2. Tetik nokta fenomeni, 19. yüzyılın ortalarına
doğru tanınmaya başlanmış olup
MAS(Miyofasiyal Ağrı Sendromu) ilk defa
1942’de Janet G. Travell tarafından
tanımlanmıştır.
1983’den bu yana Dr.Janet, Dr.David ve
G.Simons’un gayretleriyle terminolojisinin
yerleşmesi ve bilimsel verilerin oluşmasıyla bir
klinik antite olarak kabul edilmeye başlanmıştır
TETIK NOKTA FENOMENI
3. Dr. Janet G.Travel (1901-1997)
Öncü kabul edilir. 1983 de ilk kitap basılmıştır.
Masaj terapistlerininen etkin yöntemi olan
tetik nokta masajı tamamen Dr.Travel in
öngörülerine dayanır. Kennedy nin MAS
sorununu tedavi eden dr.olmuştur.
Dr.David G.Simons ( 1922- ) Mesleği uzay
hekimliğidir. Travel ile bir konferansta
tanışmışlar ve Tetik nokta el kitabını
yazmışlardır.
4. TRAVEL VE SIMONS A GÖRE,
Tetik noktalar“gergin kas dokusu içinde
hissedilebilen aşırı huzursuz bölgesel
hassasiyet nodülleri”
5. MIYOFASIAL AĞRI
SENTROMU(MAS)
Tetik noktalar,hipersensitif noktalarla
karakterize ağrı, kas spazmı, duyarlılık,
hareket kısıtlılığı, güçsüzlük ve nadiren
otonom disfonksiyon gibi semptom ve
bulgularla seyreden bir kas iskelet sistemi
hastalığı MAS tablosuna neden olmaktadır.
Semptomlar genellikle tetik noktadan uzak
alana yansımaktadır
6. ETYOLOJI
etyolojisi tartışmalıdır ve tam olarak
aydınlatılamamıştır.
kasa ani yüklenme ile oluşan akut incinme
tekrarlayan mikrotravmaların sebep olduğu
kronik zedelenme başta olmak üzere,
genetik etkenler,
yorgunluk ve stres
7. Yapısal nedenler arasında;
bir bacağın kısa oluşu,
küçük hemipelvis,
artmış servikal veya lomber lordoz,
kompanse edilemeyen skolyoz,
kötü baş pozisyonu sayılabilir.
Mesleki olarak ise özellikle postürü etkileyen
işler MAS’a neden olabilir.
telefonu baş ve omuz arasına sıkıştırarak uzun süre konuşan
kişilerde,
daktilo yazarken tuşlara ulaşmak için omuzlarını eleve pozisyonda
tutan sekreterlerde,
başı öne eğerek ders çalışma sonucu öğrencilerde,
ev işlerini yaparken uzun süre kötü pozisyonda kalmaya bağlı ev
hanımlarında,
sırtında ağır eşya taşıyan hamallarda MAS daha sık
görülmektedir .
Lokal faktörler
8. SISTEMIK OLAN FAKTÖRLER
vitamin (özellikle B1, B6, B12, folik asit) eksikliği, mineral
yetersizliği (düşük serum potasyumu ve kalsiyum eksikliği),
demir eksikliği anemisi,
normal kas fonksiyonu için gerekli olan magnezyum ve kurşun
elementlerinin eksikliği,
metabolik ve endokrin bozuklukların (tekrarlayan hipoglisemi
epizodları, hipotiroidi ve östrojen yetmezliği) rolü olduğunu
belirtilmektedir.
Ayrıca bakteriyel, viral ve paraziter kronik enfeksiyonların da
predispozan olabileceği düşünülmektedir.
Sıcak havadan soğuk ve nemli havaya geçiş de şiddetlendirici
faktörler arasındadır
10. Artmış kas straini → Kasın lokalize bölgesindeki
doku paterni ↓
Sarkoplazmik retikumumda
yırtıklar ↓
Serbest kalsiyum iyonları
↓
Artmış ← ←←←←←Devamlıkontraksiyon
kalsiyum iyonları
Kasta spazm-ağrı-spazm döngüsünü periferik ve/veya santral
sensitizasyon ile birleştiren bir model bugünkü bilgiler ışığında en mantıklı
mekanizma olarak görülmektedir . Travel ve Simons MAS gelişimi için şu sırayı
oluşturmuştur:
11. Miyofasiyal ağrı patofizyolojisinde en
önemli bulgulardan biri de, istirahat
koşulları altında anormal motor son
plağın, sinir uçları tarafından asetilkolin
salınımının patolojik artmasıdır
12. Anormal asetil kolin salınımı → Sarkomer kontraksiyonu
↑ ↓ ↓
AĞRI ↑ Lokal iskemi Metabolizma artışı
↑
↑ ↑ ↓ ↓
Doku duyarlılığını artıran maddeler ← Enerji krizi
Belirtilen bu anomali Simons ve arkadaşlarına göre primer disfonksiyon olup
şu şekilde pozitif feedback oluşturur:
13. Normalde sarkomerler, metabolik gereksinimlerini
sağlayan kılcal kan damarlarını kasıp gevşeterek
pompa gibi davranır. Tetik noktadaki sarkomerler
ise devamlı kasılı kalarak o bölgede dolaşımı
durdurur.
Oksijensizlik ve metabolitlerin birikimi tettik
noktaları rahatsız eder.
Tetik noktaların bu acil duruma, beyin kasın
rahatlaması için gerekeni yapana kadar ağrı
sinyalleri göndererek karşılık verir. Kası
kullanmadığımızda kısalıp sıkılaşmaya başlar.
14. A; Gerilip kasılmamış kas dokusu
B; Maksimum kasılma durumundaki sarkomerleri içeren kas lifleri
düğümü, kas lifi kasıldığında daha kısa ve geniş hale gelir.
C; Kasılma düğümünden kasın tutunma yerine kadar olan kas lifi, ki
çizgilerin aralarının açıklığının fazla oluşu, kas liflerinin nasıl gerildiğini
ifade ediyor.
15. Tetik noktaların dağılımı kişiler
arasında farklılıklar göstermektedir.
Baş, boyun, omuz kuşağı ve belde
vücudun diğer bölgelerine göre daha fazla
tetik nokta oluştuğu gösterilmiştir
Tetik noktadan yansıyan ağrı boyun ve
omuz kuşağı bölgesinde, diğer bölgelere
göre daha fazla olarak görülmektedir
16. TETIK NOKTALAR
AKTIF VE LATENT OLARAK IKIYE
AYRILIR
Aktif tetik nokta (ATN) istirahatte veya
aktivite sırasında ağrıya neden olurken,
Latent tetik nokta (LTN) ise sadece
palpasyon ile ağrılıdır. Ayrıca gerilme,
travma, kasın aşırı kullanılması veya soğuk
ile bu latent tetik noktalar aktifleşebilir.
17. Tetik noktalar ağrıya neden olmadan
yıllarca sessiz kalabilmektedir.
Yaşlılarda; Sessiz tetik noktalar; Yıllar
içinde birikip donmuş eklem ve hareket
kısıtlılığına neden olabilmektedir.
Gençlerde; Sessiz noktalar; Devamlı kas
gerilimine neden olup, kas bağlantı
yerlerinde eklemleri bozup kireçlenmenin
en sık nedeni olmaktadır.
18. BULGULAR
Ağrı
Güçsüzlük
Hareket Kısıtlılığı:
Depresyon
Uyku bozukluğu olarak görülebilse de;
Kas sertliği, halsizlik, ödem, bulantı, baş
dönmesi, duruş bozuklukları da görülebilir.
19. Ağrı;
Ani başlangıçlı olanlarda hasta genellikle
ağrının ilk başladığı tarihi ve ağrıyı
başlatan hareketi hatırlar.
Yavaş başlangıç genellikle kasların kronik
zorlanmasına, viral enfeksiyona, viseral
hastalığa ya da psikojenik strese bağlı
olarak görülmektedir.
20. Hastalar primer olarak kaslarının
tutulduğunun farkında değildirler.
Baş ağrısı,
eklem ağrısı,
sırt ağrısı veya kalça ve
alt ekstremitelerde siyatalji benzeri
ağrıdan yakınırlar
21. Ağrı sürekli ya da aralıklı olabilir.
Genellikle persistan, sınırlayıcı, halsiz
bırakıcı bir ağrı söz konusudur.
22. YANSIYAN AĞRI
Tetik noktaların en önemli belirtisidir.
Yoğun ve dayanılmaz olabilir.
Ağrının şiddeti kasın büyüklüğünden çok
tahriş derecesine bağlıdır.
En küçük kastaki bir tetik nokta bile
hareket etmemizi kısıtlayabilir.
23. Çene, kulak ve boğaz ağrıları da yansıyan
ağrının bir çeşidi olabilir.
Acıyan ayak, bacak ve ağrılı bilekler
yansıyan ağrının bir çeşitidir.
Bir eklemde gerginlik ve ağrıda ilk olarak
ilgili kaslarda tetik noktayı akla
getirmelidir.
El, parmak, bilek, dirsek, omuz, diz ve
kalça eklemlerinde ağrı klasik tetik
nokta belirtileridir.
24. Janet Travel ; adet dönemi ağrılarının
kaynağının sıklıkla karın kaslarındaki tetik
noktalara bağlı olduğundan söz etmekte ve
adet arası dönemlerde bu bölgelere
yapıacak tetik nokta tedavileri ile ağrı
sorununun çözülebileceğini ifade
etmektedir.
Yine mide yanması, kalp ağrısı , ülser gibi
hissedilen ağrılarda karın kaslarındaki tetik
noktalardan kaynaklanabilir.
25. Kalp ritm bozukluğu, bulantı, ishal, iştah
azalması, kusma, gibi belirtilerde tetik
noktalardan kaynaklanabilir.
26. DAMAR VE SINIR SIKIŞMASI
Kaslar içindeki sinirlerin tetik noktaların
etkisi ile sıkışması uyuşma, karıncalanma,
yanma ve hassasiyet artışı gibi şikayetler
yapabilmektedir.
Yine arteryel sistem üzerine sıkıştırıcı etki
ile venöz dönüş alabilmekte, eller, ayaklar,
bacak ve bileklerde şişme olabilmektedir.
27. OTONOMIK ETKILER
Göz kızarması, aşırı terleme, bulanık
görme, aşırı tükrük, burun akıntısı, tüylerin
diken diken olması sayılabilir.
28. HAREKET PROBLEMLERI
Tetik noktalar kasları kısa ve sert hale
getirerek hareketlerin kısıtlanmasına neden
olur. Diğer kaslarda da spazma neden olur.
Kasların gevşemesine engel olur, buda kasların
çabuk yorulmasına neden olur, egzersiz
sonrası kasların kendine geç gelmesine ve
çalışırken aşırı kısalmasına neden olur.
Kasların dengesi o kadar bozulur ki,
eklemlerde çıkığa neden olabilir.
29. Tetik nokta ve ağrı, harekete karşı
isteksizlik yaratır, istediğimiz eylemleri de
yapoamayız. Kaslarımızın acımasına bağlı
koruyucu yanıt “Atelleme” adı ile anılabilir.
Zamanla atelleme, hareket edememeye
dönüşür.
Şekil bozuklukları başlar.
30. ŞİKAYETLER
yorgunluk,
soğuk hava,
aşırı egzersiz,
immobilite,
emosyonel veya
fiziksel gerilim,
viral enfeksiyonla
şikayetlerinin
arttığını
sıcak,
gevşeme,
masaj,
kasların hafif
gerilmesi ve
aeorobik
egzersizlerle
azalır
31. TRAVELL VE SIMONS TETIK NOKTALAR
IÇIN SPESIFIK KRITERLER
TANIMLAMIŞLARDIR:
1) Gergin bant olarak bilinen kasın palpe
edilebilir sert alanı
2) Gergin bant içinde presyonla lokalize
hassasiyet gösteren spot, tetik nokta
3) Gergin bant içindeki tetik noktaya devamlı
basınç uygulandığında karakteristik ağrı,
uyuşma, karıncalanma paterni
4) Gergin bant transvers olarak büküldüğünde
lokal seyirme yanıtı
32. Özellikle boyun ve omuzda bulunan
adalelerde (semisplenius kapitis, trapez,
romboid, sternokleidomastoid, pektoral
adeleler, deltoid) oluşan miyofasyal ağrı
sendromlarında bu bölgeye yayılan ağrılı
yakınmalar oluşur.
33. MAS tedavisindeki amaçlar;
ağrının giderilmesi,
yeterli kas gücününoluşturulması,
etkilenmiş kasla ilgili eklemin uygun postürü ve
tam eklem hareket açıklığının (EHA)
sağlanmasıdır.
34. Miyofasiyal Ağrı Sendromunda Tedavi Modaliteleri:
1. Hastalığa katkıda bulunan faktörlerin eliminasyonu
2. Tetik nokta enjeksiyonları
3. Kuru iğneleme
4. Ultrason
5. TENS
6. Yüzeyel ısı uygulaması (Sıcak torba-Hot Pack)
7. Egzersiz
8. Germe ve sprey tekniği
9. İskemik kompresyon
10. Masaj
11. Biofeedback
12. Lazer
13. İnterferansiyel akımlar
14. Farmakolojik ajanlar
15. Akupunktur
35. Bu modaliteler tetik noktayı termal
etkileri ile veya
mekanik olarak bozar ve inaktive ederler
36. Fizik tedavi yöntemlerinden ultrason ve
sıcak paket gibi derin ve yüzeyel ısıtıcılar;
vazodilatasyon, metabolizmada hızlanma,
viskoelastik özelliklerde artma, ağrı ve kas
spazmını azaltıcı özelliklerinden dolayı;
TENS ise analjezik amaçlı olarak
kullanılmaktadır.
37. Bu teknik, anormal fonksiyon
gösteren kontraktil elemanları veya tetik
nokta aktivitesine katkıda bulunan sinir
sonlanmalarının duyusal yada motor
komponentlerini mekanik olarak bozarak etki
etmektedir.
KURU İĞNELEME
38. TETIK NOKTA ENJEKSIYONU
Lokal anestezik enjeksiyonları
Steroid enjeksiyonları
Botulinum toksin enjeksiyonu
Dekstroz uygulaması
39. Tetik Nokta Enjeksiyonları
Anormal kontraktil yapıların mekanik olarak
bozulması ile kas gerginliği ve aşırı duyarlılığın ortadan
kalkması
Sıvı enjeksiyonları ile siniri duyarlı kılan
maddelerin dilue edilmesi Kas liflerinin hasarı ile
potasyum açığa çıkması sonucu sinir liflerinin bir
depolarizasyon bloğuna uğraması
Lokal anestezik enjeksiyonu yapıldığında
vazodilatasyon sonucu lokal dolaşımın artması Ayrıca
anestezik ajanın neden olduğu fokal nekroz nedeniyle
tetik nokta yıkımının kolaylaşması
Santral sinir sistemi ile tetik nokta arasındaki
ağrıyı arttıran feedback mekanizmasının bozulması
Kapsaisin reseptör etkisi ile
46. BICEPS FEMORIS TRIGGER POINT
Bacak , Ayak Bileği ve Ayak
Birincil Belirtileri : Arka Diz
Ağrısı siyatik
İkincil Belirtileri : Posterior
Uyluk ağrısı
47. GASTROCNEMIUS TRIGGER POINT
Belirti Alanı: Bacak , Ayak Bileği
ve Ayak
Birincil Belirtileri : Yanal Bacak
Ağrısı Plantar Orta Ayak Ağrı
Arka Diz Ağrısı Huzursuz Bacak
Sendromu Sıkı Hamstring ,
Hamstring Kompleksi Üst / Alt
Bacak krampları
İkincil Belirtileri : Arka Diz
Ağrısı Posterior Bacak Ağrı
48. GLUTEUS MAXIMUS TRIGGER POINT
Belirti Alan: Kalça, Uyluk ve Diz
Birincil Belirtileri : kalça ağrısı
Iliosacral Ağrı Lateral Uyluk & siyatik
ağrısı
49. GLUTEUS MEDIUS TRIGGER POINT
Belirti Alan: Alt gövde
Birincil Belirtileri : kalça
ağrısı Iliosacral Ağrı
50. GLUTEUS MINIMUS TRIGGER POINT
Belirti Alan: Kalça, Uyluk ve
Diz
Birincil Belirtileri : kalça
ağrısı Lateral Uyluk & kalça
Ağrı Posterior Uyluk ağrısı
siyatik
52. ILIOCOSTALIS LUMBORUM TRIGGER
POINT
Belirti Alan: Alt gövde Birincil
Belirtileri : Apandisit benzeri
ağrılar Şişkinlik / Bulantı / Karın
krampları kalça ağrısı Iliosacral
Ağrı Bel Ağrısı
53. ILIOCOSTALIS THORACIS TRIGGER
POINT
Belirti Alan: Üst Geri , Omuz
ve Kol Birincil Belirtileri :
karın Ağrısı Apandisit
benzeri ağrılar Şişkinlik /
Bulantı / Karın krampları
Iliosacral Ağrı Bel Ağrısı Alt
Karın Ağrısı Orta Göğüs Sırt
Ağrısı Göğüs Sırt Ağrısı
54. ILIOPSOAS TRIGGER POINT
Illiopsoas psoas majör ve
iliacus kas oluşur. Belirti
Alan: Alt gövde Birincil
Belirtileri : Anterior Uyluk
ağrısı Apandisit benzeri
ağrılar kasık ağrısı
Iliosacral Ağrı lomber Ağrı
Sıkı Hamstring , Hamstring
Kompleksi
55. INTEROSSEI OF FOOT TRIGGER POINT
Bu diyagram Dorsal ve
Plantar interosseöz içerir .
Belirti Alan: Bacak , Ayak
Bileği ve Ayak Birincil
Belirtileri : Dorsal Forefoot
Ağrı Metatarsal Topuk
Ağrısı
