SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
w
orecnepal.org
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;DaGwLhfgsf/Lx¿
k|hgg :jf:Yo eg]  sf]   s]   xf]   <
k|hgg :jf:Yo eGgfn ]   k|hgg k|0ffnL, o;sf ]   sfo{ ® k|hgg
k|lqmofsf ]   ;Gbe{df lg®f ]  uL jf lj®fdL gx'g'' dfq geO{ zf®Ll®s,
dfgl;s tyf ;fdflhs ¿kdf k"0f{ :j:y ®xg' xf ]    . k|hgg :jf:Yo
leq lgDg s'®fx¿ kb{5 . ;'®lIft of }  g hLjgofkg ug{ kfpg',
;Gtfg hGdfpg ;Ifd x'g', slxn ]   ® slt ;Gtfg hGdfpg ]   eGg ]  
s'®fsf ]   lg0f{o cfkm }  n ]   :jtGqtfk"j{s ug{ kfpg', dlxnfnfO{ k|rlnt
sfg'g ljk®Lt gx'g  ]   u®L cfˆgf ]   dfl;s rqm cyjf k|hggnfO{
lgoldt u®fpg ;Sg ]   clwsf® k|fKt x'g', ue{ lg®f ]  ws ;fwgx¿sf ]  
k"0f{ hfgsf®L k|fKt ug ]  { tyf k|efjsf®L ue{ lg®f ]  ws ;fwg :jtGq
¿kn ]   5gf }  6 ug ]  { clwsf® k|fKt x'g', dlxnfsf nflu ;'®lIft ¿kdf
k|;"lt x'g ]   tyf :j:y lzz' hGdfpgsf nflu pko'Qm :jf:Yo
; ]  jfsf ;'ljwf pknAw x'g' . o;sf ;fy }   n }  lËs ;dfgtf, dlxnf
;zQmLs®0f tyf dflg;sf ]   hLjgrqmsf ]   k|To ]  s cj:yfdf pko'Qm
:jf:Yo ; ]  jf pknAw x'g' k|hgg :jf:Yo xf ]   .
k|hgg :jf:Yo ;DaGwL hfgsf/Lx¿
w
orecnepal.org
dfgjn ]  :j:y ®xg kfpg'kg ] { :jf:Yo;DaGwL clwsf® ®fHoaf6
g }  Joj:yf x'g'k5{ . g ] kfnn ]  ljZj dfgj clwsf® 3f ] if0ffkqdf
x:tfIf® u®L dfgj clwsf®sf ]  ;+®If0f ® ;Da¢{gsf ]  nflu k|lta¢tf
hgfPsf ]  5 . ;+o'Qm ®fi6« ;ª3åf®f dfgj clwsf®sf ]  ljZjJofkL
3f ] if0ffkqdf s ] lGb|t xF'b }  tof® ePsf ]  cfly{s, ;fdflhs ® ;f+:s[lts
clwsf®;DaGwL k|lt1fkq !(^^ sf ]  wf®f !@ df k|fylds :jf:Yo
tyf dlxnf k|hgg :jf:Yo ; ] jfnfO{ ®fHosf ]  bfloTjsf ]  ¿kdf
klxrfg ul®Psf ]  5 . o; }  u®L cfNdftf–cf6f 3f ] if0ffsf ]  wf®f @%=@
® @%=#, ;a } k|sf®sf hftLo lje ] b pGd'ng;DaGwL dxf;lGwsf ]  wf®f
%, dlxnflj¿4 x'g ]  ;a } k|sf®sf e ] befj pGd'ng ug ] { dxf;lGw
-!(&(_ sf ]  wf®f !@ n ]  :jf:Yo If ] qdf dlxnfdfly x'g ]  e ] befj
lj¿4sf ]  clwsf® k|bfg u® ] sf ]  5 . To;cGtu{t dlxnfnfO{ kl®jf®
lgof ] hg;Fu ;DalGwt s'®fx¿ nufot :jf:Yo, ; ] jf, :ofxf® lagf
s'g }  e ] befj k'?if;®x k|bfg ug'{kg ] { Joj:yf u® ] sf ]  kfO{G5 . ;fy } 
k|hgg :jf:Yo clwsf/ eg] sf] s] xf] <
w
orecnepal.org
;f ] xL dxf;lGwsf ]  wf®f !@ -@_ n ]  pko'Qm dft[ tyf lzz' :jf:Yo ; ] jf
k'¥ofpg ]  Joj:yf u® ] sf ]  5, ;fy }  !(($ df ePsf ]  sfo®f ]  ;Dd ] ng
-cf=;L=kL=8L_ ® !((% df ePsf ]  a ] Olhª ;Dd ] ngdf of } g tyf k|hgg
:Jff:Yo clwsf®nfO{ klxrfg, k|j¢{g ® ;+®If0f lbPsf ]  5 .
:jf:Yoclwsf/dflje]bx'g]sf/0f
:jf:Yo clwsf/df lje] b x'g] sf/0f
dlxnf k'?if b'j } nfO{ k|hgg :jf:Yosf af® ] df hfgsf®L cfjZos x'G5 .
k|hgg sfo{sf dxTjk"0f{ e"ldsf v ] Ng ]  dlxnf k'?if b'j } df ;dfgtf ®
cfb® eP dfq JolQmn ]  k|hgg :jf:Yo ;'®lIft x'g;Sb5 .
xfd|f ]  ;dfhdf dlxnfx¿ bf ] ;|f ]  bhf{df :yflkt 5g . pgLx¿nfO{
cfkmgf ]  of } g jf k|hgg hLjgsf af® ] df lg0f{o ug ] { clwsf® 5 } g .
o;sf] sf®0f dlxnfx¿df a9L k|hgg :jf:Yo ;d:of b ] lvG5 .
;dfhdf pgLx¿nfO{ lbOPsf ]  l:yltn ]  ubf{ pgLx¿ oL ;d:ofx¿
aflx® Nofpg ;Sb } gg . NofO xfn ]  klg To;nfO{ ®fd|f ]  dflgb } g .
w
orecnepal.org
:jf:Yo ; ] jfsf ]  txdf klg pgLx¿nfO{ cfjZos kg ] { ; ] jf ;xh
¿kn ]  pknAw 5 } g .
of ]  l:yltn ]  dlxnf k'?if b'j } sf ]  k|hgg :jf:Yodf c;® kf® ] sf ]  5 . t®
;dfhdf ®x ] sf ]  dlxnfk|ltsf ]  lje ] bk"0f{ Jojxf®sf sf®0f dlxnfx¿dfly
ljleGg k|sf®sf lx+;fx¿ x'g ]  u® ] sf 5g . o:tf lx+;fx¿n ]  pgLx¿sf ] 
k|hgg :jf:Yodf uDeL® c;®x¿ kf® ] sf 5g .
dlxnfdfly x'g ]  lx+;fn ]  pgLx¿sf ]  k|hgg :jf:Yodf kfg ] { c;®x¿sf
s ] xL pbfx®0fx¿ M
	of} g tyf k|hgg :jf:Yo ;d:of M of } g b'Jo{jxf®sf ]  sf®0f clglR5t
ue{ wf®0f, of } g®f ] u tyf Pr=cfO{=eL÷P8;sf]
;+qmd0f, ue{ktg x'g', ue{ t'lxg', afemf ] kg
x'g', tNnf ]  k ] 6 b'Vg', kf7 ] 3® v:g', ®QmcNktf
x'g', lk;fj r'lx®xg' -lkm:6'nf_ h:tf :jf:Yo
;d:of x'g' .
w
orecnepal.org
	z/Ll/s :jf:Yodf ;d:ofM zf®Ll®s rf ] 6k6s nfUg',
3fOt ]  x'g', hnfpg', lgn8fd x'g', 6fpsf ]  b'Vg', lhp
b'Vg', k ] 6 b'Vg', df+;k ] zL b'Vg' ® nfdf ]  ;do;Dd
z®L®sf ljleGg cËx¿ b'lv®xg' .
	dfgl;s :jf:Yodf ;d:ofM lrlGtt /xg', vfg dg gnfUg', lgb|f gnfUg',
s; } ;Fu af ] Ng dg gnfUg', 8® nfUg', tl;{g', em:sg' cflb .
k|hgg :jf:Yo ;d:ofsf k|d'v sf/0fx¿ M
!= k|hgg :jf:YonfO{ aRrf hGdfpg ]  ® ue{jtL ePsf ] 
a ] nfdf dfq cfjZos kg ] { ; ] jfsf ]  ¿kdf lng ]  Joj:yf
	dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jf gx'g',
	;a }  ue{jtL ® ;'Ts ] ®L dlxnfsf ]  :jf:Yo ; ] jfdf
kx'Fr gx'g',
k|hgg:jf:Yo;d:ofsfsf/0fx¿
w
orecnepal.org
@= dlxnfnfO{ x ] g ] { lje ] bsf®L b[li6sf ] 0fsf sf®0f pTkGg lje ] bsf®L kl®0ffdx¿ h:t } 
	dlxnfn ]  cfkmgf ]  of } g ® k|hgg ;DaGwL lg0f{o cfkm }  ug{ gkfpg ] 
jftfj®0f÷dfGotf,
	;fgf ]  pd ] ®df ljjfx ® 5f ] ®f kfpg }  kg ] {
dfGotfsf sf®0f w ] ® }  aRrfx¿ hGdfpg' kg ] {
afWotf,
	hj®h:tL of } g;Dks{÷c;'®lIft of } g;Dks{
®fVg afWo x'g',
	of } gzf ] if0f, anfTsf® h:tf lx+;fx¿
#= dlxnfsf ]  sfdnfO{ dfGotf glbg'
	;'Ts ] ®L cj:yfdf ;d]t sfd ug'{ kbf{ cf®fd
gkfpg',
	dlxnfsf ]  cfly{s, lg0f{o ug ] { 7fpFx¿ h:tf
®fhg } lts ;|f ] tx¿dfly kx'Fr gx'g',
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;d:ofsfsf/0fx¿
	ue{jtL cj:yf kf ] lifnf ]  vfg ] s'®f vfg gkfpg'
	dlxnfdfly sfdsf ]  cToflws af ] w,
	dlxnfnfO{ aRrf hGdfpg ]  ;fwgsf ]  ¿kdf dfq }  x ] g ] { k|rng
$= gLlt ® sfo{ut sdhf ] ®Lx¿
	dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jf pknAw gx'g',
	;a }  pd ] ®df dlxnfx¿nfO{ cfjZos kg ] { ; ] jfx¿ pknAw gx'g',
	x ] Nykf ] i6 vf ] Ng ]  ;do dlxnf cg's"n gePsf ] , :jf:Yo ; ] jf tyf ;"rgf ®
k®fdz{ h:tf cfjZos ; ] jfaf6 dlxnfx¿ jl~rt x'g',
dfly pNn ] lvt sf®0fx¿ k|hgg :jf:Yo ;d:ofsf s ] xL sf®0fx¿ x'g . t® d"n
sf®0fsf ]  ¿kdf dlxnfnfO{ x ] g ] { ælje ] bk"0f{ b[li6sf ] 0fÆ pgsf ]  cfˆgf ]  æz®L®dfly
cfkmgf ]  lgoGq0fÆ x'g ]  jftfj®0f gx'g' ® ;a }  k|sf®sf ;|f ] tx¿dfly pgsf ]  ;xL
kxF'r gePsf ]  l:ylt xf ]   .
w
orecnepal.org
xfn xfdLsxfF b] lvPsf k|d'v k|hgg :jf:Yo ;d:of / ltgsf] Joj:yfkg M
!= cfË v:g] 
cfË v:g ]  ;d:ofsf d'Vo sf®0fx¿ M
•	 aRrf hGdfpg ]  avtdf bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u k|fKt gx'g',
•	 jif ] {gL aRrf hGdfpg' -5f ] ®fsf ]  cfzfdf_,
•	 ;fgf ]  pd ] ®df ljjfx x'g' ® OR5f ljk®Lt of } g;Dks{ ®fVg afWo agfOg',
•	 ;'Ts ] ®L cj:yfdf g }  uxf } + ef®L prfNg', 6'qm'Ss a; ] ® sfd ug{ afWo x'g',
•	 ue{jtL÷ ;'Ts ] ®L cj:yfdf k ] 6e®L kf]l;nf] vfgf / cf®fd ug{ gkfpg',
•	 ;'Ts ] ®L / ue{jtL cj:yfdf ljleGg k|sf®sf lx+;f vKg afWo agfOg' .
®f ] syfdsf pkfox¿ M
•	 ;a }  ue{jtL ® ;'Ts ] ®L dlxnfx¿sf nflu bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u
pknAw u®fpg],
•	 @) jif{kl5 dfq ljjfx ug ] { ,
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;d:of–cf·v:g'
•	 sDtLdf@jif{sf ] km®sdfdfq } @j6f;DdaRrfhGdfpg ] ,
5f]/fsf] cf;df w ] ® }  aRrf hGdfpg afWo gu®fpg ] ,
•	 ue{jtL ® ;'Ts ] ®L cj:yfdf pko'Qm vfgf ® cf®fd ug{ ;Sg ]  jftfj®0f
lgdf0f{ ug ] {,
•	 ue{jtL ® ;'Ts ] ®L cj:yfdf lgoldt hfFr ® plrt ;xof ] u pknAw u®fpg ] ,
•	 ;'Ts ] ®L cj:yfdf ux|f } + ef®L prfNg ® sfd ug{ lbg]] ,
•	 3® ] n' lx+;fsf ]  cGTo ug ] { .
pkrf®sf ljlwx¿M
•	 ;'Ts ] ®L ePkl5 kf7 ] 3® ® of ] gL jl®kl®sf df+zk ] zL alnof ]  agfpg ]  Jofofd ug ] {,
•	 plrt vfgkfg ® cf®fdsf ]  Joj:yf ldnfpg ] ,
•	 :jf:YosdL{sf ]  ;xof ] u lnO{ c:yfO{ ;xof ] usf nflu l®Ë k ] ;®L ®fVg ]   . o:tf ] 
l®Ë k ] ;®L #—# dlxgfdf km ] g ] { .
•	 of ]  ;d:ofsf ]  k"0f{ ;dfwfg zNolqmofåf®f ug'{kb{5 . To; } n ]  pko'Qm Joj:yf
ldnfO{ zNolqmofsf nflu :jf:Yo s ] Gb|df hfg ]   .
w
orecnepal.org
@= of} g /f] ux¿M k|hgg gnLsf] ;+qmd0f 	
k|hgg gnLsf ]  ;+qmd0fsf d'Vo sf®0fx¿M
•	 c;'®lIft of } g;Dks{ -s08dsf ]  k|of ] u ljgf_ ®fVg
afWo x'gfn ] ,
•	 of } gfËx¿sf ]  ;®;kmfO ®fd|®L gugf{n ] ,
•	 dlxgfjf®L xF'bf ;kmf sk8f÷Kof8 k|of ] u gugf{n ] ,
•	 sk®–6L h:tf kl®jf® lgof ] hgsf ]  ;fwg ®fVg ] n ]  lgoldt kl®>d gugf{n ] ,
•	 c;'®lIft ue{ktg jf cGo s'g }  sf®0fn ]  c;'®lIft tj®n ]  kf7 ] 3® ;kmf ugf{n ], 
•	 hj®h:tL of } g;Dks{ ®fVgfn ],
•	 3® ] n' lx+;f / of } lgs lx+;fsf sf®0f .
®f ] syfdsf pkfox¿M
•	 ;'®lIft of } g;Dk{s ®fVg ]  jftfj®0f lgdf{0f ug]{ ® ;'®lIft of } g;Dk{s dfq /fVg],
•	 ;fg }  pd ] ®b ] lv of } g lzIff k|bfg ug]{,
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;d:of–k|hgggnLsf] ;+qmd0f
•	 of } g:jf:Yo ® ;®;kmfOsf ]  af® ]  1fg k|a4{g ug]{,
•	 sk®–6L ®fv ] sf dlxnfn ]  lgoldt :jf:Yo hfFr u/fpg],
•	 cfjZostf eP dfq ;'®lIft tj®n ]  ue{ktg u®fpg ]  . / bIf k|fljlws;Fu
cfjZos eP dfq kf7 ] 3® ;kmf u®fpg ] ,
•	 dlxgfjf®L x'Fbf k|of ] u ug ] { sk8f ®fd|®L ;fa'g kfgLn ]  wf ] P® ;kmf kfgLn ]  kvfn ] ®
3fddf ;'sfO{ dfq km ] l® k|of ] u ug ] {, cyjf Kof8 k|of]u ug]{
•	 dlxnfsf ]  z®L®dfly dlxnfsf ]  lgoGq0f x'G5 eGg ]  dfGotf k|j4{g ug]{,
•	 3® ] n' lx+;f tyf of } g lx+;fdf lgoGq0f / ck®fwLnfO{ sf®jfxL ug]{,
•	 hj®h:tL of } g;Dk{s ®fVg ]  Jojxf/ cGTo ug{ ;"rgf, lzIff k|jfx ug]{ .
pkrf®sf ljlwx¿M
•	 tNnf ]  k ] 6 b'Vg ]  jf ;fdfGoeGbf a9L ; ] tf ]  kx+ ] nf ]  uGxfpg ]  kfgL -;|fj_ cfPdf
t'?Gt }  :jf:YosdL{sxfF hrfpFg hfg ]   jf nUg],
•	 ;+qmldt of } g hf ] 8L b'j } n ]  ;Fu } pkrf® ug ]{,
•	 pkrf® u?Gh ] n of } g;Dks{ g®fVg ],
w
orecnepal.org
•	 lrlsT;fsdL{sf ]  ;Nnfx cg';f® b'j }  hgfn ]  k"0f{ pkrf® ug ] {,
•	 lrlsT;fsdL{sf ]  ®fd|f ]  ;Nnfx lnO{ sk®–6L ®fVg ]   / kl5 lgoldt hfFr u®fpg ] ,
•	 dlxnfsf ]  z®L®dfly dlxnfsf ]  cfkmg }  lgoGq0f x'g ]  vfnsf ]  sfg'gL Joj:yf ug ] { .
•	 of } g lx+;f ug ] {nfO{ pko'Qm ;hfosf ]  Joj:yf / kLl8tnfO{ k"0f{ ;xof ] usf ]  Joj:yf ug ] { .
#= lkm:6'nf
lkm:6'nf ;d:ofsf d'Vo sf®0fx¿M
•	 !* 306feGbf a9L k|;j Joyf nfUg' ® aRrfsf ]  6fpsf ] 
of ] gL dfu{df w ] ® }  a ] ®;Dd ®lx®xg ]  l:ylt x'g',
•	 ;'Ts ] ®L x'Fbf cfjZos bIf k|fjlwssf ]  ;xof ] u pknAw gx'g',
•	 ;fgf ]  pd ] ®df aRrf hGdfpg',
•	 ljleGg vfn ]  of } g lx+;faf6 kLl8t x'g',
•	 kf7 ] 3® v; ] sf dlxnfsf ]  zNolqmof ®fd|®L gx'g' .
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;d:of–lkm:6'nf
®f ] syfdsf pkfox¿M
•	 ;a }  dlxnfn ]  ;'Ts ] ®L xF'bf bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u k|fKt ug ] { jftfj®0f lgdf{0f ug]{,
•	 ;fg }  pd ] ®df aRrf hGdfpg ]  k|yfsf ]  cGTo ug]{,
•	 lszf ] ®L cj:yfb ] lv g }  of } g tyf k|hgg :jf:Yosf ;fy }  cfˆgf ]  z®L®sf ]  af® ] df lzIff lbg],
•	 ue{jtL dlxnfn ]  ue{ hfFr ;xh¿kn ]  u/fpg kfpg] jftfj®0f lgdf{0f ug]{,
•	 ue{jtL dlxnfn ]  kf]l;nf] vfgf vfg kfpg ]  Joj:yf ug]{,
•	 ;'Ts ] ®L Joyf nfUgf ;fy kl®jf®sf ;b:ox¿n ]  ;xof ] u u®L glhssf ]  :jf:Yo s ] Gb|df
n } hfg ]   / bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u lbnfpg]],
•	 kf7 ] 3® v; ] df dlxnfsf ]  zNolqmof plrt tj®n ]  u/fpg] tyf lgoldt cg'udgsf ] 
Joj:yf ug]{ .
pkrf®sf ljlwx¿M
•	 zNolqmofåf®f lkm:6'nfsf ]  pkrf/ k"0f{ ¿kn ]  ug{ ;lsG5 .
•	 o:tf ]  ;d:of b ] lvPdf dlxnfx¿nfO{ t'?Gt glhs } sf ]  c:ktfndf
k7fpg ]   . ToxfF 8fS6®n ]  lbPsf ]  ;Nnfx cg'¿k sfd ug ] { .
•	 kl®jf®df ;b:on ]  dfof / cfjZos ;xof ] u ug ] { .
w
orecnepal.org
k|hgg :jf:Yo ;d:of ;dfwfg ug{ s] ug{ ;lsG5 <
k|hgg :jf:Yo ;d:of zf®Ll®s, ;fdflhs ® dfgl;s ¿kdf :j:Yo ®xg g;Sg ]  jftfj®0fsf ] 
kl®0ffd xf ]   . To; } n ]  o;sf ]  lbuf ]  ;dfwfg cf } iflw, zNolqmof h:tf s'®fx¿af6 dfq }  x'Fb } g . o:tf
s'®fx¿af6 ;d:of s ] xL ;dosf nflu ;dfwfg eP h:tf ]  b ] lvP klg k"0f{ lgd"{n eg ]  x'g ;Sb } g .
To; } n ]  logsf ]  lbuf ]  ;dfwfgsf nflu lgDg Jojxf®x¿ ckgfpg' cfjZos x'G5 M
!= ;dfhdf ®x ] sf ]  dlxnfk|ltsf ]  lje ] bk"0f{ ;f ] r, wf®0ff ® Jojxf®df kl®jt{g ug'{ jfG5gLo 5 .
@= dlxnfdfly x'g ]  lx+;fsf ]  cGTo ug'{ clgjfo{ 5 .
#= dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jfsf ]  Joj:yf cfjZos 5 .
$= dlxnfsf ]  :jf:Yo ; ] jf, ;"rgfx¿df kxF'rsf ]  ;'lglZrttf ul/g' kb{5 .
%= cfjZostf cg'¿ksf ]  sfg'g tyf gLltdf kl®jt{g tyf sfof{Gjog ul/g' h?/L 5 .
^= cfwf®e"t ;dfgtfsf ]  l;4fGt c+ufnL ;a }  txdf ;dfgtfsf ]  ;'lglZrttf ul/g' kb{5 .
;a} sf] nflu :jf:Yo, k|hgg :jf:Yo / ;] jfdf ;a} sf] kx'Fr tyf :j:Yo /xg ;Sg] jftfj/0f lgdf{0f
geP;Dd oL ;d:ofx¿ ;dfwfg x'g ;Sb} g . of] l:ylt dlxnfdfly lje] b /x'Gh] n /lx g} /xG5 . To;} n] 
dlxnfk|ltsf lje] b cGTo u/f} + . dlxnfd'vL :jf:Yo ;] jf ;d'bfo tx;Dd :yflkt u/f} + . ;a} sf] k|hgg
:jf:Yo ;'lglZrt u/f} + .
w
orecnepal.org
k|hgg:jf:Yo;d:of–;dfwfgsfpkfo
xfn g]kfndf dft[:jf:Yosf] cj:yf
!=	 k|To]s jif{ g]kfndf ue{ tyf k|:t'tL ;DaGwL hl6ntfsf sf/0f @ xhf/ dlxnfx?sf] d[To'
x'G5 .
@=	@* k|ltzt dlxnfx? dfq :jf:Yo ;+:yfx?df uO{ aRrf hGdfpF5g .
#=	 g]kfndf xfn #^ k|ltzt dlxnfx? dfq cfkmgf] aRrf bIf :jf:YosdL{sf]df uO{ aRrf
hGdfp5g .
$=	@% k|ltzt dlxnfx? !* jif{ gk'Ub} cfkmgf] klxnf] aRrf hGdfpFg afWo 5g .
%=	sl/a $ xhf/ % ;o dlxnfx? aRrf hGdfpg] qmddf ljleGg zf/Ll/s tyf ;fdflhs
;d:ofx?af6 k|efljt x'g] ub{5g .
^=	 g]kfndf sl/a ^) xhf/ k|hgg pd]/sf dlxnfx? kf7]3/ v:g] ;d:ofx?af6 u|l;t 5g .
&=	g]kfndf sl/a # ;o b]lv % ;o k|hgg pd]/sf dlxnfx?nfO{ jif]{gL lkm:6'nfaf6 u|l;t
x'g] ;Defjgf /x]sf] 5 .
;|f]tM NDHS2006, NDHS2011,MMHS2008/2009)
w
orecnepal.org
lj=lk= sf]O/fnf :jf:Yo lj1fg k|lti7fg
w/fg, kmf]g g+= M )@%%@!)!&, )@%%@%%%%
k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= df]xg rGb| /]UdL
cfO{=Pg=Pkm= g]kfn
;'v]{t, kmf]g g+= M )*#%@)!)%, )*#%@!)%(
k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= ;]nL x]x'8
kf6g c:ktfn
nlntk'/, kmf]g g+= M )!%%@@@&*, )!%%@@@^^
k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= s'Gb' ofËhf]d
k/f]ksf/ k|;'tL u[x / dlxnf c:ktfn
-k|;'tL u[x_
sf7df08f}+,
kmf]g g+= M )!$@%#@&&, )!$@%#@&^
k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= k'ikf rf}w/L
lkm:6'nf pkrf/
x'g] k|d'v :jf:Yo ;+:yfx?
lkm:6'nf cGTosf nflu cf]/]s g]kfnsf]
/fli6«o cleofg M ;Dk{s sfof{no
nlntk'/ -afns'df/L_
kmf]g g+=M )!%))^#&#
x6nfOg gDa/M
!^^))!&*(!)
O{d]n M ics@worecnepal.org
pbok'/ -/fhfjf;_
kmf]g g+=M )#%$@)$)$
x6nfOg gDa/M
!^^)#%%@)))
l;/fxf -nfxfg_
kmf]g g+=M )##%^)$*#
df]/· -lj/f6gu/_
kmf]g g+=M )@!$&)@#*
x6nfOg gDa/M
!^^)@!%@)))
wg'iff -hgsk'/_
kmf]g g+=M )$!%@%$($
x6nfOg gDa/M
!^^)$!%@)))
bfª -t'n;Lk'/_
kmf]g g+=M )*@^($*#@
x6nfOg gDa/ M
!^^)*@%^!!!
s}nfnL -wgu9L_
kmf]g g+=M )(!%@%@^!
x6nfOg gDa/M
!^))(!%@@@@
;Dks{ sfof{no
a'6jn
kmf]g g+=M )&!%$$#$%
w
orecnepal.org

More Related Content

What's hot

Men's role for the betterment of womens reproductive health.
Men's role for the betterment of womens reproductive health.Men's role for the betterment of womens reproductive health.
Men's role for the betterment of womens reproductive health.Anil Singh Basnyat
 
violence against women (Nepal)
violence against women   (Nepal)violence against women   (Nepal)
violence against women (Nepal)Ankita Kunwar
 
Sampatti suddhikaran
Sampatti suddhikaranSampatti suddhikaran
Sampatti suddhikaranDPNet
 
Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064sanu sharma
 
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर Nabin Bist
 
2009 11-08-07-49-20
2009 11-08-07-49-202009 11-08-07-49-20
2009 11-08-07-49-20DPNet
 
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)Rajesh Koirala
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14DIPECHO Nepal
 
Pa ddr planning process brief aug 09
Pa ddr planning process  brief aug 09Pa ddr planning process  brief aug 09
Pa ddr planning process brief aug 09DIPECHO Nepal
 
Aayodinyukta noon
Aayodinyukta noonAayodinyukta noon
Aayodinyukta noonDPNet
 
Implementation Guideline for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)
Implementation Guideline for  Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)Implementation Guideline for  Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)
Implementation Guideline for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)DPNet
 
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Rajesh Koirala
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupDIPECHO Nepal
 
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...DPNet
 
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoNe what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoLoveofpeople
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshKI Nepal
 
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Rajesh Koirala
 
Nayashakti Book Final for Press
Nayashakti Book Final for PressNayashakti Book Final for Press
Nayashakti Book Final for PressKhimlal Devkota
 

What's hot (19)

Men's role for the betterment of womens reproductive health.
Men's role for the betterment of womens reproductive health.Men's role for the betterment of womens reproductive health.
Men's role for the betterment of womens reproductive health.
 
violence against women (Nepal)
violence against women   (Nepal)violence against women   (Nepal)
violence against women (Nepal)
 
Sampatti suddhikaran
Sampatti suddhikaranSampatti suddhikaran
Sampatti suddhikaran
 
Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064Sushasan Aain 2064
Sushasan Aain 2064
 
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर
रेविज रोग सम्बन्धि प्रस्नोत्तर
 
2009 11-08-07-49-20
2009 11-08-07-49-202009 11-08-07-49-20
2009 11-08-07-49-20
 
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)
Aksharica - 041 (अक्षरिका - ०४१)
 
15. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 1415. biochemical accident dks 14
15. biochemical accident dks 14
 
Pa ddr planning process brief aug 09
Pa ddr planning process  brief aug 09Pa ddr planning process  brief aug 09
Pa ddr planning process brief aug 09
 
Aayodinyukta noon
Aayodinyukta noonAayodinyukta noon
Aayodinyukta noon
 
Implementation Guideline for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)
Implementation Guideline for  Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)Implementation Guideline for  Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)
Implementation Guideline for Comprehensive School Safety in Nepal. (Nepali)
 
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
Aksharica - 080 (अक्षरिका - ०८०)
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
 
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
Communication and Dissemination Strategy on Comprehensive School Safety in Ne...
 
Ne what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozoNe what is_islam_zarabozo
Ne what is_islam_zarabozo
 
Fifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli SandeshFifth Issue Cheli Sandesh
Fifth Issue Cheli Sandesh
 
Ne paricya
Ne paricyaNe paricya
Ne paricya
 
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
Aksharica - 111 (अक्षरिका - १११)
 
Nayashakti Book Final for Press
Nayashakti Book Final for PressNayashakti Book Final for Press
Nayashakti Book Final for Press
 

Viewers also liked

Assert Women's Right in Nepal
Assert Women's Right in NepalAssert Women's Right in Nepal
Assert Women's Right in NepalWOREC Nepal
 
Where are Nepali Women in MDG
Where are Nepali Women in MDGWhere are Nepali Women in MDG
Where are Nepali Women in MDGWOREC Nepal
 
National Campaign against RAPE
National Campaign against RAPENational Campaign against RAPE
National Campaign against RAPEWOREC Nepal
 
Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16WOREC Nepal
 
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)WOREC Nepal
 
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)WOREC Nepal
 

Viewers also liked (7)

Assert Women's Right in Nepal
Assert Women's Right in NepalAssert Women's Right in Nepal
Assert Women's Right in Nepal
 
Where are Nepali Women in MDG
Where are Nepali Women in MDGWhere are Nepali Women in MDG
Where are Nepali Women in MDG
 
National Campaign against RAPE
National Campaign against RAPENational Campaign against RAPE
National Campaign against RAPE
 
Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16Pairabi Newsletter Issue 16
Pairabi Newsletter Issue 16
 
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)
Sexual and reproductive health and rights of women in nepal (SRHR)
 
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)
Sexual and Reproductive Health and Rights of Women in Nepal (SRHR)
 
Reproductive Health: Nepal
Reproductive Health: NepalReproductive Health: Nepal
Reproductive Health: Nepal
 

Similar to Women's Reproductive Health Problems

Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065bishal406
 
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)WOREC Nepal
 
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineDisability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineScott Rains
 
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...baraldpramish
 
Foreign direct investment and economic prosperity
Foreign direct investment and economic prosperityForeign direct investment and economic prosperity
Foreign direct investment and economic prosperitySTPF
 
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal : For ...
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal :  For ...Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal :  For ...
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal : For ...Public Health Update
 
Wallchart on reproductive health
Wallchart on reproductive healthWallchart on reproductive health
Wallchart on reproductive healthWOREC Nepal
 
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)Rajesh Koirala
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupedmnepal
 
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptx
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptxMToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptx
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptxBishnuBhusal8
 
Khanepani mahasul-nirdharan-aayog
Khanepani mahasul-nirdharan-aayogKhanepani mahasul-nirdharan-aayog
Khanepani mahasul-nirdharan-aayogDPNet
 
Conflict mgt
Conflict mgtConflict mgt
Conflict mgtCumr Stha
 
12. fire dks 12
12. fire dks 1212. fire dks 12
12. fire dks 12DPNet
 
१.१ शिक्षाको परिचय.pdf
१.१ शिक्षाको परिचय.pdf१.१ शिक्षाको परिचय.pdf
१.१ शिक्षाको परिचय.pdfSaddamAliBehana
 
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)Rajesh Koirala
 
Upabhokta samrakshan
Upabhokta samrakshanUpabhokta samrakshan
Upabhokta samrakshanDPNet
 
Aan dipecho5 ca commitment note
Aan dipecho5 ca commitment noteAan dipecho5 ca commitment note
Aan dipecho5 ca commitment noteDIPECHO Nepal
 

Similar to Women's Reproductive Health Problems (20)

Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065Sushasan Aain of Nepal 2065
Sushasan Aain of Nepal 2065
 
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
Women rights in constitution of Nepal (Nepali)
 
Leadership
LeadershipLeadership
Leadership
 
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD MagazineDisability Rights in Nepal: NAPD Magazine
Disability Rights in Nepal: NAPD Magazine
 
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...
Social-Study-and-Life-Development-Education-Reading-Material-unit-one-to-six ...
 
Foreign direct investment and economic prosperity
Foreign direct investment and economic prosperityForeign direct investment and economic prosperity
Foreign direct investment and economic prosperity
 
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal : For ...
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal :  For ...Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal :  For ...
Overview of National Health Policy and Public Health Program in Nepal : For ...
 
Wallchart on reproductive health
Wallchart on reproductive healthWallchart on reproductive health
Wallchart on reproductive health
 
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)
Aksharica - 007 (अक्षरिका - ००७)
 
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backupAan dipecho 5 dmc management flip chart backup
Aan dipecho 5 dmc management flip chart backup
 
What is hiv aids
What is hiv aidsWhat is hiv aids
What is hiv aids
 
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptx
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptxMToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptx
MToT on Soft skill_Day-I_Achham_20-24-Feb.-2023.pptx
 
Khanepani mahasul-nirdharan-aayog
Khanepani mahasul-nirdharan-aayogKhanepani mahasul-nirdharan-aayog
Khanepani mahasul-nirdharan-aayog
 
Conflict mgt
Conflict mgtConflict mgt
Conflict mgt
 
12. fire dks 12
12. fire dks 1212. fire dks 12
12. fire dks 12
 
12. fire dks 12
12. fire dks 1212. fire dks 12
12. fire dks 12
 
१.१ शिक्षाको परिचय.pdf
१.१ शिक्षाको परिचय.pdf१.१ शिक्षाको परिचय.pdf
१.१ शिक्षाको परिचय.pdf
 
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)
Aksharica - 031 (अक्षरिका - ०३१)
 
Upabhokta samrakshan
Upabhokta samrakshanUpabhokta samrakshan
Upabhokta samrakshan
 
Aan dipecho5 ca commitment note
Aan dipecho5 ca commitment noteAan dipecho5 ca commitment note
Aan dipecho5 ca commitment note
 

More from WOREC Nepal

Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaSocio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaWOREC Nepal
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violenceWOREC Nepal
 
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्रWOREC Nepal
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?WOREC Nepal
 
बालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगबालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगWOREC Nepal
 
Say no to violence
Say no to violenceSay no to violence
Say no to violenceWOREC Nepal
 
दाइजोप्रथा
दाइजोप्रथादाइजोप्रथा
दाइजोप्रथाWOREC Nepal
 
Women and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWomen and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWOREC Nepal
 
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीयाैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीWOREC Nepal
 
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”WOREC Nepal
 
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...WOREC Nepal
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Threeहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part ThreeWOREC Nepal
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Twoहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part TwoWOREC Nepal
 
Annual report 1991
Annual report 1991Annual report 1991
Annual report 1991WOREC Nepal
 
Pairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterPairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterWOREC Nepal
 
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...WOREC Nepal
 
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtRebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtWOREC Nepal
 
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयमहिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयWOREC Nepal
 
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)WOREC Nepal
 

More from WOREC Nepal (20)

Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In NepaSocio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
Socio-Economic Impact Of COVID-19 On Returnee Migrant Women Workers In Nepa
 
Anbeshi 2076
Anbeshi 2076Anbeshi 2076
Anbeshi 2076
 
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violenceलैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा  | Gender-based violence
लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा | Gender-based violence
 
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
२८ औं अन्तराष्ट्रिय १६ दिने लैंगिक हिंसा बिरुद्धको अभियान २०१९ अवधारणा पत्र अन्र
 
बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?बालबिवाह के हो?
बालबिवाह के हो?
 
बालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोगबालयौन दुरुपयोग
बालयौन दुरुपयोग
 
Say no to violence
Say no to violenceSay no to violence
Say no to violence
 
दाइजोप्रथा
दाइजोप्रथादाइजोप्रथा
दाइजोप्रथा
 
Women and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in NepalWomen and health : Key facts in Nepal
Women and health : Key facts in Nepal
 
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्रीयाैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
याैन हिंसा तथा घरेलु हिंसा सम्बन्धी सूचना सामग्री
 
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
महिला हिंसा विरुद्धको वर्ष पुस्तक “अन्वेषी”
 
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
सहयोगी – लैङ्गिक विभेदमा आधारित हिंसा र महिला स्वास्थ्य फ्लिप चार्ट | Flip ch...
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Threeहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग ३ | Our bodies ourselves Part Three
 
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Twoहाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
हाम्रो शरीर हाम्रै हो भाग २ | Our bodies ourselves Part Two
 
Annual report 1991
Annual report 1991Annual report 1991
Annual report 1991
 
Pairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC NewsletterPairabi WOREC Newsletter
Pairabi WOREC Newsletter
 
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
A midterm Review Report on Economic, Social and Cultural Rights in Nepal: Wom...
 
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok districtRebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
Rebuilding Bisdeutar, a Majhi community settlement in Sindhupalchok district
 
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचयमहिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
महिला पुनर्स्थापना केन्द्र (ओरेक) को परिचय
 
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
Introduction to Women's Rehabilitation Centre (WOREC)
 

Women's Reproductive Health Problems

  • 3. k|hgg:jf:Yo;DaGwLhfgsf/Lx¿ k|hgg :jf:Yo eg]  sf]   s]   xf]   < k|hgg :jf:Yo eGgfn ]   k|hgg k|0ffnL, o;sf ]   sfo{ ® k|hgg k|lqmofsf ]   ;Gbe{df lg®f ]  uL jf lj®fdL gx'g'' dfq geO{ zf®Ll®s, dfgl;s tyf ;fdflhs ¿kdf k"0f{ :j:y ®xg' xf ]    . k|hgg :jf:Yo leq lgDg s'®fx¿ kb{5 . ;'®lIft of }  g hLjgofkg ug{ kfpg', ;Gtfg hGdfpg ;Ifd x'g', slxn ]   ® slt ;Gtfg hGdfpg ]   eGg ]   s'®fsf ]   lg0f{o cfkm }  n ]   :jtGqtfk"j{s ug{ kfpg', dlxnfnfO{ k|rlnt sfg'g ljk®Lt gx'g  ]   u®L cfˆgf ]   dfl;s rqm cyjf k|hggnfO{ lgoldt u®fpg ;Sg ]   clwsf® k|fKt x'g', ue{ lg®f ]  ws ;fwgx¿sf ]   k"0f{ hfgsf®L k|fKt ug ]  { tyf k|efjsf®L ue{ lg®f ]  ws ;fwg :jtGq ¿kn ]   5gf }  6 ug ]  { clwsf® k|fKt x'g', dlxnfsf nflu ;'®lIft ¿kdf k|;"lt x'g ]   tyf :j:y lzz' hGdfpgsf nflu pko'Qm :jf:Yo ; ]  jfsf ;'ljwf pknAw x'g' . o;sf ;fy }   n }  lËs ;dfgtf, dlxnf ;zQmLs®0f tyf dflg;sf ]   hLjgrqmsf ]   k|To ]  s cj:yfdf pko'Qm :jf:Yo ; ]  jf pknAw x'g' k|hgg :jf:Yo xf ]   . k|hgg :jf:Yo ;DaGwL hfgsf/Lx¿ w orecnepal.org
  • 4. dfgjn ]  :j:y ®xg kfpg'kg ] { :jf:Yo;DaGwL clwsf® ®fHoaf6 g }  Joj:yf x'g'k5{ . g ] kfnn ]  ljZj dfgj clwsf® 3f ] if0ffkqdf x:tfIf® u®L dfgj clwsf®sf ]  ;+®If0f ® ;Da¢{gsf ]  nflu k|lta¢tf hgfPsf ]  5 . ;+o'Qm ®fi6« ;ª3åf®f dfgj clwsf®sf ]  ljZjJofkL 3f ] if0ffkqdf s ] lGb|t xF'b }  tof® ePsf ]  cfly{s, ;fdflhs ® ;f+:s[lts clwsf®;DaGwL k|lt1fkq !(^^ sf ]  wf®f !@ df k|fylds :jf:Yo tyf dlxnf k|hgg :jf:Yo ; ] jfnfO{ ®fHosf ]  bfloTjsf ]  ¿kdf klxrfg ul®Psf ]  5 . o; }  u®L cfNdftf–cf6f 3f ] if0ffsf ]  wf®f @%=@ ® @%=#, ;a } k|sf®sf hftLo lje ] b pGd'ng;DaGwL dxf;lGwsf ]  wf®f %, dlxnflj¿4 x'g ]  ;a } k|sf®sf e ] befj pGd'ng ug ] { dxf;lGw -!(&(_ sf ]  wf®f !@ n ]  :jf:Yo If ] qdf dlxnfdfly x'g ]  e ] befj lj¿4sf ]  clwsf® k|bfg u® ] sf ]  5 . To;cGtu{t dlxnfnfO{ kl®jf® lgof ] hg;Fu ;DalGwt s'®fx¿ nufot :jf:Yo, ; ] jf, :ofxf® lagf s'g }  e ] befj k'?if;®x k|bfg ug'{kg ] { Joj:yf u® ] sf ]  kfO{G5 . ;fy }  k|hgg :jf:Yo clwsf/ eg] sf] s] xf] < w orecnepal.org
  • 5. ;f ] xL dxf;lGwsf ]  wf®f !@ -@_ n ]  pko'Qm dft[ tyf lzz' :jf:Yo ; ] jf k'¥ofpg ]  Joj:yf u® ] sf ]  5, ;fy }  !(($ df ePsf ]  sfo®f ]  ;Dd ] ng -cf=;L=kL=8L_ ® !((% df ePsf ]  a ] Olhª ;Dd ] ngdf of } g tyf k|hgg :Jff:Yo clwsf®nfO{ klxrfg, k|j¢{g ® ;+®If0f lbPsf ]  5 . :jf:Yoclwsf/dflje]bx'g]sf/0f :jf:Yo clwsf/df lje] b x'g] sf/0f dlxnf k'?if b'j } nfO{ k|hgg :jf:Yosf af® ] df hfgsf®L cfjZos x'G5 . k|hgg sfo{sf dxTjk"0f{ e"ldsf v ] Ng ]  dlxnf k'?if b'j } df ;dfgtf ® cfb® eP dfq JolQmn ]  k|hgg :jf:Yo ;'®lIft x'g;Sb5 . xfd|f ]  ;dfhdf dlxnfx¿ bf ] ;|f ]  bhf{df :yflkt 5g . pgLx¿nfO{ cfkmgf ]  of } g jf k|hgg hLjgsf af® ] df lg0f{o ug ] { clwsf® 5 } g . o;sf] sf®0f dlxnfx¿df a9L k|hgg :jf:Yo ;d:of b ] lvG5 . ;dfhdf pgLx¿nfO{ lbOPsf ]  l:yltn ]  ubf{ pgLx¿ oL ;d:ofx¿ aflx® Nofpg ;Sb } gg . NofO xfn ]  klg To;nfO{ ®fd|f ]  dflgb } g . w orecnepal.org
  • 6. :jf:Yo ; ] jfsf ]  txdf klg pgLx¿nfO{ cfjZos kg ] { ; ] jf ;xh ¿kn ]  pknAw 5 } g . of ]  l:yltn ]  dlxnf k'?if b'j } sf ]  k|hgg :jf:Yodf c;® kf® ] sf ]  5 . t® ;dfhdf ®x ] sf ]  dlxnfk|ltsf ]  lje ] bk"0f{ Jojxf®sf sf®0f dlxnfx¿dfly ljleGg k|sf®sf lx+;fx¿ x'g ]  u® ] sf 5g . o:tf lx+;fx¿n ]  pgLx¿sf ]  k|hgg :jf:Yodf uDeL® c;®x¿ kf® ] sf 5g . dlxnfdfly x'g ]  lx+;fn ]  pgLx¿sf ]  k|hgg :jf:Yodf kfg ] { c;®x¿sf s ] xL pbfx®0fx¿ M  of} g tyf k|hgg :jf:Yo ;d:of M of } g b'Jo{jxf®sf ]  sf®0f clglR5t ue{ wf®0f, of } g®f ] u tyf Pr=cfO{=eL÷P8;sf] ;+qmd0f, ue{ktg x'g', ue{ t'lxg', afemf ] kg x'g', tNnf ]  k ] 6 b'Vg', kf7 ] 3® v:g', ®QmcNktf x'g', lk;fj r'lx®xg' -lkm:6'nf_ h:tf :jf:Yo ;d:of x'g' . w orecnepal.org
  • 7.  z/Ll/s :jf:Yodf ;d:ofM zf®Ll®s rf ] 6k6s nfUg', 3fOt ]  x'g', hnfpg', lgn8fd x'g', 6fpsf ]  b'Vg', lhp b'Vg', k ] 6 b'Vg', df+;k ] zL b'Vg' ® nfdf ]  ;do;Dd z®L®sf ljleGg cËx¿ b'lv®xg' .  dfgl;s :jf:Yodf ;d:ofM lrlGtt /xg', vfg dg gnfUg', lgb|f gnfUg', s; } ;Fu af ] Ng dg gnfUg', 8® nfUg', tl;{g', em:sg' cflb . k|hgg :jf:Yo ;d:ofsf k|d'v sf/0fx¿ M != k|hgg :jf:YonfO{ aRrf hGdfpg ]  ® ue{jtL ePsf ]  a ] nfdf dfq cfjZos kg ] { ; ] jfsf ]  ¿kdf lng ]  Joj:yf  dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jf gx'g',  ;a }  ue{jtL ® ;'Ts ] ®L dlxnfsf ]  :jf:Yo ; ] jfdf kx'Fr gx'g', k|hgg:jf:Yo;d:ofsfsf/0fx¿ w orecnepal.org
  • 8. @= dlxnfnfO{ x ] g ] { lje ] bsf®L b[li6sf ] 0fsf sf®0f pTkGg lje ] bsf®L kl®0ffdx¿ h:t }   dlxnfn ]  cfkmgf ]  of } g ® k|hgg ;DaGwL lg0f{o cfkm }  ug{ gkfpg ]  jftfj®0f÷dfGotf,  ;fgf ]  pd ] ®df ljjfx ® 5f ] ®f kfpg }  kg ] { dfGotfsf sf®0f w ] ® }  aRrfx¿ hGdfpg' kg ] { afWotf,  hj®h:tL of } g;Dks{÷c;'®lIft of } g;Dks{ ®fVg afWo x'g',  of } gzf ] if0f, anfTsf® h:tf lx+;fx¿ #= dlxnfsf ]  sfdnfO{ dfGotf glbg'  ;'Ts ] ®L cj:yfdf ;d]t sfd ug'{ kbf{ cf®fd gkfpg',  dlxnfsf ]  cfly{s, lg0f{o ug ] { 7fpFx¿ h:tf ®fhg } lts ;|f ] tx¿dfly kx'Fr gx'g', w orecnepal.org
  • 9. k|hgg:jf:Yo;d:ofsfsf/0fx¿  ue{jtL cj:yf kf ] lifnf ]  vfg ] s'®f vfg gkfpg'  dlxnfdfly sfdsf ]  cToflws af ] w,  dlxnfnfO{ aRrf hGdfpg ]  ;fwgsf ]  ¿kdf dfq }  x ] g ] { k|rng $= gLlt ® sfo{ut sdhf ] ®Lx¿  dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jf pknAw gx'g',  ;a }  pd ] ®df dlxnfx¿nfO{ cfjZos kg ] { ; ] jfx¿ pknAw gx'g',  x ] Nykf ] i6 vf ] Ng ]  ;do dlxnf cg's"n gePsf ] , :jf:Yo ; ] jf tyf ;"rgf ® k®fdz{ h:tf cfjZos ; ] jfaf6 dlxnfx¿ jl~rt x'g', dfly pNn ] lvt sf®0fx¿ k|hgg :jf:Yo ;d:ofsf s ] xL sf®0fx¿ x'g . t® d"n sf®0fsf ]  ¿kdf dlxnfnfO{ x ] g ] { ælje ] bk"0f{ b[li6sf ] 0fÆ pgsf ]  cfˆgf ]  æz®L®dfly cfkmgf ]  lgoGq0fÆ x'g ]  jftfj®0f gx'g' ® ;a }  k|sf®sf ;|f ] tx¿dfly pgsf ]  ;xL kxF'r gePsf ]  l:ylt xf ]   . w orecnepal.org
  • 10. xfn xfdLsxfF b] lvPsf k|d'v k|hgg :jf:Yo ;d:of / ltgsf] Joj:yfkg M != cfË v:g]  cfË v:g ]  ;d:ofsf d'Vo sf®0fx¿ M • aRrf hGdfpg ]  avtdf bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u k|fKt gx'g', • jif ] {gL aRrf hGdfpg' -5f ] ®fsf ]  cfzfdf_, • ;fgf ]  pd ] ®df ljjfx x'g' ® OR5f ljk®Lt of } g;Dks{ ®fVg afWo agfOg', • ;'Ts ] ®L cj:yfdf g }  uxf } + ef®L prfNg', 6'qm'Ss a; ] ® sfd ug{ afWo x'g', • ue{jtL÷ ;'Ts ] ®L cj:yfdf k ] 6e®L kf]l;nf] vfgf / cf®fd ug{ gkfpg', • ;'Ts ] ®L / ue{jtL cj:yfdf ljleGg k|sf®sf lx+;f vKg afWo agfOg' . ®f ] syfdsf pkfox¿ M • ;a }  ue{jtL ® ;'Ts ] ®L dlxnfx¿sf nflu bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u pknAw u®fpg], • @) jif{kl5 dfq ljjfx ug ] { , w orecnepal.org
  • 11. k|hgg:jf:Yo;d:of–cf·v:g' • sDtLdf@jif{sf ] km®sdfdfq } @j6f;DdaRrfhGdfpg ] , 5f]/fsf] cf;df w ] ® }  aRrf hGdfpg afWo gu®fpg ] , • ue{jtL ® ;'Ts ] ®L cj:yfdf pko'Qm vfgf ® cf®fd ug{ ;Sg ]  jftfj®0f lgdf0f{ ug ] {, • ue{jtL ® ;'Ts ] ®L cj:yfdf lgoldt hfFr ® plrt ;xof ] u pknAw u®fpg ] , • ;'Ts ] ®L cj:yfdf ux|f } + ef®L prfNg ® sfd ug{ lbg]] , • 3® ] n' lx+;fsf ]  cGTo ug ] { . pkrf®sf ljlwx¿M • ;'Ts ] ®L ePkl5 kf7 ] 3® ® of ] gL jl®kl®sf df+zk ] zL alnof ]  agfpg ]  Jofofd ug ] {, • plrt vfgkfg ® cf®fdsf ]  Joj:yf ldnfpg ] , • :jf:YosdL{sf ]  ;xof ] u lnO{ c:yfO{ ;xof ] usf nflu l®Ë k ] ;®L ®fVg ]   . o:tf ]  l®Ë k ] ;®L #—# dlxgfdf km ] g ] { . • of ]  ;d:ofsf ]  k"0f{ ;dfwfg zNolqmofåf®f ug'{kb{5 . To; } n ]  pko'Qm Joj:yf ldnfO{ zNolqmofsf nflu :jf:Yo s ] Gb|df hfg ]   . w orecnepal.org
  • 12. @= of} g /f] ux¿M k|hgg gnLsf] ;+qmd0f k|hgg gnLsf ]  ;+qmd0fsf d'Vo sf®0fx¿M • c;'®lIft of } g;Dks{ -s08dsf ]  k|of ] u ljgf_ ®fVg afWo x'gfn ] , • of } gfËx¿sf ]  ;®;kmfO ®fd|®L gugf{n ] , • dlxgfjf®L xF'bf ;kmf sk8f÷Kof8 k|of ] u gugf{n ] , • sk®–6L h:tf kl®jf® lgof ] hgsf ]  ;fwg ®fVg ] n ]  lgoldt kl®>d gugf{n ] , • c;'®lIft ue{ktg jf cGo s'g }  sf®0fn ]  c;'®lIft tj®n ]  kf7 ] 3® ;kmf ugf{n ],  • hj®h:tL of } g;Dks{ ®fVgfn ], • 3® ] n' lx+;f / of } lgs lx+;fsf sf®0f . ®f ] syfdsf pkfox¿M • ;'®lIft of } g;Dk{s ®fVg ]  jftfj®0f lgdf{0f ug]{ ® ;'®lIft of } g;Dk{s dfq /fVg], • ;fg }  pd ] ®b ] lv of } g lzIff k|bfg ug]{, w orecnepal.org
  • 13. k|hgg:jf:Yo;d:of–k|hgggnLsf] ;+qmd0f • of } g:jf:Yo ® ;®;kmfOsf ]  af® ]  1fg k|a4{g ug]{, • sk®–6L ®fv ] sf dlxnfn ]  lgoldt :jf:Yo hfFr u/fpg], • cfjZostf eP dfq ;'®lIft tj®n ]  ue{ktg u®fpg ]  . / bIf k|fljlws;Fu cfjZos eP dfq kf7 ] 3® ;kmf u®fpg ] , • dlxgfjf®L x'Fbf k|of ] u ug ] { sk8f ®fd|®L ;fa'g kfgLn ]  wf ] P® ;kmf kfgLn ]  kvfn ] ® 3fddf ;'sfO{ dfq km ] l® k|of ] u ug ] {, cyjf Kof8 k|of]u ug]{ • dlxnfsf ]  z®L®dfly dlxnfsf ]  lgoGq0f x'G5 eGg ]  dfGotf k|j4{g ug]{, • 3® ] n' lx+;f tyf of } g lx+;fdf lgoGq0f / ck®fwLnfO{ sf®jfxL ug]{, • hj®h:tL of } g;Dk{s ®fVg ]  Jojxf/ cGTo ug{ ;"rgf, lzIff k|jfx ug]{ . pkrf®sf ljlwx¿M • tNnf ]  k ] 6 b'Vg ]  jf ;fdfGoeGbf a9L ; ] tf ]  kx+ ] nf ]  uGxfpg ]  kfgL -;|fj_ cfPdf t'?Gt }  :jf:YosdL{sxfF hrfpFg hfg ]   jf nUg], • ;+qmldt of } g hf ] 8L b'j } n ]  ;Fu } pkrf® ug ]{, • pkrf® u?Gh ] n of } g;Dks{ g®fVg ], w orecnepal.org
  • 14. • lrlsT;fsdL{sf ]  ;Nnfx cg';f® b'j }  hgfn ]  k"0f{ pkrf® ug ] {, • lrlsT;fsdL{sf ]  ®fd|f ]  ;Nnfx lnO{ sk®–6L ®fVg ]   / kl5 lgoldt hfFr u®fpg ] , • dlxnfsf ]  z®L®dfly dlxnfsf ]  cfkmg }  lgoGq0f x'g ]  vfnsf ]  sfg'gL Joj:yf ug ] { . • of } g lx+;f ug ] {nfO{ pko'Qm ;hfosf ]  Joj:yf / kLl8tnfO{ k"0f{ ;xof ] usf ]  Joj:yf ug ] { . #= lkm:6'nf lkm:6'nf ;d:ofsf d'Vo sf®0fx¿M • !* 306feGbf a9L k|;j Joyf nfUg' ® aRrfsf ]  6fpsf ]  of ] gL dfu{df w ] ® }  a ] ®;Dd ®lx®xg ]  l:ylt x'g', • ;'Ts ] ®L x'Fbf cfjZos bIf k|fjlwssf ]  ;xof ] u pknAw gx'g', • ;fgf ]  pd ] ®df aRrf hGdfpg', • ljleGg vfn ]  of } g lx+;faf6 kLl8t x'g', • kf7 ] 3® v; ] sf dlxnfsf ]  zNolqmof ®fd|®L gx'g' . w orecnepal.org
  • 15. k|hgg:jf:Yo;d:of–lkm:6'nf ®f ] syfdsf pkfox¿M • ;a }  dlxnfn ]  ;'Ts ] ®L xF'bf bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u k|fKt ug ] { jftfj®0f lgdf{0f ug]{, • ;fg }  pd ] ®df aRrf hGdfpg ]  k|yfsf ]  cGTo ug]{, • lszf ] ®L cj:yfb ] lv g }  of } g tyf k|hgg :jf:Yosf ;fy }  cfˆgf ]  z®L®sf ]  af® ] df lzIff lbg], • ue{jtL dlxnfn ]  ue{ hfFr ;xh¿kn ]  u/fpg kfpg] jftfj®0f lgdf{0f ug]{, • ue{jtL dlxnfn ]  kf]l;nf] vfgf vfg kfpg ]  Joj:yf ug]{, • ;'Ts ] ®L Joyf nfUgf ;fy kl®jf®sf ;b:ox¿n ]  ;xof ] u u®L glhssf ]  :jf:Yo s ] Gb|df n } hfg ]   / bIf k|fljlwssf ]  ;xof ] u lbnfpg]], • kf7 ] 3® v; ] df dlxnfsf ]  zNolqmof plrt tj®n ]  u/fpg] tyf lgoldt cg'udgsf ]  Joj:yf ug]{ . pkrf®sf ljlwx¿M • zNolqmofåf®f lkm:6'nfsf ]  pkrf/ k"0f{ ¿kn ]  ug{ ;lsG5 . • o:tf ]  ;d:of b ] lvPdf dlxnfx¿nfO{ t'?Gt glhs } sf ]  c:ktfndf k7fpg ]   . ToxfF 8fS6®n ]  lbPsf ]  ;Nnfx cg'¿k sfd ug ] { . • kl®jf®df ;b:on ]  dfof / cfjZos ;xof ] u ug ] { . w orecnepal.org
  • 16. k|hgg :jf:Yo ;d:of ;dfwfg ug{ s] ug{ ;lsG5 < k|hgg :jf:Yo ;d:of zf®Ll®s, ;fdflhs ® dfgl;s ¿kdf :j:Yo ®xg g;Sg ]  jftfj®0fsf ]  kl®0ffd xf ]   . To; } n ]  o;sf ]  lbuf ]  ;dfwfg cf } iflw, zNolqmof h:tf s'®fx¿af6 dfq }  x'Fb } g . o:tf s'®fx¿af6 ;d:of s ] xL ;dosf nflu ;dfwfg eP h:tf ]  b ] lvP klg k"0f{ lgd"{n eg ]  x'g ;Sb } g . To; } n ]  logsf ]  lbuf ]  ;dfwfgsf nflu lgDg Jojxf®x¿ ckgfpg' cfjZos x'G5 M != ;dfhdf ®x ] sf ]  dlxnfk|ltsf ]  lje ] bk"0f{ ;f ] r, wf®0ff ® Jojxf®df kl®jt{g ug'{ jfG5gLo 5 . @= dlxnfdfly x'g ]  lx+;fsf ]  cGTo ug'{ clgjfo{ 5 . #= dlxnfd'vL :jf:Yo ; ] jfsf ]  Joj:yf cfjZos 5 . $= dlxnfsf ]  :jf:Yo ; ] jf, ;"rgfx¿df kxF'rsf ]  ;'lglZrttf ul/g' kb{5 . %= cfjZostf cg'¿ksf ]  sfg'g tyf gLltdf kl®jt{g tyf sfof{Gjog ul/g' h?/L 5 . ^= cfwf®e"t ;dfgtfsf ]  l;4fGt c+ufnL ;a }  txdf ;dfgtfsf ]  ;'lglZrttf ul/g' kb{5 . ;a} sf] nflu :jf:Yo, k|hgg :jf:Yo / ;] jfdf ;a} sf] kx'Fr tyf :j:Yo /xg ;Sg] jftfj/0f lgdf{0f geP;Dd oL ;d:ofx¿ ;dfwfg x'g ;Sb} g . of] l:ylt dlxnfdfly lje] b /x'Gh] n /lx g} /xG5 . To;} n]  dlxnfk|ltsf lje] b cGTo u/f} + . dlxnfd'vL :jf:Yo ;] jf ;d'bfo tx;Dd :yflkt u/f} + . ;a} sf] k|hgg :jf:Yo ;'lglZrt u/f} + . w orecnepal.org
  • 17. k|hgg:jf:Yo;d:of–;dfwfgsfpkfo xfn g]kfndf dft[:jf:Yosf] cj:yf != k|To]s jif{ g]kfndf ue{ tyf k|:t'tL ;DaGwL hl6ntfsf sf/0f @ xhf/ dlxnfx?sf] d[To' x'G5 . @= @* k|ltzt dlxnfx? dfq :jf:Yo ;+:yfx?df uO{ aRrf hGdfpF5g . #= g]kfndf xfn #^ k|ltzt dlxnfx? dfq cfkmgf] aRrf bIf :jf:YosdL{sf]df uO{ aRrf hGdfp5g . $= @% k|ltzt dlxnfx? !* jif{ gk'Ub} cfkmgf] klxnf] aRrf hGdfpFg afWo 5g . %= sl/a $ xhf/ % ;o dlxnfx? aRrf hGdfpg] qmddf ljleGg zf/Ll/s tyf ;fdflhs ;d:ofx?af6 k|efljt x'g] ub{5g . ^= g]kfndf sl/a ^) xhf/ k|hgg pd]/sf dlxnfx? kf7]3/ v:g] ;d:ofx?af6 u|l;t 5g . &= g]kfndf sl/a # ;o b]lv % ;o k|hgg pd]/sf dlxnfx?nfO{ jif]{gL lkm:6'nfaf6 u|l;t x'g] ;Defjgf /x]sf] 5 . ;|f]tM NDHS2006, NDHS2011,MMHS2008/2009) w orecnepal.org
  • 18. lj=lk= sf]O/fnf :jf:Yo lj1fg k|lti7fg w/fg, kmf]g g+= M )@%%@!)!&, )@%%@%%%% k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= df]xg rGb| /]UdL cfO{=Pg=Pkm= g]kfn ;'v]{t, kmf]g g+= M )*#%@)!)%, )*#%@!)%( k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= ;]nL x]x'8 kf6g c:ktfn nlntk'/, kmf]g g+= M )!%%@@@&*, )!%%@@@^^ k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= s'Gb' ofËhf]d k/f]ksf/ k|;'tL u[x / dlxnf c:ktfn -k|;'tL u[x_ sf7df08f}+, kmf]g g+= M )!$@%#@&&, )!$@%#@&^ k|d'v ;Dks{ JolQm M 8f= k'ikf rf}w/L lkm:6'nf pkrf/ x'g] k|d'v :jf:Yo ;+:yfx? lkm:6'nf cGTosf nflu cf]/]s g]kfnsf] /fli6«o cleofg M ;Dk{s sfof{no nlntk'/ -afns'df/L_ kmf]g g+=M )!%))^#&# x6nfOg gDa/M !^^))!&*(!) O{d]n M ics@worecnepal.org pbok'/ -/fhfjf;_ kmf]g g+=M )#%$@)$)$ x6nfOg gDa/M !^^)#%%@))) l;/fxf -nfxfg_ kmf]g g+=M )##%^)$*# df]/· -lj/f6gu/_ kmf]g g+=M )@!$&)@#* x6nfOg gDa/M !^^)@!%@))) wg'iff -hgsk'/_ kmf]g g+=M )$!%@%$($ x6nfOg gDa/M !^^)$!%@))) bfª -t'n;Lk'/_ kmf]g g+=M )*@^($*#@ x6nfOg gDa/ M !^^)*@%^!!! s}nfnL -wgu9L_ kmf]g g+=M )(!%@%@^! x6nfOg gDa/M !^))(!%@@@@ ;Dks{ sfof{no a'6jn kmf]g g+=M )&!%$$#$% w orecnepal.org