nghiên cứu nước hoa

1. Trường Khoa Học – Tự Nhiên
*Khoa Sinh Học*
Phòng Thí Nghiệm Thực Vật
“Nhóm Hương Liệu”
Người thực hiện
Nguyễn Văn Thắng

2. Nội dung trình bày
Giới Thiệu
Lịch sử hình thành
Mô tả một loại nước hoa
Phân loại
Notes hương
Nguyên liệu
8 Thành phần hóa học chung của các loại tinh dầu.
Phương pháp sản xuất tinh dầu
Phương pháp pha chế và các quá trình của nó

3. Giới Thiệu
Nước Hoa: là hỗn hợp
tinh dầu và các chất
thơm,chất định hương và
các dung môi
Được dùng trên cơ thể,
không gian sống … của con
người
Nước hoa được dùng
trong rất nhiều trường
hợp làm cho cuộc sống
thêm lẵng mạng
Một số loại đáng chú ý(chiều từ góc trái bên trên): Bois De Violette, Serge
Lutens, 1992; Angel, Thierry Mugler, 1994; Shalimar, Guerlain, 1925; Beyond
Paradise, Estée Lauder, 2003; No. 5, Chanel, 1921 (Pre-1950 bottle); Cabochard,
Parfums Grès, 1959 (original bottle); Bellodgia, Caron, 1927; Arpège, Lanvin,
1927 (original bottle); Nombre Noir, Shiseido, 1981; Mitsouko, Guerlain, 1919;
Pour Un Homme, Caron, 1934

4. Lịch sử
Nước hoa được sử dụng từ
thời cổ đại (trong các nghi lễ
tôn giáo)
Bắt đầu thời ai cập cổ đại
nhưng được tiếp tục bởi
người La Mã và Ả Rập, mặc dù
cũng tồn tại ở đông á
Lưỡng Hà : Tapputi, sản xuất
nước hoa thể kỉ 2 trước công
nguyên
Ấ Độ: việc chưng cất tinh dầu
được đề cập trong văn bản
Hindu Ayurvedic Charaka
Samhita in Tk 7

5. Lịch sử
Cyprus : khai quật được một nhà máy lớn tồn
tại 4000 năm (4000 m2) sản xuất nước hoa
quy mô công nghiệp
Islamic: Từ TK 8-12, Al-Kindi(TK 9) thực sự là
người lập lên nền công nghiệp nước hoa tại
đây. Và phát triển lớn mạnh qua các thương
gia. Nước hoa được mang đến châu Âu
khoảng TK 11- 12

6. Lịch sử
Western: Kiến thức về nước hoa ảnh hưởng
bởi Ả Rập TK 14 nhưng Hungarians là nước
giới thiệu sản phẩm đầu tiên.
- 1370 các loại dầu thơm được pha trong dung
dich cồn theo lệnh Nữ Hoàng Elizabeth
- Pháp dần trở thành trung tâm của châu âu về
nước hoa, thành phố Grasse là thủ phủ nước
hoa của Pháp từ thế kỷ XVI

7. Lịch sử
Anh: phát triển đỉnh điểm trong suốt triều đại henry
VIII.
 Nền công nghiệp nước hoa đã thay đổ mạnh ở thế
kỉ XIX, nền tảng cho nước hoa hiện đại ngày nay
Ngày nay, với 4 tập đoàn dẫn đầu là L’Oréal, Louis
Vuitton Moet Hennessy, Elf Aquitaine và Channel
mỗi năm đã tung ra hàng trăm nhãn hiệu nước hoa
chiếm phần lớn lượng xuất khẩu trên thế giới và
mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ cho nước Pháp.

8. Mô tả một loại nước hoa
 Bí mật thương mại
 Phản ứng hóa học phức tạp
 Nốt mùi công bố ít hơn
thành phần thực sự rất
nhiều
 Chuyên gia thẩm định nước
hoa
Cách thiết thực nhất để bắt đầu mô tả là tập trung vào cấp độ
nồng độ, nhóm mùi, notes của hương…

9. Mức Độ Nồng Độ
Nước hoa nhất thiết phải pha loãng bởi một
dung môi nào đó.
Hiện nay dung môi biết đến thường dùng
nhất là Etanol ,hỗn hợp Etanol và nước.
Một số trường hợp dung dịch pha loãng là
dung môi Jojoba, dầu dừa phân đoạn hoặc
xáp…

10. Nồng độ tinh dầu các loại nước hoa

u.
 -
u.
 -
u.
 u.
 -
t.

11. Mô tả một loại nước hoa
Nhóm mùi
Phân loại các nhóm mùi, có thể
không bao giờ hoàn hảo.
Phân loại nhóm mùi là điểm
khởi đầu cho mô tả một loại nước
hoa nhưng không thể mô tả cụ
thể loại nước hoa đó.

12. Mô tả một loại nước hoa
Giới thiệu một số cách phân loại:
Cổ truyền (1900):
• Single Floral •Woody
• Floral Bouquet •Leather
•Chypre
• Ambery
•Fougère

13. Mô tả một loại nước hoa
 Cách phân loại 1945:
• Bright Floral: kết hợp Floral & Floral Bouquet của
phương pháp truyền thống
• Green: Mô tả nhẹ hơn của các loại Chypre.
• Oceanic/Ozone: các loại nước hoa mới nhất
xuất hiện vào năm 1991 với Christian Dior's
Dune. Cảm giác trong lành
• Citrus or Fruity: tươi mát
• Gourmand: mùi vị thức ăn

14. Phân loại của Michael Edwards 1983

15. Mô tả một loại nước hoa
TOP
MIDDE
BASE

16. Các nốt hương
Top notes: cấu tạo bởi đơn hương dễ bốc:
limonen, dihydromyrcenol, linalol,rượu
phenylethanol…
Midd notes: đơn hương có độ bốc hơi trung
bình, ít hòa tan trong nước
Base notes : hương lưu lại lâu nhất( hương
vani, Patchouli, tuyết tùng, đinh hương, quế,…

17. Bảng
Nốt
Hương
Cơ Sở
Dùng
Trong
Pha Chế
Hương
Liệu

18. Nguyên liệu
• Từ thực vật:
 Bark: ví dụ như Quế và vỏ cây
bụi (cascarilla)…
 Hoa và Blossoms: là nguồn
nguyên liệu lớn nhất được sử
dụng.
 Fruits: táo, dâu tây… và các
loại trái sử dụng chất thơm
hầu hết từ vỏ như họ có múi
như cam, quýt, bưởi,…
 Lá và cành: oải hương, hoắc
hương, hương thảo, cỏ khô…

19. Nguyên liệu
Nhựa: labdabum, trầm
hương/olibanum, myrrh, n
hựa peru, gum
benzoin, pine( nguồn cung
cấp tecpen quan trọng)
Rễ, thân rễ và củ: iris
rhizomes, vetiver
roots, thân rễ của họ
gừng.
Hạt giống: đậu tonka, hạt
cà rốt, rau mùi, cây ca-
rum, ca cao, nhục đậu

20. Nguyên liệu
Woods: quan trọng với nốt
hương cơ bản của nước hoa,
gồm gỗ đàn hương, hồng
sắc,trầm hương, bạch dương,
tuyết tùng, thông…
Và một số nguồn khác như địa y
(oakmoss và treemoss), rong
biển( fucus vesiculosus) ít được
sử dụng trong nước hoa vì chi
phí cao và chất lượng thấp hơn
chất tổng hợp

21. Nguyên liệu
• Từ động vật
Long diên hương
Castoremu: túi thơm của hải li bắc mỹ
Cầy hương
Hyraceum: thường gọi ‘Afica stone”, là sự phân
hóa đá.
Tổ ong: tổ ong mật, lấy sáp
Musk: túi xạ hương từ hươu xạ châu Á.

22. Nguyên liệu
• Tổng hợp nhân tạo
Hương liệu và Nước hoa quốc tế (IFF)
Givaudan
Firmenich
Takasago
 Symrise

24. Tên khoa học: Cinnamomum
zeylanicum
PP lấy tinh dầu: chưng cất hơi nước
Màu sắc: vàng nâu
Tính nhất quán: cảm giác hơi dầu
Notes: base
Mùi ban đầu: mạnh mẽ
Mô tả: tinh dầu cay, nhiều hương, nhưng hơi woodsy, dầu
chưng cất từ thân được ưa chuộng hơn lá
Công dụng: táo bón, mệt mỏi, đầy hơi, hạ huyết áp, thâos
khớp căng thẳng…
Thành Phần: Eugenol, eugenol acetate, cinnamic aldehyde,
benzyl benzoate
Thông tin an toàn: kích ứng niêm mạc, tránh dùng trong
trường hợp bị bệnh máu khó đông, ung thư tuyến tiền liệt và
các vấn đề về thận, gan….

25. Tên thường: tinh dầu oải hương
Tên thực vật: Lavendula officinalis
PP lấy tinh dầu: chưng cất hơi nước
Màu sắc: màu vàng rất nhạt
Tính nhất quán: nhạt
Notes: Top, midde
Mùi ban đầu: trung bình
Mô tả: mang cảm giác tươi mát, ngọt ngào, có mùi
thơm trái cây
Công dụng: Mụn, dị ứng, strees, hen suyễn, tan vết
bầm tím, vết bỏng, thủy đậu, đau bụng đầy hơi, cao
huyết áp, nhức đầu, trị vết côn trùng cắn…trích The
Illustrated Encyclopedia of Essential Oils
Thành Phần: Linalyl
Acetate, Linalol, Terpinenol, Cineole, Beta-
Caryophyllene, Farnascene
Thông tin an toàn:

26. Tên thường: Tinh dầu húng tây
Tên thực vật: Thymus vulgaris
PP lấy tinh dầu: chưng cất hơi nước
Màu sắc: nâu
Tính nhất quán: trung bình, hơi dầu
Notes: midde
Mùi ban đầu: trung bình-mạnh
Mô tả:
Công dụng: Viêm khớp, cảm lạnh, vết cắn, viêm
da, cảm cúm, viêm thanh quản, đau nhức cơ bắp
Thành Phần: a-thujene, a-pinene, camphene, B-
pinene, p-cymene, a-
terpinene, linalool, borneol, B-
caryophyllene, thymol, carvacrol.
Thông tin an toàn:tránh các trường hợp cao
huyết áp [Julia Lawless, The Illustrated
Encyclopedia of Essential Oils (Rockport, MA:
Element Books, 1995

27. Tên thường: tinh dầu neroli
Tên thực vật: Citrus aurantium
PP lấy tinh dầu: chưng cất hơi nước
Màu sắc: màu nâu vàng, cà phê nhạt
Tính nhất quán: trung bình
Notes: midde
Mùi ban đầu: mạnh mẽ
Mô tả: hương hoa mạnh, ngọt ngào, có sức lôi
cuốn kì lại
Công dụng: giảm trees, liền vết sẹo, mất
ngủ, sốc…
Thành Phần: Linalyl
Acetate, Limonene, Linalol, Nerolidol, Geraniol, Alp
ha-Terpineol, Geranyul Acetate, Neryl Acetate
Thông tin an toàn: không thấy phăn úng phụ

28. Tên thường: tinh dầu ylang-ylang
Tên thực vật: Cananga odorata
PP lấy tinh dầu: chưng cất hơi nước
Màu sắc: màu vàng rất nhạt
Tính nhất quán: trung bình
Notes: base. midde
Mùi ban đầu: trung- mạnh
Mô tả: tươi, ngọt, có mùi trái cây hương tinh tế
Công dụng: lo âu, trầm cảm, cao huyết áp hồi
hộp…
Thành Phần: Linalol, Farnesol, Geraniol, Geranial,
Benzyl Acetate, Geranyl Acetate, Eugenol, Methyl
Chavicol, Pinene*Beta-Caryophyllene, Farnasene
[Shirley Price, The Aromatherapy Workbook
(Hammersmith, London: Thorsons, 1993), 54-5.]
Thông tin an toàn: có thể dị ứng…

29. Tên thường: tinh dầu jasmine
Tên thực vật: Jasminum sp.
PP lấy tinh dầu: tẩm trích
Màu sắc: màu nâu pha vàng
Tính nhất quán: trung bình
Notes: base. midde
Mùi ban đầu: mạnh mẽ
Mô tả: hương ấm, mùi hoa, mang một cái gì rất lạ
Công dụng: trầm cảm, khô da, lao động nặng nhọc,
nhạy cảm da…
Thành Phần: Benzyl zcetate, linalool, benzyl alcohol,
indole, benzyl benzoate, cis-jasmone, geraniol, methyl
anthranilate, p.cresol, farnesol, cis-3-hexenyl
benzoate, eugenol, nerol, ceosol, benzoic acide,
benzaldehyde, y-terpineol, nerolidol, isophytol,
phytol.
Thông tin an toàn: không có chú ý

30. Tên thường: Tinh dầu hoa hồng
Tên thực vật: Rosa Damascena
PP lấy tinh dầu: tẩm trích or chưng cất hơi
nước
Màu sắc: màu đỏ cho tinh dầu tuyệt đối, vàng
sáng với oil hơi nước
Tính nhất quán: tốt khi tẩm trích, trung cho
chưng cất
Notes: base. midde
Mùi ban đầu: mạnh mẽ
Mô tả: hương hoa mạnh mẽ ngọt ngào
Công dụng: khủng hoảng, eczemer, lãnh cảm, căng
thẳng…
Thành Phần: Constituents of Rose Otto: Citronellol,
Geraniol, Nerol, Farnesol, Esters, Rose Oxide,
Limonene, Myrcene, Pinene
Thông tin an toàn: không có chú ý

31. 8 Thành Phần Hóa Học Chung
Của Các loại Tinh dầu
1. Monoterpenes:
 Xuất hiện hầu hết ở các loại
tinh dầu(nhiều nhất là
Citrus)
 Không màu, dễ bay hơi, dễ bị
oxy hóa.
 Limonene(Lemon);
pinen(Pine); camphene(Long
não).

32. 8 Thành Phần Hóa Học
Chung Của Các loại Tinh dầu
2. Sesquiterpene
 Có khoảng 15 C, Không dễ
bay hơi như monoterpene.
 Tác dụng làm dịu, chống
viên, chống nhiễm trùng.
 Zingiberene(dầu gừng);
cedrene(Cedarwood) và
caryophellene(đinh
hương)

33. 8 Thành Phần Hóa Học
Chung Của Các loại Tinh dầu
3. Phenol:
 có hầu hết ở các loài thực vật
 Liều lớn là chất gây độccho hệ
thần kinh và da.
 Thymol(Thyme);
eugenol(Đinh hương)

34. 8 Thành Phần Hóa Học Chung
Của Các loại Tinh dầu
4. Rượu:
 Có mặt trong rất nhiều
loại tinh dầu
 Có tính xát khuẩn,chống
nấm,kích thích hệ thần
kinh, hệ miễn dịch…
 Lavendulol(Lavender);
nerol(Neroli);geraniol(Gera
m)

35. 8 Thành Phần Hóa Học
Chung Của Các loại Tinh dầu
5. Xeton:
 Chống đông máu, chữa lành
vết sẹo, or hệ miễn dịch và hô
hấp.
 Liều cao gây tác động tới hệ
thần kinh sảy thai, động
kinh.
 Thyone(Sage),
pinocamphone(hoa bài), và
carvone(bạc hà).

36. 8 Thành Phần Hóa Học
Chung Của Các loại Tinh dầu
6. Ete / Este: (>>)
 Chống co thắt, kháng khuẩn
và chống viêm.
 Ete nhẹ nhàng giúp thư
giản.
 Cinnamyl
acetate(Quế);myrtinly
acetate(Myrtle).

37. 8 Thành Phần Hóa Học
Chung Của Các loại Tinh
dầu
7. Aldehyt:
 chống viêm, Aldehyt có tính
chất tương tự như Xeton và
Cồn.
 Tuy nhiên, vượt Aldehyt có thể
gây ra kích thích lớn cho da và
các màng nhầy.
 Furfurol trong Lavender, Đàn
hương, quế và Cypress là
aldehyt.

38. 8 Thành Phần Hóa Học Chung
Của Các loại Tinh dầu
8. Coumarin:
 An thần, thư giản
 Không được tiếp xúc với ánh
sáng mặt trời
 Bergaptene trong
Bergamot, angelicine trong
Angelica và Citroptene trong
các loại dầu Citrus

40. Phương pháp cơ học
• Vắt
• Nạo xát
• Ép

41. Phương pháp tẩm trích
• Tẩm trích bằng dung môi không bay hơi
 Nguyên tắc: Tinh dầu có thể tan trong chất béo
động vật, thực vật
 Dung môi: mỡ động vật, dầu thực vật tinh khiết,
váelin, dầu parafin.
 Ưu khuyết điểm:
o Ưu điểm: tinh dầu ít tạp chất, hiệu suất cao
o Khuyết điểm: dung môi khó bảo quản, bị oxi hóa
ảnh hưởng tới mùi tinh dầu, giá thành cao.

42. Phương pháp tẩm trích
Cách tiến hành:
Dùng 80 kg mỡ, gia nhiệt 800C, ngâm 20 kg hoa
tươi( 30 phút). Vớt ra lọc hoa qua ray. Tiếp tục
cho tới khi 1 kg chất béo tẩm trích với 2-2,5kg
hoa.

43. Phương pháp hấp thụ
• Ướp:
 Nguyên tắc: Chất béo động thực vật có khả năng
hấp thụ những chất dễ bay hơi trên bề mặt của
chúng.
 Dung môi: Chất béo tinh khiết không mùi vị và độ
cứng tương đối.
 Ưu, khuyết điểm:
o Ưu điểm: hiệu suất cao, mùi tự nhiên
o Khuyết điểm: khó cơ giới, chất béo khó bảo
quản, hiệu suất bình thường, sản phẩm thiết
chất định hương

44. Phương pháp hấp thụ
Cách tiến hành:

45. Phương pháp hấp thụ
• Hấp thụ động học:
Nguyên tắc: thổi không khí vào giữa các lớp
hoa, tinh dầu hoa bốc hơi bay theo không khí.
Ưu khuyết:
o Ưu: hiệu suất cao, thiết bị đơn giản, mùi tự
nhiên
o Khuyết: tinh dầu không chứa các chất định
hương, nhiều công đoạn phức tạp…

46. Phương pháp hấp thụ
• Hấp thụ động học:
Quy trình thực hiện: hoa được trải mỏng trên
các ngăn kệ xếp thành tầng trong một phòng
kín, khí được đưa qua, không khí này thoát ra
khỏi phòng cho đi qua cột than hoạt tính, Khi
than bão hòa dùng etannol ly trích lấy tinh
dầu. Than hoạt tính được dùng lại.

47. Phương pháp chưng cất hơi nước
• Lí thuyết: sự tách rời các cấu phần của một
hỗn hợp chất lỏng dựa trên sự khác biệt về
áp suất chưng hơi của chúng

48. Phương pháp chưng cất hơi nước
• Chưng cất bằng
nước:

49. Phương pháp chưng cất hơi nước
• Chưng cất
bằng hơi và
nước

50. Phương pháp chưng cất hơi nước
• Chưng
cất
bằng
hơi
nước

51. Các phương pháp mới trong việc li
trích tinh dầu
• Dung môi dioxid carbon
• Vi sóng
• Siêu âm

52. Phương pháp pha chế
• Step 1: chọn nguyên liệu(tinh
dầu), tra các thông số liên quan.
• Step 2: bắt đầu với base
notes,then middle notes, then top
notes, alcohol, bridge oil.... Phối
hợp chúng theo tỉ lệ khác nhau
• Step 3: để ổn định ít nhất 48 h.
sau đó kiểm tra mùi xác định công
thức giữ lại tiếp tục phát triển

53. Các quá trình xảy ra trong pha chế
Quá trình lí học:
 Thời gian để lắng: 5-15 ngày sau khi phối trộn
 Biện pháp rút ngắn thời gian để lắng:
 Tăng nồng độ cồn: 2-6 ngày để ổn định,hòa theo
nồng độ yêu cầu để 2-3 giờ là được.
 Xử lí hợp hương: giảm % sử dụng, hạn chế dùng
cấu tử khó tan
 Giảm nhiệt độ
 Biện pháp khác:

54. Các quá trình xảy ra trong pha chế
Quá trình hóa học: tương tác chất tham gia,
dung môi.
 Phản ứng với dung môi:
 Phản ứng với chất õy hóa
 Phản ứng đồng hóa
 Phản ứng ngưng tụ
 Phản ứng tạo baz Schiff
 Phản ứng trao đổi ester

55. Các quá trình xảy ra trong pha chế
Quá trình chín:
Giai đoạn hương đã trở thành một mùi đồng
nhất, không thay đổi và ổn định
Mùi dung môi cũng ổn định không có mùi hắc

56. Nguyên Liệu
(Thực Vật, Động Vật, Tinh dầu
Thô
Phối
Ly Trích Chế Biến Tổng Hợp Phối Mùi
Hương
-Tinh dầu -Cô lập -Pha chế
-Cơ học đậm đặc -Bán tổng -Gia mùi
-Tẩm Trích -Tinh dầu hợp -Định dạng
-Hấp Thụ tuyệt đối -Tổng hợp -Tạo mới
- Chưng cất -Tinh chết toàn phần -Đồng hóa tự
tinh dầu thô -Điều chế nhiên
chất có mùi
mới

57. Tài liệu tham khảo
• Vương Ngọc Chính, Hương Liệu Mỹ Phẩm, NXB.
ĐHQG TP HCM 2005
• Lê Ngọc Thạch, Tinh Dầu, NXB. ĐHQG TP HCM
2003
• Essential-oil.com
• Perfume.com
• Educators.fidm.edu
• en.wikipedia.org
• www.ivillage.com
• www.pioneerthinking.com