Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης
1. Αλεξάνδρα Γερακίνη, ΠΕ02, σελ. 1
Ενότητα 13: Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής
επανάστασης
Πληθυσμιακές μεταβολές
Εντυπωσιακή αύξηση του πληθυσμού μετά το 1850.
Εσωτερική μετανάστευση προς βιομηχανικές πόλεις
Εξωτερική μετανάστευση προς Η.Π.Α., Καναδά και Αυστραλία
Κοινωνικοί μετασχηματισμοί
Αριστοκράτες-μεγαλογαιοκτήμονες: παρέμειναν πανίσχυροι σε χώρες
που δεν έχουν βιομηχανική ανάπτυξη αλλά και στην Αγγλία όπου
ασχολήθηκαν με επιχειρήσεις.
Αστοί: κυρίαρχη κοινωνική τάξη, μεγαλοαστοί, μεσοαστοί και μικροαστοί
Αγρότες: είναι η πλειοψηφία και ζουν υπό ασταθείς συνθήκες
Εργάτες: άνδρες, γυναίκες και παιδιά, εργάζονται πολλές ώρες, ζουν σε
άθλιες συνθήκες και πεθαίνουν νέοι.
Σοσιαλιστικές θεωρίες
Σοσιαλισμός: θεωρία που τονίζει την προτεραιότητα του κοινωνικού
συμφέροντος έναντι του ατομικού.
Πρώτοι σοσιαλιστές: εξιδανικευμένη μορφή κοινωνίας: ουτοπικός
σοσιαλισμός.
1848: Μαρξ και Ένγκελς: κομμουνιστικό μανιφέστο
Μαρξ: Το κεφάλαιο: κύρια αιτία της κοινωνικής αδικίας είναι το γεγονός
ότι οι αστοί είναι ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής. Η εργατική τάξη πρέπει
να οργανωθεί για να ανατρέψει τον καπιταλισμό και να πάρει στα χέρια της
τα μέσα παραγωγής.
Συνδικαλισμός
Αντίδραση εργατών
Μετά το 1830: οι εργάτες διεκδικούν οργανωμένα τα δικαιώματα
τους(8ωρη εργασία).
1/5/1886: Σικάγο: η εργατική απεργία με αίτημα την καθιέρωση του
οκτάωρου πνίγεται στο αίμα. Από το 1890 καθιέρωση της πρωτομαγιάς ως
παγκόσμια ημέρα των εργατών.
Τέλη του 19ου αιώνα: μείωση ωρών εργασίας σε 10, δημιουργία ταμείων
ασφάλισης, υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας για την προστασία
των εργατών.
Πολιτική οργάνωση εργατών:
1864: πρώτη διεθνής ένωση εργατών
1889: δεύτερη διεθνής ένωση εργατών
Επόμενα χρόνια: δημιουργία σοσιαλιστικών και εργατικών κομμάτων.
Πολλά από αυτά επιδίωκαν να ανέβουν στην εξουσία. Άλλοι πίστευαν ότι
έπρεπε να επιδιώκεται η ανατροπή του καπιταλισμού με επανάσταση.
Χειραφέτηση της γυναίκας
Στη διάρκεια του 19ου αιώνα πολλές γυναίκες άρχισαν να εργάζονται σε
εργοστάσια και άρχισαν να διεκδικούν νομική και πολιτική χειραφέτηση.
1903: Η Αγγλίδα Ε. Πάνκχορστ ίδρυσε την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση
γυναικών που μαχόταν για την παραχώρηση δικαιωμάτων στις γυναίκες.