1. Lôøi Môû ñaàu cho aán baûn môùi
Trong laàn xuaát baûn ñaàu tieân vaøo naêm 2000, hai cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC-
Anh/Ñöùc/Vieät” vaø “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC- YÙ/Phaùp/Vieät” cuûa chuùng toâi ñaõ ñöôïc ñoïc
giaû khaép nôi ñoùn nhaän nhieàu, ñaëc bieät caùc giaûng vieân vaø sinh vieân cuûa Hoïc vieän AÂm
nhaïc Quoác gia Vi t Nam (Nhaïc vieän Haø Noäi) vaø Nhaïc vieän Tp. HCM cuõng nhö cuûa caùc
tröôøng Ñaïi hoïc vaø Cao ñaúng Vaên hoaù Ngheä thuaät toaøn quoác. Chuùng toâi chaân thaønh caûm
ôn nhieät tình cuûa quùy ñoäc giaû.
Sau hôn möôøi naêm söû duïng vaø thöû nghieäm, chuùng toâi thaáy vaãn chöa coù boä töï ñieån
naøo khaùc cho laõnh vöïc aâm nhaïc vaø vieäc caäp nhaät, boå sung cho boä thuaät ngöõ cuûa chuùng
toâi laø ñieàu mong öôùc cuûa ngöôøi soaïn laãn ñoäc giaû khaép nôi.
Do ñoù chuùng toâi ñaõ khôûi coâng bieân soaïn laïi hai cuoán thuaät ngöõ treân thaønh boä
“THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – VIEÄT/ ANH/ YÙ/ PHAÙP/ ÑÖÙC” naøy. Chuùng toâi boå sung
theâm moät soá thuaät ngöõ môùi vaø beân caïnh nhöõng muïc chuyeân ngaønh ñaõ coù trong hai cuoán
thuaät ngöõ tröôùc ñaây, chuùng toâi giôùi thieäu theâm caùc muïc: Thuaät ngöõ AÂm nhaïc Jazz – Pop
– Rock vaø ñaëc bieät laø AÂm nhaïc truyeàn thoáng Vieät Nam vôùi öôùc mong ñoùng goùp moät
phaàn raát nhoû beù vaøo vieäc quaûng baù aâm nhaïc daân toäc Vieät Nam ra theá giôùi.
Thaät laø ñieàu an uûi lôùn lao cho chuùng toâi khi nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp,
pheâ bình xaây döïng vaø nhöõng phaûn aùnh tích cöïc töø giôùi chuyeân moân cho hai cuoán
thuaät ngöõ ñaõ ra maét tröôùc ñaây. Trong taâm tình bieát ôn nhöõng yù kieán quyù baùu ñoù, chuùng
toâi ñaõ ghi nhaän vaø boå sung khi soaïn thaûo boä “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – VIEÄT/ ANH/
YÙ/ PHAÙP/ ÑÖÙC” naøy. Cuõng coù nhaø chuyeân moân cho raèng ñaây laø boä thuaät ngöõ aâm
nhaïc ñaàu tieân coù theå giuùp tra cöùu ñöôïc nhieàu töø ngöõ aâm nhaïc töø tieáng Vieät sang nhöõng
ngoân ngöõ phoå bieán khaùc.
Ngöôøi Ñöùc thöôøng noùi: “Muoán traùnh khoûi sai laàm thì … ñöøng laøm gì heát!” Coâng
vieäc khai phaù luoân mang tính maïo hieåm vaø nhieàu thöû thaùch cuõng nhö khoâng theå traùnh
khoûi khuyeát ñieåm. Chuùng toâi raát mong tieáp tuïc nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp, pheâ bình cuûa
quyù ñoäc giaû cuõng nhö caùc nhaø hoaït ñoäng aâm nhaïc chuyeân moân. Chuùng toâi ñoùn nhaän
taát caû vôùi loøng bieát ôn.
Sau cuøng, chuùng toâi chaân thaønh caûm ôn:
+ Thaïc só TRAÀN TROÏNG QUOÁC KHANH ñaõ boû nhieàu coâng söùc trong vieäc hieäu
ñính aán baûn môùi naøy.
+ Ngheä só piano LEÂ KIM THANH ñaõ tích cöïc coå vuõ vieäc söû duïng saùch naøy,
ngheä só piano ÑOAØN LEÂ THANH TUÙ ñaõ ñoïc, söû duïng, goùp yù vaø khuyeán khích nhieàu
cho toâi khi soaïn thaûo.
+ Nhaø baùo BAÏCH XUAÂN SÔN (Taïp chí AÂM NHAÏC VIEÄT NAM – Panorama) ñaõ
hoã trôï thoâng tin vaø giuùp phaàn quaûng baù cho taøi lieäu naøy.
TP. HCM, ngaøy 06/07/2011
Soaïn giaû,
Nguyeãn Baùch
(Thaïc só Ngheä thuaät)

2. Mọi chi tiết xin liên hệ với tác giả tại:
Trường Nhạc B.A.C.H
123 Bis E2 Trần Quốc Thảo, P.7, Q.3 - ĐT: (84-8) 3932 6593
Website: http://bachmusicschool.org/
hoặc
Công Ty Âm Nhạc B.A.C.H
551/122/9B Lê Quang Định, P.1, Q. Gò Vấp
Tp. HCM, Việt Nam
ĐT: (84-8) 3895 7586, ĐTDĐ: 093 800 8157
E-mail: suoiviet.bach@gmail.com
2

3. Muïc Luïc
Muïc luïc 3
Nhaän ñònh cuûa giôùi chuyeân moân cho aán baûn ñaàu tieân 4
Lôøi Môû ñaàu 12
Caùch söû duïng saùch
Phaàn 1 : THUAÄT NGÖÕ CHUYEÂN NGAØNH 15
(Vieät – Anh – YÙ – Phaùp – Ñöùc)
Lyù thuyeát aâm nhaïc 16
Noát nhaïc 54
Giaù trò noát nhaïc 58
Quaõng 60
Hình thöùc vaø Theå loaïi aâm nhaïc 62
Ngoân ngöõ thöôøng ngaøy coù lieân quan
ñeán aâm nhaïc 86
Ngoân ngöõ duøng treân toång phoå 112
Ngheä thuaät ca haùt 154
Thuaät ngöõ ti ng YÙ chuyeân ngaønh 158
Thaønh ngöõ ti ng Anh chuyeân ngaønh 204
Jazz – Pop – Rock 208
Thaønh ngöõ ti ng Phaùp chuyeân ngaønh 216
AÂm nhaïc truyeàn thoáng Vieät Nam 222
Phaàn 2 : BAÛNG TRA CÖÙU 231
Phuï luïc (Hình aûnh)
Taøi lieäu tham khaûo
Saùch ñaõ xuaát baûn
3

4. Nhaän ñònh cuûa giôùi chuyeân moân
Veà Baûn in laàn ñaàu cuûa
THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC ANH – ÑÖÙC – VIEÄT (06/2000)
N aêm 1993, trong moät chuyeán coâng taùc sang CHLB Ñöùc, khi vaøo moät hieäu saùch tình côø toâi
tìm ñöôïc moät cuoán töï ñieån aâm nhaïc goàm 4 thöù tieáng: YÙ, Ñöùc, Phaùp, vaø Anh vôùi caùch saép
xeáp khaù ñaëc bieät: caùc thuaät ngöõ ñöôïc phaân loaïi theo töøng chuyeân ngaønh khaùc nhau. Toâi ñaõ mua vaø
öôùc mong: “Giaù nhö coù ai ñoù soaïn moät töï ñieån aâm nhaïc nhö vaäy nhöng coù theâm tieáng Vieät!”.
Nay cuõng thaät tình côø, toâi ñöôïc ñoïc baûn thaûo cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – ANH/ ÑÖÙC/
VIEÄT” cuûa soaïn giaû Nguyeãn Baùch. Toâi coøn ñöôïc bieát raèng oâng ñang thöïc hieän cuoán 2 cuûa boä saùch
naøy: “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT”. Ñaây laø moät vieäc laøm raát ñaùng hoan ngeânh. Noù
ñem laïi moät phöông tieän höõu ích khoâng chæ cho caùc nhaïc só chuyeân nghieäp, maø coøn cho nhöõng
ngöôøi hoaït ñoäng aâm nhaïc nghieäp dö ñeå tra cöùu nhanh choùng caùc thuaät ngöõ aâm nhaïc vaø qua nhieàu
ngoân ngöõ.
Ngoaøi ra, soaïn giaû coøn ñöa ra ñöôïc moät caùch giaûi quyeát khoa hoïc, môùi laï, giuùp cho vieäc tra cöùu
ñöôïc tieán haønh töø nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau trong cuøng moät cuoán töï ñieån. Hôn theá nöõa, ñaây coøn laø
moät cuoán thuaät ngöõ aâm nhaïc ñaàu tieân theo tieáng Vieät.
Trong tình traïng thieáu thoán taøi lieäu chuyeân moân giaù trò hieän nay, vieäc soaïn thaûo boä saùch thuaät
ngöõ naøy laø moät vieäc laøm ñaùng traân troïng. Xin giôùi thieäu cuøng quùy ñoäc giaû vaø ñaëc bieät vôùi nhöõng
ngöôøi hoaït ñoäng aâm nhaïc chuyeân nghieäp cuõng nhö nghieäp dö.
Tp. Hoà Chí Minh, ngaøy 1/5/2000.
PGS. HOAØNG CÖÔNG
(Giaùm ñoác Nhaïc Vieän Tp,. HCM)
hu caàu veà moät cuoán töï ñieån aâm nhaïc theo tieáng Vieät ñaõ coù töø laâu, nhöng cho ñeán nay soá
N soaïn giaû daán thaân vaøo coâng vieäc naøy vaãn coøn quaù ít. Trong tình hình ñoù, vieäc cho ra ñôøi
cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – ANH/ ÑÖÙC/ VIEÄT” naøy laø moät ñoùng goùp ñaùng keå cho
vieäc nghieân cöùu vaø hoaït ñoäng aâm nhaïc chuyeân nghieäp cuõng nhö nghieäp dö.
Caùc soaïn giaû coøn laø nhöõng ngöôøi ñang coâng taùc trong caùc chuyeân ngaønh veà aâm nhaïc, ngoaïi
ngöõ. Do ñoù, vieäc soaïn thaûo taøi lieäu naøy coù ñöôïc maët thuaän lôïi nhaát dònh. Ngoaøi ra, laàn ñaàu tieân xuaát
hieän moät caùch tra cöùu töø môùi laï, ñoäc ñaùo vaø khoa hoïc, cho pheùp ngöôøi söû duïng tìm töø theo ba ngoân
ngöõ khaùc nhau trong cuøng moät cuoán töï ñieån vaø trong cuøng moät baûng tra cöùu.
Chuùng toâi traân troïng giôùi thieäu ñeán quùy ñoäc giaû vaø raát mong ñöôïc nhieàu ñoùng goùp höõu ích.
Ban Bieân Taäp NXB AÂM NHAÏC
Veà Baûn in laàn ñaàu cuûa THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC
YÙ – PHAÙP – VIEÄT (08/2000)
(Nhöõng nhaän ñònh döôùi ñaây ñöôïc saép theo thöù töï vaàn maãu töï ñaàu tieân
cuûa teân caùc nhaø chuyeân moân)
H ieän nay, nhöõng cuoán saùch tra cöùu thuaät ngöõ aâm nhaïc ñöôïc xuaát baûn ôû Vieät Nam coøn raát
khieâm toán. Cuoán “Thuaät ngöõ AÂm nhaïc Anh - Ñöùc - Vieät” ñaõ cung caáp nhöõng thoâng tin caàn
thieát cho ñoäc giaû yeâu thích aâm nhaïc. Caùc ñeà muïc ñöôïc saép xeáp moät caùch khoa hoïc, giuùp ngöôøi ñoïc
thuaän tieän khi tra cöùu. Raát mong taùc giaû Nguyeãn Baùch sôùm xuaát baûn cuoán vaø “THUAÄT NGÖÕ AÂM

5. NHAÏC – YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT” trong thôøi gian tôùi. Ñieàu ñoù goùp phaàn laøm phong phuù hôn thò tröôøng
saùch aâm nhaïc hieän nay.
(Tp.HCM, thaùng 7/2000 – Th.S. TRAÀN VAÂN ANH – Phoù Tröôûng Khoa Lyù luaän - Saùng taùc - Chæ huy
-- Nhaïc vieän TP.HCM)
huaät ngöõ aâm nhaïc tieáng YÙ ñöôïc thoâng duïng nhaát töø bao ñôøi nay treân theá giôùi. Bôûi leõ, YÙ laø
T moät trong nhöõng quoác gia coù söï phaùt trieån aâm nhaïc sôùm nhaát. Taát caû töø phöông phaùp ghi
aâm cho ñeán caùc saùch lyù thuyeát vaø khoa hoïc aâm nhaïc ñeàu xuaát hieän tröôùc tieân ôû YÙ. Phaùp
cuõng laø quoác gia thöù hai coù moät neàn aâm nhaïc phaùt trieån laâu ñôøi. Nöôùc ta laïi laø thaønh vieân cuûa caùc
nöôùc trong khu vöïc noùi tieáng Phaùp (Francophone). Do ñoù, “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ-PHAÙP-VIEÄT”
laø moät quyeån saùch raát höõu duïng vaø coù yù nghóa ñoái vôùi nhöõng ai quan taâm, muoán tìm hieåu aâm nhaïc.
Trong ñieàu kieän coøn khan hieám veà saùch aâm nhaïc ôû Vieät Nam, taùc giaû NGUYEÃN BAÙCH cho ra ñôøi
quyeån “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ-PHAÙP-VIEÄT” laø moät vieäc laøm boå ích, ñaùng khích leä vaø traân
troïng.
Quyeån saùch naøy coù moät ñaëc ñieåm ñaùng löu yù, do saùng kieán cuûa NGUYEÃN BAÙCH, ñoù laø: vieäc söû
duïng chöõ soá laøm thöù töï chung cho caùc maãu töï cuûa ba ngoân ngöõ khaùc nhau thay cho caùch duøng vaàn
maãu töï cuûa moät ngoân ngöõ naøo ñoù laøm chuaån. Nhö vaäy, ngöôøi söû duïng coù ñöôïc nhieàu thuaän lôïi, tuøy yù
tra cöùu theo baát cöù ngoân ngöõ naøo mình caàn.
Vaäy toâi xin traân troïng giôùi thieäu ñeán quyù ñoïc giaû chuyeân nghieäp cuõng nhö nghieäp dö quyeån
saùch ñaày thuù vò naøy.
(Tp. HCM, 21/ 7/ 2000 NSND - GSTS QUANG HAÛI)
N hu caàu tìm hieåu, nghieân cöùu veà lónh vöïc aâm nhaïc coå ñieån, baùc hoïc cuûa moïi giôùi trong xaõ
hoäi ngaøy caøng ñöôïc phaùt trieån, ñoøi hoûi taøi lieäu, saùch baùo chuyeân ngaønh caøng naâng cao.
“THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC – YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT” do Nguyeãn Baùch thöïc hieän laø moät quyeån saùch thieát
thöïc, neân phoå bieán roäng raõi.
Saùch ñöôïc bieân soaïn coâng phu töø caùc nguoàn taøi lieäu ñaùng tin caäy vaø coù nhöõng boå sung môùi so
vôùi baûn “Anh - Ñöùc - Vieät” ñaõ xuaát baûn tröôùc ñaây. Hy voïng coøn nhieàu coâng trình coù ích cuûa soaïn
giaû seõ ra maét trong töông lai.
(TP. HCM, 10/7/2000 - VAÊN THÒ MINH HÖÔNG - Phoù Tröôûng Khoa “Lyù luaän - Saùng taùc - Chæ
huy” - Nhaïc vieän TP. HCM)
L aâu nay, toâi luoân öôùc mong sao ngaøy caøng coù theâm nhieàu taøi lieäu chuyeân moân ñeå tra cöùu
nhöõng thuaät ngöõ aâm nhaïc, ñaùp öùng cho vieäc nghieân cöùu, giaûng daïy vaø hoïc taäp haèng ngaøy cuûa
thaày troø chuùng toâi.
Söï ra ñôøi ñuùng luùc cuûa hai cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC ANH/ ÑÖÙC/ VIEÄT” (ñaõ xuaát baûn) vaø
“THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT” cuûa Nguyeãn Baùch thöïc söï ñaõ ñem laïi noãi vui möøng raát
lôùn cho nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng aâm nhaïc chuyeân nghieäp cuõng nhö cho nhöõng ai yeâu thích aâm nhaïc
noùi chung.
Mong sao ngöôøi bieân soaïn taøi lieäu ñaùng quí vaø thaät boå ích naøy kòp thôøi ñieàu chænh moät vaøi ñieåm
nhoû coøn toàn taïi ñeå ñaït söï chính xaùc hôn cuõng nhö tính nhaát quaùn giöõa hai cuoán thuaät ngöõ noùi treân
haàu ñaït ñöôïc söï hoaøn thieän hôn cho coâng trình ñaùng traân troïng naøy.
(Tp.HCM, 20/7/2000 - NGÖT/ NSÖT BÌNH TRANG)

6. T rong nhöõng naêm hoïc taïi Nhaïc vieän Quoác gia Bulgarie (taïi Sofia) chuùng toâi thöôøng söû duïng
moät cuoán saùch baèng tieáng Bulgarie: “Tieáng YÙ cho nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc aâm nhaïc” Maëc
duø baèng tieáng nöôùc ngoaøi nhöng cuoán saùch ñoù ñaõ giuùp toâi raát nhieàu trong quaù trình hoïc vaø bieåu dieãn
(haùt theo nguyeân baûn) nhöõng ca khuùc, aria trong caùc vôû ca kòch cuûa nhieàu nhaïc só thieân taøi treân theá
giôùi nhö Verdi, Puccini, Rossini, Mozart,…
Nay sau khi ñoïc cuoán “Thuaät ngöõ AÂm nhaïc YÙ - Phaùp - Vieät” cuûa caùc soaïn giaû Nguyeãn Baùch toâi
thaät vui möøng vaø caûm kích tröôùc coâng söùc lao ñoäng cuûa oâng.
Chaéc chaén taøi lieäu ñaùng quyù naøy seõ giuùp caùc baïn laøm coâng taùc aâm nhaïc hieåu bieát vaø söû duïng thaønh
thaïo moãi khi nghieân cöùu vaø hoïc taäp caùc taùc phaåm baèng tieáng YÙ. Xin traân troïng giôùi thieäu vôùi baïn
ñoïc. Hy voïng nhöõng baïn treû yeâu aâm nhaïc, caùc hoïc sinh, sinh vieân ñang theo hoïc taïi caùc nhaïc vieän
vaø tröôøng aâm nhaïc treân toaøn quoác seõ coù ñöôïc nhöõng keát quaû khi söû duïng.
(Tp.HCM, thaùng 7/2000 - NSÖT QUOÁC TRUÏ –
Tröôûng Khoa Thanh Nhaïc - Nhaïc vieän TP.HCM)
öø khi coøn laø moät sinh vieân nhaïc vieän toâi ñaõ thaáy döôïc nhu caàu caàn phaûi coù nhöõng töï ñieån
T phoå caäp ñeå sinh vieân coù moät coâng cuï toát hoã trôï cho vieäc hoïc vaø ñoïc taùc phaåm. Nhöng ñeå söû
duïng ñöôïc caùc töï ñieån aâm nhaïc baèng ngoaïi ngöõ, sinh vieân phaûi bieát ít nhaát laø moät ngoaïi ngöõ.
Tröôùc ñaây, tieáng YÙ ñöôïc duøng öu tieân trong vieäc ghi chuù caùc taùc phaåm aâm nhaïc. Nhöng töø khi
caùc trung taâm aâm nhaïc daøn traûi ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi, caùc taùc giaû thöôøng coù khuynh höôùng ghi
chuù baèng ngoân ngöõ rieâng cuûa daân toäc mình. Do ñoù, tieáng Phaùp, Ñöùc, Anh cuõng laø nhöõng ngoân ngöõ
thöôøng gaëp treân caùc toång phoå.
Nay, giôùi sinh vieân ñaõ coù ñöôïc baïn ñöôøng quyù giaù laø hai cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ/
PHAÙP/ VIEÄT” vaø “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC ANH/ ÑÖÙC/ VIEÄT” cuûa soaïn giaû Nguyeãn Baùch. Tuy
trong hai taùc phaåm naøy, caùc soaïn giaû chöa ñaët muïc tieâu chuyeân moân cao nhöng cuõng ñuû nhöõng
thoâng tin ban ñaàu, nhöõng thuaät ngöõ thöôøng gaëp nhaát. Caùc taøi lieäu naøy raát tieän söû duïng vaø höõu ích;
hôn theá nöõa ngöôøi tra cöùu coøn coù theå tìm thaúng yù nghóa hay töø töông ñöông trong tieáng Vieät, khoâng
caàn ngoaïi ngöõ trung gian naøo.
Moät laàn nöõa toâi hoan ngheânh nhöõng coá gaéng tuyeät vôøi, caùc ñoùng goùp höõu ích cuûa Nguyeãn Baùch
vaøo vieäc giaùo duïc, phaùt trieån tieáng Vieät trong aâm nhaïc.
(Nhaïc Tröôûng TRAÀN VÖÔNG THAÏCH - “Nhaø haùt Giao höôûng vaø
Vuõ kòch TP. HCM”/ Giaûng vieân Nhaïc vieän TP.HCM)
où leõ vì muoán ñaùp öùng cho nhu caàu tra cöùu töø ngöõ aâm nhaïc cuûa nhieàu theá heä khaùc nhau neân
C trong hai cuoán “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT” vaø “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC
ANH/ ÑÖÙC/ VIEÄT” naøy, beân caïnh caùc thuaät ngöõ hieän ñöôïc duøng trong Nhaïc vieän, soaïn giaû Nguyeãn
Baùch vaãn coøn löu laïi nhöõng töø ngöõ cuõ khoâng chính xaùc, nhöõng “tieáng loùng ngheà nghieäp”. Hy voïng
trong nhöõng laàn taùi baûn sau, caùc töø ngöõ aáy seõ ñöôïc thay theá baèng caùch goïi chính xaùc hôn ñeå hai
cuoán thuaät ngöõ naøy theâm ñöôïc giaù trò phoå quaùt.
Ngoaøi ñieåm treân ra thì hai cuoán thuaät ngöõ naøy laø nhöõng coâng trình mang tính saùng taïo, ñaùng
khuyeán khích cuûa soaïn giaû Nguyeãn Baùch. Caùch tra cöùu môùi laï vaø raát höõu ích cuøng vôùi caáu truùc hôïp
lyù cuûa boä saùch naøy laø thaønh quaû cuûa moät tö duy khoa hoïc.
(Tp. HCM, 18/8/2000 – GS Ns TOÂ VUÕ – Vieän Nghieân Cöùu Aâm Nhaïc)
m nhaïc ngaøy caøng trôû neân ñaïi chuùng. Ngöôøi bieát ñaøn, bieát haùt, hoïc nhaïc cuï ngaøy caøng
AÂ nhieàu. Ñoàng thôøi, ngöôøi thöôûng thöùc aâm nhaïc luoân ñoâng ñaûo. Theá nhöng vieäc hoïc vaø hieåu
aâm nhaïc moät caùch ñaày ñuû chöa thaät nhieàu laém. Ñaëc bieät laø nhöõng thuaät ngöõ aâm nhaïc.

7. Ñieàu ñoù moät phaàn do thieáu nhöõng taøi lieäu phoå caäp.
Laàn ñaàu tieân, toâi ñoïc ñöôïc hai cuoán saùch “THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC YÙ/ PHAÙP/ VIEÄT” vaø
“THUAÄT NGÖÕ AÂM NHAÏC ANH/ ÑÖÙC/ VIEÄT” do Nguyeãn Baùch bieân soaïn. Tuy khoâng phaûi laø nhaïc
só song cuõng ñaõ gaén boù vôùi aâm nhaïc hôn 20 naêm, toâi nghó ñaây laø quyeån saùch toát vaø caàn thieát cho
nhöõng ai quan taâm ñeán aâm nhaïc. Cuoán saùch khoâng chæ giuùp chuùng ta ñeán gaàn vôùi aâm nhaïc, maø coøn
giuùp chuùng ta theâm phaàn hieåu bieát - trong chöøng möïc nhaát ñònh - vôùi moät loaïi hình khoâng coøn xa laï
vôùi baát cöù ai. Saùch khoâng chæ ñöôïc bieân soaïn vaø saép xeáp theo phöông phaùp cuûa nhöõng töø ñieån hieän
ñaïi, maø coøn coù nhöõng phaàn giaûi thích vaø ñöôïc soaïn baèng nhieàu ngoân ngöõ deã tieáp caän, deã tra cöùu.
Toâi cho raèng ñaây laø moät taùc phaåm mang nhieàu taâm huyeát cuûa taùc giaû.
(Nhaø baùo TRAÀN NHAÄT VY - Baùo “Tuoåi Treû”)

8. GI I THI U N B N M I
“THU T NG ÂM NH C – VI T/ ANH/ Ý/ PHÁP/ C”
C A NGUY N BÁCH
ThS. Trần Trọng Quốc Khanh
Cách đây hơn 10 năm, tôi đã thích thú tìm đọc quyển Thuật ngữ âm nhạc Anh-Đức-Việt
của tác giả Nguyễn Bách vào giữa năm 2000. Lúc đó, tôi nghĩ phải chi có thêm quyển Thuật
ngữ âm nhạc bằng tiếng Pháp và lý tưởng nhất là ba ngôn ngữ Anh-Pháp-Việt nên được xếp
chung trong một quyển sách, vì tính phổ biến của chúng. Quả thật, gần cuối năm 2000 tác giả
tung ra tiếp quyển Thuật ngữ âm nhạc Ý-Pháp-Việt. Tác giả đã rất khéo léo khi tách 2 ngoại
ngữ thông dụng Anh-Pháp ra để bố trí trong hai quyển sách riêng biệt. Làm như vậy việc phổ
biến công trình của mình sẽ có hiệu qủa hơn.
Sau hơn 10 năm ra mắt 2 quyển Thuật ngữ âm nhạc nói trên và nhận được nhiều góp ý của
bạn đọc, tác giả đã sửa chữa, bổ sung và biên soạn 2 quyển sách này thành một bộ Thuật ngữ
âm nhạc với 5 ngôn ngữ Việt-Anh-Ý-Pháp-Đức.
Bản biên soạn mới này rất đáng hoan nghênh:
1. Đóng góp không nhỏ vào việc giúp người Việt tiếp cận với âm nhạc thế giới và ngược
lại, tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài muốn tìm hiểu âm nhạc Việt Nam.
2. Tác giả đã sáng tạo sử dụng con số làm trật tự chung cho các thứ tiếng. Cách giải
quyết này đã đạt được 2 mục tiêu như sau:
bình đẳng hóa các ngôn ngữ Việt-Anh-Ý-Pháp-Đức, vì tiếng nào cũng có thể "làm
chủ" để tra cứu ra các tiếng khác.
đơn giản hóa cho người sử dụng vì không cần phải cầm một quyển tự điển nặng
nề với các phần Việt-Anh, Việt-Pháp, Việt-Đức, Việt-Ý... và ngược lại.
Một số điểm nổi bật của ấn bản mới so với bản cũ:
1. Tiếng Việt được đặt lên trước 4 ngoại ngữ Anh-Ý-Pháp-Đức, như một sự trân trọng
hiển nhiên dành cho tiếng mẹ đẻ.
2. Thu thập hầu hết những từ ngữ thông dụng (ít nhất trong lãnh vực âm nhạc) vào 1 bộ
sách in khổ giấy to thay vì in thành 2 tập như trước đây.
3. Ở Bảng tra cứu, các thuật ngữ được ghi chú thêm ký hiệu (V), (A), (P), (Đ), (Ý) để độc
giả biết các thuật ngữ đó thuộc ngôn ngữ nào. Việc ghi chú này rất công phu, vì
chiếm nhiều thời gian biên soạn tới gần 10.000 thuật ngữ được sắp xếp trong 2284 số
mục.
4. Có bổ sung phần âm nhạc truyền thống Việt Nam. Cho đến nay, chưa có tự điển âm
nhạc nào giúp cho việc tra cứu từ tiếng Việt sang các tiếng khác, đặc biệt phần về âm
nhạc Việt Nam.
5. Có bổ sung phần nhạc Jazz-Pop-Rock.
Dù tác giả khiêm tốn đặt tên ngắn gọn cho quyển sách là Thuật ngữ âm nhạc, nhưng tôi
nhận thấy với cấu trúc và độ dầy của quyển sách gần 400 trang này, có thể gọi đây là cuốn Tự
điển Thuật ngữ âm nhạc.