2. Ano ang TEKSTONG IMPORMATIB?
Isa itong uri ng teksto o babasahing di-piksyonal.
Naglalayon itong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag ng
malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksang
maaaring pag-usapan. Ito ay nakabase sa KATOTOHANAN at
HINDI SA OPINYON. Karaniwang haliMbawa nito ay ang mga
balita at mga riserts. Nagkakaroon ng BAGONG KAALAMAN ang
mambabasa sa pagbabasa ng tekstong impormatibo.
3. MGA ELEMENTO NG TESKTONG IMPORMATIBO
LAYUNIN NG MAY-AKDA
-Iba’t iba ang uri ng layunin ng iba’t ibang may-akda.
Maaaring layunin niya na magpaunawa at
mapgpalawak ng ideyang mahirap maintindihan,
magsaliksik, magsalaysay ng iba’t ibang yugto ng buhay
ng tao, hayop, atbp. Kaugnay ito lagi ng paglalahad ng
impormasyon.
4. MGA ELEMENTO NG TESKTONG IMPORMATIBO
PANGUNAHING IDEYA
-Dagliang naihahayag ang pangunahing ideya. Hindi
gaya sa tekstong naratibo na hindi direktang
isinasalaysay ang pangunahing ideya. Nagagawa ito sa
pamamagitan ng paglalagay ng organizational markers
para malaman agad ng mambabasa kung alin ang
pangunahing ideya ng teksto.
5. MGA ELEMENTO NG TESKTONG IMPORMATIBO
PANTULONG NA KAISIPAN
-Nakadadagdag ito sa pagbuo ng kaisipan tungkol sa
isang paksa. Ito ay ang mga detalyeng nakasaad na
angkop sa tinutukoy ng pangunahing ideya at ng paksa
ng mismong babasahin.
6. MGA ELEMENTO NG TESKTONG IMPORMATIBO
MGA ESTILO SA PAGSULAT,
KAGAMITAN/SANGGUNIANG NAGTATAMPOK SA
MGA BAGAY NA BINIBIGYANG-DIIN
-makakatulong sa mga mambabasa ang ang
paggamit ng mga estilo at iba’t ibang sanggunian
tulad ng mga sumusunod:
• PAGGAMIT NG NAKALARAWANG
REPRESENTASYON
• PAGBIBIGAY SA MAHAHALAGANG SALITA SA
TEKSTO
• PAGSULAT NG MGA TALASANGGUNIAN
7. MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO
PAGLALAHAD NG TOTOONG
PANGYAYARI/KASAYSAYAN
-Inilalahad nito ang mga totoong pangyayaring
naganap sa isang panahon o pagkakataon. Maaaring
ang pangyayari ay personal na nasaksihan o galing sa
mga historical accounts. Kung balita naman ito,
nakapaloob dito kung sino, ano, saan, kailan at paano
nangyari ang inilahad. Ito ay mayroon ding katawan at
nagtatapos sa kongklusyon.
8. MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO
PAG-UULAT PANG-IMPORMASYON
-Nakalahad dito ang mahahalagang impormasyon
tungkol sa paksa. Kinakailangan nito ng masusing
pananaliksik sapagkat kinakailangan ng makatotohanan
o obhektibong mga detalye.
9. MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO
PAGPAPALIWANAG
-Ito ang uri ng tekstong impormatibo kung saan
pinaliliwanag nito kung bakit at anong dahilan ng
isang pangyayari. Layunin nitong maunawaan ng
mambabasa kung paano humantong ang mga bagay-
bagay sa isang kalagayan. Minsan may kasama itong
mga larawan, mga flowchart at mga diagram.
10. PHILIPPINES IS THE COUNTRY WITH THE FASTEST GROWING HIV
CASES - UNAIDS
Ayon sa Joint United Nations Program on HIV, ang Pilipinas ang nangunguna
sa mga bansang mabilis ang pagtaas ng bilang ng nagkaroon ng HIV (Human Immuno
Virus) sa buong mundo.
“We are the country with the fastest growing HIV epidemic in the world, not
only in Asia and the Pacific. In 2018 report, we’re now number 1 in the world”,
salaysay ni Dr. Louie Ocampo, UNAIDS Philippines country director, sa isang talk na
ginanap sa Manila Doctors Hospital sa Maynila.
Ayon sa datos ng UN, may naitalang 13, 384 bagong kaso ng HIV ng
matappos ang 2018.. Ayon sa UNAIDS, mas mataas ito ng 203 porsyento nanaitala
noong 2010, na mayroon lamang halos 4,419 kaso.
“We are the fastest growing in terms of growth rate comparing 2010 and
2018. but in terms of absolute number, we are still very low, when compared to
African countries,” dagdag pa nito.
11. PHILIPPINES IS THE COUNTRY WITH THE FASTEST GROWING HIV
CASES – UNAIDS
Tinatayang halos 77,000 katao na ang mayroong HIV (PLHIV) sa
Pilipinas ngunit halos 62,029 ang na-diagnose at kumpirmado.
“We’re lagging interms of diagnosing PLHIV, so we’re still missing
around 15,000 people who are not yet detected, or those who are not yet
diagnosed,” sabi nito.
Base sa tala ng DOH, ayon raw sa UNAIDS, ang National Capital
Region (NCR) ang may pinakamataas na bilang ng may HIV na bumubuo sa 39
porsyentong meron ang Pilipinas. Sinusundan ito ng region 4A na may 15
porsyento at ng Region 7, na mayroon namang 9 porsyento. Noong 2019
lamang ay may naitalang halos 1,200 na namatay dahil sa AIDS.
Tumaas ang porsyento ng pagkalat ng HIV dahil sa pagtatalik ng
dalwang lalaki noong 1984 hanggang 2009, na muling tumaas noong 2010
hanggang 2017, Ayon sa UNAIDS.
12. PHILIPPINES IS THE COUNTRY WITH THE FASTEST GROWING HIV
CASES – UNAIDS
Ang Itinatayang mayroon lamang 40 porsyento ng kaso ng HIV na dumoble
hanggang 80 porsyento dahil sa pagtatalik ng dalwang lalaki, sa pangalwang
malawakang pangyayari nito.
Ang dahilan ng pagkalat ay ang pagtatalik ng dalwang lalaki, na sinusundan
ng pagtatalik ng lalaki at babae at ang paggamit ng iisang panturok sa mga taong
infected na sa mga taong hindi pa apektado nito.
Sinasabi din ng organisasyon na sa halos karamihan sa mga pasyente ng
PLHIV ay nasa mga mas batang age category. Halos 80 porsyento sa kanila ay nasa
edad na 34 pababa. May mahigit 19,000 na nasa edad 15 hanggang 24 ang
nagpositibo sa sakit at lampas 34,500 katao naman ang nasa edad na 25 hanggang 34.
“If you combine the 15 to 24 and the 25 to 34 age groups, that would
comprise 80 percent PLHIV, meaning our epidemic demographics is getting younger
and younger,” mungkahi ni Ocampo.
13. PHILIPPINES IS THE COUNTRY WITH THE FASTEST GROWING HIV
CASES – UNAIDS
Sinasabing ang kakulangan ng kabataan sa kaalaman patungkol sa
mga paraan upang maiwasang makakuha ng HIV at ang tamang paraan
ng pakikipagtalik, ang mga batas sa paggamit ng contraceptives ay may age
limit, ang mahinang partisipasyon ng kabataan sa pagpapatupad ng mga
polisiya at ang kakulangan ng mga espasyo sa lugar, lalo na ng mga health
facilities ay ilan sa mga dahilan kung bakit karamihan sa mga kabataan ay
PLHIV.
Layunin ng organisasyon na bumaba ang bilang ng mga may AIDS sa
Pilipinas sa taong 2020. Sinabi rin ng UNAIDS na upang mapigilan ang
pagkalat ng HIV, kailangan mas maging mainam ang paraan ng pagbibigay ng
kaalaman patungkol sa HIV, madagdagan ang mga HIV testing centers at ang
maagap na pagpapatingin upang maiwasan ang paglala ng sakit at ng
maagapan ito dahil kung hindi, baka umabot sa mahigit kumulang 201,000
ang kaso ng HIV sa loob ng walong taon.
