Σενάριο διδασκαλίας σελ. 90-96 σχολ. εγχειριδίου

1. Φορείσ κοινωνικοποίηςησ
(η ςχέςη τουσ με τουσ
θεςμούσ)
Διδάζκοςζα καθηγήηπια:
Κπιπαποπούλος Ανηιγόνη

2. Τι είναι «κοινωνικόσ θεςμόσ»;
O Κνηλσληθόο ζεζκόο
είναι η επιδίωξη κάποιος
κοινωνικά ζημανηικού
ζκοπού με κοινωνικά
παπαδεκηούρ και
παγιωμένοςρ ηπόποςρ
αηομικήρ ή ζςλλογικήρ
ζςμπεπιθοπά και
δπάζηρ.
O Μέζα ζηα πλαίζια ηος
θεζμού ηα άηομα
καηαλαμβάνοςν
διαθοπεηικέρ θέζειρ και
πόλοςρ (ιεπαπσική δομή).
O Π.ρ. Η εθπαίδεπζε είλαη έλαο
θνηλσληθά ζεκαληηθόο
ζθνπόο (έρεη ζεκαζία γηα
νιόθιεξν ην θνηλσληθό
ζύλνιν ή γηα θάπνην
ζεκαληηθό ηκήκα ηνπ). Η
επηδίσμε ηνπ ζθνπνύ ηεο
εθπαίδεπζεο είλαη ζεζκόο.
O Οη ηξόπνη πνπ επηδηώθεηαη ν
ζθνπόο ηεο εθπαίδεπζεο δελ
πξέπεη λα είλαη αληίζεηνη κε
ηνπο λόκνπο ηεο θνηλσλίαο ή
κε ηνπο ηξόπνπο
ζπκπεξηθνξάο πνπ ε
θνηλσλία απνδέρεηαη σο
«ζσζηνύο».
O Μέζα ζηα πιαίζηα ηεο
εθπαίδεπζεο ζπλαληάκε
δηαθνξεηηθνύο ξόινπο θαη
ζέζεηο (π.ρ. Δηεπζπληήο,
θαζεγεηήο, καζεηήο θ.ιπ.

4. Μια άλλη διάκριςη των φορέων
κοινωνικοποίηςησ είναι:
O Πξσηνγελείο
θνξείο: Οη ζρέζεηο
ραξαθηεξίδνληαη
σο «ζηελέο»,
πξνζσπηθέο,
ζπλαηζζεκαηηθέο
(π.ρ. παξέα,
νηθνγέλεηα).
O Δεπηεξνγελείο
θνξείο: Οη ζρέζεηο
είλαη «ηππηθέο» θαη
ξπζκίδνληαη κε
ζπγθεθξηκέλν
ηξόπν (π.ρ. ζρέζε
εξγνδόηε
εξγαδόκελνπ).

5. Πξσηνγελήο θνξέαο
θνηλσληθνπνίεζεο (κε
ζεζκνπνηεκέλνο)
Δεπηεξνγελήο θνξέαο
θνηλσληθνπνίεζεο
(ζεζκνπνηεκέλνο)

6. Οικογένεια
O Δηακνξθώλεη ζεκαληηθά ηνπο
θαλόλεο, ηηο ζπλήζεηεο, ηηο
αμίεο θαη ηηο αληηιήςεηο ηνπ
παηδηνύ από ηε ζηηγκή ηεο
γέλλεζήο ηνπ.
O Απνηειεί ηνλ θαζνξηζηηθήο
ζεκαζίαο θνξέα ηόζν γηα ηελ
επηβίσζε όζν θαη γηα ηε
ζπλαηζζεκαηηθή αλάπηπμε
ηνπ αηόκνπ θαηά ηελ παηδηθή
ηνπ ειηθία.
O Έξεπλεο έρνπλ δείμεη όηη
αθόκα θαη ζήκεξα πνπ νη
ζρέζεηο κεηαμύ ησλ κειώλ
είλαη πην ραιαξέο απ’ όηη
παιηόηεξα (π.ρ. δηαδύγηα,
απηνλνκία θ.ιπ.) νη λένη έρνπλ
αλάγθε επηθνηλσλίαο θαη
ζηήξημεο από ηελ νηθνγέλεηα.

7. Παρέα ςυνομηλίκων
O Δηακνξθώλεη ηνλ ηξόπν
επηθνηλσλίαο, ηε ζθέςε θαη ηα
πξόηππα ζπκπεξηθνξάο.
O Η απνδνρή ησλ θαλόλσλ ηεο
νκάδαο (π.ρ. γισζζηθόο θώδηθαο,
ληύζηκν) απνηειεί ζηνηρείν πνπ
επλνεί ηελ αίζζεζε ηνπ «αλήθεηλ».
O Με ηελ παξέα ηα παηδηά
αλεμαξηεηνπνηνύληαη από ηελ
νηθνγέλεηα, αλαπηύζζνπλ
απηνπεπνίζεζε θαη θνηλσληθέο
δεμηόηεηεο (π.ρ. επηθνηλσλία,
ζπλεξγαζία, νκαδηθόηεηα).
Υπάξρεη σζηόζν ε πηζαλόηεηα λα
αθνινπζήζνπλ αξλεηηθά πξόηππα
ζπκπεξηθνξάο (π.ρ.
εμαξηεζηνγόλεο νπζίεο,
ρνπιηγθαληζκόο) ζηελ
πξνζπάζεηά ηνπο λα αληηδξάζνπλ
ζην νηθνγελεηαθό πεξηβάιινλ θαη
λα πξνβάινπλ κηα θαθώο
ελλννύκελε αλεμαξηεζία.

8. Σχολείο
O Τν εθπαηδεπηηθό ζύζηεκα
κηαο ρώξαο κεηαβηβάδεη ζηε
λέα γεληά ηηο θνηλέο
παξαδόζεηο, αιιά θαη ηε
ζπζζσξεπκέλε γλώζε ηεο
θνηλσλίαο.
O Λεηηνπξγεί ζπκπιεξσκαηηθά
κε ηελ νηθνγέλεηα σο πξνο
ηελ εθκάζεζε πξνηύπσλ
ζπκπεξηθνξάο.
O Σπλδέεηαη κε ηηο αλάγθεο γηα
ηε κειινληηθή επαγγεικαηηθή
θνηλσληθνπνίεζε ηεο λέαο
γεληάο θαη γηα ηελ απόθηεζε
θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ
(θξηηηθή ζθέςε, ζπλεξγαζία,
νκαδηθόηεηα)

9. Θρηςκεία
O Μέζα από ηε δηδαζθαιία ηνπ
ζξεζθεπηηθνύ δόγκαηνο θαη
ηηο ζξεζθεπηηθέο ηειεηέο
επηβεβαηώλεηαη ε ζπιινγηθή
ηαπηόηεηα ησλ νκνζξήζθσλ
(π.ρ. «εκείο νη ρξηζηηαλνί»,
«εκείο νη κνπζνπικάλνη») θαη
εληζρύνληαη ηα ηδαληθά θαη νη
αμίεο ηεο θνηλσλίαο
(Νηπξθέκ).
O Επεξεάδεη ηα πξόηππα
ζπκπεξηθνξάο ησλ
νκόζξεζθσλ αηόκσλ.
O Δηακνξθώλεη ηνπο
θνηλσληθνύο θαλόλεο θαη ηηο
ζπκπεξηθνξέο ηνπο.
O Δξαζηεξηνπνηείηαη κε
παξεκβάζεηο θνηλσληθνύ
πεξηερνκέλνπ (π.ρ. ζπζζίηηα
γηα απόξνπο).

10. Μ.Μ.Ε.
O Ψπραγσγνύλ, ελεκεξώλνπλ,
κνξθώλνπλ, αζθνύλ θξηηηθή
(εηιηθξηλή ή ηδηνηειή),
επεξεάδνληαο ηελ θνηλή γλώκε,
πξνβάιινπλ πξόηππα
ζπκπεξηθνξάο, αλαδεηθλύνπλ
θνηλσληθνύο ξόινπο,
θαηαζθεπάδνπλ είδσια.
Μπνξνύλ λα επεξεάζνπλ βαζηά
ηε ζθέςε ησλ αηόκσλ, αιιά θαη
νιόθιεξε ηελ πξνζσπηθόηεηά
ηνπο.
O Η κίκεζε ή ε ηαύηηζε ησλ λέσλ
κε δηάθνξα πξνβαιιόκελα θαη
θαηαζθεπαζκέλα πξόηππα
ζπκπεξηθνξάο αληαλαθιά ηηο
αλάγθεο ηεο δηαθήκηζεο θαη ηεο
αγνξάο θαη όρη ηηο δηθέο ηνπο
αλάγθεο.

11. Κράτοσ
O Επηβάιιεη θαλόλεο ζε όια ηα
επίπεδα θαη επεξεάδεη ηηο
ζρέζεηο ησλ αλζξώπσλ
(επίπεδν νηθνλνκηθό – π.ρ.
θνξνινγία, θνηλσληθό –π.ρ.
εθπαηδεπηηθό ζύζηεκα,
πξόλνηα, πνιηηηθό π.ρ.
ειεπζεξία γλώκεο θ.ιπ.).
O Αζθεί επίδξαζε ζηε ιεηηνπξγία
ησλ ζεκαληηθόηεξσλ θνξέσλ
θνηλσληθνπνίεζεο (π.ρ. κε ηελ
αλακόξθσζε ησλ θαλόλσλ
δηθαίνπ).
O Δηακνξθώλεη ηα πξόηππα
ζπκπεξηθνξάο ησλ
θπβεξλσκέλσλ (π.ρ. ε
ζπκπεξηθνξά θαη ην ήζνο ησλ
θπβεξλώλησλ επεξεάδεη ην
αίζζεκα δηθαίνπ ηνπ πνιίηε,
πξνάγεη ή ππνλνκεύεη ηε
δηαθάλεηα, ηελ ηζνλνκία θηι.).