Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Geยาในชีวิตประจำวัน102516
Similar to Geยาในชีวิตประจำวัน102516 (20)
Geยาในชีวิตประจำวัน102516
- 1. ยาในชีวิตประจาวัน วิชาการดูแลสุขภาพและ ทักษะชีวิต 1.ผศ.ดร.ชุตินันท์ ประสิทธิ์ภูริปรีชา คณบดีคณะเภสัช ศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 2.อ.รจเรศ เนตรทอง คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย อุบลราชธานี ผู้ช่วยผู้จัดการร้านยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย อุบลราชธานี Rojjares.n@ubu.ac.th
- 2. สาขา 1 ณ บริเวณตรง ข้ามวิทยาลัยพยาบาล ชนนี สรรพสิทธิ์ อาเภอ จังหวัดอุบลราชธานี สาขา 2 ณ บริเวณ หน้ามหาวิทยาลัย
- 6. วัตถุประสงค์ - ยาในประเทศไทย - การใช้ยาอย่างปลอดภัย - ยาสามัญประจาบ้านแผนปัจจุบัน - สมุนไพรใกล้ตัว - ฮอร์โมนเพศ ยาคุมกาเนิด การตรวจการตั้งครรภ์ - ยาปฏิชีวนะไม่ใช่ยาแก้อักเสบยาแก้ปวด
- 8. ความหมาย “ยา” พรบ.ยา 2510 ยา หมายความว่า (๑) วัตถุที่รับรองไว้ในตารายาที่รัฐมนตรีประกาศ (๒) วัตถุที่มุ่งหมายสาหรับใช้ในการวินิจฉัย บําบัด บรรเทา รักษา หรือป้องกันโรค หรือ ความเจ็บป่วยของมนุษย์หรือสัตว์ (๓) วัตถุที่เป็นเภสัชเคมีภัณฑ์หรือเภสัชเคมีภัณฑ์กึ่งสาเร็จรูป หรือ (๔) วัตถุที่มุ่งหมายสาหรับให้เกิดผลแก่สุขภาพ โครงสร้าง หรือการกระทาหน้าที่ใด ๆ ของ ร่างกายของมนุษย์หรือสัตว์ ไม่หมายรวมถึง อาหาร การเกษตร การวิจัย การชันสูตร
- 9. ประเภทของยา ยาแผนปัจจุบัน ยาแผนโบราณ ยาสมุนไพร ยาสามัญ ประจาบ้าน ยาอันตราย ยาควบคุม พิเศษ ยาใช้ภายนอก ยาใช้เฉพาะที่ ยาเสพติดให้ โทษประเภท 3
- 10. ยาสามัญประจาบ้าน
- 11. ยาสามัญประจาบ้าน 1. เป็นชื่อเรียกของกลุ่มยายาทั้งแผนปัจจุบันและแผนโบราณที่กระทรวงสาธารณสุข กาหนดให้เป็นยาสามัญประจาบ้าน 2. ประชาชนทั่วไป สามารถใช้ได้อย่างไม่มีความอันตรายและเป็นการรักษาตนเอง เบื้องต้น 3. เป็นยาที่มีความปลอดภัยอย่างสูง หากประชาชนใช้ยาได้อย่างถูกต้องก็จะไม่มีอันตราย เกิดขึ้น 4. กระทรวงสาธารณสุขมีความต้องการให้ยาสามัญประจาบ้านได้กระจายไปถึง ประชาชนทั่วประเทศทาให้ประชาชนดูแลตนเองได้อย่างทั่วถึง
- 12. - กลุ่มยาบรรเทาปวดลดไข้ ยาเม็ด พาราเซตามอล ขนาด 500 มก. และขนาด 325 มก. บรรจุแผง 10 เม็ด ยาน้า พาราเซตามอล แผ่นเจลติดหน้าผากลดไข้ - กลุ่มยาแก้แพ้ ลดน้ามูก ยาเม็ดแก้แพ้ลดน้ามูก คลอร์เฟนิรามีน - กลุ่มยาแก้ไอ ขับเสมหะ ยาน้าแก้ไอ ขับเสมหะสาหรับเด็ก ยาแก้ไอน้าดา - กลุ่มยาดมหรือยาทาแก้วิงเวียน หน้ามืด คัดจมูก ยาดมแก้วิงเวียน เหล้าแอมโมเนียหอม ยาดมแก้วิงเวียน แก้คัดจมูกยาทาระเหย บรรเทาอาการคัดจมูกชนิดขี้ผึ้ง - กลุ่มยาแก้เมารถ เมาเรือ ไดเมนไฮดริเนท - กลุ่มยาสาหรับโรคปาก และลาคอ ยากวาดคอ เยนเชี่ยนไวโอเลต ยาแก้ปวดฟัน ยาดมบรรเทาอาการระคายคอ - กลุ่มยาแก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ยาธาตุน้าแดง โซดามิ้นท์ โซเดียมไบคาร์บอเนต ทิงเจอร์มหาหิงคุ์ ยาเม็ดลดกรดอะลูมินา – แมกนีเซีย ยาน้า ลดกรดอะลูมินา-แมกนีเซียมยาน้าธาตุน้าขาวแก้ปวดท้อง ท้องร่วง ท้องอืด ขับลม ต - กลุ่มยาแก้ท้องเสีย ผงน้าตาลเกลือแร่ - กลุ่มยาระบาย กลีเซอรีน ชนิดเหน็บทวารหนักสาหรับเด็กและผู้ใหญ่ ยาระบายแมกนีเซีย ยาระบายมะขามแขกยาระบายโซเดียมคลอไรด์ ชนิดสวนทวาร - กลุ่มยาถ่ายพยาธิลาไส้ ยาถ่ายพยาธิตัวกลม มีเบนดาโซล ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลม ได้แก่ พยาธิเส้นด้าย พยาธิปากขอ พยาธิไส้เดือน พยาธิเข็มหมุด และพยาธิแส้ม้า - กลุ่ม ยาสาหรับโรคตา ยาหยอดตา ซัลฟาเซตาไมด์ ยาล้างตา - กลุ่มยาสาหรับโรคผิวหนัง ยารักษาหิดเหา เบนซิล เบนโซเอต ยารักษาหิด ขึ้ผึ้งกาขี้ขมะถัน ยารักษากลากเกลื้อน น้ากัดเท้า ยาทาแก้ผดผื่นคัน คาลาไมน์ ยารักษาเกลื้อน โซเดียมไทโอ ซัลเฟต - กลุ่มยารักษาแผลติดเชื้อไฟไหม้ น้าร้อนลวก ยารักษาแผลน้าร้อนลวกฟีนอล ซิลเวอร์ ซัลฟาไดอาซีน ครีม - กลุ่มยาใส่แผล ยาล้างแผล ยาใส่แผล ทิงเจอร์ไอโอดีน ทิงเจอร์ไทเมอรอซอล โพวิโดน ไอโอดีน ยาไอโซโบรฟิล แอลกอฮอล์ ยาเอทธิล แอลกอฮอล์ น้าเกลือล้างแผล - กลุ่มยาบารุงร่างกาย ยาเม็ดวิตามินบีรวม ยาเม็ดวิตามิน ยาเม็ดบารุงโลหิต เฟอร์รัส ซัลเฟต ยาเม็ดโฟคุงยาน้ามันตับปลา ชนิดแคปซูล ยาน้ามันตับปลาชนิดน้า
- 13. ยาแผนโบราณ ก. ยาสามัญประจาบ้านแผนโบราณ ได้แก่ ตารับยาแผนโบราณที่กระทรวง สาธารณสุขประกาศว่าเป็นยาสามัญประจาบ้านแผนโบราณ ซึ่งจะมี ชื่อ ส่วนประกอบ วิธีทา สรรพคุณ ขนาดรับประทาน คาเตือน และขนาดบรรจุ เช่น ยาประสะกระเพรา ยาวิสัมพยาใหญ่ ยาแสงหมึก ยา ประสะกานพลู ฯลฯ ข. ยาสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้แก่ ตารับยาแผนไทยและสมุนไพรที่มี การพัฒนาที่ทางคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้คัดเลือกยาแผนไทยและสมุนไพรที่มี ข้อมูลการใช้ หรือมีข้อมูลงานวิจัยสนับสนุน ได้แก่ ยาประสะมะแว้ง ยาแก้ไข้ (ยาห้าราก) ยาประสะ ไพล ขมิ้นชัน ชุมเห็ดเทศ ฟ้าทะลายโจร พญายอ และไพล ค. ยาสมุนไพรที่ไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้แก่ สมุนไพรที่มีการวิจัยแล้วว่าให้ผลในการ รักษาและมีความปลอดภัย พร้อมที่จะพัฒนาไปเป็นแผนโบราณ
- 14. วิธีสังเกตเลขทะเบียนตารับยาแผน โบราณมีดังนี้ 1. หากเป็นยาแผนโบราณที่ผลิตในประเทศ จะขึ้นต้นด้วยอักษร G ตาม ด้วยเลขลาดับที่อนุญาต/ปี พ.ศ. เช่นเลขทะเบียน G20/42 2. หากเป็นยาแผนโบราณที่นาเข้าจากต่างประเทศ จะขึ้นต้นด้วยอักษร K ตามด้วยเลขลาดับ ที่อนุญาต/ปี พ.ศ. เช่น เลขทะเบียน K15/42
- 15. “ยาอันตราย” หมายถึง ยาที่ต้องขายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันภายใต้การควบคุมของเภสัชกรผู้มี หน้าที่ควบคุมดูแลการจัดจําหน่าย โดย “ยาอันตราย” ที่จาหน่ายในร้านขายยา ต้องจาหน่ายทั้ง แผงหรือทั้งขวด โดยไม่แบ่งออกมาจากภาชนะบรรจุเดิม “ยาอันตราย” มีข้อควรระวังคือ ต้องใช้ยาในปริมาณและในวิธีบริหารยา (การจัดการทุกอย่างที่ เกี่ยวข้องกับการบริโภคยา เช่น การเตรียมยาเพื่อการบริโภค ระยะเวลาในการบริโภคยา การจับเก็บ ยา เป็นต้น) ตามที่ระบุไว้บนฉลากยา หรือตามคําแนะนําของแพทย์หรือเภสัชกร
- 16. “ยาอันตราย” แตกต่างจากยากลุ่ม อื่นๆ ‘ยาสามัญประจาบ้าน’ จัดเป็นยาที่ได้รับการพิจารณาแล้วว่าปลอดภัย โอกาสเป็นอันตรายต่อสุขภาพ มีน้อย ให้วางจาหน่ายได้โดยทั่วไป และผู้ซื้อสามารถตัดสินใจซื้อด้วยตนเองตามอาการเจ็บป่วย ‘ยา ควบคุมพิเศษ’ เป็นยาที่เภสัชกรจ่ายได้เฉพาะเมื่อมีการนาใบสั่งยาจากแพทย์มาซื้อยา กลุ่มนี้เป็นยาที่ มีความเป็นพิษภัยสูงหรืออาจก่ออันตรายต่อสุขภาพได้ง่าย จึงเป็นยาที่ถูกจากัดการใช้ ฉลากยา ในแง่ของฉลากยา “ยาอันตราย” ต้องมีตัวหนังสือ “สีแดง” ที่เขียนว่า "ยาอันตราย" อยู่บน กล่องยา ตาแหน่งใกล้ๆกับเลขทะเบียนยา
- 17. ยาอันตราย
- 18. ยาควบคุมพิเศษ เป็นยาที่จ่ายได้ (จาหน่ายได้) เฉพาะต่อเมื่อมีการนาใบสั่งยาจากแพทย์มาซื้อยาเท่านั้น ยากลุ่มนี้เป็นยาแผนปัจจุบันที่มีความเป็นพิษภัยสูง และ/หรือ อาจก่ออันตรายต่อ สุขภาพได้ง่ายแม้จะใช้อย่างถูกต้อง จึงเป็นยาที่ต้องถูกจากัดการใช้ ดังนั้น ยานี้จึงต้อง ผ่านการควบคุมดูแลในการใช้ยาจากแพทย์โดยใกล้ชิด ฉลากยา ยาควบคุมพิเศษ ต้องมีตัวหนังสือ ‘สีแดง’ ที่เขียนว่า "ยาควบคุมพิเศษ" อยู่บนกล่องยา ตาแหน่งใกล้ๆกับเลขทะเบียนยา
- 20. ยาใช้ภายนอก หรือ ยาภายนอก (External use drug ย่อว่า ED หรือ E-D) คือ ยาที่ใช้เพื่อหวังผล ในการรักษาเฉพาะที่ โดยทั่วไปไม่ได้มุ่งหมายให้เกิดการดูดซึมผ่านเข้ากระแสเลือด แต่ต้องการให้ ออกฤทธิ์เฉพาะที่ ได้แก่ ยาทา (ยาน้า ครีม ขี้ผึ้ง) ยาหยอด ยาดม ยาชาระล้างบาดแผล ฯลฯ ตัวอย่างยาใช้ภายนอก เช่น ยาทารักษาโรคผิวหนัง ยาผงโรยแผล ยาหยอดหู จมูก หรือตา ฯลฯ สิ่งที่ต้องระมัดระวังเป็นอย่างยิ่งในการใช้ ‘ยาใช้ภายนอก’ คือ การพลั้งเผลอรับประทานยาที่ใช้ ภายนอกนั้น ซึ่งมีคนไข้จานวนไม่น้อยที่ต้องเข้าโรงพยาบาลเนื่องจากไม่สังเกตฉลากยาข้างภาชนะ ที่บรรจุว่า ยาภายนอก ห้ามรับประทาน ยาที่ใช้ภายนอก แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม/หมวด ได้แก่ หมวดยาใช้ภายนอกที่เป็นยาอันตราย และ หมวดยาใช้ภายนอกที่ไม่เป็นยาอันตราย
- 21. ตัวอย่างยาที่ใช้ภายนอกรูปแบบ ต่างๆ 1. ครีม (Cream) เป็นยาที่มีตัวยาแทรกอยู่ในส่วนประกอบของน้ากับน้ามัน ครีมจะซึมผ่านผิวหนังได้ง่ายและเร็ว และล้างออกได้ง่าย เช่น ครีมทาถูนวดแก้ปวดเมื่อย 2. ออยท์เม้นท์/ขี้ผึ้ง (Ointment) เป็นยาที่มีตัวยาแทรกอยู่ในส่วนประกอบของน้ากับน้ามันเช่นกัน แต่มีสัดส่วน ของน้ามันมากกว่า การดูดซึมผ่านผิวหนังช้ากว่าครีม ดังนั้น ตัวยาจะคงอยู่บนผิวหนังได้นานกว่า ขณะเดียวกันล้าง ออกได้ยากกว่าครีม เช่น ยาหม่อง 3. ทิงเจอร์ (Tincture) เป็นยาทาที่มีตัวยาละลายในแอลกอฮอล์ประมาณ 60% ขึ้นไป เช่น ทิง เจอร์ไอโอดีน 4. ยาหยอด (Drop) ได้แก่ ยาหยอดตา ยาหยอดหู ยาประเภทนี้ผ่านกระบวนการทาให้ปราศจากเชื้อโรค ดังนั้น เมื่อเปิดใช้แล้วจะเก็บรักษาได้ไม่เกิน 1 เดือน
- 23. ยาใช้เฉพาะที่ หมายความว่า ยาแผนปัจจุบันหรือยาแผนโบราณที่มุ่งหมายใช้เฉพาะที่กับหู ตา จมูก ปาก ทวารหนัก ช่องคลอด หรือท่อปัสสาวะ เป็นยาที่ขึ้นทะเบียนตารับยาเป็นยาแผนปัจจุบันหรือยาแผนโบราณก็ได้
- 25. A หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับมนุษย์ ผลิตใน ประเทศ B หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับมนุษย์ แบ่ง บรรจุ C หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับมนุษย์ นาเข้า D หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับสัตว์ ผลิตใน ประเทศ E หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับสัตว์ แบ่งบรรจุ F หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนปัจจุบันสาหรับสัตว์ นาเข้า
- 26. G หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับมนุษย์ ผลิตใน ประเทศ H หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับมนุษย์ แบ่งบรรจุ K หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับมนุษย์ นาเข้า L หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับสัตว์ ผลิตในประเทศ M หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับสัตว์ แบ่งบรรจุ N หมายถึง ขึ้นทะเบียนยาเป็นยาแผนโบราณสาหรับสัตว์ นาเข้า
- 27. แบบฝึ กหัด
- 29. ยาประเภทใด
- 30. สิ่งที่ควรรู ้ ทะเบียนยา REG. No. XX XXX/XX เลขที่จดแจ้ง XX-X-XXXXXXX เลขอ.ย. XX-X-XXXXX-Y- YYYY
- 31. แบบฝึ กหัด
- 40. EXPIRATION DATE • Epd. • Exp. Date • Expiration date • Use before ระบุวันหมดอายุ ในฉลาก • ยาเม็ดมีอายุ 5 ปีนับจากวันผลิต • วิตามินมีอายุ 2-3 ปีนับจากวันผลิต • ยาน้ามีอายุ 3 ปีนับจากวันผลิต • ยาสมุนไพรมีอายุ 3 ปีนับจากวันผลิต ระบุวันผลิต
- 42. สรุป ต้องดูฉลากยาและเอกสาร กากับยาทุกครั้ง ตรวจสอบ ยาจริง ยาเถื่อน ดูทะเบียนตารับได้ จาแนกประเภทยาได้ วันเดือนปีหมดอายุ
- 43. ยาที่เปิ ดใช้แล้ว และการเก็บรักษา ยาหยอดตา 1 เดือน ยาปฏิชีวนะ 7 วัน เกลือแร่ 1 วัน
- 45. ช่วงอุณหภูมิใดบ้างที่เก็บยาได้ ถ้าหยิบยามาดูที่ภาชนะบรรจุ หรือเอกสารกากับยามักจะระบุสภาวะที่เหมาะในการเก็บยาตัว นั้นๆ ดังนี้ 1. ให้เก็บยาที่อุณหภูมิแช่แข็ง freeze จะเก็บในช่วง -20°C ถึง -10°C 2. ให้เก็บยาที่อุณหภูมิเย็นจัด หรือเก็บในตู้เย็น cold store หรือ in refrigerator ช่วงอุณหภูมิ 2 – 8°C 3. ให้เก็บยาในที่อุณหภูมิเย็น (cool place) ช่วง 8-15°C 4. ให้เก็บยาในห้องที่มีการควบคุมอุณหภูมิ controlled room temperature ช่วง 20-25°C
- 46. ยาที่ต้องเก็บในตู้เย็น มีอะไรบ้าง 1. วัคซีน 2. อินซูลิน สาหรับโรคเบาหวาน 3. ยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของตัวยา pilocarpine, chloramphenicol 4. ยาเหน็บทวาร (บางรายการ) 5. ยาฉีดกลุ่ม ergot 6. ยาปฏิชีวนะชนิดผงเติมน้าที่ผสมแล้ว (เก็บในตู้เย็นและต้องใช้ให้หมดภายใน 7 วัน)
- 47. การเก็บรักษายา + ตรวจเช็คยาทุก 3 เดือน เก็บห่างจากเด็ก ที่แห้ง ไม่ถูกแสงแดด แยกยาใช้ภายใน ยาใช้ภายนอก อุณหภูมิห้อง ฉลากครบถ้วน
- 48. ยาเสื่อมคุณภาพ ยาน้า • ยาน้าใส เปลี่ยนสี กลิ่น รส หรือมีตะกอนผิดไปจากเดิม • ยาแขวนตะกอน เขย่าแล้วไม่กลับเป็นเนื้อเดียวกัน ยาเม็ด • ยาเม็ดชนิดเคลือบ เยิ้ม ผิวขรุขระ เปลี่ยนสี มีรอยดา • ยาเม็ดชนิดไม่เคลือบ ชื้น เยิ้ม แตก เปลี่ยนสี • ยาแคปซูล แยกออก บวม ชื้น ข้างในเปลี่ยนสี ยาครีม ยาขี้ผึ้ง • เยิ้มเหลว เปลี่ยนสี กลิ่น
- 50. คาถาม แบ่งยา หรือ บดยาได้ หรือไม่
- 53. ยาที่ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ส่วนมากคือ insulin และ heparin จานวนยาฉีดไม่เกินครั้งละ 2 cc. ในแต่ละบริเวณ เป็นการฉีดยาเข้าในชั้น subcutaneous tissue ยาจะถูกดูดซึมได้ช้ากว่าการฉีดเข้ากล้าม
- 54. คาถาม ยาฉีดดีกว่ายากิน จริงหรือไม่ "ถ้าจะให้หายป่วยเร็วๆ ต้องฉีดยา" หรือ "ยาฉีดแรงกว่ายากิน เลยได้ผลดีกว่า"Ž "หมอ ผมขอยาฉีดได้ไหม จะได้หายเร็วๆ" "ถ้าไม่ฉีดยาแล้วจะหายหรือคะ"
- 55. หลักการใช้ยา โดยทั่วไปแล้วตามแพทย์จะคานึงถึงความมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยต่อผู้ป่วย ไม่ได้มุ่งที่การออกฤทธิ์เร็วเพียงอย่างเดียว การใช้ยากินจึงค่อนข้างปลอดภัย ยกเว้นมีความจาเป็นจริงๆ ที่ต้องใช้ยาฉีดในบางกรณีคือ - อาการ และความรุนแรงของโรค คนไข้ที่มีอาการรุนแรง เช่น หายใจขัด ต้องการยาที่ให้ออกฤทธิ์ในทันทีทันใด จาเป็นต้อง ใช้ยาฉีด แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า ยาฉีดจะให้ผลในการรักษาเร็วกว่ายากิน หรือยาทาเสมอไป โรคบางโรค ต้องใช้ยาที่มีสรรพคุณ ดีบางอย่างที่ไม่สามารถกินได้ ไม่มียากินที่มีสรรพคุณดีเท่ากันหรือดีกว่า - สภาพของผู้ป่วย ผู้ป่วยที่ไม่สามารถกินยาทางปากได้ เช่น หมดสติ มีอาการอุดตันในทางเดินอาหาร มีความผิดปรกติใน ทางเดินอาหาร ทาให้มีอาการอาเจียนมาก หรือการดูดซึมของทางเดินอาหารไม่ดีพอ กินยาไม่ได้ เช่น ไม่รู้สึกตัว อาเจียนมาก กลืนลาบาก สาลัก ผู้ป่วยเหล่านี้จาเป็นต้องให้ยาโดยวิธีฉีด เพราะใช้วิธีกินไม่ได้ผล หรือป่วยหนักมาก (ฉุกเฉิน หรือวิกฤติ) - ตําแหน่งที่ยาไปออกฤทธิ์ตัวยาบางชนิดที่ต้องการให้ไปลดกรดในกระเพาะ ถ้าใช้วิธีฉีดจะไม่ได้ผล ดังนั้นการที่เข้าใจว่ายา ฉีดรักษาโรคแผลกระเพาะได้ดีกว่ายากินเสมอไปนั้นไม่จริงเสมอไป - ชนิดของยา ยาบางชนิดถูกทาลายด้วยกรด หรือน้าย่อยในกระเพาะ ให้กินไม่ได้ จาเป็นต้องฉีด
- 56. การใช้ยาฉีด ควรพิจารณาจากความจาเป็นในการใช้ “คนรุ่นใหม่ ไม่ฉีดยาถ้าไม่จาเป็น” “จะฉีดยาอะไร ทาไมต้องฉีด มียากินที่ดีเท่ากันหรือดีกว่าไหม และไม่ฉีดได้ไหม” “ยาฉีดอันตรายกว่ายากิน”
- 59. ยาก่อนอาหารคืออะไร ก่อนอาหาร หมายถึง ก่อนอาหารครึ่งชั่วโมงถึงหนึ่งชั่วโมง เหตุผล ยาถูกทาลายง่ายโดยกรดในกระเพาะอาหาร อาหารทาให้ยาดูดซึมได้น้อยลง ยาต้องออกฤทธิ์ที่ทางเดินอาหาร คาถาม ถ้าลืมรับประทานยาก่อนอาหารจะทาอย่างไร
- 60. คาตอบ ยาถูกทาลายง่ายโดยกรดในกระเพาะอาหารและอาหารทาให้ยาดูดซึมได้น้อยลง สามารถเลื่อนรับประทานยาไป 2 ชั่วโมงหลังอาหารซึ่งเป็นช่วงเวลาท้องว่างแล้ว ยาต้องออกฤทธิ์ที่ทางเดินอาหาร สามารถทานยาได้ทันทีตอนที่นึกได้โดยไม่ต้องเพิ่ม ขนาดยาเป็น 2 เท่า กรณียาเบาหวานห้ามอดอาหารเด็ดขาด
- 61. ยาหลังอาหารคืออะไร เหตุผล เพิ่มการดูดซึมยา ลดอาการข้างเคืองของยา ลดการระคายเคืองกระเพาะ กรณีลืมกินยาให้ทานทันทีที่นึกได้
- 65. หลักการใช้ยา ถูกวิธี – กิน ฉีด ทา หยอด เหน็บ ถูกขนาด – ปริมาณ ถูกเวลา - ช่วงเวลาการให้ยา ถูกคน – อายุ เพศ ถูกโรค – ตรงโรค โรคประจาตัว
- 66. ปัญหาที่พบบ่อย กินยาเหมือนคนที่เคยมีอาการคล้ายตน ยาก่อนนอน นอนตอนเช้า นอนวันละหลายครั้ง ยาหลังอาหาร วันละ 3 ครั้ง แต่ทานข้าวแค่ 2 มื้อ ยาฆ่าพยาธิต้องเคี้ยวก่อนกลืน แต่คนแก่เคี้ยวไม่ได้ ฝากซื้อยา ไม่รู้อาการ การแพ้ยา เพนนิซิลิน ซัลฟา มีโรคตับโรคไต
- 68. ยาปฏิชีวนะ คือ
- 70. แหล่งกระจายยา สถานบริการสาธารณสุขของรัฐ เช่น รพ.สต. รพ.ชุมชน รพ.ทั่วไป รพ.ศูนย์ รพ.มหาวิทยาลัย ศูนย์บริการสาธารณสุขเทศบาล สถานพยาบาลเอกชน เช่น คลินิก รพ.เอกชน ร้านยา แผนปัจจุบัน แผนโบราณ
- 73. สมุนไพรไทยใกล้ตัว ขิง ตัวยาสาคัญ ผงเหง้าขิง (Zingiber officinale Rosc.) ที่มีน้ามันหอมระเหย ไม่น้อยกว่าร้อยละ 2 โดยปริมาตร ต่อน้าหนัก (v/w) ข้อบ่งใช้ 1. บรรเทาอาการท้องอืด แน่นจุกเสียด 2. ป้องกันและบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียน จากการเมารถ เมาเรือ 3. ป้องกันอาการคลื่นไส้ อาเจียน หลังการผ่าตัด ขนาดและวิธีใช้ 1) บรรเทาอาการท้องอืด ขับลม แน่นจุกเสียด รับประทานวันละ 2 – 4 กรัม 2) ป้องกันและบรรเทาอาการคลื่นไส้ อาเจียนจากการเมารถ เมาเรือ รับประทานวันละ 1 – 2 กรัม ก่อนเดินทาง 30 นาที – 1 ชั่วโมง หรือเมื่อมีอาการ 3)ป้องกันอาการคลื่นไส้ อาเจียน หลังการผ่าตัด รับประทานครั้งละ 1 กรัม ก่อนการผ่าตัด 1 ชั่วโมง
- 74. สมุนไพรไทยใกล้ตัว กระเทียม สรรพคุณ : ฆ่าพยาธิ ลดอาการอักเสบบวมแดง บารุงกระเพาะอาหาร ขับลม รักษาโรคบิด ท้องร่วง ไส้ติ่งอักเสบเฉียบพลัน ไอ กรน ปอดบวม วัณโรคปอด แก้หวัด มาเลเรีย ช่องคลอดอักเสบเนื่องจากเชื้อรา ขี้กลากที่หัว แผลเป็นหนอง แก้อาการปวดฟัน ป้องกันโรคเส้นเลือดหัวใจตีบตัน ความดันโลหิตสูง ขับพยาธิเข็มหมุด
- 75. สมุนไพรไทยใกล้ตัว แตงกวา สรรพคุณ : เพิ่มวิตามินซึ่งช่วยเสริมการทางานของระบบประสาท ช่วยความจา ลดอาการนอนไม่หลับ แก้กระหายน้า ต้าน มะเร็ง ขับปัสสาวะ ทาให้ผิวหน้าแจ่มใส ลดอาการเหี่ยวย่นของใบหน้า เด็กพุงโลเนื่องจากขาดอาหารหรือมีพยาธิ
- 76. สมุนไพรไทยใกล้ตัว ผักบุ้ง สรรพคุณ : ใช้รักษาผู้ป่วยโรคเบาหวาน ใช้ถอนพิษของอาหารจาพวกเห็ดพิษ เป็นยาดับร้อน ขับปัสสาวะ รักษาอาการอาหาร เป็นพิษ เลือดกาเดาออก อาเจียนเป็นเลือด ปัสสาวะเป็นเลือด ฝีหนองบวม งูพิษกัด ไอเสมหะมีเลือด ตะขาบต่อย ระดูขาว ถูกตี ฟกช้าบวม เด็กตัวร้อน กระหายน้า ปัสสาวะเหลือง
- 77. สมุนไพรไทยใกล้ตัว ผักชี สรรพคุณ : ช่วยย่อย บารุงกระเพาะ ช่วยเจริญอาหาร ขับลมขับพิษ กระตุ้นการหมุนเวียนของเลือด แก้หวัด ขับเหงื่อ แก้โรคหัด ไอมากเมื่อโดนลม ไอ เสมหะมากเป็นฟอง
- 79. ฮอร ์โมนเพศ ชาย • ฮอร์โมนแอนโดรเจน (Androgen) หรือ เทสทอสเทอรอล (Testosterone) • การหลั่งน้าเชื้ออสุจิหนึ่งครั้ง จะมีอสุจิออกมาหลายล้านตัว • ร่างกายจะเริ่มผลิตน้าเชื้ออสุจิเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น และผลิตต่อเนื่องไป จนตลอดอายุขัย • ผลิตน้อยลงเมื่อเข้าสู่วัยชรา • การผลิตอสุจิที่โตเต็มที่จะใช้เวลาประมาณ 70-90 วัน หญิง • ฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และ ฮอร์โมนโพรเจสโตเจน (Progestogen) หรือ โพรเจสเทอโรน (Progesterone) • แรกเกิดผู้หญิงจะมีไข่ทั้งหมดประมาณสองล้านฟองและจะค่อยๆ ลดลงเมื่อเข้าสู่ระยะก่อนหมดประจาเดือนจานวนไข่จะลดลงอย่าง รวดเร็ว • เข้าสู่วัยรุ่นแต่ละรอบของประจาเดือนจะมีไข่หลายฟองเติบโตใน ระยะเวลา 2-3 สัปดาห์ มีเพียงฟองเดียวที่เจริญเติบโตได้เต็มที่ ในขณะที่ฟองอื่นๆจะเสื่อมสลายไป เมื่อไข่ฟองนั้นเจริญเติบโต เต็มที่จะถูกปล่อยออกจากรังไข่ ขบวนการดังกล่าวเรียกว่า“การตก ไข่” • ไข่นี้จะพร้อมทาการปฏิสนธิในช่วง12ถึง24ชั่วโมงหลังการตกไข่
- 80. การปฏิสนธิ
- 81. ประจาเดือน ประจาเดือน เกิดจากการสลายตัวของเยื่อบุมดลูกเนื่องจากไข่ไม่ได้รับการผสมเยื่อบุมดลูกจึงสลายตัว เป็นประจาเดือน การนับรอบเดือน ให้นับวันแรกของการมีประจาเดือนเป็นวันที่ 1 ของรอบเดือน โดยปกติระยะห่างของการมีประจาเดือนจะเท่ากับ 28 วัน
- 84. หน้า7หลัง7
- 85. การคุมกาเนิด ถุงยางอนามัยชายและหญิง การใส่ห่วงอนามัย ยาฆ่าเชื้ออสุจิ หมวกครอบปากมดลูก และยาฆ่าอสุจิ
- 86. ยาฮอร ์โมน (ยาคุมกาเนิด) ประกอบด้วยฮอร ์โมนเอสโตรเจน และ/หรือโปรเจสโตเจน ทาให้ไข่ไม่ตก
- 87. ยาฉีดคุมกาเนิด ประกอบด้วยฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ใช้ฉีดทุก 3 เดือน การใช้ยาฉีดอาจทาให้ประจาเดือนมาน้อยลงหรือขาดหายไป เกิดภาวะหมันชั่วคราวได้ วิธีนี้เหมาะสาหรับผู้ที่มีบุตรแล้วและไม่สามารถทนอาการข้างเคืองของยาคุมกาเนิดชนิด รับประทานได้
- 88. ยาฝังคุมกาเนิด ประกอบด้วยฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน มีลักษณะเป็นหลอดหรือเป็นแท่ง ใช้ฝังที่ต้นแขน ด้านใน โดยฮอร์โมนจะค่อยๆกระจายสู่ร่างกายช้าๆ มีผลคุมกาเนิดนานประมาณ 5 ปี วิธีนี้เหมาะสาหรับผู้ที่มีบุตรเพียงพอแล้ว
- 89. ยาเม็ดคุมกาเนิด 1 แบบธรรมดา ฮอร์โมนรวม 2 แบบฉุกเฉิน โปรเจสเตอเจน
- 90. ยาคุมกาเนิดแบบธรรมดา มี 2 แบบคือ 21 และ 28 เม็ดใน 1 แผง แบบ 21 แบบ 28
- 92. วิธีรับประทานยาคุมกาเนิดแบบ ธรรมดา เริ่มเม็ดแรกในวันที่ 1 ของการมีประจาเดือน แนะนาก่อนนอน แนะนาให้รับประทานวันละ 1 เม็ดหลังอาหารเย็นหรือก่อนนอนเพื่อลดอาการ คลื่นไส้ แบบ 28 เม็ด เริ่มแผงใหม่ได้เลย แบบ 21 เม็ด ยาหมดแผงต้องหยุด 7 วัน ในระยะ 15 วันแรกของการเริ่มยาแผงที่ 1 ให้ใช้วิธีคุมกาเนิดอื่นร่วมด้วย เช่นการใช้ถุงยางอนามัย
- 94. การปฏิบัติ กรณีลืมรับประทานยา คุมกาเนิดแบบธรรมดา 1. ลืมกิน 1 เม็ดให้กินเม็ดที่ลืมทันที หากนึกได้เวลาที่ต้องการกินอีกเม็ดให้กินสองเม็ดพร้อมกัน 2. ลืมกิน 2 เม็ดให้กิน 2 เม็ดที่ลืม โดยเม็ดแรกกินในเช้าวันรุ่งขึ้น วันที่สองในเช้าวันต่อไป และ หลังจากนั้นก็กินตามปกติในตอนเย็น แต่กรณีที่ลืมเช่นนี้อาจทาให้รอบเดือนมากะปริบกะปรอยได้ **ต้องคุมกาเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย 7 วันนับจากวันที่ลืมรับประทานยา 3. ลืมกิน 3 เม็ด ให้หยุดยาแผงเก่า รอรอบเดือนมาแล้วค่อยเริ่มแผงใหม่ **ต้องคุมกาเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย 7 วันนับจากวันที่ลืมรับประทานยา 4. ลืมกินยาในช่วงท้ายๆ หรือใกล้หมดแผงจะไม่มีผลมาก
- 97. อาการข้างเคียงที่ต้องหยุดกินยา คุมกาเนิด ปวดหัวมากและรุนแรง ปวดท้องรุนแรง ตาพร่า ตามัว เห็นภาพผิดปกติ เจ็บหน้าอกมาก ปวดน่องอย่างรุนแรง ตาเหลือง รอบเดือนขาดนาน 3 เดือนติดต่อกัน ความดันโลหิตสูง โรคภูมิแพ้เกิดการกาเริบมากขึ้น
- 98. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน เดิมแรก “ยาคุมกาเนิดหลังร่วมเพศ”ซึ่งไม่เหมาะที่จะนามาใช้เป็นยาคุมกาเนิดตามปกติ แต่ใช้สาหรับป้องกันการ ตั้งครรภ์แบบฉุกเฉินเท่านั้น *ฉุกเฉิน การมีเพศสัมพันธ์ในคู่สามีภรรยา ที่มีการวางแผนครอบครัวและทาการป้องกันการตั้งครรภ์แต่เกิดความผิดพลาดจาก วิธีคุมกาเนิดที่ใช้ เช่น การรั่วหรือฉีกขาดของถุงยางอนามัย การลืมรับประทานยาเม็ดคุมกาเนิดตั้งแต่ 2 เม็ดขึ้นไป ผู้หญิงที่ถูกข่มขืน
- 99. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน มียากล่องละ 1 แผง และแต่ละแผงมียาคุมฉุกเฉิน 2 เม็ด แต่ละเม็ดประกอบด้วยตัวยาที่เป็น ฮอร์โมนขนาดสูง คือ ลีโวนอร์เจสเตรล (levonorgestrel) เม็ดละ 750 ไมโครกรัม การรับประทานยาที่ถูกต้องคือ รับประทานยาเม็ดแรกให้เร็วที่สุดหลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน โดยไม่ควรเกิน 72 ชั่วโมง และจะต้องรับประทานยาเม็ดที่สองหลังจากรับประทานยาเม็ดแรกไม่เกิน 12 ชั่วโมง *หากมีอาการอาเจียนภายใน 2 หลังรับประทานยาแต่ละเม็ด ต้องรับประทานยาใหม่และไม่แนะนา ให้รับประทานยาเกิน 4 เม็ด หรือ 2 กล่องต่อเดือน
- 101. การรับประทานยาเม็ดแรกภายในกี่ ชั่วโมง 72 hrs – 75% 24 hrs –85% ดังนั้นจึงควรรับประทานยาเม็ดแรกหลังการมี เพศสัมพันธ ์ให้เร็วที่สุด
- 102. สามารถรับประทานยาคุมฉุกเฉิน 2 เม็ด พร้อมกันในครั้งเดียวได้หรือไม่ มีคาแนะนาด้วยว่า โดยที่ประสิทธิภาพและความปลอดภัย ไม่แตกต่างจากการแบ่ง รับประทานเป็น 2 ครั้ง ซึ่งในสหรัฐอเมริกานิยมรูปแบบการรับประทานในครั้งเดียว และ มีผลิตภัณฑ์จาหน่ายในรูปแบบยาที่มีความแรงเป็น 2 เท่า คือ มีตัวยาลีโวนอร์เจสเตรล เม็ดละ 1.5 มิลลิกรัม การรับประทานเพียงครั้งเดียว จะทาให้เกิดความสะดวกมากกว่า การแบ่งยารับประทาน อย่างไรก็ตามในบางรายอาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียนจากการ รับประทานยาเพียงครั้งเดียวมากกว่าการแบ่งรับประทาน 2 ครั้ง
- 103. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน ผลข้างเคียง - ที่พบบ่อยได้แก่ ปวดท้อง มีเลือดออกกะปริบกะปรอย ประจาเดือนมาเร็วหรือช้ากว่าปกติ (ไม่ จาเป็นต้องใช้ยารักษา ไม่เป็นอันตราย) **การใช้ยาติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ จะทาให้ยามีประสิทธิภาพที่ด้อยกว่า เมื่อเปรียบเทียบ กับการรับประทานยาคุมกาเนิดแบบปกติชนิดเม็ดแล้ว ยังอาจทาให้เกิดความผิดปกติที่รังไข่ เยื่อบุโพรง มดลูก รวมทั้งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูกถึง 2 เปอร์เซ็น ดังนั้นการใช้ยานี้จึงควร ใช้เมื่อจาเป็นเท่านั้น แบะไม่แนะนาให้รับประทานเกิน 4 เม็ด หรือ 2 กล่อง ต่อเดือน
- 104. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน หลังจากรับประทานยาคุมฉุกเฉินแล้ว - โดยทั่วไปจะมีประจาเดือนหลังจากรับประทานยาภายในเวลาไม่เกิน 1 สัปดาห์ (หากไม่มีให้สงสัย ว่าตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์)หลังจากนั้นประจาเดือนของรอบเดือนนั้นจะมาในช่วงเวลาเดิม ในบาง รายอาจพบประจาเดือนรอบต่อไปมาช้าหรือมาเร็วกว่าปกติได้
- 105. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน ยาคุมฉุกเฉินเป็นยาทาแท้ง ? เป็นความเข้าใจที่ผิด ยาคุมฉุกเฉินสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้เท่านั้น นั่นคือต้องใช้ยา เข้าไปในร่างกาย ก่อนที่จะมีการฝังตัวของไข่ที่เยื่อบุโพรงมดลูก แต่หากไข่ที่ผสมกับอสุจิ ได้ฝังตัวที่ผนังมดลูกแล้ว ยานี้จะทาอะไรไม่ได้ ดังนั้น ยานี้จึงไม่ใช่ยาทาแท้ง
- 106. ยาเม็ดคุมกาเนิดแบบฉุกเฉิน ยาคุมฉุกเฉินป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ ? ยาคุมกาเนิดฉุกเฉิน ไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น กามโรค หรือการติดต่อเชื้อ เอดส์ แต่การใช้ถุงยางอนามัยเป็นวิธีการคุมกาเนิดที่สามารถคุมกาเนิดและป้องกันโรคติดต่อทาง เพศสัมพันธ์ได้
- 108. การตรวจสอบการตั้งครรภ์ ชุดตรวจครรภ์ หรือ ที่ตรวจครรภ์ : การตรวจครรภ์ด้วยตัวเองนี้จะเป็นการทดสอบหา ฮอร์โมน hCG (Human chorionic gonadotropin) ใน ปัสสาวะของคุณแม่ ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่หลั่งมาจากรกและจะเริ่มผลิตหลังจากเกิดการ ปฏิสนธิไปแล้วประมาณ 6 วัน และจะขึ้นสูงสุดในช่วง 8-12 สัปดาห์ ซึ่งจะมี ความแม่นยามากถึงร้อยละ 90 และสามารถตรวจได้อย่างแม่นยําในรายที่มีการ ขาดประจําเดือนตั้งแต่วันที่ 10-14 ขึ้นไป โดยปกติแล้วในชุดทดสอบจะมีอุปกรณ์ ตรวจมาให้พร้อมอย่างเสร็จสรรพ แต่จะมีอยู่ด้วยกัน 3 รูปแบบ คือ
- 110. ข้อควรปฏิบัติในการทดสอบการ ตั้งครรภ์ด้วยตนเอง งดน้าและเครื่องดื่มหลัง 2 ทุ่ม และปัสสาวะให้หมดก่อนนอน ไม่รับประทานยาใดๆใน 48 ชม. ก่อนทดสอบ เก็บปัสสาวะครั้งแรกที่ถ่ายตอนเช้า ทดสอบและอ่านผลภายใน 5 นาที
- 112. เอกสารและข้อมูลแนะนาที่นักศึกษาควรศึกษาเพิ่มเติม สุชาดา โตพึ่งพงศ์. รู้โรค รู้ยา และการรักษา ด้วยตนเอง. กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์เรือนปัญญา, 2550. สันต์ หัตถีรัตน์. ฉลาดใช้ยา. กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์หมอชาวบ้าน, 2555. เรวดี ธรรมอุปกรณ์และสาริณีย์ กฤติยานันต์. ใช้ยาต้องรู้ เล่ม 1-2. กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2551. เฉลิมศรี สุวรรณเจดีย์และจุฬาภรณ์ สมรูป. คู่มือการใช้ยาและการจัดการพยาบาล. กรุงเทพฯ: บริษัท บพิธการพิมพ์ จากัด, 2540. อรกัญญ์ ภูมิโคกรักษ์. ใช้ยา ถูกโรค ฉบับที่ต้องมีไว้ประจาบ้าน. กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์เอ็มไอเอส, 2552. วิวัฒน์ ถาวรวัฒนยงค์. ก้าวทันโรคและยาเพื่อการบริบาลเภสัชกรรมชุมชน. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์, 2558. สิรินุช พละภิญโญ. การบริบาลทางยาของเภสัชกรรมชุมชน. กรุงเทพฯ: Printing Place, 2555. http://www.fda.moph.go.th http://www.moph.go.th
Editor's Notes
- ข้อห้ามใช้ ยังไม่พบ ข้อควรระวัง -ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) - ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์ - ไม่แนะนำให้รับประทานในเด็กอายุต่ำกว่า ๖ ขวบ อาการไม่พึงประสงค์ อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ
- ข้อห้ามใช้ ยังไม่พบ ข้อควรระวัง -ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) - ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์ - ไม่แนะนำให้รับประทานในเด็กอายุต่ำกว่า ๖ ขวบ อาการไม่พึงประสงค์ อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ
- ข้อห้ามใช้ ยังไม่พบ ข้อควรระวัง -ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) - ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์ - ไม่แนะนำให้รับประทานในเด็กอายุต่ำกว่า ๖ ขวบ อาการไม่พึงประสงค์ อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ
- ข้อห้ามใช้ ยังไม่พบ ข้อควรระวัง -ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) - ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์ - ไม่แนะนำให้รับประทานในเด็กอายุต่ำกว่า ๖ ขวบ อาการไม่พึงประสงค์ อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ
- ข้อห้ามใช้ ยังไม่พบ ข้อควรระวัง -ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม (anticoagulants) และยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (antiplatelets) - ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคนิ่วในถุงน้ำดี ยกเว้นภายใต้การดูแลของแพทย์ - ไม่แนะนำให้รับประทานในเด็กอายุต่ำกว่า ๖ ขวบ อาการไม่พึงประสงค์ อาการแสบร้อนบริเวณทางเดินอาหาร อาการระคายเคืองบริเวณปากและคอ