1. 1.0 PENDAHULUAN
Malaysia merupakan sebuah negara yang terdiri daripada rakyatnya yang berbilang
kaum. Kaum-kaum utama yang terdapat di negara ini ialah Melayu, Cina dan India
disamping kaum-kaum yang terdapat di Sabah dan Sarawak seperti kaum Dusun, Murut,
Bajau, Kadazan, Dayak dan sebagainya. Setiap kaum yang terdapat di Malaysia ini
mempunyai budaya masing-masing yang telah diamalkan sejak zaman dahulu sehingga
sekarang. Budaya yang diamalkan diwarisi sama ada dari aspek kesenian, bahasa, adat
resam,muzik, agama, kepercayaan mahupun undang-undang mempunyai keunikannya yang
tersendiri bagi setiap kaum. Oleh yang demikian, usaha-usaha perlu dilakukan oleh semua
pihak agar tradisi-tradisi kebudayaan dalam semua kaum tidak lenyap dari kehidupan
masyarakat sekarang ekoran daripada arus pemodenan yang semakin berleluasa.
Tamadun sesuatu bangsa selalunya dapat dilihat pada warisan seni budayanya.
Warisan budaya ini harus dikekalkan kerana mempunyai identiti tersendiri. Budaya
tradisional mencakupi amalan dan cara hidup pelbagai kaum di negara kita. Hal ini
termasuklah pakaian, makanan, adat resam, seni dan sebagainya. Tetapi kini, warisan budaya
tradisional negara kita semakin lenyap ditelan arus pemodenan. Budaya melambangkan
identiti sesebuah negara. Amalan budaya tradisional kita melambangkan sifat majmuk
masyarakat kita. Budaya tradisional kita juga menunjukkan budi pekerti masyarakat
malaysia. Nilai murni yang ditunjukkan sewaktu menyambut hari perayaan menunjukkan kita
prihatin terhadap kaum lain dan bersikap mesra. Inilah identiti Malaysia yang dikagumi oleh
dunia luar dan identiti ini perlu dikekalkan.
Kepentingan adat resam di dalam hidup masyarakat tidak kira apa bangsa sekalipun
tidak dapat dinafikan. Adat yang merangkumi seluruh aspek bermula dari kelahiran,
perkahwinan sehinggalah kematian terdapat di dalam hidup semua masyarakat di Malaysia.
Adat resam merupakan kebiasaan cara hidup yang diamalkan oleh sesuatu masyarakat yang
dapat menggambarkan corak budaya masyarakat tersebut. Alat Muzik Tradisional Malaysia
ini dibangunkan dengan tujuan untuk mewarwarkan kepada masyarakat sejagat terutama
generasi muda. Disamping itu dapat memberi pemahaman lebih jelas tentang rupabentuk dan
fungsi serta bunyi alat muzik itu. Alat - alat muzik ini merupakan bahan estetika yang
penting dalam masyarakat. Ia digunakan sebagai alat penyebar maklumat, lambang budaya

2. bangsa, alat ritual yang dapat menghubungkan manusia dengan alam luar biasa(magis) selain
dari fungsi utama sebagai alat hiburan.
Pakaian merupakan salah satu keperluan asas manusia iaitu berfungsi sebagai
melindungi tubuh dari kepanasan, kesejukan serta ancaman-ancaman lain. Bagi masyarakat
Melayu, pakaian dan hiasan diri pada asalnya lebih berfungsi sebagai simbol kedudukan dan
kekuasaan seseorang dalam masyarakat. Namun fungsi pakaian dan hiasan semakin
berkembang dan berubah mengikut peredaran zaman. Kini ia lebih penting sebagai bahan
fesyen iaitu sesuatu yang lebih menitikberatkan daya kreatif penciptanya.
Di zaman arus teknologi yang semakin berkembang ini menyebabkan masyarakat
masa kini semakin tidak mengenali peralatan-peralatan tradisional yang digunakan pada
zaman dahulu kala. Kebanyakan peralatan tersebut telah diubahsuai mengikut teknologi yang
moden. Selain digunakan sebagai peralatan, ia juga digunakan sebagai perhiasan dan juga
sebagai sumber ekonomi seperti tikar, tudung saji, bakul dan raga.
Masyarakat Melayu mempunyai pelbagai jenis kebudayaan yang digarap daripada
pelbagai keturunan. Kebudayaan ini disatukan menjadi satu kebudayaan yang unik kerana
hampir setiap keturunan mempunyai adat sehingga membentuk kebudayaan Melayu. Ini
termasuklah suka bergotong-royong menjalankan kegiatan ekonomi, di mana ikatan itu terus
diperkukuh dan dipererat dengan acara-acara keramaian dan juga hiburan. Permainan
tradisional telah berupaya membentuk sebahagian daripada kehidupan yang dilalui oleh nenek
moyang kita. Apabila sesuatu permainan diadakan di sesebuah kampung, penduduk kampung
berdekatan turut berkunjung untuk mengambil bahagian atau sekadar memberi semangat.
Suasana pesta di padang permainan boleh mewujudkan interaksi sosial di antara kampungkampung yang mengambil bahagian. Sastera rakyat ialah kesusasteraan yang lahir di kalangan
rakyat. Pada lazimnya, sastera rakyat merujuk kepada kesusasteraan rakyat daripada masa
lampau, yang telah menjadi warisan kepada sesuatu masyarakat. Sastera rakyat adalah
sebahagian daripada kehidupan budaya bagi masyarakat lama. Misalnya dalam masyarakat
Melayu lama cerita rakyat merupakan satu bentuk hiburan yang penting untuk orang
kampung.

3. Masyarakat Malaysia juga begitu kaya dengan warisan seni halus yang diwarisi sejak
zaman berzaman. Tenunan, sulaman, tekat dan ukiran umpamanya adalah antara seni halus
yang begitu sinonim dengan masyarakat Malaysia yang terdiri daripada pelbagai kaum dan
kebudayaan. Kreativiti dan kehalusan seni begitu jelas terpancar dalam setiap hasil kerja
tangan tradisional ini.
2.0 FAKTOR-FAKTOR
Kebudayaan tradisional di Malaysia kini semakin tidak mendapat tempat dalam
kalangan masyarakat di negara ini terutamanya dikalangan golongan muda. Terdapat banyak
faktor yang menyebabkan wujudnya keadaan tersebut. Antara faktor-faktornya ialah:
2.1 Proses Globalisasi
Proses globalisasi menyebabkan kegiatan seni budaya tradisional semakin lesu.
Akibat globalisasi, kita terdedah kepada perkembangan budaya asing secara meluas. Semua
orang dapat mengikuti perkembangan seni budaya dunia terkini melalui internet/ facebook/
twiter/blog dan sebagainya. Seni atau budaya asing yang baru biasanya lebih menarik minat
orang ramai. Misalnya generasi muda mahukan breakdance, hip-hop, popping, tempo muzik
yang lebih rancak dan sebagainya. Masakan tradisional juga diganti dengan makanan segera
dari barat seperti Spaggeti,Pizza,McDonald,Kfc. Tarian seni budaya tradisional seperti
wayang kulit, makyong, ghazal, tarian kipas, tarian kepang juga semakin dilupakan kerana
masyarakat sekarang lebih terdedah kepada tanyangan dari negara barat dan lebih suka
menonton wayang ekoran terdapat banyak panggung-panggung wayang dan juga Astro di
negara ini.

4. 2.2 Kemajuan Teknologi Maklumat Juga Merupakan Puncanya
Kini permainan teknologi maklumat lebih memikat golongan muda misalnya “PSP”, “Wii”
dan sebagainya. Sebagai contoh permainan badminton dapat dijalankan melalui “Wii” dengan
seorang diri sebagai pemain. Pelbagai program permainan dapat dimuat turun daripada
internet. Selain itu, terdapat pelbagai permainan dalam telefon bimbit pintar yang dilengkapi
kemudahan seperti Wi-Fi, 3G memberi kesan audio visual lebih memikat. Sebaliknya
congkak dikatakan membosankan dan tidak mencabar. Begitu juga dengan wau dan gasing
yang memakan masa menyediakannya dan memerlukan kemahiran dan kumpulan rakan. Ini
biasanya berlaku dikalangan kanak-kanak bandar yang lebih banyak terdedah kepada gajet
dan tidak tahu bermain permainan tradisional.
2.3 Sikap Masyarakat Yang Dingin Juga Menjejaskan Budaya Tradisional Kita
Kehidupan kita semakin hari semakin sibuk seiring dengan arus pemodenan negara. Selepas
bekerja, rakyat tiada masa terluang untuk aktiviti seni tradisional yang memerlukan
kemahiran. Usaha-usaha seperti menghasilkan tenunan kain songket, lukisan batik dan
kraftangan yang lain juga memakan masa. Aktiviti permainan gasing dan wau mengambil
masa panjang, dari mencari bahan mentah dan menghasilkannya. Tegasnya, hiburan
tradisional tidak serasi dengan hiruk pikuk kota metropolitan seperti dibandar-bandar besar
kerana lebih banyak pusat yoga, pusat tarian moden, jimnasium bina badan dan persolekan
muka serta melansingkan badan, pusat hiburan seperti disko, karaoke,dangdut dan
sebagainya. Golongan muda lebih suka menghabiskan masa dan berhibur di tempat-tempat
seperti ini dengan kawan-kawan seusia mereka
2.4 Kekurangan Pusat Latihan Turut Menyebabkan Masalah Ini
Tanpa latihan khusus, bakat yang berpotensi tidak dapat diasah. Mereka yang berminat juga
sukar mendapat peluang. Dengan itu, kita sukar melahirkan pengarah dan pelakon yang baik.
Pusat perkembangan seni budaya tradisional juga amat terhad. Pusat sedemikian tidak
menguntungkan jika tiada tajaan daripada pihak kerajaan. Akibatnya ramai rakyat yang
berminat tidak dapat latihan. Para pengamal seni tidak dapat menyampaikan ilmu ini kepada
generasi muda. Seni tradisional juga kurang diperkenalkan di media massa. Maka
pendedahan kegiatan seni budaya tradisional sangat kurang.

5. 3.0 LANGKAH-LANGKAH MENGATASI
Terdapat pelbagai cara atau usaha yang boleh dilakukan oleh semua pihak untuk terus
mengekalkan sesuatu budaya yang diamalkan antaranya ialah:3.1 Pihak Diri Seseorang Itu Sendiri
Seseorang individu itu memainkan peranan yang amat penting dalam mengekalkan sesuatu
kebudayaan kerana tanpa daripada individu pelbagai usaha yang dijalankan tidak akan
berhasil. Seseorang individu dalam setiap kaum itu haruslah mempunyai keinginan yang
tinggi untuk meneruskan budaya yang terdapat dalam bangsa mereka itu sendiri supaya
kebudayaan itu dapat terus dikekalkan, sebagai contoh anak-anak muda dalam kaum melayu
seharusnya membuka mata mereka untuk belajar tentang tarian melayu seperti tarian zapin,
tarian ulik mayang, tarian joget, dikir barat dan sebagainya. Selain dari segi kesenian, adat
resam juga tidak dilupakan kerana dalam masyarakat melayu terdapat adat sebelum
sesetengah masyarakat melayu yang telah mengabaikannya ekoran arus pemodenan. Oleh itu,
setiap individu haruslah memainkan peranan untuk terus mengekalkan setiap budaya dalam
kaum mereka.
3.2 Pihak Sekolah
Selain daripada individu itu sendiri, pihak sekolah juga memainkan peranan yang penting
untuk meneruskan aktiviti kebudayaan dalam semua kaum di Malaysia. Pihak sekolah boleh
mewujudkan persatuan atau kelab yang berkaitan dengan kebudayaan yang terdapat dalam
sesuatu kaum. Sekolah memainkan peranan yang agak penting kerana menjadi rumah kedua kepada golongan kanak-kanak dan remaja selepas rumah mereka dan banyak masa yang akan
dihabiskan oleh golongan ini di sekolah. Oleh itu, dengan adanya persatuan atau kelab yang
berkaitan dengan aktiviti kebudayaan dan keseniaan bagi setiap bangsa pasti akan dapat
menggalakkan pelajar terutamanya sewaktu mereka masih muda ini untuk terus melibatkan
diri dan mewarisi sesuatu aktivi kebudayaan. Pihak sekolah bolehlah mewujudkan kelab
seperti kelab tarian Melayu, tarian Cina, tarian India, kelab mencanting batik dan sebagainya.
Kesemuanya haruslah mengenai budaya setiap kaum di Malaysia. Di samping itu keadaan ini
juga dapat menggalakkan pelajar untuk mempelajari budaya kaum-kaum yang berlainan dan
kaum sendiri. Oleh itu pihak sekolah haruslah memainkan peranan yang sewajarnya supaya

6. dapat menanam sikap cintakan budaya Malaysia dalam diri para pelajar sejak mereka masih
muda lagi.
3.3 Pihak Kerajaan
Pelbagai usaha juga boleh dilakukan oleh pihak kerajaan untuk mengekalkan tradisi kaumkaum di Malaysia. Kerajaan khususnya Kementerian Penerangan Komunikasi dan
Kebudayaan Malaysia bertanggungjawab untuk mengadakan aktiviti kebudayaan rakyat
Malaysia sekurang-sekurangnya sekali dalam setahun untuk mendedahkan kepada rakyat
tentang keunikan budaya yang terdapat di Malaysia. Pesta kebudayaan dan kesenian boleh
diadakan diperingkat negeri, negara mahupun antarabangsa untuk menunjukkan pelbagai
aktiviti kebudayaan yang terdapat di Malaysia meliputi tarian, muzik, makanan, pakaian dan
sebagainya. Selain itu kerajaan juga boleh mengadakan rumah terbuka secara besar-besaran
bagi setiap perayaan yang disambut di Malaysia seperti perayaan Hari Raya Aidilfitri atau
Aidiladha, Tahun Baru Cina, Hari Deepavali, Hari Gawai dan sebagainya. Aktiviti seperti ini
akan dapat mengeratkan rakyat Malaysia tanpa mengira kaum apabila semua kaum disatukan
di bawah satu bumbung. Oleh itu jelaslah bahawa peranan kerajaan amat penting dalam
usaha untuk mengekalkan budaya rakyat Malaysia dalam pelbagai aspek sama ada di
peringkat negeri, negara mahupun antarabangsa.
3.4 Kempen-Kempen
Usaha lain yang boleh dilakukan ialah dengan mengadakan kempen-kempen untuk
menggalakkan masyarakat untuk terus memartabatkan budaya masing-masing sama ada
dalam negara mahupun hingga ke luar negara. Kempen-kempen yang diadakan oleh pihak
swasta mahupun pihak kerajaan akan dapat menyedarkan masyarakat betapa pentingnya
usaha untuk mengekalkan budaya yang masih diamalkan oleh setiap kaum di Malaysia.
Kempen-kempen yang akan dilakukan haruslah dibuat secara berterusan supaya tidak jadi
seperti hangat-hangat tahi ayam sahaja. Contoh kempen yang boleh dilakukan ialah
“Bersama Kita Mengekalkan Budaya Kita” atau “ Budaya Melambangkan Bangsa”. Selain
itu pihak-pihak sasterawan juga boleh menyumbangkan tenaga dengan mengadakan majlis
pembacaan puisi-puisi yang berkaitan dengan kebudayaan Melayu, Cina dan India mahupun
menulis puisi-puisi yang indah mengenai kepentingan dan keunikan kebudayaan Malaysia.
Semua pihak boleh mendapat kerjasama daripada media cetak atau elektronik untuk
menjayakan lagi kempen-kempen yang akan dijalankan.

7. 3.5 Festival Kuala Lumpur
Hasrat kita membentuk bangsa yang bukan sahaja maju secara fizikal tetapi pada masa yang
sama tinggi nilai budaya dan keseniannya, maka sudah tentu pembangunan ekonomi negara
perlu dilengkapi dengan keupayaaan warganya menjulang kecemerlangan melalui pupukan
seni budaya. Kepelbagaian seni budaya dan warisan negara dan manifestasi usaha tersebut
dalam satu acara besar berbentuk festival ini amat sesuai sekali menjadi landasan penting
untuk mengetengahkan keindahan dan unsur-unsur kebudayaan, kesenian, dan warisan
pelbagai kaum di Malaysia sama ada untuk tatapan masyarakat tempatan mahupun
masyarakat antarabangsa serta mempamerkan kecemerlangan kreativi dan warisan bangsa.
Mengetengahkan sebagai bandaraya moden dan progresif namun tetap kaya dengan nilai-nilai
kebudayaan, kesenian dan ketamadunan “ Kuala Lumpur is city with a soul”. Malaysia
sudahpun terkenal dengan keistimewaannya dari segi kekayaan, budaya dan warisan serta
kesenian hasil dari kewujudan masyarakat berbilang kaum yang hidup bersama dalam
keadaan harmoni.
3.6 Skim Bantuan Kebudayaan
Skim bantuan kebudayaan khusus bagi membantu kepada badan bukan kerajaan untuk
melaksanakan aktiviti seni budaya. Bantuan yang diperolehi akan dapat meningkatkan lagi
kemahiran , kemampuan dan kecekapan badan bukan kerajaan didalam bidang masingmasing.
3.7 Kemajuan Pementasan Seni
Istana Budaya telah berjaya mementaskan 16 produksi tempatan, 6 produksi antarabangsa
dengan jumlah penonton seramai 64,722 orang. Muzikal Puteri Hang Li Po telah berjaya
menarik khalayak pelbagai kaum.

8. 4.0 PENUTUP
Perkembangan budaya popular moden membawa kesan-kesan perubahan sosial dan
budaya yang berlaku dikalangan orang-orang melayu. Budaya popular yang tersebar luas itu
membawa kemerosotan kepada budaya tradisi, sedangkan ddalam konsep pembinaan budaya
kebangsaan, unsur-unsur kebudaya tradisional itu sangat penting sebagai lambang jati diri
negara. Kesannya itu meletakkan budaya rakyat itu menghadapi masalah untuk dapat diterima
ramai. Walaubagaimana pun Kementerian yang terlibat berusuaha di samping memulihara
ialah menghidup berbagai jenis seni tradisional dengan cara melibatkan industri budaya dalam
kegiatan kebudayaan.
Kesimpulannya, budaya yang masih di amalkan oleh semua kaum yang terdapat di
Malaysia perlulah dihargai dan diwarisi kerana ia merupakan sebuah tradisi yang unit yang
tidak terdapat dalam kaum-kaum yang lain. Kesemua budaya yang terdapat dalam masyarakat
malaysia sama ada dari segi kesenian, muzik, aat resam, kepercayaan, bahasa dan sebagainya
haruslah dikekalkan untuk generasi yang akan datang supaya generasi baru juga turut
mengetahui budaya yang telah di amalkan oleh nenek moyang mereka. Oleh hal yang
demikian peranan semua pihak amatlah diperlukan supaya segala usaha yang akan dilakukan
akan membuahkan hasil yang lumayan dan menguntungkan semua pihak.

9. BIBLIOGRAFI
1. Abdullah Amran-Adat Resam, Petaling Jaya: Prisma 1993.
2. Syed Alwi Sheikh Al-Hadi Syed-Adat Resam dan Adat Istiadat Melayu, Kuala
Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1960.
3. Mohd.Ariff Abu Bakar-Permainan Tradisional, Kuala Lumpur: Sama Publications,
1989.
4. Hapisa Tala-Permainan Tradisiona, Petaling Jaya: Setiamas, 1993.
5. Shafie Ahmad-Permainan Tradisonal di Malaysia, Kuala Lumpur: Buku Must,
1992.