3. Đề bài:
- So sánh hoạt động
nhận thức cảm tính
và hoạt động nhận
thức lý tính.
- Rồi rút ra kết luận.
4. • Giống nhau :
- Đều là quá trình phản ánh biện chứng hiện
thực khách quan vào trong bộ óc của con
người, có tính tích cực, năng động,
sáng tạo, trên cơ sở thực tiễn.
5. Khác nhau:
1. Khái Niệm:
• Nhận thức cảm tính:
- là giai đoạn đầu tiên
của quá trình nhận
thức. Đó là giai đoạn
con người sử dụng
các giác quan để tác
động vào sự vật
nhằm nắm bắt sự vật
ấy. Nhận thức cảm
tính gồm các hình
thức sau: cảm giác, tri
giác, biểu tượng.
• Nhận thức lí tính:
- là giai đoạn phản ánh
gián tiếp trừu tượng,
khái quát sự vật,
được thể hiện qua
các hình thức như
khái niệm, phán
đoán, suy luận.
6. 2.Phân loại
• Nhận thức cảm tinh:
- là giai đoạn đầu tiên,
mang cấp độ thấp
nhất của quá trình
nhận thức. Nó
thường biểu hiện qua
3 hình thức: cảm
giác, tri giác và biểu
tượng.
• Nhận thức lí tính:
- Là giai đoạn sau, có
trình độ cao. là giai
đoạn khái quát hoá,
trừu tượng hoá về sự
vật hiện tượng. Nó
thường gắn với: Khái
niệm (gắn với từ, ngữ)
Phán đoán (câu, mệnh
đề); Suy luận (chuỗi
câu, có tiền đề, có kết
luận....).
7. 3.Đặc điểm:
• Nhận thức cảm tính:
- Phản ánh trực tiếp đối
tượng bằng các giác
quan của chủ thể
nhận thức.
- Phản ánh bề ngoài,
phản ánh cả cái tất
nhiên và ngẫu nhiên,
cả cái bản chất và
không bản chất.
• Nhận thức lí tính:
- Là quá trình nhận
thức gián tiếp đối với
sự vật, hiện tượng .
- Là quá trình đi sâu
vào bản chất của sự
vật, hiện tượng.
8. - Giai đoạn này có thể
có trong tâm lý động
vật.
- Hạn chế của nó là
chưa khẳng định
được những mặt,
những mối liên hệ
bản chất, tất yếu bên
trong của sự vật. Để
khắc phục, nhận thức
phải vươn lên giai
đoạn cao hơn, giai
đoạn lý tính.
9. • Kết Luận :
- Nhận thức cảm tính và lý tính không tách
bạch nhau mà luôn có mối quan hệ chặt
chẽ với nhau. Không có nhận thức cảm
tính thì không có nhận thức lý tính. Không
có nhận thức lý tính thì không nhận thức
được bản chất thật sự của sự vật.
10. - Nhận thức cảm tính là cơ sở, là nơi cung
cấp nguyên liệu cho nhận thức lý tính. Lê
nin nói: “ không có cảm giác thì không có
quá trình nhận thức nào cả”. Nhận thức
thức lý tính phải dựa trên nhận thức cảm
tính, gắn chặt với nhận thức cảm tính,
thường bắt đầu từ nhận thức cảm tính. Dù
nhận thức lý tính có trừu tượng và khái
quát đến đâu thì nội dung của nó cũng
chứa đựng các thành phần của nhận thức
cảm tính.
11. - Ngược lại, nhận thức lý tính chi phối nhận
thức cảm tính làm cho nhận thức cảm tính
tinh vi, nhạy bén và chính xác hơn. Nhận
thức cảm tính chưa khẳng định được
những mặt, những mối liên hệ bản chất,
tất yếu bên trong của sự vật mà chỉ nhận
thức được những phản ánh bề ngoài.
