http://xristx.blogspot.gr/2012/09/1_30.html#.V_axueWLTIW Γλώσσα Δ΄. Eπανάληψη 1ης Ενότητας: ΄΄Ένα ακόμα σκαλί...΄΄

1. Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 1ης Ενότητας:
΄΄ Ένα ακόμα σκαλί…΄΄

2. ΓΛΩΣΣΑ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 1ης
ΕΝΟΤΗΤΑΣ:
ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΣΚΑΛΙ
16 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ
ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
ΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 1

3. ΟΝΟΜΑ: ……./……./ 200…
Επαναληπτικό ( 1η
θεματική ενότητα)
Ένα ακόμα σκαλί
1) Να γράψεις σύνθετες λέξεις με το – δύσ- ή – δίσ- :
Α) Το αυτοκίνητο που έχει δύο πόρτες: ______________________________
Β) Το καλάθι στο μπάσκετ δύο πόντων: _____________________________
Γ) Αυτός που δύσκολα πιστεύει σε κάτι: _____________________________
Δ) Το αυτοκίνητο που έχει δύο θέσεις: ______________________________
Ε) Ο αετός με δύο κεφάλια: _______________________________________
Στ) Η άδεια που διαρκεί δύο μήνες: _________________________________
2) Να σημειώσεις ( Υ ) για το υποκείμενο, ( Ρ ) για το ρήμα και ( Α ) για το αντικείμενο
στις παρακάτω προτάσεις:
Π.χ. Η Μαρία έστρωσε το κρεβάτι
↓ ↓ ↓
( Υ ) ( Ρ ) ( Α )
Α) Τα παιδιά παίζουν σκάκι.
Β) Θέλεις καραμέλα;
Γ) Η γάτα κοιμάται.
Δ) Τα μαλλιά της χτενίζει η Γεωργία.
Γιατί απαντά στην
ερώτηση ποιος; ποια;
ποιο; Και είναι σε
πτώση Ονομαστική
Γιατί απαντά στο τι;
Ποιον; Ποιαν; Ποιο;
και είναι σε πτώση
Αιτιατική
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 2

4. 3) Να συμπληρώσετε τους υπόλοιπους χρόνους στο σωστό αριθμό και πρόσωπο:
Παρατατικός Ενεστώτας Εξακολουθητικός Μελ.
γρεμίζει
δαγκώναμε
Θα αγοράζουν
Πιστεύω
ταξιδεύατε
Θα ψαρεύεις
4) Να φτιάξεις επίθετα σε –ινος, -ινη, -ινο ή -ινός, -ινή, ινό, να τα γράψεις στο σωστό
γένος και να τα ενώσεις με το κατάλληλο ουσιαστικό:
Θάλασσα → θαλασσινό ποτήρι
Μαλλί → τυρί
Γυαλί → ύφασμα
Κόκαλο → νερό
Αγελάδα → τραπεζομάντιλο
Βελούδο → βραχιόλι
5) Να γράψετε σε ποιο χρόνο είναι τα ρήματα στις παρακάτω προτάσεις:
Α) Το κοριτσάκι πεινούσε και κρύωνε. ( ), ( ).
Β) Τα χρώματα ομορφαίνουν τις ζωγραφιές μας. ( ).
Γ) Θα σε περιμένω αύριο για περίπατο. ( ).
Δ) Στολίζουμε την αίθουσα για τη γιορτή. ( ).
Ε) Για τιμωρία θα καθαρίζεις μόνος σου το δωμάτιό σου. ( ).
Κοντόπουλος Γεώργιος-
Παιδαράκη Δάφνη
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 3

5. 8ο
Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης Γλώσσα Δ΄ 1ο
Κριτήριο Αξιολόγησης
-1-
ΓΛΩΣΣΑ Δ΄
1o ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
1. Άσκηση ορθογραφίας: Να συμπληρώσετε τα κενά με τα κατάλληλα γράμματα (ίσως και δύο
μαζί) και να τονίσετε όπου χρειάζεται.
Το Σεπτ….βρη ο ολόχρ.…σος ήλιος παύει να είναι μόνος του στον ουρανό. Του κρατούν συντροφιά
σ…..νεφα κάθε λογής που φέρνουν και τις πρώτες φθινοπ…ρ….νές βροχές. Τα φ….λα των δέντρων
αποχωρίζονται το δ….ροφο σπίτικό τους και κατ….β….νουν όλο χάρη αργά - αργά προς το ισόγ….ο.
Τα σχολ….α ανοίγουν, τα παιδιά ξαναβρίσκουν τους σ….μαθητές τους και ο υπεύθ….νος επιστάτης
αναλαμβάνει δουλ….ά προσπαθ….ντας να βάλει μια τάξη σε όλο αυτό το παιδομάνι. Οι τάξεις γεμίζουν
ξανά από τις χαρούμενες φωνές των παιδιών που παρακολουθούν το δάσκαλό τους να τους μαθ….νει τη
φετ….νή ανάγν….ση και αριθμ….τ….κή. Το μυαλό τους όμως ακόμα ταξιδ….ει στις καταγάλανες
παραλίες, στα αφρισμένα κ….ματα, στις καλοκαιρ….νές τους περιπέτ….ες.
2. Στις παρακάτω προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά με τα επίθετα που δηλώνουν οι φράσεις
στην παρένθεση:
 Καθίσαμε όλοι γύρω από το παλιό ξύλινο (από ξύλο) τραπέζι.
 Το ……………...… (βρίσκεται κοντά) βιβλιοπωλείο διαθέτει και ……...…….…….… (από δέρμα) είδη.
 Οι τοίχοι του σπιτιού ήταν ………………………..… (από πέτρα).
 Το ………………………..…… (της θάλασσας) αεράκι έκανε τη ζέστη υποφερτή.
 Οι Ειδικές Δυνάμεις εκπαιδεύονται για …………………………… (ενέχουν κίνδυνο) αποστολές.
 Τη νύχτα οι δρόμοι της πόλης γεμίζουν με ………………………….. (που φωτίζουν) επιγραφές.
3. Διαγράψτε τη λέξη που έχει ορθογραφικό λάθος:
 Το δίδραχμο / δύδραχμο ισοδυναμούσε με 2 δραχμές.
 Το μέλλον μιας ομάδας που χάνει συνέχεια είναι δισοίωνο / δυσοίωνο.
 Το ποδήλατο και η μοτοσυκλέτα είναι δίκυκλα / δύκυκλα.
 Ο δικέφαλος / δυκέφαλος αετός ήταν σύμβολο του Βυζαντίου.
 Δίγνωμος / δύγνωμος άνθρωπος είναι ο αναποφάσιστος.
 Η δισοσμία / δυσοσμία στην παραλία ήταν έντονη.
 Οι ιατρικές συνταγές είναι συνήθως δισανάγνωστες / δυσανάγνωστες.
 Ο κόσμος έγινε πολύ δίσπιστος / δύσπιστος στις υποσχέσεις των πολιτικών και καλά κάνει…
 Οι εφημερίδες αφιέρωσαν μόνο ένα δίστηλο / δύστηλο κείμενο για την Ημέρα χωρίς αυτοκίνητο.
 Δίστροπος / δύστροπος γίνεται όποιος αποκτά άσχημη συμπεριφορά και προκαλεί προβλήματα
στους άλλους.
Ονοματεπώνυμο: ………………………………………………….……….. Επίδοση:
Υπογραφή Κηδεμόνα: ….…….......
24
6
10
66
Ημερομηνία: .…. / .…. / 2009
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 4

6. 8ο
Δημοτικό Σχολείο Σταυρούπολης Γλώσσα Δ΄ 1ο
Κριτήριο Αξιολόγησης
-2-
4. Ξαναγράψτε το παρακάτω κείμενο συμπληρώνοντας τα ουσιαστικά με τα έντονα γράμματα με
επίθετα δικής σας έμπνευσης και χωρίς επαναλήψεις.
« Στη γωνιά του κήπου ήταν ένα δέντρο με λουλούδια. Από τα κλαδιά του κρέμονταν καρποί κι από
κάτω στεκόταν ένα αγόρι. Ο Γίγαντας κατέβηκε τις σκάλες κι έτρεξε στον κήπο. Πέρασε το γρασίδι με
δρασκελιές κι έφτασε κοντά στο παιδί. ».
………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………….
5. Να σημειώσετε στον πίνακα τα Υποκείμενα και τα Αντικείμενα των προτάσεων:
Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ι Σ Υ Α
1. Η Ραλλού, η αλεπού, καλοσωρίζει τους μαθητές της Δ΄ τάξης.
2. Ένα μικρό αστερία βρήκε ο Πέτρος.
3. Στο μέλλον τα παιδιά δεν θα κουβαλάνε τσάντα αλλά Η/Υ.
4. Τα παιδιά κατασκευάζουν το γεωμορφολογικό χάρτη της Ελλάδας.
5. Κάθε νομός της Ελλάδας έχει πόλεις και χωριά.
6. Οι Δωριείς κατέλαβαν τη Σπάρτη και την εύφορη πεδιάδα του Ευρώτα.
7. Τη γη των κατακτητών Δωριέων καλλιεργούσαν οι είλωτες.
8. Οι Έλληνες στις αποικίες τους έχτισαν λαμπρούς ναούς.
6. Να συμπληρώσετε στους 3 χρόνους και στον ίδιο αριθμό και πρόσωπο τα εξής ρήματα:
Καρακούσης Μιχάλης
Ενεστώτας Παρατατικός Εξακολουθητικός Μέλλοντας
1. παρακολουθούσαμε
2. διαρκεί
3. θα εργάζεστε
4. χτυπούσα
5. ρωτάς
6. Θα πλημμυρίζουν
111 ΑΑΑΡΡΡ ΙΙΙΣΣΣΤΤΤΑΑΑ 555777 --- 666666
222 ΠΠΠΟΟΟΛΛΛΥΥΥ ΚΚΚ ΑΑΑΛΛΛ ΑΑΑ 444777 --- 555666
333 ΑΑΑΡΡΡΚΚΚΕΕΕΤΤΤΑΑΑ ΚΚΚ ΑΑΑΛΛΛ ΑΑΑ 333777 --- 444666
12
8
6
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 5

7. ΤΑΞΗ: Δ΄
ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗ: http //blogs.sch.gr/anianiouris
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νιανιούρης Αντώνης (email: anianiouris@sch.gr)
«Επαναληπτικές Εργασίες
στην Ενότητα: Ένα ακόμη σκαλί»
1. Συμπλήρωσε τα κενά στις προτάσεις βάζοντας τα ρήματα που είναι στην παρένθεση στον
ενεστώτα.
α. Ο Μανόλης, ο Στέφανος και η Ρόζα ___________ (κάνω) διακοπές στο Ρέθυμνο.
β. Ο Βαγγέλης κάθε πρωί ___________ (πηγαίνω) στο σχολείο αφού πρώτα ___________
(ετοιμάζω) την τσάντα του.
γ. Ο Μιχάλης και ο Μάνος ___________ (αγναντεύω) τους μαθητές που ___________ (μπαίνω)
στο προαύλιο και ___________ (βγαίνω) από τις αίθουσες.
2. Συμπλήρωσε τον πίνακα ξαναγράφοντας τα ρήματα της άσκησης 1 στον Παρατατικό και
Εξακολουθητικό Μέλλοντα διατηρώντας όμως το ίδιο αριθμό και πρόσωπο!
Παρατατικό Εξακολουθητικό Μέλλοντα
3. Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν στις λέξεις του κειμένου:
Οι φετ…νές διακοπές μας στο ν…σί άρχ…σαν με μια περιπέτεια. Δ…στυχώς χάσαμε το πρ…το πλοίο
και έπρεπε να περιμένουμε πολλές ώρες για το επόμεν…. Όταν φτάσαμε αργά το βράδ… στο φωτ…νό
δ…ώρoφo ξενοδοχείο, πληροφορηθήκαμ… ότι υπήρχε μόνο ένα φτ…νό δ…κλινo δωμάτιο αντί για δύο
που είχαμε κλ…σει. Η υπεύθ…νη υπάλληλος του ξενοδοχείου μάς είπε ότι δεν έλαβε ποτέ το
…λεκτρoν…κό μας μ…ν…μα. Μας έδειξε όμως μια …θουσα στο ισόγ…ο που θα τη χρησ…μοποιούσαμε
σαν υπνοδωμάτιο. Την επόμενη μέρα το φ…ς του oλόxρ…σoυ ήλιου και η καταγάλανη θάλα…..α μάς
έκαναν να τα ξεχάσουμε όλα. Η Αριθμ…τ…κη και η Aνάγν…ση έπρεπε να περιμένουν μέχρι το
Σεπτ…..βρη.
4. Γράψε τα επίθετα της άσκησης 3 που είναι έντονα στα 3 τους γένη, στον αριθμό και την πτώση
που βρίσκονται.
αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 6

8. 5. Υπογράμμισε το υποκείμενο, το ρήμα και το αντικείμενο στις παρακάτω προτάσεις. Μην ξεχάσεις
να βάλεις το αντίστοιχο γράμμα τους (Υ-Ρ-Α) πάνω από τη λέξη για να δείξεις τι είναι η καθεμία!
α. Ο Δημάρατος φόρεσε βιαστικά την τσάντα του!
β. Όλα τα παιδιά θα διαβάσουν τις εκθέσεις τους.
γ. Η Αγάπη και η Αθηνά λύνουν τις ασκήσεις τους.
δ. Κάθε Δευτέρα την καθαριότητα του σχολείου την κάνει η Τετάρτη τάξη!
ε. Ο κύριος κάλυψε τον τοίχο της τάξης
6. Αντιστοίχισε τις λέξεις με την ερμηνεία τους:
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΕΡΜΗΝΕΙΑ
πελώριος βουνό
όρος περήφανος
πανωφόρι
μακρύ ρούχο που φοριέται πάνω από
άλλα ρούχα
σκίρτημα απλός
σχίζω τα νερά κολυμπάω
καμαρωτός τεράστιος, γιγάντιος
γνέφω
σχέδιο από μικρές χρωματιστές πέτρες
που τις τοποθετούν στα πατώματα.
επιστάτης
αυτός που επιβλέπει σε έναν χώρο αν
λειτουργούν όλα σωστά
καθήκον απότομη κίνηση
λιτός υποχρεωτική εργασία
άθραυστος
μικρό τμήμα κήπου που είναι χωρισμένα
με χαμηλά χωρίσματα. Φυτεύονται
λουλούδια
ψηφιδωτό
κάνω νόημα με το κεφάλι ή με τα χέρια ή
με τα μάτια
παρτέρι ανθεκτικός, δεν σπάει
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 7

9. 1ο
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ (Ένα ακόμα σκαλί)
ΟΝΟΜΑ : ………………………….. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ……………..
1.Στις παρακάτω προτάσεις να βρεις το ρήμα, το υποκείμενο και το αντικείμενο :
Πρόταση υποκείμενο ρήμα αντικείμενο
Ο παππούς φόρεσε
τα γυαλιά του.
Τα παιδιά διαβάζουν
ιστορία.
Τη βλάβη του αυτοκινήτου
διόρθωσε ο μηχανικός
Όλα τα πουλιά γεννούν
αυγά.
2.Να ξαναγράψεις το παρακάτω κείμενο
α) στον Παρατατικό
Όλη τη μέρα την περνάμε με τους φίλους μου στη θάλασσα. Μαζεύουμε κοχύλια
και κάνουμε βουτιές. Οι μέρες φεύγουν σαν το νερό, όλες βουτηγμένες στο
δυνατό ήλιο.
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
……………………………………………………………………..
β) στον Εξακολουθητικό Μέλλοντα
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
3.Συμπληρώνω με –ι ή με –υ:
δ…ετία, δ…σκίνητος, δ….τομος, δ…. θέσιο, δ…. σεύρετος,
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 8

10. δ… σύλλαβη, δ…. στυχισμένος
4.Θυμάσαι πώς γράφονται σωστά; Μπορείς να συμπληρώσεις με –ει, -η, -ι ή –υ:
μάλλ…νος, πήλ…νος, γύψ…νος, ορ…νός, υπεύθ…νος, σκοτ…νός,
φτ…νός, ταπ…νός, υγι…νός, επικίνδ…νος, γούν…νος, περσ…νός
5. Βάζω μπροστά από κάθε ουσιαστικό ένα επίθετο που ταιριάζει. Προσέχω να
είναι στη σωστή πτώση και το σωστό αριθμό:
…………………………. κτίρια
…………………………. κουτί
………………………. παιχνιδιών
……………………… κήπου
……………………… πράγματα
…………………….. δέντρα
……………………… ήλιου
……………………… γιορτές
Καλή επιτυχία! Λαμπριάδου Μαρία
μεγάλος
πανύψηλος
μοντέρνος
σπουδαίος
χαρούμενος
επιτραπέζιος
λαμπερός
ξύλινος
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 9

11. 1ο επαναληπτικό κριτήριο στη γλώσσα
Ονοματεπώνυμο: ................................................... Ημερ/νία:..................................
Εργασία 1η
( 20 βαθμοί )
Γράφουμε τους δώδεκα μήνες του χρόνου με δυο τρόπους :
1ος
................................. ή ................................ 2ος
.................................ή..........................
3ος
.................................ή................................. 4ος
.................................ή.........................
5ος
..................................ή................................ 6ος
.................................ή.........................
7ος
................................. ή ................................ 8ος
..................................
9ος
...................................ή................................. 10ος
...................................ή.....................
11ος
..................................ή.................................... 12ος
................................ή........................
Εργασία 2η
(20 βαθμοί)
Βρίσκουμε και γράφουμε στην κατάλληλη θέση του πίνακα πρώτα το ρήμα μετά το
υποκείμενο και το αντικείμενο.
----Πρόταση--------------------------------- --Ρήμα ------ --Υποκείμενο- Αντικείμενο----
Ο Γιώργος πέταξε τη μπάλα.
Τα παιδιά παρακολουθούν τον αγώνα.
Ο υδραυλικός διόρθωσε τη βρύση με
τα εργαλεία του
Ο παππούς αγόρασε στον Κώστα ένα
ωραίο παιχνίδι.
Έριξε μια τελευταία ματιά φεύγοντας
λυπημένη.
Τα ποντίκια τα έπιασε η πονηρή αλεπού
με μεγάλη ευκολία.
Εργασία 3η
(10 βαθμοί)
Συμπληρώνουμε σωστά τα φωνήεντα που λείπουν:
Καλοκαιρ..νό, βραδ..νό, μάλλ..νο , σιδερ..νιο, δ..ώροφη, δ..στυχισμένος, δ..τομη,
Φωτ..νό, υγι..νό, ανεύθ..νος, υπεύθ..νος, δ..σεκτο.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 10

12. Εργασία 4η
(10 βαθμοί)
Συμπληρώνουμε τα κενά με επίθετα αλλά και μετοχές (σε –μένος,η,ο) που εσείς
επιθυμείτε για να αποκτήσει ζωντάνια η περιγραφή μας.
Μέσα σ΄αυτό το...............................σπίτι , μπορούσες να δεις ................................πίνακες,
....................έπιπλα και ..................................αντικείμενα. Η ................................σκάλα
οδηγούσε σε μια ...........................βεράντα με ..............................θέα.
Εργασία 5η
(20 βαθμοί)
Διαβάζουμε το παρακάτω μικρό κείμενο:
Κάθε πρωί με τον αδερφό μου ξυπνάμε, παίρνουμε τα ....σύνεργά μας και πηγαίνουμε στο
παλιό λιμανάκι για ψάρεμα. Φυσικά έχουμε και το τσαντάκι με το κολατσιό το οποίο τρώμε
συνήθως στο δρόμο.
Σε ποιο χρόνο είναι γραμμένο; .........................................................................
Τώρα το αφηγούμαστε στον παρατατικό:
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Εργασία 6η
(20 βαθμοί)
Διαβάζουμε το παρακάτω κείμενο και στη συνέχεια ξεχωρίζουμε τα ρήματα ,τα ουσιαστικά
και τα επίθετα και τα γράφουμε στον πίνακα που βρίσκεται πιο κάτω:
Το φετινό καλοκαίρι το πέρασα στην πανέμορφη Κεφαλονιά, στο πέτρινο σπίτι του
παππού και της γιαγιάς. Συνάντησα ξανά τους παλιούς φίλους μου. Κάναμε
μακροβούτια , πιάναμε λογιών λογιών κοχύλια και μαζεύαμε πολύχρωμα βότσαλα.
Μια μέρα, ο Πέτρος βρήκε ένα μικρό αστερία. Η Μυρτώ, που έχει μεγάλη φαντασία,
είπε ότι έπεσε από τον ουρανό.
Ρήματα Ουσιαστικά επίθετα
Καλή επιτυχία.... Σκράπαρης Θανάσης
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 11

13. 1
1ο
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Ονοματεπώνυμο:………………………………………………….
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1. Γράψε σωστά:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. Συμπλήρωσε σωστά τα επίθετα με το γράμμα που λείπει:
ορ__νός, φετ__νός, υπεύθ__νος, βραδ__νός, καλοκαιρ__νός,
ξύλ__νος, φωτ__νός, κόκκ__νος, επικίνδ__νος, ταπ__νός.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 12

14. 2
3. Συμπλήρωσε με ι, ή με υ τις παρακάτω προτάσεις και τονίζω:
α) Την επόμενη δ__ετία θα τελειώσω το Δημοτικό.
β) Τα μαθήματα της Τετάρτης είναι δ__σκολα.
γ) Στο κείμενο πρέπει να υπογραμμίσω τις δ__σύλλαβες λέξεις
δ) Το αντίθετο του ευτυχισμένος είναι δ__στυχισμένος.
ε) Το ποδήλατο και η μοτοσικλέτα είναι δ__τροχα .
4. Γράψε τις παρακάτω προτάσεις στον Παρατατικό και στον Εξακο-
λουθητικό Μέλλοντα:
Ο θείος μου εργάζεται στην τράπεζα. Πηγαίνει κάθε πρωί και γυρίζει το
απόγευμα. Το γραφείο του είναι πολύ όμορφο. Μετράει πολλά χρήματα
και υπογράφει αμέτρητα έγγραφα.
Παρατατικός
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Εξακολουθητικός Μέλλοντας
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
5. Στις παρακάτω προτάσεις βάλε (Ρ) πάνω από τα ρήματα, (Υ) πάνω
από τα υποκείμενα και (Α) πάνω από τα αντικείμενα :
Ο Νίκος έφαγε τα μακαρόνια. Οι μαθητές παρακολουθούν τη δασκάλα.
Πολλά λουλούδια μάζεψε η Αντωνία. Η κιθάρα έχει χορδές.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 13

15. 3
Ακούω και γράφω:
11 Σεπτεμβρίου 2009.
Οι καλοκαιρινές διακοπές τελείωσαν. Τα σχολεία άνοιξαν. Παλιοί και
νέοι συμμαθητές συγκεντρώθηκαν την πρώτη μέρα. Το προαύλιο του
διώροφου σχολείου γέμισε γέλια και χαρούμενες φωνές. Τα παιδιά ανέ-
βαιναν και κατέβαιναν τις σκάλες παρά τις συμβουλές του επιστάτη. Οι
σάκες των μαθητών γέμισαν σχολικά τετράδια, όμορφα βιβλία, χρωμα-
τιστά μολύβια και μπογιές.
Κρυφοκοιτάζω έξω από το παράθυρο της φωτεινής αίθουσας και θυ-
μάμαι τα μακροβούτια ,τα κύματα και τα αμέτρητα κοχύλια που μάζεψα
στο όμορφο νησί μου! Ξανά τώρα στην ανάγνωση, την ορθογραφία και
την αριθμητική. Πώς βαριέμαι!
Δούλος Νίκος
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 14

16. Όνομα: 14/10/11
Επαναληπτικό στη Γλώσσα
Ακούω και γράφω
Αναγνώρισε τις παρακάτω λέξεις.
νερού = ύδρευση=
του = αντικατέστησαν=
αρχαία= καινούριο =
μια = μόλυνση =
των = κατάλληλη =
Να βάλεις την πρόταση σε όλους τους χρόνους
κάνοντας έτσι χρονική αντικατάσταση.
Ενεστώτας: Οι άνθρωποι κερδίζουν στη ζωή τους τολμώντας.
Παρατατικός:
Αόριστος:
Μέλ. Εξακ.:
Μέλ. Στιγ. :
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 15

17. Παρακείμενος:
Υπερσυντέλικος:
Μέλ. Συντελ. :
Να κλίνεις το επίθετο ο ατομικός, -η, -ο.
Ενικός Αριθμός
Ον.
Γεν.
Αιτ.
Κλ.
Πληθυντικός Αριθμός
Ον.
Γεν.
Αιτ.
Κλ.
Βρες το Ρήμα(Ρ), το Υποκείμενο(Υ), το Αντικείμενο(Α) ή
το Κατηγορούμενο(Κ).
 Ο αγρότης θερίζει το χωράφι του.
 Το μωρό φαίνεται άρρωστο.
 Τα παιδιά παίζουν «μήλα».
 Προτιμώ ποδόσφαιρο.
 Το ομορφότερο νησί του κόσμου είναι η Ρόδος.
 Τελειώνεις τα μαθήματά σου;
 Ψάχνουμε για αχινούς στην είσοδο της σπηλιάς.
 Χθες ήμουν τόσο κεφάτη!
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 16
Μαριάνθη Χαλκίτη

18. 1
ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Ένα σκαλί ακόμα.
Ονοματεπώνυμο: …………………………………………………Τάξη Δ
1. Να κυκλώσεις τα υποκείμενα και να υπογραμμίσεις τα
αντικείμενα στις παρακάτω προτάσεις:
α) Ο γιατρός του νοσοκομείου εξέτασε τους ασθενείς.
β) Τα δέντρα κλάδεψε ο κηπουρός.
γ) Ο γλύπτης σκάλιζε το μάρμαρο με τέχνη.
δ) Εγώ δεν είπα κάτι τέτοιο.
ε) Την κυκλοφορία των οχημάτων ρυθμίζει ο τροχονόμος.
΄
2.Συμπληρώνω τις παρακάτω λέξεις με το σωστό ι ή υ:
δ__σκίνητος δ__μηνο δ__σέλιδο
δ__στυχής δ__σκολος δ__πρόσωπος
δ__τροχο δ__σαρέσκεια δ__σοσμία
δ__σέγγονο δ__σύλλαβος δ__σεκατομμύριο
δ__σάρεστος δ__σβατος δ…..τομο
3.Από το παρακάτω κείμενο βρίσκω 5 ρήματα, 5
ουσιαστικά, 5 επίθετα, 5 άρθρα και τα βάζω στις
παρακάτω στήλες:
«Φέτος ο παππούς μού έμαθε να ψαρεύω με καλάμι.
Τελικά το ψάρεμα δεν είναι τόσο εύκολο όσο νομίζετε.
Πρέπει να φορέσεις το ψάθινο καπέλο σου, να βάλεις
δολώματα στην πετονιά και να περιμένεις πολλές ώρες.
Γιατί το ψάρεμα θέλει μεγάλη υπομονή. Μπορεί να μην
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 17

19. 2
πιάσεις και τίποτα. Αν όμως πιάσεις κάτι τότε η χαρά σου
είναι απερίγραπτη».
4.Συμπλήρωσε τα ρήματα και στους τρεις χρόνους,
στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό.
Λαδιάς Ανδρέας
ρήματα ουσιαστικά επίθετα άρθρα
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘ. Μ.
μαζεύουμε
Θαύμαζαν
θα ποτίζω
Άλλαζε
φέρνετε
θα προσπαθώ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 18

20. 3
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 19

21. Ονοματεπώνυμο: ____________________________________________
Ημερομηνία: _____________________
ΑΣΚΗΣΕΙΣ:
1. Ορθογραφία:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. Να γράψεις με τη σειρά, τους δώδεκα μήνες του χρόνου:
_______________________ ________________________
_______________________ ________________________
_______________________ ________________________
_______________________ ________________________
_______________________ ________________________
_______________________ ________________________
ΘΕΩΡΙΑ:
• Η λέξη που απαντά στην ερώτηση «ποιος; ποια; ποιο;» και είναι
σε πτώση __________________ είναι το _________________ του
ρήματος της πρότασης.
• Η λέξη που απαντά στην ερώτηση «τι; ποιον; ποια; ποιο;» και
είναι σε πτώση ________________ είναι το ________________ του
ρήματος της πρότασης.
3. Κύκλωσε το υποκείμενο και υπογράμμισε το αντικείμενο του
ρήματος στις παρακάτω προτάσεις:
 Τα παιδιά κάνουν δουλειές.
 Η Τίνα σφουγγαρίζει το πάτωμα και η Αθηνά καθαρίζει τα τζάμια.
 Ο Παύλος φοράει τη φόρμα του και επιδιορθώνει το ποδήλατό του.
 Η Βαρβάρα γυαλίζει τα παπούτσια της και ο Ανδρέας μαζεύει τα ξερά
χόρτα του κήπου.
 Ο μπαμπάς και η μαμά ετοίμασαν το φαγητό και το τραπέζι.
 Τα φρούτα τα ζυγίζει ο μανάβης.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 20

22. 4. Να συμπληρώσεις τα κενά των λέξεων στις παρακάτω προτάσεις με
το δι(σ)- ή το δυσ- που λείπει:
 Απέναντι από το σχολείο χτίζεται μια ___ώροφη πολυκατοικία.
 Τα αυγά της γιαγιάς από το χωριό είναι ____κροκα.
 Έχω να σας πω κάτι πολύ ____άρεστο.
 Τα παλιά βιβλία είναι ____εύρετα, δεν μπορείς να τα βρεις εύκολα.
 Η μαντινάδα είναι ένα ____στιχο ποιήμα.
 Στην Εθνική οδό χτες έγινε ένα πολύνεκρο ___τύχημα.
5. Να συμπληρώσεις τα ρήματα που είναι στην παρένθεση σε χρόνο
ενεστώτα:
Όταν όλη η παρέα ____________ (κατεβαίνω) στην παραλία, εγώ
___________ (ψάχνω) για κοχύλια. Οι υπόλοιποι _______________
(ξαπλώνω) στις πετσέτες ή ___________ (φτιάχνω) κάστρα στην άμμο.
Ύστερα όλοι μαζί ___________ (παίζω) διάφορα παιχνίδια στο νερό.
_________ (μένω) πολλές ώρες εκεί και _____________ (φεύγω) το
απόγευμα.
• Να ξαναγράψεις το παραπάνω κείμενο βάζοντας τα ρήματα σε
χρόνο παρατατικό:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
6. Συμπλήρωσε σωστά τις καταλήξεις των επιθέτων σε –ινος, -ινη, -ινο ή
–ινός, -ινή, -ινό:
ΘΥΜΗΣΟΥ ΤΙΣ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ!!
 Επειδή εργάζεται το πρωί, πηγαίνει σε βραδ_____ σχολείο.
 Ο υπεύθ_____ του ξενοδοχείου μάς είπε ότι έχει ελεύθερο μόνο ένα
φτ____ δίκλινο δωμάτιο.
 Η φωτ____ πινακίδα αναβόσβηνε όλο το βράδυ.
 Το αγελαδ____ γάλα είναι πολύ υγι____ .
 Άνοιξα την ξύλ____ πόρτα και βρέθηκα σε ένα σκοτ____ δωμάτιο.
 Η πινακίδα έδειχνε ότι ακολουθεί επικίνδ____ στροφή στα αριστερά.
 Το χωριό του παππού μου είναι ορ____ .
Καλή επιτυχία! Πιλότου Ειρήνη
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 21

23. ΔΥΣ- Ή ΔΙΣ- ;
Τοποθετήστε τις λέξεις στη σωστή στήλη: δυσανάγνωστος, δυσανάλογα,
δισέγγονο, δυσάρεστος, δυσβάστακτος, δισχίλιοι, δυσκολία,
δυσκολονόητος, δίστομο, δυσλειτουργία, δυσαρέσκεια, δισεκατομμύριο,
δισέλιδο, δίστιχο, δισύλλαβος, δυσεύρετος, δισυπόστατος, δίστηλος.
Τοποθέτησε τις υπογραμμισμένες λέξεις στον πίνακα.
Η Μαίρη Πόπινς με την περίεργη εμφάνισή της και την εξίσου περίεργη
συμπεριφορά της, φτάνει στο σπίτι των Μπαγκς, με τα τέσσερα παιδιά.
Τη Τζέην, τον Μίκαελ και τα δίδυμα Τζον και Μπάρμπαρα. Τα παιδιά
της οικογένειας, ακολουθώντας τη Μαίρη, συναντούν ιδιόμορφους
ανθρώπους και ζουν πρωτόγνωρες συγκινήσεις. Ένας ζωγράφος τους
ταξιδεύει μέσα στους ζωγραφικούς του πίνακες, όπου ζουν και
δραστηριοποιούνται με τη φαντασία τους. Ο θείος Περούκ τους βοηθά,
με το γελαστικό του αέριο, να ζήσουν και να διασκεδάσουν ψηλά στο
ταβάνι του σαλονιού του, αφού το γέλιο απελευθερώνει παράξενες
δυνάμεις του ανθρώπου. Ένα σκυλάκι, ο Νεπομυκήνας, μια αγελάδα με
ένα βασιλιά, τα ζώα ενός ζωολογικού κήπου που παίζουν το ρόλο των
ανθρώπων, ένα ψαρόνι που συζητά με τα δίδυμα μέχρι να γίνουν ενός
χρόνου, δίνουν την ευκαιρία στη Μαίρη και στα παιδιά να αποκτήσουν
καταπληκτικές εμπειρίες, με φαντασία και δημιουργικότητα.
ΡΗΜΑΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Υπάρχει δυο φορές Δυσκολία ή κακό αποτέλεσμα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 22

24. Χατζηκυριακίδου Παγώνα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 23

25. ONOMAΤΕΠΩΝΥΜΟ: _________________________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ______________________
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
1) Να γράψεις τις παρακάτω φράσεις στον άλλο αριθμό :
α) Το στόμα του ζώου →_______________________________________
β) Τα χρήματα των τραπεζών →_______________________________________
γ) Τα χρώματα των υφασμάτων →_______________________________________
δ) Το ευχάριστο ανάγνωσμα →_______________________________________
ε) Τα φοβερά λάθη →_______________________________________
στ) Η δυσκολία του κεντήματος →_______________________________________
2) Γράψε το ένα από τα δύο ουσιαστικά στη γενική , όπως στο παράδειγμα :
π.χ : Η βάρκα – ο ψαράς → η βάρκα του ψαρά
α) η στολή – ο στρατιώτης →___________________________________________
β) τα χωράφια – οι γεωργοί →___________________________________________
γ) ο μισθός – ο υπάλληλος →___________________________________________
δ) η τιμωρία – ο κλέφτης →___________________________________________
3) Βάλε το κατάλληλο άρθρο μπροστά από τα παρακάτω ουσιαστικά :
__________ καρέκλα __________ ανθρώπους __________ παπάδες
__________ γυναίκες __________ γείτονα __________ λιβανιστήρι
__________ αυλής __________ σπίτι __________ πλατύσκαλο
__________ ημέρας __________ γεωργών __________ αγιασμών
__________ παιδιών __________ μαθήματα __________ μηνών
__________ δασκάλων __________ συμβούλων __________ διακοπές
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 24

26. 4) Να κλίνεις τα ουσιαστικά α) η μητέρα β) α άνθρωπος
Ενικός αριθμός
Ονομ. _______________ Ονομ. _______________
Γεν ______________ Γεν ______________
Αιτ ______________ Αιτ ______________
Κλητ _______________ Κλητ _______________
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ. _______________ Ονομ. _______________
Γεν ______________ Γεν ______________
Αιτ ______________ Αιτ ______________
Κλητ _______________ Κλητ _______________
5)Να κάνεις χρονική αντικατάσταση στα ρήματα : α) αρχίζω β) άνοιξε γ) πηγαίνεις
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΜΕΛ.ΕΞΑΚΟΛ
ΜΕΛ.ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
ΜΕΛ. ΣΥΝΤΕΛ.
6)Κάνε δικές σου προτάσεις με τα ουσιαστικά: το βαπόρι ,το αυτοκίνητο
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
__________________________________________________________________
ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΕΛΙΣΑΒΕΤ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 25

27. Επιμέλεια: Θανάσης Πρέντζας
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Πού πέρασες το
καλοκαίρι σου και με
ποιους;
Πώς περνούσες τη
μέρα σου; (Ανάφερε τι
έκανες κάθε πρωί,
μεσημέρι και βράδυ.)
Γράψε μια σκέψη σου,
ένα συμπέρασμα για
το καλοκαίρι που
πέρασε
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 26

28. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 27

29. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 28

30. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 29

31. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Υποκείμενο είναι το ονοματικό σύνολο για το οποίο γίνεται λόγος στην
πρόταση και φανερώνει ποιος ενεργεί ή δέχεται μια ενέργεια ή
βρίσκεται σε μια κατάσταση.
Η λέξη, δηλαδή, που απαντά στην ερώτηση «ποιος; ποια; ποιο; ποιοι;
ποιες; ποια;» κάνουν κάτι ή παθαίνουν κάτι κλπ. είναι το υποκείμενο
του ρήματος σε μια πρόταση.
Το υποκείμενο, είτε μαζί με άρθρο είτε χωρίς άρθρο, βρίσκεται πάντοτε
σε πτώση ονομαστική.
π.χ. Ο Πάνος διαβάζει.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΡΗΜΑ
(ποιος)
Το υποκείμενο μπορεί να είναι:
Α) ουσιαστικό: π.χ. Η Ασπασία ζωγραφίζει.
Β) αντωνυμία: π.χ. Εκείνος διαβάζει.
Γ) μετοχή: π.χ. Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται.
Αντικείμενο είναι το ονοματικό σύνολο στο οποίο μεταβαίνει η ενέργεια
του υποκειμένου ή έχει γενικότερα σχέση το υποκείμενο.
Η λέξη, δηλαδή, που απαντά στην ερώτηση «τι; ποιον; ποια; ποιο;
ποιους; ποιες; ποια; σε ποιον; σε ποια; κλπ.» είναι το αντικείμενο.
Το αντικείμενο, είτε με άρθρο είτε χωρίς άρθρο, μπορεί να βρίσκεται σε
πτώση αιτιατική ή γενική.
Το αντικείμενο δεν είναι βασικός όρος της πρότασης και μπορεί να μην
υπάρχει.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 30

32. π.χ. Ο Ανέστης διαβάζει το γράμμα.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΡΗΜΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
(ποιος) (τι)
π.χ. Ο δάσκαλος της μίλησε αυστηρά.
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΡΗΜΑ
(ποιος) (σε ποια)
Το αντικείμενο μπορεί να είναι:
Α) ουσιαστικό: π.χ. Ο γεωργός οργώνει το χωράφι.
Β) μετοχή: π.χ. Όλοι μας πρέπει να βοηθάμε τους δυστυχισμένους.
Γ) αντωνυμία: Ο Τάκης τον χτύπησε δυνατά.
Άσκηση
Υπογραμμίζω στις παρακάτω προτάσεις με μπλε χρώμα το υποκείμενο
και κόκκινο το αντικείμενο:
Τα παιδιά γράφουν τις ασκήσεις.
Η Κατερίνα θύμωσε του αδελφού της.
Ο Ανέστης φοράει τη φόρμα του και ξεκινάει τη γυμναστική.
Η Βαρβάρα μοίρασε τα φυλλάδια και ο Στέλιος διάβασε τις πληροφορίες.
Ο Αντρέας μάζεψε τα ξερόχορτα του κήπου κι εκείνη έπλυνε την αυλή.
Ο αθλητής χτύπησε το γόνατό του.
Αυτός πουλάει καλαμπόκια.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΑΓΚΑΛΟΥ
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 31

33. Ασκήσεις για………………………… σπίτι
1. Σχηματίζω το θηλυκό γένος των ακόλουθων ουσιαστικών:
ο δούκας…………………………… ο άρχοντας……………………………… ο ακροβάτης…………………………….
ο μάγειρας……………………….. ο Ηπειρώτης…………………………… ο χωριάτης………………………………
2. Κυκλώνω το σωστό:
α. Ο κυρ Γιώργος έγινε ……………………………, επειδή κέρδισε τοπ εθνικό λαχείο.
Ι) δισεκατομμυριούχος, ΙΙ) δυσεκατομμυριούχος
β. Η κυρία Σοφία απέκτησε το πρώτο της ……………………………., όταν ήταν μόλις 60 ετών!
Ι) δισέγγονο, ΙΙ) δυσέγγονο
γ. Η λέξη «κοντά» είναι………………………..
Ι) δυσύλλαβη, ΙΙ) δισύλλαβη
δ. Μερικές φορές φέρεται πολύ………………………..
Ι) δίστροπα, ΙΙ) δύστροπα
ε. Η αίθουσα που επισκεφθήκαμε είχε μια ………………………………. μυρωδιά.
Ι)δισάρεστη, ΙΙ) δυσάρεστη
στ. Κάθε τέσσερα χρόνια το ημερολογιακό έτος είναι ……………………….., γιατί ο Φεβρουάριος
έχει 29 μέρες και όχι 28.
Ι)δίσεκτο, ΙΙ) δύσεκτο
ζ. Αχ, ……………………………… μου! Τι θα κάνω τώρα;
Ι)διστιχία, ΙΙ) δυστυχία
3. Συμπληρώνω τον πίνακα:
Ενεστώτας Παρατατικός Εξακολ. μέλλοντας
διαβάζω
4. Πως λέγεται αυτός που είναι από…………
ασήμι γυαλί
πέτρα γούνα
φως χαλκό
μάρμαρο μαργαριτάρια
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 32

34. 5. Στις παρακάτω προτάσεις να σημειώσεις το Υποκείμενο (Υ), το Ρήμα (Ρ) και το
αντικείμενο του ρήματος, όπως στο παράδειγμα.
 Ο διευθυντής καλωσόρισε τα παιδιά στο σχολείο.
 Τα παιδιά θυμούνται τις καλοκαιρινές τους διακοπές.
 Η δασκάλα παρουσίασε τα καινούρια βιβλία.
 Ο γυμναστής έδωσε στα παιδιά μπάλες για να παίξουν.
 Ο Δημήτρης φέτος θα αγοράσει καινούρια μπάλα.
 Ο επιστάτης επισκευάζει τη σιδερένια πόρτα.
6. Για να δούμε πως τα πάμε στην κλίση ουσιαστικών και επιθέτων…..
Ενικός Αριθμός
Ονομ. ο ανεύθυνος άνθρωπος η υγιεινή διατροφή το γυάλινο μπουκάλι
Γεν.
Αιτ.
Κλητ.
Πληθυντικός Αριθμός
Ονομ.
Γεν.
Αιτ.
Κλητ.
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:……………………………………………………………………………………………………………
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!!!!!
Κρανίδη Φωτεινή
Υ Ρ Α
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 33

35. Φύλλο εργασίας στο μάθημα της γλώσσας
(Επανάληψη σε γραμματικά φαινόμενα που έχουμε
συναντήσει)
1. Ο εκτυπωτής «τρελάθηκε» και μπέρδεψε τις λέξεις στις προτάσεις.
Μπορείς να τοποθετήσεις τις λέξεις στη σωστή σειρά;
α. διακοπών, μέρες, γρήγορα, Οι, πέρασαν, των
…………………………………………………………………………………………………………………………………
β. καλοκαίρι, μου, πηγαίνουν, το, γονείς, εξωτερικό, στο, Οι
…………………………………………………………………………………………………………………………………
γ. παίζω, να, χαίρομαι, ελεύθερο, τα, παιχνίδια, με, μου, χρόνο, έχω, Όταν
…………………………………………………………………………………………………………………………………
δ. ουρανός, είναι, άνοιξη, καθαρός, Την, ο, και, λάμπει, ο ήλιος
…………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Γράφω τα ουσιαστικά και σε άλλες πτώσεις, προσέχοντας τους τόνους!
α. ο άν-θρω-πος  του …………………………………. , οι …………………………………….των…………………………
β. ο κίνδυνος  του …………………………………. , οι …………………………………….των………………………………….
γ. ο πρόγονος  του …………………………………. , οι …………………………………….των…………………………………
δ. ο αγώνας  του …………………………………. , οι …………………………………….των……………………………………
ε. η ταχύτητα  της …………………………………. , οι …………………………………….των…………………………………
στ. η ασπίδα  της …………………………………. , οι …………………………………….των…………………………………
Θυμάμαι: Τα αρσενικά σε –ος που
τονίζονται στην προπαραλήγουσα
κατεβάζουν τον τόνο στη γενική
ενικού +πληθυντικού.
Θυμάμαι: Τα θηλυκά σε –α
που τονίζονται στην
προπαραλήγουσα
κατεβάζουν τον τόνο στην
γενική πληθυντικού.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 34

36. 3. Από τις παρακάτω προτάσεις συμπληρώνω τα κενά που σβήστηκαν
κατά λάθος. Προσέχω να βάλω σωστά το άρθρο, την πτώση και τον
αριθμό!!!
α. Ο Αλέξης μοιάζει με ……………………………………………………... του. (ξάδερφος)
β. Με λαχανικά θα σπείρουμε …………………………………………………… (κήπος)
γ. Ο δάσκαλος έδωσε στους μαθητές ………………………………………. (βιβλίο, πληθ.)
δ. Ο δάσκαλος είπε στους μαθητές ………………………………………….. τους. (βαθμός)
ε. Δεν ομολόγησε στη μητέρα της ………………………………………………. (αλήθεια)
4. Βάζω στο κενό τα ρήματα των παρενθέσεων σε χρόνο αόριστο!!!
α. Ο πυροσβέστης …………………………………………………. τα παιδιά απ’ τις φωτιές. (σώζω)
β. Μόλις έμαθε τα νέα, …………………………………………… απ’ τη χαρά του. (δακρύζω)
γ. Ο διευθυντής ……………………………………………………… το γραφείο κι έφυγε. (κλειδώνω)
δ. Οι μαθητές ………………………………………………………….. την αίθουσα για τη γιορτή. (στολίζω)
ε. Οι βουνοκορφές ………………………………………………….. από τα χιόνια. (ασπρίζω)
στ. Ο κηπουρός ………………………………………………………. τον κήπο μας. (σκαλίζω)
5. Σ’ ένα μακρινό βασίλειο όλα είναι γένους αρσενικού!!!!Πώς θα λέγονταν
τα θηλυκά σε αυτό;
α. ο γείτονας  ……………………………………………….
β. ο βασιλιάς  ………………………………………………
γ. ο πρίγκιπας  ……………………………………………
δ. ο φούρναρης  …………………………………………….
ε. ο μάγος  …………………………………………………….
στ. ο γόης  ……………………………………………………..
Θυμάμαι: Τα θηλυκά ουσιαστικά που λήγουν σε –ισσα γράφονται με δύο
–σ- και –ι-.
Εξαίρεση: Λάρισα, γόησσα, λύσσα, σάρισα (δόρυ αρχαίων Μακεδόνων).
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 35

37. 6. Συμπληρώνω τα αρσενικά ονόματα από τα ουσιαστικά.
• ο αγώνας  ……………………………………….
• ο εμπρησμός  ………………………………….
• η κιθάρα  ………………………………………..
• το τραγούδι ……………………………………..
• το δάνειο…………………………………………..
• ο πόλεμος…………………………………………..
• η ληστεία……………………………………………
7. Βοήθησε τον Γραφούλη να συμπληρώσει τα κενά με –ι- ή –υ-.
δ….σεύρετος δ….στυχος δ….σεκατομμύριο δ….σανάλογος
δ….ώροφο δ….σνόητος δ….σύλλαβος δ….μετρος
δ….κοπο δ….στιχο δ….κυκλο δ….στύχημα
δ….δυμος δ….σοσμία δ….σλεξία δ….σπεπτος
δ….κλινο δ….σέγγονο δ….σέλιδος δ….σνόητος
8. Η άσκηση που δεν «γνωρίζει» τους χρόνους!!!!!!!!
α. Με το πρώτο φως του ήλιου τα παιδιά ………………………………………… (ξυπνώ, ενεστώτας)
β. Οι βασιλιάδες …………………………………… (κάθομαι, παρατατικός) στους θρόνους.
γ. Ο μαθητής ……………………………………….. (μπορώ, εξακολ. μέλλοντας) να υπογραμμίσει και να
κρατήσει σημειώσεις ανοίγοντας ένα «παράθυρο» στην οθόνη της «τσάντας» που
……………………………………. (αναγνωρίζω, εξακολ. μέλλοντας), φυσικά τον γραφικό του χαρακτήρα.
δ. Ο παιδαγωγός ………………………………… (συνοδεύω, παρατατικός) το παιδί όπου …………………………
(πηγαίνω, παρατατικός)
ε. Σύμφωνα με έρευνες, η τσάντα ενός μαθητή σήμερα …………………………… (ζυγίζω, ενεστώτας)
γύρω στα 8 με 10 κιλά!
Τα αρσενικά ονόματα που
λήγουν σε –ιστής γράφονται με
–ι-.
Εξαίρεση: δανειστής,
εμπρηστής, ληστής
δι(σ)- δηλώνει κάτι που είναι διπλό
δυ(σ)-  δηλώνει κάποια δυσκολία ή αρνητικό αποτέλεσμα
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 36

38. 9. Πώς λέγεται αυτός που είναι από………
 ξύλο …………………………
 χαρτί ………………………….
 σκοτάδι………………………..
 ατσάλι………………………….
 πηλό…………………………….
 γύψο……………………………

10. Στις παρακάτω προτάσεις βρίσκω ποιο είναι το Ρήμα (Ρ), ποιο το
Υποκείμενο (Υ) και ποιο το Αντικείμενο (Α).
 Π.χ. Ο Τελάι διαβάζει με συγκίνηση το γράμμα του παππού του.
(Ρ): διαβάζει Ποιος;: Ο Τελάι (Υ) Τι διαβάζει;: το γράμμα (Α)
 Η Δήμητρα μελετά τα μαθήματά της.
 Η μαμά έβαψε τα κάγκελα του μπαλκονιού.
 Ο Πέτρος μαζεύει τα ξερά χόρτα από το χωράφι.
 Οι αστυνομικοί συνέλαβαν τον ληστή της τράπεζας.
 Ο πατέρας φόρεσε μια ωραία ζώνη.
 Η Χριστίνα αγόρασε ένα ελβετικό ρολόι.
Θυμάμαι:
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………………………………………………..
Κρανίδη Φωτεινή ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!!!!!
Για θυμήσου τον
κανόνα σελ. 27 του
σχολικού βιβλίου
Υποκείμενο
Πτώση
ονομαστική
Ποιος; ποια; ποιο;
Ποιοι; ποιες; ποια
Αντικείμενο
Πτώση
αιτιατική
Τι; ποιον; ποια; ποιο;
ποιους; ποιες; ποια;
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελίδα 37