2. Pagkatapos ng talakayan, ang mga kalahok ay
inaasahan na:
Mapaunlad ang kasanayan sa pagbuo at pagsulat
ng Balitang Isports;
Maisa-puso at maisa-isip ang kahalagahan ng
Pampaaralang Pamamahayag; at
Maipakita ang kagalingan sa pagsulat ng Balitang
Isports.
6. BALITANG ISPORTS
Ang balitang isports ay isang pagpapahayag
ng mga balitang kaugnay sa mga pangyayari
sa mundo ng palakasan.
Nagbibigay aliw sa mga mambabasa na sawa
na sa magulong mundo ng pulitika at mga
ulat krimen.
Ang mga manunulat ng isports ay may
kalayaang gumamit ng makukulay na salita
upang maakit ang mga mambabasa.
7. MGA URI NG BALITANG
PAMPALAKASAN
1.Paunang balita
Ito ay nagbabalita ng napipintong laro
o labanan. Karaniwng itinatampok dito
ang mga sumusunod:
a) Kahalagahan ng laro- eksibisyon,
eliminasyon, kampeonato at ang
nakalaang premyo
b) Kasaysayan ng palaro o labanan
c) Mga manlalaro at tagaturo
d) Kalagayang pisikal at mental ng mga
manlalaro
URI NG BALITANG ISPORTS
8. MGA URI NG BALITANG
PAMPALAKASAN
e. Kalakasan at kahinaan ng bawat
manlalaro o koponan batay sa mga
nakaraang laro
f. Pook na pagdarausan ng laro
g.Katangi-tanging pangyayari na maaaring
ilakip sa balita
h.Klima at kung paano ito maaring
makaapekto sa laro
i.Mga inaasahang manonood
j.Mga pananalita ng tagaturo at mga
manlalaro
10. 2.Laro-sa-larong balita
a. Kinalabasan ng laro
b.Kahalagahan ng kinalabasa
c. Natatanging bahagi ng laro
d.Paghahambing sa kalakasan
at kahinaan ng mga
manlalaro
e. Mga namumukod-tanging
manlalaro
f. Kalagayan ng panahon
g.Mga manonood
11. 3. Balitang batay sa tala
Ito ay balitang nakalap mula sa
talaan ng mga kinauukulan
tungkol sa palaro. Maaaring ito ay
kabuuang balita mula sa iba’t
ibang laro ng ginanap o labanan
na maaaring may karugtong pa
sa hinaharap.
12. 4. Balitang panubaybay
Ito ay pag-aanalisa ng katatapos
na laro tulad ng mga manlalaro
na nasaktan at mga aspetong
sikolohiko ng laro, mga kaguluhan
sa teknikalidad ng laro,
estadistika at kahalagahan ng
mga ito.
13. URI NG BALITANG ISPORTS
I. Balitang Isports (advance
news)
Ito ay mga ulat ukol sa mga
kaganapan sa mundo ng
palakasan.
14. URI NG BALITANG ISPORTS
HALIMBAWA:
Mga “game advancers” o ulat sa mga
susunod na laro ng koponan, mga
bagong miyembro at players ng sports
team, bagong mga coaches at sports
officials at mga paghahanda sa mga
nalalapit na sports events.
15. II. Resulta ng Laro
Ang mga istoryang ito ay
nagbubuod ng mga naganap na
laro. Ang ganitong balita ay
kailangang mailabas kaagad dahil
sila ay “time-bound” at
mawawalan ng saysay kung
maibabalita na ng huli sa panahon.
16. III. Sports Profile
Binibigyang –pansin ng mga
istoryang ito ang mga
personalidad o koponan na
nagpapakita ng pambihirang
katangian at karangalan.
Isinulat ito sa paraang
feature-style.
17. Mas mahaba ang ganitong
artikulo dahil sa
nangangailangan ito ng
pananaliksik at mga
karagdagang panayam. Hindi
katulad ng sports news na
isinulat sa pangnagdaan [past
tense] bagkus ay isinusulat sa
pangkasalukuyan [present
tense].
18. IV. Editoryal / Opinyon
Makikita ang ganitong uri ng pag-uulat sa
mga sports columns ng mga
mamamahayag. Ang mga columns na ito
ay maaaring tumalakay sa isa o higit
pang paksa depende sa interes ng
manunulat.
19. Horse Racing
Basketball
Table tennis
Volleyball
Archery
Lawn Tennis
Baseball
Badminton
Wrestling
Car Racing
Chess
Boxing
Bowling
Track and Field
Events
Cycling
Fencing
Football
Golf
Swimming
Water Polo and
other types of
games
IBA’T IBANG URI NG ISPORTS
20. Ang Pagsulat ng Balitang Isports
1. Isinusulat ito katulad ng pagsulat ng
pangkaraniwang balita.
2. Inuuna sa pagsulat ng isports ang
malaking pangyayari sa pamamaraang
baligtad na piramide (inverted
pyramid).
21. 3. Gumagamit ng mga salitang
makukulay at buhay.
4. Laging nasa pamatnubay ang
resulta ng laro / tunggalian na
siyang pumupukaw o umaakit
sa mambabasa.
22. 5. Kung ang laro ay labanan ng isang
koponan na katulad ng basketball o
baseball / softball, laging binabanggit
kung sino ang nagpanalo sa nabanggit
na team at kung paano niya nagawa ito.
6. Sa pagsulat ng isports, ipinapakita
kung bakit hindi nanalo ang isang
koponan.
7. Isinusulat ang isports sa paraang
madaling mauunawaan ng
mambabasa.
23. KAAYUSAN NG PAGSULAT NG LARO-
SA-LARONG BALITANG
PAMPALAKASAN
A. Pamatnubay
Karaniwang nagbibigay ng
buod sa laro at sumasagot sa
tanong na Ano, Sino, Saan,
Kailan, Bakit at Paano.
24. Halimbawa:
Sino ang nagsasabing “iba na ang
matangkad” sa basketbol?
Sinira ni Johny Abarrientos ng
Alaska ang konseptong ito nang buong gilas
niyang nalusutan ang tila kapit-tukong
pagbabantay sa kanya ng may 6.6 talampakang
taas na si Strothers ng San Miguel Beer sa
huling saglit ng Game 3 ng kampeonatong laro
sa PBA Commissioner’s Cup kagabi sa Cuneta
Astrodome na ikinawagi ng kanilang koponan sa
iskor na 91-90.
25. TATLONG PAMAMARAAN SA
PANIMULA NG LARO-SA-
LARONG BALITA ISPORTS
1.Namumukod-tanging laro
Ang panimulang ito ay ginagamit kung
ang pagkapanalo ng koponan ay bunga
ng sama-samang pag-aambag ng lahat
ng manlalaro at walang isa man sa
kanila ang nagdodomina o namumukod-
tangi para maipanalo ang laro.
26. 2.
Ginagamit ang panimulang ito kung
may isang manlalarong nakagawa ng
katangi-tanging ambag na ikinapanalo
ng koponan.
TATLONG PAMAMARAAN SA PANIMULA NG
LARO-SA-LARONG BALITA ISPORTS
27. TATLONG PAMAMARAAN SA PANIMULA NG
LARO-SA-LARONG BALITA ISPORTS
Ginagamit ito kung ang pinakamabisang
anggulo ng paglalarawan ng laro ay sa
pamamagitan ng namumukod-tanging
pamamaraan na ginamit ng koponan o
manlalaro upang maipanalo ang laban.
28.
29.
30.
31.
32. Mga Katangian ng Balitang Isports
1. Karaniwang sumasagot sa mga
tanong na Sino, Sino, Saan, Kailan,
Bakit at Paano.
2. Naglalarawan ng kapana-panabik
at maaksyong pangyayari sa loob ng
palaruan kung ang sinusulat ay laro-
sa larong balita.
33. Mga Katangian ng Balitang Isports
3. Ginagamitan ng makukulay na mga
salita, pang-uri, tayutay, katutubong
kulay at mahahabang pangungusap
na hindi ginagamit sa pagsulat ng
tuwirang balita.
4.Ginagamitan ng tanging
talasalitaan o isports lingo.
34. Ang Mga Katangiang Dapat Taglayin
Ng Isang Sports Writer
1. May kaalaman siya sa isports na
kaniyang tatalakayin.
2. Marunong siyang gumamit ng
lenggwahe ng isports (sports lingo).
35. 3. Marunong siyang magplano kung paano
susulatin ang larong napanood.
4. Kritikal siya sa larong napanood at
marunong mag-analisa ng mga talang
nakuha mula sa laro.
5. Hindi siya makiling “biased” sa alinmang
team na ikokober kahit ang nabanggit na
team ang kanyang paborito.
36. 6. Mausisa at matalas ang pakiramdam sa
galaw at ikinikilos ng mga manlalaro.
7. Kailangan matalas ang mata sa maliliit na
detalyeng nangyayari sa laro. Ngunit
nagbibigyang pansin din ang malaking
bagay kung paano nanalo ang isang
koponan.
37. 1. Habol-hiningang inakyat ng mga
siklista ang zigzag road ng Lake
Sebu, Timog Cotabato na
tinaguriang Summer Capital ng
Southern Mindanao.
Mga Halimbawa ng mga
Pamatnubay na may Sports Lingo
38. 2. Nagpakitang gilas sina Shaquille
O’Neal at Derek Fisher sa yugtong
kailangan nilang gawin ito
samantalang hindi naman
nakagawang makapuntos ni Kobe
Bryant sa kabuuan ng fourth quarter at
overtime.
Mga Halimbawa ng mga Pamatnubay
na may Sports Lingo
39. A. Balitang Pampalakasan
ISES, nilusaw ng DSCES sa balibol,2-0
Parang mga paslit na pinaglaruan lamang ng
Dadiangas South Central Elementary School ang
Irineo Santiago Elementary School nang lusawin
nila ang mga atleta nito sa balibol-panlalaki, 2-0,
sa pandistrito palaro na ginanap sa DSCES
noong Nobyembre 10.
MGA HALIMBAWA NG MGA
AKDANG PAMPALAKASAN
40. Sa unang set pa lamang ay nagsalpukan na parang
mga sasabunging Teksas ang mga manlalaro ng
dalawang koponang nagnanais makopo ang korona.
Ngunit napanatili ng DSCES ang kanilang mahihigpit na
depensa, kaya napabagsak nila ang ISES sa iskor na
23-3.
Nagmamadaling makatumba ang kalaban sa
ikalawang set, umarangkada kaagad ng pamumuntos
ang DSCES na binubuo nina Harly Karo, Nilo M.
Silawan, Jazztin B. Jubellag, Kevin John C. Lerio at
NoelJohn S. Revita. Laglag-panga na lamang ang ISES
dahilan sa hindi mapigilang tira ng kalaban. Tuluyang
nang napatumba ang katunggali sa iskor na 24-14 at
larong 2-0.
41. “Nagpapasalamat kami sa
masigasig na pagsasanay sa amin
ni Sir Randy D. Taojo, ang aming
coach,” ayon pa kay karo, ang star
player ng laro. (K. Garcia)
Timugang Tanglaw
Pangatlong Pinakamahusay
sa Pahinang Pampalakasan
Braket A (Elementarya)
NSPC 2007-Lungsod ng Baguio
42. B. Editoryal na Pampalakasan
Pensyon sa pambansang atleta, nararapat
Ang panukala ni Olivia “Bong” Garcia Coo, isang
Guiness World Record holder at Hall of Famer sa
larangan ng bowling na bigyan ng permanenteng
insentibo ang mga atleta ang mga atletang na
nakapagbigay ng karangalan at kabantugan sa ating
bansa ay tunay na kapuri-puri.
Hindi maikakailang sa pagnanasang makapagbigay ng
karangalan sa bansa sa larangan ng isports ay
mapapabayaan ng ilang mga pambansang atleta ang
kanilang pag-aaral at pagkatapos ay magreretirong
maghihirap dahil sa kakulangan ng sapat na edukasyon
na gawing puhunan sa paghahanapbuhay.
43. Maswerte si mansueto Velasco, Jr.,
nagwagi ng medalyang pilak sa Olimpiyadang
noong nakaraang taon, na nabigyan ng
napakalaking suporta at sa laking gantimpala
mula sa pamahalaan, ngunit anu-ano na ang
nangyari sa mga dating medalyadong ring
atleta ng bansa sa Asean Games, sa Asean
Basketball Confideration o sa World Cup
Bowling na katumbas ng Olimpyada? Marami
sa kanila ang naghihirap sa ngayon at karapat-
dapat bigyan ng permanenteng insentibo at
pension pagkatapos nilang mag-alay ng
karangalan sa bansa.
44. Sa ganitong pamamaraan, lalo
pag pag-iibayuhin ng ating mga
pambansang atleta ang kanilang
pagpupunyagi upang makapag-uwi ng
karangalan sa ating bansa sa larangan
ng pampalakasan.
Ang Metrian
Kampeon sa Pahinang Pampalakasan
Bracket A (Sekundarya)
NSPC 1997-Lungsod ng Tangub
45. C. Lathalaing Pampalakasan
Tubig: Isports na Kakaiba ang Dating
Nakaranas ka na bang lumutang sa
rumaragasang agos ng tubig sa ilog na
nakapatong sa isang puno, table o di kaya ay sa
puno ng saging?
Karaniwan na itong ginagawa ng mga
kabataan sa nayon. Sa ngayon, ang mga
mahihilig sa isports na ito ay gumagamit na ng
salbabida na tinatawag nila itong tubing.
46. Sa Estados Unidos, ang tawag sa isports na ito ay
river rafting at ayon pa sa American White Water
Association (AWWA), ito ay may anim na kategorya
mula sa pinakamadali hanggang sa pinakamahirap
maniobrahing klase ng ilog.
Ang gawaing ito ay hindi lamang pampalakasan
kundi isa ring paraan ng paggalugad sa kagandahan ng
kalikasan sa pamamagitan ng pagpapatianod sa agos
ng ilog.
Sa pagsasagawa ng tubing, dapat itali ang katawan
sa salbabida upang di-mapahiwalay rito. Dapt ding
magsuot ng helmet, knee pads, gloves, vest, wetsuit,
booties, elbow at pelvic pads upang maproteksyunan
ang katawan sa anumang aksidente tulad ng
pagkabangga sa mga malalaking bato lalo na sa
panahon ng biglaang pagbaba.
47. Huwag ding kaligdaang magdala ng
medical kit, portable air pump at patch kit upang
hindi magkaproblema sa panahon ng aksidente
at pagkasira ng salbabida tulad ng pagkabutas
nito.
Bagamat mapanganib, ayon pa sa mahihilig
dito, ang tubing ay nakapagbibigay sa kanila ng
kakaibang karanasan at kasiyahan.
Ang Metrian
Pangalawang Pinakamahusay sa Pahinang Pampalakasan
Bracket A (Sekundarya)
NSPC 2003- Lungsod ng Heneral Santos
48. Mga Payo Sa Mga Nagsisimulang
Magsulat Ng Isports
1. Mag-ipon ng iba’t-ibang artikulong
isports mula sa iba’t-ibang pahayagan
at magasin.
2. Basahin ito at pag-aralang mabuti
upang makabuo ng sariling istilo.
3. Gumamit ng mapuwersang salita na
hahatak sa mambabasa.
49. 4. Sanayin ang sarili na ang
dalawang pangungusap ay gawing
isang maikli at maliwanag na
pangungusap na buo ang diwang
ipinahahayag.
5. Maaaring sundin ang istilo ng
sports writer na inidolo hanggang
magkaroon ng sariling istilo sa
pagsulat.
50. SPORTS IDIOMS
NAGTALA NG BAGONG RECORD.
SUMUNGKIT NG PANIBAGONG KARANGALAN
INIUWI ANG KORONA
WINALIS ANG KARIBAL
TINAHAK ANG MATARIK NA AKYATAN
HINDI NAGPAPIGIL SA PAG-ATAKE
SINIKWAT ANG TITULO/KAMPEONATO/HULING
PWESTO
DINOMINA/INIUWI/KINOPO ANG KORONA
NABUNUTAN NG TINIK SA LALAMUNAN
52. TINALO:
FOR CLOSE GAMES:
Nalusutan
Naligtasan
Naungusan
Pinitik
Kinapos
FOR BLOW OUT
MATCHES:
Dinurog
Binomba
Niyanig
Inilampaso
Pinabagsak
53. Mga Halimabawa ng Pandiwa at Pang-uri na
ginagamit sa pagsulat ng Balitang Isorts:
A. poor performance Malamyang laro
Atrocious
Anemic
Frigid
ice cold
Woeful
Horrid
Horrible
Rusty
Quiet
Limped
Bothered
Sore
Pathetic
Unimaginable
Inept
Awful
Forgettable
Malamyang laro
Palpak, sumablay/pumalpak sa pagtira
mahina, kapos
Malamig
Nakakapanghina
walang tibay
Kinakalawang
Tahimik
pipilay-pilay
Ininda
masakit, may pilay
Nakakaawa
hindi mawarian, hindi kapani-paniwala
inutil, hindi maaasahan
Masagwa
Napakapangit
hindi nagawa, hindi nagamit
54. B. Outstanding
performance
Magical
heads up
Inspiring
gung-ho
Huge
Great
hindi kapani-paniwala, mala-mahika,
napakagaling
Inspirado
kaiga-igaya, nakabibilib
Determinado
napakalaki, napaka-importante
Bayani
C. Easy victory
won with ease
dominated/dominance
Soared
barely broke a sweat
Blitzed
coasted to victory
walang hirap
Dinomina
magnet, puma-ilanglang, umalimbuyog
halos hindi pinagpawisan, medaling
natapos
binigla, hindi tinantanan
55. D. a hard-fought game
inability to pull away
regained control
trimmed the deficit
absorbed some hits and shed the
most blood
hobbled back
stifling defense
a statistical underdog
nabigong lumamang
Nakabawi
pinaliit ang lamang, humabol
tumanggap ng sakit at nagbuwis ng
dugo
pilit bumalik sa pagdepensa
nakaririnding depensa
Dehado
E. produce
Generated
Erupted
Contributed
exploded for
Committed
Added
broke out of a (series) slump
drilled a 36-footer as time
expired
buried
Gumawa
Nagpasabog
nag-ambag
Nagpasiklab
natawagan, tinawagan
Nagdagdag
Bumawi
isinalpak ang isang tira sabay ng
pagtatapos ng laro
ipinasok
56. F. forced
muscled inside
wiggled free
squeezed in
beat the clock
slowed the pace
Lifted
wrested away
make-or-break bid (desperate
move)
forced their opponents into being a
jump shooting team
Pinuwersa
nakaalpas. Nakalusot, nakaligtas
Pinilit
naunahan ang orasan
Binagalan
Iniangat
Naagaw
Desperado
napigilan ang opensa at
napuwersang
tumira mula sa labas
G. offensive, penalty-
deserving moves
ill-advised
slumbered through
made a costly turnover
maling diskarte
Tinulugan
Nagkamali
57. Dumaan sa butas ng karayom ang Aklan Catholic
College (ACC) Blues laban sa Ntremaze bago makuha
ang 53-50 panalo sa isang Pasinayang Larong Basketball
na ginanap sa ACC gym.
Lead/Pamatnubay
Decisive Play
Ang pinagsanib na puwersa ng pointguard na
si Jonathan Fantinalgo at power forward Jhon Jevy
Villas ng ACC Blues na nag-umpisang magpaulan
ng mga puntos mula umpisa ng first quarter
hanggang huling minuto ng last quarter ang
nagsiguro ng kanilang panalo.
Ulo ng Balita
ACC wagi kontra Ntremaze, 53-50
58. Best Score of the Day
Bumandera si Villas ng 12 puntos, Fantinalgo
11 puntos at kabuuang 30 puntos ang naidagdag ng
iba pa nilang teammates.
Play by Play
Lamang ang D’Ntremaze sa first quarter sa
iskor na 15-12 na pinamunuan nina Roy Zubiaga,
Cris Ginoy at Arnel Ambito ngunit kinapos sila sa
kalagitnaan ng laro dahil sa humabol ang ACC
Blues sa pamamagitan ng sunod-sunod na lay-ups.
59. Sa harap ng di-magkamayaw na mga
estudyanteng manunulat pang-isports, nagpakawala
si Fantinalgo ng mga mabalasik na fade away
jumpers na ikinalito ng D’Ntremaze, isang minuto
nalalabi sa 3rd quarter.
Sa iskor na 47-45 sa fourth quarter, kontrolado
na ng ACC Blues ang lahat ng departamento ng laro
na kung saan hindi na nakayanan ng D’Ntremaze ang
momentum ng kanilang kalaban.
Si Zubiaga ang highest pointer ng D’Ntremaze
na kumana ng 22 puntos, Ginoy 10 puntos, Parahinog
6 na puntos at Ambito 6 na puntos.
60. “Ok naman, nag-improve yung
kanilang paglalaro at ‘yan sina Villas at
Fantinalgo, sisikat ‘yan,” ang
nakangiting sabi ng coach ng ACC
Blues na si Arnold T. Barientos.
QUOTATION
61. WORKSYAP
Gamitin ang imahinasyon upang
makabuo ng isang balitang isports.
Basketball, Aug. 23, 2021
Lugar:ONHS Gymn
Iskor: 30-28
Koponan: Teams- ONHS vs MNHS
62. “Pinaniniwalaan ng walang
karanasan ang lahat ng naririnig
niya, Pero pinag-iisipan ng
marurunong ang bawat hakbang
niya.”
----Kawikaan 14:15
