Unsur & Prinsip Seni

Unsur Seni & Prinsip
Rekaan Seni Visual
Pendidikan
Tingkatan 1

Prepared on earth by:
Mr.Azham Abdul Hamid
MRSMKT

Apakah ini?

Mr. Azham_Art For Life!

Unsur Seni Visual
Unsur-unsur seni reka terdiri
daripada enam(6) elemen asas
yang penting dalam penggubahan
sesuatu karya seni visual iaitu:

Garisan
Garisan ialah cantuman dari satu
titik ke titik yang lain dengan
mempunyai jarak-jarak tertentu.

Aplikasi berbagai jenis garisan
dapat mencipta rupa, jalinan, ton,
corak serta menimbulkan
gambaran bentuk, ruang dan
gerakan dalam seni visual.

Terdapat pelbagai jenis garisan seperti:
garisan putus-putus garisan tebal
garisan nipis garisan zig-zag
garisan beralun garisan silang
garisan berpancar dan pelbagai lagi.

Garisan boleh diolah dengan pelbagai cara atau teknik dengan
menggunakan pelbagai jenis media. Contoh
menggunakan teknik gosokan, capan, pualaman atau catan.


Teknik Pualaman


Rupa
Rupa ialah hasil pertemuan hujung garisan dengan
permulaannya. Aplikasi melalui rupa garisan, warna
dan jalinan. Mesti mempunyai garisan luar (outline)
dan sempadan yang mengelilinginya.

Ianya dapat dikategorikan kepada rupa geometri dan
organik.

Rupa geometri lebih kepada rupa yang mempunyai
sudut dan penjuru.

Rupa organik pula yang mempunyai rupa bebas dan
tidak terikat pada bentuk yang khusus. Rupa ialah
sesuatu kawasan yang berbeza dari ruang di
sekeliling dan bersifat 2-D (tidak berjisim). Ia
merupakan hasil pertemuan antara penghujung
garisan dan permulaannya.

Rupa juga terbahagi kepada rupa positif dan rupa
negatif Mr. Azham_Art For Life!

Bentuk
Bentuk ialah lanjutan daripada
pemahaman rupa. Bentuk mempunyai
keluasan, ketinggian, jisim dan
biasanya bentuk mempunyai lebih
daripada satu permukaan
menampakkan 3 dimensi.

Bentuk mempunyai struktur dalaman.
Gabungan daripada rupa dapat
menghasilkan bentuk.

Bentuk terbahagi kepada 2 jenis :
Bentuk Ilusi.
Bentuk Konkrit.


Jalinan
Jalinan ialah sifat permukaan yang terdapat
pada sesuatu objek dan boleh dikesan
secara penglihatan (tampak) atau sentuhan.

Jalinan pada permukaan objek alam
sekeliling dan objek buatan manusia
mempunyai kesan tampak yang berbeza.
Tuhan menjadikan setiap objek alam dengan
jalinan tertentu untuk manusia
memikirkannya.

Setiap jalinan mempunyai fungsi dan
nilainya tersendiri. Jalinan merujuk kepada
kesan yang terdapat pada permukaan
sesuatu objek.

Ia dapat menunjukkan kesan rasa dan
ekspresi sesuatu objek kepada kita.


Jalinan terbahagi kepada dua iaitu;
jalinan sentuh dan jalinan tampak.

Jalinan sentuh ialah jalinan yang dapat
dirasai melalui sentuhan, contohnya
kulit buah durian (alam semula jadi)
dan jahitan sulaman (alam buatan
manusia).

Jalinan tampak pula jenis jalinan yang
hanya dapat dilihat tetapi tidak dapat
dirasa melalui sentuhan.


Yang Manakah Mempunyai Ciri Keselamatan?


Ruang

• Ruang ialah jarak di antara objek yang wujud
di dalam alam nyata dan juga dalam karya seni
visual.

• Objek yang berada di hadapan lebih jelas
dan lebih besar berbanding dengan objek
sama saiz yang berada di bahagian belakang.

• Ruang merupakan kawasan yang dikelilingi
oleh garisan, atau kawasan kosong di sekeliling
objek, atau jarak antara dua objek.

•Manakala dalam karya seni visual, ruang
diwujudkan melalui kekuatan gubahan warna, Penggunaan ruang dalam
jalinan, rupa dan bentuk. penghasilan arca oleh pengkarya
Raja Shahriman.


Ruang dalam persekitaran menentukan kedudukan objek dan menimbulkan
perasaan luas atau sempitnya kawasan itu.


Ruang yang digunakan di dalam catan untuk menimbulkan karya realistik dan
boleh digambarkan dengan penggunaan elemen cahaya dan tona warna.


Ruang Perspektif

• Perspektif bermaksud kesan ilusi
terhadap objek dalam kedudukan
arah mata dengan kaki langit (titik
lenyap).

• Objek akan kelihatan bersaiz
lebih besar apabila kedudukannya
dekat dan akan kelihatan kecil
apabila berada jauh di belakang.

• Garisan perspektif digunakan
untuk panduan melukis agar
kedudukannya lebih tepat.


Jenis-jenis Perspektif

• Perspektif mempunyai tiga jenis:

a) Perspektif 1 titik lenyap
b) Perspektif 2 titik lenyap
c) Perspektif 3 titik lenyap


Perspektif 1 titik lenyap

Vanishing point

Garisan perspektif


Warna
Warna pigmen pewarna kimia yang
bertindak balas pada sesuatu permukaan
apabila ada pencahayaan.

Warna terbahagi kepada tiga kumpulan
utama iaitu warna asas, warna sekunder
dan warna tertier.

Warna asas terdiri daripada warna
biru, merah dan kuning; dan ianya boleh
menghasilkan warna sekunder dan warna
tertier.
Warna sekunder pula terdiri daripada
warna hijau, jingga dan ungu; dan dapat
dihasilkan daripada campuran dua warna
asas.
Sementara itu, warna tertier terhasil
daripada percampuran warna asas dan
sekunder.

Roda Warna / Colour Wheel


Warna Penggenap
• Warna penggenap
adalah kombinasi dua
warna yang bertentangan
dalam roda warna.

• Warna tersebut akan
menjadi kontra diantara
satu sama lain, dan
menjadi daya penarik
dalam warna.


Warna Penggenap


Warna Natural
• Warna yang menjadi
tona kepada warna lain
dan juga dikenali sebagai
warna pastel.

• Warna ini terdiri
daripada:
-Hitam
-Kelabu
-Putih


Suhu Warna
• Suhu warna berperanan
memberi perasaan yang
berbeza kepada penonton
dalam melihat karya.

• terdapat 2 jenis suhu
warna:
a) Warna Panas
b) Warna Sejuk


Warm & Cool Colour


Nyatakan perasaan anda…


PRINSIP REKAAN
Prinsip rekaan adalah kaedah atau
pengolahan unsur seni untuk
menimbulkan gambaran tertentu dalam
gubahan seni visual.

Prinsip rekaan terbahagi kepada tujuh
iaitu:
1) HARMONI
2) KONTRA
3) IMBANGAN
4) IRAMA & PERGERAKAN
5) PENEGASAN
6) KEPELBAGAIAN
7) KESATUAN


Harmoni

• Prinsip rekaan dalam karya seni tampak
seperti unsur-unsur harmoni boleh diwujudkan
dalam karya lukisan yang bertemakan alam
semula jadi.

• Harmoni dalam konteks seni visual dapat
ditonjolkan apabila wujudnya susunan
ataupun ulangan unsur-unsur seni yang
sesuai, seimbang dan menarik.

• Sebagai contohnya, keseragaman bentuk
serta kepelbagaian saiz yang terdapat pada
bahagian tubuh serta sayap seekor rama-rama
akan menimbulkan kesan yang lebih
harmoni, menarik serta seimbang.

• Penggunaan unsur-unsur harmoni dalam
sesuatu hasil karya adalah bertujuan untuk
menarik perhatian serta dapat menimbulkan
nilai-nilai estetika.

Harmoni pada karya alam semula jadi:
• Warna-warna pada daun
yang seakan menampakkan
persamaan dan warna
boleh mewujudkan ton.

•Contohnya daun muda
adalah lebih cerah
berbanding dengan warna
yang terbentuk pada daun-
daun yang lebih tua.

• Melalui contoh lukisan di
sebelah, penggunaan ton
semasa mewarna daun
akan dapat menimbulkan
kesan keselesaan,
keseragaman serta
kesatuan pada objek yang
dihasilkan.


Kontra

• Ianya mudah dikesan serta diwujudkan
apabila salah satu daripada unsur-unsur seni
(contohnya warna) mempunyai ciri-ciri yang
menunjukkan pertentangan antara satu sama
lain untuk memberikan kesan yang menarik
pada sesuatu karya yang telah dihasilkan.

• Dalam erti kata lain, kontra adalah berkait
rapat dengan prinsip rekaan seperti
penegasan, iaitu lebih tinggi kadar kontra,
maka lebih menyerlah penegasan dalam
sesuatu karya seni yang dihasilkan.

• Kontra boleh wujud melalui perbezaan saiz,
warna, bentuk, rupa, jalinan dan garisan.


Contoh karya di atas adalah merupakan cara penggunaan kontra dalam karya
Catan. Kontra digunakan dengan tujuan untuk mewujudkan kesan pertentangan
serta membangkitkan suasana.
Oleh yang demikian, penggunaan unsur kontra dalam sesuatu karya secara
kurang terancang akan menghasilkan suasana bercelaru serta nilai-nilai estetik
yang kurang menyerlah.

Penegasan

Penegasan dalam konteks
Pendidikan Seni Visual adalah
merupakan sesuatu yang boleh
memberi tumpuan kepada
pemerhatian tampak.

Penegasan pada sesuatu objek pada
alam semula jadi dapat berfungsi
dengan sepenuhnya sekiranya objek
tersebut dapat menarik perhatian
seseorang apabila melihat atau
memerhati objek tersebut.

Penegasan sememangnya dapat
menonjolkan sesuatu unsur atau
objek dalam sesuatu hasil karya
yang dapat menarik perhatian.

Seseorang pengkarya yang
baik, langkah utama yang
beliau harus fikirkan adalah
memastikan adanya
penggunaan prinsip-prinsip
rekaan dalam sesuatu karya
yang dihasilkan bukan sahaja
prinsip penegasan, malah
melibatkan prinsip-prinsip
rekaan yang lain seperti
keseimbangan, kontra, kepelb
agaian dan sebagainya kerana
aspek-aspek tersebut secara
tidak langsung dapat
membantu dalam
penghasilan kerja seni yang
baik serta bermutu.


Imbangan
• Imbangan juga merupakan prinsip rekaan.
Imbangan bermaksud kesamaan dan
kesepadanan dari segi berat, tarikan dan
tumpuan.

• Imbangan boleh dibahagikan kepada dua
iaitu imbangan simetri dan imbangan tidak
simetri.

• Imbangan simetri ialah unsur seni yang sama
antara kiri dan kanan atau atas dan bawah
(garisan ‘axis’ dilukis di tengah-tengah
pembahagian tersebut).

• Imbangan tidak simetri ialah unsur seni tidak
sama di kedua-dua bahagian tetapi
mempunyai ciri-ciri yang menimbulkan kesan
keseimbangan.


Irama Dan Pergerakan
Irama dan pergerakan berfungsi untuk
memberi kesan lebih hidup dan
realistik terhadap sesuatu gubahan.

Pergerakan ialah keadaan yang
bergetar, bergoyang, berayun, berpanc
ar, bersinar-sinar dan sebagainya.

Pergerakan dapat dilihat melalui kesan
angin, air, ombak, taufan dan
sebagainya.

Vincent Van Gogh, Starry Night. 1889


Dalam karya seni visual,
olahan unsur-unsur seni
visual dapat
menimbulkan kesan atau
ilusi pergerakan seperti
dalam karya di sebelah.

Dengan menggunakan
garisan dan sapuan
berus, ia menampakkan
ilusi pergerakan dan
irama.


Kepelbagaian

• Kepelbagaian wujud hasil
penggunaan pelbagai gaya, nilai,
dan idea yang berbeza dalam
sesuatu gubahan.

• Kepelbagaian juga dapat
memberi gaya, variasi, tenaga,
dan daya tarikan dalam sesuatu
gubahan. Kepelbagaian dapat
dihasilkan melalui penggunaan
unsur seni seperti garisan, rupa
dan warna yang pelbagai dalam
sesuatu gubahan.

•Sbg contoh karya sebelah:
Syed Ahmad Jamal, Umpan.
1959 Oil on Board.

Kesatuan

• Prinsip rekaan kesatuan
bermaksud satu tema atau
satu idea bagi semua unsur
dan prinsip seni dalam
sesuatu gubahan.

• Kesatuan dapat
menimbulkan suasana yang
tenteram, teratur dan
selesa.

• Pada
keseluruhannya, kesatuan Syed Ahmad Jamal, M50. 2007 acrylic on canvas.
*Catan yang dihasilkan sempena Kemerdekaan yang
wujud apabila elemen seni ke-50.
saling lengkap-melengkapi.


Kesatuan Karya Grafik

• Prinsip kesatuan
memainkan peranan
dalam persembahan
sesuatu poster dengan
mengimbangi elemen
warna, taipografi dan
imej dalam membentuk
komunikasi visual yang
berkesan.


Kesatuan dalam hiasan
dalaman

• pemilihan tema warna
dan perabot yang sesuai
akan menghasilkan mood
dalam suasana sesuatu
ruang.


Rujukan:

Elemen dan Prinsip Rekaan. Diperolehi pada
Mac 10,2011 daripada
http://notaanimasi.blogspot.com/2011/01/ele
men-dan-prinsip-rekaan.html

Prinsip-Prinsip Rekaan. Diperolehi pada Mac
10, 2011 daripada
http://rozelleeotakbutan.blogspot.com/p/iprin
sip-rekaan-penegasan.html

Unsur-unsur seni. Diperolehi pada Mac
10, 2011 daripada
http://colourexist.blogspot.com/2010/01/unsu
r-unsur-seni.html


Unsur & Prinsip Seni

More Related Content

What's hot

Similar to Unsur & Prinsip Seni

Unsur & Prinsip Seni