Bilgi işlem kuramı

1. BILGIYI IŞLEME
KURAMI
DOÇ.DR. AGAH TUĞRUL KORUCU
ESMA ELBAN/ 20317271044

2. BILIŞSEL KURAM VE KURAMCILAR
• Bilişsel öğrenme kuramları, insanın dünyayı anlamada
kullandığı zihinsel süreçleri inceleyen kuramlardır.
• Kuramcılar, gözlenilebilen davranışlara ek olarak öğrenenin
kafasının içinde olup bitenlerle, yani içsel yapılarla,
süreçlerle ilgilenmektedirler.

3. BILGIYI İŞLEME KURAMININ TEMEL SORULARI
•Yeni bilgi dışarıdan nasıl alınmaktadır?
•Alınan yeni bilgi nasıl işlenilmektedir?
•Bilgi uzun süreli olarak nasıl depolanmaktadır?
•Depolanan bilgi nasıl geriye getirilip hatırlanmaktadır?

4. BILGIYI İŞLEME
MODELININ
TEMEL UNSURLARI
İKI TEMEL ÖĞEYE
SAHIPTIR:
1. Üç tür bellekten oluşan bilgi depoları
• Duyusal Kayıt
• Kısa Süreli Bellek
• Uzun Süreli Bellek
2. Bilginin bir depodan diğerine aktarımını sağlayan içsel,
bilişsel etkinlikleri kapsayan bilişsel süreçlerdir.

5. BILGIYI
IŞLEME
MODELI

6. BELLEK TÜRLERI
Duyusal Kayıt
Kısa Süreli Bellek
Uzun Süreli Bellek

7. DUYUSAL KAYIT
• Çevreden gelen uyarıcılar öğrenenin alıcılarını yani duyu organlarını etkiler ve duyusal kayıt yoluyla
sinir sistemine girer.
• Duyu organların her birine gelen uyarıcıların ilk algılanmalarından duyusal kayıt sorumludur.
• Buradaki bilgi, orijinal uyarıcıyı temsil eden bir yapıdadır. Uyarıcının tam olarak aynısıdır.
• Bilgi işleme sürecinin ilk aşamasıdır.
• Çevreden alınan uyarıcı, duyu organları yoluyla sinirleri uyarır..
• Bu esnada uyarıcının izi yaklaşık bir saniye duyuya kayıt olur.
• Örneğin, bir kitabın sayfaları hızla çevrildiğinde sayfalardaki yazı ve resimler gözümüzde iz bırakır.
• Bu sırada dikkat ve seçici algı, belirli izlerin kısa süreli belleğe geçişini sağlarken, diğerleri silinerek
kaybolur.

8. DUYUSAL KAYIT
Örnek:
- Sınıftaki öğretmenin sesi,
- Kitaptaki sözcükler,
- Tepegöz ya da projeksiyon cihazıyla yapılan gösteri,
- Bilgisayardan alınan mesajlar,
- Yazı tahtasındaki şemalar,
- Diğer öğrencilerin konuşmaları vb. hepsi birer uyarıcıdır. Böylece uyarıcılar sistemin ilk öğesi olan duyusal
kayda ulaşır.

9. KISA SÜRELI
BELLEK/İŞLEYEN
BELLEK
İki fonksiyonu vardır:
1. Sınırlı miktardaki bilgiyi sınırlı
bir zaman süresi içinde geçici
olarak depolar. Bundan dolayı
kısa süreli bellek denir.
2. Bilgi burada çok kısa
kalmaktadır. Yetişkinde bu süre
20 saniye kadardır.
3. Kısaca bir yetişkinde kısa süreli
bellek beş ile dokuz birimlik
bilgiyi zihinsel tekrar
yapılmadıkça ancak en fazla 20
saniye depolayabilmektedir.

10. UZUN
SÜRELI
BELLEK
Bilgiler burada uzun süre
saklanır.
Kısa süreli bellekteki
uyarıcıların tekrarlanarak
geldiği, eski bilgilerle
örgütlenerek uzun süre depo
edilip, saklandığı yerdir.
Uzun süreli bellekteki bilgiler,
doğru bir uyarıcı ile
karşılaştığında değişmeden
hatırlanır.
Kısa süreli bellekteki etkin
bilgiler, uzun süreli bellekte
edilgen olur.
Uzun süreli belleğin kapasite
sınırları belli değildir.

11. UZUN SÜRELI
BELLEK
Örneğin;
Çocuk daha önceden kısa süreli belleğe depo ettiği sıralı olarak
gösterilmiş resimlerdeki hayvanların isimlerini tekrarlar yaparak ve
değişik yaşantılarla da hayvanların isimlerini uzun süreli belleğe
aktarır ve saklar. Uzun süre sonra hayvanın resmini gördüğünde, onu
doğru olarak isimlendirir. Kısa süreli bellekteki bilgilerin uzun süreli
belleğe geçmesi için bireyin çabası gereklidir. Tekrar ve gruplama
süreçleri iyi çalıştığında uzun süreli bellekte depolanan bilgiler
istenildiğinde hatırlanır.

12. UZUN SÜRELI BELLEK
Uygun bir uyarıcıyla
zihindeki bilgilerin
güvenilir bir şekilde
bilinçli hale gelmesine
hatırlama gücü denir.
01
Belleğin güvenilirliğini,
hatırlama gücü gösterir.
Kişilerin ilgileri,
güdüleri, duyuları
hatırlamalarını etkiler.
02
Bilgilerin anlamlı olması
da hatırlama yeteneğini
arttırır.
03
Mantık geliştikçe,
hatırlama yeteneği de
artar.

13. UZUN SÜRELİ
BELLEK
ÇEŞİTLERİ
Anlamlı Bellek
Anısal Bellek
İşlemsel Bellek

14. ANLAMLI BELLEK
Önerme ağları ve
şemalardan oluşmuştur.
Konu alanlarının;
Kavramları,
Olguları,
Genellemeleri,
Kuralları uzun süreli
belleğin bu bölümünde
depolanır.
Bilgi hem görsel hem
sözel olarak kodlanırsa
anımsama kolaylaştırır

15. ANISAL BELLEK
• Kişisel yaşantıların depolandığı yerdir.
• Yaşamımızda başımızdan geçen tüm olaylar
• Tüm detayları ile hatırlanabilir.
• Anısal belleğin anlamsal bellekten güçlü olduğu kabul
edilmektedir.
• Güç sarf edilmeden öğrenilir

16. İŞLEMSEL BELLEK
•• Bir işin yapılmasındaki işlem basamaklarının sırasıyla
saklandığı yerdir.
•• Oluşumu zaman zaman alıcıdır.
•• Bir kez meydana geldiğinde güçlü bir kalıcılığa sahiptir.
•• Örneğin yüzmenin öğrenilmesi zaman alır ancak unutulmaz.
•• İşlem ne denli çok yinelenirse o denli doğal bir tepkiye
dönüşür.

18. TEŞEKKÜRLER