1. Τα ιταλικά είναι λατινογενής γλώσσα. Ανήκει στην οικογένεια των
ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και ομιλείται από περίπου 70 εκατομμύρια
ανθρώπους κυρίως στην Ιταλία. Η Επίσημη ιταλική συνυπάρχει στην Ιταλία μαζί
με έναν μεγάλο αριθμό νεο-λατινικών ιδιωμάτων και τοπικών διαλέκτων.
Η ελληνική γλώσσα είναι μια από τις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες και είναι η
επίσημη γλώσσα της Ελλάδος και της Κύπρου. Ανήκει επίσης στον βαλκανικό
γλωσσικό δεσμό.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΓΛΩΣΣΩΝ
O Β’ Αποικισμός των Ελλήνων (8ος-6ος αι. π.Χ.) φέρνει σε επαφή την ελληνική
γλώσσα με τις γλώσσες πολλών παραλιακών περιοχών της Ανατολικής (αλλά
και της Δυτικής) Μεσογείου (άλλων Ινδοευρωπαίων, όπως οι Ιταλικοί λαοί, οι
Κέλτες, λαοί ευρύτερου τμήματος της Μικράς Ασίας, ή Σημιτών, όπως οι
Αιγύπτιοι, οι Φοίνικες, οι Εβραίοι, ίσως ακόμη και Καυκάσιων, και άγνωστης
προέλευσης, όπως οι Ετρούσκοι).Οι επαφές οδηγούν σε διγλωσσία, τα
εμπορικά κέντρα της εποχής πρέπει να τα αντιληφθούμε ως πολυπολιτισμικά
και πολύγλωσσα – αλλά σε καμία περίπτωση ως ελληνόφωνα.
Η ελληνική γλώσσα έχει επηρεάσει σημαντικά τις άλλες γλώσσες, τόσο στην
πολιτική, όσο και στους επιστημονικούς όρους, στις τέχνες, στη φιλοσοφία, στο
θέατρο και γενικά σε τομείς στους οποίους είχε προηγηθεί κοινωνικά και, κατά
συνέπεια, γλωσσολογικά. Υπήρξε για μεγάλο διάστημα η lingua franca της
ανατολικής και δυτικής Μεσογείου και τα πρώτα χριστιανικά κείμενα γράφτηκαν
σε αυτήν. Οι Λατίνοι επηρεάστηκαν βαθύτατα από τα ελληνικά που ήταν
πλουσιότερη γλώσσα τότε και έτσι πολλά ελληνικά στοιχεία εντάχθηκαν σχεδόν
αυτούσια στα λατινικά, από τα οποία εν συνεχεία εντάχθηκαν και σε άλλες
συγγενείς προς τα λατινικά γλώσσες. Με την σειρά τους τα ελληνικά
επηρεάστηκαν κι αυτά από την γλώσσα λαών που κατέκτησαν την χώρα είτε
με πολέμους είτε οικονομικά, με αποτέλεσμα στην διάρκεια των αιώνων να
μπουν στο ελληνικό λεξιλόγιο λατινικές, ενετικές και τουρκικές λέξεις. Η
παραπάνω διαδικασία ονομάζεται αντιδάνειο.
Στη λατινική εισέρχεται μεγάλο πλήθος λέξεων: apotheca (< αποθήκη [δείτε
και παλιό άρθρο]), cathedra (< καθέδρα), cinnamomum (< κιννάμωμον),
cuberno (< κυβερνώ) [νομίζω πως το λατινικό ρήμα είναι guberno αλλά έτσι κι
αλλιώς αμφισβητείται αν πρόκειται για ελληνικό δάνειο], historia (< ιστορία), ma-
china (< δωρ. μαχανά [αττ. μηχανή]), nauta (< ναύτης), palma (< παλάμη),
philosophia (< φιλοσοφία), rheuma (< ρεύμα), schola (< σχολή) [> αγγλ. school
κτλ.], πρβ. και το brachium (< βραχίων), που έδωσε το βενετσ. brazzo (>
νεοελλ. μπράτσο, μια νεοελληνική λέξη που ανήκει στα αντιδάνεια).
Επίσης μέσω της μετάφρασης των θρησκευτικών κειμένων στη λατινική, το
θρησκευτικό της λεξιλόγιο επηρεάζεται: angelus (< άγγελος) [> αγγλ. angel],
apostolus (< απόστολος), episcopus (< επίσκοπος) [> αγγλ. bishop], martyr (<
μάρτυρ), propheta (< προφήτης) [> αγγλ. prophet], και από αυτό, όπως
φαίνεται, περνούν επίσης δάνεια σε άλλες γλώσσες.
2. Έτσι σήμερα η Δημοτική έχει πολλές κοινές λέξεις με την Ιταλική όπως
νεράντζι,νιτσεράδα,νουβέλα,νούμερο,νταραβέρι,ντελίριο,ντουέτο,vτοκουμέντο,
ντομάτα,ντούρος,όπερα,παπαράτσι,παντιέρα,παρασόλι,παρκάρω,πάρκο,πάσ
ο,πένα,πέργκολα,πετσέτα,πιάνο,πιάτο,πινέλο,πολυθρόνα,πόμολο,πόρτο,προ
βάρω κ.α.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΟΥΛΙΟΥ
ΑΡΓΥΡΩ ΚΟΛΟΤΟΥΡΟΥ
ΕΛΠΙΔΑ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΑΞΗ Γ1