2. Geleneksel Türk Tiyatrosunun Özellikleri
Geleneksel Türk tiyatrosu yazılı bir metne değil
doğaçlamaya dayanır.
Şarkı, dans, söz oyunları ve taklit geleneksel Türk
tiyatrosunun vazgeçilmez öğeleridir.
Geleneksel Türk tiyatrosunun temel öğesi güldürüdür.
Geleneksel Türk tiyatrosunda oyun kişilikleri tip
düzeyindedir, karakter boyutuna ulaşmaz.
Bu tiyatronun bir başka özelliği de sürekli bir
sergileme düzenine bağlı olmayıp bayram ve düğün
gibi çeşitli toplumsal olaylarda sahnelenmesidir.çinde
yer almasıdır.
3. Orta oyunu
Orta oyunu, etrafı kalabalıklarla çevrili geniş bir alana
kurulmuş, bir metne bağlı kalınmadan oynanan bir
oyundur.
4. Bu oyun türü halkın ortak malıdır
yani anonimdir.
Oyuncular oyunda doğaçlama
konuşur, dolayısıyla yazılı bir
metne dayanmaz.
Yanlış anlamalara, karşılıklı
konuşmalara ve özellikle şive
taklitlerine dayalıdır.
Oyunda müzik de önemli yer tutar.
Oyunda dekor yok denilebilir.
Ortaoyununda farklı çevre ve
değişik ulustan insanlar yer alır.
Karagöz oyunu gibi Ortaoyunu da
“başlangıç”, “söyleşme”,
“fasıl”,”bitiş” kısımlarından
meydana gelir.
5.
6. Oyunun dekoru; yeni dünya denilen bezsiz bir
paravandan ve dükkân denilen iki katlı bir kafesten
oluşur. Yeni dünya ev olarak, dükkân da iş yeri olarak
kullanılır. Dükkânda bir tezgâh, birkaç hasır iskemle
bulunur.
yeni dünya
Dükkân
Dük
kân
DÜKKAN
7. Ortaoyunu Sahnesi
A.Sandık Odası(Burada kostümler bulunur.)
B.Oyuncuların giriş-çıkış yeri
C.Çalgıcıların bulunduğu yer
D.Dükkan olarak kullanılan kafes
E.Oyun yeri
F.Yeni dünya(Ev olarak kullanılan kafes)
G.Mevki(Erkek seyircilerin oturduğu bölüm)
H.Kafes(Kadın seyircilerin oturduğu bölüm)
I.Parmaklık(Yarım metre uzunluğunda,çubuklar arasına ip dolayarak seyirci ile oyun yerini
ayıran bölme)
Mevki
Kafes
8. Orta oyunu, han ya
da kahvehane gibi
kapalı yerlerde de
oynanmakla
birlikte, genel
olarak açık yerlerde
ortada oynanan bir
oyundur. Oyunun
oynandığı yuvarlak
ya da oval alana
palanga denir.
9. Ortaoyununun iki önemli kişisi vardır.
Kavukku ve Pişekar
Kavuklu oyunun komik unsurudur. Ahmet Rasim’in tanımına
Tüm entrika ve sürprizler göre pişekar ,oyunu idare
Kavuklu’nun başının altından çıkar. Eden karakterdir.Pişekar;
Cehaleti,inatçılığı ve bunlara rehber ,akıllı,iyiyi kötüyü
karşın güleryüzü ile Pişekar’ı oyun ayırt edebilen bir tiptir.
sonuna kadar uğraştırır.
En büyük yeteneği tekerleme üretmektir.
10. Kavuklu, Karagöz oyunundaki Karagöz'ün karşılığı, Pişekâr
da Hacivat'ın karşılığıdır.
Kavuklu Hamdi ile Pişekâr Küçük İsmail Efendi, orta
oyununun önemli ustaları sayılır.