Өнеркәсіптік қауіпсіздікті техникалық реттеу 5.1.

1. Өнеркәсіптік қауіпсіздікті
техникалық реттеу
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
Техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесінің бірлігі
мен тұтастығы.
Сейдалиева Лейла Камидуллаевна, аға оқытушы

2. Мақсаты:
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығына жалпы шолу.
 Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесі және
оның негізгі функциялары
 Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
Жоспар

3. Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесі
және оның негізгі функциялары
6 бап. Ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету жүйесі
Қолданыстағы
заңнама негізінде және
бірыңғай мемлекеттік
саясат шеңберінде ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету жүйесін бір-бірімен
өзара іс-қимыл жасайтын
оны қамтамасыз ету
күштері, өз құзыреті
шегінде ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету үшін толық
жауапкершілікті мойнына
алатын өзге де
мемлекеттік органдар мен
ұйымдар құрайды.
7 бап. Ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету
жүйесінің негізгі
функциялары
Ұлттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету жүйесінің
негізгі функциялары::
1) ұлттық қауіпсіздікке
төнетін қатерлерді болжау
және анықтау;
2) ұлттық қауіпсіздікке
төнетін қатерлердің алдын
алу және оларды
бейтараптандыру жөніндегі
жедел және ұзақ мерзімді
шаралар кешенін әзірлеу және
жүзеге асыру;
3) ұлттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету күштерін
құру және әзірлікте ұстау;
8 бап. Ұлттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету күштері
1. Ұлттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету күштеріне мыналар
жатады:
1) Қазақстан Республикасының
Қарулы Күштері, басқа да әскерлері
мен әскери құралымдары;
2-тармақшаға өзгеріс енгізілді-
ҚР 20.12.04 ж. № 13-III Заңымен
(01.01.2005 ж. бастап қолданысқа
енгізілді) (ескі қараңыз). ред.)
2) Ұлттық қауіпсіздік, ішкі
істер, Сыртқы барлау, әскери және
қаржы полициясы органдары,
Қазақстан Республикасы
Президентінің Күзет қызметі, салық
және кеден қызметтері, төтенше
жағдайлардың салдарларын жою
қызметтері болып табылады.

4. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

5. 16 бап. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету кезіндегі
азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының кепілдіктері
1. Қазақстан
Республикасы ұлттық
заңнамаға және
халықаралық шарттарға
сәйкес өз аумағында
әрбір адамның және
азаматтың қауіпсіздігін
қамтамасыз етеді.
Мемлекет Қазақстан
Республикасынан тыс
жерлерде жүрген
Қазақстан азаматтарын
қорғауға және оларға
қамқорлық жасауға
кепілдік береді.
2. Ұлттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету кезінде
адамның және азаматтың
құқықтары мен
бостандықтары
конституциялық құрылысты
қорғау, қоғамдық тәртіпті,
адамның құқықтары мен
бостандықтарын, халықтың
денсаулығы мен
имандылығын сақтау
мақсатына қажетті шамада
ғана және тек заңмен
шектелуі мүмкін. Бұл ретте
азаматтар мен ұйымдар
заңнамада белгіленген
тәртіппен ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету
субъектілерінен олардың
құқықтары мен
бостандықтарын шектеу
жөнінде түсініктемелер
алуға құқылы.
3. Ұлттық
қауіпсіздікті
қамтамасыз ету
кезінде өз
өкілеттіктерін асыра
пайдаланған
лауазымды адамдар
заңда белгіленген
жауаптылықта
болады.
4. Ұлттық
қауіпсіздікті
қамтамасыз етуге
жәрдем көрсететін
азаматтар мен
ұйымдарды
мемлекеттік қолдауға,
оның ішінде
Қазақстан
Республикасының
заңнамасына сәйкес
оларды құқықтық
қорғауға кепілдік
беріледі.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

6. 17 бап. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар
1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қол жеткізіледі:
1) мемлекеттің барлық органдары мен лауазымды адамдары, сондай-ақ ұлттық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі шараларды іске асыруға заңды негізде қатысатын
азаматтар құзыреттерінің аражігін нақты ажырату және олардың келісілген жұмыс
істеуін қамтамасыз ету кезінде дәйекті іске асырылатын Бірыңғай мемлекеттік саясат;
2) ұлттық мүдделерді нақты және ықтимал қауіп-қатерлерге қорғау жөніндегі
шаралардың барабарлығына;
3) жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің өзара жауапкершілігі, олардың мүдделерінің
теңгерімі.
2. Қазақстан Республикасы өзінің ұлттық қауіпсіздігін оның иелігіндегі барлық
құралдар мен әдістермен, оның ішінде біржақты немесе халықаралық шарттарға сәйкес
қолданылатын экономикалық, саяси, әскери, құқықтық, арнайы (барлау, қарсы барлау)
әдістермен қамтамасыз етеді.
3. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету ұлттық мүдделердің қорғалуының қажетті
деңгейіне қол жеткізуден және оны қолдаудан тұрады:
1) мемлекеттің осы саладағы қызметінің негізгі бағыттарын айқындау;
2) ұлттық қауіпсіздікке төнетін қатерлерді анықтау және болжау;
3) ұлттық қауіпсіздікке төнетін қатерлердің алдын алу және оларды бейтараптандыру
жөніндегі, оның ішінде осы қатерлерді туғызатын себептер мен жағдайларды жою
жөніндегі жедел және ұзақ мерзімді шаралар кешенін жүзеге асыру;
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

7. 18 бап. Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
1. Экономикалық қауіпсіздік Мемлекеттік органдардың, меншік нысанына
қарамастан ұйымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың мемлекеттік
қызметке бағытталған.
2. Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделерін қорғау, оның ішінде
өнеркәсіптік әлеуетті сақтау және нығайту мақсатында мемлекет шетелдік
инвесторларға берілетін кепілдіктерді сақтай отырып, шетелдік ұйымдар мен
шетелдік қатысуы бар ұйымдардың басқаруындағы немесе меншігіндегі
Қазақстан экономикасы объектілерінің жай-күйі мен пайдаланылуын
бақылауды жүзеге асырады.
3.Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі талаптар Қазақстан
Республикасының стратегиялық ресурстарын пайдалану жөніндегі
келісімшарттарды жасасу (өзгерту), осы келісімшарттарды орындау және
олардың орындалуын бақылау кезінде, сондай-ақ мемлекеттік орган жер
қойнауын пайдаланушының жер қойнауын пайдалану құқығын басқа тұлғаға
ішінара немесе толық беруіне рұқсаттар беру.
4. Қалыптастыру және үздіксіз жұмыс істеу мүдделеріне қайшы келетін
қандай да бір шешімдер қабылдауға және іс-әрекеттер жасауға жол
берілмейді.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

8. 1. Қоғамдық қауіпсіздік Мемлекеттік органдардың,
меншік нысанына қарамастан ұйымдардың,
лауазымды адамдар мен азаматтардың қоғамдық
қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған.
2. Көрінеу қабілетті шешімдер қабылдауға және іс-
әрекеттер жасауға жол берілмейді.
3. Азаматтардың, оның ішінде саяси партиялар мен өзге
де қоғамдық бірлестіктер өкілдерінің ұлттық
қауіпсіздікті бұзатын және заңда белгіленген
жауаптылыққа.
4. Алынып тасталды-ҚР 2000.04.28 № 45-II (ескі
қараңыз) Заңымен. ред.)
19 бап. Қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

9. 20 бап. Әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету
1. Мемлекеттің барлық органдары мен лауазымды адамдарының, меншік
нысанына қарамастан ұйымдардың және азаматтардың міндеті жәрдемдесу болып
табылады:
1) Қазақстан Республикасының қорғаныс қабілетін нығайтуға;
2) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жауынгерлік қабілеттілік
деңгейін қолдау және арттыру қағидаттарына негізделеді;
3) жұмылдыру қуаттары мен жұмылдыру резервтерін (ресурстарын) сақтау
арқылы қамтамасыз етіледі.
2. Қазақстан Республикасының қорғаныс қабілетіне және Қазақстан
Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының
жауынгерлік қабілетіне нұқсан келтіруі мүмкін қандай да бір шешімдер мен іс-
қимылдар қабылдауға тыйым салынады.
3. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда
көзделген жағдайларды қоспағанда, жол берілмейді:
1) Қазақстан аумағында шет мемлекеттердің әскери базаларын орналастыру;
2) шет мемлекеттердің әскери құралымдарын, қару-жарағын және әскери
техникасын Қазақстан аумағы арқылы транзиттік кесіп өту және алып өту.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

10. 21 бап. Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
Тиісті мемлекеттік органдардың, меншік нысанына қарамастан
ұйымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың міндеті:
1) Қоршаған ортаны қорғау, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану және
қорғау;
2) Қазақстанға экологиялық қауіпті технологияларды, заттар мен
материалдарды бақылаусыз әкелуге жол бермеу болып табылады;
3) ел аумағының радиоактивті, химиялық ластануының, бактериологиялық
залалдануының алдын алу болып табылады;
4) экологиялық қауіпті және жетілмеген технологияларды қолдану
ауқымын қысқарту;
5) шаруашылық және өзге де қызметтің теріс экологиялық салдарларын
жою болып табылады.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

11. 22 бап. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
1. Қазақстан
Республикасы
нда
ақпаратты,
оның ішінде
мемлекеттік
ақпараттық
ресурстарды
қорғаудың
ұлттық жүйесі
құрылады
және
нығайтылады.
2. Қазақстан
Республикасының
органдары мен
лауазымды
адамдарының сыртқы
саяси және сыртқы
экономикалық мәселелер
бойынша шешімдер
қабылдауы әлемдік саяси
және экономикалық даму
үрдістері, басқа
мемлекеттердің, әсіресе
шектес мемлекеттердің
саясаты мен
экономикасындағы ахуал
туралы объективті және
алдын ала ақпаратқа
негізделуге тиіс.
3. Мемлекеттік
органдардың,
меншік
нысанына
қарамастан
ұйымдардың,
лауазымды
адамдар мен
азаматтардың
міндеті жол
бермеу
бойынша
барлық қажетті
шараларды
қабылдау
болып
табылады.
4. Ұлттық
мүдделерге
қайшы келетін
қандай да бір
шешімдер
қабылдауға
және іс-
әрекеттер
жасауға жол
берілмейді.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.

12. 23 бап. Мемлекеттік институттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету
1. Мемлекеттік институттардың қауіпсіздігін
қамтамасыз аса маңызды міндеті.
2. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
жөніндегі талаптар міндетті түрде:
1) елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының
бағыттары мен кезеңдерін Стратегиялық жоспарлау;
2) мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың
заңнамалық, басқарушылық және өзге де актілерін
әзірлеу, қабылдау және орындау арқылы жүзеге
асырылады.
3. Қалыптастыру және үздіксіз жұмыс істеу
мүдделеріне қайшы келетін қандай да бір
шешімдер қабылдауға және іс-әрекеттер
жасауға жол берілмейді:
1) Қазақстан Республикасы мемлекеттік
органдарының, оның ішінде құқық қорғау
органдарының, қауіпсіздік қызметтерінің және
соттардың бірыңғай жүйесінің;
2) Қазақстан Республикасының Бірыңғай құқықтық
жүйесінен тұрады.
4. Мемлекет бағытталған шараларды
қабылдайды.:
1) Мемлекеттік қызметтің беделі мен беделін арттыру;
2) белгіленген талаптарға сай келмейтін адамдардың
мемлекеттік қызметке кіруіне жол бермейтін
ұйымдық-құқықтық тетіктерді қалыптастыруды
қамтиды.
5. Қазақстан Республикасының мемлекеттік
қызметшілері өз қызметінде жалпы
мемлекеттік мүдделерді басшылыққа алуға
міндетті.
Тақырып 5.1. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Техникалық реттеудің
мемлекеттік жүйесінің бірлігі мен тұтастығы.