İlaç Sektöründe Lojistik Süreçlerin İncelenmesi: Bir İşletme Uygulaması
•Download as PPTX, PDF•
2 likes•2,696 views
İlaç lojistiği sektörü, uçtan uca tedarik zinciri ve iyi üretim, iyi depolama ve iyi dağıtım uygulamaları temelinde (-GMP, GWP, GDP-) değerlendirilerek gerek kamu gerekse özel sektör kanadında yaşanan sıkıntı ve kolaylaştırıcı çözümler irdelenmiştir. Yüksek Lisans Projesi
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to İlaç Sektöründe Lojistik Süreçlerin İncelenmesi: Bir İşletme Uygulaması
Similar to İlaç Sektöründe Lojistik Süreçlerin İncelenmesi: Bir İşletme Uygulaması (20)
More from Furkan Orkan Bayram
More from Furkan Orkan Bayram (9)
İlaç Sektöründe Lojistik Süreçlerin İncelenmesi: Bir İşletme Uygulaması
- 1. T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DENİZCİLİK İŞLETMELERİ YÖNETİMİ ANABİLİM DALI LOJİSTİK VE DENİZ ULAŞTIRMASI PROGRAMI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS DÖNEM PROJESİ İLAÇ SEKTÖRÜNDE LOJİSTİK SÜREÇLERİN İNCELENMESİ: BİR İŞLETME UYGULAMASI Hazırlayan FURKAN ORKAN BAYRAM DANIŞMAN YRD. DOÇ.DR. GAMZE ARABELEN İZMİR – 2018 1
- 2. İÇİNDEKİLER Araştırmanın Amaç, ve Kapsamı İlaç Lojistiği İlaç Dağıtım Kanalları Dünya İlaç Pazarı İyi Üretim, İyi Depolama, İyi Dağıtım Uygulamaları Soğuk Zincir Dış Kaynak Kullanımı Validasyon & Kalifikasyon Nesnelerin İnterneti RFİD-Radyo Frekans Tanımlama Teknolojisi İTS-İlaç Takip Sistemi Araştırmanın Yöntemi Görüşme Yapılan Sektör Profesyonelleri GZTF Uygulaması Sonuç ve Değerlendirme Öneri 2
- 3. Araştırmanın Amaç ve Kapsamı Projemde Türkiye’de faaliyet gösteren ilaç üretim, ilaç lojistik hizmet sağlayıcı firma yetkilileri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü yetkilileri ile yapılan yüz yüze görüşmeler ışığında ilaç lojistiği sektörünün içinde bulunduğu durum, geleceği ve bağlayıcı yasal ve hukuki süreçler değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler ışığında sektörün yaşadığı sorunlara hayata geçirilebilir çözümler aranmaya çalışılmıştır. 3
- 4. İlaç Lojistiği İlaç Lojistiği kavramı nispeten yeni bir olgudur. Dünyada ve ülkemizde fazla bir geçmişe sahip olmayan ilaç lojistiği küreselleşme ve teknolojik gelişmeler gibi faktörlerin etkisiyle günümüz ticaretinde önemli bir konuma gelmiştir. İlaç lojistiğini salt lojistik olarak değerlendirmek eksik olacaktır. 4
- 5. İlaç Lojistiği 5 İlaç lojistiğinde sıcaklığın, nemliliğin, titreşim ve ışık derecelerinin kontrol edilmesi ve sonuçların kayıt altına alınarak raporlanması önemlidir. Söz konusu zincir bir yerde kırıldığında bunun geç olmadan bilinmesi ve bu doğrultuda önlem alınması geri dönüşü olmayan sıkıntıların yaşanmasını önleyecektir. Bilindiği gibi insan sağlığını doğrudan etkileyen ilacın bozuk olup olmadığını ancak kullanım sonrasındaki semptomlardan anlamak mümkündür.
- 6. İlaç Lojistiği 6 İlaç lojistiği, tüm diğer ürün lojistiklerinden farklı bir karakteristiğe sahiptir. Örneğin gıda lojistiğinde sürecin bir yerindeki kırılmayı ürünün tat, koku veya rengindeki değişimden anlamak mümkün olabilirken aynı şeyi ilaç için söylemek mümkün olmaz.
- 7. İlaç Lojistiği-Dağıtım Kanalları İlaç sanayi dalında ilacın üretilmesinden, tüketildiği noktaya kadar olan zincir içindeki hareketinin etkili ve verimli şekilde planlanması, uygulanması, taşınması, depolanması ve denetlenmesi sürecine ilaç lojistiği denilir. Türk İlaç Sektörü Dağıtım Kanalları 7
- 8. İlaç Lojistiği Dünya ilaç pazarı 2016 yılında 1,10 trilyon dolara ulaşmıştır. Türkiye 2016 yılında dünyada 16. sıradadır. 8
- 9. İyi Üretim, İyi Depolama, İyi Dağıtım 9 İlaç lojistiğinde lojistiğin temel kurallarının yanı sıra uluslararası kuruluşlarca yıllar içinde tecrübe ve bilgi ışığında edinilmiş bazı özel normlar uygulanmaktadır. Bu normlar tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de takip edilerek uygulanmaya çalışılmaktadır. İyi Üretim Uygulamaları, GMP İyi Depolama Uygulamaları, GWP İyi Dağıtım Uygulamaları, GDP
- 10. İyi Üretim, İyi Depolama, İyi Dağıtım 10 Good Manufacturing Practices (GMP) İyi Üretim Uygulamaları Üretim tesisinin yapısını, deponun yapısını, donanımını ve personelin yapısını belirler. GMP normlarının yanı sıra mikro bazda bakıldığında ilacın üretim aşamasından son tüketiciye ulaşana kadar geçen üretim harici sürecin her aşamasını tanımlayan farklı normlar da bulunmaktadır.
- 11. İyi Üretim, İyi Depolama, İyi Dağıtım 11 Good Warehousing Practices-GWP İyi Depolama Uygulamaları Tesisin aydınlatma, havalandırma, sıcaklık, sanitasyon, nem, teçhizat ve insan gibi unsurların niteliklerini belirler. Good Delivery Practices (GDP) İyi Dağıtım Uygulamaları. Satış sonrası ürünün doğru kanallarla, doğru donanımlarla, doğru araçlarla, doğru personelle son tüketiciye ulaşmasını tarifeden bir yapıdır. İlaveten dağıtım tesisinde kullanılan donanımların bakım ve onarımını personelin ve donanımların kalifikasyonunu tarif eder.
- 12. Soğuk Zincir 12 Soğuk zincir sistemi, sıcaklığa duyarlı ürünler için ideal depolama ve taşıma koşullarını sağlamak için tasarlanmış bir dizi depolama ve dağıtım faaliyeti olarak ifade edilebilir. Soğuk zincir sistemlerinin gelişmesi birçok sektör için yeni ve uzak pazarlara açılabilme imkânı getirmiştir.
- 13. Soğuk Zincir 13
- 14. Dış Kaynak Kullanımı 14 İlaç üreticilerinin ürünlerini uzayan ve küreselleşen tedarik zinciri boyunca taşımalarını sağlamak için evrensel ve yerel düzenlemelerden haberdar olmaları ve söz konusu düzenlemelere uymaları beklenir. Takdir edersiniz ki kolay bir süreç değildir ayrı bir uzmanlık ister, bu ve küreselleşmeye paralel maliyetlerin artması işletmeleri uzman oldukları alan harici faaliyetlerinde dış kaynak kullanımına itmiştir.
- 15. Validasyon & Kalifikasyon 15 İlaç lojistiğinde validasyon ve kalifikasyon oldukça önemlidir. Validasyon; kullanılan yöntemin doğru ve kesin olarak sürekli bir şekilde bekleneni gerçekleştirdiğinin kanıtlanması için yapılması gereken işlemlerdir. Kalifikasyon; sistemleri oluşturan parçaların (personel, donanım, cihaz, yazılımlar, yarıdımcı sistemler vs.) uygun bir şekilde seçiminin yapılması, sistem gerekliliklerin tümüyle sağlandığının ispatlanması ve tüm bu çalışmaların dokümante edildiği çalışmalardır.
- 16. Nesnelerin İnterneti 16 Yeni teknolojiler sayesinde ısı ve nem kontrolü gerektiren taşıma operasyonlarında gerçek zamanlı görünürlük, izleme ve kontrol mümkün hale gelmektedir. Bu husus özellikle soğuk zincir taşımacılığının yaygın olarak kullanılmakta olduğu gıda ve ilaç endüstrilerinde insan sağılığı ile doğrudan ilgili olması ve ürünlerin özelliklerini yitirmeden taşınabilmesi adına önemlidir.
- 17. RFİD-Radyo Frekans Tanımlama Teknolojisi 17 Yeni bir teknoloji olan radyo frekansı tanımlama sistemi (RFID), izlenen nesneyle doğrudan temas kurmadan takip edilmesini sağlar. Özellikle araç izleme, ürün izleme, hırsızlıkları önleme veya insan, hayvan izleme noktasında sıklıkla kullanılmaktadır. Alıcı-verici sistemler izlenen nesnenin üzerine yerleştirilen ve transponder olarak da adlandırılan gelişmiş teknolojik etiketler vasıtasıyla izlenmektedir. Alıcı merkezde gönderilen ve alınan verileri yorumlayan ve yöneten entegre bir bilgisayar sistemi bulunur. RFİD teknolojisinin sağladığı en önemli fayda maksimum doğrulukta bilgi ve yönetsel verilere hızla ulaşabilme imkânıdır.
- 18. İTS-İlaç Takip Sistemi 18 İlaç yönetim sistemleri kurulurken girilen veriler ışığında sistemler talep edilen her bilgiyi farklı yollarla raporlar. İlaç Takip Sistemi sayesinde ilacın orijinal ve güvenilir bir ilaç olduğundan emin oluruz. İlaçta sahteciliği ve aynı zamanda ilaç kaçakçılığını önleyen önemli bir sistemdir.
- 19. İTS-İlaç Takip Sistemi 19 Her üretici üretmiş olduğu her ilaca vermiş olduğu İTS karekodunu (GTİN) Sağlık Bakanlığımıza bildirmek durumundadır. İTS sistemine kaydı yapılan her bir ilaç tedarik zinciri içinde sırası ile üretici firma, ilaç lojistiği şirketine ürünü gönderdiğinde sağlık bakanlığımıza ilgili İTS takip karekodlu ilaçları şu ilaç lojistik firmasına gönderdim şeklinde gerçek zamanlı olarak bilgi vermelidir.
- 20. Araştırmanın Yöntemi 20 Türk ilaç lojistiği operasyonel süreçlerinin incelenmesi, kamu ve özel sektör yapılanması konusunda hazırlanmıştır. Çalışma hazırlanırken Slayt 21’de adı geçen sektör profesyonelleri ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak sektörün dünü, bugünü ve yarını değerlendirilmiştir. Projem, görüşmeler esnasında alınan ses kayıtları, tesis gezileri, saha gözlemleri ve literatür incelemeleri ile sınırlıdır. Sektör profesyonellerine yarı yapılandırılmış sorular yöneltilmiş ve alınan yanıtlar ışığında ülkemiz ilaç lojistiğinin güçlü ve zayıf yönleri ile karşılaşılabilecek fırsat ve tehditler değerlendirilmiştir.
- 21. Görüşme Yapılan Sektör Profesyonelleri Görüşme Tarihi Görüşme Şekli Görüşme Süresi Görüşme Yeri Görüşülen Kişi 11.09.2017 Yüz Yüze 45 Dakika Neutec İlaç İstanbul Sarper Bayram Satış Müdürü 12.09.2017 17.11.2017 Yüz Yüze Yüz Yüze 75 Dakika 65 Dakika Soyak İlaç Lojistik İstanbul Gürcan Coşgun Genel Müdür 05.10.2017 Yüz Yüze 60 Dakika TMKT Genel Müdürlüğü Ankara Bülent Süloğlu Daire Başkan Vekili 23.11.2017 Yüz Yüze 45 Dakika Selçuk Ecza Deposu İzmir Emin Sakin Satış Müdürü 14.09.2017 Yüz Yüze 120 Dakika Neutec İlaç Lojistik Sakarya Özer Durmuş Müdür 21
- 22. Türk İlaç Lojistiği GZTF Uygulaması 22 GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER *Jeopolitik konumu nedeniyle fırsatlara ve gelişmelere açık olması, *Olası ekonomik krizlerden daha az etkilenmesi, *Avrupa’nın en büyük kamyon filolarından birisine sahip olması, *Gelişmiş karayolu ağı, *İş gücü maliyetlerinin düşük olması, *İlaç lojistiği firmalarının bünyelerinde birden fazla ilaç firmasına hizmet sağlayarak maliyet avantajı sağlaması, *Sektörün geleceğini güvence altına alacak uzun vadeli kontrat eksikliği, *Dünyada ve ülkemizde kar paylarının her geçen gün düşmesi, *Eğitimli insan gücü eksikliği, *Anadolu’ya olan taşıma hizmetinde halen ambarların kullanılması, *Pazarda geçerli olan fiyat odaklı rekabet, *İlaç lojistiği çatı meslek örgütü eksikliği,
- 23. Türk İlaç Lojistiği GZTF Uygulaması 23 FIRSATLAR TEHDİTLER *Limanların bölgesel konumunun transit taşımacılığa uygunluğu, *Avrupa Birliğine giriş beklentisi, *Sağlık Bakanlığının hazırlamakta olduğu GDP İyi Dağıtım Uygulamaları Kılavuzu, *Ülkemizin jeopolitik konumu nedeniyle Ortadoğu, Afrika ve Türki Cumhuriyetler ile köprü konumunda olması *Bürokratik engellerin giderilmesinde karşılaşılan zorluklar, *AB tarafından uygulanan kotalar, *Ekonominin iç ve dış olumsuz gelişmelerden etkilenmesi, *Petrol fiyatlarındaki artış trendi, *Kayıt dışı rekabetin engellenememesi, *Standart ilaç lojistiği tesisi için yüksek ilk yatırım maliyeti
- 24. Soyak İlaç Lojistik GZTF Uygulaması 24 GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER *İlaç sektör firmaları ile etkili iletişim kurma becerisi, *Sahip olduğu güçlü referanslar, *Uluslararası ilaç üretici firmalarından alınan ‘uygunluk onayı’, *Gerek depo ve gerekse dağıtım süreçlerinde kullanılan son teknolojik cihazlar, *Yüksek depolama kabiliyeti, *İlaç pazarında gerçekleşen fiyat düşüşü, *Dış ülkelerde temsilcilikler bulundurulmaması, *Anadolu’da şubeleşmenin olmaması,
- 25. Soyak İlaç Lojistik GZTF Uygulaması 25 FIRSATLAR TEHDİTLER *Diğer lojistik hizmet firmalarının ‘ilaç lojistiği’ iş kolunu tercih etmemeleri, *Kar paylarının her geçen gün düşüyor olması, *Uluslararası lojistik hizmeti veren firmaların Türk ilaç lojistiği pazarına olan ilgisinin artması,
- 26. Sonuç ve Değerlendirme 26 İlaç lojistiği sektörü geliştirilmesi gereken hususlar. 1. Yasal ve idari mevzuat 2. İşbirliği ve koordinasyon 3. Çatı meslek örgütünün bulunmayışı 4. Özellikle mavi yakalı olmak üzere yetişmiş, farkındalık düzeyi yüksek insan gücü eksikliği 5. Devlet otoritesi tarafından aynı konuya işaret eden ve tekrar eden prosedürler gözden geçirilmelidir.
- 27. Sonuç ve Değerlendirme 27 Ülkemizde ilaç lojistiği endüstrisinde hizmet yeterliliğine sahip olmamasına rağmen endüstri içinde faaliyetleri sürdüren firmaların faaliyetlerinin ilaç lojistiği hizmet standartlarının asgari seviyesine çıkarılabilmesi noktasında devlet ve diğer denetim mekanizmalarının kontrollerini daha sıklıkla gerçekleştirmesi gerekmektedir.
- 28. Sonuç ve Değerlendirme 28 Türk ilaç lojistiği sektörünün tek müşterisi olan ilaç sektörü açısından; kârlılık, fiyat baskısı ve kur dalgalanmaları dikkat edilmesi gereken noktalardır. Son yıllarda yaşanan yüksek enflasyon, ülkemizde faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası ilaç firmaları açısından dönem dönem sıkıntı oluşturabilir.
- 29. Sonuç ve Değerlendirme 29 İlaç firmaları açısından bakıldığında 3PL hizmet sağlayıcı firma seçiminde zincirin uçtan uca güvenli olmasının, maliyet ve hız gibi diğer önemli faktörlerin önüne geçmekte olduğunu ve ilaç lojistiği konusunda Türkçe hazırlanmış yeterli kaynağın bulunmadığını ifade etmek yanlış olmaz.
- 30. Gelecek İçin Öneri 30 İlaç lojistiği sektöründe genel gelişim alanı olarak bakıldığında ilaç lojistiğini aşan ve tüm ilaç tedarik zincirini kapsayan bir fırsat alanı mevcuttur; çok özel olan ilaç hammaddeleri hariç olmak üzere birçok ilaç üreticisi benzer özellikte hammaddeyi satın alırlar. Bu süreçler için bünyelerinde satın alma ekipleri ve işin yapılmasını gerektiren donanımları bulundururlar. Bu noktada 3PL hizmet sağlayıcısı firmalar için ölçek ekonomisini kullanarak sürecin her aşamasında maliyetleri düşürmek mümkün olabilir. Satın alma, navlun maliyetleri, diğer sabit maliyetler ölçek/hacim ekonomisi ile düşecektir.
Editor's Notes
- Çalışmada; ilaç lojistiği sektörü, uçtan uca tedarik zinciri ve lojistik yönetimi, iyi üretim, iyi depolama ve iyi dağıtım uygulamaları temelinde değerlendirilmiş ve sektör paydaşlarının gözüyle ilaç lojistiği süreçleri incelenerek yaşanan sıkıntılar ile olası çözüm yolları irdelenmiştir.
- Farmasötik dağıtım süreçleri yüksek güvenlik standartları ve anlık bilgi paylaşımı gerektiren eylemlerin bir döngüsüdür.
- İlaçların tedavi edici özelliklerini yitirmeleri son kullanma tarihi kadar ısı ve nem şartlarının değişimine bağlıdır. Doğru sıcaklık ve nem ortamının sağlanması, korunması ve denetlenmesi ilacı gönderen veya depolayan herkes için bir zorunluluktur.
- İlacın ikinci kalitesi olmaz ya da ilaç fabrika satış mağazası göremezsiniz. İlaç üretim, depo ve dağıtım süreçlerinin hepsinde en küçük bir hatayı dahi kaldırmayan bir üründür. Pardonu yoktur. O yüzden de ilaç lojistiği diğer lojistik operasyonlardan bu anlamda ayrılır. İlaç lojistiğini diğer lojistik faaliyetlerden ayıran diğer önemli nokta; konusunda uzman personelin organizasyonda bulunması, ek olarak işin kaliteli yapılmasını tarif eden iyi dağıtım ve iyi depolama uygulamalarında altı çizilen teknik donanımların kullanımı ile ilacın her aşamada izlenmesi ve tüm hareketlerinin kayıt altına alınmasının sağlanmasıdır.
- Üretici/İthalatçı>Depo>Eczane->Hasta =%73 Üretici/İthalatçı>Hastane>Hasta =%17 Üretici/İthalatçı>Depo>Hastane>Hasta=%8 Üretici/İthalatçı>Eczane->Hasta=%2 Kaynak. İTÜ Fen Bilimleri Ens. İlaç Sektöründe Lojistik Uygulamalar M.Boğ Yüksek Lisans Tezi 2005
- Türkiye ilaç pazarı 2016 yılında % 17 büyüdü ve 2017 yılında da çift haneli büyümenin sürmesi ve 2020 yılında Türk İlaç pazarının dünyanın 14’üncü en büyük ilaç pazarı olması bekleniyor. Türkiye ilaç pazarı 2016’ da 20,67 milyar TL.’dir. Kaynak:https://www.dunya.com/saglik/turkiye-ilac-sektoru-2017-raporu-aciklandi-en-cok-hangi-ilaci-kullandik-haberi-352128
- İlaç üretimi, depolanması ve dağıtımı konularında düzenleyici kurallar koyan uluslararası kuruluşlar; ISPE> İnternational Society for Pharma Engineering > Uluslararası İlaç Mühendisliği Derneği WHO>World Health Organization > Dünya Sağlık Örgütü PIC/S>The Pharmaceutical Inspection Co-operation Scheme > Farmasötik Denetim İşbirliği Konvansiyonu
- İlacın insan sağlığını doğrudan ilgilendirmesi nedeniyle iyi üretim uygulamaları paralelinde hassasiyetle izlenmesi gereken birçok kural mevcuttur. Bunlar depolama, dağıtım, taşıma, ambalajlama, etiketleme, dokümantasyon ve kayıt tutma gibi önemli noktaları kapsar. İlacın kalitesi ve etken özelliği depolama ve dağıtım faaliyetleri esnasında ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçlardan etkilenebilir.
- İlaç lojistiğinin tüm süreçlerinin GMP sürecinden, GWP ve GDP sürecine kadar bu normlar ışığında koordine olarak yürütülmesi beklenir.
- Soğuk zincir sistemleri, bozulabilir ürünlerdeki küresel ticaretin, gıda ve sağlık malzemelerinin dünya çapında ulaşılabilmesi açısından önemlidir. Doğru şekilde tasarlanmış bir soğuk zincirin amacı sıcaklığa duyarlı ürünleri bozulmaları önleyecek, atıkları azaltacak, ürünün kalitesini koruyacak ve bakteri kirliliğine neden olan ortamları engelleyecek şekilde ürünü taşımaktır.
- Soğuk zincirde kritik kontrol noktaları; *Üretimden dağıtım/nakliye aracına yükleme, *Nakliye/dağıtım aracından depoya boşaltma, *Depodan dağıtım/nakliye aracına yükleme, *Dağıtım/nakliye aracından işletmeye teslimat, *İşletmeden son tüketiciye aktarma. Sağlıksız soğuk zincir sistemlerinden dolayı gıda ve ilaç endüstrilerindeki genel kayıplar yüksek boyutlardadır. Sadece ‘gıda’ endüstrisinde yıllık kayıplar 750 Milyar USD civarındadır. Kaynak: www.trade.gov/topmarkets/pdf/Cold_Chain_Executive_Summary.pdf
- Bugün artık pek çok şirket uzmanlık isteyen faaliyetlerinde dış kaynak kullanımını tercih ediyor; özellikle ilaç üreticileri kaynaklarını/bütçelerini temel işlevleri olan insan sağlığına faydalı yeni molekül araştırmaları için ayırırken uzmanlık isteyen diğer ticari faaliyetlerini uygun şartlarda uzman şirketlere devrediyorlar.
- Bilgisayarlı sistemlerin kurulumundan kullanımına kadar olan süreçte sistemin validasyonunun yapılması ön şarttır. Sistem her zaman ve her durumda aynı sonucu veriyorsa sistem valide edilmiş demektir. İklimlendirme sistemleri ve iklimlendirilmiş alanlar, İlaç taşımacılığında kullanılan kamyonlar, Depo içinde kullanılan forkliftler ve diğer donanımlar, El terminalleri, tartım cihazları, teraziler, Katma değerli işlem yapılan donanım ve cihazlar valide ve kalifike edilirler.
- Bugün artık bazı yazılımlar kullanıcılarına akıllı telefon veya tabletlerinden dahi frigorifik cihazları açma/kapama, konteyner/römork kapılarını kilitleme/kilidi açma ya da sıcaklık/nemlilik ayarlama gibi uzaktan operasyonel kontrolleri sağlayabiliyor. Bu yeni teknoloji (IoT) bilgisayar ağları arasında bağlantı kurarak verilerin gerçek zamanlı bilgiye dönüşmesini ve böylece uçtan uca tüm tedarik zincirinin güvenilirliğini garanti altına almaktadır.
- İlaç ve ilaç lojistiği sektörü radyo frekansı tanımlama (RFID) sistemlerini gittikçe çok daha yaygın olarak kullansa da, sektör profesyonelleri RF sinyallerine uzun süre maruz kalmanın bazı biyolojik ilaç ürünlerine zarar verilebileceğinden de korkuyorlar.
- Her ilaç üreticisi üretmiş olduğu her ürünü benzersiz ve bir daha tekrarlanmayacak şekilde numaralandırır. Global Trade İntellegence Number (GTİN) Ürünün ticari kodu.!
- Devamında ürünü alan ilaç lojistiği firması ilaçları teslim aldığına dair gerçek zamanlı olarak sağlık bakanlığı İTS sistemine bilgi girer. Bu süreç ilaç ürünü son tüketiciye ulaşana dek devam eder. Söz konusu sistemin ülkemizde sağlıklı şekilde işlemesinin arkasında devletin en büyük ilaç satın alıcısı olması yatmaktadır.
- Çalışma hazırlanırken slaytta bulunan tabloda ismi belirtilen sektör profesyonelleri ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak sektörün dünü, bugünü ve yarını değerlendirilmiş ve sektörün yaşadığı temel sorunların tespiti ve olası çözüm yolları ele alınmıştır.
- İlaç lojistiği endüstrisinin özel sektör kanadında firmaları tek bir çatı altında toplayan bir mesleki örgütlenmenin olmaması, aynı şekilde kamu sektöründe ilaç lojistiği konusunda muhatap alınacak kurumların bir kaç tane olması sebebiyle koordinasyon ve iletişimde zaman zaman sorunlar yaşanabilmektedir. Bunun önüne geçebilmek amacıyla kamu ve özel sektör temsilcilerinden oluşacak bir üst kurul ya da ‘helpdesk-yardım masası’ yaşanmakta olan sıkıntılara çözümler üretebilir veya en azından çözüme giden yolu kısaltabilir.
- Buna ek olarak ilaç lojistiği sektöründe işini iyi yapan firmalar ödüllendirilerek teşvik edilmelidir. Kaliteli iş yapış şekli otorite tarafından teşvik edilmelidir.
- Özellikle referans fiyat belirleme sistematiği, ürün fiyatlarını Avrupa ülkelerine kıyasla daha düşük tespit ettiği için üretici şirketler için bir baskı unsuru olmaktadır.