Нийт эрэлт, нийлүүлэлт ба тэнцвэр http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү

Нийт эрэлт, нийлүүлэлт
тэдгээрийн тэнцвэр
135 Макро Эдийн Засаг хичээл

E Багш: А.Гэлэгжамц
125
D SAS
115
C E
105 D
C' B
95 B'
A'
A
85
AD 2009 он

2009 он 0 860 880 900 920 940 e-mail: gelegjamts_teach@yahoo.com

Микро ЭЗ дахь эрэлт, нийлүүлэлт

Үнэ
S1

P*
P*
P*

D2

D1
D3

Q* Q* Q* Тоо хэмжээ
2009 он e‐mail: gelegjamts_teach@yahoo.com

НИЙТ ЭРЭЛТ
Нийт эрэлтийг тодорхойлохын тулд микро түвшний
дараахь үндсэн ойлголтуудыг макро түвшинд
буулгах шаардлагатай болдог. Үүнд:

Qp AD
Pd P
Qd- тухайн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний эрэлтийн тоо
хэмжээ
Pd- тухайн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнэ
AD- нийт эрэлтийн тoo хэмжээ
P - үнийн ерөнхий түвшин
2009 он e-mail: gelegjamts_teach@yahoo.com

НИЙТ ЭРЭЛТ

• Нийт эрэлт гэдэг нь үнийн байж болох
түвшин бүрийн хувьд өрх
гэр, пүүс, засгийн газар, гадаадын
иргэдийн худалдан авахад бэлэн байгаа
бараа, үйлчилгээний бодит хэмжээ юм.

Нийт эрэлтийг томъёолбол:
AD~Y=C + G + I + NX


НИЙТ ЭРЭЛТИЙН ГРАФИК

Үнийн түвшин

AD

Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ~Y

НИЙТ ЭРЭЛТИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ

Үнийн болон
үнийн бус
өөрчлөлт

НИЙТ ЭРЭЛТИЙН ҮНИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ

135
e' Бодит ДНБ-ийн
125 эрэлтийн бууралт
d'

115
c'
105
b'
95
a'
85 Бодит ДНБ-ий эрэлтийн
бууралт
AD
0 860 880 900 920 940 960
Ү
2009 он
http://gelegjamts.blogspot.com/
e‐mail: gelegjamts_teach@yahoo.com

НИЙТ ЭРЭЛТИЙН ҮНИЙН БУС
ӨӨРЧЛӨЛТ

AD /Нийт эрэлт/-ийн
өсөлт

AD2

AD1

Бодит үйлдвэрлэл, ДНБ буюу Ү

ӨӨРЧЛӨЛТ

AD-ийн бууралт

AD1
AD3

Бодит үйлдвэрлэл, ДНБ буюу Ү

ӨӨРЧЛӨЛТ

AD~Y=C + G + I + NX

AD~Y=f(P, C, G, I, NX…)


ӨӨРЧЛӨЛТ
1) Хэрэглээний зардал:
•Хэрэглэгчдийн аж амьдралын байдал
•Хэрэглэгчдийн хүлээлт
•Хэрэглэгчдийн өр, зээл
•Татвар
2) Хөрөнгө оруулалтын зардал:
•Хүүгийн түвшингийн өөрчлөлт
•Хөрөнгө оруулалтаас олох хүлээгдэж буй ашиг
•үйлдвэрийн газрын татвар
•ашиглагдаагүй илүүдэл хүчин чадал
•шинэ технологи
3) Засгийн газрын зардал:
4) Цэвэр экспортын зардал:
•Экспортлогч орнуудын үндэсний орлого
•Валютын ханш

ЖИШЭЭ... ҮНИЙН БУС ӨӨРЧЛӨЛТ
P 2 үед AE2

Нийт зардлын түвшин
(Тэрбум доллар)
P 1 үед AE1

Нийт зардлын
өсөлт

0
Ү1 Ү2

Нийт эрэлтийн

өсөлт
P1

AD2
AD1
2009 он 0 e-mail: gelegjamts_teach@yahoo.com
Ү1 Ү2

НИЙТ НИЙЛҮҮЛЭЛТ
• Нийт нийлүүлэлт нь: Үнийн байж болох
түвшин бүрийн хувьд бүтээгдсэн
үйлдвэрлэлийн бодит хэмжээгээр
илэрхийлэгдэнэ. Нийт эрэлт, нийлүүлэлтийн
загвар нь нийт үйлдвэрлэлийн түвшний
хэлбэлзлийн шалтгааныг тайлбарлах нэгэн
энгийн арга хэрэгсэл болж байдаг талаар өмнөх
хичээлд дурьдсан билээ. Нийт нийлүүлэлт гэдэг
нь нийт үйлдвэрлэл буюу бодит үндэсний нийт
бүтээгдэхүүн эсвэл бодит дотоодын нийт
бүтээгдэхүүнээр илэрхийлэгдэнэ.

НИЙТ НИЙЛҮҮЛЭЛТИЙН ГРАФИК

P
AS

Сонгодог
Үнийн түвшийн

хэрчим
Кейнсийн
хэрчим
Завсрын
хэрчим

Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ Ү

НИЙТ НИЙЛҮҮЭЛЛТИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ

Үнийн болон
үнийн бус
өөрчлөлт

НИЙТ НИЙЛҮҮЛЭЛТИЙН
ҮНИЙН БУС ӨӨРЧЛӨЛТ
P
AS3 AS1 AS2

Нийт

нийлүүлэлтийн
бууралт

Нийт
нийлүүлэлтийн
өсөлт

1. Нөөцийн үнийн өөрчлөлт
– Дотоод нөөц
• газар
• хөдөлмөр
• капитал
• үйлдвэрлэл эрхлэх чавдар
– импортын нөөцийн үнэ
– зах зээл дээр байр суурь

2. Бүтээмжийн өөрчлөлт
Бодит гарц
Бүтээмж =
Орц/зардал/
3. Эрх зүйн хэм хэмжээний өөрчлөлт
- Үйлдвэрийн газрын татвар ба
санхүүгийн тусламж
4. Төрийн зохицуулалт


НИЙТ НИЙЛҮҮЛЭЛТИЙН ГРАФИК

P
AS

Урт хугацаа

Хэт богино LRAS
хугацаа
SRAS
Богино
хугацаа
SRAS

НИЙТ ЭРЭЛТ БОЛОН
НИЙЛҮҮЛЭЛТИЙН ТЭНЦВЭР
P
Үнийн түвшин AS

Завсрын хэрчим дэх
тэнцвэр
Pe
P1

AD

Q1 Qe Q2
Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ
Ү

P AS

Кейнсийн хэрчим
дэх тэнцвэр

Pe

AD

Q1 Qe Q2
Ү

P AS

AD1
Кейнсийн хэрчим дэх
тэнцвэрийн шилжилт

P1

AD2

Q1 Q2
Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ Q

P AS

Завсрын хэрчим дэх

P4
P3

AD3 AD4

Q3 Q4
Q

P AS

P6

Сонгодог хэрчим дэх

P5

AD5 AD6

Qc
Q

AS
Бүрэн Нөлөөллийн
нөлөөлөл багасалт
Инфляци Үнийн түвшин
инфляци
ба олон
хүчин
зүйлсийн P2

нөлөөлөл P1 AD3

AD2
AD1
ДНБ1 ДНБ2 ДНБ3
2009 он
e-mail: gelegjamts_teach@yahoo.com

AD болон уналт үе дэх бууралтууд
Уналт тохиолдоход эрэлт багасаж байдаг
Хямрал ба мөчлөгийн ажилгүйдэл
•Цалингийн хэлэлцээр
•Сэтгэл
санаа, зүтгэл, болон
бүтээмж
•Цалингийн үр ашиг
•Хамгийн бага цалин
•Гүйцэтгэлийн зардал

ТЭНЦВЭР
Уналт тохиолдоход эрэлт багасаж байдаг
AS

AD2

P1

AD1

Ү2 Ү1

2009 он Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ

ТЭНЦВЭР
Уналт тохиолдоход нийлүүлэлтийн багасалт
AS2 AS1

P2

P1

AD

Ү2 Ү1
2009 он

AS болон Инфляцийн өсөлт
ТЭНЦВЭР
AS1 AS2

Нийлүүлэлтийн өсөлт:

P3 бүрэн ажил эрхлэлт ба
Үнэ бүрдэлт
P2
P1

AD2
AD1

Ү1 Ү2 Ү3
2009 он Бодит үйлдвэрлэл буюу бодит ДНБ

• Макро эдийн засаг дахь нийт
эрэлт, түүний үнэ бүрдэлт
• Нийт эрэлтэд нөлөөлөх үнийн болон
үнийн бус нөлөөлөл, шилжилт
• Макро эдийн засаг дахь нийт
нийлүүлэлт, түүний үнэ бүрдэлт
• Нийт нийлүүлэлтэд нөлөөлөх үнийн
болон үнийн бус нөлөөлөл, шилжилт
• Нийт эрэлт, нийлүүлэлтийн
тэнцвэр, тэнцвэрт нөлөөлөх нөлөөллүүд

Дараагийн хичээл...
Хэрэглээ,
хадгаламж,
хөрөнгө
оруулалт
2009 он
4-р лекц

Ашигласан ном, сурах бичгийн жагсаалт
•Б. Сувд, Б.Алтанцэцэг “Экономикс”, 2000 он, Улаанбаатар хот
•К.Р.Макконелл, С.Л.Брю “Экономикс”
•П.Самуельсон, В.Нордхаус “Экономикс”
•Б.Баярдаваа, Д.Гансүлд. “Макро экономикс”, 2005 он, Улаанбаатар хот
•Н.Г.Мэнкью “ Макро эдийн засаг” 2005 он, УБ
•З.Баярмаа, Б.Нарантунгалаг “Макро эдийн засаг” 2004 он, УБ
•Марк Скаузэн “Эдийн засгийн ухаан эдүгээчлэгдсэн замнал” 2003 он, УБ
•Р.Оросоо “Макро эдийн засаг” 2005 он, УБ
•Р.Амаржаргал “Макро эдийн засгийн суурь” 2005 он, УБ
•Д.Болдбаатар “Макро эдийн засгийн ухаан” 2006 он, УБ
•Б.Баярдаваа “Эдийн засгийн онол” 2006 он, УБ
•Peter Jochumzen “Essentials of Macroeconomics”
•Stephanie Schmitt-Grohe Martin Uribe “International Macroeconomics” 2008 он
•David A.Dilts “Introduction to Macroeconomics” 2006 он
•Robert M. Kunst “Introduction to Macroeconomics” 2006 он
•Antonio Mele “Lecture Notes in Financial Economics” 2009 он
•John C.Driscoll “Lecture Notes in Macroeconomics” 2001 он
•Martin Uribe “Lectures in Open Economy Macroeconomics” 2007 он
•Brian Krauth “Macroeconomic Theory” 2004 он
•Dirk Krueger “Macroeconomic Theory” 2004 он
•David Andolfatto “Macroeconomic Theory and Policy” 2005 он
•Гэх мэт ...

Нийт эрэлт, нийлүүлэлт ба тэнцвэр http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

More from Adilbishiin Gelegjamts

More from Adilbishiin Gelegjamts (20)

Нийт эрэлт, нийлүүлэлт ба тэнцвэр http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү

Editor's Notes