Sejarah Islam stpm

1. Sumbangan Tokoh-
Tokoh Intelektual
Islam

2. Hasil Pembelajaran
Menilai sumbangan tokoh
Al-Khwarizmi
Ibn Sina
Al-Ghazali
Ibn Khaldun

3. Al-Khwarizmi

4.  Latar belakang.
Nama Abu Abd Allah Muhammad bin Musa al-Khwarizmi.
Gelaran Al-Khwarizmi, al-Cowarizmi, al-Ahawizmi, al-Karismi,al-
Goritmi
Tarikh lahir 780 Masihi
Tempat lahir Khiva yang merupakan sebahagian daripada daerah
Khwarezm, selatan Laut Aral, Uzbekistan.
Tarikh
meninggal
850 Masihi
Hasil karya Mafatih al-Ulum’, Al-Mukhtasar fi Hisab al-Jabr wa al-
Muqabalah, Al-Jami wa al-Tafsir bi Hisab al-Hind.
Pencapaian Pakar matematik dan ahli akademik matematik di baitul
Hikmah, Pengarah arkib buku di perpustakaan istana,
Penasihat astronomi.

5. Sifat peribadi
Berpengetahua
n luas
Bersungguh-
sungguh dalam
menyelesaikan
masalah
Pengetahuan dan keahliannya bukan hanya dalam
bidang syariat tapi di dalam bidang falsafah, logika,
aritmatika, geometri, musik, ilmu hitung, sejarah Islam,
dan kimia.
Memiliki jawapannya yang tersendiri dalam setiap
permasalahan.

6.  Sumbangan.
1. Pengiktirafan pemerintah.
 Beliau diiktiraf dan dilantik sebagai pakar matematik dan
ahli akademik matematik di Baitul Hikmah oleh Khalifah
Harun al-Rasyid.
 Beliau turut bertugas mengetuai dan mengawasi kerja
penterjemahan buku-buku matematik dalam bahasa
Yunani yang diperoleh dari kerajaan Byzantine.
 Beliau kemudian dilantik sebagai pengarah arkib buku di
perpustakaan istana khalifah semasa pemerintahan
Khalifah al-Ma’mun dan dilantik sebagai penasihat
astronomi.
2. Memperkenalkan sistem nombor.
 Beliau memperkenalkan sistem nombor 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
menggunakan simbol tertentu yangmewakili nilai tertentu.
 Merupakan individu pertama yang memperkenalkan angka
sifar.
 Muncul nombor yang mencapai infiniti melalui penggunaan
sifar.
 Pengenalan sistem angka yang sistematik membolehkan
operasi pengiraan matematik diperluaskan.

7. 3. Mempelopori ilmu algebra.
 Beliau menyumbang dalam jurusan aritmetik iaitu al-Jabr
menjadikan beliau pelopor al-Jabr(algebra) atau dipanggil
ilmu persamaan.
 Karya teragungnya al-Jabr wa-al-Muqabilah telah
diterjemahkan dan menjadi rujukan Universiti di Eropah.
 Melalui penggunaan simbol yang mewakili nombor,nilai
atau pemboleh ubah banyak masalah pengiraan dapat
diselesaikan.
4. Mencipta ilmu-ilmu baharu.
 Dalam kitab yang dihasilkan pelbagai istilah baharu
diperkenalkan dan digunakan sehingga kini iaitu pemboleh
ubah,pemboleh ubah kuasa dua dan pemalar.
 Melalui karya al-Mukhtasar fi Hisab al-Jabr wa al-
Muqabalah terkandung pelbagai topik seperti pengiraan
darab,campur,tolak,dan bahagi,persamaan,timbangan,
dan ukuran,keluasan bulatan dan segi tiga dan isipadu

8. 5. Penyelesaian permasalahan harta pusaka.
 Karya yang dihasilkan beliau dapat menyelesaikan
masalah masalah melibatkan pengiraan seperti
pembaagian harta pusaka dan perniagaan yang rumit dan
kompleks.
 Karya beliau yang berkaitan ialah al-Kitab al-Mukhtasar fi
Husab al-Jabr wa al-Muqabalah.
6. Bidang Geometri dan Trigometri.
 Merupakan pecahan kepada bidang matematik.
 Kedua-dua cabang ilmu matematik ini disentuh dalam
karyanya iaitu Hisab al-Jabr wa al-Muqabalah.

9. Ibn Sina

10.  Latar Belakang.
Nama Abu Ali al-Hussayn bin Abd Allah bin al-Hassan bin Ali bin
Sina.
Gelaran Ibn Sina di Timur dan Avicenna di Barat.
Tarikh lahir 980 Masihi
Tempat lahir Bukhara, Turkestan.
Tarikh
meninggal
1037 Masihi.
Hasil karya Qanun fi al-Tibb, Al-Adawiyah Al-Qalbiyyah, Al-Alfiyyah
Al-Tibbiyyah, Uyun Al-Hikmah.
Pencapaian Doktor diraja, tokoh perubatan terkemuka.

11. Sifat peribadi
Gigih
menuntut ilmu
Membaca buku metafizik
karangan Aristotle sebanyak 40
kali.
Taat pada
agama
Bijak &
cerdas
Bermotivasi &
berinovatif
Sering berdoa kepada Allah s.w.t
apabila beliau kebuntuan
Berjaya menguasai pelbagai ilmu
ketika berusia 18 tahun.
Banyak melakukan penyelidikan
& menghasilkan karya dalam
pelbagai bidang.

12.  Sumbangan.
1. Pengiktirafan dan penghargaan.
 Mendapat sanjungan di Barat.
 Beliau dianggap sebagai ‘Bapa Doktor Perubatan’ kerana
berjaya menyatupadukan teori perubatan Yunani
Hippocrates dan Galen serta pengalaman dari ahli
perubatanan India dan Parsi di samping pengalaman
sendiri.
 Diberi gelaran Medicorum Principal atau Raja Doktor
Diraja oleh kaum Latin Skolatik.
 Dalam dunia Islam beliau dianggap sebagai Zenith iaitu
tahap tertinggi dalam ilmu kedoktoran serta diberi gelaran
al-Syeikh al-Rais iaitu mahaguru pertama.
 Kejayaan khidmat beliau menyembuhkan Sultan Nuh bin
Mansur pada tahun 997 menyebabkan beliau dilantik
menjadi doktor diraja.

13. 2. Penghasilan karya teragung.
 Qanun fi al-Tibb merupakan khazanah perubatan yang
amat dikenali.
 Segala rumusan dalam karya tersebut masih diterima
dalam dunia perubatan moden.
 Menjadi sumber rujukan utama di Universiti-universiti
Eropah.
 Karya ini membincangkan mengenai penyakit saraf yang
menjadi punca manusia lumpuh.
3. Penghasilan ensiklopedia perubatan.
 Pada usia 21 tahun beliau mula menulis karya pertamanya
berjudul al-Majmu.
 Segala karya dan cetusan idea beliau dimuat dan
dihimpun oleh Pater Dominican ke dalam sebuah buku
besar berjudul Essai de Bibliographie Avicenna.

14. 4. Teori anatomi dan fisiologi.
 Merupakan individu terawal yang mengemukakan teori
anatomi dan fisiologi.
 Pengetahuan beliau jelas dilihat dalam karyanya.
 Teori yang terdapat dalam buku beliau mengambarkan
analogi manusia terhadap dan mikro kosmos (dunia kecil)
terhadap alam semesta sebagai makro kosmos (dunia
besar).
 Misalnya, digambarkan bahawa syurga kayangan adalah
bulat dan bumi adalah persegi dan terdapat empat musim
dan 12 bulan dalam setahun.
 Dengan demikian kepala itu bulat dan kaki itu empat
persegi dan manusia mempunyai memiliki empat tangkal
lengan (anggota badan) dan mempunyai 12 tulang sendi.
 Hati (heart) ialah raja tubuh manusia, sementara paru-paru
ialah menterinya.
 Leher merupakan jendela badan, manakala hempedu
sebagai markas pusatnya.
 Limpa dan perut sebagai bumbung sementara usus
merupakan sistem komunikasi dan sistem pembuangan.

15. 5. Impak penyelidikan yang dilakukan.
 Ibn sina menemui penyakit baharu serta puncanya dan
pengaruh kuman dalam penyakit, jangkitan virus seperti
tibi, penyakit rubella, alahan, cacar, penyakit jiwa dan
seumpanya.
 Beliau turut mendedahkan penyakit batuk kering sejenis
penyakit berjangkit.
 Beliau juga mengenal pasti bahawa air adalah pembawa
segala kuman berbahaya dan punca penularan
kebanyakan penyakit.
 Penyelidikan dan penemuan dalam bidang farmasi telah
menghasilkan ubat dan preskripsi yang mujarab.
 Beliau turut menemui dan menjelaskan kepentingan ubat
bius disamping mencipta benang khusus untuk menjahit
luka pembedahan dan picagari.
 Beliau turut menjelaskan simpton penyakit kencing manis
dan masalah yang akan timbul daripadanya berdasarkan

16. 6. Memperkembang ilmu psikologi.
 Menemui ilmu psikosomatis iaitu perkaitan antara psikologi
dan kesihatan.
 Turut menjelaskan pentingnya emosi dalam memulihkan
individu yang mengalami gangguan psikologi.
 Minatnya yang mendalam dalam bidang berkaitan kesan
akal ke atas jasad menyebabkan banyak daripada
karyanya berkisarkan gangguan psikologi.

17. Al-Ghazali

18.  Latar belakang
Nama Muhammad bin Muhammad at-Tusi al-Imam Abu Hamid al-
Ghazali.
Gelaran Al-Ghazali, Hujjatul Islam, Fakih
Tarikh lahir 1058 Masihi
Tempat lahir Ghazalah, Iran.
Tarikh
meninggal
1111 Masihi
Hasil karya Ihya’ Ulumuddin, Kimiya-I-Sa’adat, Maqasid al-Falasifah, al-
Mushtasfa min ‘Ilm al-Usul.
Pencapaian Penasihat agung perdana menteri iaitu Nizam al-Mulk, tenaga
pengajar di Universiti al-Nizamiyyah, Baghdad.

19. Sifat peribadi
Tekun belajar
Bijaksana
Bijak
berhujah
Kuat
beribadah,
warak &
zuhud
Mempunyai ketokohan dalam pelbagai
bidang ilmu hingga digelar FAKIH.
Menghasilkan pelbagai karya yang
menjadi rujukan umat Islam sepanjang
zaman.
Digelar Hujjatul Islam kerana kekuatan,
kecekapan & kemasyhurannya membela
Islam.
Membenci kepura-puraan,
kemegahan,kemewahan, kepalsuan &
sifat mazmumah yg lain.

20.  Sumbangan
1. Bidang falsafah.
 Imam al-Ghazali mampu menguasai ilmu falsafah.
 Kesungguhannya untuk membela agama telah
mendorongnya mengkaji karya falsafah Yunani.
 Beliau berjaya menguasai ilmu ini kurang dari dua tahun.
 Berdasarkan kajian yang mendalam beliau membahagikan
golongan yang membahaskan ilmu falsafah kepada tiga
golongan.
 Imam merupakan individu pertama yang
mengklasifikasikan semula ilmu falsafah kepada enam
Golongan Ateis
golongan yang
mengingkari
wujudnya pencipta
alam
Golongan Natural
Ilmuwan yang banyak
mengkaji berkaitan
dengan tabiat ,kejadian
dan anatonomi hidupan
Golongan Teologi
Golongan yang
membincangkan soal
ketuhanan
bersumberkan akal

21.  Antara penulisan terkenal beliau dalam bidang falsafah
ialah Maqasid al-Falasifah, al-Munqidh min al-Dalal dan
Tahafut al-Falasifah.
 Beliau memainkan peranan penting penting dalam
perkembangan ilmu falsafah Islam dan menyelamatkan
akidah umat islam daripada dikuasai fahaman
ketuhanan Yunani.
 Kemampuan beliau memanfaatkan ilmu yang dipelajari
daripada tokoh serra kebijaksanaan berhujah beliau di
sanjung tinggi oleh umat islam.
Matematik
Berkaitan dengan ilmu
hisab dan
kejuruteraan
Ilmu ketuhanan
Pengkajian
aspek
ketuhanan dari
perspektif akal
Mantik
Ilmu berkaitan
dengan logik akal
Siasah
Perkara
berkaitan unsur
keduniaan yang
membantu
menjalani
kehidupan
seharian
Ilmu fizik
Berkaitan
dengan kajian
alam
seluruhnyaAkhlak
Ilmu berkaitan
dengan cara
seseorang
menjalani
keidupan
seharian dengan
peribadi mulia

22. 2. Bidang ilmu kalam.
 Al-Ghazali mengarang begitu banyak penulisan dalam ilmu
kalam.
 Dalam penulisan beliau, al-Ghazali banyak mematahkan
hujah daripada pihak lawan yang agak keterlaluan semasa
membahaskan isu yang timbul dari perbincangan ilmu
kalam.
 Ilmu kalam sudah berkembang dengan baik bagi
pertahankan akidah ahli sunnah sebagaimana terdapat
dalam al-Irsyad, iaitu kitab karangan guru al-Ghazali iaitu
Imam al-Haramain.
 Al-Ghazali tidak menyukai majlis perdebatan berkaitan
ilmu kalam.
 Jika beliau dijemput ke majlis perdebatan,beliau hanya
akan berdebat dengan menggunakan metadologi Nabi
Muhammad SAW dan para sahabat berpaksikan al-Quran
dan sunnah.
 Beliau beranggapan tanpa dua sumber utama ini akan
menambahkan lagi kerisauan dan kecelaruan dalam
masyarakat.
 Al-Ghazali dalam kitabnya Ihya’ Ulumuddin tidak

23.  Beliau mengatakan ilmu kalam tidak bermanfaat kepada
manusia kerana dua sebab iaitu:-
3. Bidang tasawuf.
 Al-Ghazali berusaha membersihkan tasawuf daripada
perkara khurafat serta amalan yang terkeluar daripada
ajaran agama islam yang sebenar.
 Al-Ghazali mempunyai beberapa guru yang masyhur
dalam bidang tasawuf seperti al-Junaid dan al-Musabi.
 Karya termasyhur beliau dalam bidang tasawuf, iaitu Ihya’
Ulumuddin telah diterjemahkan dalam bahasa Melayu,
Parsi,Urdu, Inggeris dan Perancis.
 Kitab ini menjadi sumber rujukan para ulama di rantau
Alam Melayu.
 Sumbangannya dalam bidang tasawuf dapat memurnikan
semula ilmu tasawuf daripada kesesatan dan bidaah.
Ilmu ini tersimpang jauh
daripada matlamatnya yang
utama iaitu mengenal Allah.
Perbincangan ahli ilmu kalam terlalu
jauh sehingga menyimpang daripada
perkara yang dibincang oleh para
ulama

24. 4. Bidang pendidikan.
 Al-Ghazali turut menyumbang dalam menyumbangkan
idea dalam bidang pendidikan.
 Beliau menjelaskan bahawa guru ialah seorang yang
menyampaikan sesuatu ilmu atau kemahiran kepada
individu lain.
 Selepas menjadi penasihat kepada menteri beliau pernah
berkhidmat sebagai tenaga pengajar di Universiti al-
Nizamiyyah, Baghdad.
 Semasa berkhidmat sebagai tenaga pengajar beliau
menampilkan gaya tersendiri dalam menyampaikan ilmu.
 Al-Ghazali menggunakan empat kaedah utama iaitu
perbandingan, halaqah, bimbingan atau petunjuk serta
dialog dan perbincangan.

25. Ibn
Khaldun

26.  Latar belakang.
Nama Abd al-Rahman bin Muhammad bin Khaldun al-Hadrani.
Gelaran Ibnu Khaldun
Tarikh lahir 1332 Masihi
Tempat lahir Tunisia
Tarikh
meninggal
1406 Masihi
Hasil karya al-Muqaddimah, takrif Ibnu Khaldun.
Pencapaian Pegawai Jabatan Setiausah Negara, Anggota majlis ilmiah,
Perdana menteri, Ketua Hakim Negara di Mesir.

27. Sifat peribadi
Berjiwa
pemimpin
Tekun
berusaha
menuntut ilmu
Kreatif
Bijak
Rajin menuntut pelbagai bidang ilmu daripada
ulamak terkenal.
Sentiasa mengemukakan idea yg baik untuk
memajukan rakyat & negara.
Mampu menghasilkan pelbagai buku ilmiah
untuk rujukan para ilmuan.
Menyediakan garis panduan dalam membuat
analisis tentang sejarah.

28.  Sumbangan.
1. Bidang ilmu persejarahan.
 Ibn khaldun merupakan ahli sejarah yang agung dalam
bidang tamadun islam.
 Beliau memperluaskan ruang lingkup kajian sejarah
dengan melihat sejarah dalam konteks yang lebih luas
melalui perubahan sosial yang berlaku dalam sesuatu
masyarakat seperti yang diterangkan dalam al-
Muqaddimah.
 Al-muqaddimah merupakan karya agung dalam bidang
persejarahan bagi memahami corak perubahan organisasi
politik dan sosioekonomi.
 Karya beliau memberikan suatu konsep sejarah yang
merangkumi keseluruhan kegiatan manusia.
 Karya ini turut memaparkan suatu prinsip asas dalam
pengkajian sejarah, iaitu hukum-hukum yang menguasai
proses perubahan yang berlaku dalam suatu masyarakat

29.  Mengikut konsepsi sejarah yang dikemukakan oleh ibn-khaldun,
ruang lingkup sejarah telah diperluas.
 Motif dan cita-cita seorang individu haruslah dikaji dengan sifat dan
keadaan sosial yang dipengaruhi oleh persekitarannya.
 Hal ini bermaksud ruang lingkup sejarah merangkumi aspek-aspek
geografi dan sosiologi.
 Sumbangannya dalam bidang teori dan pendekatan sejarah agak
jelas apabila ia memperkenalkan konsep pendekatan trans-
disciplines; kajian sejarah dibantu oleh sosiologi dan geoografi.
 Beliau merupakan ahli sejarah yang pertama mengkaji segala
aspek kehidupan sosial umat islam dan melihat sejarahnya dari
perspektif sosiologi masyarakat yang dapat memberikan
keterangan-keterangan yang relevan kepada semua tindakan
sosial manusia.
 Hal ini menunjukkan beliau mempunyai sikap yang kritis hinggga
berjaya menggabungkan pelbagai disiplin dalam pengkajian
sejarah.
 Ideanya yang menarik dalam al-Muqaddimah mendorong para
pengkaji dan pemikiruntuk mengiktiraf beliau sebagai tokoh sarjana
dan sejarawan.

30. 2. Bidang ilmu dan pemikiran Islam.
 Berjaya menganalisis sejarah dari aspek kemasyarakatan,
ekonomi, politik, dan pendidikan.
 Memberi panduan yang terbaik kepada manusiatentang asas
pembinaan sesebuah tamadun.
 Berpendapat bahawa sesebuah tamadun tertegak hasildari
keunggulan rohani dengan jasmani.
 Merupakan pelopor kepada pemikiran-pemikiran moden
khususnya dalam bidang sejarah, politik, ekonomi,sosiologi dan
pendidikan.
 Para sarjana mengiktiraf karya beliau sebagai bahankajian dan
rujukan.
 Pemikiran beliau sering dijadikan wacana, tema-tema seminar,
bengkel, persidangan ilmiah, judul-judul buku dan tesis di
peringkat pengajian tinggi.
 Sebuah anugerah ilmiah yang berprestij dinamakan sempena
nama beliau iaitu Ibnu Khaldun Chair of Islamic Studies di
Universiti Amerika.
 Namanya diabdikan di dalam sebuah universiti di Jakarta,

31. 3. Bapa Ekonomi Islam.
 Ibnu Khaldun dikenali juga sebagai “Bapa Ekonomi Islam”
kerana pemikirannya tentang teori ekonomi yang logik dan
realistik.
 Teori yang dikemukakannya jauh lebih terdahulu daripada teori-
teori ekonomi yang dikemukakan oleh pakar ekonomi Barat
seperti Adam Smith (1723-1790) dan David Ricardo (1772-
1823).
 Ibnu Khaldun telah mengutarakan beberapa prinsip dan falsafah
ekonomi seperti keadilan (justice), rajin
(hardworking),kerjasama (co-operation), kesederhanan
(moderation).
 Beliau menegaskan bahawa keadilan merupakan tulang
belakang dan asas kekuatan sesebuah ekonomi.
 Ibnu Khaldun melihat manusia memerlukan pengetahuan
ekonomi utk memenuhi misinya di atas muka bumi.
 Manusia perlu menjauhi perbuatan jahat sebaliknya perlu
mengikut ajaran Islam dan mesti memberikan keutamaan
kepada kehidupan akhirat.

32. 4. Sebagai Budayawan.
 Merupakan penggiat budaya dan kesusasteraan Arab.
 Pengajian kesusasteraannya dengan Syeikh Muhammad
Bahr di Tunisia dimanfaatkan untuk menajamkan
kemahirannya dalam bersyair.
 Banyak menghasilkan syair sejak kanak-kanak lagi.
 Kemahiran Ibnu Khaldun dalam bidang syair jelas
kelihatan dalam karyanya al-Muqaddimah apabila beliau
membahaskan tentang syair Arab.