1. Эрэгтэй Эмэгтэй
хүний
тархины ялгаа
ФБ-2 :Э.Гүнтулга

2. Оршил хэсэг
 Эрэгтэй эмэгтэй хүний хоорондын үл
ойлголцол дээр тулгуурласан /Эрэгтэй эмэгтэй
/ хүний тархи гэсэн сонирхолтой сэдвээр та
бүхний амьдралд хэрэг болох мэдээлэл өгөхөөр
бэлдлээ. Дотны хүнтэйгээ харьцах харилцааны
саад бэрхшээлийг амархан даван туулна гэж
бодож байна.

3. Эрэгтэй эмэгтэй хүний тархины ялгаа
 Харвардын их сургуулийн профессор Филлис
БЛИЗАРД энэ судалгаа болон ажиглалтыг хийсэн
байна.
 Эволюцийн явцад эрэгтэй ба эмэгтэй хүний тархи
зарим талаар ялгаатай хөгжжээ. Энэ нь бидний өвөг
дээдэс нийгэмд эрэгтэй эмэгтэйгээрээ өөр өөр үүрэг
гүйцэтгэж байснаар тайлбарлагдана.( Мянга мянган
жилийн турш эрчүүд нь ав хийж өөрсдийн отог
омгоо дайсан, байгалийн гамшигаас аюулгүй байлгах
үүрэг гүйцэтгэж, эмэгтэйчүүд үр хүүхдээ өсгөх,
орчин, ахуйгаа зохицуулах үүргийг залгуулж иржээ.)
Энэ ажил үүргүүдийг гүйцэтгэхийн тул тархины
тодорхой хэсгүүдийн хариуцсан өөр өөр дадал
хэрэгтэй юм.

4. хүнийхээс өргөн байдаг байна.
 Эмэгтэй хүний харааны талбай нь эрэгтэй
хүнийхээс өргөн байдаг байна.
 Эрэгтэй хүний тархи нь, “хонгил” маягийн нарийн
хараа хүлээж авахад зохицсон бөгөөд чиглэсэн
зүйлдээ хурц хараатай байдаг байна. Ийм учраас
эрчүүд хол байгаа зүйлсийг сайн анзаарч олж
хардаг боловч ширээн дээрх хэрэгтэй цаасаа ч юм
уу эсвэл өрөөн дотроо оймсоо олж чаддаггүй
тохиолдол их байдаг байна.
 Эмэгтэй хүн 45 градусын өнцгөөр баруун зүүн
тийш, мөн дээш доош толгойгоо эргүүлэхгүйгээр
тод харж байдаг.

5. Ажил
 Эмэгтэй: -За тэгэхээр эхлээд бүх төслийг судлаад
нэгийг нь сонгоё, тэгээд сайжруулах тал дээр нь
оролдоод үзье, эсвэл даргаас зөвлөлгөө авах уу?
 Эрэгтэй: -Тэгж цаг алдаад яахав, шууд л эхлэе,
бусдын жишгийг дагаад яахав, өөрсдөө шийднээ...
 Эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс адил нэг зорилгод хүрэхийн
тулд бараг дандаа өөр өөр арга замыг сонгодог байна.
Эмэгтэй хүн болж өгвөл эрсдэлгүй, бусдын сонгосон
замыг сонгодог бол эрэгтэй хүн аль болох хурдан, бие
даасан байх замыг сонгодог байна. Эмэгтэй хүн
эргэлзэж байвал найз болон хамт ажилладаг хүнээсээ
байнга зөвлөгөө авдаг

6. Зэрэгцээ ажиллах чадвар
 Эрэгтэй хүн эмэгтэй хүнээс ялгаатай нь хэдэн үйлдлийг
нэг зэрэг хийж чаддаггүй байна. Эмэгтэй хүний эстроген
гормон нь тархины тал бөмбөлгүүдийн хооронд үүсдэг
олон тооны холбоог дэмжих үйлчилгээтэй юм. Тийм ч
учраас эмэгтэй хүн жишээ нь машин барьж байх үедээ
радио сонсонгоо утсаар яриад хажуугаар нь уруулаа будаж
амждаг байна.
 Эрэгтэй хүний тархи тодорхой хугацаанд зөвхөн тодорхой
нэг даалгаварт үйл ажиллагаагаа төвлөрүүлэх чадвартай
юм. Тэд үнэхээр уншиж байхдаа эсвэл хөл бөмбөг үзэж
байхдаа юу ч сонсдоггүй бөгөөд хэрвээ түүнийг сахлаа
хусаж байх үед нь яриа үүсгэх юм бол өөрийгөө эсгэх
магадлал нь ихсэх болно.

7. Яриа
 Эмэгтэй хүнийг чалчаа гэж эрэгтэй хүн үздэг нь зөв
юм. Өдрийн төгсгөлд эрэгтэй хүний тархи хураасан
мэдээллийг ангилж хадгалах чадвартай юм. Эмэгтэй
хүн тийм биш юм. Асуудлуудынхаа тухай бодохгүй
байхын тулд түүнийгээ ярих замыг сонгодог байна.
Ингэхийн тулд өдөрт 12000 үг хэрэглэх
шаардлагатай байдаг бол эрэгтэй хүнд яриандаа
хэрэглэх үгийн тоо 4000 байхад хангалттай байдаг
байна. Хэрвээ эмэгтэй хүн өдөржингөө жижиг
хүүхэдтэй цаг өнгөрөөж 2000 үг хэрэглэсэн бол орой
дор хаяж 10000 үг бүрийн яриа дэлгэж эрчүүдийг
залхаадаг ажээ.

8. Эрэгтэй эмэгтэй хүний харааны талбар
 Харанхуйд эмэгтэй хүн эрэгтэй хүнээс 15-20% муу
хардаг байна. Учир нь нүдний торлогийн гэрлийг
мэдрэгч родопсин гэдэг пигментийн солилцоог
тестостерон гэгч гормон хурдасгаж байдаг.
Эрэгтэй хүнд энэ гормоны концентраци эмэгтэй
хүнийхээс хэд дахин их байдгаас шөнийн цагт
ялангуяа хол байгаа объектийг илүү хардаг
байна. Эрэгтэй хүний нүдэн баримжаа өдөр шөнө
ялгалгүй нарийн үзүүлэлттэй байдаг бол
эмэгтэйчүүдийн ихэнхэд “тахиан” гэж нэрлэгддэг
харанхуйн сохрол ажиглагддаг байна

9. Нэвтрүүлэг үзэхдээ
 Эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс өөр өөр зорилготойгоор
зурагт үздэг. Эмэгтэйчүүдэд нэвтрүүлэг болон
киноны үйл явдлын буюу санаа гэхээсээ илүү
оролцон тоглогчдынх нь харилцаа, мэдрэмж,
өмсгөл, онцлог чанар нь чухал юм. Дэлгэцийн
дүртэй хамт баярлаж, хамт уйлснаараа эмэгтэй
хүн тухайн өдрийн алжаалаас чөлөөлөгдөж
чаддаг.

10. Ой тогтоолт
 Эрэгтэй хүн сонсголын ой тогтоолт муутай
байдаг. Дуу чимээний давтамж, хөг таних задлах
үүрэгтэй зүүн тал бөмбөлгийн зулай орчимд
байрлах тархины хэсэг эмэгтэй хүнд илүү
хөгжсөн байдаг байна. Эрэгтэй хүн яриа сонсож
байхдаа тархины хамаг үйл ажиллагаа нь
сонсогдож байгаа чимээг танихад чиглэгддэг
бөгөөд дээр нь түүнийг тогтоох нь улам
хүндрэлтэй байдаг байна.

11. Сонирхуулахад
 Эмэгтэй хүн эхлээд анхаарлаа хүмүүст харин
эрэгтэй хүн орчин тойронд анхаарлаа хандуулдаг
байна. Эрдэмтэд дараах туршилтыг хийжээ. 50
хос байгаа өрөөнд эрэгтэй эмэгтэй хүмүүсийг
уриад нууц камераар тус бүрийн нүдний
хөдөлгөөнийг бичиж авсан байна .Дараа нь тус
бүрд нь асуулт тавьжээ.

12. Сонирхуулахад
 Орчин
 Эмэгтэй: -Манай шинэ хөршүүд сонголт
сайтай юмаа, нөхөр нь сайхан хүрэм, эхнэр нь
гоё булган дээлтэйг нь ажигласан уу?
 Эрэгтэй: -Би тэгж бодохгүй байна, хийсэн
засвар нь, тэр тусмаа тавилга нь онцгүй юм.

13.  Үр дүн нь:Эмэгтэй
 Эмэгтэй хүн 3 минутын хугацаанд
хэн ямар хувцас өмссөнийг , ямар
хосууд нь бие биедээ талтай болон
ямар хосууд нь муудалцсан , хэн
хэнтэйгээ ойр байхыг хүсэж байгааг
мөн аль нь найз байж болох
эмэгтэй ,аль нь өрсөлдөгч эмэгтэй
байгааг анзаарах чадвартай нь
ажиглагджээ.

14.  Үр дүн :Эрэгтэй
 Эрэгтэй хүн бүх л боломжит орох болон
гарах хаалгыг бүртгэж ,байж болох
таагүй явдлууд ,гарах боломжит гарцыг
хайж байлаа. Дараа нь тэрээр танил
царай болон дайсагналцах магадлал
бүхий царайнуудыг хайж байна. Мөн
хүмүүсийн хувцсыг сайн анзаарахгүй
боловч хагархай цонх,эсвэл шатсан
чийдэнгүүдийг санаж байсан байна.

15. Сонсгол
 Эрэгтэй:Наад хөгжмөө унтраадаа анхаарал
сарниад байна.
 Эмэгтэй:/утсаар яриангаа/ Миний хувьд нэг их
саад болохгүй байна.
 Эмэгтэй хүн эрэгтэй хүнийхээс илүү сонсголтой
байдаг. Үр дүнд нь хүнтэй ярьж байх үедээ
хажууд байгаа хүний ярианаас нэг ч үг
өнгөрөөлгүй сонсож чаддаг.Энэ чадвар нь
эрэгтэй хүнд маш сул хөгжсөн байдаг.

16. Амсхийлт
 Эмэгтэй :Орж ирэнгүүтээ диван дээр унаад өгөх
юм.
 Эрэгтэй:Ядраад салж унахнээ.
 Эрэгтэй хүн амарч байх үедээ бүх орчноосоо
тусгаарлагддаг бол эмэгтэй хүн тийм биш
бөгөөд унтаж байхдаа ч сонсох
чадвартай.Амарч байх үедээ эмэгтэй хүний
тархины үйл ажиллагаа дөнгөж 10% буурдаг
бөгөөд урсан ирж буй мэдээлийг хүлээн авч
анализ хийх чадвартай. Гал тогоонд дусаж буй
усны чимээ эмэгтэй хүнийг тавгүйтүүлдэг бол
эрэгтэй хүн огт анзаардаггүй байна.

17. Дэлгүүрт
 Эрэгтэй: Хоёулаа дэлгүүр хэсэхээ дараагийн
амралтын өдөр болгох уу? Би ядраад байна.
 Эмэгтэй:Харин тэгээд дэлгүүр хэсэнгээ амаръя
л даа
 Эрэгтэй хүний хувьд эмэгтэй хүнтэй дэлгүүр
хэсэх нь сэтгэцийн хүнд ачаалал болдог байна.
Эрэгтэй хүний тархи нь даруй шийдвэр
гаргахад чиглэгдсэн байдаг. Эрчүүдийн хувьд
дэлгүүрээс бараа авах нь богино хугацаанд
амжилттай хийсэнтэй антай адил. Ө/х Ангаа
авласан бол анчин хурдхан харих ёстой
гэдэгтэй адил.

18. Дүгнэлт
 Эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс нь зөвхөн нөхөн
үржихүйн эрхтэний бүтэц болон дотоод
шүүрлийн үйл ажиллагаагаар ялгаатай биш юм.
Тархинд бас олон ялгаа бий. Тийм учраас
эрэгтэйчүүд өөрөөр харж ,эмэгтэйчүүд өөрөөр
харж ,өөрөөр сонсож ,өөрөөр мэдэрцгээдэг,бөгөөд
энэнээс үүдээд нэгнээ ойлгохгүй байх тохиолдол
олонтоо гардаг гэдэг үүднээс энэхүү сэдвийн дор
бэлдлээ

19. Анхаарал
хандуулсанд
баярлалаа