ROZWIJANIE CZYNNEGO SŁOWNIKA DZIECKA I ZABAWY CZYTELNICZE

1. ROZWIJANIE CZYNNEGO SŁOWNIKA DZIECKA
I
ZABAWY CZYTELNICZE
Agnieszka Baska
Nauczyciel konsultant z zakresu wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej
w MSCDN Wydział w Płocku

2. ROZWIJANIE CZYNNEGO SŁOWNIKA DZIECKA

3. - słuchanie nazw i wskazywanie odpowiadających im desygnatów
- powtarzanie nazw przedmiotów znajdujących się wokół dziecka
- samodzielne nazywanie przedmiotów, cech, czynności, części ciała
- wyszukiwanki, zapamiętywanki
- dziecko ma przed sobą przedmioty lub obrazki, które ma wyszukać i ułożyć
w podanej kolejności
-wprowadzanie pojęć dotyczących położenia przedmiotów w przestrzeni i
rozumienia prostych konstrukcji przyimkowych: na, nad, w, pod, obok, itp.
Dziecko roczne-ma w słowniku czynnym 3 słowa, dziecko 2-letnie
300 słów, 3-letnie- 1000 słów, 5-letnie 2000 słów, 7-letnie- 4000 słów, a 14-
letnie ok. 9000 słów (na podstawie pracy Andrzeja Jurkowskiego, Ontogeneza
mowy i myślenia).

4. ZABAWY CZYTELNICZE

5. ZABAWY CZYTELNICZE TRZYLATKÓW
Zaproszenie króla/królowej liter – nauczycielka nakłada koronę wybranemu dziecku.
Dziecko wskazuje jedną literę i zaprasza wszystkie dzieci, które mają taką literę w swoim
imieniu – np. Zapraszam dzieci z literką „k”. Dzieci, które mają podaną literę, podnoszą
swoje wizytówki do góry. Nauczycielka odczytuje imiona, w których znajduje się podana
litera.
„Moje stopy” – na szablonach stóp znajdują się imiona dzieci. Szablony zostają rozrzucone
po całej sali – zadaniem dziecka jest odszukanie swoich stóp, ułożenie ich napisami w taki
sposób, aby lewa stopa znajdowała się z lewej strony, a prawa z prawej. Wygrywa ten, kto
szybciej stanie na swoich „stopach”.
Składanie imienia – nauczycielka rozdaje dzieciom koperty, w których znajdują się
napisane na oddzielnych kartkach litery składające się na ich imiona. Zadaniem dziecka jest
złożenie swojego imienia najpierw według wzoru, potem z pamięci. Następnie dzieci
układają swoje imiona nawzajem, wyszukując wspólnych liter.

6. ZABAWY CZYTELNICZE CZTEROLATKÓW
„Krążą nasze imiona” – dzieci siedzą w kole. Każde trzyma w ręku swoją
wizytówkę. Kiedy gra muzyka, dzieci podają swoją wizytówkę sąsiadowi
(wizytówki krążą). W czasie przerwy w muzyce dzieci przestają podawać
swoje wizytówki, a następnie odczytują imiona z wizytówki, którą trzymają w
rękach.
„Literkowe pary” – nauczycielka rozkłada wielkie i małe litery. Zadaniem
dzieci jest znaleźć wielką i małą literę.
„Bingo wyrazowe” – każde dziecko otrzymuje jeden ze znanych mu wyrazów.
Nauczycielka głośno czyta wybrane słowo, a dziecko porównuje, czy posiada
wyraz, który przeczytała nauczycielka.
„Łowienie wyrazów” – w pudełku umieszczone są wyrazy zawieszone na
wstążce. Wybrane dziecko losuje i odczytuje wyraz, a potem wyszukuje
odpowiedni obrazek.

7. ZABAWY CZYTELNICZE PIĘCIOLATKÓW
Zabawa „Portret Smoka” – na arkuszu narysowany jest smok. Dzieci mają za zadanie
nakleić części ciała na sylwetę smoka – ogon, oko, zęby, nos itp.
„Literkowa kostka” – na kostce umieszczone są litery. Nauczycielka rzuca kostką, a
wybrane dziecko odczytuje, jaka litera została wyrzucona i szuka wyrazu z tą literą.
Kostka zamiast liter może mieć namalowane obrazki – wtedy dzieci szukają napisu, który
odpowiada obrazkowi.
„Polowanie na literkę – s” – nauczycielka rozkłada wyrazy na dywanie. Zadaniem dzieci
jest znaleźć wyraz, w którym jest literka „s”. Dzieci czytają wyraz i opowiadają, gdzie jest
„s” – na początku, w środku, na końcu wyrazu. Nauczycielka pokazuje wybrane literki, a
dzieci szukają ich w swoich wyrazach i, gdy znajdą literkę w wyrazie, podnoszą karty
migawkowe do góry.
„Do pary” – dzieci wybierają dowolny wyraz. Przy muzyce dzieci maszerują, a gdy muzyka
przestaje grać, mają się dobrać w pary według takich samych wyrazów.

8. ZABAWY CZYTELNICZE SZEŚCIOLATKÓW
„Sylabowe kosze” – nauczycielka stawia kosze z cyframi 2, 3 i 4 symbolizujące liczbę sylab
wyrazu. Dzieci siedzą w kole. Każde dziecko ma przed sobą wyraz. Zadaniem dzieci jest
podzielenie wyrazu na sylaby i włożenie go do odpowiedniego kosza.
„Dobierz w pary” – zadaniem dzieci jest dobranie w pary takich samych wyrazów
napisanych innym drukiem.
„Literowy wąż” – dzieci odliczają do czterech i tworzą grupy, które mają za zadanie ułożyć
literowego węża w ten sposób, aby ostatnia litera w wyrazie była pierwszą literą w
następnym. Wygrywa drużyna, która ułoży najdłuższego węża, wyznacznikiem czasu jest
przerwa w muzyce. Wybrane dzieci po skończonym zadaniu odczytują ułożone wyrazy.
„Tropienie sylab” – nauczycielka rozkłada na dywanie kartoniki z sylabami. Każde dziecko
wybiera sobie kartonik z jakąś sylabą. Dzieci spacerują w rytm muzyki. W czasie
przerwy w muzyce mają jak najszybciej dobrać się w pary (lub w trójki) tak, aby utworzyć
cały wyraz.