1. Амьсгалын дээд
замын өвчлөлөөс
урьдчилан сэргийлэх
Дэшиг дун
ЭМТ

2. Амьсгалын замын үрэвсэлт өвчин гэдэг нь
бактери болон вирусын халдварын улмаас
амьсгалын зам гэмтэж эмнэл зүйд амьсгалын
дээд замын үрэвслийн хам шинж болон ерөнхий
хордлогын шинж илэрдэг халдварт өвчин юм.

3. Вирус, бактерүүд амьсгалын замд орсны дараа
салст бүрхэвчинд наалдан үлдээд хортой бодис
ялгаруулж эхэлдэг. Энэхүү хор нь цусанд орж бүх
биеэр тархана. Ихэвчлэн дархлалын систем нь
суларсан насанд хүрэгчид, хүүхдүүд ийм өвчнөөр
өвчилдөг. Өвдсөний дараа үүсэх дархлаа нь
тогтвортой биш болохоор хүн жилдээ 3-4,
түүнээс ч олон удаа амьсгалын замын цочмог
өвчнүүдээр өвчилдөг
Явц

4. Илрэх шинж тэмдэг
1. Толгой өвдөх
2. Бие сулрах
3. Ханиах
4. Нус гоожих
5. Халуурах
6. Бөөлжих
7. Гүйлгэх
8. Хоолой сөөх
9. Хоолой хөндүүрлэх

5. Ханиад томуунаас урьдчилан
сэргийлэх

6. Гараа угаах

7. Ýýæ òà õ¿¿õýä òàíü æîîõîí íóñ íü
ãîîæèõ, õàíèàëãàõ, ã¿éëãýõýä øóóä ýì
ºãºõººð ÿàðäàã óó? Ýíý íü áóðóó ç¿éë
þì. Ýýæ íàðò 1 òîì àëäàà áàéäàã íü
õ¿¿õýä íü æààõàí õàíèàõàä
àíòèáèîòèê ºãºõººð ÿàðäàã ÿâäàë юм.

8.  . Õ¿íèé ãýäñýíд áàéõ ¸ñòîé bifidobacterium,
lactobacillus, streptococcus feacalis ãýñýí
áàêòåðèóä áàéäàã.Эäãýýð áàêòåðèóä íü õîîë
õ¿íñèéã øèíãýýõ ¿éë ÿâöàä îðîëöîæ, õîîë
õ¿íñèéã ÿëçðóóëæ áàéäàã áà çàðèì õýðýãöýýò
àìèíäýìèéã õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìààð øèìýãäýõýä
òóñàëäàã áàéíà. Àíòèáèîòèê õýðýãëýõ íü òàíû
õ¿¿õäèéí áèåä ºâчèí ¿¿ñãýæ áóé íÿíã óñòãàõûí
õàìòààð äýýðõè õýðýãöýýò áèчèë áèåòí¿¿äèéã
áàñ óñòãàäàã òóë òà àíòèáèîòèê õýðýãëýõèéã
òýâчèõ õýðýãòýé.

9.  ̺í òàíû ìýäýõ ¸ñòîé 1 ç¿éë áîë õàíèàä íü èõýâчëýí
òîìóóãèéí âèðóñýýð ¿¿ñãýãääýã. Õàðèí àíòèáèîòîèê
íü âèðóñò íºëººëäºãã¿é çºâõºí íÿíãèéí ýñðýã
¿éëчèëãýýòýé áàéäàã. Òîìóóãèéí âèðóñýýð
¿¿ñãýãäñýí àìüñãàëûí äýýä çàìûí ¿ðýâñýë íü
ýìчèëãýý, àñàðãààíû íºõöºë ìºí òóõàéí õ¿¿õäèéí
äàðõëàëûí îíöëîã çýðãýýñ õàìààðч íÿíãèéí
õàëäâàðààð õ¿íäýðäýã áà ýíý ¿åä ýìч îíîøèëæ,
øààðäëàãàòàé ¿åä àíòèáèîòèê ýìчèëãýýã ýõýëäýã
ãýäãèéã àíõààðàõ íü ç¿éòýé.

10. Òàíû õ¿¿õäýä òîìóóãèéí àíõíû øèíæ òýìäýã áóþó íóñ ãîîæèõ, õîîëîé
ñýðâýãýíýõ, áàãà çýðýã õàíèàëãàõ, óíæèéõ çýðýã øèíæ òýìäýã
ìýäýãäâýë äàðààõ àðãààð ãýðèéí íºõöºëä ýìчèëæ öààø íü
õ¿íäð¿¿ëýõã¿é, ýìчèëæ áàéæ áîëíî.
1. Àäóóíû ìàõòàé, ñàðìèñòàé øºë óóëãàæ õºëºðãºí óíòóóëàõ.
2. Õºëèéã ãîðчèчниêòîé õàëóóí á¿ëýýí óñàíä ä¿ðýõ.
3. Ǻãèéí áàëòàé õàëóóí ñ¿¿ óóëãàõ.
4. Àíüñ, чàöàðãàíû õàëóóí халуун, á¿ëýýí ø¿¿ñ óóëãàõ. Øèíãýí ñàéí
óóëãàõ íü õîðäëîãûã òàéëæ åðºíõèé õîðäëîãûí øèíæèéã áàãàñãàäàã.
5. Õ¿¿õäèéã óíòàõûí ºìíº á¿ëýýí óñàíä îðóóëæ ñàëõè àâàõóóëàëã¿é
óíòóóëàõ
Õàíèàä õ¿ðýõýä ãýðèéí àðãààð ýìчëýõ íü:

11. 6. Õîîëîéã ñîäòîé óñààð óòàæ õºëºðãºí äóëààí õóâöàëæ
óíòóóëàõ.
7. Õîîëîé ºâäñºí ¿åä õºëíèé ýðýýí áóëчèí äýýð, õàíèàëãàæ öýð
ãàðч áàéãàà ¿åä íóðóóíы 2 талд äàëíû õîîðîíä, äàëíû äîîä
õýñýãò ãîðчèñêòîé öààñ íààæ ºãºõ íü ç¿éòýé.
8. Õýðâýý ãîðчèñêòîé öààñ áàéõã¿é íºõöºëä 200ãð áóöàëñàí
á¿ëýýí óñàíä 50ãð õóóðàé ãîðчèчниê õèéæ äààâóó íîðãîíî.
Íîðãîñîí äààâóóãààðàà öýýæèéã îðîîæ ãàäóóð íèìãýí 纺ëºí
óóòààð áîîæ, ãàäíà òàëààñ íü õóóðàé äààâóóãààð áîîæ ºãºõ
õýðýãòýé. Ýíý íü õ¿¿õäèéã îðîîëòîé ¿åä ñàëõè àâàõóóëàõã¿é
áàéõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëæ áàéãàà þì.
9. Ýìèéí ýìчèëãýýíä 纺ëºí ýì áóþó Âèòàìèí Ñ óóñìàëààð,
Êàëüöèé õëîðèä, àíüсíû ø¿¿ñ, чèãàòóññèí, Òàðâàãàí øèéð
çýðãèéã õýðýãëýõ íü ç¿éòýé.
10. Хүүхдийн хамрыг содтой усаар угаах
11. Хүүхдийн гарыг байнга угаах

12. 1. Õ¿¿õäýä øèíãýí ç¿éë ñàéí óóëãàõ. Æèøýý íü ¿çýìíèé ø¿¿ñ,
æèìñíèé ø¿¿ñ, çºãèéí áàëòàé óñ çýðãèéã ñàéí ºãºõ.
2. Õðîñîë ºãч áîëíî. Õðîñîëûã áýëòãýõäýý çºâ áýëòãýõ õýðýãòýé.
1ë áóöàëñàí óñûã õºð㺺ä 1óóò øèíãýí ñýëáýõ äàâñíû óóñìàë
áóþó õðîñîëûã õèéæ íàéðóóëíà. ØÑÄÓ-ûã õ¿¿õäýä 1äîð èõýýð
áèø, áàãà áàãààð óóëãàõ íü ç¿éòýé.
3. Öàãààí áóäààíû ø¿¿ñ ºãºõ. 250ìë óñàí äýýð 30-40ãð îðчèì
áóäàà õèéæ 纺ëºí ãàë äýýð áóöàëãàí, Îéðîëöîîãîîð 100ãð îðчèì
áîëñîí ø¿¿ñèéã ñàõàð íýмýí áóäààíû õàìò õ¿¿õäýä ºãíº.
4. Ìîéë íü ýãøýýõ ¿éëчèëãýýòýй óчðààñ õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë
áîëîí ã¿éëãýæ áóé õ¿¿õäýä ìîéëíû ø¿¿ñèéã áóöàëãàí ºãºõ íü
ýìчèëãýýíèé àч õîëáîãäîëòîé.
Х¿¿õýä ã¿éëãýæ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõàä
ãýðèéí àðãààð ýìчëýõ íü:

13. 5. Ëèéð íü аргаах áîäèñ èõ õýìæýýòýé àãóóëäàã
óчðààñ õîäîîä ãýäýñíèé çàìûí õÿìðàëûã çîõèöóóëàõ
¿éëчèëãýýòýé. Ëèéðèéã àÿãàíä õèéæ æèãí¿¿ð äýýð
òàâèí 10-15ìèí æèãíýñíèé äàðààãààð õºðãºí ãàðñàí
ø¿¿ñèéã õ¿¿õäýä ºãæ, æèãíýñýí æèìñèéã õ¿¿õäýä
íóõàø áîëãîí ºãíº.
6. Íýðñ æèìñíèé ø¿¿ñ íü ìºí ã¿éëãýëò áîëîí õîäîîä
ãýäýñíèé õÿìðàëûí ¿åä ìàø ñàéí íºëººòýé.
7. ̺í õ¿¿õäèéí õ¿éñíèé 4 òàëä òººí¿¿ð õèéõ ÿìàð ч
øàëòãààíòàé ã¿éëãýëòèéã çîãñîîäîã þì.
8. Õ¿¿õäèéíõýý ãýäñèéã áààäàãíàæ, äóëààí áàéëãàõ
õýðýãòýé.

14. 1. Өндөр халуурах
2. Амьсгаадах /5хүртэл насны хүүхэд 1 минд 40-с
дээш/
3. Хяхтанаж амьсгалах
4. Цээж хонхолзох
Хүүхдэд доорхи шинж илэрвэл
эмчид яаралтай хандах хэрэгтэй

15. Анхаарал тавьсанд баярлалаа