Η Θράκη η Μικρά Ασία και ο Πόντος αρχαία ελληνικά κέντρα

1. Ενότητα 4η κεφ. 5
Ούρδας Ιωάννης 2013

2. Ας θυμηθούμε ποιες περιοχές της
Ελλάδος ελευθερώθηκαν και
αποτέλεσαν το πρώτο ελληνικό
κράτος.
Νησιά του Ιονίου.
Πελοπόννησος, Στερεά Ελλάδα,
Κυκλάδες, Εύβοια, Θεσσαλία,
Άρτα.
Ποιες περιοχές μένουν ακόμη
κάτω υπό την κατοχή των
Τούρκων;

3. Με το πρωτόκολλο που υπέγραψαν στο Λονδίνο οι Μεγάλες Δυνάμεις το 1830,
ρυθμίστηκε το ελληνικό ζήτημα και συγκροτήθηκε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος.
Τα σύνορα του νέου κράτους ήταν περιορισμένα, αφήνοντας έξω από τα όριά του
πολλούς ελληνικούς πληθυσμούς καθώς και σημαντικές πόλεις, όπου ανθούσε το
ελληνικό εμπόριο.
Η διάσκεψη στο Λονδίνο

4. Ιδιαίτερα στη Θράκη, στα παράλια της Μικράς Ασίας, στον Πόντο αλλά
και στην απομακρυσμένη Καππαδοκία ζούσαν εκατοντάδες χιλιάδες
Έλληνες, που ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί και μιλούσαν την ελληνική, την
τουρκική ή την αρμενική γλώσσα.

5. Πώς υποθέτετε ότι συμπεριφερόταν ο σουλτάνος στους Έλληνες των
υποδουλωμένων περιοχών ; Ποιος στήριζε την πίστη των Ελλήνων στις
περιοχές αυτές;.
Οι Έλληνες των
υποδουλωμένων περιοχών είχαν
υποστεί πολλές διώξεις και
βασανιστήρια. Όμως η
κατάσταση άλλαξε μετά το 1856
όταν επενέβησαν οι Μεγάλες
Δυνάμεις. Φυσικά η εκκλησία και
το Πατριαρχείο βοηθούσε τους
Έλληνες των περιοχών αυτών.

6. Εκκλησία και Δημογέροντες
Οι δημογέροντες και οι έφοροι μαζί με τους τοπικούς μητροπολίτες
διοικούσαν τις περιοχές αυτές. Κυρίως φρόντιζαν για την εκπαίδευση
των παιδιών.

7. Μόνο στον Πόντο ο μητροπολίτης ήταν κάτω από την εξουσία του Τούρκου
διοικητή της περιοχής.

8. Στις περιοχές αυτές εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόξενοι και διάφοροι
εμπορικοί αντιπρόσωποι οι οποίοι υπεράσπιζαν μαζί με την εκκλησία τον
ελληνικό πληθυσμό.

9. Στην Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε το 1836 η Κεντρική Εκκλησιαστική και
Πνευματική επιτροπή που προωθούσε την εκτύπωση βιβλίων. Επίσης
βοηθούσαν οι τοπικοί φιλολογικοί σύλλογοι και διάφορα σωματεία.

10. Ιωακείμιο παρθεναγωγείο της
Πόλης. Χτίστηκε με δωρεά 2000
λιρών που άφησε στη διαθήκη του ο
Πατριάρχης Ιωακείμ ο β΄
Η μεγάλη του Γένους Σχολή
ιδρύθηκε το 1454. Το 1883
χτίστηκε το κτίριο που βλέπετε
και η σχολή μεταφέρθηκε εκεί.
Ήταν αρρεναγωγείο. Φοιτούσαν
σε αυτή μόνο αγόρια.
Τι συμπέρασμα βγάζετε από τις
δυο αυτές πληροφορίες;
Τα αγόρια και τα κορίτσια φοιτούσαν σε
διαφορετικά σχολεία. Η εκκλησία φρόντιζε για
την εκπαίδευση και τη διατήρηση της
ελληνικής γλώσσας των υπόδουλων Ελλήνων.

11. Η Θράκη

12. ΕΠΑΡΧΙΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΎΠΟΛΗ
Σ
ΕΠΑΡΧΙΑ
ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ
Η Θράκη ήταν χωρισμένη σε δυο επαρχίες …………………

13. Εξισλαμισμός
Ο πληθυσμός της Θράκης άρχισε να μειώνεται Ποιοι λόγοι υποθέτετε ότι
συνετέλεσαν στη μείωσή του;
Τα βασανιστήρια για να αλλάξουν την πίστη τους οι χριστιανοί, η
μετανάστευση εξαιτίας της φτώχιας και των διάφορων επιδημιών, οι πόλεμοι
και η προσπάθεια εκβουλγαρισμού των κατοίκων ήταν οι αιτίες της μείωσης
του πληθυσμού.

14. Παρά τις δυσκολίες οι κάτοικοι της Ξάνθης ασχολούνταν με την καλλιέργεια
του σιταριού και του καπνού. Έκαναν σημαντικές εξαγωγές στο εξωτερικό.
Έτσι ανέπτυξαν την τοπική οικονομία και το εμπόριο.

15. Μικρά Ασία - Πόντος
Στην αρχή ο πληθυσμός της Μικράς Ασίας και του Πόντου μειώθηκε εξαιτίας
των μετακινήσεων προς τη Ρωσία και το εσωτερικό της χώρας. Αργότερα όμως
άρχισε να αυξάνεται.

16. Οι κρυπτοχριστιανοί
Ήταν χριστιανοί που φαινομενικά μόνο
είχαν αποδεχτεί τη μουσουλμανική
θρησκεία. Στην πραγματικότητα λάτρευαν
τη θρησκεία του μυστικά.
Οι κρυπτοχριστιανοί κατατάσσονται σε 3
κατηγορίες
1. εκείνοι που βίαια εξισλαμίσθηκαν και
μετανόησαν
2. σε κείνους που αναγκάσθηκαν λόγω
πολλών πιέσεων που δέχονταν για να
εξισλαμισθούν
3. εκείνοι που εξισλαμίσθηκαν επίτηδες,
για να μπορούν να πιστεύουν στα κρυφά

17. Οι Έλληνες της περιοχής διακρίθηκαν στο εμπόριο, στα γράμματα και τη
ναυτιλία.
Ευαγγελική σχολή Σμύρνης

18. Φροντιστήριο Τραπεζούντας

19. Καππαδοκία.
Οι έλληνες της Καππαδοκίας ήταν στο εσωτερικό της χώρα και
ταλαιπωρήθηκαν περισσότερο λόγω της απομόνωσής τους. Και αυτοί όμως
ανέπτυξαν τα τα γράμματα και μάλιστα τύπωσαν βιβλία στα Καραμαλίδικα
που είναι τουρκικά αλλά με ελληνικούς χαρακήρες.

20. 1. Περιγραφή των Σμυρνιών
«Ξύπνιοι, ευκίνητοι, ευφυέστατοι και εξαιρετικά διασκεδαστικοί, οι Έλληνες της
Σμύρνης είναι καφετζήδες, παντοπώλες ή βαρκάρηδες: τρία επαγγέλματα που τα
προτιμούν στην κατώτερη τάξη, όπως οι συμπατριώτες τους της ανώτερης τάξης
διαλέγουν το επάγγελμα του δικηγόρου ή του γιατρού. Αν είσαι καφετζής, φλυαρείς όλη
μέρα, μαθαίνεις όλα τα νέα, μιλάς για τα πολιτικά, βρίζεις τους Τούρκους, κινείσαι, δρας
και αγωνίζεσαι με τον τρόπο σου για τη Μεγάλη Ιδέα. Αν είσαι παντοπώλης, πουλάς
λίγο απ' όλα, εμπορεύεσαι, συναλλάσσεσαι, πράγματα που αποτελούν ατέλειωτη ευτυχία
για έναν Έλληνα. Αν είσαι βαρκάρης, βρίσκεσαι διαρκώς συντροφιά με τη θάλασσα, αυτή
την παλιά φίλη των απογόνων του Οδυσσέα, κινείσαι δεξιά- αριστερά στο πήγαιν' έλα
του λιμανιού, γνωρίζεις καινούργια πρόσωπα, ρωτάς τους ταξιδιώτες που 'ρχονται από
μακριά, φιλονικείς μαζί τους για την τιμή της μεταφοράς - άλλη μια σπάνια απόλαυση για
τον Έλληνα. Πρόκειται για μια φυλή διασκεδαστική και τελικά συμπαθητική, παρά τα
ελαττώματά της, υπομονετική, ανθεκτική, ολιγαρκή και ελαφρά επίμονα προσηλωμένη
στην ακατάβλητη προσδοκία της».
G.Deschamps, Στους δρόμους της Μικρασίας. Οδοιπορικό 1890, μετάφραση Σ.
Κασεσιάν, Αθήνα 1990, σ. 159.
Ποια επαγγέλματα αναφέρονται στο κείμενο του περιηγητή και ποια η
γνώμη του για τους έλληνες της Σμύρνης;

21. Η προκυμαία της Σμύρνης

22. 2. Αναφορά Βρετανού Υποπρόξενου στην Τραπεζούντα προς το
βρετανικό Υπουργείο των Εξωτερικών. Τραπεζούντα, 10 Νοεμβρίου
1857
«Έχω την τιμή να σας πληροφορήσω ότι τον περασμένο Ιούλιο εξακρίβωσα
ότι 600, περίπου, ελληνικές οικογένειες, κυρίως χτίστες, κάτοικοι της
Σάντας, ενός χωρίου αυτής της περιοχής, επρόκειτο να μεταναστεύσουν στο
Πότι της Ρωσίας. Ο Ρώσος Πρόξενος τους υποσχέθηκε εργασία στην
κατασκευή του λιμανιού και της πόλης και διανομή μιας μεγάλης έκτασης γης
καθώς και άλλα προνόμια. Όταν το έμαθα, αναζήτησα κάποιους από τους
πλέον αξιόπιστους ανθρώπους τους, οι οποίοι αρνήθηκαν ότι αυτό το
γεγονός είχε κάποια σχέση με τον Ρώσο Πρόξενο. Δήλωσαν όμως ότι
σκόπευαν να μεταναστεύσουν στη Ρωσία, εκτός αν τύχουν σωστής
μεταχείρισης από τις τοπικές τουρκικές αρχές, εναντίον των οποίων έχουν
αρκετά δικαιολογημένα παράπονα».
Κώστα Φωτιάδη, Πτυχές της ιστορίας του κρυπτοχριστιανικού
προβλήματος, Θεσσαλονίκη 1997, σ. 81.
Πιο είναι το κίνητρο της απόφασης των ελλήνων να μεταναστεύσουν
από τη Σάντα στο Πότι;

23. Η μετακίνηση των κατοίκων της Σάντας του Πόντου προς το Πότι της
Ρωσίας

24. Καλό διάβασμα