2. 1 Nola deitzen dira azido nukleikoen monomeroak? Eta zein konposatu egituratzen dute
monomero horiek?
Nukleotidoak deitzen dira.
Base nitrogenatua
Pentosa
Nukleosidoa
NUKLEOTIDOA
Azido fosforikoa
2 Aipatu bi azido nukleiko motak eta bakoitzaren nukleotidoak.
ADNa: Adenina, Timina, Guanina eta Zitosina.
ARNa: Adenina, Uraziloa, Guanina eta Zitozina.
3 Azaldu zein den azido nukleikoen funtzioa.
ADNak izaki bizidunen kromosomak osatzen ditu eta izaki baten proteina guztien sintesia
burutzeko beharrezkoa den informazioa du bere baitan.
ARNa zelularen nukleoan sintetizatzen da ADNaren zati txikien kopiak eginez,eta ondoren
zitoplasmara ateratzen da. Eta zitoplasmara iristean, ARNa erribosoma bati lotzen zaio eta
organulu horren bidez aminoazidoen elkarketa gertatzen da.

4. 1 Zer konposatuz osatuta daude lipidoak? Lipidoen ezaugarriak aipatu.
Karbonoz, oxigenoz eta hidrogenoz osatuta daude.
2 Zenbat lipido mota bereizten dira? Esan bakoitzean dauden motak.
Bi lipido mota daude: konplexuak eta sinpleak.
Konplexuen barruan, triazilglizeroak, glizerofosfolipidoak, esfingolipidoak eta
argizariak.
Sinpleen barruan, substantzia aromatiko, bitaminak, sexu-hormonak eta
kolesterola.

6. 1 Zer dira hidrogeno zubiak?
Ur- molekula baten eta ingurukoen artean, aurkako zeinuko kargak
erakartzera jotzen duten indarrak sortzen dira. Lotura horiei hidrogenozubiak deritze.
2 Uraren konposizioa azaldu.
Ur- molekula bakoitza bi hidrogeno-atomoz eta oxigeno-atomo batez eratua
da. Atomo horiek lotura kobalenteen bidez lotzen dira.Molekulan, karga
negatiboa eta positiboak kopuru berean egonik, kargak ez daude uniformeki
banatuta. Karga negatiboak, hidrogeno-etomoen inguruan kokatzen dira eta
positiboak, berriz,hidrogeno-etomoetatik gertuago daude. Aurkako zeinua
duten bi alde bereizten direnez, ur-molekulak polaritatea duela esaten da.
3 Molekulek urarekiko duten zaletasunaren arabera bi talde bereizten dira.
Zeintzuk?
Talde hidrofoboak,uretan disolbatu ezin direnak eta talde hidrofiloak, uretan
disolba daitezkeen molekularen zatiak.

8. 1 Bi formula daude karbonoarentzat. Zeintzuk?
Formula molekularra eta formula garatuak.
2 Zer da bimolekula bat? Zenbat daude?
Karboboaren konposatuek determinatu egiten dituzte biziprozesuak.
3 Sei talde funtzional daude. Esan zeintzuk diren.
Hidroxiloa, Aldehidoa, Zetona, Azido karboxilikoa, Amina eta
Amida.

10. 1 Zein da monosakaridoen funtzioa?
Zelulek behar duten energia lortzeko erabiltzen dituzten sunstantziak
dira eta haren funtzioa, zelulei enrgia ematea da.
2 Zerez daude gluzidoak osatuta?
Karbono, oxigeno eta hidrogenoz konposatuta daude.
3 Zeintzuk dira monosakarido motak?
Glukosa, fruktosa eta galaktosa.
4 Nola deitzen zaio disakaridoek duten mota. Eta azaldu.
O-glukosidiko lotura deritzo. Kasurik gehienetan monosakarido baten hidroxilo
talde batean karbonoa eta beste monosakaridoaren aldehido taldea edo zetona
taldearen karbonoa lotzen dira.
5 Zeri esaten diogu erreserba funtzioa polisakaridoetan.
Almidoia eta glukogenoa, energi ereserba gisa jokatzen dute,
hirolizatzen direnean energia lostzeko prozesuetan erabiltzen diren
monomeroak askatzen direlako.

12. 1 Zer dira proteinak? Zerez daude osatuak?
Zeluletan ugarien azaltzen diren konposatuak. Karbono, oxigeno,
hidrogeno eta nitrotrogenoz konposatuta.
2 Zeintzuk dira proteinen ezaugarri nagusiak?
Disoluzio koloidalak eratzen dituzte, eta berotzean edo substantzia
azdido zein basikoak gehitzean hauspeatu egin daitezke eta
koaguluak sortu.
3 Zer funtzio betetzen dute proteinek?
Proteinek disoluzio koloidalak eratzen dituzte, eta berotzean edo substantzia
azido zein bazikoak gehitzean hauspeatu egiten daitezke eta koaguluak
sortu.
4 Zer dira entzimak? Azaldu labur.
Entzimak proteina-talde berezia dira. Funtzioa izaki bizidunen
erreakzio kimikoen abiadura erregulatzea da. Entzima batzuk
ezinbestekoak dira zenbait transformazio gertztzeko.

13. AZIDO NUKLEIKOK
1.Nola deitzen dira azido nukleikoen
monomeroak? Zein konposatu
egituratzen dute monomero horiek?
2. Aipatu bi azido nukleiko mota eta
bakoitzaren nukleotidoak.
3. Azaldu zein den azido nukleikoen
funtzioa.