COASE TEOREMİ

1. COASE
TEOREMİ Prof. Dr. Coşkun Can Aktan
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır.
C. C. Aktan, Mülkiyet Hakları İktisadı, Divan Kitabevi, 2019. içinde:
Sunumu Hazırlayan: Abdurrahman Akbaş

2. “ Coase teoremine çok meraklı değilim,
çok seviyor da değilim ama sıklıkla
kullanılıyor.”
Ronald H. Coase

3. Dışsallıkların mevcut olduğu bir ekonomide eğer işlem maliyetleri
sıfır ya da oldukça düşük bir seviyede ve mülkiyet hakları da
önceden tanımlanmış ise pekala devlet müdahalesine gerek
olmaksızın taraflar müzakere ve uzlaşma yollarını kullanarak
pazarlık yoluyla piyasada etkin bir çözüm konusunda
anlaşabilirler.
Coase Teoremi

4. Coase teoreminin öngördüğü üç temel şart vardır:
İşlem maliyetleri sıfır veya sıfıra çok yakın olmalıdır.
Negatif dışsallığı ortaya çıkaran taraf ile bunun
maliyetine katlanmak zorunda kalan taraf sayısı
çok fazla ve ilişkiler karmaşık olmamalıdır.
Mülkiyet hakları ile ilgili kurallar ve kurumlar
mevcut ve fonksiyonel işlerliğe sahip olmalıdır.

5. İşlem Maliyetleri
Arama ve enformasyon maliyetleri
Pazarlık maliyetleri
sözleşme şartlarını uygulama maliyetleri

6. Coase: “Piyasadaki işlemleri sürdürmek için önce
işbirliği ya da anlaşma yapılacak olan tarafı
bulmak, karşılıklı enformasyon alışverişinde
bulunmak, bir sözleşme hazırlamak ve sözleşme
şartlarının yerine getirilmesini kontrol etmek gibi
işlemler gereklidir.”

7. Coase, “Sosyal Maliyet
Problemi” adlı makalesini
büyük ölçüde işlem
maliyetlerinin önemini
işaret etmek gayesiyle
yazmıştır. Ona göre işlem
maliyetleri fiyat
mekanizmasını işler
kılmanın külfetidir.

8. Taraflar arasındaki mübadele ve
müzakere süreçlerinde işlem maliyetleri
düşükse, tam enformasyon ve fonksiyonel
rekabet mevcutsa ve hukuk sistemi
uzlaşmayı engelleyecek bir etkiye sahip
değilse o takdirde taraflar görüşmeler
yoluyla bir anlaşmaya varabilirler
Coase teoremi:

9. Tam rekabet, tam enformasyon ve sıfır
enformasyonun olduğu bir dünyada dışsallıklardan
kaynaklanan başlangıç düzeyindeki maliyetler ne
olursa olsun kaynak dağılımında etkinlik var
olacak ve yasal düzenlemelerden
etkilenmeyecektir

10. Nobel ödüllü iktisatçı George Stigler, 1966
yılında yayınlanan Fiyat Teorisi adlı
kitabında Coase’un makalesine yer vermiş
ve “Coase Teoremi” kavramını kullanmıştır.
Yani, Coase’un katkılarına “Coase Teoremi”
adını veren Stigler olmuştur.
George STIGLER

11. Ardından bir başka Nobel
ödüllü iktisatçı James M.
Buchanan, Coase’un
makalesi üzerine katkı ve
eleştiri içeren iki önemli
makale yayınladıktan
sonra (Buchanan, 1973,
1983) Coase’un çalışması
pek çok çalışmaya konu
olmuştur.
James M. BUCHANAN

12. Coase, çevre kirliliği
gibi herhangi bir
negatif dışsallık
sorununun ortaya
çıkması durumunda
ÖZETLERSEK ;
mülkiyet
hakları nasıl
dağıtılmış
olursa olsun
mülkiyet
hakları
tanındığı ve
korunduğu
sürece
işlem
maliyeti
sıfır ya da
sıfıra
yakın bir
seviyede
önemsiz
ise
tarafların devlet
müdahalesine gerek
olmaksızın kendi
aralarında anlaşarak bir
etkin çözüme
ulaşabileceklerini ifade
etmektedir.