เครดิตตามไฟล์

1. วิชาวิทยาศาสตรกายภาพชีวภาพ
โดย
ผูชวยศาสตราจารยพเยาว ยินดีสุข

2. เรื่องแสงอาทิตยและพลังงาน
พลังงานแสงอาทิตย เปนพลังงานตามธรรมชาติที่มีปริมาณมหาศาล และจัดเปนพลังงานที่สะอาดบริสุทธิ์
เพราะไมทําใหเกิดมลภาวะ เปนพลังงานที่นักวิทยาศาสตรใหความสนใจมากที่สุด เนื่องจากสามารถใชทดแทนพลังงาน
ปโตรเลียม และกาชธรรมชาติได
พลังงานที่โลกไดรับจากดวงอาทิตย พลังงานที่โลกไดรับจากดวงอาทิตยเฉลี่ยรายปเทากับ 1,353 วัตตตอ
ตารางเมตร ซึ่งคิดเปนปริมาณเพียง ของพลังงานทั้งหมดที่ดวงอาทิตยเปลงออกมา ผิวโลกบริเวณเสนศูนยสูตร
ไดรับแสงอาทิตยโดยตรงในแนวตั้งฉาก
การทดลองที่แสดงวาเราไดพลังงานจากแสงอาทิตย ใชแวนขยาย (เลนสนูน) รวมแสงอาทิตยใหตกลงหัวไมขีดไฟ
บริเวณที่เกิดการลุกไหม คือ จุดรวมแสงของเลนสนูน
ปรากฏการณเรือนกระจก (green house effect) เปนปรากฏการณที่อุณหภูมิของโลกสูงขึ้นเรื่อย ๆ
เนื่องจากกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ที่เกิดจากการเผาไหมของเชื้อเพลิงเขาสูบรรยากาศมากขึ้นและกาซนี้จะกั้น
พลังงานความรอนไมใหออกไปนอกโลกได
อิทธิพลของแสงอาทิตยตอสิ่งแวดลอม
อิทธิพลของแสงอาทิตยตอสิ่งแวดลอมบนผิวโลกโดยตรง
วัฎจักรของน้ํา คือ การหมุนเวียนของน้ํา
น้ําคาง คือ หยดน้ําเล็ก ๆ ที่เกาะอยูตามยอดหญาในเวลาเชา น้ําคางเกิดขึ้นเนื่องจากไอน้ําในอากาศเหนือ
พื้นดินกระทบกับอากาศเย็นพื้นดินแลวกลั่นตัวเปนละอองน้ําและรวมตัวกันเปนหยดน้ํา
จุดน้ําคาง คือ อุณหภูมิระดับหนึ่งที่ไอน้ําในอากาศกลั่นตัวเปนหยดน้ํา
หมอก คือ ละอองน้ําเล็ก ๆ ที่จับตัวเปนกลุมลอยอยูเหนือพื้น ซึ่งเกิดจากไอน้ําในอากาศที่เกิดในเวลากลางวัน
กลั่นตัวเปนละอองน้ํา เมื่ออุณหภูมิของอากาศลดต่ําลงในเวลากลางคืน หรือตอนเชามืดกอนพระอาทิตยขึ้น
ลม เกิดจากการเคลื่อนที่ของอากาศจากบริเวณที่มีความกดอากาศสูงไปยังบริเวณที่มีความกดอากาศต่ํา เชน
ลมบก ลมทะเล ลมพายุ
ลมบก เปนลมที่พัดจากชายฝงออกสูทะเลในเวลากลางคืน
การไหลเวียนของกระแสน้ํา การไหลเวียนของกระแสน้ําเกิดจากพื้นน้ําบริเวณเสนศูนยสูตรไดรับความรอน
จากดวงอาทิตยมากกวาบริเวณขั้วโลก จึงทําใหน้ําบริเวณเสนศูนยสูตรมีอุณหภูมิสูงกวา และขยายตัวไดมากกวา มีความ
หนาแนนนอยลงจึงลอยตัวสูงขึ้น น้ําบริเวณขั้วโลกที่มีอุณหภูมิต่ํากวามีความหนาแนนมากกวาไหลเขามาแทนที่
อิทธิพลของแสงอาทิตยตอสิ่งแวดลอมบนผิวโลกโดยทางออม แสงอาทิตยทําใหเปลือกโลกพังทลาย
เนื่องจากกระแสน้ํา และกระแสลม
ประโยชนของพลังงานแสงอาทิตย มนุษยนําพลังงานแสงอาทิตยมาใชประโยชนในดานตาง ๆ ดังนี้
การใชพลังงานแสงอาทิตยในกลองอบแหง แสงอาทิตยที่ตกกระทบกลองอบแหงทําใหอากาศภายในกลองมี
อุณหภูมิสูงขึ้น เปนผลทําใหน้ําในผักหรือในผลไมระเหยไป ผักและผลไมในกลองอบแหงจะแหงซึ่งเก็บไวไดนาน
การใชพลังงานแสงอาทิตยกลั่นน้ําทะเลใหจืด ประเทศที่ตองกลั่นน้ําทะเลใหเปนน้ําจืด เพื่อใชในการบริโภค
และอุปโภค คือ ฮองกง และสหรัฐอเมริกาที่เมืองซานดิเอโก

3. วิธีการกลั่น ความรอนจากแสงอาทิตยทําใหน้ํารอนขึ้น และระเหยกลายเปนไอไปกระทบกระจก ซึ่งมีอุณหภูมิ
ต่ํากวาไอน้ํา ทําใหไอน้ํากลั่นตัวรวมเปนหยดน้ํา ไหลลงไปตามความลาดเอียงของผิวกระจกออกไปตามรางน้ําสูทอและ
ภาชนะที่รอบรับ
การใชพลังงานแสงอาทิตยทําเตาสุริยะ เตาสุริยะใชกระจกเงาหรือโลหะสะทอนแสงทําเปนรูปทรงพาราโบลา
รับแสงอาทิตยที่สะทอนมารวมกันที่จุด ๆ หนึ่ง เรียก จุกโฟกัส ซึ่งเปนจุดที่แสงมีความเขมมากที่สุด และใหพลังงาน
สูงสุดสามารถนํามาใชประโยชนตาง ๆ ได
ผลิตเกลือ - เกลือสมุทร เปนเกลือที่ไดจากน้ําทะเล มีธาตุไอโอดีน
เซลลสุริยะ เปนเครื่องมือที่เปลี่ยนพลังงานแสงเปนพลังงานไฟฟา
การสังเคราะหดวยแสงของพืช เปนการเปลี่ยนพลังงานแสง เปนพลังงานเคมีดังสมการ คารบอนไดออกไชด + น้ํา
กลูโคส + น้ํา + ออกซิเจน
ผลของแสงอาทิตยตอสิ่งตาง ๆ มีดังนี้
1. ทําใหซิลเวอรโบรไมดที่ฉาบบนฟลมถายรูปเปลี่ยนเปนสีน้ําตามดํา
2. วิตามินซีเสื่อสภาพ
3. ทําใหสารละลายสีเขียวที่ไดจากปฏิกิริยาเคมีระหวางสารละลายเฟอริตแอมโมเนียมซิเครดกับโพแทสเซียม
เฮกชาไชยาโนเฟอเรตเปลี่ยนเปนสีน้ําเงิน
4. ทําใหไขมันใตผิวหนังเปลี่ยนเปนวิตามินดีได
5. ทําใหเมลานิลที่อยูใตผิวหนังเพิ่มมากขึ้นทําใหผิวคล้ํา
6. ทําใหเกิดโรคมะเร็งผิวหนัง
ปโตรเลียมน้ํามันดิบ เปนของเหลวที่มีสีดําคล้ํา ซึ่งเกิดจากการทับถมของอินทรียสาร ที่ถูกยอยสลายโดยแบคทีเรีย แลว
ทับถมอยูภายใตผิวโลกดวยอุณหภูมิ และความกดดันสูง เปนเวลานานนับลาน ๆ ป
น้ํามันปโตรเลียม หรือน้ํามันดิบยังใชประโยชนไมได เพราะมีสารประกอบไฮโดรคารบอนหลายชนิดซึ่งมีสมบัตร
แตกตางกันผสมอยู การแยกสารประกอบไฮโดรคารบอนออกจากกันตองใช ขบวนการกลั่นลําดับสวน โดยใชหลัก
สารประกอบมีจุดเดือดตางกัน ซึ่งพบวา สารที่มีจุดเดือดต่ํา จะถูกแยกออกมากอน และอยูสวนบนของหอกลั่น
ชื่อสวนตาง ๆ
จุดเดือด
0
C
สถานะ
จํานวนอะตอมของ
คารบอนในโมเลกุล
ประโยชน
กาซปโตรเลียม ต่ํากลา 40 กาซ C1 – C4 ใชเปนเชื้อเพลิงตามบาน
น้ํามันเบนซิน 40 - 180 ของเหลว C5 – C10 ใชเปนเชื้อเพลิงรถยนต
น้ํามันกาด 180 - 230 ของเหลว C11 – C12 ใชเปนเชื้อเพลิงเครื่องบิน
และใชจุดตะเกียง
น้ํามันดีเซล 230 - 305 ของเหลว C13 – C14 ใชเปนเชื้อเพลิงเครื่องยนตดีเซล
น้ํามันเตา 230 - 305 ของเหลว C15 – C17 ใชเปนเชื้อเพลิงในโรงไฟฟา และ
โรงงานอุตสาหกรรม
น้ํามันหลอลื่น 305 - 405 ของเหลว C18 – C25 ใชทําน้ํามันหลอลื่น
พาราฟน 405 - 515 ครึ่งแข็ง C26 – C38 ใชทําขี้ผึ้งพาราฟน และขี้ผึ้งวาสลิน
ยางมะตอย สูงกวา 515 ของแข็ง มากกวา C2a ใชราดถนน

4. การกําหนดคุณภาพของน้ํามันเบนซิน อาศัยหลักประสิทธิภาพในการทํางานของน้ํามันในเครื่องยนต
เชน น้ํามันที่มีสมบัติเหมือนไอโซออกเทนบริสุทธิ์ เรียกวา มีออกเทนนัมเบอรเปน 100
น้ํามันที่มีสมบัติเหมือนเฮปเทนบริสุทธิ์ เรียกวา มีออกเทนนัมเบอรเปน 0
และ น้ํามันที่มีไอโซออกเทนเปน 97% เฮปเทน 3 % เรียกวา ออกเทนนัมเบอร 97
เชื้อเพลิงชนิดตาง ๆ
- กาซธรรมชาติเหลว ประกอบดวย 2 สวนคือ สวนที่เปนไฮโดรคารบอนและสวนที่ไมใชไฮโดรคารบอน
- กาซปโตรเลียมเหลว (กาซหุงตม) ไดแก โพรเพน และบิวเทน
- ถานหิน มีลิกไนต ซันบิทูมินัส บิทูมินัส และแอนทราไซต
- ถานโคก ไดจากการกลั่นสลายผลิตไนต ไดสารคอนขางบริสุทธิ์ ไมคอยมีควัน
- ถานไม ไดจากการเผาไหมในที่ซึ่งไมใหอากาศเขา
- เมธิลแอลกฮอล (เมธานอล) ไดจากการกลั่นสลายไม
- เอธิลแอลกอฮอล (เอธานอล) ไดจากการหมักสารพวกคารโบไฮเดรต ดังสมการ
- น้ําตาล เอทิลแอลกอฮอล + คารบอนไดออกไซด
พลังงานนิวเคลียร เปนพลังงานที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงภายในนิวเคลียสของอะตอมของธาตุ
ธาตุ คือ สารที่ประกอบดวยอะตอมชนิดเดียวกัน
อะตอม คือ อนุภาคที่เล็กที่สุดของธาตุที่สามารถเขาทําปฏิกิริยาเคมี โดยไมแตกสลายเปนอนุภาคอื่น
สรางอะตอม ประกอบดวย
- โปรตอน (P)มีมวล 1.007 U เปนประจุ +
- นิวตรอน (N) มีมวล 1.008 u เปนกลาง
- อิเล็กตรอน (e)มีมวล 0.0005 u เปนประจุ - เล็กมากที่สุด
- เลขมวล (A) หมายถึง ตัวเลขที่แสดงจํานวนโปรตอนและนิวตรอน
- เลขอะตอม (Z) หมายถึง ตัวเลขที่แสดงจํานวนโปรตอน
- ไอโซโทป หมายถึง ธาตุชนิดเดียวกัน มีจํานวนโปรตอนเทากัน แตมีจํานวนนิวตรอนตางกัน
หรือ ธาตุชนิดเดียวกันมีเลขอะตอมเทากัน แตมีเลขมวลตางกัน
234 = เลขมวล = จํานวนโปรตอนกับนิวตรอน = A
H
92 = เลขอะตอม = จํานวนโปรตอน = Z
ธาตุที่เปนกลาง
จํานวนโปรตอน = จํานวนอิเล็กตรอน
สารกัมมันตรังสี หมายถึง ธาตุที่สามารถปลอยรังสีออกมา เนื่องจากธาตุนั้นไมอยูตัว จึงมีการเปลี่ยนแปลงภายใน
นิวเคลียสเพื่อใหธาตุอยูตัว เชน ยูเรเนียม เรเดียม ทอเรียม
ชนิดของรังสี
ชนิดของรังสี สัญลักษณ ประจุ ชนิดของอนุภาค วัสดุที่กั้นรังสีได
แอลฟา α บวก นิวเคลียสของซีเลียม กระดาษหนา 0.02 mm
บีทา β ลบ อิเลคตรอน ไมหนา 0.5 cm
แกมมา γ ไมมีประจุ คลื่นแมเหล็กไฟฟา คอนกรีตหนา ตะกั่วหนา
10 cm

5. การตรวจสอบรังสี ใชเครื่องมือ ตอไปนี้
1. ไกเกอรเคารเตอร บรรจุกาซ ภายใตความกดดันต่ํา กาซจะนําไฟฟาไดดี วงจรไฟฟาในเครื่องมือบอกวาแสง
ผานมากหรือนอย
2. แผนฟลม ภายในบรรจุฟลม ซึ่งจะมีรอยดําขาวปรากฏอยูเมื่อโตนรังสี
3. โดซิมิเตอร เปนเครื่องตรวจรังสีที่มีขนาดเล็กที่สุดคลายปากกา กอนใชตองประจุไฟฟาใหเต็มกอน เมื่อถูก
รังสี ประจุไฟฟาจะคอย ๆ หมดไป
ครึ่งชีวิต หมายถึง ระยะเวลาในการสลายตัวของธาตุกัมมันตรังสี จนลดเหลือครึ่งหนึ่งของปริมาณเดิมสารกัมมันตรังสี
ชนิดเดียวกันจะมีครึ่งชีวิตเทากันเสมอ
ปฏิกิริยานิวเคลียร เปนปฏิกิริยาที่เกิดบริเวณนิวเคลียสของอะตอม
ชนิดของปฏิกิริยา
1. ปฏิกิริยานิวเคลียรฟชชั่น (Fission) เกิดจากการยิงนิวตรอนเขาไปในนิวเคลียสของธาตุหนัก หรือเปน
ปฏิกิริยาที่เกิดจากการแตกตัวของอะตอมภายในนิวเคลียสของธาตุขนาดใหญกลายเปนธาตุขนาดกลาง หรือขนาดเล็ก
แลวสลายใหพลังงานมากมายมหาศาล เชน ปฏิกิริยาลูกโซที่เกิดบนโลก โดย ยูเรเนียม 1 กรัมใหพลังงาน 8 x 109
จูล
เครื่องปฏิกรณปรมาณู เครื่องที่ใชผลิตพลังงานนิวเคลียร และสามารถควบคุมการเกิดปฏิกิริยาลูกโซไดโดยใช
U- 235 เปนเชื้อเพลิง กราไฟตลดความเร็วของนิวตรอน แคดเมียมควบคุมการปฏิกิริยาโดยดูดนิวตรอนไว
2. ปฏิกิริยานิวเคลียรฟวชั่น (Fusion) เปนปฏิกิริยาที่เกิดจากนิวเคลียสของธาตุเบา หลอมตัวกันไดนิวเคลียส
ของธาตุหนัก หรือเปนปฏิกิริยาที่เกิดจากการรวมตัวของอะตอมของธาตุขนาดกลาง และขนาดเล็กกลายเปนธาตุขนาด
ใหญแลวใหพลังงานมากมายมหาศาล เชน ปฏิกิริยาที่เกิดบนดวงอาทิตย ซึ่งไดจาการรวมตัวของนิวเคลียสของไฮโดรเจน
สี่ตัวกลายเปนนิวเคลียสของฮีเลียมหนึ่งตัว โดยที่ไฮโดรเจน 1 กรัม ใหพลังงาน 6.48 x 1011
จูล (Joule)
พลังงานที่ไดจากแหลงพลังงานธรรมชาติ มีพลังงานจากลม พลังงานจากน้ํา พลังงานความรอนใตพิภพ
พลังงานกาซชีวภาพและพลังงานจากแสงอาทิตยซึ่งเก็บสะสมไวบนโลกมนุษยในรูปของพลังงานเคมีในอาหารและ
เชื้อเพลิง

6. โลกแหงแสงสี
ดวงอาทิตย เปนแหลงกําเนิดแสงจากธรรมชาติที่สําคัญที่สุด
แสงอาทิตย มองดวยตาเปลาเรียกวา แสงขาว
การกระจายแสง คือ การที่แสงขาวผานปริซึมแลว แยกออกเปนแสงสีตาง ๆ ที่ตอเนื่องกัน
แสงอาทิตยผานปริซึม 1 อัน จะแยกเปนแสงสี 7 สีตอเนื่องกันคือ มวง คราม น้ําเงิน เขียว เหลือง แสด และแดง
แสงอาทิตยผานปริซึม 2 อันที่วางกลับหัวกันจะได แสงขาวเหมือนเดิม
ตัวกลางมี 3 ชนิด
1. ตัวกลางโปรงใส ยอมใหแสงผานมากที่สุด เชน เลนส ปริซึม กระจกใส
2. ตัวกลางโปรงแสง ยอมใหแสงผานเล็กนอย เชน กระจกฝา พลาสติกขุน
3. ตัวกลางทึบแสง ไมยอมใหแสงผานไปไดเลย เชน ไม เหล็ก
การเขียนทางเดินของแสงผานวัตถุโปรงใสที่มีความหนาแนนไมเทากัน
1. เมื่อแสงผานจากตัวกลาง หนาแนนนอย ไปยังตัวกลาง หนาแนนมาก ลําแสงจะหักเห เขาหาเสนปกติ
2. เมื่อแสงผานจากตัวกลาง หนาแนนมาก ไปยังตัวกลาง หนาแนนนอย ลําแสงจะเบนออกจากเสนปกติ
3. เมื่อแสงผานตัวกลางโปรงใส โดยลําแสงตั้งฉากกับตัวกลางจะไมเกิดการหักเหของแสงโดยแสงจะทะลุผาน
ไปเลย
มุมวิกฤต หมายถึง มุมตกกระทบที่ทําใหมุมหักเหกาง 900
หรือมุมตกกระทบที่ทําใหลําแสงหักเหทาบผิว
รอยตอของตัวกลางพอดีลําแสงจะตองผานตัวกลางหนาแนนมาก ไปยังตัวกลางหนาแนนนอยกวาเทานั้น
การสะทอนกลับหมด หมายถึง การที่แสงสะทอนกลับภายในตัวกลางเดินทั้งหมดไมผานไปยังตัวกลางที่สอง
เนื่องจากแสงผานจากตัวกลางที่มีความหนาแนนมากกวาไปยังตัวกลางที่มีความหนาแนนนอยวาโดยทํามุมตกกระทบโต
กวามุมวิกฤต
ดัชนีหักเหของแสง หมายถึง สมบัติเฉพาะตัวอยางหนึ่งของสารที่ทําใหลําแสงเกิดการหักเหเมื่อลําแสงผาน
ตัวกลางที่มีคาดัชนีหักเหตางกัน
สารที่มีความหนาแนนมากจะมีคาดัชนีหักเหมาก สารที่มีคาความหนาแนนนอย จะมีคาดัชนีหักเหนอย
ปรากฏการณทางธรรมชาติของแสง เกิดจากการหักเห, การสะทอนกลับและการสะทอนกลับหมดของแสง
รุง เปนปรากฏการณที่เกิดขึ้นบนทองฟาดานตรงขามกับดวงอาทิตยหลังฝนตกใหม ๆ ซึ่งมีสีเหมือนสีใน
สเปกตรัมของแสงอาทิตย
รุง มี 2 ชนิด คือ
1. รุงตัวลาง (รุงปฐมภูมิ)
- ลําแสงเขาทางดานบนของหยดน้ํา
- ลําแสงหักเห 2 ครั้ง
- สะทอนกลับหยด 1 ครั้ง
2. รุงตัวบน (รุงทุติยภูมิ)
- ลําแสงเขาทางดานลางของหยดน้ํา
- ลําแสงหักเห 2 ครั้ง
- สะทอนกลับหมด 2 ครั้ง

7. พระอาทิตยทรงกลดหรือดวงจันทรทรงกลด เกิดขึ้นเนื่องจากบริเวณที่เย็นจัดภายในเมฆมีผลึกน้ําแข็งเรียงตัว
ตามแนวเสนโคงของวงกลมรอบ ๆ ดวงอาทิตยหรือดวงจันทร เมื่อแสงขาวตกกระทบผลึกน้ําแข็งจะเกิดการหักเหภายใน
ผลึกเกิดการสะทอนกลับหมด และหักเหออกสูบรรยากาศภายนอกทํามุมพอเหมาะกับนัยนตา จึงเห็นเปนวงแหวนแถบ
แสงสีตาง ๆ หรือเห็นเปนสีขาวรอบดวงอาทิตยหรือดวงจันทร
การกระเจิง เปนปรากฏการณที่แสงสองมากระทบกับอนุภาคขนาดเล็กในบรรยากาศแลวเกิดการกระจายแสง
ออกมาจากอนุภาคนั้นโดยรอบ แสงที่มีความยาวคลื่นสั้นกระเจิงไดดีกวาแสงที่มีความยาวคลื่นยาว
ภาพลวงตา (มิราจ) เกิดในชวงเวลาที่ผิวถนนไดรับความรอนจากดวงอาทิตยมากที่สุดความรอนจากดวง
อาทิตยจะถายเทใหอากาศบริเวณที่อยูใกลผิวถนน เมื่ออากาศไดรับความรอนจะขยายตัวลอยสูงขึ้น ทําใหอากาศใกลผิว
ถนนบางลง และมีดัชนีหักเหนอยกวาอากาศที่อยูเหนือขึ้นไป ลําแสงตกกระทบชั้นอากาศดวยมุมที่โตกวามุมวิกฤตจึง
สะทอนหลับหมด ทําใหเห็นอากาศลอยเปนชั้น ๆ เหนือถนนคลายน้ําหรือน้ํามันนองพื้น
ปรากฏการณแสงโพลาไรซ หมายถึง ปรากฏการณที่เห็นแสงสะทอนระยิบระยับ
โพลารอยด เปนแผนกรองแสงที่มีลักษณะพิเศษชนิดหนึ่งที่ผลิตจากการผสมพลาสติกเหลวกับสารเคมีไอโอโด
ควินินซัลเฟต โดยทําใหสารนี้เรียงตัวเปนแถวขนานไปในทิศทางเดียว ชองวางระหวางโมเลกุลจึงมีทิศทางเดียว แสงจึง
ทะลุผานไดทิศทางเดียว
แสงโพลาไรซ คือแสงที่ทะลุผานแผนโพลารอยดไดเพียงทิศทางเดียว ทําใหความเขมของแสงเหลือประมาณ
ครึ่งหนึ่งของความเขมเดิม
ทัศนูปกรณ ไดแก แวนขยาย กลองโทรทัศน เครื่องฉายภาพหนึ่งขามศีรษะ และเครื่องฉายภาพยนตร
ภาพ คือ สิ่งที่ปรากฏแกสายตาเรา เนื่องจากแสงจากวัตถุสะทอนเขาสูเราทําใหเห็นภาพปรากฏขึ้น
ภาพจริง คือภาพที่เกิดจากรังสีของแสงตัดกันจริง เอาฉากมารับได
ภาพเสมือน คือ ภาพที่เกิดจากรังสีของแสงเสมือนตัดกัน เอาฉากมารับไมได
ภาพที่เกิดจากเลนสนูน
1. ภาพจริง - เปนจุด
- ขนาดเล็กกวาวัตถุ
- ขนาดเทาวัตถุ
- ขนาดใหญกวาวัตถุ
2. ภาพเสมือน - ขนาดใหญกวาวัตถุเทานั้น
ภาพที่เกิดจากเลนสเวา
เกิดภาพเสมือนขนาดเล็กกวาวัตถุเทานั้น
กลองถายรูป ใชเลนสนูน ทําใหเกิดภาพจริงหัวกลับขนาดเล็กกวาวัตถุบนฟลมสวนสําคัญของกลองถายรูป มี
ดังนี้
- เลนสหนากลอง เปนเลนสนูนรวมแสงจากวัตถุไปปรากฏชัดบนฉาก
- ตัวกลอง ทําหนาที่ปองกันแสงจากภายนอกเขาไปโดนฟลม
- ไดอะแฟรม ทําหนาที่ควบคุมปริมาณแสงที่ตกบนที่ฟลม
- ชัตเตอร ทําหนาที่ปดเปดหนากลอง ควบคุมเวลาที่แสงจากบนฟลม
- ฟลม ทําหนาที่เปนฉากสําหรับบันทึกภาพ
- แฟลช ทําหนาที่ชวยเพิ่มแสงสวางใหเหมาะสม แฟลชมี 2 ชนิด แฟลชหลอด และแฟลชอิเล็กทรอนิกส

8. กลองถายรูปอยางงาย ประกอบดวย
- กลองทึบแสง - ปองกันแสงจากภายนอกไมเขาไปรบกวนภาพบนฉาก
- เลนสนูน – ทําหนาที่รวมแสงใหภาพของวัตถุไปปรากฏบนฟลมพอดี
- ฟลม – เปนกระดาษแอมโมเนีย ทําหนาที่เปนฟลม และกระดาษอัดภาพ
การผสมแสง คือ การนําเอาแสงที่มีสีไปรวมบนฉากสีขาวจะไดแสงสีใหม
แสงสีปฐมภูมิ คือ แสงสีที่ไมไดเกิดจากการผสม ไดแก สีแดง สีเขียว และสีน้ําเงิน
แสงสีทุติยภูมิ คือ แสงสีที่ไดจากการนําแสงสีปฐมมิมาผสมกันบนฉากสีขาว
แสงสีเดิมเต็ม คือ คูของแสงสีที่ผสมกันแลวไดสีขาว
นัยนตาและการเห็นภาพ สวนประกอบของนัยนตามีดังนี้
- สเคลอรา เยื่อชั้นนอกมีคอรเนีย
- คอรอยด เยื่อชั้นกลางมีเลือดและรงวัตถุ มีมานตาและพิวพิล
- เรตินา เยื่อชั้นในสุด มีเซลลรูปแทงและรูปกรวย
- โฟเวีย อยูบริเวณเรตินา รับภาพไดชัดเจนที่สุด
- จุดบอด รับภาพไมไดเลย เพราะไมมีเซลลรับแสง
- กระจกตา รับและใหแสงผานเขาสูภายใน
- มานตา ควบคุมปริมาณแสงใหพอเหมาะที่จะผานไปสูเลนสตา
- พิวพิล เปนชองใหแสงผานไปสูเลนสตา
- เลนส เปนเลนสนูนยึดหยุนได ทําหนาที่โฟกัสภาพ
การบอดสี คือการเห็นสีที่ผิดไปจากความจริง เนื่องจากเซลลรูปกรวยทํางานผิดปกติ
การเห็นภาพติดตา หมายถึง ความรูสึกในการเห็นภาพลางอยูในสมองไดชั่วขณะทั้ง ๆ ที่ไมมีภาพของวัตถุนั้น
อยูบนจอตาแลว
คนสายตาสั้น คือคนที่มองวัตถุไดชัดเจนในระยะใกลกวา 25 cm เกิดเนื่องจากกระบอกตายาวเกินไป หรือ
เลนสตาปองเกินไป
คนสายตายาว คือ คนที่มองวัตถุไดชัดเจนในระยะไกลกวา 25 cm เกิดเนื่องจากกระบอกตาสั้นเกินไป หรือ
เลนสตาแฟนเกินไป
สายตาเลียง เกิดจากความโคงของกระจกตาหรือเลนสไมเปนผิวของทรงกลม ทําใหมองเห็นวัตถุชัดเพียงแนว
เดียว

9. สีสรรพ
สี หมายถึง ความรูสึกในการมองเห็น เพราะคลื่นแสงในแถบสีมากระตุนประสาทนัยนตา
การมองเห็นสีของวัตถุเกิดขึ้นเนื่องจากแสงตกระทบวัตถุทึบแสง และสะทอนมาเขานัยนตา หรือแสงทะลุผาน
วัตถุโปรงใสหรือวัตถุโปรงแสงแลวมาเขาตา
สีของวัตถุ
1. วัตถุทึบแสง - วัตถุสีขาว สะทอนแสงทุกสีมาเวาตา
- วัตถุสีดํา ดูดกลั่นทุกแสงสี
- วัตถุสีตาง ๆ วัตถุใดก็ตามจะสะทอนสีนั้น ดูดกลืนสีอื่น
2. วัตถุโปรงใสและวัตถุโปรงแสง ยอมใหแสงสีเหมือนวัตถุผานมากที่สุด
การผสมตัวสี คือ การนําตัวสีตางสีมาผสมกันจะไดสีใหม ซึ่งแตกตางจากสีเดิม หรือเปนการลดปริมาณแสงสี
จะไดสีใหมที่เขมกวาเดิม
ตัวสีปฐมภูมิ คือ สีที่ไมไดเกิดจากการผสม เชน แดงมวง เหลือง น้ําเงินเขียว
ตัวสีทุติยภูมิ คือ สีที่ไดจาการนําตัวสีปฐมภูมิผสมกัน เชน
แดงมวง + เหลือง แดง
แดงมวง + น้ําเงินเขียว น้ําเงิน
เหลือง + น้ําเงินเขียว เขียว
ตัวสีเดิมเต็ม คือ คูที่ผสมกันแลวไดสีดํา เชน
แดงมวง + เขียว ดํา
เหลือง + น้ําเงิน ดํา
แดง + น้ําเงินเขียว ดํา
แดงมวง + เหลือง + น้ําเงินเขียว ดํา
การมองเห็นสีของวัตถุ การเห็นสีผสมของตัวสีในวัตถุได เนื่องจากนัยนตาเรามีเซลลรับแสงที่ไวตอแสงสี 3 สี
คือ ไวตอสีแดง ไวตอสีเขียว และไวตอสีน้ําเงิน
ฟลมสี คือ ฟลมที่ใชบันทึกภาพสี มี 2 ชนิดคือ
1. ฟลมสีชนิดเนกาทีฟ คือ ฟลมที่บันทึกภาพแนะนําไปผานกระบวนการลางฟลมแลว จะมีลักษณะโปรงใสสี
ตาง ๆ ที่เปนสีเติมเต็มกับสีของวัตถุ
2. ฟลมสีชนิดโพสิทีฟ คือ ฟลมที่บันทึกภาพ และนําไปผานกระบวนการลางแลวจะมีลักษณะโปรงใสสีตาง ๆ
ที่เปนเดียวกับสีวัตถุ
ความไวแสงของฟลม ขึ้นกับลักษณะและผลึกเกลือเงิน ผลึกเล็ก – ไวแสงสูง ถายในที่มีแสงมาก ภาพคมชัด
มากกวา ผลึกใหญ – ไวแสงต่ํา ถายในที่มีแสงนอย ภาพคมชัดนอยกวา
การถายภาพเคลื่อนไหวเร็ว ใชฟลมไวแสงสูง ถายภาพเคลื่อนไหวชา ใชฟลมที่มีคาความไวแสงต่ํา
สีสังเคราะห เปนสีที่ไดจากฏิติริยาเคมีระหวางสารเคมีบางชนิด ตัวอยาง เชน
โพแทสเซียมไอโอโดด + เลกไนเตรด เหลือง
คอปเปอร (II) ซัลเฟต + ไฮโดรเจนซัลไฟด ดํา

10. แยกสีโดยวิธีโครมาโตกราฟฟ คือ การแยกตัวสีที่เปนองคประกอบของสีโดยอาศัยสมบัติการละลายและการ
ดูดซึมของสาร
สีเคลือบผิว เคลือบเพื่อ
1) ใหเกิดความสวยงาม 2) ปองกันพื้นผิววัตถุ
3) เปนเครื่องหมายหรือสัญลักษณตาง ๆ 4) ใชงานดานศิลปะ
สวนประกอบของสีเคลือบผิว
1. ผงสี เปนสวนประกอบที่ทําใหเกิดสี ไมละลายในตัวยึดเกาะและตัวทําละลายสมบัติพิเศษ คือ ทําหนาที่
ดานทานการผุกรอน ชวยใหแทนไฟและทําใหเกิดเงา
2. ตัวยึดเกาะ จะเกาะแนนกับพื้นผิวโดยยึดผงสีไวในตัวยึดเกาะ
สมบัติที่สําคัญ คือ ทําใหเกิดเงา ความแข็ง ทนตอสิ่งแวดลอม
3. ตัวทําละลาย เปนของเหลวที่ใสในสีเพื่อผสมผงสีกับตัวยึดเกาะ
4. สารเติมเต็ม ใสในสี เพื่อใหผิวเรียบ ไมเกิดฟอง ปองกันเชื้อรา ทึบแสง
ชนิดของสีเคลือบผิว แบงโดยใชตัวทําละลายเปนเกณฑ แบงไดเปน สีน้ํา ใชน้ําเปนตัวทําละลาย สีน้ําที่ใช
ทาอาคารบานเรือน เรียก สีพลาสติก สีน้ํามัน ใชน้ํามันเปนตัวทําละลาย นิยมใชเอทานอล, ทินเนอร , น้ํามันสน
โรคที่เกิดจากสีทา โรคพิษสารตะกั่ว ระดับความเปนพิษของตะกั่วในผูใหญประมาณ 80 ไมโครกรัมในเลือด
100 cc ในเด็ก 40 ไมโครกรัมตอเลือด 100 cc
อาการ เวียนศีรษะ เบื่ออาหาร คลื่นไส อาเจียน รางกายออนเพลีย เหนื่อยงาย
กรรมวิธีในการยอมผา
1. การยอมโดนตรง ทําไดโดยจุมผาลงในสารละลายสี ขณะยอมนิยมใสโซเดียมคลอไรด หรือโซเดียมซัลเฟต
ลงไปเพื่อใหสียอมติดเสนใยดีสม่ําเสมอทนนาน
2. การยอมโดยใชสารมอรแดนท ทําไดโดยนําผาไปตนกับสารมอรแดนท เกิดตะกอนแทรกซึมไปจับเสนใย
ผา เมื่อนําไปยอม สียอมจะจับติดกับมอรแดนทไดดี
สิ่งที่ควรกระทํากรอนการยอมผา
1. ทําใหผาสะอาด ปราศจากไขมันและสิ่งสกปรกอื่น ๆ โดยนําไปตมกับโซเดียมคารบอเนต
2. ทําใหผาขาว โดยนําไปแชในสารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรด

11. ไฟฟาและเครื่องอํานวยความสะดวก
เซลลไฟฟาเคมี
ชนิดของเซลล ขั้วไฟฟา (electrode)
สารละลายนําไฟฟา
(electrolyte)
1. เซลลชนิดประจุใหม ขั้วบวก - กราไฟต แอมโมเนียมคลอไรดเปยก
ไมได ขั้วลบ - กลองสังกะสี
(ถานไฟฉาย)
2. เซลลชนิดประจุใหมได ขั้วบวก – นิกเกิลออกไซด โพแทสเซียมไฮดรอกไซด
ขั้วลบ - แคดเมียม
3. เซลลเชื้อเพลิง ขั้วบวก – คารบอน โพแทสเซี่ยมไฮดรอกไซด
ขั้วลบ - คารบอน
เซลลสุริยะ
เซลลสุริยะ ประกอบดวย แผนสารกึ่งตัวนํา 2 ชั้น คือ
ชั้นบน เปนซิลิกอน เจือดวยฟอสฟอรัส
ชั้นลาง เปนซิลิกอนเจือดวยบอรอน
กระแสไฟฟาที่ไดรับจากเซลลสุริยะ แปรผันโดยตรงกับความเขมของแสงที่ตกกระทบ
กระแสไฟฟาเหนี่ยวนํา เกิดจาก
1. แมเหล็กเคลื่อนที่เขาหรือออกจากขดลวด
2. ขดลวดเคลื่อนที่เขาหรือออกจากแทงแมเหล็ก
3. ขดลวดหมุนตัดเสนแรงแมเหล็ก
กระแสไฟฟาเหนี่ยวนําจะมากหรือนอย ขึ้นอยูกับ
1. ความแรงของแมเหล็ก
2. จํานวนรอบของขดลวด
3. ความเร็วในการเคลื่อนที่
การผลิตพลังงานไฟฟาสําหรับชุมชน
1. โรงไฟฟาพลังน้ํา
ศักย จลน กล ไฟฟา
2. โรงไฟฟาพลังงานรอน
เชื้อเพลิง ความรอน น้ํา ไอน้ํา แรงดัน กังหันไดนาโมไฟฟา
3. โรงไฟฟากังหันกาซ
กาซรอน ความดันสูง กังหันไดนาโม ไฟฟา
4. โรงไฟฟาพลังความรอนรวม
กาซเสีย น้ํา ไอน้ํา แรงดัน กังหันไดนาโมไฟฟา

12. 5. โรงไฟฟาดีเซล
เชื้อเพลิง + อากาศ ระเบิด ลูกสูบเคลื่อนที่ กังหันไดนาโม ไฟฟา
6. โรงไฟฟานิวเคลียร
ปฏิกิริยานิวเคลียร ความรอน น้ํา ไอน้ํา กังหันใดนาโม ไฟฟา
การสงพลังงานไฟฟา
โรงไฟฟา หมอแปลงขึ้น สายสงไฟฟาแรงสูง
หมอแปลงลง
หมอแปลงลง
ผูใชไฟ สายสงแรงต่ํา หมอแปลงลง
หมอแปลง - ใชเฉพาะกระแสสลับเทานั้น
- สงผานพลังงานไฟฟาจากวงจรหนึ่งไปยังอีกวงจรหนึ่งไดอยางมีประสิทธิภาพ
- สามารถเพิ่มหรือลดความตางศักยได
หมอแปลงขึ้น
หมอแปลง
หมอแปลงลง
อุปกรณในวงจรไฟ
1. สะพานไฟ
2. ฟวส - เปนอุปกรณไฟฟาที่ชวยใหเกิดความปลอดภัยแตทรัพยสน
- ทําดวยโลหะผสมที่มีจุดหลอมเหลวต่ํา
3. สวิตซ
4. เตาเสียบและเตารับ
เครื่องไฟฟา เปนเครื่องมือที่มีการเปลี่ยนแปลงพลังงานไฟฟาเปนพลังงานรูปอื่น
เครื่องใชไฟฟาที่ใหพลังงานแสงสวาง
- หลอดไฟธรรมดา ไสหลอดทําดวยทังสเตน
ภายในบรรจุกาซเฉื่อย
- หลอดวาวแสง ภายในบรรจุไอปรอท ผิวดานในฉาบดวยสารวาวแสง ที่ขั้วทั้งสอง
มีไสหลอด

13. อุปกรณในวงจรหลอดวาวแสง มีสตารเตอรและบัลลาสต
การทํางานของสตารตเตอร เมื่อเปดสวิตซ กระแสไฟฟาจะไหลจากแผนโลหะคู ผานกาซอารกอนไปยังโลหะ
ตัวนําที่ปลายอีกขางหนึ่ง ขณะที่กระแสไฟฟาผานกาซอารกอนจะมีประกายไฟเกิดขึ้น ทําใหโลหะคูรอน และโคงงอมาแตะ
กับอีกขั้วหนึ่งไดกระแสผานขั้ว โดยไมตองผานกาซอารกอนความรอนบนโลหะคูลดลงจนขั้วทั้งสองแยกออกจากกัน
แบลลัสต ทําหนาที่เพิ่มความตางศักย เพื่อใหหลอดเรืองแสงติดในตอนแรก และทําหนาที่ควบคุมกระแสไฟฟา
ในหลอดใหมีปริมาณพอดี โดยการเหนี่ยวนํากระแสไฟฟามาตานหรือเสริม เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงกระแสไฟฟาที่ผาน
ระหวางขั้วทั้งสองของหลอด
เครื่องใชไฟฟาที่ใหพลังงานความรอน
เครื่องไฟฟานี้ตองใชลวดตานทานที่มีสมบัติเฉพาะ คือ ใหความรอนมาก เร็ว และมีจุดหลอมเหลวสูง
ความรอนที่เกิดจะมากหรือนอยขั้นกับ - ปริมาณกระแสไฟฟาที่ไหล
- ความตานทาน
- เวลาที่ผานไป

14. รังสีที่เรามองไมเห็น
ดวงอาทิตย เปนแหลงกําเนิดรังสีตามธรรมชาติหลายชนิด ทั้งที่มองเห็นและมองไมเห็น
รังสีที่มองเห็น หมายถึงรังสีจากดวงอาทิตยที่ประสาทตารับรูไดหรือแสงขาวที่ประกอบดวย แสงสี 7 สี
ไดแก สีมวง สีคราม สีน้ําเงิน สีเขียว สีเหลือง สีแสด และสีแดง แสงสีเหลานี้มีความยาวคลื่นอยูในชวง
4 x 10-7
- 7 x 10-7
เมตร ตามลําดับ
รังสีที่มองไมเห็น หมายถึง รังสีจากดวงอาทิตยที่ประสาทตารับรูไมได ไดแก รังสีอัลตราไวโอเล็ต
รังสีเอกซ รังสีแกมมา รังสีอินฟราเรด และคลื่นวิทยุ รังสีเหลานี้มีความถี่มากหรือนอยกวาแสงขาว
ความถี่ของคลื่น (frequency) คือจํานวนลูกคลื่นที่เคลื่อนที่ผานจุดๆ หนึ่งไปในเวลา 1 วินาที
หนวยความถี่ของคลื่น คือ รอบตอวินาที หรือ เฮิรตซ
ความเร็วของคลื่น = ความถี่ของคลื่น x ความยาวของคลื่น
V = ƒλ
รังสีอัลตราไวโอเล็ต เกิดจาก - ดวงอาทิตย
- มนุษยประดิษฐขึ้นในหลอดเรืองแสงและหลอดรังสีอัลตราไวโอเล็ต
คุณสมบัติของรังสีอัลตราไวโอเล็ต
1. ทําใหสารวาวแสงเกิดการเรืองแสงขึ้น
2. ทําใหสารเคมีบางชนิดเกิดการเปลี่ยนแปลงไป
3. สามารถทุลุผานสิ่งกีดขวางบางชนิดได
ประโยชนของรังสีอัลตราไวโอเล็ต
1. ใชในการพิสูจนเอกสาร ตรวจสอบลายเซ็น
2. ชวยใหรางกายสังเคราะหวิตามินดี
3. ใชฆาเชื้อโรคในทางการแพทย
4. ใชตรวจสอบคุณภาพอาหาร
รังสีเอกซ - ดวงอาทิตย
- โทรทัศน
- หลอดรังสีเอกซ
เมื่อเผาไสหลอดซึ่งเปนขั้วลบจนรอนแดง electron จะหลุดจากไสหลอดและวิ่งไปชนขั้วบวกซึ่งทําดวย
ทังสเตน เมื่อ electron ที่มีพลังงานสูงมาก มาชนกับโลหะทังสเตน ทําใหเกิดรังสี x
สารที่สามารถกั้นรังสี x ได ทอง ตะกั่ว เงิน ทองแดง อะลูมิเนียม น้ํา
ประโยชนของรังสี x - ชวยวินิจฉัยโรค :- มะเร็ง, เนื้องอก, กระดูกหัก, วัณโรค,
กระเพาะอาหารเปนแผล, ความผิดปกติของรากฟน
- ใชตรวจหายราว รอยรั่วหรือรูโพรงในแผนโลหะ
โทษของรังสี x - ทําใหเกิดโรคมะเร็ง เพราะขณะที่รังสี x ผานรางกาย จะถายเทพลังงาน
ใหกับเซลล ตลอดทางที่รังสี x ผาน ซึ่งอาจทําใหเซลลเหลานั้น

15. คลื่นวิทยุ
เสื่อมสภาพไปหรือเซลลอาจตายได ขึ้นกับความเขมของรังสี
รังสีแกมมา - คลื่นแมเหล็กไฟฟา
- ความถี่ 1010
– 1022
HZ
- ไดจากการแผรังสีของธาตุกัมมันตรังสี มนุษยผลิตรังสี δ จากธาตุ
กัมมันตรังสีที่มนุษยประดิษฐขึ้น
- ใชแทน X-ray ในการรักษาโรคมะเร็ง
- ใชในการถนอมอาหาร และใชปรับปรุงพันธุพืช
- ไมเบี่ยงเบนในสนามแมเหล็กไฟฟา
- ทะลุทะลวงผานวัตถุไดมากที่สุด
- เกิดปฏิกิริยากับสารเคมีในฟลมถายรูป
รังสีอินฟราเรด - ใหพลังงานความรอน (รางกายรับรูได)
แหลงกําเนิด - ดวงอาทิตย
- วัตถุที่รอนทุกชนิด
ประโยชน - ฉายรังสีอินฟราเรดไปบนวัตถุที่แสงผานไมได ทําใหภายในวัตถุรอน
- ใชรักษาโรคผิวหนังบางชนิด, รักษากลามเนื้อแพลง
- ใชฟกไข
- ใชอบสีรถยนตหลังพน ชวยใหสีแหง อยางสม่ําเสมอ
- ใชฟลมอินฟราเรดถายภาพเพื่อคนหาสัตวในที่มืด
- ใชถายภาพของโครงการสํารวจทรัพยากรธรรมชาติทางดาวเทียม
- ใชอบยางอาหาร
- ใชตรวจหาวัตถุไวไฟและน้ํามัน
- ชวยทําใหโลกมีอุณหภูมิเหมาะสมที่สิ่งมีชีวิตจะดํารงชีวิตได
- คลื่นแมเหล็กไฟฟาที่มีความยาวคลื่นมากกวารังสีอินฟราเรด
- เคลื่อนที่จากจุดหนึ่งไปสูอีกจุดหนึ่งโดยการแผรังสี และเคลื่อนที่ดวย
ความเร็ว 3 x 106
เมตร/วินาที
- ไมสามารถทะลุผานโลหะหรือสิ่งกีดขวางขนาดใหญ แตเคลื่อนยายไปบนพื้น
ผิวสัมผัสของสิ่งกีดขวางได
- ไฮนริช รูคอลฟ เฮิรตซ เปนคนแรกที่คนพบคลื่นวิทยุ จากเครื่องมือที่มี
ขดลวด 2 ขด ซึ่งทําหนาที่เปนเครื่องสงและเครื่องรับ
การผสมสัญญาณ (การผสมคลื่น) คือ การนําคลื่นความถี่เสียงซึ่งเปนสัญญาณไฟฟาของคลื่นเสียงผสม
คลื่นวิทยุหรือคลื่นพาหนะ ซึ่งเปนคลื่นแมเหล็กไฟฟาที่มีความถี่เทากับ 104
– 1010
เฮิรตซ สัญญาณที่ผสมแลวจะมี
แอมปลิจูดหรือความถี่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
การผสมสัญญาณมี 2 ระบบ คือ

16. 1. การผสมสัญญาณระบบเอเอ็ม (Amplitude Modulation : A.M.)
เปนการผสมสัญญาณที่ทําให Amplitude ของสัญญาณไฟฟาเปลี่ยนไป แตความถี่คงที่
2. การผสมสัญญาณระบบ เอฟ เอ็ม (Frequency Modulation : F.M.)
เปนการผสมสัญญาณที่ทําให Frequency ของสัญญาณไฟฟาเปลี่ยนไปแต Amplitude คงที่
เหตุใดสัญญาณคลื่นวิทยุจากสถานีตางๆ จึงไมปะปนกัน
- สถานีวิทยุแตละสถานีกระจาย ดวยความถี่ตางกัน
- สํานักงานบริหารความถี่วิทยุ กรมไปรษณียโทรเลข กําหนดให
สถานีวิทยุระบบ เอ. เอ็ม แตละสถานีมีความถี่ตางกัน 9 KHz
สถานีวิทยุระบบ เอฟ. เอ็ม แตละสถานีมีความถี่ตางกัน 250 KHz
- เครื่องสงวิทยุมีความกวางของแถบความถี่ ระบบ เอ.เอ็ม กวาง 9 KHz ระบบเอฟ. เอ็ม
กวาง 180 KHz
การสงภาพไปกับคลื่นวิทยุ
การสงภาพไปกับคลื่นวิทยุอาศัยหลักการเปลี่ยนภาพใหเปนสัญญาณไฟฟาของภาพ แลวสงไปกับคลื่นวิทยุ
ภาพ เกิดจากจุดที่มีขนาดและความเขมของสีตางๆ มาตอเรียงกัน จุดเหลานี้มีความสามารถสะทอนแสงไดไมเทากัน
สีเขมสะทอนแสงไดนอยกวาสีออน
การสงโทรภาพ คือ การผสมสัญญาณไฟฟาความถี่คลื่นวิทยุกับสัญญาณไฟฟาของภาพแลวสงขึ้นไปกระจายคลื่นที่
สายอากาศ
วิธีการสงโทรภาพ - นําภาพไปพันรอบๆ กระบอกโลหะของเครื่องสง ซึ่งมีหัวตรวจสอบความเขมของ
ภาพอยูใกลๆ เมื่อกระบอกหมุน หัวตรวจสอบเคลื่อนที่ไปทั่วแผนภาพ
สัญญาณไฟฟาของภาพจะถูกสงไปผสมกับสัญญาณ ไฟฟาความถี่วิทยุแลวสงออก
อากาศ
เครื่องรับโทรภาพ - เปลี่ยนสัญญาณไฟฟาของภาพใหเปนภาพ โดยใชฟลมถายรูปพันไวรอบกระบอก
โลหะ สัญญาณภาพที่ได ---- แสดงความเขมตางกัน ---- ไปกระทบฟลม
---- ลางอัดไดภาพ
โทรทัศน โทรทัศนใชคลื่นวิทยุที่มีความถี่สูง เปนคลื่นพาหะ และมีการสงเสียงไปพรอมๆ กัน
ระบบโทรทัศนประกอบดวย 3 สวน คือ เครื่องถายโทรทัศน สถานีโทรทัศน และเครื่องรับโทรทัศน
เครื่องถายโทรทัศน - ทําใหภาพและเสียงถูกเปลี่ยนเปนสัญญาณไฟฟา
สถานีโทรทัศน - สงคลื่นโทรทัศนทั้งภาพและเสียงออกทางเสาอากาศของสถานี ไปยัง
สายอากาศของเครื่องรับโทรทัศน
เครื่องรับโทรทัศน - เสาอากาศรับคลื่นวิทยุโทรทัศนจากเครื่องสง
แยกสัญญาณไฟฟาของเสียง ---- ลําโพง
แยกสัญญาณไฟฟาภาพ ---- หลอดภาพ
เปลี่ยนเปนภาพ
เห็นภาพเคลื่อนไหวและมีเสียง

17. เปรียบเทียบการทํางานของวิทยุโทรภาพและวิทยุโทรทัศน
วิทยุโทรภาพ วิทยุโทรทัศน
1. ใหภาพนิ่งพิมพติดบนฟลม 1. ใหภาพเคลื่อนไหวอยางตอเนื่อง
2. สงไดชา ไมมีเสียง 2. สงไดเร็ว มีเสียง
3. ดูภาพไมไดทันทีตองนําไปลางและอัดภาพ 3. ดูภาพไดทันที
- เปนคลื่นแมเหล็กไฟฟาที่มีชวงความถี่สูงถัดจากคลื่นวิทยุ
- เปนคลื่นที่สามารถควบคุมใหเปนลําเล็กๆ ได
- มีทิศทางตรง
- สามารถทะลุผานชั้นบรรยากาศไดดีและถูกดูดกลืนนอย
- เมื่อกระทบวัตถุ คลื่นที่สะทอนกลับมาจะมีความเขมสูง
- ใชในระบบ เรดาร การสื่อสาร และโทรคมนาคม
เตาไมโครเวฟ - เปนเตาที่ทําใหอาหารรอน
- ภายในมีวงจรอิเล็กทรอนิกส มีหลอดแมกนิตรอน เปนตัวผลิตไมโครเวฟความถี่ประมาณ
2,450 MHz
- คลื่นไมโครเวฟในเตามีพลังงานสูง จะแผมากระทบและถายพลังงานใหกับโมเลกุลของน้ําที่มี
ในอาหาร ทําใหอาหารรอน
การสื่อสารโทรคมนาคมของไทย
ระบบโทรคมนาคม หมายถึง การสื่อสารที่ใชไมโครเวฟเปนพาหะ
โทรคมนาคมระบบโทรพิมพ - คลายเครื่องพิมพดีด เมื่อพิมพขอความ กานอักษรที่กดลงไปจะทําใหเกิด
สัญญาณไฟฟา อักษรแตละตัวจะมีสัญญาณไฟฟาตางกัน สัญญาณไฟฟานี้
ผสมกับคลื่นไมโครเวฟทําหนาที่เปนคลื่นพาหะไปสูเครื่องรับ
เทเลกซ(TELEK) คือ การสื่อสารที่จัดบริการใหเชาเครื่องพิมพซึ่งผูเชาสามารถรับ-สง ขอความดวยเครื่องโทร
พิมพนั้น ๆ กับผูเชาอื่นๆ ทั้งในประเทศและตางประเทศได
การสงเทเลกซ คือ การผสมสัญญาณไฟฟากับคลื่นไมโครเวฟ แลวสงไปยังเครื่องรับโทรพิมพ
โทรสาร (FAX ) เปนเครื่องรับ-สง เอกสารที่ตองเชื่อมเขากับคูสายของเครื่องโทรศัพท
วิธีสงโทรสาร คือเปลี่ยนภาพและตัวหนังสือจากเครื่องสงไปเปนสัญญาณไฟฟา แลวสงไปตามสายโทรศัพท เมื่อถึง
เครื่องรับจะเปลี่ยนสัญญาณไฟฟา ---- ภาพและตัวหนังสือเหมือนเดิมเอกสารที่ไดเหมือนการ
ถายทําสําเนา
การรับ – สงโทรสาร ตองอาศัยเครือขายโทรศัพท
ไมโครเวฟ

18. โลกและดวงดาว
วัตถุทองฟา หมายถึง สรรพสิ่งทั้งหลายที่อยูบนทองฟาอันกวางใหญ (รวมหอวิจัยลอยฟาดวย)
โลก (Earth)
ในสมัยกอนเชื่อวา โลกเปนศูนยกลางของทุกสิ่งทุกอยางบนทองฟา เพราะ เมื่ออยูบนโลก สามารถ
สังเกตเห็นดวงอาทิตย ดวงจันทร และดวงดาวอื่นๆ เคลื่อนที่จากตะวันออกไปตะวันตกทุกวัน เหมือนกับวา โคจรรอบ
โลก
นิโคลัส โคเปอรนิคัส นักดาราศาสตรชาวโปแลนด ไดเสนอวา ดวงอาทิตยเปนศูนยกลางของระบบสุริยะ
สัณฐานของโลก
1. โลกมีสัณฐานกลม เพราะขณะเกิดจันทรุปราคา เงาโคงของโลกจะไปปรากฏบนดวงจันทรเสมอ
2. โลกมีสัณฐานกลมทรงแปน ทราบจากการวิเคราะหขอมูลที่ไดจาก ดาวเทียมแวนการด
ในขณะที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย โลกหมุนรอบตัวเองดวยแกนหมุนของโลกเอียงทํามุม (23.5°)
กับแนวตั้งฉากกับระนาบวงโคจร และ สายไปทางทิศตะวันตกอยางชา ๆ
ทิศบนโลก การกําหนดทิศบนโลกทําไดโดยสังเกตการขึ้นและตกของดวงอาทิตย ขณะที่โลกหมุนรอบตัวเองทิศจะ
ติดไปกับโลกเสมอ
ทิศตะวันออก คือ ทิศที่โลกหมุนไป
ทิศตะวันตก คือ ทิศที่อยูตรงขามกับการหมุนของโลก
ทิศเหนือ คือ ทิศที่อยูทางซายมือ เมื่อหันหนาไปทางทิศตะวันออกแลวกางมือออก
ทิศใต คือ ทิศที่อยูทางขวามือ เมื่อหันไปทางทิศตะวันออก และกางมือออก
เสนละติจูด เปนเสนสมมุติที่ขนานกับเสนศูนยสูตร อยูระหวางขั้วโลกเหนือกับขั้วโลกใต มี 181 เสน
เสนลองจิจูด เปนเสนสมมุติที่ลากผานขั้วโลกเหนือขั้วโลกใต โดยตั้งฉากกับเสนศูนยสูตร มี 360 เสน
เวลาบนโลก กําหนดใหโลกหมุนรอบตัวเอง 1 รอบ (360 องศา) เปนเวลา 1 วัน หรือ 24 ชั่วโมง
การบอกตําแหนงวัตถุที่อยูสูงกวาระดับพื้นโลก
ในการบอกตําแหนงวัตถุที่แนนอนของวัตถุที่อยูสูงกวาพื้นโลก บอกโดย
1. บอกคามุมเงย
2. บอกทิศของวัตถุ
การบอกตําแหนงของวัตถุบนทองฟา มีหลายวิธี คือ
1. ใชทิศบอกตําแหนงของดาวที่สังเกตได
2. ในทางดาราศาสตร ใช ระบบเสนขอบฟา (ยึดผูสังเกตเปนหลัก)
ถาเราอยูบนที่โลง แลวมองขึ้นไปบนทองฟารอบๆ ตัวเรา จะเห็นทองฟา เปนรูปครึ่งวงกลมครอบตัวเราอยู จุด
ศูนยกลางของทรงกลม คือตําแหนงที่เราอยู ทรงกลมนี้ เรียกวา ทรงกลมทองฟา
โลกหมุนไป 1 องศา ใชเวลา 4 นาที

19. เสนขอบฟา คือ เสนที่ลากตามแนวของครึ่งวงกลม
เสนเหนือศีรษะ คือ จุดบนทรงกลมทองฟาที่อยูเหนือศีรษะของเรา
เสนดิ่ง คือ เสนที่ลากจากจุดเหนือศีรษะไปตามทรงกลมทองฟา และตั้งฉากกับเสนขอบฟา
มุมเงย หมายถึง มุมที่เกิดจากเสนตรงที่ลากจากยอดเสาธงมายังตากับเสนระดับสายตา
คามุมเงยเปลี่ยนแปลงตามตําแหนงของผูสังเกต
การบอกตําแหนงวัตถุใชมุมเงยอยางเดียวไมได Q วัตถุมีมุมเงยเทากัน อาจอยูคนละตําแหนงก็ได
จึงตองบอกทิศดวย
มุมอาซิมุธ หมายถึง มุมที่อยูระหวางจุดทิศเหนือไปตามแนวขอบฟาทางทิศตะวันออกไปจนถึงตําแหนงจุดตัดของ
เสนดิ่งที่ผานวัตถุนั้น
ดวงจันทร (Moon) - บริวารของโลก
- วัตถุทองฟาที่อยูใกลโลกที่สุด
- ในวันเพ็ญ มีขนาดพอ ๆ กับดวงอาทิตย
การเคลื่อนที่ของดวงจันทร - ดวงจันทรเปลี่ยนตําแหนงจากทองฟาซึกตะวันออกไปยังทิศตะวันตก
- ดวงจันทรเคลื่อนที่จากตะวันตกไปทางทิศตะวันออก
- เวลาเดียวกันของทุกคืน คามุมเงย และมุมอาซิมุธของดวงจันทร แตกตางกัน
- เวลาตางกันของคืนเดียวกัน คามุมเงย และมุมอาซีมุธของดวงจันทร แตกตางกัน
ดิถีของดวงจันทร
ขณะที่ดวงจันทรโคจรรอบโลกจะไดรับแสงอาทิตย จึงทําใหมองเห็นดวงจันทรมีลักษณะเปลี่ยนแปลงทุกคืน คือ
เห็นดวงจันทรเต็มดวงบาง เสี้ยวบาง ซึ่งเรานํามานับเปนวันขางขึ้นขางแรม
การสํารวจดวงจันทร
- เริ่มจากกาลิเลโอ สรางกลองโทรทรรศน และใชสํารวจดวงจันทร
- ก.ค. 2512 มนุษยอวกาศ 3 คน ไดนํายานอวกาศ ชื่อ อะพอลโล ไปลงบนดวงจันทร
ผูเหยียบดวงจันทร คือ นิล อารมสตรอง และแอลดริน
ผูขับยานบังคับการ “โคลัมเบีย” คือ ไมเคิล คอลลินส
การวิเคราะหหินบนดวงจันทร
- ผิวดวงจันทรประกอบดวยหินบะซอลท
- จากการคํานวณหาอายุของหินบนดวงจันทรพบวา ผิวดวงจันทรเริ่มเย็นและแข็งตัวประมาณ 4,600 ป
มาแลว
- หินที่พื้นผิวดวงจันทร เกิดจากลาวาของภูเขาไฟไหลทวมบริเวณกวางใหญ
บรรยากาศบนดวงจันทร - บรรยากาศเบาบางมาก
- อุณหภูมิดานที่ไดรับแสงอาทิตยสูงถึงจุดเดือดของน้ํา
- อุณหภูมิดานที่ไมไดรับแสงเย็นจัด
- ดวงจันทรไมมีสนามแมเหล็กเหมือนโลก
- มีกัมมันตรังสีสูงมากที่พื้นผิว
ดาวเคราะหมี 9 ดวง
ดาวเคราะหแบงเปน 2 วง โดยใชโลกเปนเกณฑ
1. ดาวเคราะหวงใน

20. 2. ดาวเคราะหวงนอก
- ดาวเคราะหที่เห็นดวยตาเปลา ไดแก
ดาวพุธ - เปลี่ยนตําแหนงคอนขางเร็ว
- บางเดือนอยูทางทิศตะวันออกของดวงอาทิตย
- บางเดือนอยูทางทิศตะวันตกของดวงอาทิตย
- เห็นใกลขอบฟาทางทิศตะวันตกเวลาเชามือ
- เห็นใกลของฟาทางทิศตะวันออกเวลาหัวค่ํา
ดาวศุกร - ปรากฏเวลาหัวค่ําทางทิศตะวันตก
- ปรากฏเวลาเชามืดทางทิศตะวันออก
- ขนาดเล็กกวาโลกเล็กนอย
- บรรยากาศหนาแนนมาก บรรยากาศชั้นบนสะทอนแสงอาทิตยไดประมาณ 70%
- ความกดดันเฉลี่ยของบรรยากาศที่พื้นผิว 91 เทาของบรรยากาศที่ผิวโลก
- อุณหภูมิที่พื้นผิวสูงมาก
- ผิวดาวศุกรแหงแลง
- หมุนรอบตัวเองชามาก
สภาวะเอื้อชีวิตบนโลก
1. อุณหภูมิที่เหมาะสม
2. ดาวเคราะหที่มีชีวิตอยูได ควรมีรัศมีวงโคจรรอบดวงอาทิตยเฉลี่ยประมาณ 100 – 300 ลาน
เมตร
3. มวลของดาวเคราะห
ดาวอังคาร - มีลักษณะคลายโลก
- ขนาดเล็กกวาโลก เสนผานศูนยกลาง = 1/2 ของโลก
- อุณหภูมิสูงสุดบริเวณเสนศูนยสูตร
- ขั้วเหนือและขั้วใตอุณหภูมิต่ํา
- มีปลองภูเขาไฟที่ดับแลวอยางนอย 12 แหง
- มีหุบเหวและรองลึกคลายลําธาร
- ไมมีสนามแมเหล็ก
- ไมมีบรรยากาศที่หนาพอที่จะชวยกรองรังสีที่เปนอันตรายตอชีวิต
*พบธาตุ C
ดวงอาทิตย - ดาวฤกษที่อยูใกลโลกมากที่สุด
- มองจากพื้นโลกมีขนาดเทาดวงจันทร
- แสงจากดวงอาทิตยใชเวลาเดินทาง 8.3 นาที
- ขึ้นทางทิศตะวันออก และเคลื่อนไปทางทิศตะวันตก
การดูดวงอาทิตย - ตาเปลาเปนอันตราย
- ใชกลองโทรทรรศนดูโดยตรงจะเปนอันตรายมากกวาตาเปลา

21. - ถาใชเครื่องแอสโตรแลบ หาตําแหนงของดวงอาทิตย ซึ่งตองดูดวยตาเปลาเพื่อหาคา
มุมเงย มุมอาซิมุธทําใหเปนอันตราย
การหาตําแหนงดวงอาทิตยทําไดโดย การสังเกตเงาของดวงอาทิตยแทน
ในชวงดวงอาทิตยขึ้นและตก และเสนทางโคจรของดวงอาทิตยจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนสูงสุดแลวคอย ๆ ลดต่ําลง
มุมอาซิมุธจะเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
ตําแหนงขึ้นและตก และเสนทางโคจรของดวงอาทิตยบนทองฟาเปลี่ยนไปในทุกฤดูกาล จึงอาจกลาวได
วา ตําแหนงขึ้นตกและเสนของดวงอาทิตยเปรียบไดกับตัวเลขบนนาฬิกาทองฟา ซึ่งสามารถบอกวัน เวลา ในฤดูกาลตางๆ
ได
การวัดคามุมอาซิมุธ ขณะขึ้นตก และมุมเงยสูงสุดของดวงอาทิตยที่ กทม. พบวา
วันที่ 21 มี.ค. - ดวงอาทิตยขึ้นที่จุดตะวันออก และตกที่จุดทิศตะวันตก
วันที่ 22 มิ.ย. - ดวงอาทิตยขึ้นและตกไปทางเหนือมากที่สุด
วันที่ 23 ก.ย. - ดวงอาทิตยขึ้นและตกที่จุดทิศตะวันออก ตะวันตกพอดี
การที่โลกหมุนรอบตัวเองโดยมีแกนหมุนทํามุม 23
2
1
องศา กับแนวที่ตั้งฉากกับระนาบวงโคจรของ
โลก ขณะเดียวกันโคจรรอบดวงอาทิตยดวย ซึ่งเปนสาเหตุทําใหเกิด
- ปรากฏการณขึ้นและตกของดวงอาทิตย
- การเปลี่ยนแปลงลมฟาอากาศ
- พนที่บนผิวโลกรับพลังงานแสงสวางและความรอนจากดวงอาทิตยไมเทากัน
อิทธิผลของพลังงานอื่นๆ ของดวงอาทิตย
1. พายุแมเหล็ก
ดวงอาทิตยสงอนุภาคที่มีประจุไฟฟาอิเล็กตรอน และอนุภาคที่มีประจุไฟฟาบวกที่มีความเร็ว
ต่ําเปนผลใหสนามแมเหล็กโลกถูกรบกวน
2. แสงเหนือแสงใต
- อนุภาคจากดวงอาทิตย (มีประจุไฟฟา) ไมสามารถผานแนวแมเหล็กได แตจะเขาสู
บรรยากาศของโลกทางขั้วโลกเหนือ และขั้วโลกใต เมื่อไปชนกับกาซบางอยางทําใหเกิดแสง
เรืองรองบนทองฟา
ดาวฤกษ ดวงดาวที่อยูไกลแสนไกล
ดาวฤกษมีการเคลื่อนที่ตลอดเวลา แตเราเห็นดาวฤกษแตละดวงรักษาระยะหางเทากันเสมอนั้น Q ดาวฤกษอยู
ไกลมาก เราเห็นดาวฤกษอยูในลักษณะเดิมทุกวัน เรียกวา ดาวประจําที่
ดาวเหนือ
คนที่อยูเสนศูนยสูตร จะเห็นดาวเหนืออยูทางขอบฟาทางทิศเหนือ
คนที่อยูทางขั้วโลกเหนือ จะเห็นดาวเหนืออยูตรงจุดเหนือศีรษะพอดี
การเคลื่อนที่ของดาวฤกษ
ชวงเวลาที่ดาวแตละดวงปรากฏใหเราเห็นนั้นจะแตกตางกัน ดาวดวงเดียวกันถาผูสังเกตอยูคนละตําแหนงจะ
เห็นการเคลื่อนที่ปรากฏตางกัน เนื่องจากโลกหมุนรอบตัวเอง
กลุมดาวฤกษ มนุษยเห็นกลุมดาวบนทองฟา และจินตนาการเปนรูปสิ่งที่คุนเคย หรือรูปเทพเจา เพื่อสะดวกในการ
สังเกตและจดจํา

22. ในสมัยโบราณ คนอาศัยดวงดาว เพื่อ - บอกเวลา
- บอดฤดูกาล
- กําหนดวันนักขัตฤกษ
- หาทิศในการเดินทาง
ปจจุบันนักดาราศาสตร แบงกลุมดาวเปน 88 กลุม
กลุมดาวที่คนไทยรูจักและมองเห็นไดเชน - กลุมดาวจระเข
- กลุมดาวเตา
กลุมดาวจักรราศี
เมื่อโลกโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ คนบนโลกเห็นดวงอาทิตยเคลื่อนที่ปรากฏผานกลุมดาวฤกษ 12
กลุม
ชวงที่ดวงอาทิตยเคลื่อนที่ปรากฏในเวลาประมาณ 1 เดือน เรียก ราศี เรียกกลุมดาว 12 กลุมวา
กลุมดาวจักรราศี
แถบราศี คือ ดวงจันทรและดาวเคราะหตาง ๆ เคลื่อนปรากฏผานกลุมดาวจักรราศีเปนแถบรอบทรงกลมทองฟา
การหากลุมดาวจักรราศี ทําไดโดยสังเกตจากกลุมดาวที่ปรากฏตรงตําแหนงที่ดวงอาทิตยกําลังลับของฟา ซึ่งจะเปน
กลุมดาวที่มีชื่อสัมพันธกับชื่อเดือน
กลุมดาวจักรราศีที่ปรากฏอยูบนทองฟา ดานทิศเหนือ มี 6 กลุม
- กลุมดาวปลา, แกะ, วัว, คนคู, ปู และกลุมดาวสิงโต
กลุมดาวจักรราศีที่ปรากฏอยูบนทองฟา ดานทิศใต มี 6 กลุม
- กลุมดาวหญิงพรหมจารี, คันชั่ง, แมงปอง, คนถือธนู, แพะทะเล และกลุมดาวคนแบกหมอน้ํา
ดาราจักรทางชางเผือกและเอกภพ
ในคืนเดือนมืดทองฟาใสไมมีเมฆหมอก จะเห็นเปนทางสีขาวสลัวพาดผานทองฟา เรียก ทางชางเผือก
- พาดจากขอบฟาทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ขอบฟาทิศตะวันออกเฉียงใต
- ประกอบดวยดาวฤกษเปนจํานวนมาก
- มีฝุนและกาซตางๆ
- แนวทางชางเผือกเคลื่อนที่ตลอดเวลา แสดงวา ทางชางเผือกจะปรากฏอยูบนทองฟารอบ
โลก
- บนทางชางเผือกมีกลุมดาวแมงปอง กลุมดาวคางคาว
ดาราจักร คือ ระบบของดวงดาว ประกอบดวย - ดาวฤกษ
- เนบิวลา
- กาซที่เปลงแสงสวาง
- ฝุนธุลีคอสมิก
- กาซและที่วาง
เอกภพ - ระบบรวมขอบดาราจักร มีวัตถุทองฟาทุกชนิด
- กวางใหญไมมีขอบเขต