SẢN PHỤ KHOA

3. <25g đường/ngày
(<10% năng lượng)

4. ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KÌ
KHOA CHĂM SÓC TRƯỚC SINH

5. Giới thiệu
Tầm soát – Chẩn đoán
Quản lí ĐTĐ
Take home message

6. Giới thiệu

9. WHO
 422 triệu người ĐTĐ/2014 trên toàn thể giới
 7/4 ngày đái tháo đường

10.  Tăng tỉ lệ béo phì
 Tăng tình trạng cường insulin
 Tăng nguy cơ đái tháo đường
 Biến chứng thường gặp nhất trong thai kì
The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative
on Gestational Diabetes Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis,
Management, and Care (2016)

11.  Tiểu đường Type 2 sau khi tiểu đường thai kì 15 năm
sau: 15-63%
Lobner K, et al. Predictors of postpartum diabetes in women with
gestational diabetes mellitus. Diabetes 2006;55(3): 792e7.

12. When compared to individuals without any parental
history of diabetes, those that reported even one parent
with diabetes had a 2.3-fold risk of developing
gestational diabetes. Furthermore, women with a
diabetic sibling had an 8.4-fold increased risk of GDM
 WilliamsMA,etal.FamilialaggregationofType2diabetesandchronichyp
ertensioninwomenwithgestationaldiabetes mellitus. J Reprod Med
2003;48(12):955e62

13. Tầm soát đái tháo đường

14. Một số nguyên tắc trong thử test
dung nạp đường
 SP không cần ăn kiêng trước đó
 Sp cần nhịn đói khoảng 8 giờ
 Chất chống đông nên sử dụng citrate
 nên thử đường huyết ngay và thử serum
The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on Gestational Diabetes
Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis, Management, and Care

15. Nguy cơ ĐTĐ thai kì
 Thấp
 Trung bình
 Cao

16. Low risk
 Chủng tộc nguy cơ tiểu đường thấp
 Không có người trong gia đình có thế hệ 1 bị ĐTĐ
 <25 t
 BMI bình thường trước mang thai
 Không có tiền căn bị bệnh rối loạn chuyển hoá
 Không có tiền sử có kết cục thai kì xấu
International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups
Recommendations
on the Diagnosis and Classification of Hyperglycemia in Pregnancy

17. Averege risk
 Chủng tộc: Asian, Indian subcontinent, Aboriginal,Torres
Strait Islander, Pacific Islander, Maori, Middle
Eastern,non white African
 BMI 25-30 kg/m2
Thực hiện test dung nạp glucose khi thai 24-28 tuần
ADIPS Consensus Guidelines for the Testing and
Diagnosis of Gestational Diabetes Mellitus in Australia

18. High risk
 Béo phì BMI >30kg/m2
 Tiền căn bị tiểu đường
thai kì, rối loạn dung nạp
glucose, rối loạn chuyển
hoá
 Gia đình thế hệ 1 có
người tiểu đường type 2
 Tiền căn sinh con to (>BPV
90)
 >40t
 PCOS
 Đang sử dụng thuốc
corticoids, antipsychotics
 Đa thai
ADIPS Consensus Guidelines for the Testing and
Diagnosis of Gestational Diabetes Mellitus in Australia

19. Test dung nạp đường ngay
 Tăng cân quá mức
 Con to
 Đa ối
 Xuất hiện đường niệu

21. Chẩn đoán
International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups
Recommendations
on the Diagnosis and Classification of Hyperglycemia in Pregnancy

22. Chẩn đoán
International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups
Recommendations
on the Diagnosis and Classification of Hyperglycemia in Pregnancy

24.  Intrauterine hyperglycemia is not only associated with
increased perinatal morbidity and mortality, but also with
increased lifelong risks of the exposed offspring for obesity,
metabolic, cardiovascular and malignant diseases.
 Thai bị tình trạng tăng đường huyết sẽ tăng nguy cơ bệnh
tật và tử vong chu sinh và tăng nguy cơ béo phì, rối loạn
chuyển hoá và ung thư về sau
Lehnen H, Zechner U, Haaf T. Epigenetics of gestational diabetes mellitus and
offspring health: the time for action is in early stages of life. Mol Hum Reprod
2013;19(7):415e22

26. Effect of Maternal
Diabetes on the Embryo,
Fetus, and Children:
Congenital Anomalies,
Genetic and Epigenetic
Changes and
Developmental
Outcomes
Asher Ornoy 2015

27. Nguy cơ cho mẹ
 Tiền sản giật
 Sảy thai sớm
 Tăng huyết áp thai kì
 Thai to
 Đa ối
 Nhiễm trùng tiểu
 Sanh non
 Tổn thương thai lúc sanh
 Sanh giúp bằng dụng cụ
 Mổ sanh
 Thuyên tắc mạch
 Tử vong mẹ
 Băng huyết sau sinh
 Nhiễm trùng
 Thừa cân
 Tiểu đường trong thai kì
sau
 Mắc bệnh tim mạch trong
tương lai
The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on Gestational
Diabetes Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis, Management, and Care

28. Nguy cơ cho thai
 Chết sơ sinh
 Thai lưu
 Dị tật bẩm sinh không do rối
loan nhiễm sắc thể
 Kẹt vai
 Hội chứng suy hô hấp
 Bệnh cơ tim
 Hạ đường huyết sơ sinh
 Vàng da sơ sinh
 Hạ canxi máu sơ sinh
 Liệt đám rối TK cánh tay (do
chấn thương lúc sinh)
 Nguy cơ bệnh lý về sau: tiểu
đường, béo phì, tăng huyết
áp, hội chứng chuyển hóa
The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on
Gestational Diabetes Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis, Management, and
Care

29. Nguy cơ sơ sinh có mẹ bị ĐTĐ
 Suy hô hấp
 Hạ đường huyết, calci máu
 Tăng billirubin, đa hồng cầu
 bệnh cơ tim
 Phát triển nhận thức: tự kỉ, chậm phát triển trí thông
minh, rối loạn trí nhớ

30. Điều trị
 Women with GDM should be under the care of an
experienced multi-disciplinary diabetes and obstetric
team
 Key components of management are dietary and life-
style changes and self-monitoring of blood glucose with
pharmacological treatment added if blood glucose
targets are not achieved and maintained

31. Quản lí đái tháo đường thai
kì

32. Quản lí ĐTĐ thai kì
 Hạn chế tai biến sản khoa
 Hạn chế tai biến cho thai
 Hạn chế nguy cơ về lâu dài

33. Trong quá trình khám thai
 Giáo dục sản phụ: lập lại mỗi lần khám thai
 Hướng dẫn chế độ ăn, tập thể dục
 Tăng cân trong thai kì
 Theo dõi:
 Lập bảng theo dõi đường huyết
 Đo huyết áp
 Xét nghiệm: TPTNT, HbA1C
 Siêu âm
 CTG

34. Tăng cân trong thai kì

35. Hướng dẫn chế độ ăn
 Nhu cầu năng lượng: 1500-2800 kcal
 Chia các bữa ăn nhỏ
 Ăn thức ăn có chỉ số đường thấp: lượng đường #
175g/d
 Ăn thịt, cá
 Ăn mỡ và dầu
 Ăn nhiều chất xơ: 28g

38. Tập thể dục
 30 phút/ngày
 Bơi, yoga, đi bộ
Gestational diabetes ,Katharine F Hunt OBSTETRICS, GYNAECOLOGY AND REPRODUCTIVE
MEDICINE

39. Bảng theo dõi đường huyết
 Đường huyết đói: 63mg%- 95mg%
 Đường huyết sau ăn 1 giờ <140mg%
 Đường huyết sau ăn 2 giờ <120mg%
ACOG 2013

40. The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on Gestational Diabetes
Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis, Management, and Care

41. Siêu âm theo dõi thai
 Lập biểu đồ tăng trưởng: phát hiện sớm thai to
(AC <BPV75)
 Chỉ số ối
 Siêu âm hình thái học
Controversies in gestational diabetes
Christopher J. Nolan, BMedSci, MBBS, PhD, FRACP, Senior Specialist and Associate Professor

42. Thất bại điều trị tiết chế
10-20% sản phụ tiểu đường thai kì cần điều trị thuốc sau 1-2
tuần tiết chế thất bại
Oxford Handbook of Endocrinology and Diabetes

44. Thuốc hạ đường huyết trong thai
kì
 Insulin
 Liều khởi đầu, chia liều: 0.5.0.7/kg/d
 theo dõi chỉnh liều
 Trong quá trình mang thai: nhu cầu khác nhau tuỳ tuần thai
 Trong chuyển dạ
 Trước mổ
 Trong quá trình sử dụng corticoid hỗ trợ phổi
 Hậu sản, hậu phẫu

45. Thuốc hạ đường huyết trong thai
kì
 Metformon
 Glyburide

46. Chỉ định nhập viện
The International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO) Initiative on Gestational Diabetes
Mellitus: A Pragmatic Guide for Diagnosis, Management, and Care

47. Theo dõi đường huyết khi vào
chuyển dạ
 Theo dõi đường huyết mỗi giờ
 Duy trì đường huyết 4-7 mmol/L
 Truyền dextro khi đường huyết <4mmol/L
 Sử dụng insulin khi đường huyết >7mmol/L

48. Theo dõi hậu sản hậu phẫu
 Xét nghiệm đường huyết bé trong 1 -2 giờ sau sinh
 Khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ
 Theo dõi bảng đường huyết: xem xét giảm liều hoặc
ngưng insulin
 Chú ý nhiễm trùng vết mổ, nhiễm trùng tiểu….

49. Theo dõi đường huyết hậu sản
 Lập lại test 75g sau sinh 6-12 tuần
 30% tái phát tiểu đường thai kì trong thai kì sau
 Chủng tộc tần suất ĐTĐ cao: nam Á, trung đông
 SD Insulin trong thai kì
 Béo phì
 Tăng cân hậu sản
 Tiền sử gia đình
 Bị tiểu đường type 2 trong 10-20 năm
ADIPS Consensus Guidelines for the Testing and
Diagnosis of Gestational Diabetes Mellitus in Australia

50. Theo dõi đường huyết hậu sản
 Tư vấn sử dụng thuốc hạ đường huyết tiếp tục (nếu cần
thiết)
 Tư vấn ngừa thai
 Thai kì sau nên tầm soát tiểu đường trước khi mang
thai

51. Giảm nguy cơ TĐ type 2 và tim
mạch
 Chế độ ăn tốt
 Không thừa cân
 Tập thể dục
Giảm 30% nguy cơ TĐ type 2


52. Take home messages
 Tầm soát ĐTĐ thai kì cho tất cả sản phụ
 Chú ý nhóm nguy cơ cao ĐTĐ cần tầm soát sơm
 Chế độ ăn và tập thể dục giúp kiểm soát và phòng ngừa
ĐTĐ
 Đồng thuận về thuốc uống điều trị hạ đường huyết