskania w wyniku wydatkowania tych rodków
okre lonych oszczędno ci energii każdego roku (art. 12 Projektu)
Takie rozwiązanie zmobilizowałoby NŻO iżW do tworzenia efektywnych programów na
rzecz oszczędzania energii. Wzmocnienie wymogów dotyczących wydatkowania opłaty
zastępczej jest istotne dla zapewnienie, e opłata zastępcza przyniesie okre lone
oszczędno ci energii w wymaganym przez źźD czasie.
Wskazane jest uznanie działań na rzecz zwiększania efektywno ci energetycznej
budownictwa mieszkalnego, a w szczególno ci budynków zamieszkanych przez osoby
dotknięte zjawiskiem ubóstwa energetycznego, jako priorytetowego. Termomodernizacji
wymaga ponad 70% budynków jednorodzinnych i ponad 50% wielorodzinnych, a potencjał
oszczędno ci energii w wyniku tych inwestycji jest w Polsce wcią znaczący.
W związku z powy szym nale ałoby równie do Prawa źnergetycznego wprowadzić
definicję ubóstwa energetycznego. Mo na tego dokonać za pomocą ustawy o efektywno ci
energetycznej.
10. Eliminacja nie cisło ci w przepisach zmieniających przepisy ustawy Prawo ochrony
rodowiska6
, w zakresie przeznaczenia wpływów z opłaty zastępczej
Zaproponowane w Projekcie zmiany sposobu wydatkowania wpływów z opłaty zastępczej
wymagają zmiany następujących przepisów ustawy Prawo ochrony rodowiska:
 art. 401 ust. 7 pkt 4a (stanowiącego o tym, e opłata zastępcza stanowi przychód
NŻO iżW) – konieczne jest odwołanie się do nowej ustawy o efektywno ci
energetycznej, zamiast odwołania do obecnej ustawy o efektywno ci energetycznej z
2011 r., oraz
 art. 401c ust. 5.
Art. 401c ust. 5 Prawa ochrony rodowiska stanowi, e wpływy z opłaty zastępczej
uiszczanej zamiast umorzenia białych certyfikatów wraz z wpływami z opłaty zastępczej z
zielonych certyfikatów i wiadectw pochodzenia z kogeneracji są przeznaczane na szeroko
rozumianą efektywno ć energetyczną, kogenerację i odnawialne ródła energii. Art. 12 ust. 5
Projektu stanowi z kolei, e równowarto ć wpływów z opłaty zastępczej uiszczanej zamiast
6
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony rodowiska, t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1231.

8. 8
przedstawienia do umorzenia białych certyfikatów jest przeznaczana na realizację
przedsięwzięć słu ących poprawie efektywno ci energetycznej u odbiorców końcowych.
W art. 44 Projektu zaproponowano zmianę brzmienia art. 401 ust. 7 pkt 4a Prawa ochrony
rodowiska, poprzez zastąpienie odesłania do obecnej ustawy o efektywno ci energetycznej
odesłaniem do nowej ustawy. Nie został jednak zmieniony art. 401c ust. 5 Prawa ochrony
rodowiska.
żdyby nowa ustawa o efektywno ci energetycznej została uchwalona w brzmieniu
zaproponowanym w Projekcie, wydatkowanie opłaty zastępczej nadal byłoby więc
uregulowane w Prawie ochrony rodowiska (na takich samych zasadach jak do tej pory), a
jednocze nie byłoby uregulowane w art. 12 ust. 5 Projektu (zmieniającym dotychczasowy
sposób wydatkowania). W rezultacie nastąpiłaby kolizja norm prawnych i wątpliwo ć, którą z
norm stosować. W celu uniknięcia takiej sytuacji, art. 401c ust. 5 równie nale y zmienić, np.
zastępując postanowienia dotyczące wydatkowania rodków z opłat zastępczych z białych i
zielonych certyfikatów odesłaniem art. 12 ust. 5 Projektu. Zagwarantowanie, e rodki z
opłaty zastępczej płaconej zamiast przedstawienia do umorzenia białych certyfikatów są
wydawane na poprawę efektywno ci energetycznej, jest niezbędne dla zapewnienia
zgodno ci z źźD.
Komentowane uchybienie, jest istotne z punktu widzenia zasad prawidłowej legislacji.
Usunięcie tego uchybienia pozwoli uniknąć wątpliwo ci interpretacyjnych.
11. Uwzględnienie wymogu dodatkowo ci zawartego w punkcie 2 załącznika V do EED (w
zw. z art. 7 ust. 6 EED)
Art. 7 ust. 6 źźD stanowi m.in., e uznane mogą być wyłącznie oszczędno ci energii
przekraczające wymogi unijne dotyczące wycofywania z obrotu okre lonych produktów
związanych z energią w następstwie wdro enia rodków wykonawczych na mocy dyrektywy
2009/125/WE (dyrektywa w sprawie ekoprojektu). Podsumowując, na gruncie art. 7 źźD
mogą zostać uwzględnione jedynie oszczędno ci energii wynikające z przekraczania
standardów wynikających z regulacji unijnych dotyczących ekoprojektu. Komentowane
uchybienie jest bardzo istotne z punktu widzenia prawidłowej transpozycji art. 7 ust. 6 źźD
oraz załącznika V do źźD pkt. 2 a). Brak usunięcia tego uchybienia mo e skutkować
zakwestionowaniem przez Komisję źuropejską corocznie raportowanej wysoko ci
oszczędno ci energii osiągniętych poprzez system białych certyfikatów.
12. Eliminacja ryzyka podwójnego liczenia oszczędno ci energii, na potrzeby rocznych
sprawozdań przekazywanych Komisji Europejskiej.
Zgodnie z art. 20 ust. 2 pkt 1) lit. b) Projektu, za przedsięwzięcia na których realizację
przyznano pomoc inwestycyjną mo na przyznać białe certyfikaty, o ile w wyniku przyznania
białych certyfikatów nie nastąpi przekroczenie dopuszczalnej wysoko ci pomocy publicznej
na to przedsięwzięcie. Niektóre programy NŻO iżW mo na zaklasyfikować jako pomoc
inwestycyjną. Proponowane brzmienie art. 20 ust. 2 pkt 1) lit. b) stwarza zatem ryzyko,
podwójnego liczenia oszczędno ci energii. Przedsięwzięcie mo e bowiem zostać
dofinansowane ze rodków NŻO iżW pochodzących z opłaty zastępczej7
7
uiszczonej zamiast uzyskania i umorzenia białych certyfikatów

9. 9
zaklasyfikowanych jako pomoc inwestycyjna, a następnie za to samo przedsięwzięcie mogą
zostać przyznane białe certyfikaty. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 12 ust. 6 Projektu,
NŻO iżW zgłosi ministrowi wła ciwemu do spraw energii uzyskaną w wyniku tego
przedsięwzięcia oszczędno ć energii, w ramach corocznego sprawozdania. Po przyznaniu
białych certyfikatów za to samo przedsięwzięcie, oszczędno ć energii mo e zostać
uwzględniona po raz drugi (np. w corocznym sprawozdaniu w sprawie postępów
osiągniętych w realizacji krajowych warto ci docelowych efektywno ci energetycznej,
składanym Komisji źuropejskiej na podstawie art. 24 ust. 1 źźD z jednej strony zostaną
uwzględnione oszczędno ci energii osiągnięte w wyniku wydatkowania opłaty zastępczej
przez NŻO iżW, z drugiej oszczędno ci energii reprezentowane przez przyznane białe
certyfikaty). Nale y wprowadzić mechanizm zapewniający unikanie takiego podwójnego
liczenia. Komentowane uchybienie jest bardzo istotne z punktu widzenia prawidłowej
transpozycji art. 7 ust. 6 źźD oraz załącznika V do źźD pkt. 2 d). Brak usunięcia tego
uchybienia mo e skutkować zakwestionowaniem przez Komisję źuropejską corocznie
raportowanej wysoko ci oszczędno ci energii osiągniętych przez system białych
certyfikatów. W związku z powy szym nale ałoby tak e doprecyzować pojęcie „pomoc
inwestycyjna”.
13. Doprecyzowanie co powinien zawierać audyt efektywno ci energetycznej
potwierdzający uzyskanie planowanej oszczędno ci energii finalnej z zakończonego
przedsięwzięcia (art. 23 ust. 1 Projektu)
Nale y zaznaczyć, e zgodnie z Projektem audyt efektywno ci energetycznej potwierdzający
uzyskanie planowanej oszczędno ci energii finalnej z zakończonego przedsięwzięcia
powinien zostać przedło ony Prezesowi URź w terminie 45 dni od dnia zakończenia
realizacji tego przedsięwzięcia. Dlatego zakres audytu powinien być dostosowany do
zakresu informacji jakie będą mo liwe do uzyskania w takim terminie. Nie będzie mo liwe
np. przygotowanie analizy zu ycia energii w okresie rocznym po realizacji przedsięwzięcia
oraz fizyczne potwierdzenie zakładanej w audycie oszczędno ci energii (równej wysoko ci
przyznanego wiadectwa efektywno ci energetycznej).
14. Wydłużenie terminu do przedłożenia audytu energetycznego dla dużych
przedsiębiorców, którzy już wykonali audyt spełniający wymagania, o których mowa w
art. 37 ust. 1 i 2 Projektu.
W praktyce termin 30 dniowy mo e okazać się zbyt krótki. Proponujemy jego wydłu enie do
3 miesięcy.
4 Konkluzje
Projekt zawiera szereg korzystnych rozwiązań dających nadzieję na usprawnienie
funkcjonowania systemu białych certyfikatów i rozpoczęcie rozwoju usług energetycznych.
Dlatego apelujemy o utrzymanie pozytywnych zmian wymienionych w czę ci 2 „Najistotniejsze
ulepszenia zaproponowane w Projekcie”.
Proponujemy tak e dalsze udoskonalenie Projektu, poprzez wprowadzenie następujących
zmian:
 wprowadzenie definicji usług energetycznych zgodniej z art. 2 pkt. 7) EED;

10. 10
 wprowadzenie obowiązku publikowania przez URE lub ministra wła ciwego do spraw
energii informacji na temat umów na usługi energetyczne oraz klauzul, które nale y
uwzględnić w takich umowach (najlepiej w formie wzorów umów), aby zagwarantować
oszczędno ci energii i prawa odbiorców końcowychś w przepisie takim nale ałoby w
szczególno ci uwzględnić potrzeby odbiorców końcowych w gospodarstwach
domowychś nale ałoby zadbać o rozpowszechnienie w. wym. informacji w ród jak
największego grona potencjalnych zainteresowanych (art. 18 ust. 1 lit. a) pkt. (i) źźD)ś
 wprowadzenie obowiązku publikowania i regularnego aktualizowania przez URE lub
ministra wła ciwego do spraw energii wykazu dostępnych dostawców usług
energetycznych (art. 18 ust. 1 lit. c) EED);
 wyznaczenie i reklamowanie punktów kontaktowych, w których odbiorcy mogą uzyskać
informacje o usługach energetycznych (art. 18. ust. 2 lit. a) EED);
 zmiana art. 11 ust. 3 Projektu, poprzez wprowadzenie wymogu składania zleceń kupna i
braku nabycia białych certyfikatów na sze ciu sesjach w ciągu roku, w odniesieniu do
okresu po roku 2018;
 podwy szenie opłaty zastępczejś
 odpowiednie zwiększenie wielko ć obowiązku w zakresie oszczędno ci energii finalnej
nało onego na podmioty zobowiązane (art. 14 ust. 1 Projektu) oraz zwiększenie
całkowittej ilo ć oszczędno ci energii jaka ma być osiągnięta za pomocą systemu
białych certyfikatów (art. 18 Projektu);
 rozszerzenie katalogu projektów, za które mają być przyznawane białe certyfikaty (art.
19 Projektu);
 wprowadzenie wymogu uzyskiwania w wyniku wydatkowania opłaty zastępczej
okre lonych oszczędno ci energii w ciągu rokuś powinny to być brakujące oszczędno ci
(czyli oszczędno ci odpowiadające wielko ci obowiązku, który został spełniony w wyniku
uiszczenia opłaty zastępczej)ś oszczędno ci te powinny zostać osiągnięte najpó niej w
roku następującym po roku, za który uiszczono opłatę zastępcząś
 zmiana przepisów Prawa ochrony rodowiska dotyczących wydawania opłaty zastępczej
z białych certyfikatów, tak aby było jasne, e cało ć rodków z tej opłaty jest wydawana
na poprawę efektywno ci energetycznej u odbiorców końcowychś
 zapewnienie spełnienia wymogu dodatkowo ci, o którym mowa w art. 7 ust. 6 źźD oraz
załączniku V do EED pkt. 2 a);
 wprowadzenie przepisów zapewniających uniknięcie podwójnego liczenia oszczędno ci
energii;
 doprecyzowanie pojęćŚ „zrealizować przedsięwzięcie” (art. 10 pkt. 1) Projektu),
„zakończenie realizacji przedsięwzięcia” (m.in. art. 24 i art. 55 Projektu), „data
rozpoczęcia przedsięwzięcia” (projekt rozporządzenia w sprawie szczgółowego zakresu i
sposobu sporządzania audytu efektywno ci energetycznej, wzoru karty audytu
efektywno ci energetycznej oraz metod obliczania oszczędno ci energii, załącznik 3
wzór karty audytu), „pomoc inwestycyjna” (art. 20 ust. 2 Projektu);
 doprecyzowanie co powinien zawierać audyt efektywno ci energetycznej potwierdzający
uzyskanie planowanej oszczędno ci energii finalnej z zakończonego przedsięwzięcia
(art. 23 ust. 1 Projektu);

11. 11
 wydłu enie terminu do przedło enia audytu energetycznego dla du ych przedsiębiorców,
którzy ju wykonali audyt spełniający wymagania, o których mowa w art. 37 ust. 1 i 2
Projektu;
 doprecyzowanie w art. 20 ust. 4 pkt. 4) Projektu, e chodzi o planowany termin realizacji
przedsięwzięcia.
Agata Bator
Radca Prawny
+48 22 307 01 82
abator@clientearth.org
www.clientearth.org
ClientEarth jest nienastawioną na zysk organizacją pozarządową skupiającą
prawników zajmujących się ochroną rodowiska. Ma biura w Londynie,
Brukseli i Warszawie. Łącząc prawo, naukę i politykę publiczną tworzy
strategie i narzędzia, które pomagają mierzyć się z największymi problemami
rodowiska naturalnego.
Działalno ć Clientźarth nie byłaby mo liwa bez hojnego wsparcia innych
fundacji, instytucji publicznych oraz osób prywatnych.
Brussels
Rue du Trône 60
5ème étage
1050 Bruxelles
Belgique
London
274 Richmond Road
London
E8 3QW
UK
Warsaw
ul. urawia 45
00-680 Warszawa
Polska
ClientEarth is a company limited by guarantee, registered in England and Wales, company number
02863827, registered charity number 1053988, registered office 10 Queen Street Place, London, EC4R
1BE, with a registered branch in Belgium, N° d’entreprise 0894.251.512, and with a registered foundation
in Poland, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, KRS 0000364218, NIP 701025 4208