1. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΟΜΙΛΗΤΩΝ
Η Βασιλική Μαρκίδου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας και
Πολιτισμού στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι απόφοιτος του Τ.Α.Γ.Φ. του Ε.Κ.Π.Α.
και κάτοχος μεταπτυχιακού και διδακτορικού διπλώματος (M.A. και Ph.D.) από το
Πανεπιστήμιο του Lancaster της Αγγλίας. Για την εκπόνηση της διδακτορικής της
έρευνας έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.). Διδάσκει
αγγλική λογοτεχνία, κυρίως του 16ου έως και 18ου αιώνα. Τα ερευνητικά της
ενδιαφέροντα αφορούν στη μελέτη της αγγλικής λογοτεχνίας του 16ου, 17ου και
18ου αιώνα καθώς και της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας από κοινωνικο-ιστορική και
φεμινιστική σκοπιά. Έχει δημοσιεύσει άρθρα για τους William Shakespeare,
Christopher Marlowe, George Gascoigne, Aemilia Layner, Andrew Marvell, Lady
Hester Stanhope, Tobias Smollett, Mary Leapor, Lady Elizabeth Craven και Anna
Laeticia Barbauld αφενός σε συλλογικούς τόμους που έχουν εκδοθεί από διεθνείς εκδοτικούς οίκους (όπως
οι Rodopi, Cambridge Scholars Publishing και University of Bologna Press) και αφετέρου σε διεθνούς φήμης
επιστημονικά περιοδικά (όπως τα Critical Survey, Home Cultures, English: Journal of the English
Association, Explorations in Renaissance Culture και Gramma: Journal of Theory and Criticism). Επίσης,
έχει συνεπιμεληθεί (με τον Απόστολο Λαμπρόπουλο) το 2ο ειδικό τεύχος του ηλεκτρονικού διεπιστημονικού
περιοδικού, Synthesis, με τίτλο Configurations of Cultural Amnesia. Η τρέχουσα έρευνά της επικεντρώνεται
στη μελέτη του χώρου και του κοινωνικού φύλου στην πρώιμα μοντέρνα αγγλική λογοτεχνία.
Ο Διονύσης Καψάλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. .
Σπούδασε κλασική και αγγλική φιλολογία στις HΠA (1970-1974)
και νεοελληνική φιλολογία στο King’s College του
Πανεπιστημίου του Λονδίνου (1981-1984), όπου επίσης δίδαξε
για δύο χρόνια. Έχει δημοσιεύσει ποιητικά βιβλία, δοκίμια,
ποιητικές μεταφράσεις, άρθρα, μελέτες και βιβλιοκρισίες σε
διάφορα περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1986 ως το 1997
εργάστηκε ως υπεύθυνος εκδόσεων στο Βιβλιοπωλείον της
Εστίας. Από τον Σεπτέμβριο του 1998 εργάζεται στο Μορφωτικό
Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, όπου, από τον Νοέμβριο του 1999, κατέχει τη θέση του διευθυντή.
Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τις ποιητικές συλλογές "Υπό κλίμακα", "Μπαλάντες και Περιστάσεις",
"Αισθηματική αγωγή", "Προσωπογραφία", "Θρήνοι γυναικών. Ηρωίδες του Σοφοκλή", "Ο κρότος του
χρόνου" με πιο πρόσφατη "Μια υπόθεση ευδαιμονίας" που έχουν εκδοθεί κυρίως από τις εκδόσεις
Άγρα. Έχει μεταφράσει σονέτα του Σαίξπηρ, ποιήματα της Έμιλι Ντίκινσον, χαϊκού του Ίσα και του
Μπασό κ.ά. και για το θέατρο τις "Ευτυχισμένες μέρες" του Μπέκετ και τα έργα του Σαίξπηρ "Ρωμαίος
και Ιουλιέτα", "Βασιλιάς Ληρ", "Οθέλλος", "Περικλής", "Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας" και πρόσφατα τον
"Άμλετ".
Ποίησή του έχουν μελοποιήσει ο Νίκος Ξυδάκης, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου κ.ά., ενώ έχει γράψει το
λιμπρέτο της όπερας "Ιούλιος Καίσαρ" του Φίλιππου. Υπήρξε μόνιμος συνεργάτης του "Πολίτη",
αρθρογράφος της "Αυγής" και της "Καθημερινής", ενώ είναι μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της
Εθνικής Βιβλιοθήκης, του Δ.Σ. της ΑΣΚΤ και της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής για
τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Το 1999 του απονεμήθηκε το Βραβείο Ουράνη της
Ακαδημίας Αθηνών για την προσφορά του στην ποίηση. To 2013 του απονεμήθηκε το Βραβείο
2. μετάφρασης έργου ξένης λογοτεχνίας σε ελληνική γλώσσα για τη μετάφραση του έργου « Όνειρο
Καλοκαιρινής Νύχτας» του Σαίξπηρ.
http://www.biblionet.gr/author/3723/%CE%9A%CE%B1%CF%88%CE%AC%CE%BB%CE%B7%CF%82,_
%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7%CF%82,_1952-
Όπως γράφει η Σοφία Κολοτούρου για τις Μπαλάντες και Περιστάσεις, «ο φιλόλογος Διονύσης Καψάλης
ανήκει στους –λίγους σήμερα- υποστηρικτές του λυρισμού και της ομοιοκαταληξίας στην ποίηση. Τα ποιήματά
του είναι σύντομα, κατανοητά και εξόχως λυρικά, με πρωτότυπες ομοιοκαταληξίες και μια ελαφριά μελαγχολία,
που όμως δεν φτάνει σε επίπεδα μελοδραματισμού.
Πιστεύουμε ότι αποτελεί έναν από τους καλύτερους εκφραστές της εποχής μας και στη γραφή του δεν βλέπουμε
έναν “ελάσσονα” ποιητή, αλλά ένα “μείζονα” συνεχιστή της λυρικής μας παράδοσης και έναν ανανεωτή, που
καθιστά προσιτή σε ύφος και θεματολογία τη σύγχρονη λυρική ποίηση».
«Κοιτούσα / όπως κοιτούν όσοι γεννιούνται για να ζήσουν / αντικριστά σ’ ό,τι δεν έχει ειπωθεί / ολόκληρο - και
πώς αλλιώς, αφού ο χρόνος / είναι συνάρτηση της νύχτας, είναι κρότος / ασύλληπτος στα όργανα του έρωτα;»,
γράφει στην ποιητική συλλογή Από λεπτότατη οδύνη ο Διονύσης Καψάλης το 2003, η οποία ήταν υποψήφια για
το Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
Για την επόμενη ποιητική του συλλογή Ο κρότος του χρόνου, η Τιτικα Δημητρούλια, γράφει το 2007: «Τριάντα
σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη εμφάνισή του στα γράμματα κι ενώ έχει επί μακρόν θεραπεύσει την αισθητική
του συμβολισμού, ο Καψάλης αμφισβητεί την ποίησή του: “χρόνια δεν είχα γράψει ούτε στίχο, / ούτε μια λέξη
ζωντανή, και τώρα—”. Θέτει εν αμφιβόλω την τέχνη: “δεν ξέρω τάχα πως μια αναγέννηση / αν πρόκειται να γίνει,
θα προέλθει / από άλλες σφαίρες και όχι από την τέχνη;”. Αναζητά τη φωνή και την αλήθεια του, που είχε
απολέσει: “σαν να’ χα αποκοπεί απ’ την αλήθεια μου - / Και σήκωσα ψηλά τα μάτια κι είδα / επάνω απ’ το
κεφάλι μου μια Ανάσταση”. Αυτή η αγωνία, της αλήθειας και της αυθεντικότητας, οδηγεί έναν ποιητή που παίζει
στα δάκτυλα τους ίαμβους και τους ανάπαιστους, το σονέτο και την μπαλάντα, σε έναν ελεύθερο στίχο,
ομοιόμετρο κι ανομοιόμετρο, ενδεκασύλλαβο και δωδεκασύλλαβο».
Την ίδια χρονιά, ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γράφει: «Ο Διονύσης Καψάλης έχει κατά καιρούς συνδυάσει γόνιμα
στο λόγο του τα πιο διαφορετικά υλικά: στοιχεία από τους γεννήτορες του ελληνικού υπερρεαλισμού, δίχως
κανένα ελληνοκεντρικό ή ελληνολατρικό πρόσημο, συνταιριασμένα με νήματα της σεξπιρικής παράδοσης, ρίμες
που παραπέμπουν στην ιστορία της σονετογραφίας, μπολιασμένες με κάτι από το ξεχωριστό ρεαλιστικό άρωμα
του Φλομπέρ, αλλά και λαμπερά ξέφτια από τις πολύτροπες διαδρομές τις οποίες έχει διανύσει τους τελευταίους
αιώνες ο λυρισμός τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Κέντρο της ποιητικής του Καψάλη στάθηκε επί
μεγάλο διάστημα η συνομιλία με τους λογοτεχνικούς προγόνους: ένα αδιάκοπο παιχνίδι με τις ξεχασμένες ή τις
παραμερισμένες φωνές του παρελθόντος, που κατάφερε να δώσει στον τόνο τους μια καινούρια, ριζικά
διαφορετική διάσταση και στην παλιωμένη μουσική τους ένα ανανεωμένο, πρωτόγνωρο για τη ρυθμική συνθήκη
της εποχής τους τέμπο. Όσο για τη θεματογραφία του, κινήθηκε κι αυτή στα περισσότερα βιβλία του σε
πολλαπλά επίπεδα, συναιρώντας ερεθιστικά την αντίληψη των υπερρεαλιστών για το ανείπωτο θαύμα της ζωής
με το ρομαντικό μοτίβο της εξύμνησης του κενού και του θανάτου ή συγχωνεύοντας τις ουράνιες, θεοτικές
περιπλανήσεις του Ουίλιαμ Μπλέικ (για να πω ένα ονομαστικό παράδειγμα) με τα ξηρά, σχεδόν απανθρακωμένα
τοπία της arte povera και των μεταμοντερνιστών κληρονόμων της».
3. Τον Φεβρουάριο του 2009, ο καθηγητής Δ. Ν. Μαρωνίτης γράφει: «Δύσκολα συμπεραίνονται το εύρος, το
βάθος και η ένταση της ποιητικής (γενικότερα: λογοτεχνικής) μαθητείας του Διονύση Καψάλη από τα ελάχιστα
φανερά ίχνη της, αποτυπωμένα διακριτικά στην, ασκητική έτσι κι αλλιώς, συλλογή Όλα τα δειλινά του κόσμου.
Τέσσερα είναι τα σήματα νεοελληνικής ποιητικής μαθητείας, σφηνωμένα στο εσωτερικό των εξήντα μερών της
σύνθεσης: σολωμικό το ένα, παλαμικό το δεύτερο, καβαφικό το τρίτο, του Αναγνωστάκη το τέταρτο. Σε όλα
πάντως τα παραδείγματα τα ένθετα σήματα ποιητικής μαθητείας ακούγονται, όπως είπα, διακριτικά (όχι
επιδεικτικά και αυτάρεσκα όπως σε άλλους ποιητές μας) και αφορούν αδιαίρετα την τεχνική και την τέχνη της
ποίησης. Τούτο σημαίνει ότι ο Καψάλης, χωρίς να υποδύεται τον ξεπερασμένο πια ρόλο του poeta doctus,
διαθέτει εφόδια υποψιασμένων σπουδών και ασκήσεων».
…..Έναν δραστήριο άνθρωπο των γραμμάτων, με έντονη παρουσία στα κοινωνικά και πνευματικά δρώμενα,
και μάλιστα στην παραγωγική του ακμή, τον ποιητή, μεταφραστή και δοκιμιογράφο, τον διευθυντή του
Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης Διονύση Καψάλη τιμά το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης και τον αναγορεύει σε επίτιμο διδάκτορά του.
Η επίσημη τελετή αναγόρευσης από το Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ θα γίνει την Τρίτη 24 Μαρτίου, στην
αίθουσα τελετών του ΑΠΘ. Θα τον προσφωνήσει ο καθηγητής Μιχάλης Χρυσανθόπουλος, ενώ την ευθύνη της
διοργάνωσης έχει αναλάβει ο επίκουρος καθηγητής Κώστας Γιαβής. Ο ίδιος ο τιμώμενος θα μιλήσει με θέμα
"Η ευτυχής φιλολογία". Χαρακτηρίζοντας τον εαυτό του "τυχερό άνθρωπο", καθώς, όπως μας λέει, το
επάγγελμά του του δίνει τη δυνατότητα της ευτυχούς ενασχόλησης με τις παρακαταθήκες της ανθρώπινης
γνώσης και τα σπουδαία κείμενα, θα υπενθυμίσει αυτή την πτυχή στην ομιλία του, κυρίως όμως θα
επαναφέρει στο προσκήνιο τη σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών και το ιδεολογικό περιεχόμενο του
ανθρωπισμού στα κείμενα…..
Η Κατερίνα Κίτση-Μυτάκου κατέχει πτυχίο Αγγλικής Γλώσσας και
Λογοτεχνίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Honours
BA, PHD) και του πανεπιστημίου του Leeds MA in Theatre Studies). Είναι
αναπληρώτρια καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού στο
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Διδάσκει - και δημοσιεύει μελέτες για τον- Ρεαλισμό, το Μοντερνισμό, και
το Αγγλικό μυθιστόρημα, καθώς επίσης και για feminist and body theories
H Δαλπαναγιώτη Δήμητρα αποφοίτησε από το Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του
Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2007, και ολοκλήρωσε Μεταπτυχιακές Σπουδές Α’
Κύκλου στον Τομέα Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού του ίδιου Τμήματος το 2010. Τα τελευταία
επτά χρόνια εργάζεται ως εκπ/κός Κλάδου ΠΕ06-Αγγλικής Γλώσσας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Τα
ερευνητικά της ενδιαφέροντα εντάσσονται στα πεδία των Σαιξπηρικών Σπουδών, των Μεταφραστικών
Σπουδών και των Σπουδών Φύλου. Η διδακτορική της διατριβή, την οποία εκπονεί υπό την επίβλεψη
της Καθηγήτριας Κροντήρη Τίνας, φιλοδοξεί να φωτίσει περαιτέρω την πρόσληψη και οικειοποίηση
των θεατρικών έργων του Ουίλιαμ Σαίξπηρ στην Ελλάδα, μέσα από τη διαδικασία της μετάφρασης, σε
στιγμές κοινωνικοπολιτικής και ιστορικής σημασίας, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα έμφυλης
αναπαράστασης.
