1. Teân ñeà taøi: THÖÏC TRAÏNG KYÙ KEÁT, THÖÏC
HIEÄN HÑTD TAÏI NHTMCP.
LÔØI NOÙI ÑAÀU
Tính caáp thieát vaø muïc ñích nghieân cöùu cuûa tieåu
luaän :
Vieät Nam ta ñang hoøa nhaäp vaøo söï phaùt trieån chung cuûa
theá giôùi vôùi nhöõng böôùc tieán vöôït baäc ôû nhieàu lónh vöïc, ñaëc
bieät laø töø khi gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO). Tuy
nhieân, vieäc gia nhaäp WTO khoâng chæ ñem laïi cho Vieät Nam
nhöõng cô hoäi to lôùn, maø beân caïnh ñoù noù coøn ñaët ra cho
chuùng ta nhieàu thaùch thöùc phaûi ñoái maët vaø giaûi quyeát trieät
ñeå. Ñôn cöû, tình traïng laïm phaùt ñang gia taêng ôû nöôùc ta hieän
nay coù xuaát phaùt ñieåm cuõng do vieäc Vieät Nam gia nhaäp WTO.
Cuï theå, vôùi chính saùch môû cöûa, nguoàn voán ñaàu tö nöôùc
ngoaøi oà aït ñoå vaøo Vieät Nam, nhu caàu vay ngoaïi teä taêng cao,
caùc ngaân haøng phaûi ñoå voán mua USD vôùi soá löôïng lôùn trong
moät thôøi gian ngaén, nhu caàu vay ñeå saûn xuaát kinh doanh, tieâu
duøng… cuõng taêng do caùc doanh nghieäpn nhaø maùy moïc leân
ngaøy caøng nhieàu, haøng hoùa nöôùc ngoaøi nhaäp khaåu vaøo Vieät
Nam ña daïng veà chuûng loaïi, chaát löôïng … ñaõ laøm thò tröôøng
tieàn teä Vieät Nam phaûn öùng khoâng kòp, ñoù laø moät trong nhöõng
nguyeân nhaân tieu bieåu daãn ñeán tình traïng laïm phaùt. Khi caùc
hôïp ñoàng tín duïng ñöôïc laäp ra ngaøy caøng nhieàu ñeå ñaùp öùng
nhu caàu saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp vaø tieâu duøng
cuûa ngöôøi daân cuõng laø lyùc caùc Ngaân haøng thieáu tieàn ñoàng
vaø cuoäc chaïy ñua laõi suaát huy ñoäng tieàn göûi töø ngöôøi daân
giöõa caùc ngaân haøng ñaõ gaây roái loaïn thò tröôøng tieàn teä Vieät
SVTH: - 1 -

2. Nam trong suoát thôøi gian vöøa qua. Do ñoù vai troø cuûa caùc ngaân
haøng nhaø ngaân haøng nhaèm laïm phaùt caáp thieát ñöôïc ñaët ra.
Töø ngaøy 11/06/2008, khi ngaân haøng nhaø nöôùc baõi boû traàn laõi
suaát, vaø naâng laõi cô baûn leân 14% laõi suaát tieàn guûi tieát kieäm
ñaõ taêng raát cao, coù ngaân haøng ñöa ra möùc laõi suaát 17% naêm.
Vôùi laõi suaát tieát kieäm cao nhö vaäy, vaán ñeà laø laøm sao caân
baèng ñöôïc löôïng tieàn ñeå vaãn ñaûm baûo hoaït ñoäng ngaân haøng
coù laõi suaát. Vaø laõi suaát cho vay chính laø coâng cuï ñaéc löïc ñeå
ñieàu tieát, ñoàng nghóa vôùi noù laø hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
cuõng phaûi ñöôïc quan taâm chaët cheõ hôn. Vôùi vai troø löu thoâng
tieàn teä, laø trung gian huy ñoäng voán vaø cho vay, tín duïng ngaân
haøng seõ laø moät ñoøn baãy vaø laø coâng cuï maïnh meõ ñeå thuùc
ñaåy, tieáp söùc cho neân kinh teá trong hoaït ñoäng thu lôïi nhuaän
cuûa mình.
Tuy nhieân, hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng noùi chung vaø
cuûa Chi nhaùnh ngaân haøng thöông maïi coå phaàn ngoaïi thöông
Bình Taây noùi rieâng khoâng ít nhöõng ruûi ro, nhaát laø nhöõng ruûi ro
xuaát phaùt töø hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, chaúng haïn doanh
nghieäp vay voán hoaït ñoäng khoâng theo kòp vôùi toác ñoä phaùt
trieån maïnh meõ cuûa caùc doanh nghieäp khaùc, nhaát laø nhöõng
doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi maïnh, daãn ñeán thua
loã, phaù saûn, khoâng coù tieàn traû nôï, ngöôøi lao ñoäng maát vieäc
laøm neân khoâng traû ñöôïc nôï vay tieâu duøng. Vaø ñeå haïn cheá
thaáp nhaát möùc ñoä ruûi ro ngaân haøng quan taâm nhieàu hôn ñeán
vieäc kyù keát caùc hôïp ñoàng tín duïng, ñeán caùc ñieàu khoaûn hôïp
ñoàng vaø giaùm saùt chaët cheõ hon vieäc thöïc hieän hôïp ñoàng …
theâm vaøo ñoù, hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng phaùt trieån thuaän lôïi
SVTH: - 2 -

3. vaø thu veà nhieàu thuaän lôïi hay gaëp nhieàu khoù khaên cuõng phuï
thuoäc raát nhieàu vaøo vieäc kyù keát, thöïc hieän caùc hôïp ñoàng tín
duïng bôûi leõ hoaït ñoäng tín duïng laø hoaït ñoäng cô baûn cuûa taát
caû caùc ngaân haøng. Chính vì leõ ñoù, vieäc xem xeùt thöïc traïng kyù
keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng ñeå töø ñoù ñöa
ra nhöõng nhaän xeùt vaø ñeà xuaát nhöõng bieän phaùp nhaèm haïn
cheá phaàn naøo nhöõng ruûi ro xuaát phaùt töø caùc hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng laø moät nhu caàu caàn thieát, khoâng nhöõng ñeå
taïo ra söï an toaøn trong hoaït ñoäng cho vay cuûa ngaân haøng maø
coøn giuùp ngaân haøng hoaït ñoäng ngaøy caøng thuaän lôïi, thu ñöôïc
nhieàu lôïi nhuaän vaø goùp phaàn giuùp ích cho söï phaùt trieån cuûa
neàn kinh teá nöôùc nhaø, nhaát laø trong giai ñoaïn hieän nay, khi Vieät
Nam ñaõ laø thaønh vieân cuûa WTO vôùi nhöõng thaùch thöùc voâ
cuøng to lôùn.
Ñoái töôïng, phaïm vi nghieân cöùu
Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa tieåu luaän laø trình töï kyù keát
vaø thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøn, caùc hôïp ñoàng tìn
duïng ngaân haøng cuï theå taïi chi nhaùnh ngaân haøng thöông maïi
coå phaàn ngoaïi thöông Bình Taây keát hôïp vôùi caùc quy ñònh cuï
theå, coù lieân quan cuûa phaùp luaät hieän haønh.
Khi tìm hieåu veà hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, ngöôøi vieát
tieåu luaän ñöôïc bieát ñoái töôïng ñi vay trong hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng coù theå laø toå chöùc tín duïng khaùc hoaëc khaùch
haøng khoâng phaûi laø toå chöùc tín duïng, tuy nhieân, quy cheá cho
vay giöõa caùc toå chöùc tín duïng (ban haønh keøm theo quyeát ñònh
soá 1267/2001/QÑ-NHNN) vaø vieäc cho vay giöõa caùc toå chöùc tín
SVTH: - 3 -

4. duïng phaàn naøo ñoù mang naëng tính nghieäp vuï. Do vaäy, tieåu
luaän chuû yeáu xem xeùt vieäc cho vay cuûa ngaân haøng ñoái vôùi
khaùch haøng khoâng phaûi laø toå chöùc tín duïng. Tieåu luaän giôùi
haïn trong vieäc nghieân cöùu caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät coù lieân
quan ñeán hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng vaø thöïc traïng kyù keát,
thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng taïi chi nhaùnh ngaân
haøng thöông maïi coå phaàn ngoaïi thöông Bình Taây, töø ñoù ñöa ra
nhöõng nhaän xeùt vaø kieán nghò moät soá giaûi phaùp goùp phaàn
hoaøn thieän hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng nhaèm giaûm thieåu
ruûi ro ñeán töø hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng.
Phöông phaùp nghieân cöùu
Keát hôïp tính khoa hoïc, thcöï teá vaø khaùch quan, gaén nhöõng
gì ñaõ ñöôïc hoïc vôøi nhöõng gì ñaõ vaø ñang xaûy ra trong phaïm vi
nghieân cöùu, tieáp caän vôùi caùc hôïp ñoàng tín duïng cuï theå taïi Chi
nhaùnh ngaân haøng Thöông maïi coå phaàn ngoaïi thöông Bình Taây,
ñi töø kyù thuyeát ñeán thöïc tieãn, nhaän xeùt vaø ñöa ra nhöõng bieän
phaùp nhaèm caûi bieán phaàn naøo nhöõng vöôùng maéc hhieän taïi
baèng phöông phaùp phaân tích, thoáng keá, toång hôïp …
SVTH: - 4 -

5. CHÖÔNG I
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ KYÙ KEÁT VAØ THÖÏC
HIEÄN HÔÏP ÑOÀNG TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
1. Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm chung cuûa hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng
1.1. Khaùi nieäm hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng
Veà baûn chaát, tín duïng laø quan heä kinh teá, trong ñoù, moät
chuû theå thoûa thuaän ñeå khaùc ñöôïc söû duïng soá voán cuûa mình
(döôùi hình thöùc tieàn teä hoaëc haøng hoùa) trong moät thôøi gian
nhaát ñònh vôùi ñieàu kieän coù hoaøn traû döïa treân cô sôû coù söï tín
nhieäm. Khoaûn 2 Ñieàu 20 Luaät caùc toå chöùc tín duïng ñaõ ñöôïc
söûa ñoåi boå sung khaúng ñònh: “Ngaân haøng laø loaïi hình toå chöùc tín
duïng”. Nhö vaäy, hình thöùc tìn duïng Ngaân haøng cuõng ñöôïc hieåu
laø hình thöùc tín duïng cuûa caùc toå chöùc tín duïng, laø quan heä tín
duïng phaùt sinh giöõa moät beân laø ngaân haøng vôùi beân kia laø toå
chöùc, caù nhaân nhaèm thoûa maõn nhu caàu voán sao cho saûn xuaát
kinh doanh vaø tieâu duøng cuûa hoï. Hay noùi caùch khaùc, quan heä
tín duïng ngaân haøng laø quan heä trong ñoù Ngaân haøng duøng
nguoàn voán cuûa mình cho caùc toå chcöù, caù nhaân coù nhu caàu
vay trong moät thôøi gian nhaát ñònh vaø coù thu laõi ñeå ñaûm baûo
muïc tieâu kinh teá. Hình thöùc phaùp lyù cuûa quan heä tín duïng Ngaân
haøng chính laø hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng.
Trong Luaät hoïc, hôïp ñoàng ñöôïc ñònh nghóa laø söï thoûa thuaän
baèng lôøi noùi (hoaëc baèng vaên baûn) giöõa hai hay nhieàu chuû theå
coù ñuû naêng löïc phaùp luaät vaø naêng löïc haønh vi, nhaèm xaùc
laäp, thöïc hieän hay chaám döùt caùc quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù
SVTH: - 5 -

6. nhaát ñònh treân cô sôû phuø hôïp vôùi phaùp luaät vaø ñaïo ñöùc xaõ
hoäi. Ñieàu 471 Boä luaät Daân söï hieän haønh quy ñònh: “Hôïp ñoàng vay
taøi saûn laø söï thoûa thuaän giöõa caùc beân, theo ñoù, beân cho vay giao taøi saûn
cho beân vay, khi ñeán haïn traû, beân vay phaûi traû laïi cho beân vay taøi saûn
cuøng loaïi theo ñuùng soá löôïng, chaát löôïng vaø chi traû laõi neáu coù thoûa
thuaän hoaëc phaùp luaät coù quy ñònh”.
Töø nhöõng nhaän ñònh treân, caên cöù vaøo quan nieäm chung
veà hôïp ñoàng trong quan heä daân söï vaø baûn chaát cuûa hoaït
ñoäng tín duïng Ngaân haøng, ta coù theå ñònh nghóa: “Hôïp ñoàng tín
duïng Ngaân haøng laø söï thoûa thuaän baèng vaên baûn giöõa ngaân haøng (beân
cho vay) vôùi toå chöùc, caù nhaân coù ñuû nhöõng ñieàu kieän luaät ñònh (beân vay),
theo ñoù, Ngaân haøng thoûa thuaän öùng tröôùc moät soá tieàn cho beân vay söû
duïng trong moät thôøi haïn nhaát ñònh, vôùi ñieàu kieän coù hoaøn traû caû goác vaø
laõi, döïa treân söï tín nhieäm”.
1.2. Ñaëc ñieåm chung cuûa Hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng
Veà baûn chaát, hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng cuõng laø
moät loaïi hôïp ñoàng daân söï cuï theå laø moät loaïi hôïp ñoàng vay
taøi saûn neân noù cuõng mang nhöõng ñaëc ñieåm chung hôïp ñoàng
daân söï, chaúng haïn, trong hôïp ñoàng phaûi coù moät beân cho vay
vaø moät beân ñi vay vôùi nhöõng traùch nhieäm vaø quyeàn haïn nhaát
ñònh ñöôïc caùc beân thoûa thuaän trong hôïp ñoàng v.v…. tuy nhieân,
trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng coøn mang baûn chaát cuûa
hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng neân noù coù moät soá daáu hieäu
ñaëc tröng ñeå phaân bieät vôùi caùc loaïi hôïp ñoàng khaùc. Ñoù laø:
- Thöù nhaát: Veà chuû theå, moät beân tham gia trong hôïp ñoàng
tín duïng ngaân haøng bao giôø cuõng laø ngaân haøng, vôùi tö caùch
laø beân cho vay. Coøn beân kia coù theå laø toå chöùc hoaëc caù
nhaân thoûa maõn nhöõng ñieàu kieän vay voán do phaùp luaät quy
SVTH: - 6 -

7. ñònh vôùi tö caùch laø beân ñi vay.
- Thöù hai: Ñoái töôïng cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
bao giôø cuõng laø moät soá tieàn xaùc ñònh do caùc beân thoûa
thuaän, ghi roõ trong vaên baûn hôïp ñoäng ñoàng.
- Thöù ba: Theo cam keát trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
thì ngaân haøng chhi coù theå ñoøi tieàn cuûa beân ñi vay sau moät
thôøi haïn nhaát ñònh, do ñoù, hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng chöùa
ñöïng nguy cô ruûi ro raát lôùn cho ngaân haøng, neáu thôøi haïn cho
vay caøng daøi thì ruûi ro baát traéc caøng lôùn. Vì theá caùc tranh
chaáp phaùt sinh töø hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng cuõng thöôøng
xaûy ra nhieàu hôn caùc loaïi hôïp ñoàng khaùc.
- Thöù tö: trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, nghóa vuï
chuyeån giao tieàn vay (nghóa vuï giaûi ngaân) cuûa ngaân haøng bao
giôø cuõng phaûi ñöôïc thöïc hieän tröôùc, laøm cô sôû, tieàn ñeå cho
vieäc thöïc hieän quyeàn vaø nghóa vuï cuûa beân ñi vay. Do ñoù, chæ
khi naøo ngaân haøng chöùng minh ñöôïc raèng ñaõ chuyeån giao tieàn
nay theo ñuùng hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng thì khi ñoù, ngaân
haøng môùi coù quyeàn yeâu caàu beân ñi vay thöïc hieän caùc nghóa
vuï ñoái vôùi mình nhö söû duïng tieàn vay ñuùng muïc doích hay hoaøn
traû ñuùng haïn caû laõi vaø goác…
Nhöõng ñaëc ñieåm treân cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
cho ta thaáy ñöôïc tính ruûi ro cao cuûa hoaït ñoäng tín duïng ngaân
haøng vaø tính caáp thieát cuûa vieäc hoaøn thieän gaëp baát traéc cho
caùc ngaân haøng trong hoaït ñoäng cho vay, moät hoaït ñoäng thieát
yeáu trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa taát caû caùc ngaân haøng.
SVTH: - 7 -

8. 1.3. Caùc beân tham gia trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng
Xuaát phaùt töø baûn chaát cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng, tham gia vaøo hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng goàm coù
ngaân haøng vôùi vai troø laø beân cho vay vaø caùc toå chöùc, caù
nhaân vôùi vai troø laø beân ñi vay. Caùc chuû theå naøy khi tham gia
vaøo hôïp ñoàng cho vay laø hoaït ñoäng mang tính ruûi ro cao, vieäc
xaùc ñònh caùc ñieàu kieän chuû theå khoâng chæ nhaèm taïo cô sôû
phaùp lyù cho söï ñaùnh giaù hieäu löïc cô sôû phaùp lyù cho söï ñaùnh
giaù hieäu löïc cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, goùp phaàn
naâng cao kyõ naêng giao keát, cuûng coá kyû luaät hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng, maø coøn goùp phaàn giaûm thieåu ruûi ro cho caû
beân vay vaø ben ñi vay khi kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng.
1.3.1. Beân cho vay trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng
Beân cho vay trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laø ngaân
haøng phaûi ñaùp öùng nhöõng ñieàu kieän sau:
- Thöù nhaát: Theo quy ñònh taïi khoaûn 2 Ñieàu 20 Luaät caùc
toå chöùc tín duïng ñaõ ñöôïc söûa ñoåi boå sung: “Ngaân haøng laø loaïi
hình thöùc tín duïng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc
hoaït ñoäng kinh doanh khaùc coù lieân quan”. Ñieàu 14 Luaät caùc toå chöùc
tín duïng cuõng ñaõ quyeàn: “Moïi toå chöùc coù ñuû ñieàu kieän theo quy ñònh
cuûa luaät naøy vaø caùc quy ñònh khaùc cuûa phaùp luaät ñöôïc Ngaân haøng
nhaø nöôùc caáp giaáy pheùp hoaït ñoäng thì ñöôïc thöïc hieän moät phaàn hoaëc
toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng taïi Vieät Nam”. Nhö vaäy, ñeå coù theå
hoaït ñoäng thì ngaân haøng phaûi coù giaáy pheùp thaønh laäp vaø
SVTH: - 8 -

9. hoaït ñoäng do ngan7 haøng nhaø nöôùc caáp.
- Thöù hai: ñeå tieán haønh hoaït ñoäng ngaân haøng, Ngaân
haøng vôùi tö caùch laø moät loaïi hình toå chöùc tín duïng ñöôïc caáp
giaáy pheùp coù ñuû caùc ñieàu kieän quy ñònh taïi Khoaûn 1 Ñieàu 28
Luaät caùc toå chöùc tín duïng, ñoù laø:
“+ Coù ñieàu leä do ngaân haøng Nhaø nöôùc chuaån y”.
+ Coù giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh, coù ñuû voán phaùp ñònh
vaø coù truï sôû phuø hôïp vôùi yeâu caàu hoaït ñoäng ngaân haøng.
+ Phaàn voán phaùp ñònh goùp baèng tieàn phaûi ñöôïc göûi vaøo taøi khoaûn
phong toûa khoâng ñöôïc höôûng laõi môû taïi ngaân haøng Nhaø nöôùc tröôùc khi
hoaït ñoäng toái thieåu 30 ngaøy. Soá voán naøy chæ ñöôïc giaûi toûa sau khi toå
chöùc tín duïng hoaït ñoäng.
+ Ñaêng baùo trung öông, ñòa phöông theo quy ñònh cuûa phaùp luaät veà
nhöõng noäi dung quy ñònh trong giaáy pheùp.”
Nhö vaäy, ñoái vôùi nhöõng ngaân haøng ñang hoaït ñoäng ta
chæ xem xeùt hai ñieàu kieän ñeàu ñöôïc quy ñònh taïi khoaûn 1 Ñieàu
28 noùi treân.
- Thöù ba: Ngaân haøng laø moät toå chöùc, do ñoù phaûi coù
ngöôøi ñaïi dieän ñuû naêng löïc vaø thaåm quyeàn ñeå tieán haønh kyù
keát hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng vôùi khaùch haøng. Thoâng
thöôøng ñaây seõ laø Giaùm ñoác hoaëc phoù Giaùm ñoác Ngaân
haøng. Theo quy ñònh taïi Khoaûn 2 Ñieàu 39 Luaät caùc toå chöùc tín
duïng ñaõ ñöôïc söûa ñoåi boå sung thì giaùm ñoác, Phoù Giaùm ñoác
ngaân haøng phaûi ñaùp öùng caùc ñieàu kieän sau:
“+ Cö truù taïi Vieät Nam trong thôøi gian ñöông nhieäm.
+ Coù söùc khoûe, ñaïo ñöùc ngheà nghieäp, trung thöïc, lieâm khieát, hieåu
bieát phaùp luaät vaø coù yù thöùc chaáp haønh phaùp luaät.
SVTH: - 9 -

10. + Coù trình ñoä chuyeân moân, naêng löïc ñieàu haønh vaø quaûn lyù toå
chöùc tín duïng theo quy ñònh cuûa ngaân haøng Nhaø nöôùc”.
Phaùp luaät quy ñònh nhöõng ñieàu kieän naøy ñoái vôùi Ngaân
haøng nhaèm laønh maïnh hoùa caùc quan heä tín duïng, baûo veä
quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa nhaø ñaàu tö vaø coøn laø caên cöù ñeå
tieán haønh thaåm ñònh, ñaùnh giaù moät caùch khaùch quan vaán ñeà
hieäu löïc phaùp lyù cuûa Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng. Bôûi
thoâng thöôøng, vì trình ñoä laäp hôïp ñoàng giöõa Ngaân haøng vaø
ngöôøi ñi vay coù moät söï cheânh leäch nhaát ñònh neân ngaân haøng
naøo cuõng soaïn thaûo saün caùc hôïp ñoàng maãu vaø thöôøng ñaøm
phaùn vôùi khaùch haøng döïa treân hôïp ñoàng maãu ñoù, neáu khoâng
quy ñònh nhöõng ñieàu kieän ñoái vôùi ngaân haøng laø chuû theå cho
vay seõ deã daãn ñeán tình traïng nhöõng ngaân haøng khoâng ñuû
tieâu chuaån kinh doanh treân thöông tröôøng, khoâng chòu söï kieåm
soaùt chaët cheõ cuûa ngaân haøng Nhaø nöôùc soaïn thaûo nhöõng
maãu hôïp ñoàng gaây baát lôïi cho khaùch haøng, khoâng ñaûm baûo
tính bình ñaúng, thieän chí, hôïp taùc, trung thöïc laø nhöõng nguyeân
taéc khi giao keát hôïp ñoàng daân söï ñöôïc quy ñònh taïi khoaûn 2
Ñieàu 389 Boä luaät daân söï.
1.3.2. Beân ñi vay trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng
Beân ñi vay trong hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng laø toå
chöùc, caù nhaân thoûa maõn caùc ñieàu kieän vay voán do phaùp luaät
quy ñònh vaø nhöõng ñieàu kieän khaùc do caùc beân thoûa thuaän
(Nhö ñaõ trình baøy ôû phaàn phaïm vi tieåu luaän, toå chöùc ôû ñaây
coù theå laø moät toå chöùc tín duïng khaùc, tuy nhieân xin ñöôïc pheùp
khoâng ñeà caäp ñeán vaán ñeà naøy).
SVTH: - 10 -

11. Theo quy ñònh taïi ñieàu 7 Quy cheá cho vay cuûa toå chcöù tín
duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá
1627/2001/QÑ-NHNN) thì: “Toå chöùc tín duïng xem xeùt vaø cho vay khi
khaùch haøng coù ñuû caùc ñieàu kieän sau”:
1. Coù naêng löïc phaùp luaät daân söï, naêng löïc haønh vi daân
söï vaø chòu traùch nhieäm daân söï theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
a. Ñoái vôùi khaùch haøng vay laø toå chöùc vaø caù nhaân Vieät
Nam
- Toå chöùc phaûi coù naêng löïc phaùp luaät daân söï.
- Caù nhaân vaø chuû doanh nghieäp tö nhaân phaûi coù naêng
löïc phaùp luaät vaø naêng löïc haønh vi daân söï.
- Ñaïi dieän cuûa hoä gia ñình phaûi coù naêng löïc phaùp luaät
vaø naêng löïc haønh vi daân söï
- Ñaïi dieän cuûa toå hôïp taùc phaûi coù naêng löïc phaùp luaät
vaø naêng löïc haønh vi daân söï.
- Thanh vieân hôïp danh cuûa Coâng ty hôïp danh phaûi coù
naêng löïc phaùp luaät vaø naêng löïc haønh vi daân söï.
b. Ñoái vôùi khaùch haøng vay laø toå chöùc vaø caù nhaân nöôùc
ngoaøi phaûi coù naêng löïc phaùp luaät vaø naêng löïc haønh vi daân
söï theo quy ñònh cuûa nöôùc maø toå chöùc ñoù coù quoác tòch hoaëc
caù nhaân ñoù laø coâng daân, neáu phaùp luaät nöôùc ngoaøi ñoù
ñöôïc Boä luaät Daân söï cuûa nöôùc coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa
Vieät Nam, caùc vaên baûn phaùp luaät khaùc nhau cuûa Vieät Nam quy
ñònh hoaëc ñieàu öôùc quoác t61 maø nöôùc coäng hoøa xaõ hoäi chuû
SVTH: - 11 -

12. nghóa Vieät Nam kyù keát hoaëc tham gia quy ñònh.
2. Muïc ñích söû duïng voán vay hôïp phaùp.
3. Coù khaû naêng taøi chính ñaûm baûo traû nôï trong thôøi haïn
cam keát.
4. Coù döï aùn ñaàu tö, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, dòch
vuï khaû thi vaø coù hieäu quaû, hoaëc coù döï aùn ñaàu tö, phöông aùn
phuïc vuï ñôøi soáng khaû thi vaø phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp
luaät.
5. Thöïc hieän caùc quy ñònh ñaûm baûo veà tieàn vay theo quy
ñònh cuûa Chính phuû vaø höôùng daãn cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc
Vieät Nam.
Thoâng thöôøng, nhöõng ñieàu kieän quy ñònh taïi khoaûn 1 vaø
khoaûn 2 ñieàu naøy laø nhöõng ñieàu kieän ñöôïc aùp duïng chung cho
moïi khaùch haøng vay trong moïi tröôøng hôïp, khoâng phaân bieät toå
chöùc hay caù nhaân, vay ñeå saûn xuaát kinh doanh hay tieâu duøng,
vaø seõ do phaùp luaät quy ñònh. Ñaây laø nhöõng ñieàu kieän nhaèm
xaùc ñònh tö caùch chuû theå cuûa beân ñi vay khi kyù keát hôïp ñoàng
tín duïng ngaân haøng. Ba ñieàu kieän coøn laïi seõ do caùc beân töï
thoûa thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøn vaø beân ñi vay
chæ phaûi thoûa m aõn nhöõng ñieàu kieän naøy khi chuùng ñöôïc ghi
roõ trong hôïp ñoàng nhö moät ñieàu kieän ñeå gia keát. Ñaët ra nhöõng
ñieàu kieän rieâng naøy nhaèm ñaøo taïo söï chuûi ñoäng cho ngaân
haøng khi thaåm ñònh hoà sô vay cuûa khaùch haøng vaø taïo söï
thuaän lôïi hôn cho khaùch haøng khi tieán haønh laø khaùch haøng
thöôøng xuyeân cuûa ngaân haøng hoaëc khaùch haøng khoâng coù
SVTH: - 12 -

13. taøi saûn ñaûm baûo naø… töø ñoù seõ thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch
haøng hôn vaø ñaûm baûo ñöôïc muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa ngaân
haøng.
1.3.3. Trình töï, thuû tuïc kyù keát hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng
Giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laø moät quaù trình
mang tính chaát kyõ thuaät nghieäp vuï –phaùp lyù do caùc beân thöïc
hieän theo moät trình töï luaät ñònh, tuaân theo quy cheá vaø quy trình
toùn duïng rieâng cuûa moãi heä thoáng ngaân haøng. Nhöng nhìn
chung, ñeå tieán tôùi kyù keát moät hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
phaûi traûi qua ba böôùc:
- Ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
- Thaåm ñònh hoà sô ñeà nghò vay voán
- Chaáp nhaän deà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng
Quy ñònh cuï theå ñoái vôùi töøng böôùc nhö sau:
1.3.3.1. Ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng
Ñeà nghò giao keát hôïp ñoáng tín duïng ngaân haøng laø haønh
vi do phaùp lyù do moät beân thöïc hieän döôùi hình thöùc vaên baûn
chính thöùc göûi cho beân kia vôùi noäi dung theå hieän yù chí mong
muoán ñöôïc giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng. Phaùp luaät
khoâng quy ñònh cuï theå ngaân haøng hay ñi beân ñi vay laø ngöôøi
ñöa ra ñeà nghò giao keát, ñieàu ñoù coù nghóa beân ñeà nghò giao
keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng seõ laø beân coù nhu caàu vaø
taát nhieân nhu caàu ñoù chæ ñöôïc ñaùp öùng khi ñöôïc beân kia chaáp
SVTH: - 13 -

14. thuaän, hôïp taùc.
Xuaát phaùt töø baûn chaát cuûa hoaït ñoäng tín duïng Ngaân
haøng, beân coù nguy cô gaëp ruûi ro, baát traéc nhieàu hôn, beân coù
trình ñoä cao hôn trong vieäc laäp hôïp ï ñoàng tín duïng ngaân haøng
laø ngaân haøng, neân vieäc ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng phaûi tuaân theo moät soá quy ñònh cuûa phía ngaân
haøng phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät hieän haønh veà hoà
sô vay voán, veà ñoái töôïng ñöôïc vay voán ñoái vôùi töøng khoaûn vay
nhaát ñònh v.v… khoaûn 1 ñieàu 53 luaät caùc toå chöùc tín duïng ñaõ
ñöôïc söûa ñoåi boåi sung cuõng khaúng ñònh: “toå chöùc tín duïng ñöôïc
quyeàn yeâu caàu khaùch haøng cung caáp taøi lieäu chöùng minh phöông aùn kinh
doanh khaû thi, khaû naêng taøi chính cuûa mình vaø ngöôøi baûo laõnh tröôùc khi
quyeát ñònh cho vay”.
Thoâng thöôøng, beân ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng
ngaân haøng laø caùc toå chöùc, caù nhaân coù nhu caàu vay voán.
Theo quy ñònh taïi ñieàu 14 quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng
ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh keøm theo quyeát ñònh soá
1627/2001/QÑ-NHNN) thì khi coù nhu caàu vay voán, khaùch haøng göûi
cho toå chöùc tín duïng giaáy ñeà nghò vay voán caùc taøi lieäu caàn
thieát chöùng minh d8uû ñieàu kieän vay voán, vaø tuøy töøng loaïi
khaùch haøng, loaïi cho vay, khoaûn vay, tuøy töøng toå chöùc tìn duïng
khaùc nhau seõ coù quy ñònh cuï theå veà caùc taøi lieäu khaùch haøng
caàn phaûi göûi cho toå chöùc tín duïng, nhö vaäy toå chöùc, caù nhaân
coù nhu caàu caàn phaûi göûi giaáy ñeà nghò vay voán cuøng caùc taøi
lieäu khaùc ñeán ngaân haøng theo yeâu caàu cuûa ngaân haøng mình
muoán vay voán ñeå ñöôïc ngaân haøng xem xeùt, thaåm ñònh. Vaø
ñaây ñöôïc coi laø baèng chöùng ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín
SVTH: - 14 -

15. duïng ngaân haøng.
Maëc duø khoâng quy ñònh ngaân haøng hay khaùch haøng coù
nhu caàu vay voán laø beân ñöa ra ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng nhöng trong caùc quy ñònh veà thaåm ñònh hoà sô
ñeà nghò vay voán, phaùp luaät trao nhieäm vuï naøy cho caùc toå
chöùc tín duïng. Ñieàu ñoù coù nghóa phaùp luaät ñaõ ngaàm quy ñònh
beân ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laø khaùch
haøng coù nhu caàu. Tuy nhieân, trong giai ñoaïn hieän nay khi heä
thoáng ngaân haøng ôû Vieät Nam raát ña daïng, soá löôïng ngaân
haøng raát nhieàu, coù caû nhöõng chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc
ngoaøi vôùi nguoàn löïc voán maïnh, caùc ngaân haøng trong nöôùc
daàn ñöôïc coå phaàn hoùa, theâm vaøo ñoù laø vieäc nhu caàu vay
voán kinh doanh tieâu duøng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng nhieàu….
Ñeå chuû ñoäng taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh vaø thöïc hieän
môû roäng thò tröôøng, coù nhieàu tröôøng hôïp beân chuû ñoäng ñeà
nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laïi laø caùc ngaân
haøng chöù khoâng phaûi laø khaùch haøng chuû ñoäng göûi cho caùc
toå chöùc, caù nhaân coù nhu caàu maø ngaân haøng löïa choïn laø
ñoái taùc cuûa mình. Trong thö chaøo môøi, ngaân haøng thöôøng ñöa
ra nhöõng ñieàu kieän coù tính chaát toång quaùt nhaát keøm theo
nhöõng ñieàu khoaûn cuï theå cho beân kia xem xeùt chaáp nhaän. Hay
ñôn giaûn hôn chæ laø nhöõng thö giôùi thieäu caùc hình thöùc cho vay
cuûa ngaân haøng giôùi thieäu caùc öu ñaõi khi khaùch haøng vay voán
taïi ngaân haøng…. Ñöôïc caùn boä tín duïng cuûa ngaân haøng göûi
ñeán caùc ñòa chæ Email hay ñòa chæ cuï theå naøo ñoù de063 chaøo
môøi khaùch haøng vay voán taïi ngaân haøng mình. Baûn thaân ngöôøi
vieát tieåu luaän cuõng ñaõ töøng ñöôïc nhaän nhöõng email nhö theá,
SVTH: - 15 -

16. vaø nhaän thaáy ñaây laø moät hình thöùc höõu ích ñeå ngaân haøng töï
giôùi thieäu ñöôïc mình vaø thu huùt caùc hôïp ñoàng vay. Vaø vieäc
laøm naøy cuûa caùc ngaân haøng khoâng heà vi phaïm phaùp luaät
bôûi theo nguyeân taéc thì coâng daân ñöôïc pheùp laøm nhöõng ñieàu
phaùp luaät khoâng caám.
1.3.3.2. Thaåm ñònh hoà sô ñeà nghò vay voán
Thaåm ñònh hoà sô ñeà nghò vay voán laø taát caû nhöõng haønh
vi mang tính nghieäp vuï – phaùp lyù do ngaân haøng thöïc hieän nhaèm
kieåm tra vaø xaùc ñònh caùc ñieàu kieän vay voán, treân cô sôû ñoù ra
quyeát ñònh cho vay khoâng cho ñoái vôùi khaùch haøng ñaõ göûi ñeà
nghò ñeán ngaân haøng. Thaåm ñònh hoà sô ñeà nghò vay voán laø giai
ñoaïn coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi vieäc ñaûm baûo
khaû naêng thu hoài nôï cho ngaân haøng do ñoù phaûi tuaân thuû trieät
ñeå quy cheá, quy trình, phaân ñònh roõ raøng nhieäm vuï, traùch
nhieäm --- haïn cheá toái ña sai soùt. Khoaûn 2 ñieàu 53 luaät caùc toå
chcöù tín duïng ñaõ söûa ñoåi boå sung quy ñònh: “Toå chöùc tín duïng
phaûi toå chöùc vieäc xeùt duyeät cho vay theo nguyeân taéc phaân ñònh traùch
nhieäm giöõa caùc khaâu thaåm ñònh quyeát ñònh cho vay”, khoaûn 1 ñieàu 15
quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (ban
haønh keøm theo quyeát ñònh soá 1627/QÑ/NHNN) cuõng quy ñònh:
“Toå chöùc tín duïng xaây döïng quy trình xeùt duyeät cho vay theo nguyeân taéc
ñaûm baûo tính ñoäc laäp, phaân ñònh roõ raøng traùch nhieäm caù nhaân, traùch
nhieäm giöõa khaâu thaåm ñònh vaø quyeát ñònh cho vay”.
Khi tieán haønh thaåm ñònh hoà sô vay cuûa khaùch haøng,
ngaân haøng tieán haønh kieåm tra xem nhu caàu vay coù thuoäc
tröôøng hôïp nhu caàu voán khoâng ñöôïc cho vay hay khoâng, kieåm tra
xem khaùch haøng coù thuoäc tröôøng hôïp haïn cheá cho vay hay
SVTH: - 16 -

17. khoâng ñöôïc cho vay hay khoâng, kieåm tra xem hoà sô vay voán coù
ñuû vaø ñuùng hay khoâng … theo quy ñònh taïi ñieàu 9, ñieàu 19, ñieàu
20 quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng
(ban haønh keøm theo quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN) vaø theo
quy cheá cho vay cuûa heä thoáng ngaân haøng mình. Quan troïng hôn
caû “Toå chöùc tín duïng phaûi xem xeùt, ñaùnh giaù tính khaû thi, hieäu quaû
cuûa döï aùn ñaàu tö, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, dòch vuï hoaëc döï aùn ñaàu
tö, phöông aùn phuïc vuï ñôøi soáng vaø khaû naêng hoaøn toaøn traû nôï vay cuûa
khaùch haøng ñeå quyeát ñònh cho vay”(Khoaûn 2 ñieàu 15 Quy cheá cho vay
cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (ban haønh keøm theo
quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN).
Vieäc thaåm ñònh hoà sô thuoäc traùch nhieäm cuûa caùn boä
ñöôïc phaân coâng theo quy trình tín duïng cuûa töøng heä thoáng ngaân
haøng vôùi tö caùch laø ngöôøi ñaïi dieän theo uûy quyeàn cuûa ngaân
haøng, keát quaû thaåm ñònh phaûi ñöôïc theå hieän trong baùo caùo
thaåm ñònh. Baûn baùo caùo naøy ñöôïc göûi cho ngöôøi coù thaåm
quyeàn trong ngaân haøng kyù quyeát ñònh cho vay hoaëc khoâng cho
vay ñoái vôùi khaùch haøng. Ngoaøi ra, “Toå chöùc tín duïng quy ñònh cuï
theå vaø nieâm yeát coâng khai thôøi haïn toái ña phaûi thoâng baùo quyeát ñònh cho
vay hoaëc khoâng cho vay ñoái vôùi khaùch haøng, keå töø khi nhaän ñaày ñuû hoà sô
vay voán vaø thoâng tin caàn thieát cuûa khaùch haøng. Trong tröôøng hôïp quyeát
ñònh khoâng cho vay, toå chcöù tín duïng phaûi thoâng baùo cho khaùch haøng
baèng vaên baûn vaø neâu roõ nhöõng caên cöù töø choái cho vay” (Khoaûn 3 ñieàu
15 quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng
(Ban haønh keøm theo quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN)
1.3.3.3. Chaáp nhaän ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng
tín duïng ngaân haøng
Chaáp nhaän ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân
SVTH: - 17 -

18. haøng laø haønh vi phaùp lyù do beân nhaän ñeà nghò thöïc hieän döôùi
hình thöùc vaên baûn chính thöùc göûi cho beân kia vôùi noäi dung theå
hieän söï ñoàng yù giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng. Theo
quy ñònh cuûa Boä luaät daân söï veà giao keát hôïp ñoàng thì: “Chaáp
nhaän ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng laø söï traû lôøi cuûa beân ñöôïc ñeà nghò veà
vieäc chaáp nhaän toaøn boä noäi dung cuûa ñeà nghò” (Ñieàu 396), ñieàu ñoù
ñoàng nghóa vôùi vieäc chaáp nhaän ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng laø
caên cöù coù theå laøm phaùt sinh moät hôïp ñoàng. Tuy nhieân, ñoái
vôùi hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, do loaïi giao dòch naøy mang
tính ruûi ro cao vaø coù phaûn öùng daây chuyeàn ñeán caû heä thoáng
kinh teá quoác gia neân vieäc moät beân göûi vaên baûn chaáp nhaän
ñeà nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng cho beân kia chæ
coøn giaù trò nhö moät tuyeân boá ñoàng yù kyù keát hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng chöù khoâng phaûi boû qua haønh vi thöông löôïng,
ñaøm phaùn tröïc tieáp caùc ñieàu khoaûn cuï theå trong hôïp ñoàng vaø
chính thöùc vaøo hôïp ñoàng cuûa caùc beân tham gia giao keát hôïp
ñoàng tín duïng ngaân haøng.
Treân phöông dieän lyù thuyeát, ñeå tieán tôùi vieäc ñaët buùt
moät hôïp ñoàng tín duïng, ngaân haøng, caùc beân phaûi traûi qua giai
ñoaïn thöông löôïng, ñaøm phaùn töøng ñieàu khoan cuï theå cuûa hôïp
ñoàng. Tuy nhieân, xuaát phaùt töø lyù do coù söï cheânh leäch veà trình
ñoä laäp hôïp ñoàng giöõa ngaân haøng vaø khaùch haøng nhö ñaõ
trình baøy ôû treân neân thöïc tieãn kyù keát hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng ôû Vieät Nam laø moãi heä thoáng ngaân haøng coù nhöõng hôïp
ñoàng tín duïng maãu vaø tuøy thuoäc vaøo khaùch haøng vay, nhu
caàu vay, ngaân haøng ñöa ra maãu hôïp ñoàng phuø hôïp ñeå khaùch
haøng xem vaø ñoàng yù keát theo phöông thöùc “gia nhaäp”. Ñieàu
SVTH: - 18 -

19. naøy töôûng nhö khoâng bình ñaúng nhöng thöïc ra vaãn ñaûm baûo
quyeàn lôïi cho khaùch haøng vay bôûi leõ caùc maãu hôïp ñoàng soaïn
saün naøy phaûi ñöôïc quy ñònh trong quy cheá naøy phaûi xuaát phaùt
töø quy cheá cho vay cuûa moãi heä thoáng ngaân haøng vaø quy cheá
naøy phaûi xuaát cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch
haøng do ngaân haøng nhaø nöôùc ban haønh vaø tuaân thuû caùc quy
ñònh cuûa quy cheá naøy. Do ñoù, caùc maãu hôïp ñoàng naøy luoân
phaûi ñaûm baûo quyeàn lôïi cho caû ngaân haøng vaø ñaëc bieät laø
ñaûm baûo quyeàn lôïi cho khaùch haøng vay. Hôn nöõa vôùi heä
thoáng ngaân haøng ña daïng nhö hieän nay, neáu maãu hôïp ñoàng
cuûa ngaân haøng naøy khoâng mang laïi quyeàn lôïi cho khaùch haøng
seõ daãn ñeán tình traïng khaùch haøng tìm kieám ngaân haøng khaùc
ñeå vay vaø ngaân haøng seõ khoâng theå ñaûm baûo ñöôïc muïc tieâu
hoaït ñoäng cuûa mình. Vaø treân nguyeân taéc, neáu khaùch haøng
khoâng ñoàng yù baát cöù ñieàu khoaûn naøo trong maãu thì hai beân
vaãn phaûi tieán haønh ñaøm phaùn, thöông löôïng laïi ñieàu khoaûn
ñoù trong hôïp ñoàng chính thöùc xaùc laäp khi ngaân haøng vaø khaùch
haøng vay cuøng thöïc hieän haønh vi kyù vaøo vaên baûn hôïp ñoàng
vôùi nhöõng ñieàu khoaûn maø hai beân ñaõ thoáng nhaát sau khi
thöông löôïng.
1.4. Hình thöùc hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
Veà hình thöùc hôïp ñoàng, khoaûn 1 ñieàu 410 luaät daân söï
noùi roõ: “Hôïp ñoàng daân söï coù theå ñöôïc giao keát baèng lôøi noùi, baèng vaên
baûn hoaëc baèng haønh vi cuï theå”.Hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laø
moät loaïi hôïp ñoàng vay taøi saûn, nhöng do thuø cuûa hoaït ñoäng tín
duïng neân ñieàu 51 luaät caùc toå chöùc tín duïng vaø ñieàu 17 quy
SVTH: - 19 -

20. cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban
haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN) quy ñònh:
“Vieäc cho vay cuûa toå chcöù tín duïng phaûi ñöôïc laäp thaønh hôïp ñoàng tín
duïng”. Nghóa laø hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng phaûi coù hình thöùc
laø vaên baûn. Phaùp luaät quy ñònh nhö vaäy bôûi hình thöùc vaên
baûn coù nhöõng öu ñieåm noåi troäi ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa
hoaït ñoäng tín duïng, moät hoaït ñoäng coù aûnh höôûng ñeán neàn
kinh teá quoùc gia. Cuï theå, coù 3 öu ñieåm sau:
- Thöù nhaát: Trong taát caû caùc loaïi hôïp ñoàng thì hôïp ñoàng
tín duïng ngaân haøng laø loaïi hôïp ñoàng phaùt sinh nhieàu tranh
chaáp bôûi ñaëc tröng cuûa hoaït ñoäng cho vay laø ngaân haøng chæ
coù theå ñoøi tieàn khaùch haøng sau moät thôøi gian nhaát ñònh, töø
ñoù deã daãn ñeán ruûi ro, baát traéc, chaúng haïng khaùch haøng
khoâng theå traû ñöôïc tieàn hoaëc khoâng theå traû ñuû tieàn ñuû cho
ngaân haøng ñuùng thôøi haïn v.v…. vaø khi tranh chaáp xaûy ra, hôïp
ñoàng tín duïng ngaân haøng chính laø baèng chöùng xaùc thöïc nhaát
ñeå tieán haønh giaûi quyeát tranh chaáp nhanh choùng, vaø laø baèng
chöùng thuyeát phuïc nhaát buoäc caùc beân thöïc hieän nghóa cuûa
mình theo ñuùng nhöõng gì caùc beân ñaõ thoûa thuaän trong hôïp
ñoàng.
- Thöù hai: Hình thöùc vaên baûn laø hình thöùc tuyeân boá
coâng khai, chính thöùc moái quan heä giöõa ngaân haøng vaø khaùch
haøng vay, töø ñoù seõ ñònh höôùng ñöôïc hoaït ñoäng cuûa ngöôøi
thöù ba lieân quan ñeán moái quan heä cho vay – vay phuø hôïp, an
toaøn hôn, chaúng haïn, khi bieát khaùch haøng ñaõ duøng caênnhaø
naøy ñeå baûo ñaûm thöïc hieän nghóa vuï ñoái vôùi ngaân haøng A khi
SVTH: - 20 -

21. vay voán taïi ngaân haøng A, neáu trong tröôøng hôïp khaùch haøng laïi
toång giaù trò taøi saûn cuûa caên nhaø thaáp hôn toång giaù trò cuûa
hai khoaûn vay taïi ngaân haøng noùi treân thì ngaân haøng B seõ
khoâng chaáp nhaän cho vay ñeå ñaûm baûo an toaøn cho mình trong
tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng ñuû khaû naêng traû nôï.
- Thöùc ba: Ngaân haøng laø moät chuû theå kinh doanh hoaït
ñoäng treân thò tröôøng ñoù phaûi chòu söï kieåm soaùt cuûa ngaân
haøng nhaø nöôùc vaø caùc cô quan coù thaåm quyeàn khaùc nhö cô
quan thanh tra, cô quan thueá… Ñeå deã daøng hôn cho caùc cô quan
coù thaåm quyeàn thi haønh coâng vuï thì hình thöùc hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng phaûi baèng vaên baûn. Chaúng haïn, vaên baûn
hôïp ñoäng tín duïng ngaân haøng seõ laø cô quan coù thaåm quyeàn
kieåm soaùt ñöôïc hoaït ñoäng thöông maïi cuûa ngaân haøng, laø caên
cöù ñeå xaùc ñònh tính minh baïch trong hoaït ñoäng khi cô quan thanh
tra tieán haønh kieàm tra…
Töø nhöõng quy ñònh vaø lyù luaän treân, ta coù theå khaúng
ñònh hình thöùc cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng laø vaên baûn.
Tuy nhieân, ñeán nay caùc quy ñònh cuï theå vaãn boû ngoõ vaán ñeà
vaên baûn hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng nhö theá naøo môùi laø
hôïp phaùp. Bôûi leõ, keå töø ngaøy 01/03/2006, khi luaät giao dòch
ñieän töû coù hieäu löïc, Ñieàu 34 cuûa Luaät naøy ñaõ : “Thöøa nhaän
giaù trò pohaùp lyù cuûa hôïp ñoàng ñieän töû”, töø ñoù naûy sinh hai luoàng
quan ñieåm veà hình thöùc vaên baûn cuûa hôïp ñoàng tín duïng ngaân
haøng.
- Luoàn quan ñieåm thöù nhaát cho raèng, xuaát phaùt töø tính
ruûi ro cao cuûa hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng neân khi hình thöùc
SVTH: - 21 -

22. vaên baûn cuûa hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng phaûi laø vaên baûn
coù chöõ kyù vieát tay vaø con daáu (neáu coù) cuûa caùc beân tham
gia giao keát ñeå traùnh tình traïng khoâng bieát ñaâu laø hôïp ñoàng
goác vaø deã daãn ñeán vieäc hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng bò
söûa ñoåi baát hôïp phaùp maø khoâng phaùt hieän ñöôïc, khoù khaên
trong vieäc löu tröõ hoà sô theo quy ñònh. Theâm vaøo ñoù, trong
tröôøng hôïp tranh chaáp xaûy ra vieäc xuaát xuaát trình vaên baûn hôïp
ñoàng ñieän töû taïi toøa aùn döôøng nhö khoâng thuyeát phuïc vaø
khoù ñeå baûo veä quyeàn lôïi cho caùc beân.
- Luoàng quan ñieåm thöù hai cho raèng luaät giao dòch ñieän
töû ra ñôøi ñaõ quy ñònh veà vieäc hôïp ñoàng ñieän töû, chöû kyù ñieän
töû, chöùng thöïc chöû kyù ñeän töû, löu tröõ döõ lieäu … ñieàu naøy
ñaõ phaàn naøo ñaûm baûo ñöôïc tính chính xaùc cuûa hôïp ñoàng
goác. Hôn nöõa, trong thôøi ñaïi coâng ngheä thoâng tin buøng phaùt
nhö hieän nay, neáu khoâng chaáp nhaän hình thaùi vaên baûn ñieän töû
seõ daãn ñeán thieät thoøi cho beân tham gia giaokeát, gaây caûn trôû
hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi cuûa caùc beân.
- Nhìn chung, moãi luoàng quan ñieåm ñeàu coù lyù leõ rieâng,
baûn thaân ngöôøi vieát tieäu luaän theo luoàng quan ñieåm thöù nhaát.
Tuy nhieân, nhaø laäp phaùp chæ quy ñònh hình thöùc hôïp ñoàng tín
duïng ngaân haøng laø vaên baûn maø khoâng coù caùc quy ñònh
khaùc do ñoù caùc beân vaãn coù theå thoûa thuaän söû duïng hình
thöùc vaên baûn vôùi hình thaùi chöõ kyù vieát tay hay chöõ kyù ñieän
töû khi heát hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng ñeàu ñöôïc chaáp nhaän.
1.5. Noäi dung hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
Theo quy ñònh taïi ñieàu 51 luaät caùc toå chöùc tín duïng vaø
SVTH: - 22 -

23. ñieàu 17 Quy cheá cho vay toå chöùc tín udng5 ñoái vôùi khaùch haøng
(ban haønh keøm theo quyeát ñònh soá 1627/2001QÑ-NHNN) thì : “Hôïp
ñoàng tín duïng phaûi coù noäi dung veà ñieàu kieän vay, muïc ñích söû duïng voán
vay, phöông thöùc vay, soá oán vay, laõi suaát, thôøi haïn cho vay, hình baûo ñaûm,
giaù trò taøi saûn baûo ñaûm, phöông thöùc traû nôï vaø nhöõng cam keát khaùc ñöôïc
caùc beân thoûa thuaän”, ñaây laø nhöõng ñieàu khoaûn chuû yeáu cuûa
hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, neáu thieáu moät trong caùc ñieàu
naøy hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng seõ khoâng phaùt sinh hieäu
löïc phaùp lyù. Cuï theå.
- veà ñieàu kieän vay: Trong hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng
phaûi ghi roõ nhöõng tieâu chuaån cuï theå maø beân vay phaûi thoûa
maõn theo quy ñònh taïi ñieàu 7 quy cheá cho vay toå chöùc tín duïng
ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haøng keøm theo quyeát ñònh soá
1627/2001/QÑ-NHNN). Chaúng haïn, taïi noäi dung “Beân vay” trong
hôïp ñoàng tín duïng ngaân haøng, ñeå theå hieän naêng löïc chuû theå
cuûa caù nhaân phaûi ghi roõ hoï teân, soá chöùng minh nhaân daân…
ñoái vôùi toå chöùc phaûi ghi roõ teânng ñaïi dieän vaø vaên baûn phaân
coâng, phaân nhieäm hôïac uûy quyeàn …. Vaø phaûi löu yù nhöõng
tröôøng hôïp khoâng ñöôïc cho vay, haïn cheá cho vay ñöôïc quy ñònh
taïi ñieàuy 19, Ñieàu 20 quy cheá naøy.
- Veà muïc ñích söû duïng voán vay: coù theå vay saûn xuaát
kinh doanh (boå sung voán löu ñoäng, thanh toaùn L/C …) hoaëc vay
tieâu duøng (mua nhaø, mua xe…) vaø ñaûm baûo khoâng duøng vaøo
nhöõng muïc ñích qdd taïi khoaûn 1 ñieàu 9 quy cheá cho vay cuûa toå
chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haøng keøm theo Quyeát
ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN), chaúng haïn khoâng ñöôïc vay vôùi
muïc ñích vay nhaèm ñaûm baûo nguoàn voán ñöôïc söû duïng hieäu
SVTH: - 23 -

24. quaû, thoûa maõn lôïi ích cuûa caû Ngaân haøng vaø ngöôøi ñi vay.
- Veà phöông thöùc vay: Ngaân haøng coù theå cho khaùch
haøng vay töøng laàn, vay theo haïn möùc tín duïng, vay theo döï aùn
ñaàu tö… vaø caùc phöông thöùc vay khaùc theo quy ñònh taïi Ñieàu 16
Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban
haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN).
- Veà soá voán vay: Soá voán vay cuï theå do Ngaân haøng
thoûa thuaän vôùi khaùch haøng, phaùp luaät chæ quy ñònh giôùi haïn
toái ña maø Ngaân haøng coù theå cho moät khaùch haøng vay taïi
Ñieàu 18 Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi ; (Ban
haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN): “ Toång dö nôï
ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng ñöôïc vöôït quaù 15% voán töï coù cuûa toå chöùc
tín duïng” tröø tröôøng hôïp phaùp luaät coù quy ñònh khaùc.
- Veà laõi suaát: Coù 2 loaïi laõi suaát: Laõi suaát trong haïn vaø
laõi suaát quaù haïn. Laõi suaát trong haïn do caùc beân thoûa thuaän
phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc taïi thôøi ñieåm
nhaän nôï, laõi suaát quaù haïn cuõng do caùc beân thoûa thuaän,
khoâng ñöôïc vöôït qua 150% laõi suaát cho vay trong haïn (Ñieàu 11
Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban
haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN).
- Veà thôøi haïn vay: Tuøy töøng nhu caàu cuûa khaùch haøng
maø Ngaân haøng coù theå cho vay ngaén haïn ( ñeán 12 thaùng), trung
haïn ( treân 12 thaùng ñeán 60 thaùng) hoaëc daøi haïn (treân 60
thaùng), thôøi haïn vay cuï theå do caùc beân thoûa thuaän (Ñieàu 50
Luaät caùc toå chöùc tín duïng; Ñieàu 8, Ñieàu 10, Ñieàu 22 Quy cheá
cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh
SVTH: - 24 -

25. keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN).
- Veà hình thöùc ñaûm baûo: Ngaân haøng coù theå xem xeùt
quyeát ñònh cho vay khoâng coù taøi saûn ñaûm baûo (cho vay tín
chaáp), coù taøi saûn ñaûm baûo döôùi hình thöùc theá chaáp, baûo
laõnh, caàm ñoá (Ñieàu 52 Luaät caùc toå chöùc tín duïng ñaõ ñöôïc
söûa ñoåi boå sung) vaø thoâng thöôøng, ñoái vôùi vieäc cho vay coù
theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh, caùc beân coù theå thoûa thuaän
laäp thaønh moät hôïp ñoàng phuï (Hôïp ñoàng theá chaáp, Hôïp ñoàng
caàm coá, Hôïp ñoàng baûo laõnh) ñính keøm vaø khoâng taùch rôøi
vôùi Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng.
- Veà phöông thöùc traû nôï: Do caùc beân thoûa thuaän, coù
theå traû goùp haøng thaùng, traû theo chu kyø khaùc hoaëc thanh toaùn
moät laàn khi ñaùo haïn Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng theo quy
ñònh taïi Ñieàu 13 Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi
khaùch haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-
NHNN).
- Caùc cam keát khaùc nhö quyeàn vaø nghóa vuï cuûa caùc
beân cuõng phaûi ñöôïc quy ñònh roõ trong Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân
haøng.
Ngoaøi ra caùc ñieàu khoaûn vay, Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân
haøng coù theå coù caùc ñieàu khoaûn khaùc do caùc beân thoûa
thuaän phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät, phaûn aùnh yù chí
cuûa caùc beân treân tinh thaàn töø nguyeän, bình ñaúng, caùc beân
cuøng coù lôïi, caùc thoûa thuaän phaûi ñöôïc ñi ngöôïc vôùi ñaïo ñöùc
xaõ hoäi… Caùc ñieàu khoaûn naøy nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi
hôn cho caùc beân khi thöïc hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng,
SVTH: - 25 -

26. ñaûm baûo khaû naêng thu hoài nôï cho Ngaân haøng vaø ñaûm baûo
muïc tieâu vay voán cho khaùch haøng vay. Vieäc toàn taïi hay khoâng
cuûa caùc ñieàu khoaûn thoâng thöôøng khoâng laøm aûnh höôûng
ñeán hieäu löïc phaùp lyù cuûa Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng. Caùc
ñeàu khoaûn naøy thöôøng ñöôïc quy ñònh taïi caùc ñieàu khoaûn veà
quyeàn vaø nghóa vuï cuûa beân vay vaø coù theå laø:
- Ñieàu khoaûn veà traû nôï tröôùc haïn: khaùch haøng ñöôïc
quyeàn thanh toaùn nôï tröôùc khi ñaùo haïn vaø coù theå coù moät soá
öu ñaõi ñoái vôùi laàn vay tieáp theo….
- Ñieàu khoaûn veà gia haïn nôï: Trong nhöõng tröôøng hôïp
caàn thieát, khaùch haøng coù theå gia haïn nôï ñeå ñaûm baûo khaû
naêng thanh toaùn nôï goác vaø laõi cho Ngaân haøng, ví duï thôøi
ñieåm ñaùo haïn Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng, khaùch haøng
khoâng coù khaû naêng traû nôï nhöng Ngaân haøng ñaùnh giaù sau
ñoù moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh coù theå thu hoài ñöôïc nôï thì
chaáp nhaän cho khaùch haøng gia haïn nôï (Ñieàu 1 Quyeát ñònh
783/2005/QÑ-NHNN).
- Ñieàu khoaûn veà mieãn giaûm laõi suaát: laõi suaát cuõng
coù theå ñöôïc ñieàu chænh trong quaù trình thöïc hieän hôïp ñoàng
chaúng haïn “ khi khaùch haøng bò toån thaát veà taøi saûn daãn ñeán khoù
khaên veà taøi saûn” (Khoaûn 7 Ñieàu 1 Quyeát ñònh 127/2005/QÑ-NHNN).
- Caùc ñieàu khoaûn khaùc do caùc beân thoûa thuaän tuøy
thuoäc ñoái töôïng khaùch haøng phöông thöùc vay…
Toùm laïi, noäi dung cuûa Hôïp ñoàng tínduïng Ngaân haøng laø
toång theå nhöõng ñieàu khoaûn do caùc beân trong Hôïp ñoàng thoûa
SVTH: - 26 -

27. thuaän, kyù keát moät caùch bình ñaúng, töï nguyeän khoâng vi phaïm
ñieàu caám cuûa phap luaät, vaø khoâng traùi ñaïo ñöùc xaõ hoäi. Veà
nguyeân taéc, noäi dung hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng phaûi do
caùc beân töï ñònh ñoaït treân nguyeân taéc ñoàng thuaän veà yù chí.
1.6. Thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng:
Trong thöïc tieãn hoaït ñoäng Ngaân haøng, thöïc hieän Hôïp
ñoàng tín duïng Ngaân haøng ñöôïc xem laø giai ñoaïn quan troïng
nhaát. Bôûi leõ, chæ khi naøo Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng ñöôïc
thöïc hieän nghieâm chænh thì khi coù quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp
cuûa caùc beân môùi thoûa maõn vaø ñaûm baûo. Trong giai ñoaïn
naøy, taát caû nhöõng quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù cuûa caùc beân
quy ñònh trong Hôïp ñoàng tín duïng vieäc phaûi ñöôïc thöïc thi treân tinh
thaàn töï nguyeän, thieän chí vaø hôïp taùc. Cuï theå:
- Ngaân haøng thöïc hieän nhieäm vuï giaûi ngaân, kieåm tra,
giaùmw saùt quaù trình söû duïng voán vay khoâng ñuùng muïc ñích
thoûa thuaän, khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï…
- Veà phía khaùch haøng, sau khi nhaän nôï phaûi söû duïng
voán vay ñuùng muïc ñích, thöïc hieän traû nôï goác vaø laõi khi ñeán
haïn, yeâu caàu gia haïn nôï, mieãn giaûm laõi suaát trong tröôøng hôïp
gaëp baát traéc….
Khi thöïc hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng, caùc beân
thöôøng quan taâm ñeán moät soá vaán ñeà nhaèm baûo veä lôïi ích
hôïp phaùp cuûa mình, chaúng haïn:
- Vaán ñeà ñaûm baûo nghóa vuï traû nôï: Tröø caùc tröôøng
hôïp cho vay tín chaáp, ñoái vôùi nhöõng Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân
SVTH: - 27 -

28. haøng coù ñaûm baûo nghóa vuï traû nôï baèng taøi saûn nhö caàm coá,
theá chaáp hay baûo laõnh, caùc beân thöôøng laäp Hôïp ñoàng phuï
khoâng taùch rôøi vôùi Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng (Hôïp ñoàng
theá chaáp, hôïp ñoàng baûo laõnh, hôïp ñoàng caàm coá) vaø tieán
haønh ñaêng kyù giao dòch ñaûm baûo, coâng chöùng taøi saûn ñaûm
baûo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Trong quaù trình thöïc hieän Hôïp
ñoàng tín duïng Ngaân haøng, neáu beân vay khoâng traû ñöôïc nôï,
Ngaân haøng seõ tieán haønh xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo ñoù ñeå thu
hoài nôï theo quy ñònh cuûa phaùp luaät hoaëc theo thoûa thuaän giöõa
caùc beân.
- Vaán ñeà gia haïn nôï, ñieàu chænh kyø haïn traû nôï, ñieàu
chænh laõi suaát: Khi thöïc hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng,
neáu beân vay coù nhöõng khoù khaên hay trôû ngaïi khaùch quan aûnh
höôûng ñeán nghóa vuï traû nôï coù theå göûi Giaáy yeâu caàu gia haïn
nôï, ñieàu chænh kyø haïn traû nôï hoaëc ñieàu chænh laõi suaát ñeán
Ngaân haøng ñeå ñöôïc xem xeùt quyeát ñònh. Ñaây laø vaán ñeà quan
troïng ñöôïc caùc beân quan taâm ñeå traùnh xaûy ra tranh chaáp, aûnh
höôûng ñeán quyeàn lôïi, thôøi gian, uy tín… cuûa Ngaân haøng cuõng
nhö khaùch haøng.
Quaù trình thöïc hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng keát
thuùc khi khaùch haøng thanh toaùn toaøn boä nôï goác vaø laõi vay;
nhaän laïi hoà sô taøi saûn ñaûm baûo cuûa mình; tieán haønh giaûi
chaáp taøi saûn ñaûm baûo cuõng nhö xoùa giao dòch ñaûm baûo ñaõ
ñaêng kyù (neáu coù).
1.7. Giaûi quyeát tranh chaáp phaùt sinh töø hôïp ñoàng
tín duïng Ngaân haøng:
SVTH: - 28 -

29. Tranh chaáp phaùt sinh töø Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng
ñöôïc hieåu laø tình traïng caùc beân theå hieän ra beâ ngoaøi söï xung
ñoät, baát ñoàng yù chí veà quyeàn, nghóa vuï hoaëc lôïi ích phaùt sinh
töø Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng. Nhö ñaõ trình baøy ôû treân,
hoaït ñoäng tín duïng laø hoaït ñoäng mang tính ruûi ro cao, baát cöù khi
naøo vieäc cuõng coù theå khoâng thu hoài ñöôïc voán neáu vieäc söû
duïng voán vay cuûa khaùch haøng khoâng coù hieäu quaû, hoaëc giaû
taïi moät thôøi ñieåm naøo ñoù, Ngaân haøng khoâng theå giaûi ngaân
khi khaùch haøng yeâu caàu… vaø raát nhieàu lyù do khaùc ñeå daãn
ñeán tranh chaáp phaùt sinh. Vaø khi tranh chaáp xaûy ra, caùc beân
coù theå löïa choïn moät trong hai cô cheá sau ñeå giaûi quyeát.
- Giaûi quyeát tranh chaáp baèng cô cheá thöông löôïng giöõa
caùc beân trong hôïp ñoàng: Cô cheá naøy giuùp cho caùc beân tieát
kieäm ñöôïc thôøi gian vaø nhöõng chi phí khoâng caàn thieát so vôùi
vieäc khôûi kieän taïi Toøa aùn. Tuy nhieân, ñeå aùp duïng cô cheá
naøy, ñoøi hoûi caùc beân phaûi coù tinh thaàn thieän chí, hôïp taùc ñeå
cuøng coù lôïi. Vaø neáu khoâng theå thöông löôïng ñöôïc, caùc beân
vaãn coù theå tieáp tuïc aùp duïng cô cheá thöù hai, cuõng laø giaûi
phaùp cuoái cuøng ñeå phaân ñònh quyeàn lôïi giöõa caùc beân theo
quy ñònh cuûa phaùp luaät.
- Giaûi quyeát tranh chaáp baèng cô cheá taøi phaùn: nghóa laø
khôûi kieän ñeå ñöa tranh chaáp ra xeùt xöû taïi moät cô quan taøi
phaùn coù thaåm quyeàn, coù theå laø troïng taøi hoaëc toøa aùn theo
quy ñònh cuûa phaùp luaät Vieät Nam.
+ Neáu giaûi quyeát baèng con ñöôøng troïng taøi, cô quan coù
thaåm quyeàn seõ laø troïng taøi thöông maïi vaø giaûi quyeát theo thuû
SVTH: - 29 -

30. tuïc toá tuïng troïng taøi (Khoaûn 3 Ñieàu 2 vaø Khoaûn 1 Ñieàu 3 Phaùp
leänh troïng taøi thöông maïi). Tuy nhieân, ñeå giaûi quyeát baèng con
ñöôøng naøy, caùc beân coù thoûa thuaän vaø yeâu caàu cô quan troïng
taøi giaûi quyeát. Thoûa thuaän coù theå dieãn ra tröôùc hoaëc sau khi
coù tranh chaáp.
+ Neáu giaûi quyeát baèng con ñöôøng toøa aùn, toøa aùn coù
thaåm quyeàn seõ giaûi quyeát theo thuû tuïc daân söï (Khoaûn 1 Ñieàu
29 Boä luaät toá tuïng daân söï). Tröôøng hôïp naøy coù theå coù hoaëc
khoâng coù söï thoûa thuaän löïa choïn cô quan giaûi quyeát tranh chaáp
giöõa caùc beân.
Giaûi quyeát tranh chaáp phaùt sinh töø Hôïp ñoàng tín duïng
Ngaân haøng khoâng chæ ñaûm baûo quyeàn lôïi chính ñaùng cho caùc
beân maø coøn ñaûm baûo ñöôïc tính minh baïch trong hoaït ñoäng tín
duïng, moät hoaït ñoäng mang tính nhaïy caûm cao ñoái vôùi neàn kinh
teá, goùp phaàn taïo ñieàu kieän cho neàn kinh teá quoác gia vaän
haønh an toaøn vaø oån ñònh.
SVTH: - 30 -

31. CHÖÔNG II
MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN
HOAÏT ÑOÄNG KYÙ KEÁT, THÖÏC HIEÄN HÔÏP
ÑOÀNG TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG TAÏI CHI
NHAÙNH NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI COÅ
PHAÀN NGOAÏI THÖÔNG BÌNH TAÂY
2.1. Nhaän xeùt thöïc traïng kyù keát vaø thöïc hieän hôïp
ñoàng tín duïng Ngaân haøng taïi chi nhaùnh Ngaân haøng
Thöông maïi Ngoaïi thöông Bình Taây
VCB Bình Taây trôû thaønh moät chi nhaùnh Ngaân haøng
thöông maïi Coå phaàn chöa laâu neân vaãn coøn mang ñaäm chaát
“Nhaø nöôùc” vaø tính naêng ñoäng khoâng cao so vôùi moät soá Ngaân
haøng thöông maïi khaùc, ñôn cöû, trong vieäc ñeà nghò kyù keát Hôïp
ñoàng tín duïng Ngaân haøng, khi caùc Ngaân haøng khaùc chuû ñoäng
môøi goïi khaùch haøng vay voán töø raát laâu thì ñeán nay, VCB Bình
Taây vaãn chöa coù tröôøng hôïp naøo chuû ñoäng göûi ñeà nghò giao
keát Hôïp ñoàng tín duïng ñeán khaùch haøng, maø beân ñeà nghò giao
keát laø khaùch haøng coù nhu caàu. Tuy nhieân, chính vì mang ñaäm
baûn chaát “Nhaø nöôùc” ñoù, VCB Bình Taây laø Ngaân haøng taïo
ñöôïc nieàm tin cao veà uy tín, tính beàn vöõng, vaø oån ñònh cho
khaùch haøng. Theo thoáng keâ cuûa phoøng Quan heä khaùch haøng,
trong naêm 2006 vieäc ñaõ tieán haønh kyù keát 625 Hôïp ñoàng tín
duïng, trong ñoù coù 585 Hôïp ñoàng ngaén haïn vaø 40 hôïp ñoàng
trung, daøi haïn. naêm 2007, soá hôïp ñoàng taêng leân thaønh 659 Hôïp
ñoàng trong ñoù coù 594 Hôïp ñoàng ngaén haïn vaø 65 Hôïp ñoàng
trung, daøi haïn.
Veà vaán ñeà choïn quy trình aùp duïng ñoái vôùi töøng ñoái
SVTH: - 31 -

32. töôïng khaùch haøng, nhö ñaõ trình baøy ôû treân, nhöõng khaùch
haøng laø doanh nghieäp coù soá voán vay treân möùc toái thieåu theo
quy ñònh cuûa VCB töøng thôøi kyø seõ tieán haønh cho vay theo quy
trình 90. theo quy ñònh cuûa VCB trong thôøi ñieåm hieän nay, möùc toái
thieåu laø 10 tyû ñoàng. Do ñoù, chæ nhöõng khoaûn vay cuûa doanh
nghieäp töø 10 tyû ñoàng trôû leân, traùch nhieäm cuûa phoøng Quaûn
lyù ruûi ro môùi ñöôïc xaùc ñònh. Soá voán 10 tyû ñoàng thöôøng aùp
duïng vôùi nhöõng döï aùn saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï quy moâ
lôùn, do ñoù soá Hôïp ñoàng tín duïng ñoái vôùi khoaûn vay naøy taïi
VCB Bình Taây ít vaø thöôøng laø daøi haïn. Trong thôøi gian gaàn
ñaây, khi ñoàng tieàn maát giaù, laõi suaát cho vay ñaõ taêng raát cao.
Theo thoáng baùo môùi nhaát veà laõi suaát cho vay ñoàng Vieät Nam
cuûa VCB Bình Taây ngaøy 30/05/2008, caùc khoaûn vay trung vaø daøi
haïn coù laõi suaát laø 1,50% thaùng. Nhö vaäy, vôùi khoaûn vay 10 tyû
ñoàng, haøng thaùng Doanh nghieäp phaûi traû laõi cho Ngaân haøng
150 trieäu. Laõi suaát quaù cao khieán nhieàu doanh nghieäp e ngaïi,
khoâng daùm vay khoaûn vay quaù lôùn nhö vaäy. Do ñoù, thôøi gian
gaàn ñaây khoâng coù hôïp ñoàng tín duïng môùi ñöôïc laäp ñoái vôùi
ñoái töôïng khaùch haøng naøy. Theâm vaøo ñoù, vieäc giaù caû leo
thang cuõng laøm cho nhieàu Doanh nghieäp ñang vay taïi VCB Bình
Taây laøm aên thua loã, khoâng theå traû nôï cho Ngaân haøng ñuùng
haïn, caùc tröôøng hôïp xin gia haïn nôï, mieãn giaûm laõi suaát ñöôïc
ñoái töôïng khaùch haøng naøy göûi ñeán VCB Bình Taây khaù nhieàu,
vaø coâng vieäc cuûa caùc caùn boä ruûi ro trong thôøi ñieåm naøy chuû
yeáu laø xöû lyù caùc daáu hieäu ruûi ro. Tình traïng naøy ñaõ phaàn
naøo laøm maát ñi yù nghóa ban ñaàu cuûa vieäc ban haønh Quy trình
90 vaø thaønh laäp phoøng Quaûn lyù ruûi ro.
SVTH: - 32 -

33. Tuy nhieân, ñaây laø khoù khaên chung cho taát caû caùc heä
thoáng Ngaân haøng trong thôøi ñieåm naøy chöù khoâng chæ rieâng
VCB Bình Taây. Do ñoù vieäc xöû lyù ruûi ro laø caùch giaûm thieåu
nguy cô cho Ngaân haøng, phaàn naøo giuùp Ngaân haøng thu hoài
ñöôïc nôï.
Lieân quan ñeán quy trình 90, trong vieäc xaùc ñònh giôùi haïn cho
vay, VCB Bình Taây chæ tieán haønh xaùc ñònh ñoái vôùi nhöõng
khaùch haøng môùi vay voán laàn ñaàu taïi VCB Bình Taây, coøn ñoái
vôùi nhöõng khaùch haøng thöôøng xuyeân, coâng vieäc naøy ñöôïc
thöïc hieän vaøo thaùng 3 haøng naêm vaø aùp duïng cho caû naêm ñoù
ñeå tieát kieäm thôøi gian thaåm ñònh, taïo du lòch cho caû Ngaân
haøng vaø khaùch haøng.
Qua so saùnh nhöõng Hôïp ñoàng tín duïng ñaõ kyù keát vaø
bieåu maãu chcung cuûa heä thoáng VCB, haàu nhö caùc Hôïp ñoàng
tín duïng ñöôïc kyù khoâng coù söï thay ñoåi so vôùi maãu, nghóa laø
khaùch haøng ñoàng yù vôùi nhöõng ñieàu khoaûn coá ñònh trong Hôïp
ñoàng maãu, ñieàu naøy chöùng toû maãu Hôïp ñoàng tín duïng cuûa
VCB ñaõ ñaûm baûo ñöôïc quyeàn lôïi cuûa khaùch haøng.
Veà vaán ñeà ñaûm baûo nghóa vuï traû nôï cuûa khaùch haøng
taïi VCB Bình Taây, haàu nhö caùc Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng
ñeàu aùp duïng phöông phaùp ñaûm baûo tieàn vay baèng taøi saûn,
thöôøng laø quyeàn sôû höõu nhaø ôû vaø quyeàn söû duïng ñaát ôû
ñöôïc duøng ñeå theá chaáp hoaëc baûo laõnh. Tröôøng hôïp cho vay tín
chaáp chæ aùp duïng khi cho vay döôùi hình thöùc cho vay caùn boä
coâng nhaân vieân hoaëc cho vay caùn boä quaûn lyù ñieàu haønh.
Xeùt veà tranh chaáp Hôïp ñoàng taïi VCB Bình Taây, ña phaàn
SVTH: - 33 -

34. khaùch haøng ñeàu taát nôï goác vaø laõi vay ñuùng haïn, ít coù vi
phaïm Hôïp ñoàng tín duïng. Neáu coù vi phaïm, thoâng thöôøng caùc
beân tieán haønh thöông löôïng ñeå giaûi quyeát, chaúng haïn, gia haïn
nôï hay mieãn, giaûm laõi suaát…. Ñeå traùnh daãn ñeán tranh chaáp.
VCB hieän nay tuy ñaõ laø Ngaân haøng Thöông maïi Coå phaàn nhöng
vaãn coøn mang ñaäm baûn chaát Ngaân haøng Thöông maïi Nhaø
nöôùc. Do ñoù, luoân haïn cheá ñeán möùc toái ña tranh chaáp maø
chuû yeáu giaûi quyeát baèng thöông löôïng vaø tình caûm, ñoù cuõng
laø caùch ñeå xaây döïng loøng tin vaø “giöõ chaân” khaùch haøng.
Vôùi thôøi gian thöc taäp khoâng daøi, caùc phöông thöùc cho vay
taïi VCB Bình Taây laïi ña daïng neân ngöôøi vieát tieåu luaän khoâng
theå nghieân cöùu ñöôïc taát caû caùc maãu Hôïp ñoàng tín duïng, chæ
choïn nghieân cöùu hai maãu Hôïp ñoàng ñöôïc aùp duïng nhieàu taïi
VCB Bình Taây laø Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn vaø Hôïp ñoàng tín
duïng theo haïn möùc. Qua quaù trình nghieân cöùu, nhaän thaáy moät
soá ñaëc ñieåm cuûa hai loaïi Hôïp ñoàng naøy nhö sau:
Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn:
- Moät hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi
moät phöông aùn saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï hoaëc moät phöông
aùn phuïc vuï ñôøi soáng cuï theå. Khaùch haøng coù theå ruùt voán
laøm nhieàu laàn trong phaïm vi soá voán vay vaø thôøi haïn thoûa
thuaän trong Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng tuøy theo nhu caàu
cuûa phöông aùn vay voán. Thôøi haïn thoûa thuaän trong Hôïp ñoàng
tín duïng Ngaân haøng ñöôïc tính töø ngaøy ruùt voán ñeàn ngaøy
khaùch haøng traû xong nôï tính cho töøng laàn ruùt voán. Khaùch
haøng coù quyeàn ruùt khoâng heát soá voán thoûa thuaän vay trong
SVTH: - 34 -

35. Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng. Laõi suaát ñöôïc tính laø möùc laõi
suaát coâng boá cuûa VCB taïi thôøi ñieåm khaùch haøng ruùt voán, tính
cho moãi laàn ruùt voán vaø coá ñònh trong thôøi haïn cuûa Hôïp ñoàng.
Khaùch haøng chæ phaûi traû laõi cho soá voán mình ruùt keå caû trong
tröôøng hôïp khoâng ruùt heát soá voán ñaõ thoûa thuaän vay.
- Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm naøy cuûa Hôïp ñoàng tín duïng töøng
laàn, nhaän thaáy hình thöùc hôïp ñoàng naøy coù theå ít nhieàu mang
laïi ruûi ro cho Ngaân haøng. Bôûi leõ, trong tröôøng hôïp khaùch haøng
ruùt khoâng heát soá voán thoûa thuaän vay thì chæ phaûi traû laõi ñoái
vôùi soá voán ñaõ ruùt, trong khi ñoù, veà baûn chaát, tieàn cho vay taïi
Ngaân haøng laø tieàn huy ñoäng vaø Ngaân haøng phaûi traû laõi cho
soá tieàn ñoù. Maët khaùc, neáu chaáp nhaän cho khaùch haøng vay
moät soá tieàn nhaát ñònh thì treân nguyeân taét Ngaân haøng khoâng
ñöôïc duøng soá tieàn ñoù cho khaùch haøng khaùc vay. Nhö vaäy trong
tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng ruùt heát voán vay thì soá voán vay
khoâng ruùt ñoù Ngaân haøng khoâng thu ñöôïc laõi trong khi vaân phaûi
traû laõi huy ñoäng tieàn göûi, nhaát laø trong tình hình hieän nay, khi
laõi suaát huy ñoäng tieàn göûi raát cao, neáu löôïng tieàn naøy lôùn raát
deã daãn ñeán tình traïng thua loã cuûa Ngaân haøng. Tuy nhieân, ñaây
chæ laø phöông dieän lyù thuyeát, treân thöïc teá, Ngaân haøng coù
theå vaãn duøng soá tieàn naøy cho khaùch haøng khaùc vay, nhöng
ñieàu naøy laïi coù theå daãn ñeán nguy cô tranh chaáp Hôïp ñoàng tín
duïng Ngaân haøng trong tröôøng hôïp Ngaân haøng khoâng ñuû voán
ñeå giaûi ngaân khi khaùch haøng ñaõ kyù hôïp ñoàng yeâu caàu ruùt
voán.
SVTH: - 35 -

36. Hôïp ñoàng tín duïng theo haïn möùc:
- Khaùc Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn, Hôïp ñoàng tín duïng
theo haïn möùc aùp duïng cho nhieàu phöông aùn saûn xuaát, kinh
doanh, dòch vuï. Thöôøng thì Hôïp ñoàng tín duïng theo haïn möùc ñöôïc
kyù keát giöõa Ngaân haøng vaø nhöõng khaùch haøng thöôøng xuyeân,
coù uy tín, coù phöông aùn saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï oån ñònh,
laâu daøi. Hình thöùc hôïp ñoàng naøy taïo ñöôïc söï tieän lôïi cho caû
Ngaân haøng vaø khaùch haøng khoâng phaûi toán thôøi gian kyù keát
nhieàu Hôïp ñoàng nhö hình thöùc Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn.
- Theo quy ñònh cuûa hình thöùc hôïp ñoàng naøy, Ngaân haøng
vaø khaùch haøng seõ thoûa thuaän möùc dö nôï toái ña cuûa khaùch
haøng taïi Ngaân haøng. Khaùch haøng coù theå ruùt voán nhieàu laàn
vaø traû nôï nhieàu laàn trong thôøi haïn Hôïp ñoàng mieãn sao soá
tieàn ghi nôï trong taøi khoaûn cuûa khaùch haøng naèm trong giôùi haïn
dö nôï hai beân ñaõ thoûa thuaän trong Hôïp ñoàng tín duïng. Thôøi haïn
cuûa Hôïp ñoàng ñöôïc tính töø ngaøy khaùch haøng ruùt voán ñeán
ngaøy khaùch haøng traû heát nôï tính cho töøng laàn ruùt voán. Ví duï:
Ngaân haøng vaø khaùch haøng thoûa thuaän trong hôïp ñoàng haïn
möùc cho vay 3 trieäu ñoâla Myõ, laàn thöù nhaát, khaùch haøng ruùt
voán 2 trieäu ñoâla, sau ñoù traû nôï cho Ngaân haøng 1 trieäu ñoâla.
Nhö vaäy, taïi thôøi ñieåm traû nôï 1 trieäu ñoâla, khaùch haøng coøn
nôï Ngaân haøng 1 trieäu ñoâla vaø laàn tieáp theo khaùch haøng coù
theå yeâu caàu ruùt voán toái ña 2 trieäu ñoâla neáu vaãn chöa thanh
toaùn cho Ngaân haøng 1 trieäu ñoâla coøn laïi cuûa laàn ruùt voán ñaàu
tieân vôùi ñieàu kieän laàn ruùt voán tieáp theo cuûa khaùch haøng
naèm trong thôøi haïn cho vay cuûa laàn ruùt voán tröôùc.
SVTH: - 36 -

37. - Hôïp ñoàng tín duïng theo haïn möùc ñöôïc aùp duïng cho
nhieàu phöông aùn, tuy nhieân, ñoái vôùi moãi phöông aùn môùi, khaùch
haøng phaûi trình phöông aùn cho Ngaân haøng thaåm ñònh vaø quyeát
ñònh giaûi ngaân, treân nguyeân taéc, Ngaân haøng vaãn coù theå
khoâng ñoàng yù giaûi nhaân cho moät hoaëc nhieàu phöông aùn cuûa
khaùch haøng neáu sau quaù trình thaåm ñònh, Ngaân haøng nhaän
thaáy coù theå coù ruûi ro. Neáu quaù trình thaåm ñònh keùo daøi quaù
thôøi haïn Hôïp ñoàng, vaø sau ñoù Ngaân haøng quyeát ñònh cho vay
thì hai beân tieán haønh kyù Hôïp ñoàng tín duïng theo haïn möùc môùi
vaø haïn möùc cho vay trong Hôïp ñoàng môùi seõ bao goàm caû dö nôï
vay cuûa Hôïp ñoàng tröôùc chöa nhaän nôï.
- Nhìn chung, Hôïp ñoàng tín duïng theo haïn möùc khoâng chæ
mang laïi lôïi ích cho Ngaân haøng bôûi vieäc tieát kieäm thôøi gian kyù
keát nhieàu Hôïp ñoàng maø coøn laø caùch ñeå Ngaân haøng “giöõ
chaân” khaùch haøng. Ñoàng thôøi, quy ñònh haïn möùc nhöng thöïc
teá, khaùch haøng coù theå ruùt voán nhieàu laàn vôùi toång soá tieàn
ruùt voán cao hôn raát nhieàu so vôùi haïn möùc neân Ngaân haøng seõ
ñaûm baûo thu laõi vaø tröôøng hôïp khaùch haøng ruùt khoâng ñuû
voán nhö Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn ít xaûy ra.
22. Moät soá kieán nghò nhaèm hoaøn thieän hoaït ñoäng
kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng taïi
chi nhaùnh Ngaân haøng thöông maïi Coå phaàn Ngoaïi thöông
Bình Taây:
Qua nghieân cöùu thöïc traïng kyù keát vaø thöïc hieän Hôïp
ñoàng tín duïng Ngaân haøng taïi VCB Bình Taây, ngöôøi vieát tieåu
luaän nhaän thaáy coøn moät soá ñieåm baát caäp vaø xin ñeà xuaát
moät soá kieán nghò vôùi mong muoán hoaït ñoäng kyù keát vaø thöïc
SVTH: - 37 -

38. hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng taïi ñaây ngaøy caøng thuaän
lôïi, thu huùt ñöôïc nhieàu Hôïp ñoàng môùi vaø ñaûm baûo an toaøn cho
Ngaân haøng khi thöïc hieän hoaït ñoäng mang tính ruûi ro cao naøy.
VCB Bình Taây nay ñaõ laø moät Ngaân haøng Thöông maïi Coå
phaàn, neáu vaãn tieáp tuïc aùp duïng phöông phaùp cuõ, ñeå khaùch
haøng töï tìm ñeán vôùi Ngaân haøng döïa treân loøng tin cuûa khaùch
haøng veà uy tín, tính beàn vöõng oån ñònh cuûa mình, Ngaân haøng
seõ khoù caïnh tranh vôùi haøng loaïi nhöõng Ngaân haøng Thöông maïi
Coå phaàn naêng ñoäng khaùc ñang coù maët treân thò tröôøng, saün
saøng phuïc vuï vaø giaønh nhöõng öu ñaõi cho khaùch haøng. Neân
chaêng, VCB Bình Taây ñoåi môùi phöông thöùc chaøo môùi khaùch
haøng. Chaúng haïn, chuû ñoäng tìm kieám, thaåm ñònh vaø göûi ñeà
nghò giao keát hôïp ñoàng tín duïng ñeán nhöõng doanh nghieäp coù
khaû naêng voán lôùn, coù “tieáng taêm” treân thöông tröôøng vôùi
nhöõng öu ñaõi nhaát ñònh trong khaû naêng cuûa mình ñeå thu huùt
khaùch haøng, laäp moät trang web rieâng cuûa Ngaân haøng ñeå
quaûng baù nhöõng saûn phaåm, dòch vuï phuïc vuï khaùch haøng,
nhöõng öu ñaõi maø khaùch haøng seõ nhaän ñöôïc khi vay voán taïi
ñaây… Coäng vôùi uy tín, tính beân vöõng oån ñònh voán coù, tin chaéc
VCB Bình Taây seõ coù theâm nhöõng khaùch haøng thöôøng xuyeân
môùi, nhöõng Hôïp ñoàng tín duïng giaù trò… ñeå ñaûm baûo hoaït
ñoäng cuûa mình an toaøn vaø coù laõi cao.
Trong giai ñoaïn hieän nay, vôùi nhöõng vöôùng maéc khi aùp
duïng Quy trình 90 nhö ñaõ trình baøy ôû treân. VCB Bình Taây neân
ñeà xuaát VCB haï möùc toái thieåu ñoái vôùi caùc khoaûn vay cuûa
Doanh nghieäp ñeå thu huùt theâm nhöõng Hôïp ñoàng tín duïng trung
vaø daøi haïn. Ñoàng thôøi, ñaûm baûo hoaït ñoäng cuûa Phoøng
Quaûn lyù ruûi ro tín duïng. Hôn nöõa, khi ñoàng tieàn maát giaù, khoâng
chæ nhöõng doanh nghieäp vay soá voán 10 tyû ñoàng coù nguy cô
SVTH: - 38 -

39. khoâng traû ñöôïc nôï maø nhöõng doanh nghieäp vôùi soá voán vay
thaáp hôn nhieàu cuõng coù nguy cô khoâng keùm. Do ñoù, ñeå ñaûm
baûo an toaøn cho hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng, söï coù maët cuûa
caùc caùn boä ruûi ro ñöôïc ñaøo taïo chuyeân saâu nghieäp vuï phaùt
hieän vaø xöû lyù ruûi ro tín duïng trong quaù trình giaùm saùt thöïc
hieän Hôïp ñoàng tín duïng ñoái vôùi caùc khoaûn vay nhoû hôn laø
ñieàu caàn thieát trong giai ñoaïn khoù khaên naøy.
Veà caùc maãu hôïp ñoàng ñang ñöôïc söû duïng taïi VCB Bình
Taây, vôùi nhöõng suy nghó veà Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn ñaõ
trình baøy, ngöôøi vieát tieåu luaän ñeà xuaát neân coù ñieàu khoaûn
phaït ruùt voán khoâng ñuû hoaëc vaãn tính laõi cho toång soá tieàn ñaõ
thoûa thuaän vay ñeå ñaûm baûo an toaøn cho Ngaân haøng trong hoaït
ñoäng tín duïng. Ñieàu khoaûn naøy taát nhieân coù maët traùi, ít nhieàu
laøm khaùch haøng e ngaïi khi quyeát ñònh vay voán taïi Ngaân haøng.
Tuy nhieân, thieát nghóa, hoaït ñoäng tín duïng laø hoaït ñoäng nhaïy
caûm vaø ruûi ro cao, moät Ngaân haøng thua loã seõ daãn ñeán nguy
cô cho caû heä thoáng tín duïng vaø neàn kinh teá quoác gia. Hôn nöõa,
ñieàu khoaûn naøy seõ taïo cho khaùch haøng taâm lyù tính toaùn kyõ
löôõng soá tieàn caàn thieát cho nhu caàu cuûa mình, traùnh tröôøng
hôïp löôïng tieàn khoâng ñöôïc löu thoâng lieân tuïc treân thò tröôøng.
Nhö vaäy, thöïc ra ñieàu khoaûn naøy khoâng maáy gaây baát lôïi cho
caû Ngaân haøng vaø khaùch haøng maët khaùc coøn ñaûm baûo hoaït
ñoäng cuûa Ngaân haøng coù laõi. Coøn ñoái vôùi hôïp ñoàng tín duïng
theo haïn möùc, vôùi nhöõng öu ñieåm nhaát ñònh khaéc phuïc ñöôïc
phaàn naøo ruûi ro cuûa Hôïp ñoàng tín duïng töøng laàn do ñoù khoâng
caàn phaûi coù ñieàu khoaûn phaït vi phaïm naøy.
Quaù trình giaûi ngaân, giaùm saùt vieäc söû duïng voán vay taïi
VCB Bình Taây khaù chaët cheõ. Tuy nhieân, khoâng theå traùnh khoûi
nhieàu lyù do khaùch quan cuõng nhö chuû quan khieán khaùch haøng
SVTH: - 39 -

40. khoâng traû nôï ñuû vaø ñuùng haïn, nhaát laø trong giai ñoaïn hieän
nay, vôùi nhöõng khoù khaên chung cuûa thò tröôøng, nhieàu doanh
nghieäp ñang ñöùng tröôùc nguy cô thua loã thì vieäc vi phaïm Hôïp
ñoàng tín duïng raát deã xaûy ra. Neáu vaãn tieáp tuïc giaûi quyeát vi
phaïm hôïp ñoàng baèng thöông löôïng vaø tình caûm nhö hieän nay,
tình traïng nôï keùo daøi seõ aûnh höôûng khoâng toát ñeán hoaït ñoäng
cuûa Ngaân haøng, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng maëc duø
coù nguoàn löïc voán nhöng khoâng coù thieän chí traû nôï. Do ñoù, ñoái
vôùi nhöõng tröôøng hôïp caàn thieát, VCB Bình Taây coù theå “maïnh
tay” hôn trong vieäc xöû lyù nôï quaù haïn ñeå ñaûm baûo thu hoài nôï,
coù theå xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo theo thoûa thuaän trong Hôïp
ñoàng tín duïng hay khôûi kieän ra troïng taøi hoaëc Toøa aùn ñeå
quyeàn lôïi hôïp phaùp, chính ñaùng cuûa vieäc ñöôïc baûo veä.
Cuoái cuøng, caên cöù tình hình hieän taïi cuûa VCB Bình Taây,
caùc caùn boä ñeàu ñöôïc ñaøo taïo chuyeân ngaønh Ngaân haøng vaø
kinh teá, vôùi caùi nhìn töø goùc ñoä luaät hoïc, ngöôøi vieát tieåu luaän
ñeå xuaát, VCB Bình Taây caàn thieát coù nhöõng caùn boä chuyeân
saâu veà phaùp luaät ñeå coù theå baûo veä Ngaân haøng trong tröôøng
hôïp thaåm ñònh tính phaùp lyù cuûa hoà sô vay hay tröôøng hôïp khôûi
kieän tranh chaáp Hôïp ñoàng tín duïng hoaëc baát cöù moät tröôøng
hôïp naøo khaùc lieân quan ñeán Phaùp luaät. Taát nhieân, trong
nhöõng tröôøng hôïp naøy, caùc caùn boä ñöôïc ñaøo taïo chuyeân saâu
veà Phaùp luaät seõ xöû lyù nhanh choùng, hôïp lyù theo quy ñònh cuûa
Phaùp luaät hôn nhöõng caùn boä ñöôïc ñaøo taïo chuyeân saâu veà
nghieäp vuï Ngaân haøng hay kinh teá, ñaûm baûo baûo veä ñöôïc
quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa Ngaân haøng.
SVTH: - 40 -

41. KEÁT LUAÄN
Trong xu theá hieän nay, khi Ngaân haøng ñaõ trôû thaønh nôi
quen thuoäc cuûa khoâng chæ nhöõng doanh nghieäp coù nhu caàu vay
voán saûn xuaát kinh doanh maø coøn cuûa ñaïi boä phaän ngöôøi daân
khi coù nhu caàu hoïc taäp, coâng taùc, mua saém… Hôïp ñoàng tín
duïng Ngaân haøng ñaõ khoâng coøn quaù xa laï. Beân caïnh ñoù, vôùi
heä thoáng Ngaân haøng ña daïng vaø daàn ñöôïc Coå phaàn hoùa nhö
hieän nay, neáu khoâng bieát töï laøm môùi mình ñeå thu huùt khaùch
haøng, baát kyø Ngaân haøng naøo cuõng coù nguy cô thua loã, khoâng
ñaûm baûo ñöôïc muïc ñích hoaït ñoäng cuûa mình vaø khoâng hoaøn
thaønh nhieäm vuï thuùc ñaåy neàn kinh teá quoác gia.
Coøn mang naêng baûn chaát “Nhaø nöôùc”, vôùi tính naêng
ñoäng khoâng cao so vôùi caùc Ngaân haøng thöông maïi Coå phaàn
khaùc do hoaït ñoäng VCB chæ môùi ñöôïc Coå phaàn hoùa töø Ngaân
haøng thöông maïi Nhaø nöôùc, VCB Bình Taây gaëp khoâng ít khoù
khaên khi caïnh tranh treân thò tröôøng. Do ñoù, vieäc chuû ñoäng tìm
kieám khaùch haøng vaø môû roäng thò tröôøng laø vaán ñeà caáp
thieát ñoái vôùi VCB Bình Taây hieän nay. Vaø moät trong nhöõng giaûi
phaùp tìm kieám khaùch haøng laø vieäc chuû ñoäng ñeà nghò giao keát
hôïp ñoàng tín duïng. Theâm nöõa, ñeå ñaûm baûo an toaøn cho hoaït
ñoäng cuûa mình, VCB Bình Taây phaûi chuù troïng nhieàu hôn ñeán
vieäc laäp Hôïp ñoàng tín duïng, thaåm ñònh caùc phöông aùn vay voán,
giaùm saùt vieäc söû duïng voán vay vaø thu hoài nôï ñuùng haïn nhaèm
ñaûm baûo luaân chuyeån nguoàn voán vaø thu lôïi nhuaän. Hay noùi
caùch khaùc, hoaït ñoäng Ngaân haøng coù theå phaùt trieån, thu nhieàu
lôïi nhuaän hay gaëp nhieàu khoù khaên phuï thuoäc raát nhieàu vaøo
SVTH: - 41 -

42. hoaït ñoäng kyù keát vaø thöïc hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng.
Vì vaäy vieäc quan taâm hoaøn thieän quaù trình kyù keát vaø thöïc
hieän Hôïp ñoàng tín duïng Ngaân haøng laø vaán ñeà caáp thieát,
phaàn naøo khaéc phuïc ñöôïc khoù khaên cuûa VCB Bình Taây trong
giai ñoaïn hieän nay. Ñoàng thôøi ñaûm baûo hoaït ñoäng Ngaân haøng
an toaøn, coù laõi, ñaùp öùng ñöôïc muïc ñích thaønh laäp VCB Bình
Taây cuûa VCB vaø goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa neàn
kinh teá quoác gia.
SVTH: - 42 -

43. DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM
KHAÛO
1. Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch
haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN
ngaøy 31/12/2001 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc).
2. Quyeát ñònh soá 127/2005/QÑ-NHNN ngaøy 03/02/2005 söûa
ñoåi boå sung moät soá ñieàu cuûa Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín
duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá
1627/2001/QÑ-NHNN ngaøy 31/12/2001 cuûa Thoáng ñoác Ngaân
haøng Nhaø nöôùc).
3. Quyeát ñònh soá 783/2005/QÑ-NHNN ngaøy 31/05/2005 söûa
ñoåi boå sung khoaûn 1 Ñieàu 6 cuûa Quyeát ñònh soá 127/2005/QÑ-
NHNN ngaøy 03/02/2005 söûa ñoåi boå sung moät soá ñieàu cuûa Quy
cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban
haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN ngaøy
31/12/2001 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc).
4. Quy cheá cho vay giöõa caùc toå chöùc tín duïng ( Ban haønh
keøm theo Quyeát ñònh soá 1310/2001/QÑ-NHNN ngaøy 15/10/2001
cuûa Thoáng ñoác vieäc Nhaø nöôùc).
5. Quy ñònh cuûa Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam veà cho
vay ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá
228/QÑ-NHNT.HÑQt ngaøy 02/10/2006 cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò
Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam).
6. Quy trình tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng laø doanh nghieäp
(Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 90/QÑ-NHNT.QLTD ngaøy
SVTH: - 43 -

44. 26/05/2006 cuûa Toång Giaùm ñoác vieäc Ngoaïi thöông Vieät Nam).
7. Quy trình tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng (Ban haønh keøm
theo Quyeát ñònh soá 130/QÑ-NHNT.QLTD ngaøy 12/08/2002 cuûa
Toång Giaùm ñoác Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam).
8. Boä Luaät Daân söï Vieät Nam soá 33/2005/QH11 ngaøy
14/06/2005.
9. Luaät caùc toå chöùc tín duïng soá 07/1997/QHX ngaøy
12/12/1997
10. Luaät soá 20/2004/QH11 ngaøy 15/06/2004 söûa ñoåi boå
sung moät soá ñieàu cuûa Luaät caùc toå chöùc tín duïng.
11. Nghò ñònh soá 49/2000/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy
12/09/2000 veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Thöông
maïi.
12. Giaùo trình Luaät Ngaân haøng Vieät Nam cuûa Ñaïi hoïc
Luaät Haø Noäi – Nhaø xuaát baûn coâng an nhaân daân 2005.
13. Taøi lieäu höôùng daãn moân hoïc Luaät Ngaân haøng cuûa
Ñaïi hoïc Luaät TP.HCM – Nhaø xuaát baûn ñaïi hoïc quoác gia TP.HCM
207
14. Trang Web cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam:
www.sbv.gov.vn
15. Trang Web cuûa Ngaân haøng thöông maïi Coå phaàn
Ngoaïi thöông Vieät Nam: www.vietcombank.com.vn
16. Caùc trang Web cuûa Chi nhaùnh Ngaân haøng Thöông
maïi Coå phaàn Haø Noäi, Bình Döông, Tp.HCM… vaø moät soá trang
SVTH: - 44 -

45. web khaùc coù lieân quan.
17. Hoûi yù kieán, kinh nghieäm töø caùn boä tröïc tieáp höôùng
daãn vaø caùc caùn boä laøm vieäc trong Chi nhaùnh Ngaân haøng
Thöông maïi Coå phaàn Ngoaïi thöông Bình Taây.
SVTH: - 45 -

46. MUÏC LUÏC