Geen vakgebied of beroep ontkomt eraan, digitalisering heeft een grote impact op de inhoud en de uitvoering. Deze digitale transformatie vraagt om een slagvaardige reactie van het hoger onderwijs. Samenwerking tussen arbeidsmarkt, onderwijs en onderzoeksgroepen van universiteiten en hogescholen is van vitaal belang voor een toekomstbestendige aansluiting op de arbeidsmarkt van hoogopgeleide professionals. Het team ‘Verbetering aansluiting met de arbeidsmarkt’, onderdeel van het Versnellingsplan Onderwijsvernieuwing met ICT, neemt de uitdaging aan om het hoger onderwijs snel en goed toe te rusten voor de digitale transformatie op de arbeidsmarkt. Na deze sessie weet jij wat onze stip op de horizon is, waar wij mee bezig zijn en wat wij tot nu toe hebben gerealiseerd. Tevens gaan we in discussie over hoe jij vindt dat de aansluiting op de arbeidsmarkt verbetert kan worden en of jij het wel of niet eens bent met de voorspelde veranderingen op de arbeidsmarkt.

1. aansluiting arbeidsmarkt
De digitale transformatie van de
arbeidsmarkt en de impact op het hoger
onderwijs
Dinsdag 5 november 2019
13.15 - 14.15, Dexter 19
Franz Barkhuijsen, Hanzehogeschool Groningen
Lonneke Brands, Saxion

2. aansluiting arbeidsmarkt
Inhoud
1. Introductie versnellingsplan
2. Aanleiding zone 2: Aansluiting arbeidsmarkt verbeteren
3. Ambitie zone 2 & werkpakketten
4. Discussie en ophalen input voor zone

3. aansluiting arbeidsmarkt
1. Wat is het versnellingsplan?
• Meer informatietechnologie beschikbaar, mogelijkheden van ICT zijn groot
• Digitale ontwikkelingen versnellen, om technologie nog beter te benutten
• Daarom: 4 jarig versnellingsplan
• In 8 verschillende zones samenwerken aan versnelling van Onderwijsinnovatie met ICT
• 1 aanvoerder, 1 verbinder en 5-8 teamleden
• Naast het werk in het versnellingsteam, ook innovatie in de eigen instelling

4. aansluiting arbeidsmarkt
Zone 2: Wie zijn wij?
Marielle Taks
Fontys Hogescholen
Ellen van den Berg
Saxion
Bibiana Linssen
Maastricht University
Lonneke Brands
Saxion
Radboud van Dam
Hogeschool van
Amsterdam
Franz Barkhuijsen
Hanze University of
Applied Sciences
Arie van der Ven
Politie Academie
Aanvoerder
David Otten
Saxion
Fiona Engbers
Politieacademie

5. aansluiting arbeidsmarkt
Geografische spreiding

6. aansluiting arbeidsmarkt
Hogescholen
Universiteiten
Balans?

7. aansluiting arbeidsmarkt
Hogescholen
Universiteiten
Balans?

8. aansluiting arbeidsmarkt
2. Aanleiding zone 2
Wat gebeurt er in de buitenwereld?
• Meer en meer taken worden
overgenomen door automatisering
en digitalisering
• Oorzaak: technologische ontwikkelingen, stijgende loonkosten en dalende
materiaalkosten
• Komende 10 tot 20 jaar wordt 50% van de banen vervangen of drastisch
aangepast

9. aansluiting arbeidsmarkt
Wat gebeurt er in de buitenwereld?
• Banen verdwijnen, maar ook ontstaan nieuwe banen
• Tweedeling arbeidsmarkt: technische beroepen + T-shaped
professional
• Verwachting: tussen 2016 en 2030 ontstaan er wereldwijd meer
dan 151 miljoen banen alleen al in de IT-sector, waarvan 10%
‘nieuwe banen’ zijn
• Reorganisatie tussen werknemers en machines

10. aansluiting arbeidsmarkt
• Ontwikkelingen zullen wel meevallen toch?
Stukje geschiedenis:
New York 1908 New York 1913
Bron: https://commonground.ca/clean-
tech-green-jobs-disruption/new-york-
1908/
Wat gebeurt er in de buitenwereld?

11. aansluiting arbeidsmarkt
Maar welke banen veranderen dan?
• Alle banen; banen die vragen om lage- of gemiddelde vaardigheden, maar
ook banen die vragen om complexe vaardigheden
• Bijvoorbeeld: (data) administratie, klantenservice diensten, caissières en
belastingadviseurs (Servoz, 2019)
• Hoe zeker dit is hangt o.a. af van technische haalbaarheid, kosten van
ontwikkeling, dynamiek van de arbeidsmarkt, economische voordelen,
regelgeving en sociale acceptatie

12. aansluiting arbeidsmarkt
Wat zijn de gevolgen van de veranderingen
op de arbeidsmarkt?
• Sommige banen worden belangrijker; bijvoorbeeld engineers, wetenschappers,
onderwijzers of werknemers in de creatieve industrie
• Belangrijke vaardigheden; sociale intelligentie, cognitieve intelligentie, perceptie en
creativiteit
• Wat betekent dat voor onderwijsinstellingen?
Stevige kennisbasis nodig, en sneller/flexibeler vaardigheden aanleren die nodig zijn.
• Zijn onderwijssystemen geschikt om mensen voor te bereiden voor regelmatige,
snelle veranderingen in het werk?

13. aansluiting arbeidsmarkt
Impact over 4 jaar
• Toekomstbestendig competentieprofiel
• Nieuwe doelgroepen
• Voorloperbedrijven
• Co-innoveren
Arbeidsmarkt
Onderwijs Onderzoek

14. aansluiting arbeidsmarkt
Werkpakketten (a.d.h.v. Visualisatie)

15. aansluiting arbeidsmarkt
Werkpakketten (a.d.h.v. Visualisatie)

16. aansluiting arbeidsmarkt
Werkpakketten (a.d.h.v. Visualisatie)

17. aansluiting arbeidsmarkt
Werkpakketten (a.d.h.v. Visualisatie)

18. aansluiting arbeidsmarkt
Discussie

19. aansluiting arbeidsmarkt
Beantwoord de vraag:
Wat zou er volgens jou in 2020 echt
gedaan moeten worden om de
aansluiting op de arbeidsmarkt te
verbeteren?
Discussie

20. aansluiting arbeidsmarkt
Beantwoord de vraag:
Wat is in jouw onderwijsinstelling een
best practice op dit gebied?
Noem in het antwoord: [jouw instelling] + [antwoord]
Discussie

21. aansluiting arbeidsmarkt
Discussie - Stellingen
Stelling 1:
Het onderwijs moet zijn oren niet zo laten
hangen naar de arbeidsmarkt.
Steek het rode of groene papier omhoog

22. aansluiting arbeidsmarkt
Discussie - Stellingen
Stelling 2:
De huidige opleidingsprofielen sluiten niet meer aan
op het werken in de toekomst.
Steek het rode of groene papier omhoog

23. aansluiting arbeidsmarkt
Discussie - Stellingen
Stelling 3:
De demografische ontwikkelingen (minder
arbeidspotentieel) eisen van het onderwijs om
technologisering te stimuleren.
Steek het rode of groene papier omhoog

24. aansluiting arbeidsmarkt
Discussie - Stellingen
Stelling 4:
De arbeidsmarkt vraagt dat elke afgestudeerde
direct een opleiding volgt.
Steek het rode of groene papier omhoog

25. aansluiting arbeidsmarkt
Helbing, D., Frey, B.S., Gigerenzer, G., Hafen, E., Hagner, M., Hofstetter, Y, van den Hoven, J., Zicari, R.V. and Zwitter, A.
(2017). ‘Will democracy survive big data and artificial intelligence?’ Scientific American, 25 February. Verkregen van:
https://www.scientificamerican.com/article/will-democracy-survive-big-data-andartificial-intelligence/ (op 20 juni
2019).
Servoz, M. (2019). The future of work? Work of the future! On how artificial intelligence, robotics and automation are
transforming jobs and the economy in Europe. Verkregen van: https://ec.europa.eu/digital-single-
market/en/news/future-work-work-future (op 20 juni 2019).
HelonIQ (2018). Education in 2030. Five scenario’s for the future of learning and development. Verkregen van:
https://www.holoniq.com/2030/ (op 20 juni 2019).
Bronnen

26. aansluiting arbeidsmarkt
Niet vergeten:
Van de aansluiting op de arbeidsmarkt zou iedereen
moeten weten!