The Ezdikhana newspaper of Yezidi National Union org. Director - Aziz Tamoyan Chief Editor - Khdr Hajoyan http://facebook.com/YezidiNationalUnion

1. ++00--==EE22::==EE;;AAJJ //00..33 44//00==EEAAJJ //00..33//DD//;; 66DD==;;AAJJ <<++DDGG++..33;;
//00..33;;//DD33 ++00--++::33;; 9933==EE22::++;; ??++<<CC==;;++22//DD22
2015
(13 )
Երկրորդ Լալիշ
կառուցել է
Միրզե Չոլոն
Եզդիներիպաշտպանականուժերիհրամանատար
Հեյդար Շաշոն հունիսի 17-20-ը գործնական այցով
Հայաստանումէր:
ՎերջինիսուղեկցումէինգրողևհետազոտողՀո-
շանգ Բրոկան, գիտնականններ, Իրաքի եզդի ներ-
կայացուցիչներևայլոք:
Իրաքիցժամանածեզդիներիպատվիրակությունը
սույն ամսի 19-ին Ազգային փոքրամասնությունների
կենտրոնում հանդիպել է Հայաստանում եզդիական
համայնքիներկայացուցիչներիհետ՝իդեմսԵզդիների
ազգայինմիությաննախագահԱ.Թամոյանի,«Շամս»
մարդասիրականհասարակականկազմակերպության
նախագահ՝ՌուստամԲաքոյանի,ՍաշիկՍուլթանյա-
նի,լրագրող,«Սինջար»եզդիներիմիավորում/հկնա-
խագահ Բորիս Մուրազիի, ինչպես նաև Հայաստան
ժամանածմիշարքեզդիգործարարների՝Հայաստա-
նիեզդիականհոգևորկենտրոնիհիմնադիրհովանա-
վոր Միրզա Սլոյանի, Ռուսաստանի քաղաքական
գործիչԲարիսԼազգիյանի,ՌԴ-իՏվերսկիմարզիճա-
նապարհաշինարարության ընկերության ղեկավար
ՓիրԶադոիևայլոց:
ՀանդիպումըսկսվեցԵզդիներիազգայինմիության
նախագահ՝Ա.Թամոյանիողջույնիխոսքով,որըավա-
րտվեց Հեյդար Շաշոյին, իր կատարած ազգանվեր
գործիհամարպարգևատրելով«եզդիներիազգային
միությանհերոս»-իպատվավորոսկեմեդալով:Եզդի
հրամանատարըիրհերթինշնորհակալությունհայտ-
նեցպարոնԱ.Թամոյանին,իրենայդպատվավորկոչ-
մանը արժանացնելու համար, հավելելով, որ
Շանգալումմարտնչողյուրաքանչյուրեզդիարժանիէ
այսկոչմանը,քանզինրանքնույնպեսջանքուեռանդ
եններդնումեզդիժողովրդիզավակներիևեզդիների
հայրենիքիպաշտպանությանևազատագրմանսուրբ
գործում:
ԵզդիներիազգայինմիությաննախագահԱ.Թա-
մոյանընաևիրելույթումհիշատակեցայն,որՀայաս-
տանումեզդիականհամայնքըմշտապեսպատրաստէ
իրաջակցությունըցուցաբերելուիրՇանգալիազգա-
կիցներին, և որ մշտապես դեռևս կոտորածների
սկզբիցիրականացրելէմիշարքմիջոցառումներ,եր-
թեր,ցույցերևայլակցիաներ,որոնցնպատակըեղելէ
այդդաժանոճրագործությանդատապարտումըևկան-
խումը,կոտորածևզանգվածայինտեղահանություն,
որը«Իսլամականպետության»ահաբեկիչներըիրա-
կանացրելենմերազգակիցներինկատմամբ,այդպի-
սով տալով հազարավոր զոհեր, առևանգվածներ և
հարյուրհազարավորփախստականներ:
Հանդիպմանժամանակհավաքվածներըքննարկել
ենԻրաքում,մասնավորապես,Շանգալումտեղիունե-
ցողվիճակը,փախստականեզդիներիիրավիճակըև
այլհարցեր:
ՆերկայացնելովԻրաքումտեղիուենցածը՝Հեյդար
Շաշոնցավովհայտնելէ,որայնտեղիեզդիներիվիճա-
կըշարունակումէծանրմնալ:
Հանդիպմանըներկաեզդիներըքննարկելեննաև,
թեինչպեսկարելիէստեղծվելինքնավարություն,զին-
վածուժեր,քաղաքականուժ,որըկկարողանաԻրա-
քումպաշտպանելեզդիժողովրդիշահերը:
«Շամս» մարդասիրական ՀԿ-ի նախագահ
ՌուստամԲաքոյանըեզդիներիպաշտպանականուժե-
րի հրամանատարից հետաքրքրվել է, թե ինչպե՞ս է
պատկերացնում նա եզդիների ինքնապաշտպանու-
թյունը:
«Եզդիներնիրենքպետքէլուծենիրենցհարցերը,
ևիրենքպետքէպաշտպանենիրենց:Մենքհույսներս
դրելէինքքրդականփեշմարգայիվրա,որըդավաճա-
նեցմեզ»,–հավելեցՀեյդարՇաշոն:
Հայաստանում է եզդի Հրամանատար Հեյդար ՇաՇոն

2. 2
Շանգալի խեղված ճակատագրերը
Թվում է,թե 21-րդ դարում նոր ցեղասպանության
մասին խոսելու առիթը չպետք է լիներ,սակայն,ցավոք,
ցեղասպանություն իրականացվում է նաև այսօր՝ հա-
մաշխարհային հանրության ամենաթող աչքի առաջ:
Այժմ,արդեն որերորդ անգամ,նման ողբերգության զոհ
են դառնում հազարավոր եզդի ընտանիքներ: Հենց
եզդիների դեմ իրականացված մերօրյա ցեղասպանու-
թյան թեմայով էր օրերս Երևանի ազգային փոքրամաս-
նությունների մշակույթի կենտրոնում կազմակերպված
ցուցահանդեսը: Ցուցահանդեսում ներկայացված էր
իրաքցի եզդի լուսանկարիչ,եզդիագետ Լոկման Մահ-
մուդի 35նկար,որոնք «պատմում էին»մոտ մեկ տարի
առաջ Իրաքի Շանգալ քաղաքում հարազատ եզդի ժո-
ղովրդին պատուհասած ցեղասպանության և դրա հետ-
ևանքով փախստական դարձած հազարավոր եզդի
ընտանիքների մասին:Ցուցահանդեսի բացմանը ներ-
կա էին ՀԿ ղեկավարներ,եզդի համայնքի ներկայացու-
ցիչներ և մեծաթիվ այցելուներ, ովքեր մտահոգ էին
նորօրյա ցեղասպանությունների խնդրով և իրենց ներ-
կայությամբ աջակցում էին մեր բարեկամ ժողովրդին:
«Առ այսօր շարունակվում է կոտորածը եզդիների
նկատմամբ,ինչի հետևանքով էլ առ այսօր եզդի փա-
խստակաների քարավանները շրջում են ամբողջ աշ-
խարհում»,– բացման արարողության ընթացքում իր
խոսքում նշեց Հասան Թամոյանը:Իր մտահոգություն-
ներով կիսվեց նաև «Շամս»մարդասիրական հասարա-
կական կազմակերպության նախագահ Ռուստամ
Բաքոյանը,ում ձեռքը մշտապես հարազատ համայնքի
զարկերակին է,և նա պատրաստակամորեն իր ակտիվ
մասնակցությունն է ունենում հարազատ ժողովրդի հետ
կապված ցավոտ խնդիրների լուծմանը:Հենց նրա նա-
խաձեռնությամբ էր ցուցահանդեսը կազմակերպվել
Հայաստանում:Ռ. Բաքոյանն իր խոսքում մասնավորա-
պես ասաց.«Մեր սրտի վերքը դեռ երկար է արյունա-
հոսելու: Մեր ազգի նկատմամբ բռնություններն ու
դրանց աղետալի հետևանքները շարունակվում են նաև
այսօր, երբ ամենուր ակտիվորեն խոսվում է մարդու
իրավունքների և հանդուրժողականության մասին:
Թերևս հենց սա է ամենացավալին, որ այս ամենը
կատարվում է մեր օրերում՝ գերտերությունների և
միջազգային հանրության ամենաթող աչքի առաջ»:Նա
տեղեկացրեց նաև,որ նկարների այս ցուցահանդեսը
ներկայացվել է Թուրքիայի Իզմիր,Դիարբեքիր,Տիգ-
րանակերտ քաղաքներում,իսկ հայաստանյան ցուցադ-
րությունից հետո լուսանկարները կցուցադրվեն նաև
Իտալիայում,Ֆրանսիայում,Գերմանիայում և ԱՄՆ-ում:
«Հայաստանում այս ցուցահանդեսը անցկացնելու
առաջարկը եղել է մեր կողմից:Այստեղ ցուցահանդեսի
բացելու նպատակը ոչ միայն այն էր,որ Հայաստանում
խոշոր եզդիական համայնք կա,այլ այն,որ մեր եղբայր
ժողովուրդը ամենից լավը կհասկանա մեր ցավը»:
Լուսինե Մարգարյան
ՀՊՄՀ Գեղարվեստական կրթության ֆակուլտետի
դասախոս
Հղում՝ www.aravot.am
ցեղասպանությունը չարիք է բոլոր ժամանակներում և բոլոր ժողովուրդների համար: մենք՝
հայերս, ինքներս ենք մեր մաշկի վրա զգացել դրա դաժանությունն ու սարսափելի հետևանք-
ները:
Հանդիպում Հոլանդաիայի
ուսանողների Հետ
Հուլիսի22-ինԵրևանում,ՀՀազգայինփոքրամաս-
նություններիմշակութայինկենտրոնումտեղիունեցավ
հանդիպումՀՀԵզդիներիազգայինմիությանփոխնա-
խագահԽդրՀաջոյանիևմիխումբհոլանդացիուսա-
նողներիմիջև:ՎերոնշյալխմբիՀայաստանժամանելու
ծրագիրըկոչվումէ«Գրանդ-տուր»ևկապվածէԱմս-
տերդամի համալսարանի հետ, որն յուրաքանչյուր
տարիիրականացնումէհանդիպումներևշրջագայու-
թյուններ տարբեր երկրներում, այս տարի ընտրելով
ՀայաստանըևՎրաստանը:Հանդիպմանընթացքում
մասնակիցների կողմից տրվեցին մի շարք հարցեր՝
կապվածեզդիներիազգայինավանդույթների,կրոնիև
այլնիշուրջ:Խ.Հաջոյանիկողմիցհակիրճներկայաց-
վեցվերջինշրջանումԻրաքիհյուսիսայինմասումիրա-
կանացված և դեռևս շարունակվող եզդիների
ցեղասպանությունը,եզդիականազգայինավանդույթ-
ները,մշակույթը,կրոնըևայլն:Հանդիպմանընթաց-
քումկողմերըփոխանակվեցինազգայինհուշանվեր-
ներով:
«մՇակութային
կամուրջ»
Հուլիսի17-ինՋինիշյանհիմնադրամիկողմիցՀՀ
Լոռվա մարզի Վանաձոր քաղաքում տեղի ունեցավ
«Մշակութայինկամուրջ»խորագրովմիջոցառումը:Մի-
ջոցառմանըմասնակցումէինՀայաստանումազգային
փոքրամասնություններիհամայնքները,հանձինսեզդի-
ականհամայնքի,որըներկայացվեցՀՀԵզդիներիազ-
գայինմիությանփոխնախագահԽդրՀաջոյանի,եզդի
ակտիվիստներ և երաժիշտներ՝ Ռոման Ավդոյանի,
ՌուստամԱլիյանիևԹենգիզՄհոյանիկողմից:Ելույ-
թի ընթացքում Խ. Հաջոյանի կողմից ներկայացվեց
հայ-եզդիականդարավորբարեկամությունըհավաս-
տողպատմականտարբերիրադարձությունները,ինչ-
պես նաև եզդիների առկա ցեղասպանության
գերխնդիրը,որըդեռևսշարունակվումէԻրաքիհյուսի-
սայինմասում:
Նմանօրինակմիջոցառումներընպաստումենմշա-
կութային բազմազանության և հանդուրժողականու-
թյանձևավորմանըինչպեսհայժողովրդի,այնպեսէլ
Հայաստանում բնակվող տարբեր ազգային փոքրա-
մասնություններիմիջև,քանզիճանաչելովմեկսմյուսի
մշակույթը,մենք,կարծեքթե,ավելիլավենքճանաչում
միմյանցևավելիսերտհարաբերություններենքկա-
պումմիմյանցհետ:
Ֆրանսիայում ստեղծվեց նոր եզդիական
Հասարակական կազմակերպություն
Հուլիսի23-ինՖրանսիայումտեղիունեցավմիջո-
ցառումնվիրվածնորաստեղծ
«Ֆրանսիայում Եզդիների
Մշակութային Ասոցիացիա»
եզդիական հասարակական
կազմակերպության պաշտո-
նականբացմանը:Այդառթիվ
ՀՀԵզդիներիազգայինմիությունըիրշնորհավորանքը
հղեցկազմակերպությաններկայացուցիչներին՝իդեմս
կազմակերպության ղեկավար՝ Բարֆո Թամոյանին,
մաղթելովհաջողությունիրենցակտիվգործունեության
ընթացքում,միաժամանակհայտնելովպատրաստա-
կամությունօժանդակելումշակութային,հոգևորևմի
շարք այլ միջոցառումների կազմակերպման և այլնի
համար:ՀՀԵզդիներիազգայինմիությունը՝իդեմսնա-
խագահԱ.Թամոյանիհաջողությունէմաղթումնորաս-
տեղծ կազմակերպությանը, որի նպատակն է ճիշտ
ներկայացնելուեզդիժողովրդիազգայինավանդույթ-
ները,մշակույթը,կրոնըևլեզուն,որըևսբխումէԵզդի-
ների ազգային միության նպատակներից, և որը
կնպաստիավելիամրապնդելուեզդիներիմշակույթը:

3. 3
E’YDÊ ŸZDÎAYE MILETÎÊ ORDÎXANÊ LEZGÎ
(1958-1997)
ZIMAN HENE
Ziman heye- köl û je’re,
Ne r’êdaye, t’im r’ê dere,
Xweyî dixweze bîne ser r’ê,
Ça jî dike- pê nikare.
Ziman hineka- belaye,
H’emû wexta r’îya xwedaye,
K’ar, zirara xwe r’ind zane,
Jêr’a çi k’ar û çi zyane.
Zimanê hineka þîrine,
Dikare be’ra bimeyîne,
Bigre gör t’ev pêz lev bîne,
H’esin sarî bitewîne.
Zimanê hineka hostaye,
Derge jî ber dadayîve,
Derger’a wê bive mifte,
Dikare veke û hin- dade.
Ziman heye- ze’f hêsîre,
Ew nizane, ew zigûre,
R’ênga r’aste, nêzîk- bere,
T’im nêta wî r’îya dûre.
Zimanê hineka- sêrbaze,
Gilîê xirav jî cem xase:
Mûkî dikare têke çyakî,
Xwe nahêle dilê yekî.
Ziman heye xwe qet’ile,
T’ewra baþe- lê dûrk’eve,
H’emû wexta ew belaye,
T’im qesasê xweyê xweye.
Ziman heye- derewîne,
Tiþtê nebûyî lev tîne,
Xweyê ziman jî hew zane-
Derew cem xelqê hêjane.
Zimanê hineka- dör’ûye,
Gilîê yeqîn cem t’öneye,
Ber divêjin pirs, xeverek,
R’ûê din dike h’ezar û yek.
Cûr’e-cûr’e ziman hene,
Lê her xwezil wî zimanî,
T’im qazinc dike gilîê hêja,
Dor-ber xweþ bê û xweyê xwe.
Mayîna ÿzdîya isa jî r’ê-r’izm, e’yd-e’refat, ser-
hatîyê miletîyêva girêdaîye, k’îjan bi ziyaretî nav
miletda hatine xweykirinê, ewî xweydikin çawa ÿzdî,
çawa cime’t, E’yd-e’refatê miletîê ij dereca civand-
ina cime’tê, pêþdaanîna yektîê ferzbûna mexsûs dis-
tînin. Ew gelekî k’aw, bi heytehol, r’ê-r’izmê h’ewask’ar
têne derbazkirinê. E’ydê isaye miletîê h’ersal r’ojê
k’ivþ têne derbazkirinê. H’ersal pey 13-ê meha sivatêr’a
döþema pêþin qörbanê þerjêdikin, r’ojîa digrin, bona
mirîyê t’eze (berva r’advin), lê r’ojê sêþemê, çarþemê,
pêþemê r’adivne paþîvê û dîsa r’ojî digrin. R’oja
înîyê e’yda Xidir Nevî, Xidir Eylase. H’ersê r’ojê r’o-
jîya þêxek yan p’îrek e’seyî gere her’ne nav mezela, ser
mezela döa’ bikin.
Ÿvara r’oja pêþemê diçine malê t’irêqa- þêx û p’îra,
serê xwe ber ocaxa datînin û xêra xwe didin, bi k’îjanê
têne t’emizkirinê- gönê xwe dadiweþînin.
Ÿvara r’oja pêþemê t’emam þadivin, def, zör’ne têne
lêxistinê, hilbet, h’etanî sivê r’anazên. Ew þev tê
navkirinê “ ”.
Wê þevê zar’a, t’orpe t’êlekîva girêdayî, k’ölekêva
dardadikirin, k’îjan bi mêwa, þîrnaya dihate dagirtinê,
û isa mal-mal diger’yan. Ew tê navkirinê “ ”.
Berî r’ojîya, r’oja le’dêþeva döþemê, seh’eta 4-5-a
r’adivin, dixön, vedöxön, lê kir’kir’ka, k’elema, goþtê
h’erêm naxön. Sive EDEBYET r’onnebûyî r’adizên, h’e-
tanî r’o gewrdive. Pey wê yekêr’a, çaxê te’rî dik’eve
e’rdê, idî dikarin bixön, vexön, þavin.
Çaxê r’ojîne, îzin t’ine bixön, vexön, cig’arê
bik’þînin, benîþt bicûn, k’inca, serê xwe biþon, mêr
sersûrtê xwe hildin.
R’oja pêþin gere pezekê þerjêkin: ÿvarê, çaxê te’rî
hila hê nek’etîye e’rdê. Xöarinê û mêwa pê sinîya divine
malê merivê destteng, çawa xêra Xidirnevî. Lê r’oja
pêþemê nanê mirîya derdixin. Lê çaxê þev r’adivin (sê
þeva) bi wî cûr’eyî nên derdixin- . Paþîva Bapîr
melekê wê r’izmêye. Lê hima wê r’ojê, sivêzû, pê sinîyê
xöarinê û mêwa divne malê cînara, çawa nanê Xidirnevî.
Çaxê ÿvarê döa’dikin, e’detî divêjin: “Qebûlve r’o-
jîya we”.
Þeva leyleqedrê qîz û kör’ê azep totka þör’ dixön,
wekî xewna xweda mêr yan jina xweye axirîyê bivînin.
Ser dîwêr, ar’îka pê ÿr nîþana dikin (nîþanê Xi-
dirnevîne), wekî ew bê, û pêþîa wîda wê her’in.
Zar’, nexweþ ij t’emamîa r’ê-r’izma, wekî wan r’oja
têne kirinê, têne azakirinê. Ew dikarin bixön, vexön,
e’mrê xweyî herr’o derbazkin. R’oja e’ydê, çaxê diçine
malê hev, gere destevala neçin. R’oja înîê e’yda Xi-
dirnevîye. E’yd r’oja þemîê jî dive, tê navkirinê,
wexta k’îjanê e’seyî t’ev þêx û p’îrê xwe, diçine ser
mezela. R’oja le’dê jî e’yde, k’îjan tê navkirinê.
Cime’t divêje: “Bimbarekve e’yda mirî û zêndîa”.
H’ersal pey 13-ê meha nîsanêr’a, r’oja sêþemê, r’ojî
tê girtinêbona r’ojîya Melekî Tawis (û mirîya), lê
r’oja çarþemê e’yda, yanî- sala ÿzdîaye t’ezeye. Wê
r’ojê e’seyî diçine ser mezela.
Ew tê navkirinê. R’oja sêþemê köloç’ekî dipêjin.
Morîkê dikne nav köloç’. Ewî köloç’î r’oja
çarþemê- ser t’emamîa neferê malê kerdikin. Morî p’ara
k’ê bik’eve, ew h’esavdive xwey-xödanê hebûka malê.
R’oja çarþemê isa jî r’oja , ê kö xödanê pêze.
E’yda Melek Tawis Îraqêda, pey 13-ê meha nîsanêr’a,
r’oja çarþemê, bi serk’arîa mîr, t’ev qewala, þêx û
p’îra, Laliþa nûranîda, didine k’ivþê. Wexta vê e’ydê
def û þivêv têne lêxistinê. R’ê-r’izmê ayîna dîn têne
qedandinê. Ew tê navkirinê Çarþema Sor. Wê r’ojê taw-
isê birca mîrda datînin, û ÿzdîyê herçar qölbê dinîayê
hatî p’êxas derda tên, serê xwe ber tawisê datînin,
paþopê dertên û t’ev cime’ta civyayî paþê t’ev e’ydê
divin.
E’ydeke ÿzdîa meha k’anûna pêþin tê k’ivþkirinê.
Pey 13-ê meha k’anûna pêþin, döþema pêþin, r’ojî di-
grin- seva mirîya (berva r’adivin). H’ersê r’oja- sêþemê,
çarþemê, pêþemê, seva , r’ojî digrin.
R’oja înîyê . Wê r’oja ziyaretî, k’îjan e’yda
miletîêye mezine, t’emam, e’seyî- ne destevala, gere
her’ne malê dilþikestîya, merivê dilê wan hevdö mayî
gere lev bên. Ê levneyên, h’esavnavin ÿzdî.
T’emamîya þeva leyleqedrê þadivin. R’oja þemîyê-
e’refatê, diçne ser mezela, þêx û p’îr döa’ dikin.
H’evtêkê pey e’yda Ÿzdîdr’a , wekî isa jî divêjin “
”. R’oja pêþemê r’ojîne.

4. ((( ## #! * ' # #
! % ) * ! #!
((( ) * ' # $#' #!
739;+.3D /B 7D+C+D+63
/0.3;/D3 8+:; A?1
C;FD/; +030 2+9=:+;
59,+-3D 5.D 7+@=:+;
2ObRQ VbKaKbKU`[dW P OaKUKY
K]KUc[dRXKWL
9Ob VK_cOY /bfKY +bZKU[dYXKc bN
VKbU bN _OYXKU L]]
-bKYcWKY RS`Q aKMbKUKY WKW[dT
aKeKYKUQ MSYQ KXWKYKMbKXSY
2ObRQ aKMb`[dW P HAKWKbUI A?1
aKbKY[dW
e /bfKY 6 =dTYOc[d VO^
4
DOXTIR Û Ö’LIMDARÊ ŸZDÎYÎ NAV-DENG Simoyê Þemo
(1928-2000)
DAYKA MINR’A
Daê, daê, tö þîrinî,
Tö k’esera dilê lawa,
Tö ji göla göla bînî,
Dijmin ji te dive sawî.
Þevê dirêj û þevê sar,
R’ojê baran, yan r’ojê germ
Bêþîka min herr’o, hercar
Te h’ejandye bêxew û nerm.
Tö girîayî, wexta li min
P’eyda bûne ÿþ û k’eder,
Dilê teda k’izîn boy min,
Dû-dermana ger’yayî her der.
R’aste, te’ve gör’e û geþ,
Lê ne germe ew nola te,
R’aste, göle sore, bînxweþ,
Lê ne omide nola te.
Daê, daê, tö þîrinî,
Tö k’esera dilê lawa,
Tö ji göla göla bînî,
Dijmin ji te dive sawî.
SERK’ARÊ GÖNDÎ SALÊ DIRÊJ
R’izganê Simo ij wan ewledê cime’ta meye deg-
meye, ê kö e’silda doxtire û pisporê p’êþê xweye:
Simoyê Þemoyê bavê wî ne kö t’enê þayîr û
e’frandarkî e’yan bû, lê isa jî- doxtirekî ÿzdîyî
nav û nîþanbû, cefê k’îjanî h’etanî îro jî tê
bîranînê û þêkirandinê…
Hene meriv, ê kö bi emekê xwe seva t’emamîa
cime’tekê dikarin bivne mesele. R’izganê Simo a
hima ij wan ewledê cime’ta meye.
R’izganê Simo sala 1953-a göndê neh’îa Hoktêm-
bêryanêyî (niha- merza CE Armavîrê) Þênavanêda
diya xwe bûye. Pey serfinyaz xilazkirina
mek’tevêr’a înstîtûta R’ewanêye doxtirîê (niha-
zanîngeha R’ewanêye ser navê Mxît’ar Hêrsaîye
doxtirîêye dîwanî) xilazkirîye, p’êþê doxtirê
zar’a dest anîye. Lê pey xilazkirina îdara dox-
tirîêye xwendina bilindr’a întêrnatûra nexweþx-
ana R’ewanêye hejmara 4-aye zar’aye klînîkîêda
ber destê ewledê cime’ta meyî nav û nîþan- doxtir
û e’frandarê nav û deng, doktor, profêsor Seh’îdê
Îvo xwendîye.
Sê salê din serwêrê ambûlatorîa göndê merza
Armavîrêyî Zart’onk’êye doxtirîê bûye. Salê
1984-85-a xizmetk’arîa R’ewanêye alîk’arîa dox-
tirîêye lezda doxtirê zar’ayî novedar xevitîye.
Lê doxtirê zar’ayî cêr’ibandî hila hê salê
xevtê gelekî mêla k’arê ö’lmî û dersbêjîê dikir, a
lema jî sala 1985-ada zanîngeha R’ewanêye ser
navê Mxît’ar Hêrasîye doxtirîêye dîwanîda k’ete
ser xevatê, e’wilçawa laborant, asîstênt, paþê-
sala 1994-a, dosênt.
Sala 1990-î e’mrê ewledê cime’ta ÿzdîayî
ö’lmh’izda ya bîranînêye: ewî t’êza pêþendamîê
xweykir û dereca pêþendamê ö’lmê doxtirîêye
ö’lmî stend, cêrga wan ewledê meye doxtire
kêmjimar t’amkir, ê kö xweyê dereca ö’lmîne.
R’izganê Simo isa jî e’frandarî 25 xevatê
ö’lmî û 4 k’itêvê hînbûnê kirîye.
Saya xevata dersbêjîê û ö’lmîye berbiç’e’v
ewledê cime’ta ÿzdîayî zane layîqî gele
p’êþk’êþ û xelata bûye, mesele, em navê çend h’eva
hildin: mêdala zanîngehêye “Zêr’în”, “Nîþana”
zanîngehêye “P’êsîrêye zêr’în”, hörmetne’me,
wekî sala 2010-2011-aye xwendinêda hatîye
naskirinê dersbêjê herîbaþ. Sala 2010-a ew
layîqî hörmetane’ma wezareta CE-e xwendinê û
ö’lm bûye, sala 2013-a layîqî r’azîne’ma beledîa
þeherê R’ewanê bûye.
Salê 1997-2005-a dewsgirtîê dêkanê fakûltêta
qenckirinê xevitîye.
Xölese, wekî meriv bixweze, dikare gelekî
dirêj derheqa R’izganê Simoda, ê kö ij wan ewledê
cime’ta meye, wekî bi zanebûn û me’rîfeta xwe
dikare seva gele-geleka bive mesela ç’evadyînê û r’ê
veke seva nisila peyhatinê, bêje û gilîke.
Lêbelê, zêde nîne em bêjin, wekî heval û hogirê
R’izganê Simoye xevatê û ö’lmî derheqa zanebûn û
me’rîfata wîye xevetêda gilîê xweþ û pesin-
dayînê gotine û divêjin, k’îjan hörmetê ne kö
t’enê wî, lê isa jî, t’emamîa cime’ta mer’a tînin.
Gere bê gotin, wekî R’izganê Simo isa jî
die’frîne, awa dö e’frandinê wî.
Gele pirs malxê malê û serk’arava girêdayîne. Çaxê,
çawa divên, malxê, serk’ar cîê xwedane, h’emû tiþt
baþ û me’rîfete, û qedrê wan girane. Serk’arekî isa
Wezîrê T’êmûre, ê kö çend dehsalîne, wekî serk’arîê
göndê merza Cimhöryeta Ermenîstanêye Aragasotnêyî
Sorîkê dike. Fe’mdarîye, wekî ew ewledê cime’ta me
saya zanebûn, me’rîfeta xweye, kö ewqa we’de
serk’arîê gönd dike, pirs û pirsgirêkê gönd û binelîê
gönde cûr’e-cûr’e safîdike.
Nav û dengê Wezîrê T’êmûr saya me’rîfeta wîye
serwêrîkirinê û xeyestê wî ne kö t’enê merza Araga-
sotnê, lê isa jî- ij sînorê merzê û Ermenîstanê der
belabûye.
Çaxê meriv p’ir’îhindikî nasîa xwe dide serhatîya
e’mrê Wezîrê T’êmûr, tê ser wê fikirê, wekî ewî
camêrî t’imê cêr’ibandîye zanebûn û xwendina xwe
zêdeke, wekî çawa nav xevatê, isa jîe’mirda-
serfinyazve û bikarve ij h’emû pirsa r’ûspî derk’eve.
Wezîr sala 1948-a göndê neh’îa Te’lînêyî
Sorîkêda diya xwe bûye û 18 salîêda göndê Nêrk’în
Ert’îkêda mek’t’eva ort’e xilazkirîye.
Salekê þönda înstîtûta R’ewanêye ser navê
Xaçatûr Abovyane dersdarîêye dîwanîda hatîye
hildanê, pêr’a jî- mek’t’eva göndê Sorîkêye 8-saleda
dersdarîa dersê t’arîxê kirîye.
Pey sala 1973-a xilazkirina îdara xwendina bilin-
dr’a çûye ordîê û salekê þönda bi dereca zapitîê
qölixa xweye e’skerîê xilazkirîye.
Hima wê salê jî dîsa bûye dersadrê mek’t’eva
Sorîkêyî t’arîxê.
Saya xevata baþbû, wekî deh sala dêpûtatê þêwra
neh’îa Te’lînê bûye û gele û gele pirsada wek’îltî ÿla
ÿzdîyê neh’îa Te’lînêye giran kirîye.
Xwendina dersdarîê, qey tê bêjî, bes nînbû, wekî
ew t’am sere - derîê e’mir û deba gönd bike, a lema jî
sala 1986-a fakûltêta înstîtûta R’ewanêye malhebûna
göndîtîêye malhebûnzanîê xilazkir.
40-salîêda binelîê gönd ît’abara xwe wî anîn,
wekî ew bive serk’arê göndê Sorîkê.
Xevata cavdar û serk’arîkirinê hêsa nîne: wê yekê
her merivek zane, ê kö ew xevat kirîye yan- dike. Lê çi
jî heve, saya xevata baþe, wekî ew layîqî cêrge
pesinne’ma û hörmetne’ma bûye, lê sala 2011-a layîqî
navê mêrxasê ÿzdîayî miletîêyî hörmetlî bûye.