Document

1. СУВИЛАХУЙН АНГЛИ ХЭЛ I
1. Хичээлийн нэр: Сувилахуйн англи хэл I
2. Èíäåêñ: EN201
3. Êðåäèò: 2
4. Ñóäëàõ óëèðàë: Намар
5. ªìíº ¿çñýí áàéõ õè÷ýýë: Англи хэл III, IV
6. Äàðàà íü ¿çýõ õè÷ýýë: Сувилахуйн англи хэл II
7. Ìýðãýæèë: Сувилахуй, сувилахуйн арга зүйч
8. Хичээлийн төгсгөлд хүрэх үр дүн: 200-аас доошгүй анагаахын болон
сувилахуйн нэр томъёо эзэмшиж, мэргэжлийн холбогдолтой хялбаршуулсан
бичвэрийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих анхан шатны дадал, чадвартай
болно.
9. Хичээл заах багш:
- Ахлах багш Л.Алтантуяа (И-мэйл хаяг: aagiidluv@yahoo.com; Утас: 88025080)
- Док. Проф. Ц.Дагиймаа (И-мэйл хаяг: tsevegjav54@yahoo.com; Утас: 99245435)
10. Çîðèëãî:
УБÈÑ-èéí Сувилахуйн Сургуулийн îþóòíóóäàä çîðèóëàãäñàí ýíýõ¿¿
õºòºëáºðèéí çîðèëãî íü ерөнхий англи хэлний хичээлээр эзэмшсэн мэдлэг,
чадвар, дадал дээр тулгуурлан сувилахуйн англи хэлний анхан шатны сургалт
явуулахад оршино.
Çîðèëò:
 Сувилахуйн шинжлэх ухааны үндсэн ойлголтуудтай холбоотой
хялбаршуулсан бичвэрүүдийн хүрээнд óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал,
чадвар олгох
 Эмнэлгийн болон сувилахуйн нэр томъёо үүсэх аргууд болон т¿ãýýìýë
õýðýãëýãääýã íýð òîìъ¸îã ýçýìøүүлэõ
 Бичгийн хэлэнд элбэг тохиолддог тодотгол гишүүн өгүүлбэртэй хавсарсан
нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа өгүүлбэрийг орчуулах
дадал суулгах
 Сувилагч өвчтөний өдөр тутмын ярианд өргөн хэрэглэгддэг үг хэллэг,
хэлзүйн загваруудыг эзэмших
 Мэргэжлийн онцлогийг тусгасан харилцан яриа бичих чадвар олгох
Õè÷ýýëèéí õýëáýð: Äàäëàãà
Íîîãäîõ öàã: 60 цаг
11. Сэдвийн äýëãýðýíã¿é àãóóëãà:
Сувилахуйн англи хэл I хичээлээр хүний биеийн бүтэц болон эрхтэн
тогтолцоо, эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үзлэг, сувилагчийн зэрэглэл,
эм, эмийн бодис гэсэн багц сэдвийн хүрээнд бичвэрийн өмнөх болон дараах
дасгалууд дээр тулгуурлан 200-аас доошгүй нарийн мэргэжлийн нэр томъёог
эзэмшүүлж, óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал, чадвар олгоно.
Äàäëàãûí õè÷ýýëèéí багц ñýäэв:
1. The body and organ systems
2. Hospital departments and basic equipment
3. Physical assessment
4. Nursing duties and career options
5. Administering medication and IV care

2. 1. The body and organ systems – ñýäâýýр яс, булчин, цусны эргэлт, амьсгал,
хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоотой холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд
унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
2. Hospital departments and basic equipment – сэдвээр эмнэлгийн ажилтан,
албан хаагчид, тасаг, өрөө, тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгсэлтэй холбоотой
бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
3. Physical assessment – сэдвээр үзлэгийн үндсэн 4 арга болон хэрэглэгдэх
багаж, тоног төхөөрөмж, өвдөлтийг үнэлэх аргачлалтай холбоотой
бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
4. Nursing duties and career options – ñýäâýýð албан тушаалын 3 үндсэн
зэрэглэл болон тэдгээрийн ажил үүргийн хуваарь, сувилагчийн зэрэг олгох
сургалт хөтөлбөрүүдтэй холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих,
бичих дадал, чадвар олгоно.
5. Administering medication and IV care – сэдвээр эмийн төрөл болон хэлбэрүүд,
эм өгөхөд мөрдөх 5 зөвийн дүрэм, венийн судсаар хийх эмчилгээтэй холбоотой
бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
12. Áèå äààëòààð ã¿éöýòãýõ àæèë:
1. Skeletal system сэдвээр интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан
мэдээлэл бэлтгэж VII äîëîî õîíîãò хамгаална.
2. Muscular system ñýäâýýð интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан
мэдээлэл бэлтгэж XIV долоо хоногт хамгаална.
13. Ýçýìøâýë çîõèõ
1. The body and organ systems ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Яс, булчин, цус, цусны эргэлт, амьсгал, хоол боловсруулах эрхтэн
тогтолцооны тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, ойлгосноо товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг орчуулах ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож
дутуу үгийг нөхөж бичих, улмаар үг хэллэгт нь тулгуурлан харилцан яриа
зохиож бичих, бичсэнээ цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан
өвчтөний түүх, шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар
сонсох, ярих, бичих дадал суулгана.
2. Hospital departments and basic equipment ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Эмнэлгийн ажилтан, албан хаагчид, тасаг, өрөө, тоног төхөөрөмж,
багаж хэрэгслийн тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, ойлгосноо товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг орчуулах ÷àäâàð îëãîíî.

3. Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож
дутуу үгийг нөхөж бичих, улмаар үг хэллэгт нь тулгуурлан харилцан яриа
зохиох, бичсэнээ цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний
түүх, шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих,
бичих дадал суулгана.
3. Physical assessment ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Үзлэгийн үндсэн 4 арга болон хэрэглэгдэх багаж, тоног төхөөрөмж,
өвдөлтийг үнэлэх аргачлалын тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, ойлгосноо товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг орчуулах ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож
дутуу үгийг нөхөж бичих, улмаар үг хэллэгт нь тулгуурлан харилцан яриа
зохиох, бичсэнээ цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний
түүх, шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих,
бичих дадал суулгана.
4. Nursing duties and career options ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Албан тушаалын 3 үндсэн зэрэглэл болон тэдгээрийн ажил үүргийн
хуваарь, сувилагчийн зэрэг олгох сургалт хөтөлбөрүүдийн тухай мэдлэг
эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, ойлгосноо товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг орчуулах ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож
дутуу үгийг нөхөж бичих, улмаар үг хэллэгт нь тулгуурлан харилцан яриа
зохиох, бичсэнээ цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний
түүх, шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих,
бичих дадал суулгана.
5. Administering medication and IV care ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Эмийн төрөл болон хэлбэрүүд, эм өгөхөд мөрдөх 5 зөвийн дүрэм,
венийн судсаар хийх эмчилгээний тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, ойлгосноо товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг орчуулах ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож
дутуу үгийг нөхөж бичих, улмаар үг хэллэгт нь тулгуурлан харилцан яриа
зохиох, бичсэнээ цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний

4. түүх, шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих,
бичих дадал суулгана.
14. Àãóóëãà õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà ç¿é:
Äýýðõ àãóóëãà íü äàäëàãûí õè÷ýýëèéí õýëáýðýýð õýðýãæèíý. Хичээлийг
àñóóäàë äýâø¿¿ëýí øèéäâýðëýõ ñóðãàëòûí ýëåìåíò¿¿äèéã àøèãëàí îþóòàí òºâòýé
õýëáýðýýð çîõèîí áàéãóóëна.
15. ¯íýëãýýíèé
 Õýëáýð: Сорил
 Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Агуулгын хамрах хүрээ болон агуулгын стандартад
заасан үндсэн мэдлэг, ÷адвар, дадлыг хир зэрэг эзэмшсэнийг тодорхойлох
дараах нийтлэг шалгуур үзүүлэлтүүдийг хэмжүүр болгоно. ¯¿íä:
Явцын үнэлгээ /Ирц – 10 оноо/
Улирлын үнэлгээ – 30 оноо
Ур чадварын үнэлгээ /Сорил – 20 оноо, идэвх – 10 оноо/
Бусад үнэлгээ /Бие даалт – 30 оноо/
 Àðãà÷ëàë: ßâöûí болон улирлын эцсийн øàëãàëòûã сорилооð, áèå äààлтын
ажлыг àìààð øàëãàæ ä¿ãíýíý.
16. Àøèãëàõ ìàòåðèàë:
Ном, сурах бичиг:
1. Virginia Evans, Kori Salcido “Career Paths English: Nursing”, Express Publishing,
2011
2. Ө.Цолмон, С.Наранчимэг “Эмнэлгийн Англи-Монгол-Орос толь”, УБ., 1997
3. Ц.Дагиймаа, Л.Алтантуяа “Nursing English”, УБ., 2011
4. Ц.Цэен-Ойдов “An English course for medical students”, УБ., 2005
5. Anthea Maton, Jean Hopkins “Human biology and health”, Prentice Hall, 1993
6. David Riley “Vocabulary for medicine”, Peter Collin Publishing, 1997
7. Eric H.Glendenning, Beverly A.S.Holmstron “English in Medicine – A course in
communication skills”, Cambridge University Press, 1987

5. Сувилахуйн аíãëè õýë I õè÷ýýëèéí
ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº
7 хоног Сэдэв
Хичээлийн
хэлбэр
Цаг
1 Hospital staff Дадлага 2
Hospital departments Дадлага 2
2 Rooms and equipment Дадлага 2
The body Дадлага 2
3 Blood Дадлага 2
The circulatory system Дадлага 2
4 The respiratory system Дадлага 2
The digestive system Дадлага 2
5 Physical assessment Дадлага 2
Recognizing symptoms Дадлага 2
6 Pain Дадлага 2
Medication Дадлага 2
7 Licensed practical nurse Дадлага 2
Registered nurse Дадлага 2
8 Nurse practitioner Дадлага 2
Nutrition Дадлага 2
9 Hygiene Дадлага 2
Administering medication Дадлага 2
10 Admitting patients Дадлага 2
Taking vital signs Дадлага 2
11 Accidents, emergencies, and first aid Дадлага 2

6. Wound care Дадлага 2
12 Medical specimens, and testing Дадлага 2
Discharging patients Дадлага 2
13 Maternity nursing Дадлага 2
Pediatric nursing Дадлага 2
14 Surgical nursing Дадлага 2
Home health nursing Дадлага 2
15 Public health nursing Дадлага 2
Agency nursing Дадлага 2
Сувилахуйн аíãëè õýë I õè÷ýýëýýð
îþóòíû бèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí õºòºëáºð
1. Áèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí ñýäýâ: Skeletal system
Ñóäëàõ óëèðàë – Намар
Õóãàöàà – VII äîëîî õîíîã
2. ÿéöýòãýõ àæëûí
Õýëáýð – Өгөгдсөн сэдвийн дагуу Microsoft Office Powerpoint програм дээр 5-8
минутын мэдээлэл бэлтгэнэ.
Àðãà÷ëàë – Интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан мэдээлэл
бэлтгэнэ.
3. ¯íýëãýýíèé
Õýëáýð: Бэлтгэсэн мэдээллээ амаар õàìãààëíà.
Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Сэдвийнхээ агуулгыг бүрэн гүйцэд гаргаж чадсан эсэх,
дуудлага, өгүүлбэрийн бүтэц, зохион байгуулалт, ярих чадвар, асуултанд
хариулж байгаа áàéäëûã õàðãàëçàí ¿íýëíý.
4. Îíîî: 15 îíîî
5. Òàéëáàð: Îþóòàí заагдсан хугацаанд áèå äààëòûí цаг дээр бàãøиä асуугдаж
õàìãààëíà.

7. Сувилахуйн аíãëè õýë I õè÷ýýëýýð
îþóòíû бèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí õºòºëáºð
1. Áèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí ñýäýâ: Muscular system
Ñóäëàõ óëèðàë – Намар
Õóãàöàà – XIV äîëîî õîíîã
2. ÿéöýòãýõ àæëûí
Õýëáýð – Өгөгдсөн сэдвийн дагуу Microsoft Office Powerpoint програм дээр 5-8
минутын мэдээлэл бэлтгэнэ.
Àðãà÷ëàë – Интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан мэдээлэл
бэлтгэнэ.
3. ¯íýëãýýíèé
Õýëáýð: Бэлтгэсэн мэдээллээ амаар õàìãààëíà.
Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Сэдвийнхээ агуулгыг бүрэн гүйцэд гаргаж чадсан эсэх,
дуудлага, өгүүлбэрийн бүтэц, зохион байгуулалт, ярих чадвар, асуултанд
хариулж байгаа áàéäëûã õàðãàëçàí ¿íýëíý.
4. Îíîî: 15 îíîî
5. Òàéëáàð: Îþóòàí заагдсан хугацаанд áèå äààëòûí цаг дээр бàãøиä асуугдаж
õàìãààëíà.
СУВИЛАХУЙН АНГЛИ ХЭЛ II
1. Хичээлийн нэр: Сувилахуйн англи хэл II
2. Èíäåêñ: EN202
3. Êðåäèò: 2
4. Ñóäëàõ óëèðàë: Хавар
5. ªìíº ¿çñýí áàéõ õè÷ýýë: Сувилахуйн англи хэл I
6. Ìýðãýæèë: Сувилахуй, сувилахуйн арга зүйч
7. Хичээлийн төгсгөлд хүрэх үр дүн: Англи хэлээр мэргэжлийн эх сурвалж
ашиглаж чаддаг байх, өгөгдсөн сэдвийн хүрээнд англи хэлний унших, сонсох,
ярих, бичих ур чадвар дунд түвшинг (intermediate) хангасан байх
8. Хичээл заах багш:
- Ахлах багш Л.Алтантуяа (И-мэйл хаяг: aagiidluv@yahoo.com; Утас: 88025080)
- Док. Проф. Ц.Дагиймаа (И-мэйл хаяг: tsevegjav54@yahoo.com; Утас: 99245435)
9. Çîðèëãî:
УБÈÑ-èéí Сувилахуйн Сургуулийн îþóòíóóäàä çîðèóëàãäñàí ýíýõ¿¿
õºòºëáºðèéí çîðèëãî íü Сувилахуйн англи хэл I хичээлээр эзэмшсэн мэдлэг,
чадвар, дадал дээр тулгуурлан сувилахуйн англи хэлний дунд шатны сургалт
явуулахад оршино.
Çîðèëò:

8.  Сувилахуйн салбар шинжлэх ухаануудтай холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд
óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èõ дадал, чадвар олгох
 Тухайн салбар шинжлэх ухаан тус бүрт хэрэглэгддэг íýð òîìъ¸îã ýçýìøүүлэõ
 Шаардлагатай мэдээллээ интернетээс хайн, англи хэл дээр уншиж ойлгох
чадвар олгох
 Өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу мэргэжлийн холбогдолтой 100-120 үгтэй эссэ
бичих чадвар олгох
 Сувилагч өвчтөн болон сувилагч нарын хоорондын өдөр тутмын ярианд
өргөн хэрэглэгддэг үг хэллэг, хэлзүйн загваруудыг эзэмшсэнээр англиар
санал бодлоо илэрхийлэх чадвар олгох
Õè÷ýýëèéí õýëáýð: Äàäëàãà
Íîîãäîõ öàã: 60 цаг
10. Сэдвèéí äýëãýðýíã¿é àãóóëãà:
Сувилахуйн англи хэл II хичээлээр амин үзүүлэлтүүд, анхны тусламж болон
гэмтлийн зэргийг тодорхойлох систем, тодорхой өвчнүүд, мөн түүнчлэн хурц
болон архаг өвчнүүд, сувилагч өвчтөн болон сувилагч нарын хоорондын
харьцаа, сувилахуйн салбар шинжлэх ухаанууд гэсэн багц сэдвийн хүрээнд
бичвэрийн өмнөх болон дараах дасгалууд дээр тулгуурлан 200-аас доошгүй
нарийн мэргэжлийн нэр томъёог эзэмшүүлж, óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал,
чадвар олгоно.
Äàäëàãûí õè÷ýýëèéí багц ñýäэв:
1. Vital signs
2. Accidents, emergencies, and first aid; ESI triage system
3. Specific illnesses; Chronic vs. acute conditions
4. Communicating with patients and staff
5. Nursing fields
1. Vital signs – сэдвээр амин үзүүлэлтүүдийг хэмжихийн ач холбогдол,
хэрэглэгдэх багаж хэрэгслүүд, хэмжих нэгжтэй холбоотой бичвэрүүдийн
хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
2. Accidents, emergencies, and first aid; ESI triage system – сэдвээр гэнэтийн
осол аваарт орсон хүнд үзүүлэх анхны тусламж болон яаралтай тусламжийн
тасагт хүргэгдэж ирсэн өвчтөний гэмтлийн хүндийн зэргийг тодорхойлох
системтэй холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал,
чадвар олгоно.
3. Specific illnesses – ñýäâýýð ханиад, томуу, чихрийн шижин, хорт хавдар,
зүрхний өвчин, бөөрний архаг дутагдал өвчнүүдийн үеийн шинж тэмдэг,
эмчилгээ, оношилгоо, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ, мөн түүнчлэн хурц
болон архаг өвчинтэй холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих,
бичих дадал, чадвар олгоно.
4. Communicating with patients and staff – эмч өвчтөн болон сувилагч нарын
хоорондын харьцааны онцлог, анхаарах зүйлстэй холбоотой бичвэрүүдийн
хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих дадал, чадвар олгоно.
5. Nursing fields – Сувилахуйн салбар шинжлэх ухаануудын хамрах хүрээ,
зорилго зорилтуудтай холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд унших, сонсох, ярих,
бичих дадал, чадвар олгоно.
11. Áèå äààëòààð ã¿éöýòãýõ àæèë:

9. 1. Reproduction and development сэдвээр интернет болон холбогдох ном, сурах
бичиг ашиглан мэдээлэл бэлтгэж VII äîëîî õîíîãò хамгаална.
2. Alcohol, tobacco and drugs сэдвээр интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг
ашиглан мэдээлэл бэлтгэж XIV äîëîî õîíîãò хамгаална.
12. Ýçýìøâýë çîõèõ
1. Vital signs ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Амин үзүүлэлтүүдийг хэмжихийн ач холбогдол, хэрэглэгдэх багаж
хэрэгслүүд, хэмжих нэгжүүдийн тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсанаа товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын
хэлбэрүүдийг ашиглан санал бодлоо солилцох, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр
томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох, өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу
эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсох,
улмаар үг хэллэгийг нь ашиглан харилцан яриа зохиож бичих, бичсэнээ
цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих, бичих
дадал суулгана.
2. Accidents, emergencies, and first aid; ESI triage system ñýäâýýð ýçýìøâýë
зохих
Ìýäëýã: Гэнэтийн осол аваарт орсон хүнд үзүүлэх анхны тусламж болон
яаралтай тусламжийн тасагт хүргэгдэж ирсэн өвчтөний гэмтлийн хүндийн
зэргийг тодорхойлох системийн тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсанаа товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын
хэлбэрүүдийг ашиглан санал бодлоо солилцох, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр
томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох, өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу
эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсох,
улмаар үг хэллэгийг нь ашиглан харилцан яриа зохиож бичих, бичсэнээ
цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих, бичих
дадал суулгана.
3. Specific illnesses ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Ханиад, томуу, чихрийн шижин, хорт хавдар, зүрхний өвчин, бөөрний
архаг дутагдал өвчнүүдийн үеийн шинж тэмдэг, эмчилгээ, оношилгоо,
урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ, мөн түүнчлэн хурц болон архаг өвчний тухай
мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсанаа товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын
хэлбэрүүдийг ашиглан санал бодлоо солилцох, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр
томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох, өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу
эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсох,
улмаар үг хэллэгийг нь ашиглан харилцан яриа зохиож бичих, бичсэнээ
цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,

10. шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих, бичих
дадал суулгана.
4. Communicating with patients and staff ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Эмч өвчтөний болон сувилагч нарын хоорондын харьцааны онцлог, эмч
нарын этгээд үг хэллэг, соёлын ялгаа, сөрөг мэдээлэл, эрүүл мэндийн
боловсрол нимгэн байх гэх мэт эмч өвчтөний хооронд үл ойлголцол үүсгэдэг
хүчин зүйлүүд, мөн түүнчлэн бичгийн хэв гаргацгүй байх, үгийг хэт их эсвэл
буруу товчлох, чухал мэдээлэл орхигдуулах, бичиг баримтны он дарааллыг
алдагдуулах гэх мэт ээлж солигдох үед сувилагч нарын хооронд үл ойлголцол
үүсгэдэг хүчин зүйлүүд болон бусад анхаарах зүйлсийн тухай мэдлэг
эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсанаа товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын
хэлбэрүүдийг ашиглан санал бодлоо солилцох, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр
томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох, өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу
эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсох,
улмаар үг хэллэгийг нь ашиглан харилцан яриа зохиож бичих, бичсэнээ
цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих, бичих
дадал суулгана.
5. Nursing fields ñýäâýýð ýçýìøâýë çîõèõ
Ìýäëýã: Эхийн, мэс заслын, эх барих, эмэгтэйчүүдийн, сэтггэцийн, хүүхдийн,
нийгмийн эрүүл мэндийн, гэрээт, ахмадын, гэрийн, эдгэршгүй өвчний гэх мэт
сувилахуйн салбар шинжлэх ухаануудын хамрах хүрээ, зорилго зорилтуудын
тухай мэдлэг эзэмшүүлнэ.
×àäâàð: Өгөгдсөн бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсанаа товчилж ярих, уншсан
зүйлийн дагуу асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын
хэлбэрүүдийг ашиглан санал бодлоо солилцох, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр
томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох, өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу
эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих ÷àäâàð îëãîíî.
Äàäàë: Сэдвийн дагуу сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсох,
улмаар үг хэллэгийг нь ашиглан харилцан яриа зохиож бичих, бичсэнээ
цээжилж ярих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх замаар сонсох, ярих, бичих
дадал суулгана.
13. Àãóóëãà õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà ç¿é:
Äýýðõ àãóóëãà íü äàäëàãûí õè÷ýýëèéí õýëáýðýýð õýðýãæèíý. Хичээлийг
àñóóäàë äýâø¿¿ëýí øèéäâýðëýõ ñóðãàëòûí ýëåìåíò¿¿äèéã àøèãëàí îþóòàí òºâòýé
õýëáýðýýð çîõèîí áàéãóóëна.
14. ¯íýëãýýíèé
 Õýëáýð: Сорил
 Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Агуулгын хамрах хүрээ болон агуулгын стандартад
заасан үндсэн мэдлэг, ÷адвар, дадлыг хир зэрэг эзэмшсэнийг тодорхойлох
дараах нийтлэг шалгуур үзүүлэлтүүдийг хэмжүүр болгоно. ¯¿íä:
Явцын үнэлгээ /Ирц – 10 оноо/

11. Улирлын үнэлгээ – 30 оноо
Ур чадварын үнэлгээ /Сорил – 20 оноо, идэвх – 10 оноо/
Бусад үнэлгээ /Бие даалт – 30 оноо/
 Àðãà÷ëàë: ßâöûí болон улирлын эцсийн øàëãàëòûã сорилооð, áèå äààлтын
ажлыг àìààð øàëãàæ ä¿ãíýíý.
15. Àøèãëàõ ìàòåðèàë:
Ном, сурах бичиг:
1. Virginia Evans, Kori Salcido “Career Paths English: Nursing”, Express Publishing,
2011
2. Ө.Цолмон, С.Наранчимэг “Эмнэлгийн Англи-Монгол-Орос толь”, УБ., 1997
3. Ц.Дагиймаа, Л.Алтантуяа “Nursing English”, УБ., 2011
4. Ц.Цэен-Ойдов “An English course for medical students”, УБ., 2005
5. Anthea Maton, Jean Hopkins “Human biology and health”, Prentice Hall, 1993
6. David Riley “Vocabulary for medicine”, Peter Collin Publishing, 1997
7. Eric H.Glendenning, Beverly A.S.Holmstron “English in Medicine – A course in
communication skills”, Cambridge University Press, 1987
Сувилахуйн аíãëè õýë II õè÷ýýëèéí
ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº
7 хоног Сэдэв
Хичээлийн
хэлбэр
Цаг
1 Schedules and hours Дадлага 4
2 Communicating with patients Дадлага 4
3 Chronic vs acute conditions Дадлага 4
4 Diabetes Дадлага 4
5 Cancer Дадлага 4
6 Heart disease Дадлага 4
7 Trauma and triage Дадлага 4

12. 8 Communicating with staff Дадлага 4
9 IV care Дадлага 4
10 Preparing a patient for surgery Дадлага 4
11 Preventing infection Дадлага 4
12 OB/GYN nursing Дадлага 4
13 Geriatric nursing Дадлага 4
14 Psychiatric nursing Дадлага 4
15 Hospice nursing Дадлага 4
Сувилахуйн аíãëè õýë II õè÷ýýëýýð
îþóòíû бèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí õºòºëáºð
1. Áèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí ñýäýâ: Reproduction and development
Ñóäëàõ óëèðàë – Хавар

13. Õóãàöàà – VII äîëîî õîíîã
2. ÿéöýòãýõ àæëûí
Õýëáýð – Өгөгдсөн сэдвийн дагуу Microsoft Office Powerpoint програм дээр 5-8
минутын мэдээлэл бэлтгэнэ.
Àðãà÷ëàë – Интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан мэдээлэл
бэлтгэнэ.
3. ¯íýëãýýíèé
Õýëáýð: Бэлтгэсэн мэдээллээ амаар õàìãààëíà.
Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Сэдвийнхээ агуулгыг бүрэн гүйцэд гаргаж чадсан эсэх,
дуудлага, өгүүлбэрийн бүтэц, зохион байгуулалт, ярих чадвар, асуултанд
хариулж байгаа áàéäëûã õàðãàëçàí ¿íýëíý.
4. Îíîî: 15 îíîî
5. Òàéëáàð: Îþóòàí заагдсан хугацаанд áèå äààëòûí цаг дээр бàãøиä асуугдаж
õàìãààëíà.
Сувилахуйн аíãëè õýë II õè÷ýýëýýð
îþóòíû бèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí õºòºëáºð
1. Áèå äààí ã¿éöýòãýõ àæëûí ñýäýâ: Alcohol, tobacco and drugs
Ñóäëàõ óëèðàë – Хавар
Õóãàöàà – XIV äîëîî õîíîã
2. ÿéöýòãýõ àæëûí
Õýëáýð – Өгөгдсөн сэдвийн дагуу Microsoft Office Powerpoint програм дээр 5-8
минутын мэдээлэл бэлтгэнэ.
Àðãà÷ëàë – Интернет болон холбогдох ном, сурах бичиг ашиглан мэдээлэл
бэлтгэнэ.
3. ¯íýëãýýíèé
Õýëáýð: Бэлтгэсэн мэдээллээ амаар õàìãààëíà.
Øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä: Сэдвийнхээ агуулгыг бүрэн гүйцэд гаргаж чадсан эсэх,
дуудлага, өгүүлбэрийн бүтэц, зохион байгуулалт, ярих чадвар, асуултанд
хариулж байгаа áàéäëûã õàðãàëçàí ¿íýëíý.
4. Îíîî: 15 îíîî
5. Òàéëáàð: Îþóòàí заагдсан хугацаанд áèå äààëòûí цаг дээр бàãøиä асуугдаж
õàìãààëíà.
СУВИЛАХУЙН АНГЛИ ХЭЛ I
1. Èíäåêñ: EN201
2. Ìýðãýæèë: Сувилахуй, сувилахуйн арга зүйч
3. Ñóäëàõ êðåäèò: 2
4. Óëèðàë: Намар
5. Çîðèëãî:

14. УБÈÑ-èéí Сувилахуйн Сургуулийн îþóòíóóäàä çîðèóëàãäñàí ýíýõ¿¿
õºòºëáºðèéí çîðèëãî íü ерөнхий англи хэлний хичээлээр эзэмшсэн мэдлэг,
чадвар, дадал дээр тулгуурлан сувилахуйн англи хэлний анхан шатны сургалт
явуулахад оршино.
Çîðèëò:
 Сувилахуйн шинжлэх ухааны үндсэн ойлголтуудтай холбоотой
хялбаршуулсан бичвэрүүдийн хүрээнд óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал,
чадвар олгох
 Эмнэлгийн болон сувилахуйн нэр томъёо үүсэх аргууд болон т¿ãýýìýë
õýðýãëýãääýã íýð òîìъ¸îã ýçýìøүүлэõ
 Бичгийн хэлэнд элбэг тохиолддог тодотгол гишүүн өгүүлбэртэй хавсарсан
нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа өгүүлбэрийг орчуулах
дадал суулгах
 Сувилагч өвчтөний өдөр тутмын ярианд өргөн хэрэглэгддэг үг хэллэг,
хэлзүйн загваруудыг эзэмших
 Мэргэжлийн онцлогийг тусгасан харилцан яриа бичих чадвар олгох
6. Ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäàë:
Сувилахуйн англи õýë I õè÷ýýëээр äàðààõ ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäëûã оюутанд
ýçýìø¿¿ëíý. ¯¿íä:
Унших чàäâàð: Мэргэжлийн холбогдолтой бичвэрийг уншиж ойлгох, уншсан
зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг олох гэх мэт дасгалуудаар
ойлгосноо шалгах, тухайн сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь
ашиглан орчуулж ойлгох, who, which, that холбоос бүхий тодотгол гишүүн
өгүүлбэртэй хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр болон идэвхгүй хэв дээр байгаа
өгүүлбэрийг уншиж ойлгох ÷àäâàð îëãîíî.
Сонсох чадвар: Сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож дутуу
үгийг нөхөж бичих, сонссон зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг
олох гэх мэт дасгалуудаар ойлгосноо шалгах
Бичих чадвар: Өгөгдсөн харилцан ярианы үг хэллэгт тулгуурлан харилцан яриа
зохиож бичих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх
Ярих чадвар: Уншсан бичвэрээ товчилж ярих, асуултанд хариулах, харилцан
яриа цээжилж ярих
7. Àãóóëãûí ñòàíäàðò: Оюутанд хүний биеийн бүтэц болон эрхтэн тогтолцоо,
эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үзлэг, сувилагчийн зэрэглэл, эм, эмийн
бодис гэсэн багц сэдвийн хүрээнд бичвэрийн өмнөх болон дараах дасгалууд
дээр тулгуурлан 200-аас доошгүй нарийн мэргэжлийн нэр томъёог эзэмшүүлж,
óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал, чадвар олгоход ýíýõ¿¿ õè÷ýýëèéí àãóóëãà
îðøèíî.
Àãóóëãûí ãîë ñýäâ¿¿ä:
1. Hospital staff
2. Hospital departments
3. Rooms and equipment
4. The body
5. Blood
6. The circulatory system

15. 7. The respiratory system
8. The digestive system
9. Physical assessment
10.Recognizing symptoms
11.Pain
12.Medication
13.Licensed practical nurse
14.Registered nurse
15.Nurse practitioner
16.Nutrition
17.Hygiene
18.Administering medication
19.Admitting patients
20.Taking vital signs
21.Accidents, emergencies, and first aid
22.Wound care
23.Medical specimens, and testing
24.Discharging patients
25.Maternity nursing
26.Pediatric nursing
27.Surgical nursing
28.Home health nursing
29.Public health nursing
30.Agency nursing
8. Àðãàç¿éí ñòàíäàðò: 2 êð./60 öàãèéí äàäëàãà
 Äýýðõ àãóóëãà íü äàäëàãын õè÷ýýëèéí õýëáýðýýð õýðýãæèíý.
 Äàäëàãûí õè÷ýýëýýð ÿðèõ, áè÷èõ, óíøèõ, ñîíñîõ ÷àäâàðóóäûã ýçýìø¿¿ëнэ.
 Дадлагын хичээлийг àñóóäàë äýâø¿¿ëýí øèéäâýðëýõ ñóðãàëòûí ýëåìåíò¿¿äèéã
àøèãëàí îþóòàí òºâòýé õýëáýðýýð çîõèîí áàéãóóëна.
9. ¯íýëãýýíèé ñòàíäàðò:
À. ¯íýëãýýíèé øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä
Оюутны мэдлэг, чадвар, дадлыг үнэлэхэд Сувилахуйн англи хэл I хичээлийн
агуулгын хамрах хүрээ болон агуулгын стандартад çààñàí ¿íäñýí ìýäëýã,÷àäâàð,
äàäëûã õиð çýðýã ýçýìøñýíèéã òîäîðõîéëîõ äàðààõ íèéòëýã øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëòèéã
õýìæ¿¿ð áîëãîíî. Үүнд:
Явцын үнэлгээ /Ирц – 10 оноо/
Улирлын үнэлгээ – 30 оноо
Ур чадварын үнэлгээ /Сорил – 20 оноо, идэвх – 10 оноо/
Бусад үнэлгээ /Бие даалт – 30 оноо/
ßâöûí болон улирлын эцсийн øàëãàëòûã сорилооð, áèå äààлтын ажлыг àìààð
øàëãàæ ä¿ãíýíý.
Á. ¯íýëýëò ä¿ãíýëò
 Үнэлгээ нь суралцах үйл явцыг дэмжсэн, бодитой, үнэлгээний нийтлэг
жишигтэй харьцуулах боломжтой байна.
 Хөтөлбөрийн үр дүн нь мэргэжлийн эрх олгохтой холбогдох тохиолдолд
харгалзах мэргэжлийн шалгалтын үнэлгээний аргачлалтай нийцэхүйц байна.

16. 10.Îð÷íû ñòàíäàðò:
À. Áàãøèä òàâèãäàõ øààðäëàãà:
 Тухайн мэргэжлийн ур чадвартай, магистр ба түүнээс дээш зэрэгтэй байна.
 Үйлдвэрлэл практикийн туршлагатай, өндөр мэргэшсэн ажилтныг холбогдох
чиглэлээр зочин багшаар урих, оюутны дадлага удирдуулах боломж
бүрдүүлэх ба энэ тохиолдолд албан ёсны гэрээ байгуулан ажиллана.
 Судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлыг шинжлэх ухааны арга зүйд түшиглэн
гүйцэтгэх чадамжтай байна.
 Төсөл, хөтөлбөрийг практик үйл ажиллагаанд бүтээлчээр хэрэгжүүлэх
чадвар, туршлагатай байна.
 Суралцах үйлийг үр дүнтэй удирдах технологи арга зүйг эзэмшсэн байна.
 Багшид тавих тусгай шаардлагыг сургууль тодорхойлно.
Б. Суралцах орчны шаардлага
Сургалтын тусгай зөвшөөрөл болон хөтөлбөрийн магадлан итгэмжлэх
байгууллагын тогтоосон шаардлагад нийцсэн материаллаг болон
материаллаг бус орчинг бүрдүүлсэн байна.
11.Элсэгчдэд тавих шаардлага:
Хөтөлбөрт элсэгч нь бүрэн дунд боловсрол, түүнтэй дүйцүүлэх боловсрол
эзэмшсэн байна. Элсэлтийн ерөнхий шалгалт, эсвэл үүнтэй дүйцүүлэх
шалгалт өгсөн бол түүний дүн нь тооцож болох хүчинтэй хугацааны дотор
байна. Хөтөлбөрийн онцлогийг тусган элсэгчдэд тавих бусад шаардлагыг
сургууль тогтооно.
12.Төгсөгчдийн эзэмших ур чадвар
А. Хувь хүний болон мэргэжлийн ур чадвар, дадал, төлөвшил
 Шинийг эрэлхийлэх асуудал шийдвэрлэх чадвар /Асуудлыг тодорхойлж, шинэ
санаа гаргах, зураглах, боломжит хувилбарыг сонгож, илэрхийлэн харуулах/
 Шинэчлэн судлах, шийдэл гаргах /Таамаглал дэвшүүлэн, харьцуулсан
судалгаа, анализ хийж бичиг баримт боловсруулах/
 Системтэйгээр төлөвлөх /Мэргэжлийн сэтгэлгээгээр хандах, хоорондоо
хамааралтай зүйлийг бүхлээр нь олж харах, харилцан хамаарлыг ойлгож, ач
холбогдлоор нь ангилан, чухал санаан дээр төвлөрч харьцуулан сонгох/
 Хувь хүний ур чадвар ба дадал /Шинийг санаачлах эрмэлзэлтэй, уламжлалыг
дээдлэн, уян хатан бүтээлч сэтгэлгээтэй байх, хувь хүний мэдлэг чадвар
мэдлэг, төлөвшлийг үнэлж, ухамсарладаг, бие даан сурах ба цагийн болон
нөөцийн менежментийг хэрэгжүүлдэг байх/
 Мэргэжлийн ур чадвар, төлөвшил /Мэргэжлийн ёс зүйтэй, хариуцлагатай,
чадвартай, эдийн засгийн хувьд тооцоотой байх, өөрийгөө хөгжүүлэн
мэргэжлээ дээшлүүлэх чадвартай байх/
Б. Хүмүүстэй харилцах ур чадвар /Багаар ажиллах чадвар ба харилцаа/
 Багаар ажиллах чадвар
 Харилцааны чадвар
 Англи хэлээр мэргэжлийн мэдээлэл ашиглах чадвартай байх

17. В. Мэргэжлийн хичээлээр эзэмших мэдлэг, ур чадвар, чадамжийг сургууль
тодорхойлно.
13.Ñóðãàëòûí õýðýãëýãäýõ¿¿í
А. Íîì, ñóðàõ áè÷èã:
1. Virginia Evans, Kori Salcido “Career Paths English: Nursing”, Express Publishing,
2011
2. Ө.Цолмон, С.Наранчимэг “Эмнэлгийн Англи-Монгол-Орос толь”, УБ., 1997
3. Ц.Дагиймаа, Л.Алтантуяа “Nursing English”, УБ., 2011
4. Ц.Цэен-Ойдов “An English course for medical students”, УБ., 2005
5. Anthea Maton, Jean Hopkins “Human biology and health”, Prentice Hall, 1993
6. David Riley “Vocabulary for medicine”, Peter Collin Publishing, 1997
7. Eric H.Glendenning, Beverly A.S.Holmstron “English in Medicine – A course in
communication skills”, Cambridge University Press, 1987
Б. Хэрэглэгдэхүүн
Сурах бичиг, аудио CD, CD тоглуулагч, компьютер, проектор
СУВИЛАХУЙН АНГЛИ ХЭЛ II
1. Èíäåêñ: EN202
2. Êðåäèò: 2
3. Ñóäëàõ óëèðàë: Хавар
4. Ìýðãýæèë: Сувилахуй, сувилахуйн арга зүйч
5. Çîðèëãî:
УБÈÑ-èéí Сувилахуйн Сургуулийн îþóòíóóäàä çîðèóëàãäñàí ýíýõ¿¿
õºòºëáºðèéí çîðèëãî íü Сувилахуйн англи хэл I хичээлээр эзэмшсэн мэдлэг,
чадвар, дадал дээр тулгуурлан сувилахуйн англи хэлний дунд шатны сургалт
явуулахад оршино.
Çîðèëò:
 Сувилахуйн салбар шинжлэх ухаануудтай холбоотой бичвэрүүдийн хүрээнд
óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èõ дадал, чадвар олгох
 Тухайн салбар шинжлэх ухаан тус бүрт хэрэглэгддэг íýð òîìъ¸îã ýçýìøүүлэõ
 Шаардлагатай мэдээллээ интернетээс хайн, англи хэл дээр уншиж ойлгох
чадвар олгох
 Өгөгдсөн төлөвлөгөөний дагуу мэргэжлийн холбогдолтой 100-120 үгтэй эссэ
бичих чадвар олгох
 Сувилагч өвчтөн болон сувилагч нарын хоорондын өдөр тутмын ярианд өргөн
хэрэглэгддэг үг хэллэг, хэлзүйн загваруудыг эзэмшсэнээр англиар санал
бодлоо илэрхийлэх чадвар олгох
6. Ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäàë:

18. Сувилахуйн англи õýë I õè÷ýýëээр äàðààõ ìýäëýã, ÷àäâàð, äàäëûã оюутанд
ýçýìø¿¿ëíý. ¯¿íä:
Унших чàäâàð: Мэргэжлийн холбогдолтой бичвэрийг уншиж ойлгох, тухайн
сэдэвтэй холбоотой нэр томъёог тайлбар толь ашиглан орчуулж ойлгох,
шаардлагатай мэдээллээ интернетээс хайн, англи хэл дээр уншиж ойлгох
Сонсох чадвар: Сувилагч өвчтөний өдөр тутмын харилцан яриа сонсож дутуу
үгийг нөхөж бичих, сонссон зүйлийн дагуу асуултанд хариулах, зөв хариултыг
олох гэх мэт дасгалуудаар ойлгосноо шалгах
Бичих чадвар: Өгөгдсөн харилцан ярианы үг хэллэгт тулгуурлан харилцан яриа
зохиож бичих, зохиосон харилцан яриагаа ашиглан өвчтөний түүх,
шинжилгээний хариу гэх мэт бичиг баримт хөтлөх, өгөгдсөн төлөвлөгөөний
дагуу эзэмшсэн үг хэллэгээ ашиглан 100-120 үгтэй эссэ бичих
Ярих чадвар: Уншсан бичвэрээ товчилж ярих, уншсан зүйлийн дагуу багшийн
асуултанд хариулах, харилцан яриа цээжилж ярих, тухайн сэдвийн хүрээнд
асуулт зохиох, role play, short open discussion зэрэг дасгалын хэлбэрүүдийг
ашиглан санал бодлоо солилцох
7. Àãóóëãûí ñòàíäàðò: Оюутанд амин үзүүлэлтүүд, анхны тусламж болон
гэмтлийн зэргийг тодорхойлох систем, тодорхой өвчнүүд, мөн түүнчлэн хурц
болон архаг өвчнүүд, сувилагч өвчтөн болон сувилагч нарын хоорондын
харьцаа, сувилахуйн салбар шинжлэх ухаанууд гэсэн багц сэдвийн хүрээнд
бичвэрийн өмнөх болон дараах дасгалууд дээр тулгуурлан 200-аас доошгүй
нарийн мэргэжлийн нэр томъёог эзэмшүүлж, óíøèх, ñîíñîõ, ÿðèõ, áè÷èх дадал,
чадвар олгоход ýíýõ¿¿ õè÷ýýëèéí àãóóëãà îðøèíî.
Àãóóëãûí ãîë ñýäâ¿¿ä:
1. Schedules and hours
2. Communicating with patients
3. Chronic vs acute conditions
4. Diabetes
5. Cancer
6. Heart disease
7. Trauma and triage
8. Communicating with staff
9. IV care
10.Preparing a patient for surgery
11.Preventing infection
12.OB/GYN nursing
13.Geriatric nursing
14.Psychiatric nursing
15.Hospice nursing
8. Àðãàç¿éí ñòàíäàðò: 2 êð./60 öàãèéí äàäëàãà
 Äýýðõ àãóóëãà íü äàäëàãын õè÷ýýëèéí õýëáýðýýð õýðýãæèíý.
 Äàäëàãûí õè÷ýýëýýð ÿðèõ, áè÷èõ, óíøèõ, ñîíñîõ ÷àäâàðóóäûã ýçýìø¿¿ëнэ.
 Дадлагын хичээлийг àñóóäàë äýâø¿¿ëýí øèéäâýðëýõ ñóðãàëòûí ýëåìåíò¿¿äèéã
àøèãëàí îþóòàí òºâòýé õýëáýðýýð çîõèîí áàéãóóëна.
9. ¯íýëãýýíèé ñòàíäàðò:

19. À. ¯íýëãýýíèé øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä
Оюутны мэдлэг, чадвар, дадлыг үнэлэхэд Сувилахуйн англи хэл I хичээлийн
агуулгын хамрах хүрээ болон агуулгын стандартад çààñàí ¿íäñýí ìýäëýã,÷àäâàð,
äàäëûã õиð çýðýã ýçýìøñýíèéã òîäîðõîéëîõ äàðààõ íèéòëýã øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëòèéã
õýìæ¿¿ð áîëãîíî. Үүнд:
Явцын үнэлгээ /Ирц – 10 оноо/
Улирлын үнэлгээ – 30 оноо
Ур чадварын үнэлгээ /Сорил – 20 оноо, идэвх – 10 оноо/
Бусад үнэлгээ /Бие даалт – 30 оноо/
ßâöûí болон улирлын эцсийн øàëãàëòûã сорилооð, áèå äààлтын ажлыг àìààð
øàëãàæ ä¿ãíýíý.
Á. ¯íýëýëò ä¿ãíýëò
 Үнэлгээ нь суралцах үйл явцыг дэмжсэн, бодитой, үнэлгээний нийтлэг
жишигтэй харьцуулах боломжтой байна.
 Хөтөлбөрийн үр дүн нь мэргэжлийн эрх олгохтой холбогдох тохиолдолд
харгалзах мэргэжлийн шалгалтын үнэлгээний аргачлалтай нийцэхүйц байна.
10.Îð÷íû ñòàíäàðò:
À. Áàãøèä òàâèãäàõ øààðäëàãà:
 Тухайн мэргэжлийн ур чадвартай, магистр ба түүнээс дээш зэрэгтэй байна.
 Үйлдвэрлэл практикийн туршлагатай, өндөр мэргэшсэн ажилтныг холбогдох
чиглэлээр зочин багшаар урих, оюутны дадлага удирдуулах боломж
бүрдүүлэх ба энэ тохиолдолд албан ёсны гэрээ байгуулан ажиллана.
 Судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлыг шинжлэх ухааны арга зүйд түшиглэн
гүйцэтгэх чадамжтай байна.
 Төсөл, хөтөлбөрийг практик үйл ажиллагаанд бүтээлчээр хэрэгжүүлэх
чадвар, туршлагатай байна.
 Суралцах үйлийг үр дүнтэй удирдах технологи арга зүйг эзэмшсэн байна.
 Багшид тавих тусгай шаардлагыг сургууль тодорхойлно.
Б. Суралцах орчны шаардлага
Сургалтын тусгай зөвшөөрөл болон хөтөлбөрийн магадлан итгэмжлэх
байгууллагын тогтоосон шаардлагад нийцсэн материаллаг болон
материаллаг бус орчинг бүрдүүлсэн байна.
11.Элсэгчдэд тавих шаардлага:
Хөтөлбөрт элсэгч нь бүрэн дунд боловсрол, түүнтэй дүйцүүлэх боловсрол
эзэмшсэн байна. Элсэлтийн ерөнхий шалгалт, эсвэл үүнтэй дүйцүүлэх
шалгалт өгсөн бол түүний дүн нь тооцож болох хүчинтэй хугацааны дотор
байна. Хөтөлбөрийн онцлогийг тусган элсэгчдэд тавих бусад шаардлагыг
сургууль тогтооно.
12.Төгсөгчдийн эзэмших ур чадвар
А. Хувь хүний болон мэргэжлийн ур чадвар, дадал, төлөвшил
 Шинийг эрэлхийлэх асуудал шийдвэрлэх чадвар /Асуудлыг тодорхойлж, шинэ
санаа гаргах, зураглах, боломжит хувилбарыг сонгож, илэрхийлэн харуулах/
 Шинэчлэн судлах, шийдэл гаргах /Таамаглал дэвшүүлэн, харьцуулсан
судалгаа, анализ хийж бичиг баримт боловсруулах/

20.  Системтэйгээр төлөвлөх /Мэргэжлийн сэтгэлгээгээр хандах, хоорондоо
хамааралтай зүйлийг бүхлээр нь олж харах, харилцан хамаарлыг ойлгож, ач
холбогдлоор нь ангилан, чухал санаан дээр төвлөрч харьцуулан сонгох/
 Хувь хүний ур чадвар ба дадал /Шинийг санаачлах эрмэлзэлтэй, уламжлалыг
дээдлэн, уян хатан бүтээлч сэтгэлгээтэй байх, хувь хүний мэдлэг чадвар
мэдлэг, төлөвшлийг үнэлж, ухамсарладаг, бие даан сурах ба цагийн болон
нөөцийн менежментийг хэрэгжүүлдэг байх/
 Мэргэжлийн ур чадвар, төлөвшил /Мэргэжлийн ёс зүйтэй, хариуцлагатай,
чадвартай, эдийн засгийн хувьд тооцоотой байх, өөрийгөө хөгжүүлэн
мэргэжлээ дээшлүүлэх чадвартай байх/
Б. Хүмүүстэй харилцах ур чадвар /Багаар ажиллах чадвар ба харилцаа/
 Багаар ажиллах чадвар
 Харилцааны чадвар
 Англи хэлээр мэргэжлийн мэдээлэл ашиглах чадвартай байх
В. Мэргэжлийн хичээлээр эзэмших мэдлэг, ур чадвар, чадамжийг сургууль
тодорхойлно.
13.Ñóðãàëòûí õýðýãëýãäýõ¿¿í
А. Íîì, ñóðàõ áè÷èã:
8. Virginia Evans, Kori Salcido “Career Paths English: Nursing”, Express Publishing,
2011
9. Ө.Цолмон, С.Наранчимэг “Эмнэлгийн Англи-Монгол-Орос толь”, УБ., 1997
10. Ц.Дагиймаа, Л.Алтантуяа “Nursing English”, УБ., 2011
11. Ц.Цэен-Ойдов “An English course for medical students”, УБ., 2005
12. Anthea Maton, Jean Hopkins “Human biology and health”, Prentice Hall, 1993
13. David Riley “Vocabulary for medicine”, Peter Collin Publishing, 1997
14. Eric H.Glendenning, Beverly A.S.Holmstron “English in Medicine – A course in
communication skills”, Cambridge University Press, 1987
Б. Хэрэглэгдэхүүн
Сурах бичиг, аудио CD, CD тоглуулагч, компьютер, проектор