Trauma in Organisaties - Zomer 2022.pdf

“Als het over trauma gaat, dan stel ik vast dat de
geloofwaardigheid van slachtoffers herhaaldelijk in twijfel
wordt getrokken. Meer zelfs, ook die van onderzoekers en
hulpverleners. Als ze te lang en te zorgvuldig met trauma
werken, worden ze vaak door hun collega’s gemeden alsof
ze door hun werk besmet zijn geraakt. Onderzoekers die
op dit terrein de grenzen van de
gangbare opvattingen te ver
overschrijden, komen in hun beroep
vaak min of meer buiten spel te staan.
Het publiek blijft zich alleen bewust van
de realiteit van trauma als er
sprake is van een maatschappelijk kader
waarbinnen rond dit thema kan gewerkt
worden.” Judith Herman

Known Knows
Known Unknows
Unknown Unknows
Technical
Problems
Adaptive
Challenges
VU A

DEEP CURIOSITY
“Be patient toward all that is
unresolved in your heart and try to
love the questions themselves, like
locked rooms and like books that are
now written in a very foreign tongue.
Do not now seek the answers, which
cannot be given you because you
would not be able to live them. And the
point is, to live everything. Live the
questions now. Perhaps you will then
gradually, without noticing it, live
along some distant day into the
answer.”
Rainer Maria Rilke

Waar denk je aan, als het
gaat over trauma in
organisaties?
Welke vragen komen
boven drijven?
Is er iets - evt. een casus - die je
aandacht vraagt in relatie tot dit
thema?
Waarom zou je er - in de context
van organisaties - wel of niet mee
aan de slag gaan.
Wat zou je kunnen helpen om er
wel mee aan de slag te gaan?

Organisaties
openen voor dit
thema wetende
dat het
maatschappelijke
debat nog
bijzonder broos is.

!"#$%&'(")*'+#)''*)%*($,&%-
.#-/%&'/+&)*+#/01/*
2$'+*+#/01/+&'(")*-#$)&
3)#0-*%//#*%$#1//4
5)67&89)%
3&8:

Aan de slag gaan met trauma gaat
over wat vast zit terug doen
stromen als blijkt dat dat nodig is.

Of je wordt gevraagd om te
werken rond Systeem
Trauma
Of je loopt er tegenaan en
ben bewust dat er zoiets is
als Systeem Trauma
Of je loopt er tegenaan en
ben niet bewust dat er
zoiets is als Systeem
Trauma

Individual
Trauma
(parts)
Collective Trauma
(shared by several
parts)
System Trauma
(relational wiring,
connecting tissue
between parts,
cfr. fascia or
nervous system)
copyright © Philippe Bailleur 2021

Trauma ontwikkelt zich als een deel van het
individu, de groep of de organisatie in die
mate overspoeld geraakt zodanig dat het deel
vast - daarom ‘Stuck’ - komt te zitten in de tijd.
Bepaalde essentiële vermogens - gelinkt aan
dat verwonde deel - raken daardoor
omkapseld en onbeschikbaar.
Irrationeel lijkende, maar in wezen intelligentie,
beschermingsmechanismes steken de kop op
als dat gewonde deel getriggerd raakt. Dit kan
bijzonder veel energie vergen.
Niet geïmpacteerde, dus nog gezonde, delen
functioneren - ondanks dat - verder alsof er
niks aan de hand is.

Ventral Connections Sympathetic Connections Dorsal Connections
Ventral, Sympathetic or Dorsal Culture
nurtured by leadership behaviour

De wet van Conway:
"Elke organisatie die een systeem ontwerpt - zij het een product, een
dienstverlening, een bepaalde software, ... - zal een ontwerp creëren waarvan
de structuur een kopie is van de communicatie- en samenwerkingsstructuur van
de organisatie."

Systeemtrauma helen
gaat over het herstellen
van de relationele
bedrading
als basisvoorwaarde
voor emergentie. En dat
is geen nice to have
dingetje meer in een
VUCA-wereld.

Working in a system-trauma informed way is about:
‘upstream’ taking care of
OR
‘downstream’ healing of
the relational wiring and folding lines of a system
to support the development OR regeneration of
collective capabilities that are not yet developed and
so, vulnerable to be overwhelmed or stuck in time.

“An ounce of
prevention is
worth a pound of
cure”

Organizations as
Living Systems
Resilience
Regenerative
Life Force is Flowing
Life Force is Stuck
Degenerative
Rigidity

Transformer
Developer
Executor
Survivor
Stuck
What is the
difference that
makes the
difference in this
‘vertical’ journey
towards a healthy
system?

PROGRESSION
DESIGNERS
TEAMS
WIREARCHY
LEADERSHIP
VALUE
STREAMS
MASTERY
DESIGN
TEAMS WIREARCHY LEADERSHIP MASTERY VALUE STREAMS DESIGN

TEAMS WIREARCHY LEADERSHIP MASTERS WAARDE-
STROMEN
ORG DESIGN
Mobiliserende
Teams
Elkaar
versterkend
Systeem
Bouwers
Mentoren
Continu
Verbeteren
Organisatie als
bedding
Proactieve
Teams
Rekening
houdend met
elkaar
Focus op
mensen en
primaire
processen
Verbindende,
Oplossings-
gerichte Experts
Aan het
opruimen
“Under
Construction”
Reactieve
Teams
Samenwerking
omdat het niet
anders kan
Expert Leiders
Experts die op
hun ei blijven
zitten
Spaghetti met
kennis van de
knopen
Goed op papier
Los Zand
Water aan de
lippen
Wij/Zij
Muurtjes
Brand
Blussers
Verdoofd Black Box
Organisatie
loopt het werk
voor de voeten
Systeem
Trauma
Systeem
Trauma
Toxisch
Leiderschap
Toxische
Medewerkers
Trauma by
Design
Trauma by
Design

Resilient
First Signs of Distress
Chronic Distress
First Symptoms of
Organizational Trauma
Organizational Trauma

“De neiging om snel met
het juicy helingswerk te
willen beginnen, is één van
de grote valkuilen bij het
werken met trauma.”
“Werken met systeem
trauma betekent dat je
diepe, intense energie
aanboort in en tussen
groepen. Denk aan een
vulkaan.”
“Veel positieve intenties om
systeem trauma te helen,
maken de traumaknoop -
onbedoeld - nog groter.”

Uncovering what needs to be healed.
What is Stuck, Where and How?

Beschouw Systeem Trauma als een Trauma Knoop
die doorheen de tijd is ontstaan door één of meer
ingrijpende gebeurtenissen en/of aanhoudende
toxische omstandigheden waardoor bepaalde delen van
de organisatie - met bijhorende vermogens - vast zijn
komen te zitten in de tijd. Helingswerk is bedoeld om
dat wat vast zit terug te doen stromen.

Neem de tijd om één of meer van de cases waarmee je graag aan
de slag wil gaan, wat verder uit te werken.
Maak in die zin een visuele !!! tijdslijn met gebeurtenissen of
periodes waarvan je vermoedt dat ze nog steeds wegen op de
organisatie/afdeling/team …
Heb daarbij oog voor de diverse oorsprong van systeemtrauma.
Zie visual hiernaast.
Je kan hier meer info over
vinden in het eerder
doorgestuurde artikel uit
‘t Raakt me (Nl)
of
de pre-read van STUCK (Eng).

INHOUDELIJKE BOODSCHAP
EXPRESSIEVE LAAG
RELATIONELE LAAG
APPèL (of verborgen hulpkreet)

SYSTEMISCHE PRINCIPES
PLEK - ORDE - BALANS

TERUGKERENDE SYMPTOMEN
VAN DYSFUNCTIE
ZIJN HULPKRETEN
UIT DE ONDERSTROOM

SCHADUW of WAAR
HET ‘NIET’ OVER
GAAT

FOLDING LINES & SCHEUREN
Unmanaged Folding Lines can lead to System Trauma
when an overwhelming event challenges those
Folding Lines.

!"#$%&&& !"#$%&&& !"#$%&&& !"#$%&&&
'#(()*"+
,-!.".-*
/(0#10+
/(02
3
40(5.)(+
,-!.".-*+
/(0#10+
/(02+
6#5*&
7$%*-85)9:1)*"++;++<#22-("
=>)(8?)51.*:+4>)*"@!A+
0*9B-(+/-;.$+'-*9.".-*@!A
*3;
*30

1. One, clearly defined,
overwhelming incident.
2. Several, clearly defined,
overwhelming incidents, not
linked to each other.
3. A combination of
overwhelming events and/or
chronic, toxic conditions
forming a tight cluster.

EXTERNAL SOURCE (cfr. nature) or PERPETRATOR
RESCUER
VICTIM

INTERNAL ‘CULPRIT’
RESCUER
VICTM

It is becoming
clear that
chronic toxic (working)
conditions
are just as destructive as
a sudden,
overwhelming event
but there isn’t yet
recognition for that.

Dr. Geri Puleo identificeerde een grote overlap tussen de symptomen van PTSD &
Burnout (zie o.a. haar TED Talks op Youtube).
Daarenboven verwijst ze - als oorsprong voor burnout - naar de toxiciteit van heel wat
organisaties, met als hoofdoorzaak: ‘toxisch leiderschap’ en ‘verwaarlozing van
organisaties’. Werkbelasting - puur op taakniveau - is volgens haar onderzoek dus niet de
meest doorslaggevende factor. En ze is niet alleen:

“80% of reorgs fail to deliver the hoped-for value in the time planned.”
“10% of reorgs cause real damage to the company.”
“Most of the time, reorgs are miserable experiences for employees. The uncertainty
they provoke about the future often causes greater stress and anxiety than layoffs.”
“In about 60% of cases reorgs lead to noticeably reduced productivity.“
”94% of executives are dissatisfied with their firms’ innovation performance, despite
all the spending.”
”The workplace profoundly affects human health and mortality, and too many
workplaces are harmful to people’s health—people are literally ‘dying for a
paycheck’.”
“88% of people feel they work for an organization that does not care about them.
75% of people are disengaged.”
Several Sources: HBR, McKinsey, Gallup, J. Pfeffer, …

External
Source
Chronic
Toxic
Conditions

EXTERNAL ‘PERPETRATOR’ or SOURCE but OUT OF REACH
RESCUER
VICTIM
INTERNAL ‘PERPETRATOR’ WITHIN REACH

Loosing
resilience in a
slow way until
a crisis - cfr.
COVID-19 -
crushes the
company.

Internal
Source
Chronic
Toxic
Conditions

Research, in hospitals and schools among others, is
showing us that the increasing number of drop-outs
and burn-outs is not only due to the work itself but
to the way the work is organized.
Some organizations operate in such a way that they
take the soul out of the work. This soul-wounding
leads to systemic trauma, by design.
In these cases we bump into toxic leadership or
pure neglect.
“A bad system will beat a good person every time.”
W.E. Deming

A complex and tight
trauma-knot will
develop, needing
plenty of work and
time for proper
healing.
Often the conditions
to do the work just
can’t be met.

Verkennen met
Organisatie Opstellingen

Voorwaarden voor herstel na o.a. verwaarlozing gebaseerd op J. Kampen 0-10
• De top kan een Holding Space creëren
• De top sluit aan op de ontwikkelingsfase van de organisatie
• De top is verbonden met het primaire proces
• De verwachtingen zijn expliciet
• Er is bereidheid tot consequenties bij afwijkend gedrag
• De direct leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor het resultaat (=
accountability)
• De direct leidinggevenden zijn competent en bereid
• De direct leidinggevenden worden voldoende gesteund
• Er is een gestructureerd en realistisch begeleidingsproces
• De effectiviteit van de interventies wordt getoetst in de praktijk
• Er is een stip aan de horizon die de moeite waard is
• Er is herkenning en bereidheid tot erkenning waar nodig door de
meeste betrokkenen
• De individuele en collectieve vermogens zijn voldoende ontwikkeld
om met de helingsfase te starten

Her-Overspoeling
vermijden
Weet wat je aan
het losweken bent
Bandbreedte scannen
Coping mechanismes zijn
bijzonder ingenieus …
leer ervan !!!
Hier-en-Nu
Toen-en-Dan
Shift herkennen
(= Re-Enactement)
Pendelen & Titreren
Het systeem waarmee je werkt
toont de weg

Healthy Parts
Wounded Parts
‘Stuck in time’
Survival or Coping
Parts
‘Still at war’
Healthy Parts

Transformer
Developer
Executor
Survivor
Stuck
T
h
e
J
o
u
r
n
e
y
A
h
e
a
d

Pendelen en Titreren
teneinde bevroren
vermogens te ontdooien

Pendelen en Titreren
rekening houdende met de
drama posities

Dysfunctioneel Functioneel
‘Slachtoffer’
‘Dader’
‘Redder’
‘Getuige’

progressiondesigners.com
van Drama naar Generatieve Posities

Veerkrachtig
Eerste tekenen van stress
Chronische Stress
Eerste Symptomen van
Systeem Trauma
Systeem Trauma

Vertaald naar groepen …
Co-Regulatie maakt Zelf-Regulatie mogelijk.

Ventral Interactions Sympathetic Interactions Dorsal Interactions
Holding Space for the
healing and
development of
Collectieve Intelligence
Leading to withdrawal as a
protection, to avoid re-wounding.
But experiencing
this kind of interaction is re-
activating the stuck-state.
Fight/Flight leading to
silo’s, cosmetic
agreements, coping,
maskerades, …
Safety and collective healing does not start
because of the absence of threat but because
of the presence of ventral connections.

“And so, we lift our
gazes not to what
is between us, but
what stands
before us.”
Amanda Gorman

Historielijn
Opstellingen
Rituelen
Relaties herstellen

Trauma by Design
progressiondesigners.com
van Drama naar Generatieve Posities

Having an eye and a feel
for ‘re-enactment’ and
‘re-activation’ is crucial
to find the way towards
resolution and healing.

“The link between reconciliation and forgiveness also
involves exploring two dimensions of forgiveness at the
boundaries between conscious and unconscious behaviour:
the intrapsychic and the interpersonal.
The intrapsychic dimension relates to the cognitive and
affective processes and interpretations associated with a
transgression (i.e. internal state), whereas interpersonal
forgiveness addresses the ongoing relationships between
the people involved in a transgression.
Complete forgiveness will only be possible if these two
components are in sync, otherwise, we may only be dealing
with forms of pseudo-forgiveness."
Manfred F.R. Kets de Vries in “Mindful Leadership
Coaching”

https://sporza.be/nl/2021/04/16/turncoaches-
heuls-en-kieffer-bekennen-schuld-in-video-we-
willen-de-wonden-helen~1618580623973/

Trauma by Design
Wil je meer?
• Het boek “Stuck” biedt extra houvast. Dat
krijg je als we elkaar live zien.
• Aan de slag gaan met cases is de beste
manier om dit werk in de vingers te krijgen
eens je voldoende kennis hebt over trauma
en de juiste info kon ophalen uit de
organiatie. Daar kijk ik samen met jullie
naar uit.
• Sowieso, bedankt om hier mee over te
waken of mee aan te bouwen.
Philippe Bailleur
Ervaren Gids voor OrganisatieVernieuwing

Trauma in Organisaties - Zomer 2022.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Trauma in Organisaties - Zomer 2022.pdf

Similar to Trauma in Organisaties - Zomer 2022.pdf (20)

Trauma in Organisaties - Zomer 2022.pdf