3. prace plastyczne
Nagrodzone „Ocalić od zapomnienia… – losy II nagroda Wszystkie nagrodzone Zespół Szkół Publicznych nr 3
prace plastyczne Żydów wolbromskich” „Góralski rok na cztery części i wyróżnione prace zostaną w Wadowicach – Gimnazjum nr 1
VII Konkursu Monika Błaszczyk, Anna Mąkol, podzielon” zaprezentowane podczas wystawy. „Nowa waluta”
plastycznego „Skarby Martyna Pałka Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła ii Ponadto Jury zakwalifikowało na Klaudia Kubik, Katarzyna Kutek,
Małopolski” Gimnazjum nr 3 w Wolbromiu w Krempachach wystawę następujące prace: Patrycja Myszkowska, Natalia
Katarzyna Czubernat, Paulina Nowak, Marcin Roczniak
Nagrody indywidualne
Wyróżnienia Kaczmarczyk, Aneta Kurnat, „Na granicy światów” Zespół Szkół im. ks. prałata płk.
„Piękno przemijającej architektury Weronika Pietraszek, Beata Katarzyna Babicz, Magdalena Tadeusza Dłubacza w Sufczynie
I nagroda ex aequo
drewnianej” Podgórna, Aleksandra Surma Juruś, Joanna Libront, Beata „Z Europy do Obłazowej. Czy
„Przyjaciele’”
Paulina Papej Madej, Weronika Mucha wiesz, po co?”
Wojciech Kraus, Mariusz Marondel
Zespół Szkół w Świątnikach Górnych III nagroda Zespół Szkół nr 1 w Bobowej Szczepan Łukasz, Walenty Łukasz
Zespół Szkół w Ropicy Polskiej
„Drzewo życia” „Wymarsz Gładysza pod Grunwald” „Gwiazda Dawida” Gimnazjum im. Jana Pawła ii
„Światło z przeszłości”
Agnieszka iwańska, Justyna Król Zespół Szkół w Szymbarku – Joanna Chmura, Natalia Kołodziej, w Krempachach
Jan Molendowicz
Zespół Szkół nr 1 w Bobowej Gimnazjum Ewelina Ligęza, Beata Magiera
Zespół Szkół nr 1 w Bobowej
Anna Barszcz, Jakub Cetnarowski, Zespół Szkół nr 1 w Bobowej Jury w składzie:
Nagrody za prace grupowe Tomasz Cetnarowski, Aleksander „Ażurowy widok” Agnieszka Buława-Orłowska
II nagroda
Górski, Marzena Siwiak, Paulina Aleksandra Kot, Anna Mekla, – artysta plastyk, projektantka
Płaskorzeźba nr 2 („attyka
I nagroda ex aequo Tereszkiewicz, Klaudia Tokarz, Hubert Szczęśniak grafiki użytkowej
w kruchym materiale”)
„Noc Kupały – rodzime Grzegorz Zimowski Zespół Szkół Zawodowych Marcin Klag – artysta plastyk,
Magdalena Ambroży, Marcin Dudek,
Walentynki” Towarzystwa Salezjańskiego projektant grafiki użytkowej
Dominik Foszt, Aleksandra Gajewska,
Gimnazjum w Siedliskach Wyróżnienia w Oświęcimiu Piotr Witosławski – artysta plastyk,
Monika Godawska, Justyna Jarmuła,
Radosław Job, Dominika Kopacz, „Uroczna Pani” „Drzwi do krainy łopianu” projektant, fotograf
Monika Kacer, Emilia Kozioł,
Dominika Padoł, Gabriela Gimnazjum im. Jana Pawła ii Publiczne Gimnazjum im. św. Kingi Mariusz Ratajczyk – artysta
Karolina Kozioł, Magdalena Kuta,
Podobińska, Aleksandra Rymek, w Gołkowicach w Wojniczu plastyk, konserwator zabytków
Justyna Łabno, Angelika Małek,
Żaneta Solarz, Dominik Sowa, Beata Ewelina Dorula, Dominika Florek, Karolina Adwent, Paulina Batko, Katarzyna Dzigańska
Klaudia Mik, Teresa Skowron,
Warzycka, Dominik Warzycki, Eliza Florek, Dariusz Owsianka, Joanna Jewuła, Karolina Michałek, – filmoznawca, koordynatorka
Natalia Sobol, Agnieszka Stankowska,
Krzysztof Zięcina Alicja Rajska Ewa Mytnik konkursu
Aleksandra Ślęzak, Magdalena Wrona
„Rzemiosła Starego Krakowa” „W kolorach tolerancji” „Anioł”
Gimnazjum nr 6 im. Jana Pawła ii
Katolickie Gimnazjum im. Świętej Ośrodek Kultury Kraków-Nowa Agata Niemiec
w Tarnowie
Rodziny z Nazaretu w Krakowie Huta, Klub Krzesławice Gimnazjum nr 8 im. Stanisława
Weronika Dziepak, Anna Hofman, Jakub Ciesielski, Bartek Kowalski, Westwalewicza w Tarnowie
III nagroda ex aequo
Zuzanna Kapała, Joanna Koza, Wiktor Kuliński, Marcin Traciak, „Nasze gimnazjum wczoraj… i dziś”
„Nowoczesność tradycji”
Aleksandra Maciaszek, Maria Szymon Traciak, Wojciech Traciak Kinga Brańka, Lena Czechowicz,
Sylwia Przybylska, Kinga Rodacka
Rogala, Anna Skoczeń, Maria Karolina Danilewska, Kamila Kak,
Zespół Szkół w Ropicy Polskiej
Wierzbowska Klaudia Kowalczyk, Edyta Zachura
4 5
4. nagrody indywidualne
i nagroda ex aequo
Przyjaciele
Wojciech Kraus, Mariusz Marondel
Zespół Szkół w Ropicy Polskiej
„Naszą pracę stanowią dwa plakaty
o tematyce łemkowskiej. (…) Uży-
wając najnowszych technik mul-
timedialnych, chcieliśmy pokazać
uniwersalność tej zapomnianej kultu-
ry. Posłużyliśmy się komputerem
i programami związanymi z obróbką
fotografii (Photoshop), aby pokazać
wszystkim, nie tylko naszym rówie-
śnikom, że ta teoretycznie zapomnia-
na i lekceważona ludowa, tradycyjna
sztuka łemkowska jest ponadczasowa
i można ją zaprezentować w tak nie-
typowy, nowoczesny sposób.”
6 7
5. nagrody indywidualne
i nagroda ex aequo
Światło z przeszłości
Jan Molendowicz
Zespół Szkół nr 1 w Bobowej
„Menora. Ten najbardziej
rozpoznawalny symbol kultury
żydowskiej kryje w sobie wiele
znaczeń. Jest jak drzewo, którego
korzenie sięgają w głąb kultury
ludzkości…
Ramiona menory przypominają
gałęzie zwieńczone gniazdami,
z których jak ptaki wyfruwają na
świat różne myśli. Ten symbol
tkwi głęboko w przeszłości, ale
równocześnie jest ciągle żywy jak
światło szabasowych świec…”
8 9
6. nagrody indywidualne
ii nagroda
Płaskorzeźba nr 2
(„attyka w kruchym
materiale”)
Magdalena Ambroży, Marcin
Dudek, Dominik Foszt, Aleksandra
Gajewska, Monika Godawska,
Justyna Jarmuła, Monika Kacer,
Emilia Kozioł, Karolina Kozioł,
Magdalena Kuta, Justyna Łabno,
Angelika Małek, Klaudia Mik,
Teresa Skowron, Natalia Sobol,
Agnieszka Stankowska, Aleksandra
Ślęzak, Magdalena Wrona
Gimnazjum nr 6 im. Jana Pawła II
w Tarnowie
„Maszkarony na tarnowskim ratuszu
są przerażone, rozbawione, leniwe,
przewrotne, dzikie – przybierają
różne kształty, wyobrażenia zwierząt
i ludzi. Oddzielone są od siebie
detalami architektonicznymi:
sterczynami i wolutami. Maszkarony
kojarzą nam się z aktorami
odgrywającymi przeróżne role
w ciągu całego swojego życia.
Niezmiennie górują nad tarnowskim
ratuszem od kilkuset lat.”
10 11
7. nagrody indywidualne
iii nagroda ex aequo
Nowoczesność
tradycji
Sylwia Przybylska, Kinga Rodacka
Zespół Szkół w Ropicy Polskiej
„Kompozycja jest dość prosta, ale
jej prostota nadaje jej charakter
współczesny, oryginalny
i nowoczesny. Po prawej stronie
umieściłyśmy napis w języku
ukraińskim: «Kultura łemkowska»,
zaś z lewej strony – fragment
tradycyjnego wzoru łemkowskiego,
który widziałyśmy podczas
warsztatów w cerkwiach. Stanowi
on częsty motyw zdobienia ścian czy
stropów.”
12 13
8. nagrody indywidualne
iii nagroda ex aequo
Ocalić od
zapomnienia…
– losy Żydów
wolbromskich
Monika Błaszczyk, Anna Mąkol,
Martyna Pałka
Gimnazjum nr 3 w Wolbromiu
„Dwie wolbromskie kultury
tamtych czasów: polska i żydowska,
wzajemnie się przenikające,
ukazane zostały na naszych starych,
podniszczonych fotografiach.
Postanowiłyśmy więc bliżej przyjrzeć
się tamtym wydarzeniom, poruszyć
kwestię bardzo ważną dla nas
jako patriotów, aczkolwiek powoli
odchodzącą w zapomnienie.”
14 15
9. nagrody indywidualne
wyróżnienia
Piękno przemijającej Drzewo życia
architektury
Agnieszka Iwańska, Justyna Król
drewnianej
Zespół Szkół nr 1 w Bobowej
Paulina Papej
Zespół Szkół „Naszą pracę oparłyśmy na
w Świątnikach Górnych kształcie macewy, która jest
ważnym elementem w kulturze
„W związku z konkursem żydowskiej. Przyglądając się pracy
«Skarby Małopolski» wykonałam bliżej, można dostrzec wiele innych
pracę, w której chciałam ukazać symboli judaizmu. Drzewo życia
podobieństwa i różnice między – symbol nadziei, obfitości. Każda
dawnymi a współczesnymi gałąź oznacza jakiś odłam narodu
warunkami życia człowieka. żydowskiego, który początkowo
Posłużyłam się przykładem starego spętany łańcuchami niewoli
domku w naszej okolicy, w okolicy i prześladowań, w końcu jednoczy się
Świątnik. (…) Obudowa z pleksi i zostaje wyzwolony”.
symbolizuje teraźniejszość, zaś
elementy znajdujące się w środku
nawiązują do tego, co było kiedyś.
Dlatego można sformułować
następujące motto mojego
projektu: przeszłość jest częścią
teraźniejszości”.
16 17
10. nagrody grupowe
i nagroda ex aequo
Noc Kupały – rodzime
Walentynki
Gimnazjum w Siedliskach
Radosław Job, Dominika Kopacz,
Dominika Padoł, Gabriela
Podobińska, Aleksandra Rymek,
Żaneta Solarz, Dominik Sowa,
Beata Warzycka, Dominik
Warzycki, Krzysztof Zięcina
„Zarówno jedna, jak i druga praca
to swoista podróż w czasie. Wianki
przenoszą nas w różne okresy
w historii od czasów pogańskich
poprzez średniowiecze, barok,
romantyzm, do współczesności. Gra
«Noc Świętojańska» też jest podróżą.
Gracze przemieszczają się po planszy,
rozwiązując zagadki. Równocześnie
podróżują w czasie, bo odpowiadają
na pytania dotyczące historii ich
miejscowości”.
„Wszystko wykonaliśmy
z naturalnych materiałów: drogi
zrobiliśmy z kory, góry z wytłaczanek
po jajkach, rzekę z worka na zboże,
a święte drzewo z miedzianego drutu
i ususzonych ziemniaków”.
18 19
11. nagrody grupowe
i nagroda ex aequo
Rzemiosła Starego
Krakowa
Katolickie Gimnazjum im. Świętej
Rodziny z Nazaretu w Krakowie
Weronika Dziepak, Anna Hofman,
Zuzanna Kapała, Joanna Koza,
Aleksandra Maciaszek, Maria
Rogala, Anna Skoczeń, Maria
Wierzbowska
„Pomysł plastycznej formy
warsztatów narodził się dzięki
projektom gier planszowych artysty
malarza Pawła Kołodziejskiego.
Naprowadził on uczniów na pomysł
wykonania wielkiej planszy do gry
edukacyjnej, dzięki której na nowo
będą mogli odkryć zapomniane już
rzemiosła starego Krakowa. Jako tło
wybraliśmy xvii-wieczną grafikę
fortyfikacji miasta Krakowa”.
20 21
12. nagrody grupowe
ii nagroda
Góralski rok na cztery
części podzielon
Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II
w Krempachach
Katarzyna Czubernat, Paulina
Kaczmarczyk, Aneta Kurnat,
Weronika Pietraszek, Beata
Podgórna, Aleksandra Surma
„Bazę dla naszych scenek stanowią
dwa koła. Koło symbolizuje rok
z podziałem na 12 miesięcy oraz
cykliczność – powtarzalność
tych czynności. Na większym
kole usytuowaliśmy prace rolne.
Wszystkie postacie posługują się
prymitywnymi narzędziami sprzed
wieków. Postacie są szare, surowe,
bezbarwne, skupione na danej
czynności, wtopione w ziemię
i otaczający krajobraz. Postacie na
mniejszym kole wykonują niektóre
z prac domowych. Postanowiliśmy
je ubrać w stroje regionalne, aby
przybliżyć tradycję Podhala i Spisza”.
22 23
13. nagrody grupowe
iii nagroda
Wymarsz Gładysza pod
Grunwald
Zespół Szkół w Szymbarku –
Gimnazjum
Anna Barszcz, Jakub Cetnarowski,
Tomasz Cetnarowski, Aleksander
Górski, Marzena Siwiak, Paulina
Tereszkiewicz, Klaudia Tokarz,
Grzegorz Zimowski
„Plany zaprezentowania scen
happeningu we wnętrzach kasztelu
pokrzyżował wprawdzie rozpoczęty
remont budynku, ale jakoś sobie
z tym poradziliśmy. Większym
problemem okazały się warunki
pogodowe, zupełnie nieprzystające
do naszej koncepcji. Jak w końcu
przebiegał happening? Efekty naszej
pracy ilustrują zdjęcia. «Obrazy»
prezentowały się następująco: scena
pożegnania w gronie rodzinnym
w pomieszczeniach dworu – rozstanie
Gładysza z żoną i błogosławieństwo
córki; pokłon okolicznych chłopów;
przygotowanie rycerza do wyjazdu
– giermek podaje mu tarczę, miecz
i sztandar; Gładysz dosiada konia
i żegnany przez swoje damy z okien
dworu wyjeżdża, by stawić się na
królewskie wezwanie; za nim rusza
tabor, a w czasie podróży wędrowcy
stają na popas, odpoczywając
w cieniu rozłożystego drzewa”.
24 25
14. nagrody grupowe
wyróżnienia
Uroczna Pani W kolorach tolerancji
Gimnazjum im. Jana Pawła II Ośrodek Kultury Kraków-Nowa
w Gołkowicach Huta, Klub Krzesławice
Ewelina Dorula, Dominika Florek, Jakub Ciesielski, Bartek Kowalski,
Eliza Florek, Dariusz Owsianka, Wiktor Kuliński, Marcin Traciak,
Alicja Rajska Szymon Traciak, Wojciech Traciak
„Pani o wyrazistych kształtach „Gdyby historia sztuki była nam prze-
ukrywa w sobie mroczne tajemnice, kazywana w takiej formie, a nie tylko
ludowe wierzenia. Czy to tęsknota za poprzez suche fakty, to chętnie zgłębiał-
przeszłością, echa dawnych czasów? bym swoją wiedzę na temat przeszłości”.
Do czego tęsknimy, czego się boimy?
Dzisiaj, w xxi wieku, dalej ciągnie „Uważam, że zestawienie malarstwa
się za nami smutna, tajemnicza historycznego ze sztuką współczesną
czy zabobonna Pani. Jest częścią przemawia do mnie. Miałem okazję
przeszłości, teraźniejszości i odciśnie pracować w technice graffiti i spray
ślad na przyszłości. Nie odejdzie, nie paintingu, a przy tym poznałem
zostawi nas, będzie jak pogłos echa”. twórczość Jana Matejki i miejsca,
w których żył i tworzył”.
26 27
15. prace zakwalifikowane
na wystawę
Gwiazda Dawida
awers/rewers Na granicy światów
Joanna Chmura, Natalia Kołodziej,
Katarzyna Babicz, Magdalena Ewelina Ligęza, Beata Magiera
Juruś, Joanna Libront, Beata Zespół Szkół nr 1 w Bobowej
Madej, Weronika Mucha
Zespół Szkół nr 1 w Bobowej „Nasza praca «Gwiazda Dawida»
zawiera siedem symboli kultury
„To ciekawe, jak współczesność żydowskiej. Pierwszym z nich jest
bliska jest tradycji i przeszłości. przełamana palma, która oznacza
Od kolorowej, obrazkowej kultury tragiczną śmierć. Po przeciwnej
naszych czasów tylko krok dzieli nas stronie umieściłyśmy cmentarz
od historii i religii sprzed tysięcy lat. żydowski. Są tutaj przetłumaczone
Wkraczamy w ten świat przez «okna» słowa oryginalnej żydowskiej
macew na miejscowym kirkucie, modlitwy. Nie zabrakło też
sięgamy do «worka» z bogactwem współczesnego – symbolicznego –
symboli, które przetrwały wieki. znaku: Ściany Płaczu. W środku
Te dwa światy wbrew pozorom żyją gwiazdy znajduje się menora.
obok siebie. Wystarczy tylko wykonać Chciałyśmy ukazać, jak ważna
awers/rewers drobny gest…” w judaizmie jest symbolika”.
28 29
16. prace zakwalifikowane
na wystawę
Drzwi do krainy
łopianu
Publiczne Gimnazjum
im. św. Kingi w Wojniczu
Karolina Adwent, Paulina
Ażurowy widok Batko, Joanna Jewuła, Karolina
Aleksandra Kot, Anna Mekla, Michałek, Ewa Mytnik
Hubert Szczęśniak
Zespół Szkół Zawodowych „Lubię coca-colę, ale nie
Towarzystwa Salezjańskiego pomyślałabym nigdy, że podobnie
w Oświęcimiu może smakować napój z łopianu.
To bardzo możliwe – jego korzeń
„Zaglądam przez okno i widzę… park smakuje podobnie. Wiem, bo
– przestrzeń w małym fragmencie próbowałam. Łopoń to ładna
okna. nazwa. Bardzo smakowita. Ponadto
Nasza praca to okno, bardzo ozdobne przekonałam się, że wszystko na
okno, i niewielki kawałek przestrzeni świecie łączy się ze sobą, na przykład
zamknięty w czterech ścianach. botanika z językoznawstwem,
Zmieniła się rzeczywistość, tak jak Wyspiański z kremem
zmieniły się czasy. To, co było ważne, przeciwtrądzikowym, teatr ze
jest zapomniane albo nieważne. sztukami plastycznymi, a herbata ze
Pozostały tylko… fragmenty piękna”. skarbami Małopolski. Niesamowite!”
30 31
17. prace zakwalifikowane
na wystawę
Anioł
Agata Niemiec
Gimnazjum nr 8
im. Stanisława Westwalewicza
w Tarnowie
„W ramach naszych warsztatów
postanowiliśmy bliżej poznać
sztukę sakralną naszego Patrona,
a szczególnie motywy i symbolikę
aniołów, źródła inspiracji, a także
znaleźć punkt wyjścia do zbudowania
na ten temat własnej wypowiedzi
plastycznej”.
Nasze gimnazjum
wczoraj… i dziś
Kinga Brańka, Lena Czechowicz,
Karolina Danilewska, Kamila Kak,
Klaudia Kowalczyk, Edyta Zachura
Zespół Szkół Publicznych nr 3
w Wadowicach – Gimnazjum nr 1
„Przebranie się i wcielenie w postać
historyczną pomogło mi lepiej
zrozumieć uczucia uczniów z okresu
wojennego. Gdy zobaczyłam tę
fotografię, nie poznałam siebie”.
32 33
18. prace zakwalifikowane
na wystawę
„Z Europy
do Obłazowej.
Czy wiesz po co?”
Szczepan Łukasz, Walenty Łukasz
Gimnazjum im. Jana Pawła II
w Krempachach
„Przeglądnęliśmy wiele książek
o śladach ludzi pierwotnych. Pomysł
z mapą i śladami zmierzającymi
do Obłazowej wydał nam się dość
ciekawy. Ściągnęliśmy skórę
Nowa waluta z podłogi, wzięliśmy pastele do ręki
– i do dzieła”.
Klaudia Kubik, Katarzyna Kutek,
Patrycja Myszkowska, Natalia
Nowak, Marcin Roczniak
Zespół Szkół im. ks. prałata płk.
Tadeusza Dłubacza w Sufczynie
„Metodą burzy mózgów ustalaliśmy
desygnaty wartości. (…) Uczniowie
doszli do wniosku, że najbardziej
czytelnym odpowiednikiem wartości
– nie tylko materialnych – będzie
pieniądz, którym na co dzień
posługują się ludzie biznesu.
W grupach wykonywali projekty
nowej waluty, którą nazwali
na cześć Kingi «king». Monety
z podobizną św. Kingi – na rewersie
z wyobrażeniem i nazwaniem jej
cnót, które powinny być ważne
również dzisiaj – wykonali metodą
tzw. tekturorytu”.
34 35
19. scenariusze warsztatowe
Nagrodzone często utrudniały zrozumienie Werdykt Jury: z dziedzictwem swojej miejscowości Jury w składzie:
scenariusze ich sensu i sposobu realizacji. przedstawionym przy pomocy
warsztatowe W przeważającej części projektów I nagroda umiejętnie wybranej, małej jego Łucja Piekarska-Duraj – antropolog
VII Konkursu obowiązywała teza postawiona na „Maszkaron tarnowski, czyli urok części. społeczny, koordynatorka programu
plastycznego „Skarby początku przez nauczycieli, a rezultat brzydoty (specyficzne piękno „Laboratorium” w Małopolskim
Małopolski” warsztatów był z góry zaplanowany, zamknięte w kamieniu)” „Drzwi do krainy łopianu” instytucie Kultury
co skutecznie utrudniało swobodne Aneta Kopeć-Wilk, Magdalena Ewa Kłusek, Teresa Przeklasa Justyna Masłowiec – koordynator
W konkursie „Skarby Małopolski” poszukiwania młodzieży. Faktyczne Latawska-Honkisz, Katarzyna Płachta Publiczne Gimnazjum im. św. Kingi Zespołu ds. Edukacji Muzeum
nagradzamy scenariusze, które zainteresowania młodzieży (jak Gimnazjum nr 6 im. Jana Pawła ii w Wojniczu Etnograficznego im. Seweryna
przede wszystkim: pokazują komentarze uczniów) w Tarnowie Za wysiłek odszukania Udzieli w Krakowie
– mają spójną i logiczną strukturę przeważnie nie były respektowane, Za umiejętne przejście od szczegółu współczesności w dziedzictwie Aleksandra Rzońca – doradca
projektów edukacyjnych, w których lecz zastępowane pożądanymi do perspektywy epoki, a także zawartym w onomastyce edukacyjny, historyk sztuki, pedagog
zamierzone cele realizowane są z punktu widzenia nauczycieli. połączenie lokalnej specyfiki z wiedzą
poprzez użycie adekwatnych, Przede wszystkim zaś wiele projektów o estetyce Wyróżnienia
innowacyjnych środków, zostało potraktowanych wyłącznie „Ocalić od zapomnienia…
– angażują zarówno uczniów, jako poszukiwanie punktów wyjścia II nagroda – losy Żydów wolbromskich”
jak i nauczycieli w nieoczywiste do wypowiedzi plastycznej. „Wzniecając kurz przeszłości…” Magdalena Kołdras, Sylwia Wójcik
poszukiwania, bardziej zachęcają do Katarzyna Biedrawa, Małgorzata Gimnazjum nr 3 w Wolbromiu
zadawania pytań, niż do korzystania Trzeba jednak docenić fakt, że wśród Kłapyta Za odwagę w podjęciu trudnego
z istniejących odpowiedzi, prac konkursowych znalazło się kilka Gimnazjum nr 1 im. Tadeusza tematu i spotkanie ze świadkiem
– stwarzają sytuacje, w których pomysłów warsztatowych pomocnych Kościuszki w Stryszawie historii
możliwe jest wejście w osobistą przy odkrywaniu nieznanych Za „wzniecenie kurzu przeszłości”
relację z dziedzictwem, wcześniej aspektów dziedzictwa. i umożliwienie swobodnych Za wybór tematu
– efektywnie wykorzystują lokalne poszukiwań związanych z obecnością „Szczawnicka perła”
zasoby dziedzictwa, bliskiego, ale niezauważanego Katarzyna Ciesielka, Jadwiga
– poprzez analizę detalu (małej części zabytku Zachwieja
dziedzictwa) starają się pokazać jego Publiczne Gimnazjum im. Ks. Prof.
szerszy kontekst. III nagroda ex aequo Józefa Tischnera w Szczawnicy
„Wymarsz Gładysza pod Grunwald”
W tegorocznej edycji konkursu Marta Piecuch, Alina Zachariasz- „Tu żyją ludzie bez czasu, bez
niewiele scenariuszy spełniło -Kuciakowska pośpiechu i złudzeń (…)”
wszystkie te kryteria. Wiele Zespół Szkół w Szymbarku – Arkadiusz Kapłon, Agnieszka Mazur
projektów miało poważne Gimnazjum Zespół Szkół w Ropicy Polskiej
mankamenty merytoryczne, a same Za stworzenie sytuacji, w której
opisy przeprowadzonych zajęć uczniowie mogli wejść w relację
36 37
20. scenariusze warsztatowe
„Maszkaron tarnowski”
Gimnazjum nr 6 im. Jana Pawła II indywidualne i grupowe metodą D. Kobylański, Tarnów na starej Padovano, Santiego Gucciego, realizacja Życie to jest teatr, mówisz ciągle, opowiadasz;
w Tarnowie projektu informacji w materiałach fotografii, Tarnów 2008. – poznanie różnego typu masek: zbieranie informacji Maski coraz inne, coraz mylne się nakłada;
źródłowych, tworzenie mapy ∙ A. Krupiński, Czterdzieści jeden teatralnych, karnawałowych, 1 grudnia 2009 roku odbyły się Wszystko to zabawa, wszystko to jest jedna
„Maszkaron mentalnej, prezentacja najcenniejszych zabytków Tarnowa obrzędowych, pierwsze zajęcia w ramach realizacji gra
tarnowski, czyli urok multimedialna. w rysunkach i opisach, „Teka – analiza pojęć: maska, maszkaron, projektu. Stworzyliśmy wówczas grupę Przy otwartych i zamkniętych drzwiach.
brzydoty (specyficzne Tarnowska”, Tarnów 2003. attyka, gzyms, woluta, sterczyna, roboczą składającą się z kilkunastu To jest gra.
piękno zamknięte środki ∙ A. Krupiński, Czterdzieści jeden perspektywa, błazen, klaun, mim, uczniów klas drugich i trzecich (część Edward Stachura, Życie to nie teatr
w kamieniu)” – zajęcia w tarnowskim Muzeum najcenniejszych zabytków Tarnowa karykatura, groteska, kicz, piękno, z nich wzięła udział w projekcie
Okręgowym pod kierunkiem w rysunkach i opisach, „Druga Teka brzydota, już po raz trzeci i niestety ostatni) Uczniowie celnie wskazali w tekście
starszego kustosza, pana Tarnowska”, Tarnów 2004. – zastanowienie się nad emocjami mających pracować pod opieką trzech elementy łączące oba cytaty: „portret,
Aneta Kopeć-Wilk – nauczycielka
Kazimierza Bańburskiego, ∙ A. Krupiński, Zabytki Tarnowa i uczuciami, takimi jak: strach, nauczycieli. Na pierwszym spotkaniu często karykaturalny to jak maska
historii
– spacer po tarnowskiej Starówce – pędzlem malowane, Tarnów 2006. gniew, radość, smutek itp. przedstawiony został pomysł projektu. skrywająca jedne uczucia w celu
Magdalena Latawska-Honkisz
poszukiwanie śladów pozostałości ∙ A. Sypek, Mój Tarnów, Tarnów – poznanie technik plastycznych: Punktem wyjścia wyznaczającym uwydatnienia innych, gra na scenie,
– nauczycielka plastyki
renesansowych, dogłębna analiza 2005. kolaż, odlew gipsowy, papier kierunek, jakim chcielibyśmy podążać, jak i w życiu to udawanie kogoś
Katarzyna Płachta – nauczycielka
architektury ratusza miejskiego ∙ Wielki Przewodnik po Tarnowie, praca maché, rzeźba, płaskorzeźba, stały się dwa fragmenty różnych innego”.
języka francuskiego, wychowawca
wraz z jego attyką, zbiorowa red. S. Potępa, t. i-iii, papieroplastyka, tekstów nawiązujące do wybranego
– prezentacje multimedialne: Tarnów 1994-1996. – rozwijanie kreatywnego myślenia, przez nas tematu. Kolejne spotkanie było poświęcone
punkt wyjścia
Maszkaron, Maska, opracowane przez – zdjęcia i ilustracje zebrane przez wyzwolenie wyobraźni, dokładnemu omówieniu tematu.
treść
Anetę Kopeć-Wilk, uczniów w trakcie realizacji zajęć – rozwijanie świadomości Pracując w grupach czteroosobowych,
Za cel naszego zainteresowania Stojąc znowu po wielu dziesiątkach lat
– praca plastyczna inspirowana z różnych źródeł, a także fotografie dziedzictwa kulturowego szukaliśmy skojarzeń z hasłami
obraliśmy specyficzne piękno przed tarnowskim ratuszem, ozdobionym
tarnowskim maszkaronem, wykonane przez nich podczas miasta Tarnowa, szczególnie „maszkaron”, „maszkaron tarnowski”
tarnowskiego maszkarona zamknięte renesansową attyką i maszkaronami
– dokumentacja warsztatów spaceru po Starówce, jego renesansowego dorobku i „brzydota”. W formie „słoneczka”
w kamieniu. Chodziło nam włoskiego mistrza Jana Marii Padovano,
w postaci fotografii i prezentacji – informacje z internetu. i ogromnego bogactwa, jakim jest uczniowie zapisali wszelkiego
o ukazanie wielu aspektów życia, przypomniałem sobie, że za dawnych czasów
multimedialnej, ratusz miejski z jego zagadkowymi rodzaju skojarzenia odnoszące
w które wpisuje się maszkaron, jego jedynym zgrzytem w tej pięknej budowli był
– źródła informacji: cele maszkaronami, się do poszczególnych elementów
ewolucja i symbolika na przestrzeni dla mnie jeden z maszkaronów, podobny do
– literatura – poznanie fragmentów historii – odkrywanie bogactwa tego tematu. W wielu przypadkach
wieków, a także jego miejsca mojego nauczyciela greki, który przez wiele
∙ N. Allardyce, Dzieje teatru, naszego miasta i jednego emocji i uczuć zamkniętych skojarzenia były ciekawe, trafne,
w pejzażu kulturowym naszego lat próbował mi obrzydzić grecką gramatykę
Warszawa 1974. z najstarszych i najcenniejszych w kamiennych dekoracjach na a nawet intrygujące – „maszkaron to
miasta. i literaturę, co mu się mimo jego szczerych
∙ M. Aston, Panorama renesansu, zabytków – ratusza miejskiego, przestrzeni wieków, przecież paskudna kobieta”, zauważył
chęci nigdy nie udało.
Warszawa 2003. – poznanie tła historycznego epoki – rozwijanie własnej wrażliwości jeden z uczniów. Bardzo często
metody
∙ U. Eco, Historia brzydoty, Poznań renesansu oraz cech architektury na piękno poprzez sposób Teraz obojętnie patrzę na zatartą twarz uczniowie skupiali swoją uwagę
Metody, poprzez które realizowaliśmy
2008. renesansowej ze szczególnym postrzegania dzieła artystycznego. maszkarona i nie znajduję w niej żadnego na emocjach wyrażanych poprzez
projekt, to: dyskusja dydaktyczna,
∙ W. Koch, Style w architekturze, uwzględnieniem attyki, podobieństwa z moim nauczycielem greki. grymasy twarzy maszkaronów, jak
burza mózgów, prelekcja
Warszawa 1996. – poznanie postaci hetmana R. Brandstaetter, Przypadki mojego też na symbolice uczuć, jakie mogły
z elementami dyskusji, poszukiwania
∙ J. Kozioł, K. Bańburski, Jana Tarnowskiego, Jana Marii życia wzbudzać wśród oglądających je
38 39
21. ludzi („miały śmieszyć czy raczej a także związanych z nim form domniemanie, że autorem tarnowskiej Podczas oglądania maszkaronów na prace plastyczne Po wielu dyskusjach zdecydowaliśmy
przerażać, a może przekazywać jakąś architektonicznych, przede attyki jest autor krakowskich ratuszu uczniowie zauważyli coś, co Kolejne spotkanie to czas się wykonać wspólną kompozycję
ważną wiadomość?”). Uczniowie wszystkim attyki. Na podstawie Sukiennic. Niestety wszelkie ślady do dzisiaj stanowi swoistą zagadkę: przygotowania wstępnych składającą się z kilku elementów.
zastanawiali się nad ich rolą materiałów przygotowanych przez w formie pisemnej dotyczące miasta Dlaczego maszkarony na południowej szkiców i projektów. Przeglądając Każdy z nich miał być owocem pracy
poza dekoracją budynków. Stąd uczniów i nauczycieli zgłębiliśmy Tarnowa, a w szczególności budowy stronie attyki, czyli te zwrócone przygotowane przez nauczyciela małych grupek uczniów. Element
odniesienie do różnego rodzaju temat attyki nieodłącznie związanej i modernizacji ratusza, zostały bezpośrednio w stronę kamienicy, plastyki materiały przedstawiające łączący wszystkie prace – jak
masek, ich odrębnego życia, ich z naszym maszkaronem – różnych przez ostatnich właścicieli miasta w której urzędowali rajcy tarnowscy, różne techniki plastyczne, postanowiliśmy – miał nawiązywać
barwności, oryginalności i symboliki. jej form od czasów starożytnych po wywiezione do ich posiadłości wystawiają wielkie jęzory. Czy komuś poczyniliśmy pierwsze ustalenia, co do czegoś w rodzaju attyki, tak
Zrodziło się pytanie, czy maszkaron współczesne. znajdujących się na terenie obecnej się wykrzywiają, czy to zwykły zbieg do technik i surowców, jakich chcemy dobrze przez nas poznanej podczas
może być maską. Zajęliśmy się też historią Ukrainy i do dziś nikt ich nie okoliczności? użyć do wykonania naszych prac. zajęć. Do realizacji tej pracy
Na koniec spotkania uczniowie naszego miasta ze szczególnym odzyskał. Pan Bańburski poddał Kolejnym obiektem, który zwrócił Na początek, w celu pobudzenia wybraliśmy tekturę pochodzącą
otrzymali pierwsze zadanie domowe. uwzględnieniem epoki renesansu nam do realizacji ciekawy, naszym naszą uwagę, był maszkaron wyobraźni uczniów, z różnego typu opakowań jako
Polegało ono na wyszukaniu (rynek tarnowski zwany jest zdaniem, pomysł dotyczący próby o kilka setek lat młodszy od tych na zaproponowaliśmy im krótkie materiał łatwo dostępny, tani, lekki
i pokazaniu na zajęciach po kilka perłą renesansu) i jej pozostałości porównania poszczególnych ratuszu, tzw. Maszkaron na Wielkich ćwiczenie polegające na wykonaniu i bardzo plastyczny. Sporo szkiców
przykładów maszkaronów i masek w Tarnowie. maszkaronów attyki krakowskiej Schodach. szkicu twarzy kolegi lub koleżanki wstępnych i ilustracji posłużyło
różnego typu. i tarnowskiej. Jak twierdzi, dotąd Ostatnim punktem naszej wędrówki siedzącej naprzeciwko. Przed nam do wykonania poszczególnych
zajęcia w terenie nikt jeszcze nie analizował ich była katedra tarnowska – znana przystąpieniem do pracy daliśmy maszkaronów.
Na kolejnych zajęciach uczniowie Nasze następne zajęcia odbyły się w ten sposób. Kto wie, może wyniki z przepięknych dwukondygnacyjnych kilka wskazówek dotyczących No i zaczęliśmy wycinać, wyklejać,
mieli okazję pochwalić się swoimi w terenie. Najpierw wysłuchaliśmy takiego badania wyjaśniłyby nam nagrobków Tarnowskich konstrukcji portretu, proporcji, oklejać, tworzyć prace nawiązujące
maszkaronami i maskami. Wszyscy prelekcji pana Kazimierza wiele wątpliwości związanych z tymi i Ostrogskich. Zamierzaliśmy kompozycji. Trudność pracy polegała do płaskorzeźby.
spisali się świetnie. Podziwialiśmy Bańburskiego, starszego kustosza tajemniczymi „istotami” zamkniętymi tam obejrzeć dzieła architektów na uwypukleniu, pewnego rodzaju Uczniów bardzo zaciekawiło
wspólnie maski weneckie, obrzędowe, tarnowskiego Muzeum Okręgowego, w kamieniu? (tak oto rodzi się pomysł renesansowych, a znaleźliśmy… przerysowaniu jakiejś cechy wykonanie maski w technice papier
a nawet maskę lekarską czy dotyczącej dziejów naszego miasta nowego projektu…). maszkarony, które zdobiły nagrobek charakterystycznej w fizjonomii maché lub bandaży gipsowych.
spawalniczą. Wśród licznych ilustracji w epoce renesansu, jak również Następnym punktem naszej wycieczki matki hetmana Tarnowskiego, osoby portretowanej. W efekcie praca Tak więc tworzyliśmy odlewy
maszkaronów mogliśmy rozróżnić te dziwnych losów tarnowskich był spacer po Starówce tarnowskiej znajdujący się w prezbiterium. Wielu miała mieć charakter karykaturalny. twarzy uczniów chętnych, by
starożytne, gotyckie, renesansowe, maszkaronów. Usłyszeliśmy, że z aparatami fotograficznymi z nas niejednokrotnie już tutaj Trzeba przyznać, że prace były zostać uwiecznionymi w dziele
secesyjne oraz współczesne. maszkarony mają swoje kopie, w rękach w poszukiwaniu śladów bywało, ale nikt nie zwracał uwagi niezwykle ciekawe, często artystycznym.
Postanowiliśmy uporządkować nasze skrzętnie przechowywane w jednej renesansu. na tego typu elementy dekoracyjne, nawiązywały do analizowanych Dwoje uczniów zdecydowało się użyć
wiadomości, koncentrując się na z kamienic przyrynkowych, które Udaliśmy się na Rynek, aby dokonać trudno zauważalne ze względu na wcześniej maszkaronów i masek, materiału przypominającego swoją
stworzeniu podziału maszkaronów przygotowane zostały na czas dogłębnej analizy architektury ich niepozorną wielkość. Zbadaliśmy a sama realizacja była bardzo strukturą kamień, ale łatwiejszego
i masek ze względu na miejsce konserwacji tych oryginalnych na ratusza miejskiego wraz z jego pozostałe nagrobki w katedrze, zabawna. Wszyscy wyjątkowo w obróbce. Wybrali gips, z którego
występowania, pełnioną funkcję, początku xx wieku. Dowiedzieliśmy attyką. Zwróciliśmy uwagę na ale żaden inny nie posiadał takich dobrze bawiliśmy się podczas tych na kolejnych zajęciach powstawały
kształt itp. się też, że autor tarnowskich główne elementy architektoniczne motywów. zajęć. odlewy, stanowiące elementy jednej
Następne spotkanie zostało maszkaronów w dalszym ciągu nie attyki ratusza: sterczyny, woluty, kompozycji.
poświęcone ewolucji maszkarona, jest definitywnie ustalony. istnieje blendy, no i oczywiście maszkarony. Trzeba przyznać, że młodym
40 41
22. artystom bardzo zależało na jak mimikę twarzy, kształty, emocje – brzydota budzi w nas odrazę, komentarze do poszczególnych inspiracją do jej wykonania byli samopoczucia, chęci skrycia lub
najlepszym efekcie końcowym. (J. Jarmuła, E. Kozioł, D. Foszt), odpycha nas, zmusza do refleksji, prac konkursowych współcześni artyści oraz ludzie show wyeksponowania różnych emocji. Tło
Uczniowie spędzali każdą wolną – światłocień, uwydatnienie przeanalizowania dzieła, do litości; biznesu. Chcieliśmy pokazać, że z gazet nawiązuje do współczesnego
chwilę w pracowni, często poza pozytywnych cech, make-up, ubiór widząc zniekształconego człowieka, rzeźba („różne oblicza człowieka”) w dzisiejszych czasach dużą uwagę społeczeństwa, które określane jest
przewidzianym czasem na realizację (A. Ślęzak, J. Łabno), zastanawiamy się nad istotą życia; Praca plastyczna przygotowana zwraca się na rzeczy tylko pozornie jako społeczeństwo informacyjne.
projektu, by dopracować każdy – budowę ciała, ubiór, światłocień, natomiast piękno zachęca nas do w oparciu o wizerunki tarnowskich wartościowe. Znaczenie maski nie zmienia się
szczegół. Zdaliśmy sobie sprawę fryzurę, barwę, kontrast, poznawania coraz to kolejnych maszkaronów – całość tworzy – Maska diabła przez wieki (maska teatralna,
z tego, jak bardzo odpowiedzialnie proporcjonalne kształty ciała, dzieł sztuki (A. Gajewska, M. Ambroży, rzeźbę przestrzenną. Maski inspiracją do jej wykonania była wenecka, obrzędowa, karnawałowa).
uczniowie podeszli do tego projektu w różnych epokach dominował różny M. Kuta), wykonane zostały z gipsu myśl o tym, że istnieją problemy Maski są ponadczasowe jak ludzkie
i jak bardzo dumni są ze swojej ideał piękna, np. w średniowieczu – po obejrzeniu przykładów budowlanego, który nałożyliśmy z pozoru nie do pokonania, które ułomności, które za nimi skrywają.
pracy. Zwieńczeniem naszego szczupłość, a w baroku obfite kształty brzydoty jesteśmy zmieszani, na twarz lalki. Po wykonaniu jednak należy próbować rozwiązać; Justyna Łabno, Karolina Kozioł, Emilia
wspólnego wysiłku była krótka (M. Wrona, M, Dudek, M. Kuta). jesteśmy przekonani, że ciało pięciu odlewów gipsowych są też ludzie, których się z jakichś Kozioł, Agnieszka Stankowska, Aleksandra
sesja fotograficzna – autorzy prac człowieka jest kruche; natomiast oraz nadaniu im odpowiednich względów obawiamy, budzą w nas Ślęzak, Monika Godawska
plastycznych fotografowali się ze Brzydotę podkreślają: po obejrzeniu przykładów piękna kształtów pomalowaliśmy je strach, a nawet przerażenie.
swoimi dziełami. Uczniowie bardzo – zmarszczki, zbyt duży nos, jesteśmy przekonani, że liczy się farbami plakatowymi, a następnie – Maska na górze płaskorzeźba nr 2 („attyka
chętnie dzielili się z nauczycielami deformacja twarzy i całego ciała, nie tylko piękno zewnętrzne, ale też lakierem. inne wykorzystane w pracy inspiracją do jej wykonania byli w kruchym materiale”)
i gimnazjalistami podziwiającymi ich podkrążone oczy (K. Kozioł, E. Kozioł, i wewnętrzne (J. Jarmuła, E. Kozioł, materiały to: bandaże, pudełko, klej ludzie, którzy przywiązują zbyt dużą inspiracją do wykonania pracy była
dzieło refleksjami oraz wrażeniami T. Skowron, A. Ślęzak), D. Foszt), montażowy. wagę do swego wizerunku. attyka tarnowskiego ratusza wraz
z przebiegu projektu. – zniekształcenie, światłocień, – odczucia, które obudziła w nas Maski utrzymane są w szerokiej Magdalena Kuta, Dominik Foszt z maszkaronami. Praca wykonana jest
chaos, ruch, proporcje, pokazanie brzydota, to: strach, wstręt, gamie barw. Projektując je, w konwencji płaskorzeźby lub pracy
czas pracy negatywnych uczuć, barwy obrzydzenie, zaszokowanie, ból, szukaliśmy inspiracji w różnych płaskorzeźba nr 1 („maski zaklęte przestrzennej (poszczególne elementy
8 godzin – zajęcia teoretyczne (A. Gajewska, M. Ambroży, M. Kuta), niechęć; natomiast piękno to: źródłach. Każda z masek przedstawia w ramie”) można dowolnie komponować – na
4 godziny – zajęcia w terenie – wygląd, ubiór, mimika, blizny, zazdrość, radość, zdumienie (A. Ślęzak, „inny świat”, a tym samym inne inspiracją do wykonania tej pracy płasko lub w przestrzeni). Technika,
12 godzin – zajęcia praktyczne emocje (J. Jarmuła, E. Kozioł, D. Foszt), J. Łabno), emocje. były zajęcia przeprowadzone przez jakiej użyliśmy do stworzenia pracy,
– zniekształcenia, wyolbrzymienie – piękno przyciąga uwagę i cieszy – Biało-zielona maska nauczycielkę historii – temat: „Różne to papieroplastyka. Do wykonania
komentarze uczniów negatywnych cech, nieodpowiedni oko, wyzwala chęć oglądania obrazów inspiracją do jej wykonania była oblicza maski”. Do wykonania attyki wykorzystaliśmy następujące
Piękno może być podkreślone przez: strój (A. Ślęzak, J. Łabno), ukazujących piękno po raz kolejny; bajka emitowana w telewizji (stacja pracy wykorzystaliśmy następujące materiały: kalka techniczna, ilustracje
– ładny uśmiech, idealne kształty – ciemne sceny, krzywe brzydota natomiast jest zaskakująca, Polsat) pt. Kacze opowieści. Wzorowano materiały: stare gazety, odlewy maszkaronów, tektura, klej, listewki,
i proporcje, młodość (K. Kozioł, (karykaturalne) rysy twarzy, interesująca, czasami odrażająca, ale się na strażniku harfy Heleny gipsowe, kartony, farby, klej. Praca farba. Wybraliśmy technikę, która
E. Kozioł, T. Skowron, A. Ślęzak), okaleczone ciało, złe proporcje, również może być piękna (M. Wrona, Trojańskiej – Minotaurze. została wykonana w technikach: chociaż bardzo pracochłonna, to jednak
– światłocień, ubiór, mimikę, barwy, potargane ubranie i włosy, różne M, Dudek, M. Kuta). – Brązowa maska papier maché, odlew gipsowy, jest łatwa i tania w realizacji. Zdajemy
harmonię, ład, proporcje, ruch, choroby (M. Wrona, M, Dudek, M. Kuta). inspiracją do jej wykonania byli papieroplastyka, wyklejanka. sobie sprawę, że wybrany przez
symetrię (A. Gajewska, M. Ambroży, Wrażenia i odczucia po zapoznaniu ciemnoskórzy ludzie. Chcieliśmy Ludzie skrywają się na co dzień za nas materiał jest przeciwieństwem
M. Kuta), się z przykładami z Historii Piękna unaocznić, że inny nie znaczy zły. różnymi maskami. Rodzaj maski długowiecznego i zimnego materiału,
– ubiór, makijaż, światłocień, barwę, i Historii Brzydoty U. Eco: – Niebiesko-srebrna maska zależy od charakteru osoby, jej jakim jest kamień.
42 43
23. Maszkarony na tarnowskim komentarze podsumowujące różnych elementów attyki –
ratuszu są przerażone, rozbawione, całokształt prac byłam „klejarką”, niezbyt chętnie
leniwe, przewrotne, dzikie Zajęcia były bardzo twórcze wykonywałam takie prace, jak:
– przybierają różne kształty, i interesujące, atmosfera wspaniała. pomniejszanie elementów z attyki
wyobrażenia zwierząt i ludzi. Dzięki tym zajęciom dowiedziałam i sprzątanie po zajęciach.
Oddzielone są od siebie detalami się więcej o mieście, w którym Zajęcia plastyczno-historyczne
architektonicznymi: sterczynami mieszkam, poznałam nowe techniki pozwoliły nam poznać historię
i wolutami. Maszkarony kojarzą plastyczne. Prace, które są w nich maszkaronów oraz architekturę
nam się z aktorami odgrywającymi wykonane, wyglądają bardzo tarnowskiego ratusza. Pracowaliśmy
przeróżne role w ciągu całego swojego efektownie. w sympatycznej atmosferze, która
życia. Niezmiennie górują nad Monika Godawska pozwoliła nam się zintegrować.
tarnowskim ratuszem od kilkuset Pożytecznie spędziliśmy czas.
lat. Są świadkami-obserwatorami Zajęcia były interesujące, nauczyłam Jesteśmy dumni ze stworzenia
szarego życia codziennego, jak się wielu nowych technik naszej pracy, która pozwoliła nam
również podniosłych wydarzeń, plastycznych, atmosfera była miła, spojrzeć na świat i otaczających
które mają miejsce na najstarszym nauczyciele wyrozumiali, starali nas ludzi z każdej strony. Dzięki
i najważniejszym placu naszego się nam pomóc w każdy możliwy pracy zrozumieliśmy, że nie należy
miasta. sposób. Wycinałam różne elementy przywiązywać zbyt dużej wagi do
Maszkarony odgrywają różne maszkaronów i całej attyki. rzeczy przemijających.
sceny, ukazują emocje zamknięte Angelika Małek Magdalena Kuta, Dominik Foszt
w kamieniu wielu pokoleniom
tarnowian – z pozoru takie same, ale Uważam, że udział w konkursie
jednak różne, bo każdy z oglądających był ciekawym i interesującym
może je interpretować na swój doświadczeniem. Dowiedziałam się
sposób. Maszkarony to aktorzy, wiele ciekawostek o tarnowskiej
a rynek to teatr, w którym widzami architekturze. Bardzo podobała mi
są mieszkańcy naszego miasta. się wyprawa na starówkę Tarnowa
Magdalena Ambroży, Marcin Dudek, Dominik w poszukiwaniu detali, obok których
Foszt, Aleksandra Gajewska, Monika tyle lat przechodziłam obojętnie.
Godawska, Justyna Jarmuła, Monika Kacer, Agnieszka Stankowska
Emilia Kozioł, Karolina Kozioł, Magdalena
Kuta, Justyna Łabno, Angelika Małek, Atmosfera na zajęciach była miła,
Klaudia Mik, Teresa Skowron, Natalia Sobol, nauczyliśmy się wielu nowych
Agnieszka Stankowska, Aleksandra Ślęzak, technik plastycznych. Najbardziej
Magdalena Wrona podobało mi się wycinanie i klejenie
44
24. scenariusze warsztatowe
„Wzniecając kurz przeszłości…”
Gimnazjum nr 1 im. Tadeusza Poszukujemy starych zdjęć, zbieramy – odczytanie na nowo zapomnianego Dworek Stryszawski, zwany książkowym o naszej miejscowości.
Kościuszki w Stryszawie wspomnienia ludzi, którzy w jakimś zabytku, Leśniczówką, został wzniesiony w 1870 Wizyta w bibliotece też niewiele
stopniu byli związani z wybranym – zainteresowanie uczniów roku przez przedstawicieli rodziny dała. W lokalnym piśmie, „Kurierze
„Wzniecając kurz obiektem. zabytkami i przeszłością Tarnowskich, właścicieli zamku suskiego. Stryszawskim”, znaleźliśmy tylko
przeszłości…” III. Dotknięcie (plener – 2 godziny) miejscowości, W okresie międzywojennym i w czasie jeden artykuł na temat remontu
Uzyskujemy zgodę na zwiedzanie – doskonalenie umiejętności II wojny światowej dworkiem zarządzał leśniczówki i jej dalszych losów.
Katarzyna Biedrawa – nauczycielka
budynku. Zaglądamy w każdy kąt, budowania własnej wypowiedzi, leśniczy, pan Dyszkiewicz. Gdy majątek Jakichkolwiek informacji mogliśmy
plastyki
poszukujemy inspiracji. Uczniowie – rozbudzenie wyobraźni w związku Tarnowskich przejęło Nadleśnictwo zaczerpnąć jedynie od rdzennych
Małgorzata Kłapyta – nauczycielka
sami robią zdjęcia i osobiście z wydarzeniami z przeszłości, Sucha Beskidzka, do leśniczówki został mieszkańców Stryszawy. Uczestnicy
języka polskiego
spotykają się z wyjątkową budowlą. – poznanie techniki kolażu, skierowany leśniczy Jan Gajer. Od 1949 warsztatów przeprowadzali więc
Mogą dotknąć wybranego miejsca, fotografii, fotomontażu. do 1999 roku zamieszkiwał go leśniczy wywiady z byłymi mieszkańcami
planowany przebieg
sfotografować to, co ich zainteresuje. Adam Ryczek z rodziną. Od 1964 roku dworku oraz starszymi sąsiadami
I. Odnalezienie (spotkanie w szkole
IV. Przeżycie (spotkanie w szkole realizacja w jednym z pomieszczeń znajdowała i krewnymi. Dotarli też do albumów
– 1 godzina)
– 2 godziny) I. Odnalezienie się najpierw biblioteka publiczna, ze starymi zdjęciami. Wymieniając
Poszukujemy obiektu, który
Spotykamy się w szkole i dzielimy Podczas pierwszego spotkania a potem gminna. Obecnie budynek jest się informacjami, prezentowali swoje
pozwoliłby nam lepiej poznać
wrażeniami z odbytej wycieczki z osobami zainteresowanymi własnością Urzędu Gminy Stryszawa. znaleziska.
historię naszej miejscowości.
i zwiedzania obiektu. Przeglądamy udziałem w projekcie szukaliśmy W ramach projektu pt. „Chronimy Oto przykłady tych znalezisk:
Uczestnicy warsztatów metodą
wykonane zdjęcia. Nasze wrażenia wspólnie pomysłu, natchnienia, Dziedzictwo Euroregionu Beskidy – Ze wspomnień babci Eweliny z ii c:
burzy mózgów wybierają odpowiedni
prezentujemy w formie opowiadań, obiektu, który moglibyśmy gmin Gbelany i Stryszawa” zostanie „Zabytkowy dworek od początku
budynek. Taki, o którego istnieniu
improwizowanych scenek, zdjęć. uczynić tematem naszych on wyremontowany do końca 2010 pełnił rolę leśniczówki. W dawnych
mało kto pamięta. Próbujemy
V. Tworzenie (spotkanie w szkole warsztatów. Chciałyśmy, aby roku. Wyremontowany dworek ma być czasach strugano tam zabawki
odpowiedzieć na pytanie, czemu
– 4 godziny) uczniowie sami dokonali wyboru. przeznaczony na imprezy, uroczystości, drewniane oraz robiono różne
kiedyś służył, jaką pełnił rolę, jaka
Opracowane na poprzednich Podczas burzy mózgów kilka osób spotkania kulturalne o charakterze wyroby z siana”.
jest jego historia, kto w nim kiedyś
zajęciach scenariusze uzyskują wskazało na stojący na wzgórzu lokalnym i regionalnym. Z rozmowy z byłym mieszkańcem
mieszkał.
formę plastyczną w postaci technik nieopodal szkoły zrujnowany, leśniczówki: „Dworek posiadał
II. Odkrywanie (praca domowa
plastycznych, takich jak kolaż niezamieszkały dom o ciekawej II. Odkrywanie cztery duże pokoje oraz salon,
– 1 godzina)
i fotomontaż. bryle. Wiele osób przyznało, że W ramach zadania domowego łazienkę, kuchnię wraz ze
Każdy uczestnik we własnym zakresie
przechodzą obok, nie zwracając uczniowie mieli odszukać jak spiżarnią oraz kancelarię. Do
szuka wszelkich informacji na temat
cele na niego szczególnej uwagi. najwięcej informacji na temat starej budynku były dwa wejścia: główne
wybranego budynku. Zaczynamy
– przybliżenie historii wybranego Postanowiliśmy odkryć budynek leśniczówki. Szybko okazało się, że i podrzędne, poprzez drewniane
od wiadomości ze szkolnej
obiektu, na nowo i poszukać wszelkich w ulubionym uczniowskim źródle ganki. Od strony wejścia głównego
biblioteki, gminnej biblioteki,
– poszukiwanie informacji informacji na jego temat. informacji, czyli w internecie, nie rosły bardzo ładne klomby
internetu. Kończymy na rozmowach
u rdzennych mieszkańców, Wybrany obiekt nazywany jest ma żadnych wiadomości na temat kwiatowe oraz różne krzewy
z mieszkańcami, na przeglądaniu
– pielęgnowanie więzi w Stryszawie dworkiem albo starą tego obiektu. Szczątkowe informacje i drzewa, które należały do
rodzinnych albumów z fotografiami.
międzypokoleniowej, leśniczówką. znaleźliśmy w jedynym opracowaniu zabytków przyrody”.
46 47
25. III. Dotknięcie wzbudziła zainteresowanie Zdecydowaliśmy się w końcu Powstały plansze z historii dworu,
Nadszedł czas na osobiste zetknięcie okolicznych mieszkańców. Wieść na przedstawienie różnych wizji wizje przyszłości oraz scenki z prze-
się ze starą leśniczówką. Ponieważ ta rozniosła się po całej wiosce uczestników w formie kolażu szłości, które głęboko zarysowały
przeszła w ręce Urzędu Gminy, to i wywołała poruszenie. Wielu i fotomontażu. się w wyobraźni uczestników.
od niego uzyskaliśmy zgodę na pytało: „Co się dzieje? Będą Część prac znalazła się na gazetce,
zwiedzanie budynku. Zdążyliśmy leśniczówkę burzyć czy co?”. V. Tworzenie wystawie, wzbudzając zaintereso-
w ostatniej chwili, gdyż właśnie Rozpoczęliśmy działania zmierzające wanie pozostałych uczniów gimna-
zaczynał się gruntowny remont IV. Przeżycie do przedstawienia w formie pla- zjum i tym samym poszerzając gro-
zrujnowanego obiektu. Ziejąca Podczas kolejnego spotkania stycznej naszych wizji związanych no osób interesujących się naszym
z każdego kąta pustka pobudzała warsztatowego uczestnicy z leśniczówką. Zorganizowaliśmy lokalnym zabytkiem.
wyobraźnię i potęgowała niezwykłe zaprezentowali swoje fotografie. sesje zdjęciowe, w czasie których wy-
wrażenie, jakie budynek na nas Podzielili się też wrażeniami bieraliśmy kostiumy, aranżowaliśmy czas pracy
zrobił. Uczestnicy warsztatów z wizyty w dworku, mówili, sytuacje z wymyślonego scenariusza. 10 godzin (8 godzin w szkole
mogli zajrzeć w każdy kąt, zejść jakie emocje wzbudziła w nich Następnie wybraliśmy i wydrukowa- i 2 godziny w plenerze)
kamiennymi schodami do piwnic, ta wizyta. Puszczając wodze liśmy
zwiedzić wszystkie pokoje na fantazji, rozwijali wizje przeszłych najciekawsze zdjęcia. komentarze uczniów
parterze oraz wyjść drewnianymi wydarzeń dziejących się w starej Kolejnym etapem naszej pracy było Pozytywnym wrażeniem było
zabytkowymi schodami na leśniczówce. Każdy miał swój wymyślanie w grupach różnych hi- zwiedzanie dworku. Nigdy dotąd
poddasze i strych. Spojrzeli na pomysł. Dyskusje trwały długo, wizje storii. Miało to na celu rozbudzenie nie widziałam go w środku. Dzięki
swoją miejscowość z perspektywy wojny przeplatały się z romansami wyobraźni i doznanie subiektyw- temu projektowi miałam okazję go
przeszklonej werandy, popatrzyli na i scenami wprost z upiornych nego spotkania z dworem. Do pracy zwiedzić.
rodzinną wioskę z okien stojącego horrorów. Próbowaliśmy wspólnie włączyliśmy dodatkową grupę Magda
na wzgórzu dworu. Stąd wszystko obrać koncepcję dalszej pracy. chętnych uczniów, którzy wykonali
wyglądało trochę inaczej. Spodobał się nam pomysł nakręcenia własną plastyczną wizję dworu, na Najbardziej podobało mi się
Zaczęły pojawiać się różne krótkiego filmu w scenerii przygotowanych wcześniej rozja- fotografowanie dworku i układanie
skojarzenia, wyobraźnia pracowała. starego dworu, lecz ze względów śnionych kserokopiach wykona- historyjki. Ciągle śmiałyśmy się.
Jedni wyobrażali sobie upiora na technicznych zrezygnowaliśmy nych zdjęć. Uczniowie świetnie się Grałyśmy z przyjaciółkami hrabinę,
strychu, inni przyjęcie w salonie, z tego pomysłu. Kolejną ideą bawili przy tworzeniu zdjęć i ich pokojówkę i ogrodnika. Ja byłam
jeszcze innych zainspirowało było odegranie przedstawienia obróbce. Z chęcią wcielali się w wy- hrabiną. Podobało mi się to, że
do skojarzeń sklepienie piwnic. we wnętrzu leśniczówki, lecz myślone role. Mimo że historie w tych scenkach mogłam stać się
Każdy fotografował to, co zwracało z powodu remontu stało się to te w luźny sposób związane były kimś innym.
jego szczególną uwagę. Sesja niestety niemożliwe. Pomysłów było z dworem i nie dotyczyły żadnej Marta
zdjęciowa zaciekawiła wszystkich tak wiele, że trudno było wybrać konkretnej sytuacji historycznej,
i jednocześnie była dobrą zabawą. jeden z nich. Każdy bronił swojej sprawiły, że dwór został przez nas Moim zdaniem najciekawszą
Wizyta uczniów w dworku propozycji, a spory trwały długo. oswojony i stał się nam bliski. rzeczą w tym projekcie było samo
48 49
26. wymyślanie i realizowanie naszych
wizji związanych z dworkiem.
Marysia
Dworek Stryszawski jest obiektem
budowlanym, o którym nie miałem
w ogóle pojęcia. Wielokrotnie
przechodziłem koło tego budynku,
jednak nigdy nie przyszło mi na
myśl, że jest to tak ciekawy zabytek.
Dawid
Uważamy, że ten konkurs był
świetnym pomysłem, ponieważ
dowiedziałyśmy się wielu ciekawych
rzeczy na temat naszej miejscowości.
Ania i Karolina
50
27. scenariusze warsztatowe
„Wymarsz Gładysza pod Grunwald”
Zespół Szkół w Szymbarku angażują się w coroczne imprezy – uświadomienie wartości Kolejnym etapem była wizyta we i surowe. Nasza grupa plastyczna uczestnicy
– Gimnazjum plenerowe odbywające się pod hasłem historycznej i artystycznej miejsca wnętrzach kasztelu. Spacerując dodała czarno-złote pasy tła Aleksander Górski – Gładysz
,Jesienne spotkania z kulturą”. naszego zamieszkania. po jego pustych, wielkich w pustych polach, aby nasz sztandar Paulina Tereszkiewicz – żona
„Wymarsz Gładysza Przybliżają wówczas gościom piękno pomieszczeniach, przyglądaliśmy był bardziej ozdobny. Po wykonaniu Gładysza
pod Grunwald” ziemi szymbarskiej, opowiadając plastyczne się ścianom, na których zachowały wszystkich projektów – chorągwi Anna Barszcz – córka Gładysza
o zabytkach architektury drewnianej. – rozwijanie wyobraźni plastycznej, się niewielkie fragmenty fresków. i strojów – zaczęły się żmudne prace Klaudia Tokarz – dama dworu
Marta Piecuch – nauczycielka
Trasa zwiedzania kończy się – zapoznanie się z formą plastyczną Wyglądając przez okna, staraliśmy krawieckie oraz malarskie. Marzena Siwiak – paź
historii
w skansenie, nieopodal kasztelu. happeningu, się określić kierunek wymarszu Grzegorz Zimowski – giermek
Alina Zachariasz-Kuciakowska
Na tegorocznych spotkaniach – projektowanie strojów rycerskiej drużyny. Uczestnicy happening Jakub Cetnarowski,
– nauczycielka plastyki
w ramach konkursu „Skarby historycznych na podstawie głośno zastanawiali się, w którym Plany zaprezentowania scen Tomasz Cetnarowski – chłopi
Małopolski” postanowiliśmy zmierzyć zgromadzonych materiałów, oknie mogła stać żona Jana Gładysza happeningu we wnętrzach kasztelu
punkt wyjścia
się z epizodem rycerskiego życia zgodnie ze stylem panującym i domownicy żegnający swych pokrzyżował wprawdzie rozpoczęty czas pracy
rycerz Jan Gładysz
jednego z członków rodu Gładyszów, w epoce i z funkcją społeczną danej najbliższych. Zastanawialiśmy remont budynku, ale jakoś sobie 3 godziny – wizyta w Muzeum
W pobliżu naszej szkoły stoi
wspomnianego Jana Gładysza, osoby, się także, jak mogła wyglądać z tym poradziliśmy. Większym „Gryf” i kasztelu, samodzielne
wspaniały kasztel, wzorowany na
i zrekonstruować scenkę wymarszu – wykonanie rycerskiej chorągwi pierwsza siedziba Gładyszów, problemem okazały się warunki poszukiwania w bibliotekach
włoskich budowlach, wzniesiony
tego rycerza na wojnę. Nasze herbowej i tarczy. średniowiecznych rycerzy. pogodowe, zupełnie nieprzystające i internecie, dyskusje
przez ród Gładyszów – właścicieli
działania przyjęły formę happeningu Na następnym spotkaniu w szkolnej do naszej koncepcji. Jak w końcu kilkanaście godzin – prace nad
Szymbarku. Mijamy go, podziwiając
rozgrywającego się w zamkowej realizacja pracowni pojawiły się pierwsze przebiegał happening? Efekty naszej projektami strojów z epoki,
jego majestatyczne mury usytuowane
scenerii. przygotowania koncepcyjne projekty. Wiedza pracy ilustrują zdjęcia. „Obrazy” malowanie sztandaru, tarczy,
na wzniesieniu nad Ropą, ale nie
Ze względu na ograniczone Na pierwszym spotkaniu pogłębiona o własne poszukiwania prezentowały się następująco: przymiarki, próby w plenerze
zastanawiamy się, jak wyglądało
możliwości skupiliśmy się na warsztatowym w szkole ustaliliśmy w bibliotece, czytelni czy internecie scena pożegnania w gronie
życie jego mieszkańców. A przecież
rodzinnym pożegnaniu. plan działania: zapoznajemy pozwoliła na dyskusję, która rodzinnym w pomieszczeniach komentarze uczestników
budowla ta kryje w sobie tak wiele
się z drzewem genealogicznym zaowocowała ciekawymi pomysłami. dworu – rozstanie Gładysza z żoną Projekt uczy nas kreatywności,
ludzkich historii.
cele pierwszych właścicieli Szymbarku Przy wykorzystaniu opracowań i błogosławieństwo córki; pokłon pomysłowości, rozwija
Za cel naszych spotkań
merytoryczne – rodu Gładyszów, szukamy historycznych, albumów okolicznych chłopów; przygotowanie wyobraźnię, np. podczas
wyznaczyliśmy sobie poznanie
– nabycie umiejętności poszukiwania materiałów historycznych, badamy z malarstwem, studium Jana Matejki rycerza do wyjazdu – giermek przygotowania strojów.
dziejów rycerza Jana Gładysza
źródeł wiedzy historycznej, genealogię Gładyszów, twórców dotyczącego strojów historycznych podaje Gładyszowi tarczę, miecz Przybliża też wygląd postaci
herbu Gryf (xiv/xv w.). Jako
– rozwijanie dociekliwości znaczenia i bogactwa wsi. Jak powstały szkice strojów bohaterów i sztandar; Gładysz dosiada konia średniowiecznych. My przy tym
rycerz zobowiązany on był stawić
historycznej i umiejętności podają niektóre źródła, Szymbark naszego happeningu. Na podstawie i żegnany przez swoje damy z okien świetnie się bawiliśmy. Zajęcia
się na rozkaz króla, by wziąć udział
dostrzegania oraz uświadamiania za czasów pierwszych Gładyszów lektury książek heraldycznych dworu wyjeżdża, by stawić się na w łatwiejszej i przyjemniejszej niż
w zbrojnej wyprawie. A taki wymarsz
sobie związków przyczynowo- urósł do rangi miasta, obok Biecza wspólnie ustaliliśmy, jak powinna królewskie wezwanie; za nim rusza nauka formie.
na wyprawę był z pewnością ważnym
-skutkowych, i Gorlic. Świadczy o tym nazwa wyglądać chorągiew herbowa. tabor, a w czasie podróży wędrowcy Klaudia Tokarz (dama dworu)
wydarzeniem nie tylko dla niego, ale
– pobudzenie do refleksji nad jednego z przysiółków – „Miastko”. Dowiedzieliśmy się, jak wyglądały stają na popas, odpoczywając
i dla jego bliskich oraz poddanych.
powiązaniem losów ludzi Szukamy dowodów historycznych na chorągwie rycerstwa polskiego w cieniu rozłożystego drzewa. Udział w projekcie był ciekawym
Uczniowie naszego Gimnazjum
z wydarzeniami im współczesnymi, potwierdzenie tego. w xiv i xv wieku – były proste przeżyciem, nauczył mnie wiele
52 53
28. o średniowieczu i życiu w tamtych
czasach. Świetnie się bawiłam
podczas zajęć.
Justyna Tereszkiewicz (żona Gładysza)
Udział w zajęciach był bardzo
ciekawy. Podczas szycia strojów
i pozowania do zdjęć czułam się
bardzo dobrze.
Ania Barszcz (córka Gładysza)
54
