More Related Content Similar to ระบบหมุนเวียนโลหิต (17) 4. นักเรียนมีความรู้
ความสามารถ สืบค้นข้อมูล
วิเคราะห์ ทดลอง และอธิบาย
เกี่ยวกับโครงสร้างและ การ
ทำางานของระบบหมุนเวียน
โลหิต และอธิบายการทำางาน
ที่สัมพันธ์กันของระบบต่าง ๆ
ที่ทำาให้มนุษย์มีการเจริญ
เติบโตและนำาไปใช้ประโยชน์
ในการดำารงชีวิตได้อย่าง
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
ออกบทเรียน
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
7. 1) ระบบวงจรปิด พบในสัตว์พวก
ไส้เดือนดิน ปลาหมึก และสัตว์มีกระดูก
สันหลัง สัตว์กลุ่มนี้เลือดไหลอยู่ใน
เส้นเลือดตลอดเวลา จึงต้องมีเส้นเลือด
ฝอยเป็นบริเวณแลกเปลี่ยนสารต่าง ๆ
ระหว่างเซลล์กับเลือด
1) ระบบวงจรปิด พบในสัตว์พวก
ไส้เดือนดิน ปลาหมึก และสัตว์มีกระดูก
สันหลัง สัตว์กลุ่มนี้เลือดไหลอยู่ใน
เส้นเลือดตลอดเวลา จึงต้องมีเส้นเลือด
ฝอยเป็นบริเวณแลกเปลี่ยนสารต่าง ๆ
ระหว่างเซลล์กับเลือด
ระบบวงจร
เลือดแบบปิด
ไส้เดือนดินไส้เดือนดิน
หัวใจ
หัวใจ
หัว
ใจ
ระบบหมุนเวียนเลือด มี 2 ระบบระบบหมุนเวียนเลือด มี 2 ระบบ
หนูหนู
ปลาปลา
8. ระบบหมุนเวียนเลือด มี 2 ระบบระบบหมุนเวียนเลือด มี 2 ระบบ
2) ระบบวงจรเปิด พบในสัตว์พวก
แมลง หอย และกลุ่มปลาดาว สัตว์พวก
นี้เลือดไหลจากเส้นเลือดได้สัมผัสกับ
เซลล์โดยตรง ไม่มีเส้นเลือดฝอย
2) ระบบวงจรเปิด พบในสัตว์พวก
แมลง หอย และกลุ่มปลาดาว สัตว์พวก
นี้เลือดไหลจากเส้นเลือดได้สัมผัสกับ
เซลล์โดยตรง ไม่มีเส้นเลือดฝอย
ระบบวงจร
เลือดแบบเปิด
หัวใจหัวใจ
หัวใ
จ
หัวใ
จ
แมล
ง
แมล
ง
หัวใจหัวใจ
กุ้งกุ้ง
หอย
ทาก
หอย
ทาก
11. ส่วนที่เป็น
ของเหลว 55
%
ส่วนที่เป็น
ของแข็ง 45 %
เรียกว่า พลาสมา
หรือนำ้าเลือด
ประกอบด้วย นำ้า
91 %
สารต่าง ๆ เอนไซม์
ฮอร์โมน แก๊ส ของ
เสีย ได้แก่ ยูเรีย
CO2
เม็ดเลือดแดง(Red
blood cell )
เม็ดเลือดขาว
(White blood cell
)เกล็ด
เลือด(Plate
ส่วนประกอบของเลือด
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
13. เป็นสารประกอบโปรตีน ลักษณะค่อนข้างกลม มีสีแดง
ตรงกลางเว้า เมื่อโตเต็มที่
ไม่มีนิวเคลียส มีสารสีแดง เรียกว่า ฮีโมโกลบิน มีธาตุ
เหล็กเป็นองค์ประกอบ มีอายุ 110 - 120 วัน สร้างที่
ไขกระดูก ทำาลายที่ ตับ ในเด็กสร้างที่ ตับ ม้าม และ
ไขกระดูก หน้าที่ ของเซลล์เม็ดเลือดแดง
ลำาเลียง O2 เซลล์
ลำาเลียง CO2 ปอด
1 mm3
มีเซลล์เม็ดเลือดแดง
ประมาณ 5 ล้านเม็ด
รูป เซลล์
เม็ดเลือดแดงที่มา
http://www.med.cmu.ac.th/dept/vascular/
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
ฮีโมโกลบิน + O2
ออกซีฮีโมโกลบิน
(Oxyhemoglobin)
เซลล์เม็ดเลือดแดง
(Red blood cell)
14. ลักษณะ กลม ไม่มีสี มี
นิวเคลียส ขนาดใหญ่กว่า
เม็ดเลือดแดงสร้างที่ ไขกระดูก
ม้าม และต่อมนำ้าเลือง
อายุ 7-14 วัน เม็ดเลือดขาวทำา
หน้าที่ ทำาลายเชื้อโรค
และสิ่งแปลกปลอม1 mm3
มีเซลล์เม็ดเลือดขาว
ประมาณ 4,000- 10,000 เม็ด
ที่มา :
http://www.med.cmu.ac.th/dept/vascular
รูป เซลล์
เม็ดเลือดขาว
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
เซลล์เม็ดเลือดขาว
(White blood cell )
15. เพลตเลต หรือ เกล็ดเลือด เป็นชิ้น
ส่วนของเซลล์ ไม่มีสี ไม่มีนิวเคลียสมีรูป
ร่างไม่แน่นอนขนาดเล็กกว่าเม็ดเลือด
แดงเกือบ 4 เท่า มีอายุ 4 วัน ทำา
หน้าที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือด ใน
ขณะที่เส้นเลือดฉีก
เกล็ดเลือด
(Platelet)
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
18. ภายในหลอดเลือดจะ
ถูกควบคุมโดย หัวใจ ซึ่ง
ทำาหน้าที่เหมือนเครื่องสูบ
ฉีด เพื่อ
ทำาให้เกิดแรงดันที่สามารถ
จะดันให้เลือดไหล ไปตาม
หลอดเลือดต่าง ๆ ที่อยู่ ทั่ว
ร่างกาย และสามารถไหล
กลับเข้าสู่หัวใจได้ ผู้ค้นพบ
เป็น คนแรกได้แก่ นัก
การ
หมุนเวียน
ของเลือด
ที่มา :
http://www.thailabonline.com/section
รูป การ
หมุนเวียนของ
เลือด
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
19. หัวใจ
(Heart)
หัวใจ
(Heart)
หัวใจอยู่ระหว่างปอดทั้ง 2 ข้าง ค่อนไปทางซ้าย
เล็กน้อย ทำาหน้าที่สูบฉีดเลือดให้ไหล ตามหลอด
เลือดไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย แล้วไหลกลับคืนสู่
หัวใจ
หัวใจประกอบ ด้วยกล้ามเนื้อพิเศษที่เรียกว่า
กล้ามเนื้อหัวใจมี 4 ห้อง แบ่งออกเป็น ห้องบน 2 ห้อง
เรียกว่า เอเตรียม (Atrium) ห้องล่าง 2 ห้อง เรียกว่า
เวนตริเคิล(Ventricle) ระหว่างห้องบนซ้าย-ล่างซ้าย
จะมีลิ้น ไบคัสพิด (bicuspid valve) คั่นอยู่
และห้องบนขวา-ล่างขวา จะมีลิ้น ไตรคัสพิด
(tricuspid valve) คั่นอยู่ ลิ้นหัวใจทำาหน้าที่
ป้องกันไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับที่มาของภาพ : สสวท. แบบเรียน
ชีววิทยาเล่ม 2 : 75
โครงสร้าง
ภายในของ
หัวใจ
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
22. เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
หลอดเลือด ทำาหน้าที่ลำาเลียงเลือด
จากหัวใจไปยังอวัยวะส่วนต่าง ๆ ทั่วร่างกาย
และเป็นเส้นทางให้เลือดจากอวัยวะต่าง ๆ ทั่ว
ร่างกายกลับเข้าสู่หัวใจ
หลอดเลือดในร่างกายมี 3 ชนิด ได้แก่
1. หลอดเลือดแดง (Artery)
2. หลอดเลือดดำา (Vein)
3. หลอดเลือดฝอย (Capillary)
หลอด
เลือด
บทเรียน ออก
24. หลอดเลือดดำา เป็นหลอดเลือดที่นำา
เลือดจากส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเข้าสู่หัวใจ
หลอดเลือดดำามีผนังบางกว่าหลอดเลือดแดง มีลิ้น
กั้นภายในเพื่อป้องกันเลือดไหลย้อนกลับ เลือดที่
ไหลอยู่ภายในหลอดเลือดมีปริมาณแก๊ส
คาร์บอนไดออกไซด์มาก
2. หลอดเลือด
ดำา (Vein)
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
28. ความดันเลือด
(Blood pressure)
คือ ความดันที่เกิดจากการบีบตัวและคลาย
ตัวของหัวใจ ขณะหัวใจบีบตัว
เลือดจะถูกดันออกไปตามหลอดเลือดแดงด้วย
ความดันสูงทำาให้เลือดเคลื่อนที่ไปตาม
ส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และในขณะที่หัวใจคลาย
ตัวเลือดจะไหลกลับเข้าสู่หัวใจตาม
หลอดเลือดดำาด้วยความดันตำ่า ความดันเลือดมี
หน่วยเป็น มิลลิเมตรของปรอทมีค่า
ตัวเลข 2 ค่า เช่น 120 / 80 มิลลิเมตรของปรอท
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
120 = ค่าความดันเลือด ขณะหัวใจบีบตัวให้
เลือดออกจากหัวใจ (Systolic pressure)
80 = ค่าความดันเลือด ขณะหัวใจคลายตัวรับ
เลือดเข้าสู่หัวใจ (Diastolic pressure)
29. ปกติความดันเลือดสูงสุดขณะหัวใจบีบตัว มีค่า
100 + อายุ ความดันเลือด
ขณะหัวใจรับเลือดไม่ควรเกิน 90 มิลลิเมตรของปรอท
เครื่องมือวัดความดันเลือด เรียกว่า มาตรความดัน
เลือด(Sphymonanomiter) ใช้คู่กับหูฟังหรือ สเตทโท
สโคป (Stethoscope)
วัดความดันที่หลอดเลือดแดงที่ต้นแขน
ความรู้เพิ่มเติม
เครื่องมือวัด
ความดันเลือด
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
30. 1. อายุ ผู้สูงอายุมีความดันเลือดมากกว่าเด็ก เนื่องจาก
ผนังหลอดเลือดมีความยืดหยุ่นลดลง
2. เพศ ปกติเพศหญิงมีความดันเลือดตำ่ากว่าเพศชาย
ยกเว้นหญิงที่กำาลังจะหมดประจำาเดือน
3. ขนาดของร่างกาย คนที่ร่างกายใหญ่โตหรือคนอ้วน
จะมีความดันเลือดสูงกว่าคนผอม
4. อารมณ์ คนที่เครียด วิตกกังวล โกรธ หรือตกใจ จะ
มีความดันเลือดสูงกว่าคนอารมณ์ปกติ
5. การทำางาน ทำางานหนักและการออกกำาลังกาย จะ
ปัจจัยที่มีผลต่อความดันเลือด
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
32. 1. ความดันเลือดเฉลี่ยปกติของหญิงในวัยหนุ่มสาว
คือ 110 / 70 มิลลิเมตรปรอท
2. ความดันเลือดเฉลี่ยปกติของชายในวัยหนุ่มสาว
คือ 120 / 80 มิลลิเมตรปรอท
3. โรคความดันเลือดสูงจะพบมากในผู้สูงอายุ ผู้ที่
โกรธง่าย และผู้ที่มีจิตใจอยู่ในภาวะเครียดเป็น
ประจำา สาเหตุของโรคที่สำาคัญ คือ การตีบตันของ
หลอดเลือด
4. อารมณ์ เช่น ขณะโกรธร่างกายจะผลิตสารชนิด
หนึ่งออกมา ซึ่งสารนี้จะมีผลต่อการ บีบตัวของ
ความรู้เพิ่มเติม
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
34. การหมุนเวียนของแก๊ส ในร่างกายจะเกิดควบคู่
กับการหมุนเวียนของเลือด โดย ส่วนใหญ่แล้ว
เป็นการหมุนเวียนของแก๊สที่สำาคัญ 2 ชนิด คือ แก๊ส
ออกซิเจน และ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์
อวัยวะสำาคัญที่เกี่ยวข้องกับการหมุนเวียนของแก๊ส
คือ ปอด โดยปอดจะทำาหน้าที่ ในการแลกเปลี่ยนแก๊ส
ระหว่างแก๊สภายในร่างกายกับแก๊สที่อยู่ภายนอกร่างกาย
การหมุนเวียนแก๊ส
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
38. 2. ถ้า A คือ เม็ดเลือดแดง B คือ เม็ดเลือด
ขาว ข้อใดเปรียบเทียบระหว่าง A และ B ได้
ถูกต้อง
ข. B มีจำานวนมากกว่า A
ค. A มีนิวเคลียส แต่ B ไม่มี
ง. B มีอายุน้อยกว่า A
ก. A มีขนาดใหญ่กว่า B
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
39. 3. เซลล์เม็ดเลือดประกอบด้วยโปรตีน X ซึ่งทำา
หน้าที่ลำาเลียงแก๊ส Y ไปยังส่วนต่าง ๆ ของ
ร่างกาย โปรตีน X และแก๊ส Y คืออะไร
ข. โพรทรอมบิน, แก๊สออกซิเจน
ค. เฮโมโกลบิน, แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์
ง. โพรทรอมบิน, แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์
ก. เฮโมโกลบิน, แก๊สออกซิเจน
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
43. 7. การแลกเปลี่ยนสารอาหาร แก๊ส และสิ่งต่าง
ๆ ระหว่างเลือดกับเซลล์เกิดขึ้น บริเวณใด
ข. หลอดเลือดแดง
ค. ผนังหลอดเลือดฝอย
ง. หลอดเลือดแดงฝอย
ก. หลอดเลือดดำา
เรื่อง ระบบหมุนเวียนโลหิต (Circulatory System
บทเรียน ออก
