(Case PPS Bezuidenhoutseweg 30, Den Haag) Het voormalige ministerie van Economische Zaken wordt omgevormd tot denktank en kenniscentrum van de Rijksoverheid (21.000 m2, 450 werkplekken). In de tweede helft van 2016 zullen enkele overheidsorganisaties, waaronder het Planbureau voor de Leefomgeving, het pand betrekken. Voor de renovatie en exploitatie van dit Rijksmonument is een een integraal contract afgesloten met een looptijd van 30 jaar, waarbij Facilicom als single party de opdracht heeft gekregen. Het Rijksvastgoedbedrijf en Facilicom trekken gezamenlijk op als opdrachtgever, een forse breuk met de traditie van aanbesteden van de Rijksoverheid. De Rijksoverheid heeft de dienstverlener de vrijheid gegeven met de beste oplossingen te komen voor de inhoud en duur ervan. Een workshop over een bijzonder gebouw en een bijzondere samenwerking. Wat zijn de opvallende kenmerken van het gebouw­ en dienstverleningsconcept? Op welke manier profiteren betrokken partijen (opdrachtgever, huurders en pandbewoners) van de integrale aanpak waarbij de ontwerp­, realisatie­ en exploitatiefase zijn uitgewerkt op basis van een levensduur van 30 jaar. Hoe werkt het interactieve gebouwinformatiesysteem BlinQ en in welk mate faciliteert dit systeem gebruikers en bezoekers hun weg en (werk)plek in het gebouw? En hoe zit de samenwerking in elkaar: hoe ga je om met verschillen van inzicht, hoe zorg je er voor dat de samenwerking open en transparant is en wat doen partijen om te zorgen voor een goede en vooral duurzame relatie?

1. Samen bouwen aan een relatie van dertig jaar
Robert Hoefnagel, Planbureau voor de Leefomgeving
Bas Niese, Facilicom
www.facto.nl/congres

2. • B30
• Betekenis van PPS en DBFMO (irt samenwerking)
• Toelichting van een outputgericht contract
• Organisatie en contractstructuur.
• Waarom PPS irt samenwerking?
• Consortia
• Samenwerking in de praktijk

3. B30
Bezuidenhoutseweg 30,
Den Haag

5. Het gebouw
• B30 is in de jaren 1912 tot 1917 gebouwd voor het ministerie
van Landbouw, Handel en Nijverheid (tegenwoordig
Economische Zaken, Landbouw en Innovatie)
• Architect: toenmalig Rijksbouwmeester Daniël E.C. Knuttel
• Monumentale status
• 1994: gerenoveerd en uitgebreid naar een ontwerp van
architect Hans Ruijssenaars
• 21.000 m2
• Eigendom: Staat der Nederlanden

7. Titel

12. Kerngegevens
• DBFMO voor dertig jaar dienstverlening +
twee jaar bouw
• Bouw: € 36 mio. Exploitatie € 61 mio (excl.
index)
• Voorfinanciering door Facilicom

13. Diensten
Hard FM
- Energie en water
- Beheer en onderhoud
- Preventie legionella
- Bewegwijzering
- AV-middelen
- Inrichten en middelen
vergaderzalen
Soft FM
- Beveiliging
- Consumptieve diensten
- Gladheidsbestrijding
- Ongediertebestrijding
- Schoonmaak
- Receptie en telefonie
- Groenvoorziening
- Bloemenservice
- Inkopen / verstrekken
benodigdheden
- Vlaggen
- Sanitaire middelen
- Dienstfietsen
- Verstrekken van kunst
- Papier multifunctionals
- Reserveren vergaderzalen
- Logistieke diensten
- Reststoffenmanagement
Facility Management
- Servicepunt
- FMIS
- Periodieke metingen
- Beheren documenten
- Aanvragen/beheren
vergunningen/contracten
- Beheren
bouwwerkinformatie
- Arbo management
- Risicomanagement
- Milieumanagement
- Kwaliteitsmanagement

14. Afko’s….
• PPS  Publiek Private Samewerking
• DBFMO  Design (ontwerpen)
Build (realisatie)
Finance (financieren)
Maintain (onderhoud)
Operate (dienstverlening)

15. PPS Projecten
Utiliteit
• PPS Belastingkantoor Doetinchem
• PPS Rijnstraat 8
• PPS RIVM
• PPS Militair Museum Soesterberg
• PPS Korte Voorhout 7 (MinFin) Den Haag
• PPS Gelders Huis Arnhem
• PPS Bezuidenhoutseweg 30
• PPS Bredeschool Joure Zuid
• PPS Westluidense Poort Tiel
• PPS Rijkskantoor de Knoop Utrecht
• PPS Gerechtsgebouw Breda
• PPS gemeentehuis Westland
• PPS detentiecentrum Rotterdam Airport
• PPS Rechtbank Amsterdam
• PPS Marinierskazerne Vlissingen
Infra
• Tweede Coentunnel
• A59
• A12
• 2e Maasvlakte
• Spoorlijn Breda Utrecht
• Kanaal Gent Terneuzen
• Vliegveld Twente
• Zeesluis IJmuiden
• HSL zuid
• A2 Maastricht
• A15 Maasvlakte (1,2 miljard)

16. Wat is kenmerkend?
• Samenwerken
• Integraliteit
• Life cycle cost benadering
• Outputgericht
• Initiatief bij de markt
• Dialoog
• Veel contracten
• Hoge investeringen
• Intensief

17. Outputgericht
• Outputspecificatie (600-1000 pagina’s)
• Niet de oplossing maar het resultaat van de
oplossing is beschreven
• Vergoeding op basis van prestatie
• Niet voldoen is “korting” voor de opdrachtgever!
Geen bonus bij hogere prestatie!

18. Voorbeeld outputspecificatie
Dienst
Audio-visuele voorziening eenvoudig
algemeen
omschrijving
Voorziening geschikt voor het vertonen van computer- en/of videobeelden, bijvoorbeeld, beeldscherm beamer
met projectiescherm of LCD scherm.
Audio Geschikt voor versterking van geluid in combinatie met beeldpresentaties (DVD, interactieve powerpoint
e.d.).Bij de combinatie van beeld en geluid dient het geluid synchroom te lopen.
Bediening De lokale bediening dient deze eenvoudig en intuïtief voor de gebruikers te zijn. De bediening vindt plaats op
het scherm of middels een afzonderlijke unit. De bedieningsmogelijkheden omvat minimaal: in/uitschakelen,
volume controle en input selectie.
De bedieningsmogelijkheden omvat minimaal: in/uitschakelen, volume controle en input selectie. Bij
toepassing van een bedieningsunit dient deze afgestemd te zijn op de ruimte en geïntegreerd te worden in de
voorzieningen, de locatie van de bedieningsunit dient op een logische plaats in de ruimte te zijn.
Daarbij dient eenvoudig omgeschakeld te kunnen worden tussen de verschillende bronnen. Aansluiten voor
externe middelen (laptop) dienen eenvoudig bereikbaar te zijn met een hoge mate van representativiteit.
220V voorziening beschikbaar.
Beeld Omvang en beeldkwaliteit dient te worden afgestemd op de ruimte. Beeldkwaliteit dient in overeenstemming
te zijn met de stand der techniek. Op basis van de huidige technieken dient Full High Density mogelijk te zijn.
Bereik Alle mensen aanwezig in de betreffende ruimte dienen onbelemmerd zicht te hebben op de weergave van de
informatie.
Input
apparatuur
De content (bron) dient lokaal gekoppeld te kunnen worden middels de gangbare koppelvlakken en gangbare
gebruikersinterfaces zowel middels kabel als draadloos, waarbij er middels draadloos de maximaal haalbare
kwaliteit naar de stand der techniek behaald wordt. (in ieder geval te koppelen: vaste computer, laptop, CAI
signaal, tablet, spelcomputer in de ontspanningsruimte)
Multi media De kwaliteit van multimediasignalen en bronnen zoals radio, tv, video, streaming (IP) audio en video en van
externe bronnensignaal dient gelijk te zijn aan de kwaliteit van het signaal bij het aansluitpunt (openbare net
of bron). Het distribueren van het basispakket van signalen vanuit de lokale provider dient mogelijk te zijn,
het dient tevens mogelijk te zijn om aanvullende alternatieve signaalbronnen te betrekken. Video en audio
internetstreams dienen op een efficiënte wijze tot aan de ruimte gebracht te kunnen worden. Het distribueren
van de signalen over het netwerk dient afgestemd te worden met de ICT dienstverlener van de
opdrachtgever.

19. Consortium & overige partijen
• Hoofd architect
• Landschapsarchitect
• Interieurarchitect
• Bouwer
• Installateur
• Technisch adviseur
• Juridisch adviseur
• Investeerder (eigen
vermogen)
• Investeerder (vreemd
vermogen)
• Adviseurs externe financier
(legal, finance, assurance)
• Leveranciers
• Tekstschrijvers, DTP

20. Organisatiestructuur
aandeelhouders
aandeelhouders
Externe
financiers
adviseurs
Opdrachtgever
SPC
leveranciers
DBMO B.V.
partners adviseurs

21. Verloop van het proces
•Dialoogfase
•Contract close
•Financial close
Selectiefase
2012-2014
•Uitwerkings- en
realisatieplan
•Vergunningentraject
•Aanvangscertificaat
Voorbereidingsfase
•Start sloop
•Start werkzaamheden
•Inrichting en verhuizing
Realisatiefase
2015-2016
Ingebruikname
2016
Voltooiingsfase/certificaat

22. Waarom PPS?
• Verwachte financiële- en beter ontwerp
• Twijfels gevolgen eigen personeel en
flexibiliteit?
• PPS versus rijksbrede standaardisering (SSO)
• Realisatie verwachtingen

23. Staat is ook een consortium
• Rijksvastgoedbedrijf als opdrachtgever
• Vijf kennisinstellingen als gebruiker/klant
• FM Haaglanden als regie-organisatie
• Kaderstellende ministeries
• Adviseurs

24. Gebruikers
• Centraal Planbureau
• Planbureau voor Leefomgeving
• Sociaal en Cultureel Planbureau
• Autoriteit persoonsgegevens
• De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur
Allen onafhankelijke kennisinstellingen en adviseurs.

25. Samenwerking
• Mensen (werk)
– Gedrag en houding (zaak en persoon scheiden)
– Openheid
– Eerlijkheid
• Goede afspraken maken
• Top down inregelen
• Op tijd ingrijpen
• Juristen proberen te vermijden

26. Case samenwerking periodieke metingen
• Contract geeft interpretatieverschillen
• Gezamenlijke oplossing door naar elkaars belangen te kijken; korting bij
onvoldoende resultaat én alleen storing bij kritische zaken
Opdrachtgever Facilicom
Bij onvoldoende resultaat meting;
korting én storing met kans op extra
korting
Bij onvoldoende resultaat meting
korting of storing ; niet dubbelop
Geen toleranties meting Beperkt toleranties meting

27. Case samenwerking AV middelen
• Interpretatieverschil of AV middelen onderdeel zijn van
financiële inschrijving
• Interpretatieverschil dreigde samenwerking te verstoren
• Besluitvorming naar managementniveau; ondertussen
verdere uitwerking
• Gezamenlijk gekeken naar mogelijke financiële besparingen
door nieuwe consumenten technologie en overname
bestaande apparatuur

28. Vragen?