Πρόκειται για μία παρουσίαση του κεφαλαίου 7 της ιστορίας της Γ' Γυμνασίου

1. Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 7

2.  Ήταν μυστική οργάνωση.
 Ιδρύθηκε στην Οδησσό της
Ρωσίας, το 1814.
 Συγκροτήθηκε με πρότυπο τις
μυστικές εταιρείες της Δύσης
(καρμπονάροι):
 η ένταξη σε αυτή προϋπόθεται
δοκιμασία, πίστη και αφοσίωση,
 για τους παραβάτες
προβλεπόταν η ποινή του
θανάτου,
 οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν
ψευδώνυμα και επικοινωνούσαν
με κρυπτογραφικό μυστικό
κώδικα.
 Αποσκοπούσε στην
ανεξαρτησία των Ελλήνων.

3. ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΤΗΝ ΟΔΗΣΣΟ ΤΗΣ
ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ
ΙΔΡΥΘΗΚΕ Η ΦΙΛΙΚΗ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΙ Η ΠΛΑΚΑ ΠΟΥ
ΕΧΕΙ ΕΝΤΟΙΧΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΨΗ

4. Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ
«Ορκίζομαι ενώπιον του αληθινού θεού
οικειοθελώς, ότι θέλω είμαι επί ζωής μου
πιστός εις την Εταιρείαν κατά πάντα. Να μη
φανερώσω το παραμικρόν από τα σημεία και
λόγους της, μήτε να σταθώ κατ'ουδένα λόγον
η αφορμή του να καταλάβωσιν άλλοι ποτέ,
ότι γνωρίζω τι περί τούτων, μήτε εις
συγγενείς μου, μήτε εις πνευματικόν ή φίλον
μου.
Ορκίζομαι, ότι εις το εξής δεν θέλω έμβει εις
καμίαν άλλην εταιρείαν, οποία και αν είναι,
μήτε εις κανένα δεσμόν υποχρεωτικόν. Και
μάλιστα, οποιονδήποτε δεσμόν αν είχα, και
τον πλέον αδιάφορον ως προς την Εταιρείαν,
θέλω τον νομίζει ως ουδέν.
Ορκίζομαι, ότι θέλω τρέφει εις την καρδίαν
μου αδιάλλακτον μίσος εναντίον των
τυράννων της πατρίδος μου, οπαδών και των
ομοφρόνων με τούτους. Θέλω ενεργεί κατά
πάντα τρόπον προς βλάβην και αυτόν τον
παντελή όλεθρόν των, όταν η περίστασις το
συγχωρήση.
Ορκίζομαι να μη μεταχειρισθώ ποτέ βίαν δια
να συγγνωρισθώ με κανένα συνάδελφον,
προσέχων εξ εναντίας με την μεγαλυτέραν
επιμέλειαν να μη λανθασθώ κατά τούτο,
γινόμενος αίτιος ακολούθου τινός
συμβάντος».

5. ΠΟΙΟΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΙΔΡΥΤΕΣ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ;
 Νικόλαος Σκουφάς
από την Άρτα
 Αθανάσιος Τσακάλωφ
από τα Ιωάννινα
 Εμμανουήλ Ξάνθος
από την Πάτμο.
Στους πρωτεργάτες συγκαταλέγεται και ο
Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.

6. Ποιες καταστάσεις δυσχεραίνουν την
ανάπτυξη της Φιλικής Εταιρείας;
Επικράτηση Ιερής Συμμαχίας –
καταδίωξη κάθε φιλελεύθερου
κινήματος.
Διασπορά του Ελληνισμού σε τεράστιο
χώρο.
Ανάγκη να τηρηθεί πλήρης
μυστικότητα.
Τα διαφορετικά συμφέροντα των
διαφορετικών κοινωνικών ομάδων.

7. Ποιες καταστάσεις ευνοούν την ανάπτυξη της
Φιλικής;
Η παραλυσία της
Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας.
Η διάδοση των
ιδεών της
Γαλλικής
Επανάστασης.
Η πίστη ότι είχαν
ωριμάσει οι
συνθήκες για την
ανεξαρτησία της
Ελλάδας.

8. ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΙ
ΠΟΙΟΣ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ;
Πηγή: Φράγκος Γ., «Φιλική Εταιρεία», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Αθήνα 1975, τ.ΙΑ΄, σ. 429

9. Τι γνωρίζετε για την «Ανώτατη Αρχή»;
ΙΔΡΥΤΕΣ ΟΧΙ ΩΣ
ΑΡΧΗΓΟΙ , ΑΛΛΑ
ΕΚΤΕΛΕΣΤΗΚΑ
ΟΡΓΑΝΑ
«ΑΡΧΗ»
ΑΝΥΠΑΡΚΤΗ
ΩΣΤΟΣΟ Η
ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ
ΟΡΟΥ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙ
ΚΗ
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
ΦΑΝΤΑΖΟΝΤΑΝ ΟΤΙ
ΣΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΗΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΠΗΡΧΕ
ΙΣΧΥΡΗ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ,
ΙΚΑΝΗ ΝΑ ΔΙΕΥΘΥΝΕΙ
ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ.

10. ΣΕ ΠΟΙΑ ΠΟΛΗ ΜΕΤΑΦΕΡΘΗΚΕ Η ΕΔΡΑ
ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1818

11. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΠΡΟΤΑΘΗΚΕ Η ΗΓΕΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ;
 Το 1818 προτάθηκε η αρχηγία στον Ιωάννη
Καποδίστρια.
 Ο Καποδίστριας δε δέχτηκε να αναλάβει την
ηγεσία της επανάστασης, επειδή, όπως είπε,
ήταν υπουργός του τσάρου.
 Αποδείχθηκε, πράγματι, ότι από τη θέση του
αυτή (υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας)
πρόσφερε μεγάλες υπηρεσίες στον
επαναστατημένο ελληνισμό.
ΠΟΙΟΣ, ΤΕΛΙΚΑ, ΑΝΕΛΑΒΕ ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ;
Μετά την άρνηση του Καποδίστρια, προτάθηκε η ηγεσία
στον αξιωματικό του Ρωσικού στρατού, Αλέξανδρο
Υψηλάντη. Τον Απρίλιο του 1820 ως «Γενικός Επίτροπος
της Αρχής» ανέλαβε την ευθύνη της οργάνωσης και της
προετοιμασίας του Αγώνα.

12. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ «ΣΧΕΔΙΟΝ ΓΕΝΙΚΟΝ»;
 Φθινόπωρο 1820 συντάσσεται το
«Σχέδιον Γενικόν» που προβλέπει:
 Την ταυτόχρονη έναρξη του Αγώνα
στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και
στην κυρίως Ελλάδα.

13. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ
Λόγοι επιλογής των ηγεμονιών:
•Δεν υπήρχε σε αυτές τουρκικός
στρατός.
• Υπήρχε κοντά σε αυτές
ρωσικός στρατός, που οι Φιλικοί
ήλπιζαν ότι θα τους συνδράμει.
• Υπολόγιζαν στη βοήθεια των
ντόπιων και μάλιστα του ηγέτη
τους Θεόδωρου
Βλαδιμηρέσκου.

14. ΠΟΤΕ ΞΕΚΙΝΑ Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ;
Στις 22 Φεβρουαρίου 1821 ο
Αλέξανδρος Υψηλάντης πέρασε
τον ποταμό Προύθο με στολή
Ρώσου στρατηγού.

15.  Στο Ιάσιο ύψωσε την επαναστατική
σημαία.
 Στο Ιάσιο επίσης συναντήθηκε με
τον ηγεμόνα της Μολδαβίας Μιχαήλ
Σούτσο, μυημένο στη Φιλική.
ΠΟΙΕΣ ΥΠΗΡΞΑΝ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ
ΥΨΗΛΑΝΤΗ;
Ο « γενικός έφορος της αρχής» Αλέξανδρος Υψηλάντης
υψώνει τη σημαία της Ανεξαρτησίας στην κεντρική π λατεία
του Ιασίου. Φανταστική παράσταση του V. Kaltzer ( Αθήναι,
Μουσείο Μπ ενάκη). Πηγή: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ.
ΙΒ, Εκδοτική Αθηνών, σ.25.

16. ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ
24ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1821;
 « Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος»
Στο κείμενο:
 γινόταν μνεία των αγώνων των ευρωπαϊκών λαών για ελευθερία.
 παρεχόταν με σαφή υπαινιγμό η διαβεβαίωση ότι η Ρωσία θα βοηθούσε τον
Αγώνα.
 υπήρχε αναφορά στη δημοκρατική οργάνωση της πολιτείας, που θα ιδρυόταν
μετά την επιτυχία της Επανάστασης.

17. ΠΟΙΟΙ ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΝ ΤΟΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ
ΣΤΡΑΤΟ; ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ;
24 Φλεβάρη ο
Υψηλάντης
παραιτείται από το
ρωσικό στρατό.
Εθελοντές και η φρουρά
του Σούτσου συγκροτούν το
πρώτο στρατιωτικό σώμα
του Υψηλάντη από 2.000
άνδρες.
Στις 10 Μάρτη
προχωράει ως την
πόλη Φωξάνη.
Εκεί σχηματίζεται ο
Ιερός Λόχος
από εθελοντές σπουδαστές
των ελληνικών παροικιών
των ηγεμονιών και του
ελληνικού σχολείου της
Οδησσού.
Ο Ιερός Λόχος στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο

18. ΠΟΙΑ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΘΕΤΟΥΝ
ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ;(Α)
Ο τσάρος Αλέξανδρος Α΄ που βρισκόταν στο Λάυμπαχ, σε συνέδριο της Ιερής Συμμαχίας,
μόλις έφθασε η είδηση για την επανάσταση στη Μολδοβλαχία
ΔΙΑΓΡΑΦΗ: διέγραψε
τον Υψηλάντη από τους
καταλόγους του ρωσικού
στρατού
ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΣΙΑ:
και αποδοκίμασε το κίνημά
του, για να διαλύσει κάθε
υπόνοια των συμμάχων
του ότι το υπέθαλψε.
ΤΙ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΟΝ ΑΦΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ
ΥΨΗΛΑΝΤΗ;(Β)
Συγχρόνως έφθασε στο Βουκουρέστι ο
αφορισμός του Υψηλάντη και του
Σούτσου(23 Μαρτίου 1821) από το
Γρηγόριο Ε΄ που υποχρεώθηκε να τον
εκδώσει, όταν ο σουλτάνος απείλησε ότι,
σε περίπτωση άρνησης του Πατριάρχη, ο
τουρκικός όχλος και ο στρατός θα
εξόντωναν τον ελληνικό πληθυσμό της
Κωνσταντινούπολης και άλλων πόλεων.

19. ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΤΟΠΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ
ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ;
Στις δυσμενείς αυτές συνθήκες
για τον Αγώνα θα προστεθεί η
σύγκρουση του Υψηλάντη με τον
ηγέτη των αγροτών της Βλαχίας
Βλαδιμηρέσκου, που σε κρίσιμη
φάση των επιχειρήσεων είχε
διαχωρίσει τη θέση του από τους
Έλληνες.

20. ΠΟΙΑ ΥΠΗΡΞΕ Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΤΟΥ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ ΣΤΗ
ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ;
Στις 7 Ιουνίου 1821 η μάχη στο
Δραγατσάνι σήμαινε το τέλος της
επανάστασης στη Μολδοβλαχία.
Από τους 373 Ιερολοχίτες
περισσότεροι από 200 σκοτώθηκαν -
ανάλογες υπήρξαν και οι απώλειες του
υπόλοιπου στρατεύματος.
Η αντίσταση στο Σκουλένι (Αθ.
Καρπενησιώτης), στη μονή Σέκου
(Γιωργάκης Ολύμπιος, Ιωάννης
Φαρμάκης) εξουδετερώθηκε ως το τέλος
του Σεπτέμβρη του 1821.
Ύστατη μάχη στη Μονή Σέκου

21. ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ
ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
ΥΨΗΛΑΝΤΗ;
Μετά την καταστολή της εξέγερσης στις
ηγεμονίες ο Υψηλάντης έφυγε προς την Αυστρία,
για να συνεχίσει τον Αγώνα στην κυρίως Ελλάδα.
Συνελήφθη από την αυστριακή αστυνομία και
φυλακίστηκε στο φρούριο Μούνκατς της
Ουγγαρίας.
Το 1823 μεταφέρθηκε σε άλλη φυλακή.
 Το 1827 ελευθερώθηκε και πέθανε στη Βιέννη
τον επόμενο χρόνο.
Να θυμάστε: Η επανάσταση ξεκινάει με
τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στις 24
Φεβρουαρίου 1821 και τελειώνει με το
Δημήτρη Υψηλάντη το 1829 στην τελευταία
μάχη της Επανάστασης, τη μάχη της
Πέτρας.