prof.dr. JT (Han) Zuilhof
Het is moeilijk voor te stellen dat het heelal ooit niet heeft bestaan. Dat zelfs de tijd niet heeft bestaan. Maar Hubble kwam er achter dat sterrenstelsels van ons af bewegen. Hoe verder een stelsel van ons af staat, hoe sneller het stelsel van ons af beweegt. Dit bracht hem op het idee, om terug te rekenen in de tijd. Er moet een moment geweest zijn, dat het hele heelal in één punt samen gepakt was. En vanaf dat moment is het heelal uit gaan dijen. Dit moment wordt de oerknal of big bang genoemd. Volgens de berekening is het heelal iets meer dan dertien en een half miljard jaar oud. Maar tegenwoordig er zijn nog andere manieren om de leeftijd van het heelal te bepalen. Dit geeft twee mogelijkheden:
De eerste mogelijkheid is dat de methodes dezelfde uitkomst geven. Dat is prettig want dan bevestigen de methodes elkaar.
Maar wat als er een heel verschillende uitkomst is!? Is dan één van de methodes beter dan de andere? Of moet je aan beide gaan twijfelen en is er meer onderzoek nodig?
Sommige vragen zijn niet eenvoudig te beantwoorden, maar ze zijn wel boeiend!
Han Zuilhof Hoogleraar Organische Chemie aan Wageningen Universiteit en een amateur astronoom.
Tijdens het 1e Science Café in Ede gaf Prof Henny J.G.L.M. Lamers, emeritus hoogleraar astronomie en ruimteonderzoek aan de universiteiten van Utrecht en Amsterdam een boeiende lezing over een aantal astronomische verschijnsel.
Hand-out van de lezing over het ontstaan van de eerste sterren die Prof. Henny J.G.L.M. Lamers op 26 januari 2014 in Putten heeft gegeven.
http://astraalteria.nl/blog/?p=151&page=4
Levensloop van Sterren - werkgroep op Woudschoten Natuurkunde 2009Junior College Utrecht
Werkgroep door Florine Meijer en Henny Lamers over de module Levensloop van Sterren, voor de woudschotenconferentie voor natuurkundedidactiek, 12 december 2009.
Informatie over inhoud en opbouw van de module, ervaringen en mogelijkheden, en een inleiding in de sterevolutie.
18. Het type II mechanisme Hoe en waarom explodeert een zware ster aan het eind van haar leven
19.
20. Op weg naar het einde – stap 1 In het binnenste wordt He omgezet, vooral in C en O
21.
22. Op weg naar het einde – stap 2 De kern comprimeert opnieuw en wordt heter; de temperatuur in de kern is nu een miljard graden
23. Op weg naar het einde – stap 3 De kern comprimeert verder en wordt nog heter
24. Op weg naar het einde – stap 4 Verdere kompressie en verhitting van de kern
25. Op weg naar het einde – stap 5 IJzer (Fe) is het zwaarste element dat door fusie kan ontstaan. De kern stort nu definitief ineen. Kern wordt neutronenbol
27. De energie die bij ineenstorten vrijkomt leidt tot een explosie van de buitenlagen; over blijft een neutronenster (of zwart gat) en wegvliegend gas
36. Type Ia supernovae zijn het helderst Ze stralen alle vrijwel even sterk. Dat komt door het mechanisme (witte dwerg die meer massa krijgt dan 1,4 zonsmassa’s)
37. Neutrino’s bij de explosie Bij het ineenstorten van de sterkern worden neutrino’s uitgestraald
38.
39.
40.
41. Supernovae komen niet vaak voor Ca. eenmaal per 50 jaar per melkwegstelsel De laatste in ons stelsel was in 1604 of 1680. (Veel zijn wel ongemerkt geëxplodeerd) Maar … er zijn heel veel melkwegstelsels
42. En nu: een nog niet geïdentificeerde supernova Uiteen vliegende flarden in het sterrenbeeld Cassiopeia
47. Welke zware sterren kunnen ‘spoedig’ een type II supernova worden? Onderzoek de sterevolutie en ga na welke sterren aan het einde van hun evolutie zijn
56. HR8752 springt over de ‘Gele Leegte’ Het zal nog wel enkele duizenden jaren duren
57. Wanneer zien we de volgende; wordt geen tijd? De laatst geziene galactische supernova was in 1604 (of 1680) Deze presentatie kan nagelezen worden op www.cdejager.com /presentaties Ga daar naar SN1006