turshlaga

1. заах арга зүйн туршлага
СБД-ийн 58-р сургуулийн химийн багш
Ванчинжавын Мөнхжаргал
Vmoogii_@yahoo.com
1. Туршлагын сэдвийн нэр:
“Дүрслэн бүтээх арга”
2. Туршлагын агуулга, гол үзэл санаа
 Сурагчдыг сурах арга барилд сургах, чанартай боловсрол олгох, насан
туршдаа боловсроход бүтээлч чиг хандлагатай, олон талын чадвартай
иргэн бэлтгэх.
 Хүүхэд сурах үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцох, хамтран ажиллаж
харилцан санал бодлоо солилцох, хамтын шийдвэр гаргах зэрэгт суралцаж
эхэлнэ.
 Бие даан суралцах, сурах арга барилыг тогтвортой эзэмших,суурь мэдлэгээ
ашиглан тодорхой шатны мэдлэг мэдээллийг өөрийн болгож чаддаг болно.
3. Зохиогчийн талаар
 Ванчинжав овогтой Мөнхжаргал дээд боловсролтой, УБДС-ийг 1986 онд
төгссөн.
 Биологи-химийн багш, 28 жил ажиллаж байна.
 Заах аргач зэрэгтэй,
 Багш нарын ур чадварын уралдаанд 2007онд СБД-т ll байр, 2008 онд хойд
бүсийн аварга,
 Анги удирдсан багшийн ур чадварын 2010,2011,2012 оны сургуульдаа I
байр эзэлж байв.
4. Туршлага бий болоход нөлөөлсөн хүчин зүйлүүд
А/ Арга зүйн холбогдолтой ном зохиол уншиж судалсан байдал
o Бабанский Ю.К /1983/ “Сургалтын технологийг боловсронгуй болгох
нь” УБ
o Ванчигсүрэн Д, Дорж Ц, /1992/ “Сургалтын технологи” УБ
o Дорж Ц, /1995/ “Сурагчдад сэтгэхүйн үйлдэл төлөвшүүлэх арга зам”
УБ
o Дорж Ц, /1986/ “Тулгуур дохио, конспект гэж юу вэ?” СХ сэтгүүл №4,
УБ
o Боловсролын агуулга арга зүйн баримт материалуудад баримтын
o Судалгаа хийж үр дүнг тооцсон байдал

2. Б/ Мэргэжил нэгтнүүдээсээ туршлага судалсан байдал
o СХ илтгэлийн уралдаанд жил бүр тогтмол оролцдог /сургуульд жил
бүр, дүүрэгт 2 удаа, нийслэлд 1 удаа, оролцсон/
o Багш нарын мэргэжлийн ур чадварын уралдаанд жил бүр тогтмол
оролцдог / СБД-ийн 2-р байр, хойд бүсийн аварга/
o Хувийн арга барилуудыг нэгтгэн дүгнэж, байгаа.
o Залуу багш нарт мэргэжлийн дагуу туслаж зөвлөсний үндсэн дээр
В/ Сургалт, курст хамрагдах, мэргэжил дээшлүүлэх сургалтад хамрагдсан
байдал
o СОССАЗЗ-ийн сургалт
o Сургалт арга зүйн графикт сургалтууд
o Кредит сургалтууд
5. Туршлагын онолын үндэслэл
Анализ синтез хийх онолын үндэслэлд тулгуурласан. Онолын үндэслэлийг
гаргахдаа:
a) Сургалтын уламжлалт онол арга зүй
b) Сургалтанд алгоритмчлах онол арга зүй
c) Програмчилсан сургалтын онол арга зүй
d) Асуудал шийдвэрлүүлэх сургалтын онол арга зүй
e) Шавь төвтэй сургалтын онол арга зүй зэргийг харьцуулан шинжилгээ
хийх замаар дүрслэн бүтээх технологийг боловсруулан туршиж, үр дүнг
нэгтгэсэн бөгөөд туршлагаа СБД-ийн химийн багш нарт түгээхийг зорьж
байна.
6. Туршлагын одоо ба ирээдүй СХҮАТТ-ын шалгуур үзүүлэлтэд тусгах
Боловсролын салбарт хийгдэж буй шинэчлэлийн үзэл санаанууд болон
мэдлэгийг логик системтэй эзэмшиж бүтээх үйл нь хүүхэд өөрөө чиглүүлэгч
болох чиг хандлага руу шилжиж байгаа учир энэ технологи нь хүүхэд нэг бүрийг
хөгжүүлэх шаардлагад бүрэн нийцсэн, ирээдүйтэй, нийтэд түгээн дэлгэрүүлэх
боломжтой юм.
7. Туршлагын шинэлэг зүйл СХҮАТТ-ын шалгуур үзүүлэлтэд тусгах
 Энэ арга зүй нь оюун санаандаа дүрсэлж байгаа зүйлээ дүрс ашиглан
бүтээгээд түүнийгээ бичвэр хэлбэрт буулгаж дараагийн шатны мэдлэгийн
бүтээвэр хэсэгт баяжуулан ашиглаж болдогоороо, мөн хүүхэд бүр дүрслэн
бүтээх сонирхолтой байдаг, дүрслэн бүтээхдээ гарын доорхи материал
ашиглаж байгаа нь энэ технологийн шинэлэг тал юм.

3. 8. Туршлагын зорилтод бүлэг
Уг туршлагыг ажилласан жил, туршлага, мэргэжил, зэрэг цол үл хамааран хүссэн
багш бүр эзэмшиж ашиглаж болно.ялангуяа арга барил нь тогтворжоогүй залуу багш
нар ашиглахад илүү тохиромжтой.
9. Туршлагыг хэрэглэхэд учирч болох бэрхшээл саад, эрсдлийг тодорхойлох
туршлагыг ашиглахад ямар бэрхшээлтэй асуудал байна вэ ? гэдгийг
тодорхойлон зааж өгөх/
 Багш нарын зураг схем ашигладаг тайлбар ярианаас татгалзах
 Бүтээлч хандлагыг өрнүүлэх
 Сурагч нэг бүрийн идэвхийг өрнүүлэх
 Сурагч нэг ой тогтоолтонд өөрөө аяндаа тогтож эхлэх
10. Туршлагын технологи
Дүрслэн бүтээх арга нь доорхи бүрдүүлбэр хэсгүүдтэй.
 Онолын мэдээлэлтэй танилцана
 Хамгийн жижиг хэсгийг дүрсэлнэ.
 Түүнийгээ бичвэр болгоно. /тэмдэгээр илэрхийлж бичнэ/
 Дүрсэлсэн жижиг хэсгүүдээ нэгтгэх замаар томруулж дүрслэнэ
 Түүнийгээ бичвэр болгоно /томъёогоор илэрхийлнэ/
 Томъёонд холбогдох бүх мэдээллийг дүрслэлээ нэгтгэх салгах байдлаар
шат дараалуулан хийж хэвшүүлнэ.
11.Туршлагын үр дүн
 Сурагчдын хичээлд хандах хандлага эрс дээшилсэн
 Эрэл хайлт хийж учир шалтгааныг тайлбарлаж чаддаг болсон
 Сурагчдын чадвар дээшилж эхэлсэн.
 Химийн хичээлийг сонгож суралцах сонирхол их болсон
 ЕШ өгөх сурагчдын тоо өсөж өндөр амжилт үзүүлж эхэлсэн /сүүлийн жилд
еш-ын дундаж оноо дүүрэг нийслэлээс дээгүүр гарсан/