2. 04. O SECTOR PRIMARIO NO MUNDO
1. O sector primario. As actividades agrarias
2. As paisaxes agrarias
3. A agricultura de subsistencia
4. A agricultura de mercado
5. A gandaría no mundo
6. A pesca. Tipos de pesca
7. Onde se pesca?
8. Os problemas da pesca
3. • A agricultura, a gandaría, a pesca e mais a explotación
forestal son actividades económicas que forman parte do
sector primario.
• Nos países ricos a agricultura ten unha elevada
produtividade grazas á tecnoloxía, mentres que nos países
pobres se manteñen colleitas escasas e irregulares.
• Desde o punto de vista económico, distínguese entre
agricultura e gandaría de subsistencia e agricultura de
mercado.
• A pesca actual presenta algúns problemas. As técnicas
modernas de pesca impiden a reprodución normal dos
peixes.
Introdución
4. • A agricultura consiste no labor de cultivar a terra.
• Apareceu no Neolítico, aproximadamente hai 10.000
anos.
• A finais do XVIII, no Reino Unido, prodúcese unha
revolución agrícola. Esta sufriu grandes cambios e
transformacións: fertilizantes, rotación de cultivos,
mecanización de traballos agrícolas.
• Tivo consecuencia moi importantes: éxodo rural,
aumento da produción, mellor alimentación, descenso
da mortalidade.
• Estes cambios expandíronse por Europa Occidental e
EEUU. Non entanto, outros moitos de África, Asia ou
América Latina quedaron ao marxe.
1.1. O sector primario
5. • Conxunto de actividades
económicas e técnicas
relacionadas co tratamento do
chan e o cultivo da terra para a
produción de alimentos.
1.1. Que é a agricultura?
6. 1.2. Factores agrícolas
• Dentro do sector primario, as actividades agrarias
ocupan un lugar moi importante. Están
condicionadas polos seguintes factores físicos e
humanos.
• Factores físicos:
• O clima. Cada cultivo precisa unhas condicións
climáticas para o seu desenvolvemento. As
temperaturas excesivamente baixas ou altas, ou a
escaseza de precipitacións limitan ou impiden o seu
desenvolvemento.
• O relevo. A agricultura adoita localizarse nas chairas
e nos fondos dos vales máis amplos.
• O solo. O aproveitamento agrario do solo depende
da súa textura e da súa acidez.
8. Que é a FAO?
• Organización de Nacións Unidas para a
alimentación e a agricultura.
• Ten a súa sede en Roma.
• Ten como obxectivo desenvolver a
actividade agraria no mundo e erradicar
a fame asesorando aos gobernos
principalmente nas áreas
subdesenvolvidas.
9. 1.1. O sector primario
• O sector primario abrangue a agricultura,
a gandaría e a pesca. Tamén inclúe a
explotación forestal.
• Na actualidade, O 38% da superficie do
planeta destínase a agricultura, o 33,5% da
poboación mundial traballa neste sector e
aportan o 3% do valor da produción final
fronte ao 27% da industria e o 70% dos
servizos.
• Hai grandes diferenzas entre as distintas
zonas da Terra.
13. • A paisaxe agraria é a paisaxe natural
modificada co fin de obter produtos da
natureza e que evolucionou para
aumentar o seu aproveitamento.
• Os elementos que caracterizan as
paisaxes agrarias son as parcelas ou
leiras, os sistemas de cultivo e o
poboamento.
2. As paisaxes agrarias
14. 2.2. As parcelas ou leiras
• Unha parcela ou leira é un anaco de solo
dedicado ao cultivo. Diferéncianse unhas
doutras polo tamaño (grande, mediana ou
pequena) pola forma (regular ou irregular) e
polos límites (cerramentos ou non). Segundo
estes criterios podemos distinguir:
• A paisaxe de campos abertos ou openfield,
formada por leiras abertas.
• A paisaxe de campos cerrados ou bocage,
formada por parcelas cerradas.
15. 2.3. O sistema de cultivo
• Para obter os produtos agrarios, os agricultores empregan
diferentes técnicas ou sistemas de cultivo:
• No policultivo o espazo agrario divídese en moitas leiras onde
se cultivan especies distintas. No monocultivo o espazo agrario
especialízase nun só produto.
• Nas paisaxes de regadío a auga extráese do subsolo ou de
encoros e, a través de canles, condúcese ata os campos. Os
cultivos de secaño só se abastecen da auga da chuvia.
• A agricultura intensiva produce a maior cantidade de produtos
no mínimo espazo posible. A extensiva practícase en lugares
con moito terreo co fin de obter grandes cantidades dos
produtos cultivados a baixo prezo.
16. 2.4. Poboamento
• O poboamento rural é a parte do
espazo rural habitado polas persoas.
Pode ser espallado ou concentrado.
• Actualmente, o 33,5% da poboación
mundial vive en espazos rurais, aínda
que hai grandes diferenzas entre
continentes e países. Asia 65% (Nepal
85%) e Europa 35% (Bélxica 3%)
20. 3. Agricultura de subsistencia
Características
• A agricultura de subsistencia produce todo o
necesario para a supervivencia. Cultiva na
súa meirande parte produtos para o
autoconsumo.
• As técnicas de cultivo que se utilizan son
rudimentarias e están baseadas nas que se
desenvolveron durante o Neolítico.
• A explotación constante das terras, a pouca
eficacia das técnicas de cultivo e a mala
calidade das sementes fan que o rendemento
sexa moi baixo.
21. 3.2. Agricultura de subsistencia no
mundo
• As técnicas de cultivo e produtos que usan
os diferentes pobos que practican a
agricultura de subsistencia son os seguintes:
• A agricultura itinerante por cremación, que se
practica en África, América do Sur e
nalgunhas zonas de Asia.
• A agricultura extensiva de secaño, que ten
lugar nas zonas secas de África.
• A agricultura irrigada do arroz, na Asia
monzónica.
24. 3. Agricultura de mercado
Paso dunha agricultura de subsistencia
• O paso da agricultura de subsistencia á
agricultura de mercado iniciouse nos
países desenvolvidos coa Revolución
Industrial.
• Nese momento, as melloras nas
actividades agrarias fixeron posible a
obtención de sobrantes ou excedentes.
25. 3.2. Agricultura de mercado
• A agricultura de mercado ten dous grandes
obxectivos, aumentar as vendas e reducir os custos.
Todo isto se consegue mediante:
• A mecanización do agro. Permite aforrar man de
obra, aumentar a produción e diminuír os prezos dos
produtos agrícolas.
• A especialización da produción agraria. Fai posible
aumentar a produción con menos custos, producir
maior cantidade e unha mellor comercialización.
• A rápida comercialización dos produtos agrarios.
Permite axilizar a comercialización de produtos
frescos e utilizar transportes axeitados ao tipo de
produto.
26.
27. 3.3. Agricultura de mercado
tipos
a) Agricultura especializada nos EEUU:
Grandes explotacións de monocultivo. Os belts:
dairy belt, corn belt, wheat belt, tobacco belt, cotton
belt, sugar belt. Moi automatizadas, técnicas moi
avanzadas, gran catidade de produtos de calidade.
b) Agricultura de plantación: dalgunhas zonas
tropicais. Monocultivo (café, té, cacao, azucre,
algodón). Moita man de obra en mans de
multinacionais.
c) Agricultura extensiva e mecanizada (Europa
Central e interior de Norteamérica)
d) Agricultura mediterránea
e) Policultivo intensivo de Europa Occidental e NE de
EE.UU.
30. 3.4. Características da
agricultura mediterránea
a) Secaño: cereais (trigo), vide, oliveira.
b) Regadío: Árbores froiteiras:
principalmente cítricos.
c) Hortalizas.
d) Invernadoiro: froitas e hortalizas.
Cultivos tropicais.
33. 4. Gandería
4.1. Introdución.
• A gandaría ten a súa orixe no Neolítico.
• Foi inicialmente unha actividade
complementaria á agricultura.
• Os primeiros animais domésticos foron
as cabras, as ovellas e porcos.
• Na actualidade os tipos de gando máis
numeroso son: bovino, ovino e porcino,
ademais do caprino, equino e avícola.
34. 4. Gandería
4.2. tradicional
• A gandaría tradicional adoita complementar a
agricultura, xa que os animais serven para
traballar o campo e procurar fertilizantes.
• Practícase en zonas intertropicais, nalgunhas
zonas monzónicas e nalgunhas zonas
mediterráneas.
• Unicamente nas zonas moi secas, onde
apenas hai agricultura, xorde a gandaría de
subsistencia propia dos pastores ou
pegureiros nómades.
35. 4. Gandería
4.3. Gandaría de mercado
• Ten como obxectivo vender a produción no mercado
e obter o máximo beneficio. Hai que diferenciar
entre:
• Gandaría intensiva. Practícase en explotacións moi
especializadas. O resultado é a obtención de moitos
exemplares nun espazo reducido. Estabulada,
semiestabulada. A gandaría intensiva dedícase
preferentemente o gando bovino (leite e carne) e
avicultura.
• Gandaría extensiva. Practícase en lugares que
dispoñen de moito terreo de pasto. Require pouca
man de obra xa que os rabaños pastan libremente.
Isto acontece no Oeste de EEUU, Pampa (gando
vacún) ou na Patagonia, Australia e Sudáfrica (gando
lanar).
37. 5. A pesca
5.1. A pesca no mundo
• Na actualidade extráense máis de 100
millóns de toneladas de peixe en
marisco de tódolos océanos.
• Pesca tradicional ou artesanal.
Realízase preto da costa.
• Pesca industrial: ten como obxectivo
obter gran cantidade de capturas.
Necesita: recursos económicos,
tecnoloxía avanzada e infraestrutura
porturaria.
• Acuicultura cría de animais e plantas en
auga doce ou salgada.
38. 5. A pesca
5.2. Tipos de pesca: distancia e artes
• Segundo a distancia: baixura, altura e gran altura.
• Segundo o instrumental usado clasificámolas como artes de rede ou
de anzó.
• Redes:
• Redes e técnica de cerco. (Cerco) (de xareta, tarrafa, tarrafilla,
almadraba)
• Redes e técnica de arrastrado. (Arrastre) arrastre de fondo (parella,
bou, vaca), arrastre peláxico, arrastre semipeláxico.
• Redes e técnica de enmalle (Enmalle) de deriva (xeito), fondeadas
(trasmallo, miño, veta, volanta, raeiro).
• Anzois:
• Palangre. palangres e palangrillos (de fondo: do róbalo..., de superficie:
da castañeta, intermedios: de merluza, da robaliza. Liñas para o
badeixo, para o pancho.
39. Técnicas de pesca con redes
(Cerco)
• Rede de forma rectangular, cuxas
dimensións varían entre 250 e 1000
metros de lonxitude e ao redor de 40 de
profundidade. Na parte superior da rede
dispose dun número axeitado de
flotadores que a manteñen en posición
vertical, cando se utiliza. Na parte inferior
leva una serie de chumbos que axudan ó
mantemento vertical, contando ademais
cun conxunto de aneis polos que pasa
un cabo resistente chamado "xareta",
que se encarga de pechar a rede e por
isto se lle coñece co nome de "rede de
cerco de xareta". Arte que se utiliza para
a captura de peixes cuxo costume é
nadar formando densos cardumes ou
bancos, xa sexa na superficie ou a media
auga, é dicir, peláxicas, como as
anchoas, as sardiñas, os túnidos, , a
caballa e o xurel. Nun principio, estas
especies (nalgúns lugares aínda) foron
capturadas mediante artes de enmalle,
sardinais e trasmallos; nembargantes, as
artes verdadeiramente eficaces para esta
clase de pesca son as redes de cerco,
polas que se foron sustituíndo. Ver arte de cerco
41. Técnicas de pesca con redes
(Arrastre)
• Tamén coñecido como retropesca.
Consiste no emprego dunha rede
lastrada que barre o fondo do mar
capturando todo o que atopa o seu
paso. Trátase dunha arte activa, no
senso de que non espera os
movementos do peixe para a súa
captura.
• A pesca de arrastre, xunto coa
pesca con redes de deriva, é das
menos selectivas que existe, é moi
daniña para os fondos oceánicos;
de feito, na maioría dos países está
regulada, pero en moi poucos está
prohibida. O modo de arrastre de
fondo é un dos métodos máis
invasivos de pesca, pois está en
contacto co fondo mariño e destrúe
algas e outros organismos
indiscriminadamente. Por esta
razón cuestionase o seu uso e
esixese unha maior regulación.
Ver arrastre
42. Técnicas de pesca con redes
(Enmalle)
• Arte pesqueira consistente
en calar verticalmente unha
rede formando unha parede
que obstaculiza o paso das
especies mariñas, quedando
estas embolsadas ou
atrapadas nas mallas ó
intentar atravaselas. Estas
artes poden ser fixas (ó
fondo con chumbos) ou de
deriva (só fixas na
embarcación).
Ver enmalle
43. Técnicas de pesca con anzois
(Palangre)
• Arte pesqueira consistente no
uso de anzois. Consiste nunha
liña principal (cabo) ó que se
enganden moitos ramais
dotados de anzol cebado no
extremo libre. Dependendo da
situación pode ser de fondo,
intermedio ou de superficie.
Trátase dun tipo de pesca
selectiva (para unha especie)
dado que é determinante o tipo
de anzol e de cebo. Leva
utilizándose dende o século XIX
e España é precursora deste
tipo de arte no mundo. Ver palangre
47. Pesca desembarcada (toneladas) 1961 (miles toneladas)
1º China
2º Xapón
3º Perú
4º URSS- Rusia
5º EEUU
6º Noruega
7º Canadá
8º España
9º Reino Unido
10º Islandia
11º Sudáfrica
12º Dinamarca
13º Alemaña
14º Portugal
15º Francia
16º Filipinas
17º Corea do Sur
18º Chile
12.000
6.701
3.531
3.250
2.874
1.509
1.021
1.015
897
703
653
637
619
570
568
475
436
430
48. PESCA 2009: TOTAL DE CAPTURAS (Fte. FAO)
PAÍSES CAPTURAS % TOTAL
1. CHINA 14.919.596 16,78%
2. PERÚ 6.914.452 7,78%
3.INDONESIA 5.099.355 5,73%
4. USA 4.222.052 4,75%
5. INDIA 4.053.251 4,56%
6. XAPÓN 3.847.017 4,33%
7. RUSIA 3.828.129 4,31%
8. CHILE 3.453.796 3,88%
9. MYANMAR 2.766.940 3,11%
10. FILIPINAS 2.602.454 2,93%
11. NORUEGA 2.524.437 2,84%
12. VIETNAM 2.243.100 2,52%
13. COREA SUR 1.850.615 2,08%
14 BANGLADESH 1.821.579 2,05%
15. TAILANDIA 1.741.662 1,96%
16. MÉXICO 1.611.106 1,81%
17. MALAiSIA 1.395.589 1,57%
18. MARROCOS 1.161.980 1,31%
19. ISLANDIA 1.141.869 1,28%
20. CANADÁ 939.078 1,06%
21. ESPAÑA 904.959 1,02%
TOTAL MUNDO 88.918.040 100%
49. 5. A pesca
5.3. Principais zonas de pesca
•Plataforma continental
extensa
•Contacto entre
correntes frías e
cálidas
•Existencia de plancto
50. Estados Unidos e Canadá
pescan nas costas próximas
a Terranova, onde capturan
bacallau, no Great Bank
Noruega, G. Bretaña, Islandia
contan con gran tradición
pesqueira nas augas do
Atlántico Norte e Mar do Norte
Rusia desenvolveu unha
importante frota de pesca
nas augas do Norte e compite
con Xapón en tódolos mares
Perú e Chile débenlle a
súa grande actividade
pesqueira ás súas
augas, polas que
discorre a corrente fría
de Humboldt. No
entanto, unha
explotación abusiva
acabou coa enorme
riqueza de Perú en
anchoa
Francia e Portugal pescan
nas súas costas e no
Mar do Norte. Desprázanse
a mares afastados para
capturar atún e bacallau
España non dispón de
Caladoiros. Pesca no Mar
do Norte, Atlántico Norte
e costas africanas.
51. 5. A pesca
5.4. Demasiados pescadores para poucos peixes
• Sobreexplotación, falta de caladoiros e
contaminación.
• En 1950 pescábanse 21 millóns de
toneladas. Hoxe máis de 100 e 1100
especies de peixes, moluscos e crustáceos.
• Solucións: uso obrigado de redes de malla
ancha, control do tamaño mínimo, vedas,
limitación da capacidade, ampliación das
augas xurisdicionais.
• Explotación sustentable: acuicultura.
52.
53. 6. Silvicultura
6.1. Que é?
• A silvicultura é o cultivo dos
bosques para a súa explotación
dun modo sustentable, ten
importante valor paisaxístico e
resulta un elemento clave para
o equilibrio ecolóxico.
55. 6. Dendroenerxía
6.2. Que é?
• Uso da madeira como fonte de
enerxía.
• Representa o 9% do suministro de
enerxía primario a nivel mundial.
• 2.000 millóns de persoas no
mundo, principalmente das áreas
subdesenvolvidas, dependen deste
tipo de enerxía.
56. 6. Aproveitamento do bosque
6.3. Diferenzas
• Países subdesenvolvidos: o bosque é
fundamental para satisfacer as necesidades
alimentacias. É un complemento aos cultivos
agrícolas, achegan nutrientes, serven para
obter compostos cos que elaborar medicinas.
• Países desenvolvidos uso alimenticios
relacionados coa gastronomía (fambruesas,
castaña, piñóns, grosellas, amorodos,
gomomelos, trufas…), produción de madeira
para mobles e pasta de papel.
57. A pesca
España potencia pesqueira
• É unha das potencias pesqueiras máis
importantes da UE.
• Ten importancia por tódalas actividades
complementarias: estaleiros, conservas,
comercialización.
• 1961: Lei de renovación de flota ata 1970
multiplicáronse as capturas.
• 1973: esgotamento das especies e
dificultades da pesca de altura (200 millas
xurisdicionais (Mauritania, Marrocos,
Canadá)
58. A pesca
España na UE augas onde se pesca
• Capacidade de capturas
excesivas.
• Política de apertura.
• Axudas económicas (FEP)
• Onde se pesca?: augas
europeas, costa de Terranova,
costa galega e cantábrica, golfo
de Cádiz e illas Canarias.
59. 7. Agricultura e gandería en España
7.1. O sector primario
• Tradicionalmente o sector primario foi o máis
importante da economía española.
• Desde mediados do século XX, e como
consecuencia do desenvolvemento da
industria e dos servizos, perdeu peso
económico.
• O 4,2% da poboación activa traballa no
sector primaria e aporta case o 3% do PIB.
60. 7. Agricultura e gandería en España
7.1. O sector primario
• Tradicionalmente o sector primario foi o máis
importante da economía española.
• Desde mediados do século XX, e como
consecuencia do desenvolvemento da
industria e dos servizos, perdeu peso
económico.
• O 4,2% da poboación activa traballa no
sector primaria e aporta case o 3% do PIB.
61. 7. Agricultura e gandería en España
7.2. Tamaño das explotacións
• 51% das explotacións teñen menos
de 5 ha. Representan só o 4,74%
da superficie agraria.
• 4,63% teñen máis de 100 ha.
Representan o 55,49% da
superficie agraria.
62. 7. Agricultura e gandería en España
7.2. Cómo se distribúen
• Latifundios (máis de 100 ha).
Permite unha agricultura extensiva
e mecanizada. Predominan en
Castela-A Mancha, Andalucía e
Extremadura.
64. 7. Agricultura e gandería en España
7.2. Cómo se distribúen
• Explotacións medias (ao redor de
30 ha). Empresas familiares
orientada a produtos de calidade
para consumidores máis esixentes.
Predominan en Castela-León,
Aragón, La Rioja, Navarra e
Cataluña.
66. 7. Agricultura e gandería en España
7.2. Cómo se distribúen
• Minifundio (menos de 10 ha).
Dificultade de mecanización e
escaso volume de produción.
Sufriu grandes cambios nas últimas
décadas (cultivo hortofrutícola,
intensivo). Predominan en Norte
Peninsula, Valencia e Canarias.
68. 2014 SUPERFICIE CULTIVADA EN ESPAÑA
Tipo de cultivo Secaño (ha) Regadío (ha) Total (ha) % total
Cereais gran 5.470.410 1.002.740 6.473.150 39,1%
Leguminosas gran 161.886 17.033 178.919 1,1%
Tubérculos 13.120 43.621 56.741 0,3%
Industriais 814.234 211.558 1.025.792 6,2%
Forraxeiras 715.893 259.065 974.958 5,9%
Hortalizas e flores 20.651 187.053 207.704 1,3%
Barbeitos 2.648.252 91.878 2.740.130 16,5%
Cítricos 19.594 279.883 299.477 1,8%
Non cítricos 781.715 267.101 1.048.816 6,3%
Viñedo 611.301 352.343 963.644 5,8%
Oliveiral 1.853.011 740.511 2.593.522 15,7%
Total cultivado 13.110.067 3.452.786 16.562.853 100%
69. 7. Agricultura e gandería en España
7.3. Produción agrícola
• Os cultivos de secaño máis extendidos
son a trioloxía mediterránea (trigo, vide
e oliveira). O primeiro se cultiva
principalmente nas dúas mesetas, o
segundo na zona atlántica e
mediterránea e o último en Andalucía
(Xaén), Cidade Real e Badaxoz.
• Tamén froiteiras de froito seco
(amendoeira, abeleira, nogueira),
oleaxinosas (xirasol) e leguminosas.
70. 7. Agricultura e gandería en España
7.3. Produción agrícola
• Os cultivos de regadío predominan os
cítricos (laranxa). As froiteiras de
pebida (maceira, pereira, nespereira…)
e de carabuña (cerdeira, ameixeira,
pexegueiro…), as hortalizas cultívanse
na zona mediterránea (leituga,
pemento, cebola, tomate, berenxena…)
con invernadoiros (Almería, val do
Guadalquivir, Murcia).
71. EFECTIVOS GANDEIROS EN ESPAÑA
Tipo de gando Nº animais %
Ovino 16.118.586 33,6%
Caprino 2.609.989 5,4%
Bovino 6.008.258 12,5%
Porcino 23.237.325 48,4%
72. 7. Agricultura e gandería en España
7.4. Produción gandeira
• É o segundo país da UE en importancia
gandeira.
• Misturase o método tradicional coas formas
intensivas modernas.
• Detacan:
• Bovino: carne e leite. É o 3º país da UE en
número de cabezas.
• Ovino: carne e leite. A la é residual.
• Porcino: fresco ou embutidos.
• Avicultura: carne e ovos. Moi industrializada
do que se obteñen rendementos moi
elevados.
73. Rexión Noroeste
1ª rexión pesqueira
O porto de Vigo (Berbés)
1º de España. Ten
base gran parte da flota
Conxeladora e bacallaeira
Ao seu arredor sitúanse
Asteleiros, conserveiras
e distribuidores
Rexión Cantábrica do Eo ao Bidasoa. 2ª rexión
Pasaia, Ondarroa, Bermeo, San Sebastián e Gijón
Importante o atún e anchoa. Faenan en augas comunitarias
Rexión Suratlántica: Ayamonte-Linea Concepción
Cádiz, Huelva e Alxeciras. Langostinos e gambas.
Costa africana.
Canarias; Palmas e Arrecife. Pesca de altura
Banco Sahariano.
Rexión Mediterránea
Portos pouco activos.
Pesca de baixura.
74. 7. Agricultura e gandería en España
7.5. Produción pesqueira
• Gran potencia pesqueira dentro da UE. Con
todo, sofre esgotamento dos seus caladoiros
pola sobre pesca. As rexións pesqueiras son:
• Noroeste: Galicia. Primeira en volume e valor
económico. Vigo é o primeiro porto pesqueiro
de España cunha importante frota conxeladora,
bacallaeira, industrias conserveiras e
distribuidoras.
• Mediterránea: incluída as Baleares.
• Suratlántica: De Ayamonte á Linea de la
Concepción. Destacan Cádiz, Huelva e
Alxeciras (gran valor económico)
• Canarias: As Palmas e Arrecife.
75. Caladoiros Rexións pesqueiras %
Caladoiros nacionais
Cantábrico-Noroeste 52,6%
Mediterráneo 27,5%
Golfo de Cádiz 8,3%
Canarias 8,1%
Caladoiro UE Atlántico 1,3%
Caladoiros internacionais
Atlántico Norte 0,3%
Outras augas 1,9%
76. Autonomía porto
base Buques % Barcos Total GT
% GT sobre
total
Andalucía 2.046 14,94% 62.369,21 12,65%
Asturias 411 3,00% 12.138,76 2,48%
I. Baleares 494 3,61% 3.932,42 0,96%
Canarias 1.161 8,48% 35.825,57 7,27%
Cantabria 185 1,35% 11.537,47 2,47%
Catalunya 1.288 9,41% 27.416,42 6,19%
Ceuta 57 0,42% 17.079,36 3,40%
Galicia 6.597 48,18% 205.809,96 41,28%
Melilla 14 0,10% 371,51 0,08%
Euskadi 314 2,29% 78.770,59 16,38%
Murcia 283 2,07% 4.166,61 0,92%
C.Valenciana 843 6,16% 27.707,25 5,92%
Total 13.693 100% 487.125,13 100,00%
FONTE MINISTERIO DE MEDIO RURAL… ANO 2005
77. Andalucía 9.672 19,25%
Asturias 1.669 3,32%
Baleares 929 1,85%
Canarias 3.659 7,28%
Cantabria 1.174 2,34%
Catalunya 3.847 7,66%
Ceuta 150 0,30%
Galicia 20.719 41,23%
Melilla 39 0,08%
Murcia 948 1,89%
País Vasco 4.300 8,56%
Valencia 3.144 6,26%
TOTAL 50.250 100%
Poboación activa (2005)
78. 7. A pesca
7.5. Galicia: a 1ª comunidade pesqueira do Estado
• 2% de poboación ocupada con efecto multiplicador
cara a industria, transporte e comercialización.
• Pesca de altura: bacallau, atún, pescada, carioca,
crustáceos, cefalópodos. Great Sole, Terranova,
costas africanas (Marrocos, Mauritania, Senegal,
Angola, Namibia, Mozambique), América do Sur:
Malvinas, Chile. Vigo, A Coruña e Marín.
• Baixura (45 portos destacando Ribeira). Sardiñas,
xurelos, congros.
• Marisqueo.
• Cultivos mariños: moluscos e crustáceos. A
acuicultura representa o 80% do total español.
79.
80. 7. Agricultura e gandería en España
7.6. Produción forestal
• Explotación intensiva do piñeiro e eucalipto.
Concéntrase na cornixa cantábrica, Galicia e
áreas de montaña.
• O bosque de faia, castiñeiro, carballo, chopo,
sobreira e eucalipto destínase á madeira,
resina e cortiza (2º país produtor mundial en
cortiza).
81.
82. 8. As paisaxes agrarias en España
8.1. Cantas paisaxes hai?
• Cinco:
• Oceánica ou atlántica.
• Mediterránea.
• Interior.
• Montaña.
• Subtropical.
83.
84.
85.
86. CARACTERÍSTICAS ATLÁNTICA MEDITERRÁNEA INTERIOR ALTA MONTAÑA SUBTROPICAL
LOCALIZACIÓN Norte bañado polo
Cantábrico e Noroeste
Litoral e prelitoral
mediterráneo.
Depresión Ebro e
Guadalquivir.
Suratlántico.
Dúas Mesetas,
Extremadura. Enclaves
das depresións e
interior andaluz.
Pireneos, Cordilleira
Cantábrica, Sistema
Central, Sistema
Ibérico, Béticas
Canarias
AGRICULTURA Pouca extensión
Policultivo intensivo
Prados destinados ao
pastoreo e
alimentación. Millo
forraxeiro.
Predomina o secaño de
triloxía mediterránea.
Amenoeira, abeleira,
alfarrobeira. Regadío:
cítricos. Hortalizas.
Invernadoiro: froitas
tropicais.
Cereais (trigo e
cebada) consumo
humano e gando.
Traballo mecanizado.
Perto dos ríos
hortofrutícolas de
regadío
Varia pola altitude e
insolación. Bosques e
pastos en zonas altas,
hortas nos vales. Nas
ladeiras baixas
socalcos.
Plátano (Tenerife e A
Palma), tomate (Gran
Canaria, Tenerife,
Fuerteventura). Pataca
(Tenerife e Gran
Canaria)
GANDARÍA Cría de vacún
orientada ao leite en
toda área.
Vacún para carne
Galicia.
Ovino e caprino
extensiva. Bovino e
porcino intensivo en
granxas.
Predomina o ovino
áreas de montaña.
Perto das cidades
(porcino, bovino,
avícola). Devesas
salmantinas e
extremadura: porcino,
ovino, bovino.
Bovino e ovino. Sigue
practicándose a
trashumancia.
Caprino e ovino
SILVICULTURA Bosque intensivo para
madeira. Repoboación
con eucalipto pasta de
papel.
Non é moi rendible Terreo forestal escaso. Aproveitamento da faia
e o castiñeiro.
Repoboación de
piñeiros e eucaliptos.
Piñeiro canario e
laurisilva están
protexidos.
ESTRUTURA
AGRARIA
Minifundio sobre todo
en Galicia.
Explotacións de tipo
familiar ou pequenas
empresas leiteiras ou
cárnicas.
Tamaño medio.
Andalucía: latifundio e
chairas litorias
minfiundio intesivo.
Secaño: expltacións
grandes, extensiva e
mecanizada.
Regadío: medianas.
Pequena propiedade Pequena propiedade
POBOAMENTO Disperso en casaríos
ou aldeas.
Numeroso con
tendencia a
concentrarse. Tamén
disperso.
Escaso e concentrado. Escaso e concentrado
en pequenos núcleos.
Impacto do turismo.
Disperso.
87.
88. Comentario
1. Localización: concello, comarca,
rexión, país.
2. Análise: factores físicos: formas
de relevo, clima, tipo de solo.
Poboamento: concentrado,
disperso. Características das
edificacións.
Aspectos agrícolas:
Tipo de cultivo (herbáceos,
arbustivo ou arbóreo).
Parcela (formas dimensión e
límites)
Técnica cultivo (monocultivo,
policultivo)
Sistema de cultivo (secaño ou
regadío)
Aproveitamento (intensivo ou
extensivo)
Grao de tecnificación
• Aspectos gandeiros tipo e
aproveitamento.
• Explotación forestal
• Outros elementos a destacar:
medios de comunicación. Outras
actividades: industriais, turísticas
e comerciais.
3. Conclusión: á vista da análise a
que paisaxe agraria corresponde.