3. Sabah diserahkan kepada kerajaan British.
• 1. Selepas Perang Dunia Kedua, Sabah ditadbir
oleh Pentadbiran Tentera British.
• 2. Pentadbiran Tentera British kembalikan
keamanan
• 3. Pentadbiran Tentera British tamat -15 Julai
1946.
• 4 British menandatangani perjanjian dengan
Syarikat Borneo Utara British (SBUB) – 26 Jun
1946.
• 5. Borneo Utara jadi tanah jajahan British – 15
Julai 1946.
4. Faktor Sabah diserahkan kpd Kerajaan
British:
i. Desakan Pelabur/Pemodal Eropah.
• Mendesak kerajaan British melindungi
pelaburan mereka di Sabah.
ii. Mengeksploitasi Sumber Bahan
Mentah.
• Sabah pembekal sumber bahan mentah sperti
kayu balak, kelapa kering, tembakau dan hasil
tradisional.
• Sabah – tempat pasaran barangan keluaran
Britain.
5. iii. Menjamin Kedudukan dan
Keselamatan.
• British dapat menjamin kedudukan dan
keselamatan mereka di Asia Tenggara kerana
Sabah terletak di jalan perdagangan Singapura
dan Hong Kong.
6. Langkah ke arah berkerajaan sendiri di
Sabah.
i) Tahun 1950;
• a. British memperkenalkan perlembagaan baru.
• b. Majlis Kerja dan Majlis Undangan ditubuhkan.
• c. Wakil-wakil anak negeri diberi peluang melibatkan
diri dalam pemerintahan negeri melalui pelantikan
mereka secara tidak rasmi dalam Majlis Undangan.
• d. Melatih penduduk tempatan menjadi pemimpin.
• e. Pemimpin utama – Donald Stephens dan Tun Datu
Mustapha Datu Harun.
7. ii) Tahun 1952;
• a. Pilihan Raya Majlis Tempatan diadakan untuk memilih
perwakilan secara demokrasi.
iii) Tahun 1960;
• a. Pihak British meminda Perlembagaan untuk menambah
jumlah bilangan pemimpin kaum bumiputera sebagai ahli
tidak rasmi dalam Majlis Undangan.
• b. Semua ahli yang dilantik bukan dipilih oleh rakyat melalui
pilihan raya,
• c. Mereka dilantik oleh Gabenor British.
iv) Tahun 1962;
• a. British memperkenalkan Pilihan Raya Majlis Undangan.
8. Penubuhan parti politik di Sabah.
Ketara selepas pengumuman gagasan Persekutuan Malaysia
oleh Tunku Abdul Rahman.
9. Parti Politik di Sabah sehingga tahun
1963:
i) Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu
(UNKO)
• Pengasas – Donald Stephens.
• Menjaga kepentingan dan memelihara hak
orang Kadazan Dusun.
10. ii) Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO)
• Pengasas – Tun Datu Mustapha bin Datu Harun.
• Memperjuangkan hak kaum Bumiputera Muslim.
• Bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan.
• Memperjuangkan agama Islam sebagai agama
rasmi.
• Menukar nama Borneo Utara kepada Sabah.
11. iii) Pasok Momogun
• Pengasas – Orang Kaya-kaya Sedomon dan G.S. Sundang.
• Melindungi kepentingan penduduk di kawasan pedalaman Sabah.
iv) Persatuan Cina Sabah (SCA) (Gabungan Parti Bersatu dan Parti
Demokratik)
• Pengasas – Khoo Siak Chiew dan Peter Chin.
• Melindungi hak orang Cina.
• 2. Perikatan Sabah ditubuhkan untuk mengambil bahagian dalam
pilihan raya pada tahun 1962.
• 3. Parti politik dalam Perikatan Sabah ialah USNO, UNKO, Pasok
Momogun dan SCA.
12. • Perikatan Sabah ditubuhkan utk mengambil
bahagian dlm pilihan raya pd tahun 1962. Parti
politik yg menganggotai Perikatan Sabah ialah
USNO, UNKO, Pasok Momogun dan SCA. Parti
perikatan mendpt kejayaan cemerlang dlm
pilihan raya tersebut.
