Erasmus+ Cliche Interview questions and answers for motifs _ Transcript
1. INTERVIEWQUESTIONS - TRANSCRIPT
1. What are the topics of the patterns usedin traditional costumesin our area? Can they be
grouped (nature, geometric patterns, religion-Byzantium, ancient Greece — spirals /
meanders) or are they completely different?
The motifs used in our area are many. From nature, religion, meanders, spirals, geometric
shapes.Most of themare folkloric,magical-deterrentandsymbolic.Theyalsodepictstylized
human figures, warriors and are similar to original figures from the Greek antiquity. The
traditional designs are pomegranates, towers, flowers, and birds.
2. How old are they?
Traditional costumes essentially include the costumes during the Turkish occupation. Many
motifsare fromancientGreece andByzantium.The shirtoriginatesfromthe tunicand during
Byzantine time it was called "kamision", for this reason it was initially sleeveless. The same
holds with ‘tzakos’ which comes from Byzantium and was called "tzitzakion" and ‘sigouni’, a
woven woolen garment, comes from the Byzantine "sagion".
3. What is their symbolic meaning?
The pomegranate symbolizes luck, wealth,abundance, fertility. Birds symbolize friendship,
relationship, good messages. Flowers symbolize a happy flowering life. The themes of the
bridal apron symbolize faith, fertility, submission. The jewelry has both a symbolic and a
functional character.In otherwords,the buckle adornsand holdsthe apron, as relationships
must be held. Gold is passed down from generationto generation as a value that has been
acquiredthroughhardworkand effort.They are givenasweddinggifts withgoodwishesand
prayers for a good marital life.
4. What colors and materials prevail?
Cotton, felt, velvet, silk laces, cords are materials used for the costumes. The predominant
colors are white on the shirt,the ‘sigouni’andthe headband.Redprevailson the apron, the
fez, as well as, on the threads used for the embroidery of the sigouni. The threads for the
bridal apron are various: gold, blue,green,red, yellow, brown.Gold and silver predominate
in jewelry.
2. 5. How was it made in the past?
It was made on the loom; a characteristic image is that of a silent woman weaving on her
loom.The embroiderywasdone byhand and there were tailors,the so-called‘terzides’who
undertook the sewing and embroidery of the costume.
6. By what technique are the traditional costumes made?
The technique used for the embroidery was the plate, the root or cross stitch the rider.
7. Are differentpatterns or motifs used dependingonthe social position,the profession,
the wealth, the ethnicityofthe personwho wore the costume?
Patternsessentiallydeterminethe social andeconomicsituationof the family.
8. Are there differencesinthe patterns in women'sand men'scostumes, in the young and
the older?
Women's costumes have different patternsfrom men's that are simpler. Also, the costumes
of the young differ from the ones of the old.
9. How are everyday clothes different from festive and bridal or wedding dresses?
The everydaycostume wasdifferentfromthe festive andbridal costume.The white siguniof
the costume is embroideredwith"azure",ared cotton thread.The bridal and festive sigouni
has a felt lining and is embroidered with gold carousels.
10. In jewelry, what decorative patterns are used?
The jewelry is dominated by the circle (coins), the cross, the rhombus, all the flowers,
carnations, primitive symbols. The pennies, made of dimes and Constantinata, which are
made with beads, are passed through red threads like amulets. Red and blue ribbons adorn
the plaits.
11. What factors do you think influenced the choice of decorative motifs in our area?
The key factor is the environment. Mountainous costumes are different from lowland
costumes. Other factors that influenced the choice of decorative motifs are manners,
customs, and the local history.
12. Are these motifs only local or we can find them in the rest of Greece?
Many motifs are similar in Attica and the Peloponnese, Megara, Atalanti, Agia Anna.
13. Were the patterns influenced by the local materials that the area had in abundance or
even trade?
Local materialsplayedanimportantrole inthe creationandconstruction.The wool wasspun
and dyedby women.SilkwassuppliedmainlyfromGalaxidi orThebes,where itsproduction
and processing was in full swing.
14. Are there influences from the conquerors or populations that moved to our area, for
example from the Arvanites, and if so to what extent?
Our areawas influencedbythe Ottomantradition andthe Arvaniteswhosettled inthe wider
area of Viotia.
15. Where did you learn about these patterns?
3. I gotto knowthemfromthe memories Ihave,firstof all,of mygrandmotherspinning,dyeing
and weavingonherloom. Also,fromstoriesof ourlocal historyas the oldergenerations told
themtome,fromGreektailors of costumes whocontinue the traditionandfromsilversmiths
who make copies of jewelry to preserve the tradition.
16. Has this information been recorded somewhere or transmitted only by oral tradition?
The information hasbeen transmittedorally fromgenerationtogeneration.A richcollection
of traditional costumes can be found in the folklore museums in the area as well as, in the
collections of local cultural associations.
17. Is it important for the younger generationto learnabout all these,and ifso how do you
think this can be done?
The younger generation needs to get to know them through family traditions, from school,
and from traditional dance clubs that try to keep the tradition alive.
18. Can these patterns be used in modern clothes, jewelry, and if so, what impact would
they have in Greece and abroad?
These patterns are beautiful and can be used in modern clothes and jewelry. From time to
time, motifs from traditional Greek costumes have been used by great designers and have
foundgreat appeal.Respectively,patternsfromourarea can be used in modernclothesand
jewelry, too.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ – ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ
1. Ποια είναι τα θέματα των μοτίβων που χρησιμοποιούνται σε παραδοσιακές φορεσιές
στην περιοχή μας; Μπορούν να ομαδοποιηθούν (φύση, γεωμετρικά σχέδια, θρησκεία-
Βυζάντιο, αρχαία Ελλάδα—σπείρες/μαίανδροι) ή είναι τελείως διαφορετικά;
Τα θέματα μοτίβων που χρησιμοποιούνται στην περιοχή μας είναι αρκετά. Από την φύση,
τη θρησκεία, μαίανδροι, σπείρες, γεωμετρικά σχήματα. Τα περισσότερα έχουν λαογραφικό
χαρακτήρα, μαγικο-αποτρεπτικό και συμβολικό. Ακόμα αποτυπώνουν σχηματοποιημένες
ανθρώπινες μορφές, πολεμιστές και αγγίζουν τις πρωτότυπες μορφές της ελληνικής
αρχαιότητας. Τα παραδοσιακά σχέδια, ροδιά, πύργος, λουλούδια, και πουλιά.
2. Κρατούν από παλιά και αν ναι από πότε;
Οι παραδοσιακές φορεσιές ουσιαστικά περιλαμβάνουν τις φορεσιές την περίοδο της
Τουρκοκρατίας. Πολλά μοτίβα είναι από την αρχαία Ελλάδα και από το Βυζάντιο. Το
πουκάμισο, κατάγεται από το χιτώνα και στο Βυζάντιο ονομαζόταν «καμίσιον» για αυτό
και αρχικά ήταν χωρίς μανίκια. Το ίδιο και ο τζάκος κατάγεται από το βυζάντιο και
ονομαζόταν «τζιτζάκιον» και το σιγκούνι, υφαντό ρούχο από μαλλί από το βυζαντινό
«σαγίον».
3. Έχουν συγκεκριμένες ονομασίες και συμβολισμούς;
Το ρόδι συμβολίζει, τύχη πλούτο, αφθονία, γονιμότητα. Τα πουλιά, συμβολίζουν φιλία,
σχέση, καλά μηνύματα. Τα λουλούδια μια χαρούμενη ανθόσπαρτη ζωή. Όλα τα θέματα της
νυφικής ποδιάς συμβολίζουν την πίστη, την γονιμότητα, την υποταγή. Το κόσμημα έχει
συμβολικό και λειτουργικό χαρακτήρα. Τα θηλυκωτάρια δηλαδή η πόρπη στολίζει και
συγκρατεί την ποδιά, όπως πρέπει να συγκρατείται η σχέση. Το χρυσό μεταφέρεται από
4. γενιά σε γενιά ως αξία η οποία κατακτήθηκε με κόπο και μόχθο. Τα έδιναν στον γάμο με
ευχή και προσευχή.
4. Ποια χρώματα και υλικά επικρατούν (ασήμι, χρυσό, μετάξι, βαμβάκι, μαλλί, τσόχα,
στόφα, βελούδο, κορδόνια, σιρίτια);
Τα χρώματα που επικρατούν είναι το λευκό στο πουκάμισο, το σιγκούνι, ο κεφαλόδεσμος,
το κόκκινο στην ποδιά, το φέσι, καθώς και στα νήματα που χρησιμοποιούν για τα κεντήματα
στο σιγκούνι. Τα νήματα για την νυφική ποδιά είναι διάφορα, χρυσό, μπλε, πράσινο,
κόκκινο, κίτρινο, καφέ. Για τις φορεσιές χρησιμοποιείται το βαμβάκι, η τσόχα, το βελούδο,
το μετάξι και σιρίτια. Στα κοσμήματα επικρατεί ο χρυσός και το ασήμι.
5. Πως κατασκευάζονταν παλιά (στο χέρι, στον αργαλειό); και πως σήμερα;
Κατασκευάζονταν στον αργαλειό, χαρακτηριστική εικόνα της γυναίκας σιωπηλή να υφαίνει
στον αργαλειό της. Το κέντημα γίνονταν στο χέρι και υπήρχαν ραφτάδες, οι λεγόμενοι
τερζήδες που αναλάμβαναν το ράψιμο και το κέντημα της φορεσιάς.
6. Με ποια τεχνική γίνονται (ριζοβελονιά, πλακέ);ι
Η τεχνική που χρησιμοποιήθηκε για το κέντημα ήταν το πλακέ, η ριζοβελονιά το αναβατό.
π
7. Τα μοτίβα που χρησιμοποιούνται, διαφοροποιούνται ανάλογα με την κοινωνική θέση,
το αξίωμα, το επάγγελμα, τον πλούτο την εθνότητα του ατόμου που έφερε τη φορεσιά;
Τα μοτίβα ουσιαστικά προσδιορίζουν την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της
οικογένειας.
8. Υπάρχουν διαφορές στα μοτίβα στις γυναικείες και αντρικές φορεσιές,στους νέους και
τους πιο ηλικιωμένους;
Οι γυναικείες φορεσιές παρουσιάζουν διαφορετικά μοτίβα από τις αντρικές που είναι πιο
απλές. Επίσης διαφορετικά μοτίβα παρουσιάζουν και οι φορεσιές των νέων από τους
ηλικιωμένους.
9. Πως διαφέρουν οι καθημερινές από τις γιορτινές και νυφιάτικες ή γαμπριάτικες
φορεσιές;
Η καθημερινή φορεσιά είχε διαφορά από την γιορτινή και νυφιάτική φορεσιά. Το λευκό
σιγκούνι της φορεσιάς είναι κεντημένο με το «λαζούρ» μια κόκκινη βαμβακερή κλωστή. Το
νυφιάτικο και γιορτινό σιγκούνι έχει επένδυση τσόχας και είναι κεντημένο με χρυσά
γαϊτάνια.
10. Στα κοσμήματα, ποια διακοσμητικά μοτίβα χρησιμοποιούνται (σταυρός, κύκλος,
ρόμβος);
Στα κοσμήματα κυριαρχούν ο κύκλος(φλουριά), ο σταυρός, ο ρόμβος, τα όλα λουλούδια,
γαρύφαλλα, αρχέγονα σύμβολα. Τα φλουριά, από δεκάρες και κωσταντινάτα τα οποία
φτιάχνονται με χάντρες, περασμένα σε κόκκινες κλωστές σαν φυλαχτά, μαζί με κόκκινες
και μπλε κορδέλες, κοσμούν τις κοτσίδες.
11. Ποιοι παράγοντες πιστεύετε ότι επηρέασαν την επιλογή των διακοσμητικών μοτίβων
της περιοχής μας (περιβάλλον, ήθη και έθιμα, τοπική ιστορία);
5. Ο βασικότερος παράγοντας είναι το περιβάλλον. Διαφορετικές είναι οι ορεινές φορεσιές και
άλλες οι πεδινές. Άλλοι παράγοντες είναι τα ήθη και τα έθιμα, και η τοπική ιστορία.
12. Είναι μόνο τοπικά ή τα συναντάμε και στην υπόλοιπη Ελλάδα;
Πολλά μοτίβα είναι παρόμοια με την Αττική και την Πελοπόννησο, Μέγαρα, Αταλάντη,
Αγία Άννα.
13. Επηρεάστηκαν καθόλου τα μοτίβα από τα τοπικά υλικά που είχε η περιοχή σε αφθονία
ή και το εμπόριο;
Τα τοπικά υλικά έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην δημιουργία και κατασκευή. Το μαλλί το
έγνεθαν και το έβαφαν οι γυναίκες. Το μετάξι το προμηθεύονταν κυρίως από το Γαλαξίδι
που ήταν σε ακμή η παραγωγή και η κατεργασία μεταξιού.
14. Υπάρχουν επιδράσεις από τους κατακτητές ή πληθυσμούς που μετακινήθηκαν στην
περιοχή μας, για παράδειγμα από τους Αρβανίτες, και αν ναι σε ποιο βαθμό;
Η περιοχή μας δέχτηκε επιδράσεις από τους κατακτητές και από τους Αρβανίτες που
εγκαταστάθηκαν.
15. Εσείς από πού/ποιόν μάθατε για αυτά τα μοτίβα;
Τα γνωρίζω από τις εικόνες που έχω καταρχήν από την γιαγιά μου να γνέθει, να βάφει και
να υφαίνει στον αργαλειό της. Από την τοπική μας ιστορία όπως μου την μετέφεραν οι
παλαιότεροι, από παραδοσιακούς ελληνο-ράφτες που συνεχίζουν την παράδοση και από
αργυροχρυσοχόους που κατασκευάζουν αντίγραφα κοσμημάτων για να διατηρήσουν την
παράδοση.
16. Έχουν καταγραφεί κάπου αυτές οι πληροφορίες ή μεταφέρονται μόνο με την
προφορική παράδοση;
Οι πληροφορίες μεταφέρθηκαν με την παράδοση από γενιά σε γενιά αλλά και πλούσια
συλλογή βρίσκεται στα λαογραφικά μουσεία καθώς επίσης και οι τοπικοί σύλλογοι έχουν
φορεσιές του τόπου μας.
17. Είναι σημαντικό η νεότερη γενιά να μάθει για αυτά, και αν ναι πως νομίζετε ότι μπορεί
να γίνει αυτό;
Η νεότερη γενιά είναι απαραίτητο να τα γνωρίσει μέσα από την οικογένεια, από το σχολείο,
από τους συλλόγους των παραδοσιακών χορών που προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή την
παράδοση.
18. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτά τα μοτίβα σε μοντέρνα ρούχα, κοσμήματα, και αν
ναι, τι απήχηση θα είχαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;
Τα μοτίβα αυτά είναι όμορφα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μοντέρνα ρούχα και
κοσμήματα. Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί από μεγάλους σχεδιαστές μοτίβα από
άλλες ελληνικές φορεσιές και έχουν βρει μεγάλη απήχηση. Αντίστοιχα, μπορούν να
χρησιμοποιηθούν και μοτίβα από την περιοχή μας.