น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า แลปมั่นคง ระบาดยั่งยืน

น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่ ำ
แลปมั่นคง ระบำดยั่งยืน
รศ.นพ.ดิเรก ลิ้มมธุรสกุล
Mahidol-Oxford Tropical Medicine Research Unit and
Department of Tropical Hygiene, Mahidol University, Thailand
Presented at Cha-am, 25 July 2017

รง 506 นั้น สำคัญไฉน
ตัวอย่ำงที่ 1

http://www.manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9560000131810
21 ตุลาคม 2556
“สธ.เผยไข้เลือดออกปีนี้รุนแรงที่สุดในรอบ 20 ปี ตาย 126 ราย”

http://www.boe.moph.go.th/Annual/AESR2013/

ใช้ประกอบ
(1) ติดตามการดาเนินงาน
(2) วางแผน
(3) แก้ไขปัญหาสาธารณสุข และ
(4) พัฒนางานสาธารณสุข
✔

ตัวอย่ำงที่ 2

http://www.manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9560000131810
24 สิงหาคม 2553
“สธ.เตือนไปยังประชาชนที่เป็นเกษตรกรซึ่งต้องอยู่ในดินและน้าตาม
ทุ่งนาเป็นเวลานาน แนะให้ประชาชนสวมถุงมือ รองเท้าบูตให้มิดชิด”

“มีผู้ป่ วยเสียชีวิตด้วยโรคเมลิออยโดสิส จำนวน 6 รำย
ทั้งประเทศ”, รัฐมนตรีกระทรวงสำธำรณสุข
One of the most cited papers: no impact to policy

ใช้ประกอบ
(1) ติดตามการดาเนินงาน โรคเมลิออยโดสิส ?
(2) วางแผน ป้องกัน โรคเมลิออยโดสิส ?
(3) แก้ไขปัญหาสาธารณสุข ของโรคเมลิออยโดสิส ?
(4) พัฒนางานสาธารณสุข ของ โรคเมลิออยโดสิส ?

หรือว่ำ โรคเมลิออยโดสิส ไม่สำคัญ ?

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2877420/
อุบลราชธานี ตายด้วยเมลิออยโดสิส ปีละ >100 ราย
ทุกคนมีผลเพาะเชื้อยืนยัน

https://www.nature.com/articles/nmicrobiol20158
ประมาณการว่าประเทศไทย ตายด้วยโรคเมลิออยโดสิส
ปีละ 2,838 ราย

หรือว่ำ ประชำชน
รู้จักโรคเมลิออยโดสิสดีอยู่แล้ว ?

รู้จักโรคเมลิออยโดสิสดีอยู่แล้ว ?
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0121311
74% ของคนไทย ไม่เคยได้ยินชื่อโรคเมลิออยโดสิส
19% เคยได้ยิน แต่ไม่รู้ว่าคือโรคอะไร

กลัวฉี่หนู ใส่รองเท้ำบูทดีอยู่แล้ว ?

75% ของคนไทย ลงนาไม่ใส่รองเท้าบูท
ส่วนใหญ่ ไม่เคยเห็น บูทเข่า ชุดลุยนา และอื่นๆ
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0121311
http://journals.plos.org/plosntds/article?id=10.1371/journal.pntd.0002072

งานวิจัยบอกได้ว่า ถ้าให้ข้อมูลที่แท้จริง (อัตราการติดเชื้อและอัตรา
ตายของโรคเมลิออยโดสิสที่สูงริบลิ่ว) และแนะนาการป้องกันอย่าง
ครบถ้วน เป็นกลุ่มย่อย
...ประชาชนจะเปลี่ยนพฤติกรรมมาสวมรองเท้าบูท ดื่มน้าต้มสุก
Pilot study - NCT02089152

ตัวอย่ำงจำกประเทศจีน ?

https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-017-4319-3
ณ.พ.ศ. 2560

หน่วยงำนเป็นลำดับชั้น ไม่ค่อยต่ำงจำกบ้ำนเรำ

รำยชื่อโรคที่ต้องรำยงำน ล้นหลำม...ไม่ต่ำง

มีระบบกำรวิเครำะห์ข้อมูลอัตโนมัติ ทันที real time
และ ทุกระดับสำมำรถวิเครำะห์ข้อมูลได้เองและง่าย

ไทยแลนด์ 4.0 ยังต้องมำคอยนั่ง
กรอกใบ รง 506 อีกรอบ ?
หรือ นั่ง click export & upload ?

จีนเขำดึงข้อมูลจำกห้องปฏิบัติกำรโดยอัติโนมัติและ real time แล้ว !!!

เนเธอร์แลนด์นี่ตั้งแต่ก่อนปี 2546 แล้ว

ส่งข้อมูลจำกห้องแลป
เข้ำส่วนกลำงทุกวัน
“โดยอัตโนมัติ”

ครอบคลุม
โรคติดเชื้อจำกแบคทีเรีย
และไวรัส
Salmonella
Adenovirus
Campylobacter
Hepatitis
etc.

แล้วเรำทำอะไรได้บ้ำง “ตอนนี้” ?

ติดตำมผลแลปจำกห้องปฏิบัติกำร
ลง ICD 10 ให้ครบถ้วน
ส่ง รง 506 ให้ครบถ้วน

ตัวอย่ำงเลขมงคล

ตัวอย่ำงชื่อเชื้อ

วินิจฉัย ต้องกำรกำรเพำะเชื้อ
วินิจฉัย ด้วยอำกำร หรือ SERO ไม่ได้
ตำยเร็ว ตำยมำก
ยิ่งตำยมำกถ้ำวินิจฉัยไม่ได้ รักษำไม่ถูก
ชำวบ้ำนไม่รู้จัก ยำกต่อกำรอธิบำย
ทุกผลเพำะเชื้อ จำกสิ่งใดก็ตำมที่ ขึ้นเชื้อ
B. PSEUDOMALLEI คือใช่

แพทย์ / ทีม IC
- FINAL DX ?
- MORTALITY ?
- NO AWARENESS ?
ห้องปฏิบัติกำร
- CONTAMINANT ?
- PSEUDOMONAS SPP ?
- NO SYSTEM TO
REPORT ?

แพทย์ / ทีม IC
- FINAL DX ?
- MORTALITY ?
- NO AWARENESS ?
ห้องปฏิบัติกำร
- CONTAMINANT ?
- PSEUDOMONAS SPP ?
- NO SYSTEM TO
REPORT ?
เจ้ำหน้ำที่ระบำด
- รง 506
- เกณฑ์วินิจฉัย ?
- WORKLOAD ?
- สอบสวน ?
เจ้ำหน้ำที่สถิติ
- A24.1 ?
- HOSP-XP ?

ตัวอย่ำงข้อมูลสูญหำย

ที่จริง ตำย ที่จ.อุบลทั้งหมด 133 รำย (รำยงำน 107 รำย)
แล้วข้อมูลอีก 26 รำยที่ตำยหำยไปไหน ? ได้รำยงำนหรือเปล่ำ ?
คำตอบ.อีก 26 รำยที่ตำยเป็นผู้ป่ วยที่มีทะเบียนบ้ำนจำกจังหวัดข้ำงเคียง (ผู้ป่ วยส่งตัวมำ เช่น ศรีสะเกษ อำนำจเจริญ ยโสธร)
โดยระบบ..ได้ทำกำรแจ้งไปให้ สสจ ในแต่ละจังหวัด “แล้ว”
และให้จังหวัดนั้นรำยงำนเข้ำมำเองแต่ท้ำยที่สุด ไม่มีข้อมูลเหล่ำนั้นเข้ำมำในสิ้นปี

ข้อมูลสูญหำย
คือเหตุผลสำคัญว่ำ
ทำไมถึงควรต้องอัตโนมัติ

ข่ำวดี
• HIV TB จะอัตโนมัติ ในอีกไม่นาน

พรบ 2558
แบบ “อำกำรทำงคลินิก”

Update ตาม พรบ.
กาหนดให้ รายงานทันที ที่พบผู้ป่วยแม้ เพียงสงสัย โดยแจ้ง เบื้องต้นไป
ยัง คณะกรรมการ โรคติดต่อ ระดับจังหวัด โดยไม่ต้องรอ การวินิจฉัย
สุดท้ายจาก แพทย์ และไม่ ต้องรอการลง รหัส ICD-10
Plague, Small pox, Congo hemorrhagic fever, West
Nile fever, Yellow fever, Lassa fever, Nipah virus
disease, Hendra virus disease, SARS, MERS

พรบ 2558
แบบ “ได้รับกำรวินิจฉัย”
โดยเฉพำะอย่ำงยิ่ง
ยืนยันด้วยผลตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร

รู้ได้ด้วย Culture และอื่นๆ

Rapid tests for dengue, NS1, IgM
Rapid tests for flu

B. pseudomallei
S. suis
B. suis, B. abortus, B. canis, B. ovisรู้ได้ด้วย Culture

ผล flu บวก dengue บวก Culture บวก
ต้องบอกใครไหม ?
บอก คนไข้ ?
บอก ผอ.รพ.?
บอก ลุงตู่ ?

ผล flu บวก dengue บวก Culture บวก
ต้องบอกใครไหม ?
บอก คนไข้ ?
บอก ผอ.รพ.?
บอก ลุงตู่ ?
ต้องลง ICD 10
แจ้งสานักระบาด !!!

คำแนะนำ
ผู้ป่วยทุกรายที่มีผลเพาะเชื้อขึ้นเชื้อที่เป็นโรคในระบบรายงาน 506 เช่น B.
pseudomallei, Salmonella typhi, etc หรือ rapid test
positive for dengue, leptospirosis ควรได้รับการเขียนรหัสโรค
ICD10 (เช่น A24.1) ไว้ก่อนในระบบทันที จนกว่าหมอจะยืนยันว่าไม่ใช่ ค่อย
เอาออก
ต้องทางานร่วมกัน เพราะห้องแลปไม่สามารถแจ้งการวินิจฉัยโรคได้ และไม่
สามารถลง ICD10 ได้ด้วยตนเอง

Take Home Message (สรุป)
ห้องแลปสาคัญ เพราะเป็นสถานที่อันดับต้นๆ ที่จะทราบว่ามี “อุบัติการณ์” หรือ
“การระบาด” ของโรคต่างๆ ในระบบเฝ้าระวัง
เจ้าหน้าที่ระบาดในแต่ละแห่ง ควรได้ทาการวางแผนร่วมกัน กับห้องแลป และ
เจ้าหน้าที่สถิติเพื่อจะได้วางแผนร่วมกันให้การรายงาน “ครบถ้วน” และ “ถูกต้อง” ...
หลายๆ โรคสามารถทาได้โดยไม่ได้เพิ่มภาระงาน (แต่ต้องวางแผน และต้องคุยกัน
ให้ดี)

แลปมั่นคง ระบำดยั่งยืน ตอบโจทย์ได้
“ขอบคุณครับ”

ปัญหำเชื้อดื้อยำ
กำรติดตำมขนำดของปัญหำ ?

What does Thailand currently have ?
REDUCE MORBIDITY CAUSED BY
AMR-BACTERIAL INFECTIONS
http://narst.dmsc.moph.go.th/

NARST: Percent Susceptibility of
Organisms Isolated From Blood,
65 hospitals, Jan - Dec 2015
http://narst.dmsc.moph.go.th/antibiograms/2015/12/Jan-Dec2015-Blood.pdf
Acinetobacter-CB complex
Acinetobacter spp
Meropenem
44.7%
52%

โรงพยำบำล ก.
มีคนติดเชื้อ 1,000 คน
เป็นเชื้อดื้อยำ 500 คน ก็ 50%
โรงพยำบำล ข.
มีคนติดเชื้อ 2 คน
เป็นเชื้อดื้อยำ 1 คน ก็ 50%

โรงพยำบำลท่ำน เจำะ H/C ปีละกี่ขวด ?

http://www.ajtmh.org/content/journals/10.4269/ajtmh.17-0193

ไม่เจำะตรวจ ก็ไม่มีดื้อยำ ?
ตรวจมำก เดี๋ยวอุบัติกำรณ์ขึ้น ?

ไม่เจำะตรวจ ก็ไม่มีดื้อยำ ?
ตรวจมำก เดี๋ยวอุบัติกำรณ์ขึ้น ?
ตรวจเพื่อคนไข้ เพื่อร.พ.
เพื่อประเทศ
ข้อมูลวิเครำะห์ได้ อย่ำกลัว

https://antibioticfootprint.wordpress.com/
https://drive.google.com/file/d/0B94fKMQBQQuSeVhxQ0JBaTBYclU/view
5.4 for HAB
0.2 for CAB
Comparing to UK
We recommend parameters to follow
situation of AMR in LMICs

Automatic data in Thailand is possible !!!
Used routinely available data
from microbiology laboratory
and hospital databases of nine
public hospitals in northeast
Thailand from 2004 to 2010
https://elifesciences.org/content/5/e18082

We show that burden is high
by comparing “attributable mortality”
https://elifesciences.org/content/5/e18082
Conclusion
• Excess deaths due to MDR in HAI patients in
Thailand is substantial
19,000 deaths per year
Source: Lim 2016

เพิ่มงำนอีกแล้ว
ฉันจะไหวไหม ?

เพิ่มงำนอีกแล้ว
ฉันจะไหวไหม ?
เรำทุกคนควรทำงำนอย่ำงฉลำดมำกขึ้น
(อะไรอัตโนมัติ ได้ควรอัตโมมัติ
เรำควรใช้สมองทำงำนให้สุขภำพคนไทยดีขึ้น)
Work smart is more important !!!

ถ้ำทุกอย่ำงอัตโนมัติ
ฉันจะตกงำนไหม ?

ถ้ำทุกอย่ำงอัตโนมัติ
ฉันจะตกงำนไหม ?
ไม่มีทำงครับ เรำควรจะได้ทำงำนง่ำยขึ้น
ได้ข้อมูลที่มีประโยชน์มำกขึ้น
เอำเวลำไปทำสิ่งทีมีประโยชน์มำกขึ้น

A 24.1
แลปมั่นคง ระบำดยั่งยืน
“ขอบคุณครับ”

น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า แลปมั่นคง ระบาดยั่งยืน

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า แลปมั่นคง ระบาดยั่งยืน

Similar to น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า แลปมั่นคง ระบาดยั่งยืน (17)

น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า แลปมั่นคง ระบาดยั่งยืน