Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về bệnh lý u xơ tuyến vú. Về triệu chứng, các loại u xơ tuyến vú cũng như nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị
1. U xơ tuyến vú - Những điều cần biết
1.U xơ tuyến vú là gì?
- U xơ tuyến vú (bướu sợi tuyến vú) là một dạng tổn thương lành tính ở vú (không
phải ung thư) rất phổ biến ở nữ.
- U xơ tuyến vú có thể xảy ra ở phụ nữ ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên thường phát triển
trong tuổi dậy thì nên được thấy nhiều nhất ở phụ nữ trẻ. Nam giới cũng có thể có
u xơ tuyến vú nhưng rất hiếm.
2.Các triệu chứng của u xơ tuyến vú
- U xơ tuyến vú thường được sờ thấy như là một khối u ở vú, bề mặt nhẵn và di động
dễ dàng dưới da.
- U xơ tuyến vú thường không gây đau, nhưng đôi khi có thể cảm thấy đau hơn vị trí
khác khi sờ nắn, nhất là trước khi hành kinh.
3.Các loại u xơ tuyến vú
3.1. U xơ tuyến vú đơn giản
• Hầu hết u xơ tuyến vú có kích thước 1-3 cm và được gọi là u xơ tuyến vú đơn
giản. Khi quan sát dưới kính hiển vi, u xơ tuyến vú đơn giản sẽ nhìn giống nhau.
U xơ tuyến vú đơn giản không làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú trong
tương lai.
3.2. U xơ tuyến vú phức tạp
• Một số u xơ tuyến vú được gọi là u xơ tuyến vú phức tạp, khi các u xơ này được
quan sát dưới kính hiển vi, một số các tế bào có các đặc điểm khác với phần còn
lại. Bị u xơ tuyến vú phức tạp có thể làm tăng nhẹ nguy cơ phát triển ung thư vú
trong tương lai.
2. 3.3. U xơ tuyến vú khổng lồ hay là u xơ tuyến vú tuổi vị thành niên
• Một số trường hợp u xơ tuyến vú có thể phát triển tới kích thước trên 5 cm và
được gọi là u xơ tuyến vú khổng lồ. Các u xơ này xuất hiện ở bé gái thiếu niên
có thể được gọi là u xơ tuyến vú tuổi vị thành niên.
4.Nguyên nhân gây u xơ tuyến vú
- Nguyên nhân nên u xơ tuyến vú vẫn chưa được biết rõ. Người ta cho rằng nó rất có
thể xảy ra do tăng độ nhạy của mô với nội tiết tố estrogen.
- Vú gồm các tiểu thùy (các tuyến sản sinh sữa) và các ống dẫn sữa (các ống mang
sữa tới núm vú). Các tuyến này được bao quanh bởi các mô tuyến, mô xơ và mô
mỡ. Các mô này tạo nên hình dạng và kích thước cho vú.
- U xơ tuyến vú phát triển từ một tiểu thùy. Mô tuyến và các ống dẫn sữa phát triển
ra ngoài tiểu thùy và hình thành nên u đặc.
5.Chẩn đoán
- Nếu bạn nhận thấy bản thân có dấu hiệu của u xơ tuyến vú, trước hết hãy đến thăm
khám với các bác sĩ đa khoa. Các bác sĩ đa khoa sẽ khám sàng lọc và giới thiệu bạn
tới các phòng khám chuyên khoa, tại đây các bạn sẽ được bác sĩ chuyên khoa thăm
khám và tư vấn kỹ càng hơn.
- Tại phòng khám bạn sẽ được làm một số các xét nghiệm sau:
• Chụp nhũ ảnh (chụp X quang vú)
• Siêu âm (sử dụng sóng âm để tạo nên hình ảnh)
3. • Sinh thiết lõi (sử dụng kim rỗng để lấy một mẫu mô vú, mẫu này sẽ được quan
sát dưới kính hiển vi – một vài mẫu mô có thể được lấy đồng thời trong mỗi lần
sinh thiết).
• Chọc hút kim nhỏ (FNA) (sử dụng một kim nhỏ và xi-lanh để lấy một mẫu các
tế bào, mẫu này sẽ được quan sát dưới kính hiển vi).
- Ở những phụ nữ trẻ thì chẩn đoán u xơ tuyến vú khá dễ dàng. Nếu bạn ở đầu tuổi
20 hoặc trẻ hơn thì u xơ tuyến vú có thể được chẩn đoán chỉ bằng khám vú và siêu
âm. Tuy nhiên nếu không chắc chắn về chẩn đoán thì có thể sẽ cần thực hiện sinh
thiết lõi hoặc FNA.
- Nếu bạn dưới 40 thì nhiều khả năng bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm hơn là chụp nhũ
ảnh. Mô vú của phụ nữ trẻ hơn thường đặc hơn, làm cho hình ảnh X quang kém rõ
ràng nên những thay đổi bình thường hoặc các tổn thương vú lành tính có thể khó
nhận biết hơn. Tuy nhiên, đối với một số phụ nữ dưới 40 thì có thể cần chụp nhũ
ảnh để đánh giá nếu cần thiết.
6.Điều trị và theo dõi
- Trong hầu hết trường hợp, bạn sẽ không cần bất kỳ điều trị hoặc theo dõi gì nếu
thực sự là u xơ tuyến vú. Thường thì bạn sẽ được yêu cầu khám lại vú nếu u xơ to
lên hoặc bạn nhận thấy có sự thay đổi bất thường khác.
- Hầu hết u xơ tuyến vú sẽ giữ nguyên kích thước. Một số nhỏ đi và một số thậm chí
còn biến mất theo thời gian. Một số ít u xơ tuyến vú to lên, nhất ở những bé gái tuổi
thiếu niên. U xơ tuyến vú cũng có thể lớn lên trong thời kỳ mang thai và nuôi con
bằng sữa mẹ hoặc trong khi dùng liệu pháp thay thế nội tiết (HRT), nhưng thường
giảm kích thước sau đó.
Phẫu thuật
- Ngoài trường hợp cần phẫu thuật (gọi là sinh thiết cắt bỏ) để lấy u xơ ra nếu u xơ
to, u xơ phức tạp hoặc u xơ tuổi vị thành niên. Bạn cũng có thể trao đổi với bác sĩ
về nhu cầu lấy bỏ u xơ ngoài các trường hợp kể trên. Phẫu thuật mổ u xơ tuyến vú
thường sẽ được thực hiện dưới gây mê toàn thân.
- Bác sĩ phẫu thuật có thể sử dụng chỉ tự tiêu dưới da để không cần rút chỉ hậu phẫu.
Tuy nhiên nếu sử dụng chỉ không tự tiêu thì sẽ cần phải rút chỉ ra trong khoảng một
tuần sau khi phẫu thuật. Trước khi ra viện, bác sĩ sẽ thông tin cho bạn về việc chăm
sóc và vệ sinh vết mổ tại nhà.
Sinh thiết cắt bỏ có hỗ trợ hút chân không (VAC/VAB)
- Bạn có thể được chỉ định sinh thiết cắt bỏ có hỗ trợ hút chân không để lấy u xơ ra.
Đây là cách thức để lấy u xơ nhỏ ra dưới hình thức gây tê tại chỗ mà không cần
phẫu thuật và gây mê toàn thân.
- Sau khi tiêm thuốc gây tê tại chỗ, một vết rạch da được thực hiện. Một đầu dò rỗng
có nối với dụng cụ hút chân không được đặt vào qua vết rạch. Bằng cách sử dụng
4. siêu âm dẫn hướng, u xơ được chân không hút ra qua đầu dò vào hộp chứa. Thực
hiện hút u cho đến khi tất cả u xơ được lấy ra. Với phương pháp này chúng ta có
thể loại bỏ u xơ mà không cần phải phẫu thuật.
- Mô lấy ra sẽ được gửi tới phòng xét nghiệm để xem xét dưới kính hiển vi.
- Việc lấy u xơ bằng cách này có thể để lại vết lõm nhẹ ở vú tại vị trí tương ứng có u
xơ, tuy nhiên thường sẽ không ảnh hưởng tới hình dạng ban đầu của vú. Thủ thuật
này có thể gây thâm tím và đau trong vài ngày sau đó.
7.Hiểu hơn về u xơ tuyến vú
- Đối với hầu hết phụ nữ, có u xơ tuyến vú không làm tăng nguy cơ phát triển ung
thư vú.
- Nếu bạn bị chẩn đoán u xơ tuyến vú phức tạp thì bạn có thể lo rằng nguy cơ này sẽ
tăng lên chút ít. Tuy nhiên điều này vẫn không đồng nghĩa là bạn sẽ phát triển ung
thư vú trong tương lai.
- Điều quan trọng bạn cần làm là tiếp tục tìm hiểu về u xơ tuyến vú và tái khám ngay
nếu bạn nhận thấy có bất kỳ sự thay đổi nào ở vú, không kể là nó xuất hiện sớm ra
sao sau chẩn đoán u xơ tuyến vú.