Tharja e frutave dhe perimeve,proceset dhe pajisjet

UNIVERSITETI I PRISHTINЁS
Fakulteti i Bujqёsisё dhe Veterinarisё
Drejtimi : Teknologji Ushqimore me Bioteknologji
Lënda : ‘’Teknikat e përpunimit, matjeve dhe automatizimit’’
Tema : Tharja e frutave dhe perimeve, proceset dhe pajisjet
Mentori : Dr.Prof.Asc. Mentor Thaqi Punuan : Blerim Berila
Mirsim Tovërlani
Valmir Ejupi
Lavdrim Berisha

Përmbajtja :
 Qëllimi i tharjes si proces
 Ndikimi I tharjes në ujin e frutave dhe perimeve
 Temperatura për tharje
 Ndryshimet kimike gjatë tharjes
 Frutat dhe perimet që mund të thahen
 Procesi i tharjes së frutave
 Tharja e frutave në dehidrator,diell,furr
 Tharja e rrushit,mollav,kumbullave,bananev
 Procesi i tharjes së perimeve
 Udhzimev për ruajtjen e vlerave ushqimore të pemëve dhe
perimeve gjatë tharjes
 Paketimi i produkteve të thara
 Etiketimi I paketimeve
 Ruajtja e frutave dhe perimeve të thara

Qëllimi i këtij prezantimi është që të japë informacione më të
hollësishme në lidhje me procesin e tharjes së frutave dhe
perimeve, metodat që përdoren si dhe pajisjet e ndërlidhura me
këtë proces.

Qëllimi i tharjes si proces
 Qëllimi i tharjes është reduktimi i sasisë së ujit, të pranishme në produktet
ushqimore, në nivele të tilla, që të pengohet zhvillimi i mikroorganizmave dhe
të ndalohet ose të reduktohet në minimum, aktiviteti enzimatik dhe
ndryshimet kimike.
 Produketet e thara ruhen në temperaturë ambienti për disa muaj,
mundësisht deri në të vjelurat e ardhshme.
 Njëra ndër arsyet e tharjes së pemëve dhe perimeve është ajo që gjatë
dimrit kemi prodhim të pakët bujqësor dhe çmime të larta të tyre.
 Tharja aplikohet kryesisht gjatë kohës kur kemi prodhim me shumicë dhe
çmime të ulëta.
 Tharja është njëra nga metodat e konservimit të frutave dhe perimeve që
është përdorur shumë kohë më parë.

Qëllimi i tharjes si proces
 Tharja si metodë është e sigurtë e thjeshtë dhe e
lehtë per tu përdorur dhe mundëson ruajtjen e tyre
pa pasur nevojë per ruajtjen ne frigorifer.
 Me tharjen e produkteve, pakësohet sasia e ujit në
ushqim, me ç’rast zvogëlohet edhe madhësia e
produktit dhe si rrjedhojë produktet zënë vend më
pak në hapësirat e ruajtjes së tyre.
 Tharja e frutave dhe perimeve ndikon edhe në
enzimet e tyre, ku kjo tharje e ngadalëson reaksionet
enzimatike, por jo edhe inhibimin e tërësishëm të
tyre.

Ndikimi i tharjes në ujin e frutave
dhe perimeve
 Në produktet ushqimore uji ndodhet ne dy forma:
 Ujë i lidhur,
 Ujë i lirë.
 Kur një produkt thahet, ai lirohet tërësisht nga uji i
lirë që gjendet në fruta dhe perime.
 Gjatë tharjes ky lloj i ujit është ai që largohet i pari
nga produktet(frutat dhe perimet).
 Uji që është më i vështirë për tu larguar gjatë tharjes
është lloji i ujit që gjendet i lidhur në fruta dhe
perime në formë kimike të hidrateve.

Temperatura për tharje
 Arrat dhe Farat thahen në (32.22 -37.78ᵒC),
 Frutat dhe Perimet në (54.44 -60ᵒC),
 Arrat dhe farat përmbajnë sasi të lart të vajit dhe nëse
përdoren temperatura më të larta,ato kanë tendencë të
prishen.

Temperatura për tharje
 Në qoftëse gjatë tharjes përdoren temperatura më të
larta, atëherë për këto ushqime thuhet se janë ‘’të
gatuara’’ dhe jo të thara.
 Me tharje evitohet konsistenca e fortë e produktit,
por nëse mbetet një sasi sado e vogël e ujit, ekziston
rreziku i mykjes së produkteve.

Kush e ndihmon tharjen ?
• Lagështia e vogël ndihmon në procesin e tharjes,
• Rritja e herë pas herëshme e shpejtësisë së ajrit
tharës gjatë procesit të tharjes,
• Sa më i thatë të jetë moti,
• Sa më i nxehtë ajri.

Ndryshimet kimike gjatë tharjes
 Karamelizimi
Ky ndryshim shfaqet në rastin kur temperaturat
janë shumë të larta gjatë tharjes,
 E kafta enzimatike
Shkaktohet nga enzimet,
Parandalohet duke i inaktivizuar enzimet para
tharjes së tyre.
 Humbja e shijes së pemëve dhe perimeve,
 E kafta jo-enzimatike:
 Kontrollohet duke tharë sa më shpejt pemët
dhe perimet.

Ndryshimet kimike gjatë tharjes
Fig. Rasti i karamelizimit të limonit dhe mollës

Cilët fruta dhe perime mund të thahen?
 Frutat dhe perimet që mund të thahen janë:
 Fiku,
 Rrushi,
 Molla,
 Pjeshka,
 Dardha,
 Bananet,
 Specat e kuq,
 Patatet, Fasulet, Domatet, Bizelet, etj.

Ecuria e procesit të tharjes së frutave
• Përgatitja e frutave:
 Nëse dojm që të kemi fruta të thatë të
shkëlqyeshum,atëherë tharja duhet të filloi me
fruta të freskër dhe të shkëlqyeshum,
 Frutat që deshirojm ti thajmë duhet të jenë të
freskët,të pjekur,por jo shumë të pjekur,të pa
dëmtuar dhe pa shenja,
 Kjo natyrisht nuk do të thot se nuk mund të
thahen fruta që jan vjelur pak koh më par mirëpo
vetëm përbërsit e klasit të parë sjellin rezultate të
tharjes të klasit të par.

 Pastrohen frutat:
 Largohen pjeset e dëmuara,bishtat si dhe gropat,
 Te disa lloje të frutave largohet edhe lëvozhga
(lëvorja),
 Frutat (pjeshka,nektarinat,mollat),thahen shumë më
mirë pa lëvozhgë,

 Prerja e frutave:
 Frutat priten në dysh(kumbulat,fiqtë),ose ne
feta(mollat),arsyeja që të thahen më shpejt,
 Disa fruta nuk është e nevojshme që të priten
andaj lihen si të tërë,
 Edhe bananet mund të rriskohen,
 Te disa fruta siç është(boronicat e kuqe),çahet
mbështjellësi(lëvorja),me qëllim të tharjes së tërsishme
dhe të shpejtimit të procesit të tharjes,
 Frutat më pas vendosen në ujë të vluar, pastaj në
të ftohtë.

Fig.Maqin për prerjen e bananeve Fig.Maqin për prerjen e mollavë
Fig.Kumbulla të ndara në dysh
Fig.Fiku i prer

 Paratrajtimi i frutave:
 Arsyet kryesore të trajtimit të frutave para tharjes janë:
a) Ruajtja e ngjyres dhe shijes,
b) Minimizimi i humbjes së lëndve ushqyese,
c) Sigurimi më i shpejtë i tharjes,
d) Të zgjas jetën e frutave gjatë magazinimit.

• Paratrajtimi i frutave
Frutat para tharjes trajtohen me :
 Sulfur,
 Acid askorbik,
 Tretësirë sulfiti,
 Tretësirë mjalte ,
 Spërkatje me avull.

 Para trajtimi i frutave:
 Zbërthimi nga veprimi i enzimeve gjatë
magazinimit të frutave është më pak problem për
frutat se ajo që është problem për perimet,
 Frutat kanë nivel të lartë të sheqerit dhe acideve i
cili lufton veprimin e enzimeve,
 Trajtimi paraprak për fruta mundë të mos jetë i
nevjshumë,por mund të përdoret,
 Trajtimi paraprak me preparatet e sipeër
përmendura,si( kajsi,dardhat, pjeshkat,dhe disa
varitete të mollës),parandalon tendencën e
zbardhjes së tyre gjat tharjes.

 Trajtimi i frutave me sulfur:
 Dioksidi i sulfurit parandalon oksidimin e frutave,
 Përmirson shijen e frutave,
 Përmirson jetën e magazinimit,
 Frutat si(mollë,dardha dhe kajsia),janë të trajtuara
me komponimet e sulfurit,
 Disa persona kanë simptoma të rënda alergjike
ndaj komponimeve të sulfurit andaj nuk duhet të
konsumojn fruta të thata të trajtuara me sulfur dhe
nuk duhet të punojn me fruta të trajtuar me
komponime të sulfurit.

 Trajtimi i frutave me Acid Askorbik:
Frutat si (mollë,dardh,pjeshk,kajsi),trajtohen
me ac.askorbik,për parandalimin e marrjes
ngjyr kafe gjatë ekspozimit në ajër,
Trajtimi rrit vitaminën ©, në fruta të thara.

 Tharja (terja), e frutave:
 Frutat e përgjysmuar(rriskuar), vendosen në vendin për
tharje (tharja ne diell,dehidrator), në shtresë të vetme,
 Përcillet koha gjatë procesit të tharjes,
 Frutat thahen më së shumti në periodën e fundit të
procesit të tharjes,
 Për te kuptuar nese jan thar marrim disa prej tyre dhe i
lëm ne temperaturen e ambientit qe të freskohen,ku më
pastaj shtypen me dor,
 Nëse në dorë nuk mbetet lagështi dhe frutat nuk ngjiten
pas dorës kur e hapim grushtin, kjo do të thotë se tharja
ka përfunduar.

 Si përcaktohet thatësia e frutave pas tharjes?
 Frutat të cilat iu kanë nënshtruar procesit të tharjes, duhet
të përmbajnë 20% lagështi pas tharjes,
 Ekzaminimi bëhet duke prerë disa copa në gjysmë, ku në
këto nuk duhet të jetë e pranishme lagështia që shihet
me sy të lirë dhe copat nuk duhet të lëshojnë ujë në rastin
e shtrydhjes me dorë,
 Copëzat e provuara nuk duhet të jenë të ngjithshme në
dorë.

 Pas tharjes së frutave:
 Frutat ftohen 30-60 minuta para paketimit,
 Nuk duhet të paketohen shpejt, sepse ekziston
mundësia e formimit të lagështisë,
 Por, edhe nuk duhet të lihen shumë gjatë të pa
paketuara, sepse mund të thithin lagështi,
 Ruajtja e frutave të thara bëhet në kavanoza,
 Frutat e thara dhe të ftohura paketohen në
kavanoza të plastikës dhe të xhamit dhe lihen të
qëndrojnë (7-10 ditë),

 Kavanozat rregullisht duhet të tunden për të ndarë
copëzat dhe kontrollohen për lagështi eventuale,
 Nëse vërehet formim i lagështisë kavanozat futen
përsëri në dehidrator për tharje më të shumtë.
Fig. Frutat e thara ne kavanoza

Tipet e tharjes së frutave
Në dehidrator elektrik,
Në diell,
Në furrë.

• Tharja e frutave në dehidrator :
 Jep cilësi të mirë të produktit të tharë,
 është ma fleksibil se metodat tjera tharse,
 Metodë e popullarizuar,
 Dehidratorët kanë një burim ngrohje,një
termostat,dhe disa mënyra të qarkullimitë të ajrit,
 Brenda jan gjithashtu tabakët që jan nga 4 deri në
10 për vendosjen e ushqimit,jan në formë rrjete të
hapur,
 Janë të pajisur me orë dhe kurdisës temperature.

Fig.Dehidrator.
Fig.Rregulluësi i temperatures dhe orës në dehidratorë.

• Tharja e frutave në diell:
 Tharja në diell bëhet për fruta që kanë përmbajtje të
lartë të sheqerit dhe të acideve ,
 Arsyea është që tharja të jetë e sigurtë ,
 Perimet nuk rekomandohen që te thahen në diell
sepse kanë sasi të ulët të sheqerit dhe të aciditetit
duke rritur rrezikun e prishjes së tyre,
 Para tharjes në diell merren masa preventive për ti
mbrojtur frutat nga kontaminimet e ambientit .

 Tharja e frutave në diell:
 Mirë është që frutat të vihen për tharje ne mëngjes,
 Frutat duhet të happen bollshum në vendin ne
tharjes,
 Ditët e para frutat përzihen dhe kthehen nga ana e
kunder shpesh herë gjatë ditës, mundësishtë çdo orë
,
 Frutat mund të mbulohen me napë ose rrjetë që të
pengoj ngacmimet nga insektet.

Fig. Tharja e frutave në diell

 Tharja në furrë:
 Tharja në furrë është proces më i ngadalshëm sesa
tharja në dehidratorë,
 Kjo metodë e tharjes merrë 2 herë më shumë kohë
sesa tharja në dehidratorë,
 E meta më e madhe e kësaj metode është se gjatë
saj shpenzohet shumë energji, pra është shumë
pak efiçiente.

Tharja e rrushit
 Varieteti më i përdorur për tharjen e rrushit është varieteti
Tompson, pa fara,
 Rrushi Tompson pa fara ka lëkurë të hollë dhe përbërje të
lartë sheqeri,
 Farat e tij nuk ngjeshen me njëra tjetrën pra janë të mira
për tu tharë,
 Varieteti tjetër më i përdorur është Korinti i Zi,
 Ky është rrush i vogël, me formë sferike, me ngjyrë të
kuqe në të zezë që thahet kollaj,
 Rrushit me farë mund ti hiqet fara përpara tharjes dhe
pasandaj të thahet.
 Rrushi thahet në ambjent të hapur për 2-4 javë.

Fig.Rrushi Tompson Fig.Rrushi Tompson i thar
Fig.Rrushi Koriniti i zi Fig.Rrushi Koriniti i zi i thar

Tharja e mollave Tharja e kumbullave
 Përzgjedhja dhe përgaditja
 Heqet lëvorja, priten në feta ose në
unaza në trashësi 1∕4- inç
 Trajtimi
 Nuk duhet trajtuar me ac.askorbik ,
tretësirë mialte si dhe sulfur.
 Thatësia dhe koha e tharjës
 Lëkur të freskët nuk duhet të kenë
lagështi në qender,
 Koha e tharjes 6-12 orë.
Përzgjedhja dhe përgaditja
Priten në gjysmë,largohen
gropat
Trajtmi
Nuk duhet treajtuar me sulfur.
Thatësia dhe koha e tharjës
Thatësia si lëkur
Koha e trajtmimit 24 deri 36 orë

ThTharja e bananeve
Heqja e lëvores prerja në feta.
Trajtimi
Nuk duhet trajtuar me ac.askorbik.
Koha e tharjes
Thahen 8-10 orë
B Boronicat e kuqe të thara
Pastrohen,largohet kërcelli.
Koha e tharjes
Jan të vyshkura
Koha e tharjes 24-36 orë.

Ecuria e procesit të tharjes së perimeve
 Procesi i pastrimit:
 Perimet lahen në ujë të ftohtë vetëm pak para tharjes me
qëllim për të larguar baltën, bakteriet dhe insektet.
 Këto papastërti në perime, duhet të hiqen duke i larë ato
në ujë të ftohtë dhe të rrjedhshëm, për të parandaluar
rikontaminimin e sërishëm të perimeve(rikthimin e
papastërtive të njëjta).
 Duhet që të mos lejojmë që perimet të zhyten në ujë.
 Përndryshe zhytja e perimeve në ujë mund të shkaktojë
humbje të vlerave ushqyese dhe të zgjasë kohën e
procesit të tharjes.

 Heqja e lëkures (zhveshja),e perimeve:
 Shumica e perimeve para tharjes duhet që
të zhvishen dhe të shkurtohen duke i prerë,
të rriskohen ose të copëtohen në copa
uniforme(të njëjta).
 Për disa perime tjera, procesi i heqjes së
lëkurës është opsional (mund edhe të mos
kryhet) si psh.
 Te karrotat, tek Young zucchini (bimë e
njëjtë me trangujt, që bie në tokë para se të
pjeket krejtësisht). Etj.
 Perimeve të cilave nuk iu heqet lëkura,
kanë tendecë më të madhe që të jenë më
të fortë kur ato të thahen.

 Prerja(coptimi),dhe largimi i pjesve të dëmtura:
 Perimeve iu largohen pjesët fibroze dhe sipërfaqet e
dëmtuara.
 Copat mund të përgatiten në një rende copëtimi ose në
ndonjë procesor të ushqimit .

Fig.Largimi i pjesve të dëmtuara Fig.Prerja(coptimi)

• Paratrajtimi i frutave:
 Ngrohja e perimeve në ujë të vluar ose avull është njëra
ndër metodat e paratrajtimit për perimet.
 Gati të gjitha perimet duhet t’i nënshtrohen këtij procesi
me qëllim që të shkatërrohen enzimet të cilat bëjnë që
perimet të prishen.
Kjo ngrohje e këtij lloji (Blanshimi-blanching) i mbronë
perimet nga marrja e ngjyrës kafe, nga marrja e shijes së
hidhur (hidhërimi), humbja e shijes etj.

 Thamë se ekzistojnë dy mënyra
për të bërë blanshimin e
perimeve, që ishin me anë të ujit
të vluar dhe me anë të avullit.
 Kështu blanshimi me ujë të
vluar i perimeve është më pak
efikas, sepse gjatë këtij procesi
humbin më shumë përbërës
ushqyes sesa gjatë atij me avull
Fig.Pajisje blanshimi

 Përcaktimi i kohës së blanshimit të perimeve:
 Koha e blanshimit varet nga disa faktorë, që janë tipi dhe
tekstura e perimeve, sasia e perimeve në procesim dhe
trashësia e copave.
 Copat e procesuara, ende duhet të kenë një fortësi të
caktuar.
 Ato nuk duhet të jenë plotësisht “të gatuara”, por duhet të
jenë të ngrohura në të gjithë perimetrin e tyre deri në njëfarë
mase.
 Testimi se a është kryer procesi në rregull apo jo, bëhet duke
prerë tejpërtej një copë.
 Nëse perimet janë mjaftueshëm të blanshuara, copat marrin
pamjen e gatuar (të tejdukshme) në qendër të tyre.

Rrepat
Brokli
Lakërat
Karrotat
Patatet
Në ujë të vluar ose në avull për (25-30
minuta)- për rrepat e vegjël,
 Blanshim me ujë (2-3 minuta), ose
me avull (3-5 minuta),
Blanshim me avull (2-3 minuta),
Blanshim me avull (3-4 minuta),
Blanshim me ujë (5-6minuta) .
Shembuj blanshimi për disa perime
.

 Pas blanshimit:
 Perimet thahen duke i derdhur ato në tabakat
(raftet), për tharje.
 Nëse planifikohet që uji i njëjtë të ripërdoret përsëri,
vendoset një tigan i madh poshtë tabakave për
tharje, në të cilët kullon uji që vie nga perimet,
 Perimet më pas dërgohen njëherësh të gjitha në
dehidrator, me ç’rast tharja fillon përderisa perimet
janë ende të ngrohta, gjë që e ndihmon shumë
procesin e tharjes së perimeve.

 Pas blanshimit:
 Koha e tharjes së perimeve varion nga (3-16 orë),
 Krahas frutave ku koha e tharjes ishte (6-36 orë),
ku kjo kohë e tharjes ndryshon nga fakti se në
perime ka më pak përbajtje të sheqerit sesa te
frutat,
 Me ç’rast te perimet përdoret kohë më e shkurtër
për tharje.

Fig.Tharja e perimeve në dehidrator

Udhëzime për ruajtje të madhe të vlerave ushqimore të
pemëve dhe perimeve gjatë tharjes
 Ushqimet nuk duhet të mbitrajtohen me avull ose ujë të
vluar (blanshim),
 Ushqimet të thahen sa më shpejtë që është e mundur, pa e
rritur temperaturëm mbi 65.5ºC ose mbi 60ºC,
 Erëzat , kërpudhat duhet të thahen në temperaturë të ulët,
 Nuk duhet mbingarkuar (mbushur tej mase) tharësi,

Udhëzime për ruajtje të madhe të vlerave ushqimore
të pemëve dhe perimeve gjatë tharjes
 Të mbahet mirë ajri në qarkullim, në mënyrë që lagështia të
largohet shpejt nga ushqimet,
 Nëse është e mundur, tharja është më së miri të bëhet kur
sasia e lagështisë është e vogël,
 Kontrollohen ushqimet se a janë tharë në sasi të bollshme,
 Të kondicionohen ushqimet pas tharjes në ambient të
kontrolluar,
 Frutet dhe perimet e thara duhet të vendosen në paketimet
që nuk lejojnë lagështi ose oksigjen,
 Frutet dhe perimet vendosen në vend të ftohtë, të errët dhe
të thatë, etj.

Paketimi i produkteve të thara
 Paketimi dhe teknikat e mira të ruajtjes janë vendimtare
në kohëzgjatjen e ruajtjes dhe përdorimit të produkteve
ushqimore.
 Paketimi i ruan ushqimet tona të thara nga oksigjeni,
lagështia (rritja dhe zvogëlimi i saj), drita
mikroorganizmat, dëmtuesit (brejtësit) etj.

 Procesi i paketimit duhet të bëhet menjëherë pasi i
kemi kontrolluar perimet për lagështi eventuale,
nëse çdo gjë është në rregull, atëherë mund të
nisë procesi i paketimit.

 Paketimet ideale për ushqimet e thara janë :
 Paketimi i pastërt,
 Jo toksik,
 Me peshë të lehtë,
 Të jetë i riciklueshëm,
 Rezistent ndaj lagështisë,
 Të jetë hermetik,
 Mbrojtës kundrejtë dritës,
 Të mund të hapet dhe të mbyllet lehtë,
 I pa përshkueshëm nga uji,
 I qëndrueshëm,
 Me kosto prodhimi të ulët , etj.

Fig.Disa nga paketimet e
frutave dhe perimeve

 Fatkeqësisht asnjë paketim i ushqimeve të thara nuk i
posedon që të gjitha këto karakteristika.
 Por, zgjedhja e paketimit bëhet duke u bazuar në tipin
e ushqimit të tharë, qëllimin e tharjes së atij ushqimi
dhe kohën e ruajtjes (magazinimit) të atij ushqimi.
 Tri materialet (Xhami, plastika dhe metali jo i
oksidueshëm) janë më të përdorurat për paketimin e
shumicës së ushqimeve të thara .

 Një metodë e mirë e ruajtjes (magazinimit) të ushqimit të
tharë është që ky ushqim të vendoset në një qese plastike
të mbyllur, pastaj këto qese të vendosen në një kontenjer
më të madh të metalit ose xhamit të pajisur me një kapak
të përshtatshëm dhe të shtrënguar.
 Kjo metodë e ruajtjes ( magazinimit ) është relativisht e
lehtë dhe lejon që sasi më e madhe e ushqimit të mund të
ruhet në vetëm një kontenjer dhe të mbrojë ata nga
insektet dhe brejtësit tjerë.
 Gjatë kësaj metode të ruajtjes, edhe pse mund të ruhen
më shumë se një tip i ushqimit të tharë, nuk duhet që të
kombinohen (futen) në të njëjtin vend ushqimet me ”erëra
të forta” , siç janë : Qepët, lakra ose brokoli, sepse
ushqimet e tjera të thara të cilat gjenden bashkë me këto
mund të marrin (absotbojnë) erërat e tyre .

Etiketimi i paketimeve
 Secili paketim duhet që të etiketohet me etiketë, që
tregon llojin e ushqimit të tharë, hapat e trajtimit të tij
dhe datën.
 Etiketat mund të ngjiten në pjesën e jashtme të
paketimit, të lidhen me një spango ose tel ose të
insertohen (vendosen) në paketimin e xhamit ose
plastikës.
 Nëse vendosen etiketat e duhura, juve nuk do t’iu
ndodhë që të hapni paketimin e gabuar sa herë që
dëshironi të përdorni ndonjë ushqim të tharë, sepse
etiketa iu jepë juve informacionet e duhura në lidhje
me atë produkt që gjendet brenda në atë paketim.

Ruajtja e frutave dhe perimeve të thara
 Për sa kohë ju mund ta ruani (magazinoni) një ushqim të tharë,
varet nga :
 Tipi (lloji) i ushqimit të tharë,
 Faktorët e ndërlidhur me procesin e tharjes (siç janë :
paratrajtimi dhe niveli final i sasisë së lagështisë në
 ushqimet e thara),
 Paketimi i ushqimeve të thara,
 Hapësira e magazinimit (ruajtjes), etj .
 Një hapësirë ideale e ruajtjes së ushqimeve të thara është
hapësira e cila është e ftohtë, e errët dhe e tharë.
• .

 Sa më e ftohtë të jetë hapësira gjatë ruajtjes (magazinimit) të këtyre
ushqimeve, aq më e gjatë është edhe “jeta në dollape” e produkteve
 Hapësirat e errëta janë ideale, sepse kur drita është e pranishme ajo ua
humb ngjyrën frutave dhe perimeve dhe iu zvogëlon atyre sasinë e
vitaminës A dhe C .
 Kontenjerët prej metalit e kanë avantazhin e mbajtjes së ushqimeve të
thara në errësirë.
 Kontenjerët e palstikës ose të xhamit mund të mbulohen me një kuti
prej kartoni, me një fuçi ose qese të zezë me qëllim për ta mbajtur
dritën larg ushqimeve të thara gjatë ruajtjes.
 Shumica e njerëzve i ruajnë ushqimet e thara në frigorifer ose friz,
veprim ky që e ruan kualitetin e lartë të këtyre ushqimeve

 Gjatë ruajtjes në temperaturë të dhomës, prishja më e
zakonshme e ushqimeve të thara është rritja e mykut.
 Myku në këto raste mund të rritet në ato ushqime, të
cilat nuk janë plotësisht të tharë dhe në ushqimet të
cilët e absorbojnë ujin kur ato janë paketuar ose
ruajtur në kushte me lagështi (VËREJTJE : të mos
konsumohen ushqimet e mykura sado pak, sepse disa
myqe helmuese rriten edhe në temperaturë dhome).

 Kurse, sa i përket rastit të ndotjes së ushqimeve të thara
me maja dhe bakterie në shumicën e rasteve të
ushqimeve të thara nuk ndodhë, sepse ushqimet e thara
nuk absorbojnë aq ujë sa të lejojnë rritjen e tyre.
 Një ndryshim tipik që shfaqet gjatë ruajtjes (magazinimit)
të ushqimeve të thara është “Reaksioni I kafëzimit sipas
Maillard-it”, që përfshinë disa reaksione kimike komplekse
ndërmjet sheqerërave të ushqimeve të thara dhe
proteinave të tyre.

 Reaksion tjetër, që mund të paraqiten gjatë magazinimit
të ushqimeve të thara është edhe humbja e vitaminës C
ose e përbërësve tjerë ushqyes.
 Tjetër ndryshim që mund të ndodhë gjatë ruajtjes(
magazinimit ) është edhe humbja e ngjyrës së
ushqimeve,
 Ndryshimi i strukturës së ushqimeve, që qojnë në një jo-
aftësi të ushqimeve të thara për disa procese tjera dhe
fortësi të produktit, etj.

Ju faleminderit për vëmendje!

Tharja e frutave dhe perimeve,proceset dhe pajisjet

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (7)

Tharja e frutave dhe perimeve,proceset dhe pajisjet

Editor's Notes