Bài 6: CÂU LỆNH ĐIỀU KHIỂN

1. SVTH: Trần Thị Mỹ Trinh

2. Kiểm tra bài cũ:
Câu 1. Em hãy nêu một vài ví dụ về
các hoạt động hằng ngày phụ thuộc
vào điều kiện?

3. Câu 2. Hãy nêu các kí hiệu toán
học để so sánh giá trị 2 số hoặc
hai biểu thức có giá trị số ?
Nêu vai trò của các phép so
sánh ?

4. 4. Cấu trúc rẽ nhánh.
5. Câu lệnh điều kiện.
Bài 6: Câu lệnh điều khiển( tiết 2).
Chương I: Lập trình đơn giản.

5. 4. Cấu trúc rẽ nhánh:
Máy tính thực hiện một câu lệnh nào đó:
- Nếu một điều kiện cụ thể được thỏa mãn.
- Ngược lại, nếu điều kiện không thỏa mãn
thì bỏ qua câu lệnh hoặc thực hiện câu lệnh
khác.
Bài 6: Câu lệnh điều khiển( tiết 2).

6. Có 2 dạng cấu trúc rẽ nhánh là
cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
và cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ.

7. Ví dụ 2:
Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:
- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng
thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh
toán.
Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách ?
Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:
- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng
thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh
toán.
Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách ?
Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung sau:
- Nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100 nghìn đồng
thì khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh
toán.

8. Ta có thể mô tả hoạt động tính tiền cho khách bằng các
bước dưới đây:
Bước 1: tính tổng số tiền T khách đã mua sách.
Bước 2: nếu T >= 100000, số tiền phải thanh toán là:
70% x T.
Bước 3: in hóa đơn.
Hoạt động phụ thuộc vào
điều kiện như trên được gọi là
cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu.

9. Sai
Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu
Câu lệnh
đúng
Điều kiện

10. Ví dụ 3:
Trong ví dụ 2, chúng ta chỉ biết rằng
nếu tổng số tiền không nhỏ hơn 100 nghìn đồng,
khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh
toán. Giả sử thêm vào đó, cửa hàng giảm 10% cho
những khách hàng chỉ mua với tổng số tiền
không đến 100 nghìn đồng.

11. Ta có thể mô tả hoạt động tính tiền cho khách bằng các
bước dưới đây:
Bước 1: tính tổng số tiền T khách đã mua sách.
Bước 2: nếu T >= 100000, số tiền phải thanh toán là:
70% x T. Ngược lại số tiền phải trả là 90% x T.
Bước 3: in hóa đơn.
Hoạt động phụ thuộc vào điều kiện
như trên được gọi là cấu trúc
rẽ nhánh dạng đủ.

12. Sai
Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
Câu lệnh1
đúng
Câu lệnh 2
Điều kiện

13. 5. Câu lệnh điều kiện:
Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng thiếu:
If <điều kiện> then <câu lệnh>;If <điều kiện> then <câu lệnh>;
Nếu điều kiện đúngđiều kiện đúng chương trình sẽ thựcsẽ thực
hiện câu lệnhhiện câu lệnh sau từ khóa then. Ngược lạiNgược lại,
câu lệnh đó bị bỏ quabỏ qua..

14. Ví dụ 4: In số a ra màn hình nếu a>b.
Thể hiện bằng câu lệnh dạng thiếu trong Pascal:
If a>b then write(a);
Nếu a>b thì in ra màn hình giá trị của a

15. Ví dụ 5:
Viết chương trình nhập một số hợp lệ,
chẳng hạn số không lớn hơn 5 từ bàn phím.
Kiểm tra tính hợp lệ, thông báo nếu không hợp lệ.
Bước 1: nhập số a;
Bước 2: nếu a>5 thì thông báo lỗi.

16. Thể hiện bằng câu lệnh dạng thiếu trong Pascal:
Write(‘nhap so a:’); Readln(n);
If a>5 then write(‘so da nhap khong hop le’);

17. Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng đầy đủ:Cú pháp câu lệnh điều kiện dạng đầy đủ:
If <điều kiện> then <câu lệnh 1>If <điều kiện> then <câu lệnh 1>
else <câu lệnh 2>;else <câu lệnh 2>;
Nếu điều kiện đúng, chương trình sẽ
thực hiện câu lệnh 1, ngươc lại, chương
trình sẽ thực hiện câu lệnh 2.

18. Trước else không
được dùng dấu “;;”
Lưu ý:

19. Ví dụ 6:
Viết chương trình tính kết quả của a chia cho b
với a và b là 2 số bất kì. Phép tính chỉ thực hiện được
khi b khác 0. Kiểm tra giá trị của b, nếu b khác 0
thì thực hiện phép chia, nếu b = 0 thì thông báo lỗi.

20. Nếu b<>0 thì tính kết quả.
ngược lại, thông báo lỗi.
If b<>0 then x:=a/bIf b<>0 then x:=a/b
else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);

21. Câu 1: Hãy cho biết trong các cấu trúc sau đây,
đâu là cấu trúc câu lệnh if-then dạng thiếu,
đâu là cấu trúc câu lệnh if-then dạng đủ ?
Củng cố:Củng cố:
a. if <điều kiện> then <câu lệnh>;
b. if <sự kiện> <câu lệnh>;
c. begin < câu lệnh> end;
d. if <điều kiện> then <câu lệnh 1>
else <câu lệnh 2>;
Dạng thiếu: a Dạng đủ: d

22. Câu 2. Hãy cho biết câu lệnh dưới đây được viết đúng hay sai,
nếu sai giải thích tại sao ?
a. if x>5 then a:=b; else a:=c;
b. if 5>3 then write(’ 5 la so lon nhat’);
Câu a: sai vì trước else không có dấu “;”
Câu b: đúng.

23. Xem lại bài hôm nay, học bài, làm bài
tập trong SGK.
Đọc trước bài thực hành 4.