(1) Dokumen ini membahas tentang tembang macapat, termasuk jenis, filosofi, unsur-unsur, dan bahasa yang digunakan.
(2) Ada 11 jenis tembang macapat yang masing-masing menggambarkan suatu makna tertentu seperti kehidupan manusia.
(3) Unsur-unsur tembang macapat antara lain guru gatra, guru lagu, guru wilangan, dan berbagai jenis tembung.
ppt profesionalisasi pendidikan Pai 9.pdfNur afiyah
Pembelajaran landasan pendidikan yang membahas tentang profesionalisasi pendidikan. Semoga dengan adanya materi ini dapat memudahkan kita untuk memahami dengan baik serta menambah pengetahuan kita tentang profesionalisasi pendidikan.
Sebuah buku foto yang berjudul Lensa Kampung Ondel-Ondelferrydmn1999
Indonesia, negara kepulauan yang kaya akan keragaman budaya, suku, dan tradisi, memiliki Jakarta sebagai pusat kebudayaan yang dinamis dan unik. Salah satu kesenian tradisional yang ikonik dan identik dengan Jakarta adalah ondel-ondel, boneka raksasa yang biasanya tampil berpasangan, terdiri dari laki-laki dan perempuan. Ondel-ondel awalnya dianggap sebagai simbol budaya sakral dan memainkan peran penting dalam ritual budaya masyarakat Betawi untuk menolak bala atau nasib buruk. Namun, seiring dengan bergulirnya waktu dan perubahan zaman, makna sakral ondel-ondel perlahan memudar dan berubah menjadi sesuatu yang kurang bernilai. Kini, ondel-ondel lebih sering digunakan sebagai hiasan atau sebagai sarana untuk mencari penghasilan. Buku foto Lensa Kampung Ondel-Ondel berfokus pada Keluarga Mulyadi, yang menghadapi tantangan untuk menjaga tradisi pembuatan ondel-ondel warisan leluhur di tengah keterbatasan ekonomi yang ada. Melalui foto cerita, foto feature dan foto jurnalistik buku ini menggambarkan usaha Keluarga Mulyadi untuk menjaga tradisi pembuatan ondel-ondel sambil menghadapi dilema dalam mempertahankan makna budaya di tengah perubahan makna dan keterbatasan ekonomi keluarganya. Buku foto ini dapat menggambarkan tentang bagaimana keluarga tersebut berjuang untuk menjaga warisan budaya mereka di tengah arus modernisasi.
4. Tegese Tembang Macapat
Opo iku tembang macapat?
Tembang Macapat yaiku karangan utawa
gabungan tembung kanthi baku tartamtu lan
wacane nggunakake aransemen swara
utawa nada kang dibarengi karo tatanan
basa lan sastra.
01
5. Jenise & filosofi Tembang Macapat
1. Maksumambang
Nggambarake panguripane manungsa
nalika ana ing guwa garbane ibune, ing
wektu iku jinis kelamine durung dingerteni.
"Mas" tegese lanang utawa wadon sing
ora dingerteni, dene "kumambang" tegese
ngambang ing kandhutan ibune.
2. Mijil
Wujil/mbrojol: lahir, gambarake uwong
seng ngelahirake bayi, tembang Iki
duweni watak asih lan sukacita.
02
6. 3. Sinom
Nggambarake wong sing isih enom
sing kudu dituntun supaya migunani
kanggoagamalanbangsa.
03
Knoman/nom:muda,
Nggambarake wong sing isih
anom/enom.
4. Kinanthi
7. 04
6. Gambuh
Asmaradhana (Asmara: Kasmaran,
dahana: api), yaiku nggambarake
wong sing lagi tresno karo surge.
Gambuh (Jumbuh: Cocok), njlentrehake
wong sing wis ajeg tresnane banjur
nerusake nikah.
5. Asmaradhana
8. 8. Durma
Durma(Darma/weweh/aweh:memberi),
nggambarake yen manungsa kudu sedekah
supaya manungsa slamet uripe.
7. Dhandanggula
Dhandanggula (Gula: manis), menggambarkan
manis/terasa mudah dalam menjalani kehidupan
dengan pasangan dan keluarganya.
05
9. 10. Megatruh
Megatruh (Megat, pedot; ruh: lepas (roh),
Nggambarake fase kabeh manungsa ngalami
pedot ruh (pelepasan roh).
9. Pangkur
Pangkur (Mungkur, ngedohi: menjauhi),
Nggambarake fase kabeh manungsa
kudu ngedohi perkara lan tumindak
sing ora sopan sing njalari dosa.
06
10. Minangka hiburan,pendhidikan, estetika,
pagelaran tradisional, sarana korespondasi,
humming kanca sing makarya, mantra
kangga ngusir bala, upacara kumpul.
Pucung(Pucung, dipocong: dikafani),
Nggambarake kabeh manungsa
telah bakal dipocung, lan bakal
mbalek ing Gusti Allah.
11. Pocung
Ancase Tembang Macapat
07
11. Guru gatra kuwi cacahe
larik (banyaknya baris)
saben pada (tiap bait).
Guru gatra, Guru
lagu, lan Guru
wilangan
Opo iku guru wilangan?
Guru wilangan Kuwi
cacahe wanda (jumlah
suku kata) saben larik
(tiap baris).
Opo iku guru Gatra?
08
12. Guru lagu kuwi wuni
pungkasane saben larik.
Wuni pungkasane saben
gatra (a, i, u, e, o).
Tabel Guru Gatra, Guru
wilangan lan Guru lagu
Opo iku guru wilangan?
09
13. Tembung garba yaiku tembung loro
sing digandheng dadi siji sarana
kanggo nyuda cacahe wanda,
kanggo nyocogake cacahe wanda
ing sajroning tembang, lan kanggo
ngringkes tembung ing sajroning
ukara.Tuladha:
1.Maharsisakatembungmaha+resi
2.Jalwestrisakatembungjalu+estri
3.Papekisakatembungpapa+iki
Kebahasaan tembung
Macapat
1. Tembung Garba
2. Tembung Saroja
Tembung saroja yaiku tembung loro
utawa luwih tegese padha utawa meh
padha dienggo bebarengan ancase
kanggombangetake.Tuladha:
•Japamantra
•Padhangjingglang
•Lilalegawa
10
14. 4. Dasamana
Dasamana yaiku, wong siji nduwe
jeneng nganti sepuluh, malah
kadang luwih kang padha tegese.
Tuladha:
–Rina=rinten,siyang,awan
–Sudra=sengsara,mlarat,kere
–Sira=kowe,panjengan
3. Tembung Kawi
Tembung Kawi yaiku, Tembung
kange sale saka basa Jawa Tengah
Utawa Jawa kuno. Tembung Kawi
rineket banget karo basa rinengga
jalaran tembung kawi akeh
digunakake ing basa rinengga.
Tuladha:
1.Sira=Kowe
2..Samirana=angin
3.Ratri=dalu
5. Sandi Asma
Sandi asma lan sandi karsa yaiku,
jeneng sinanum ana ing tembang
macapat.Tuladha:
11
15. Tuladha Sandi Asma
Dewangkarawismetusakalemah
Manira ndeleng film nganti
nyenengnowadarya
Ndeleng srengenge sing wis njebul
anengmburimeru
Ngantiilingakukarokowe
Nalikaapikdinoku
Akusenengnampanidinoiki
12
→TembungKawi: DewangkaraMeru
→TembungDasaman:Manira
Wardaya
→TembungGarba:Aneng